1- Dolor animi gravior est quam corporis dolor€¦  · Web viewTitle: 1- Dolor animi gravior est...

Post on 10-Jul-2020

53 views 0 download

Transcript of 1- Dolor animi gravior est quam corporis dolor€¦  · Web viewTitle: 1- Dolor animi gravior est...

ÍNDICE

Los casos: acusativos, genitivos, dativos, ablativosComparativos y superlativosRelativosPasivasVerbos deponentesCompuestos de SUMVerbos irregularesInterrogativas directas e indirectasInfinitivosOraciones completivas con conjuncionesParticipiosGerundios y gerundivosPerifrásticasSupinosOraciones circunstanciales

COMPARATIVOS Y SUPERLATIVOS (VOLVER ÍNDICE )

1- Nihil peius est dedecore. CORREGIR

2- Mors servitute potior est.

3- Turpis fuga mortis est morte peior. CORREGIR

4- Nam risu inepto res ineptior nulla est.

5- Graviora quaedam sunt periculis remedia. CORREGIR

6- Romani magnificentiores in suppliciis deorum quam domi fuerunt.

7- Mea Terentia, fidissima et optima uxor, et mea carissima filiola, valete. CORREGIR

8- Caesar quam maximum potest militum numerum imperat. CORREGIR

9- Socrates est omnium sapientissimus oraculo Apollinis iudicatus. CORREGIR

10- Solon sapientissimus fuit ex septem et legum scriptor solus ex septem..

RELATIVOS (VOLVER ÍNDICE )

11- Nusquam est, qui ubique est. CORREGIR

12- Ea sunt his ipsis malis, in quibus sumus, miseriora. CORREGIR

13- Eget semper, qui est avarus. CORREGIR

14- Omnes homines, quicumque sunt, fratres sunt nostri. CORREGIR

15- Nemo est tam agrestis, quem non contumelia moveat.

16- Nulla acies humani ingenii tanta est, quae penetrare in caelum possit.

17- Miserrimus est qui, quod edat, non habet. CORREGIR

18- Homini natura addidit rationem, qua regerentur animi appetitus. CORREGIR19- Caesar omnes copias, quas habebat, in castris reliquit; ipse cum

equitibus ad flumen venit.CORREGIR

INTERROGATIVAS DIRECTAS E INDIRECTAS (VOLVER ÍNDICE )

20- Quam rem publicam habemus? In qua urbe vivimus? CORREGIR

21- Vir bonus est quis?

22- Num eloquentia Platonem superare possumus? CORREGIR

23- Cuius ea culpa fuit? Militum an imperatorum?

24- Cui dedit? Per quem dedit? Quantum dedit? Nihil fingi potest, et tamen Roscius

incusatur.

25- Novistine hominem? Novi.

26- Romamne venio, an hic maneo, an Arpinum fugio? CORREGIR

27- Quid sit futurum cras, fuge quaerere. CORREGIR

28- Scribam quid sentiam. CORREGIR

29- Mone eum quo statu sit res.

30- Iamdiu ignoro quid agas: quo mitterem litteras aut cui darem, nesciebam. Cupio scire

quid agas et ubi sis hiematurus. CORREGIR

PASIVAS (VOLVER ÍNDICE )

31- Laudaris carmine nostro.

32- Haec improbantur a Peripateticis, a Stoicis defenduntur. CORREGIR

VERBOS DEPONENTES (VOLVER ÍNDICE )

33- Nemo, qui fortitudinis nomen consecutus est insidiis et malitia, laudem est adeptus.

CORREGIR

34- Gloria virtutem tamquam umbra sequitur. CORREGIR

35- Egredere ex urbe, Catilina; proficiscere. CORREGIR

36- Quod natum est, moritur. CORREGIR

37- Turpe est aliud loqui, aliud sentire. CORREGIR

COMPUESTOS DE SUM (VOLVER ÍNDICE )

38- Non deerunt nobis res necessariae. CORREGIR

39- Huic homini non minor vanitas inerat quam audacia.

40- Homines plurimum hominibus et prosunt et obsunt.

41- Praeterita mutare non possumus. CORREGIR

42- Omnibus druidibus unus praeest.

VERBOS IRREGULARES (VOLVER ÍNDICE )

43- Speremus quae volumus, sed quod acciderit, feramus.

44- Quoniam non potest id fieri, quod vis, id velis quod possit.

45- Gladiatores accipere plagam malunt quam turpiter vitare. CORREGIR

46- Magnas it Fama per urbes.

47- I, lictor, summove turbam. CORREGIR

48- Potest ex casa vir magnus exire. CORREGIR

49- Leve fit, quod bene fertur, onus.

50- Fit ut nemo esse possit beatus.

INFINITIVOS (VOLVER ÍNDICE )

51- Virtus est vitium fugere et sapientia prima.

52- Multum est inter amicos dare et accipere.

53- De futuris rebus difficile est dicere. CORREGIR

54- Contemnere omnia aliquis potest; omnia habere nemo potest. CORREGIR

55- Gratus debet esse qui accepit beneficium. CORREGIR

56- Verres Minervae templum spoliare conatus est.

57- Caesar bellum cum Germanis gerere constituit.

58- Stoici censent sapientes sapientibus etiam ignotis esse amicos.

59- Solemus dicere summum bonum esse secundum naturam vivere.

60- Anaxagoras, nuntiata filii morte, dixit eum esse mortalem. CORREGIR

61- Caesar pontem rescindi iussit. CORREGIR

62- Maluit se diligi quam metui.

63- Id vos ignorare nolui. CORREGIR

64- Legatos Caesar discedere vetuerat.

65- Mos est Athenis laudari in contione eos, qui sint in proeliis interfecti. CORREGIR

66- Manlius regnum appetisse existimatus est. CORREGIR

67- Caesar a Gergovia discessise audiebatur. CORREGIR

PARTICIPIOS (VOLVER ÍNDICE )

68- Tandem L.Catilinam, furentem audacia, scelus anhelantem, pestem patriae nefarie

molientem, vobis atque huic ferro flammaque minitantem, ex urbe eiecimus.

CORREGIR

69- Legati venerunt pacem petentes. CORREGIR

70- Mortuo Cicerone, forum siluit. CORREGIR

71- Ille C.Flaminium, neglecta religione, cecidisse apud Trasumenum scribit.

72- M.Messala M.Pisone consulibus, coniurationem nobilitatis fecit.

73- Nemo erit, qui credat, te invito, provinciam tibi esse decretam. CORREGIR

GERUNDIOS Y GERUNDIVOS (VOLVER ÍNDICE )

74- Nulla materies tam facilis ad exardescendum est

75- Haec ad iudicandum sunt facillima.

76- Bocchus se ob regnum tutandum arma cepisse respondit. CORREGIR

77- Neque consilii habendi neque arma capiendi spatium datur.

78- Haedui legatos ad Caesarem sui purgandi gratia mittunt. CORREGIR

79- Galli locum oppido condendo ceperunt. CORREGIR

80- Bello gerendo M.Catonem praefecisti.

81- Consul placandis Romae dis habendoque dilectui operam dat. CORREGIR

82- Audendo virtus crescit, tardando timor. CORREGIR

83- Multa sunt dicta ab antiquis de contemnendis ac despiciendis rebus humanis.

CORREGIR

PERIFRÁSTICAS (VOLVER ÍNDICE )

84- Bellum scripturus sum, quod populus Romanus cum Iugurtha gessit. CORREGIR

85- Romani bellum adversus finitimos sumpturi erant, cum legati de pace venerunt.

86- Si itura est, eat. CORREGIR

87- Apes iam evolaturae sunt.

88- Hic vincendum aut moriendum est. CORREGIR

89- Omnia homini, dum vivit, speranda sunt. CORREGIR

90- Hoc vobis providendum est. CORREGIR

91- Quid nobis faciendum est? CORREGIR

92- Legendus est hic orator iuventuti. CORREGIR

SUPINOS (VOLVER ÍNDICE )

93- Imusne sessum? CORREGIR

94- Galliae legati ad Caesarem gratulatum convenerunt. CORREGIR

95- Themistocles, e civitate eiectus, Argos habitatum concessit.

96- Bocchus legatos Romam miserat foedus et amicitiam petitum. CORREGIR

97- O rem non modo visu foedam, sed etiam auditu! CORREGIR

98- Nihil est dictu facilius. CORREGIR

99- Id factu facillimum erat. CORREGIR

100- Nefas est dictu miseram fuisse talem senectutem.

ACUSATIVOS (VOLVER ÍNDICE )

101- Coloni omnes et socii vestri urbes suas finesque defendent.

102- Nos patriam fugimus et dulcia linquimus arva. CORREGIR

103- Me nunc nostri pudet.

104- Mirum somnavi somnium.

105- Bonas preces precor.

106- Itque reditque viam.

107- Omnes volunt beatam vitam vivere.

108- Sacra canunt.

109- Hic locus ab hoste circiter passus sexcentos aberat.

110- Castra hostium duo milia passuum a nobis aberant.

111- Multos dies domi permansi.

112- Caesar totam noctem ad exercitum manere decrevit.

113- Punico bello duodecimum annum Italia urebatur.

114- Pueri patresque severi, fronde comas vincti, cenant et carmina dictant.

115- Ecce manus iuvenem post terga revinctum pastores trahebant.

116- Vultum demissa est.

117- Faciem mutatus est et ora Cupido.

118- Exuvias indutus Achillis rediit.

119- L.Murena magnas copias hostium fudit, urbem partim vi, partim obsidione cepit.

120- O falsam spem! O volucrem fortunam! O caecam cupiditatem!

121- O miserum senem, qui mortem contemnendam esse in tam longa aetate non viderit!

122- O tempora! O mores!

123- Te tua fata docebo.

124- Id te usus docebit.

125- Catilina iuventutem mala facinora edocebat.

126- Moneo vos ego haec.

127- Ego te haec hortor.

128- Medicus mortem regis omnes celavit.

129- Me primum sententiam rogavit.

130- Senatus Catilinam et Manlium hostes iudicat.

131- Ancum Marcium regem populus creavit.

132- Rex Romam legatos misit.

133- Massiliam Pompeius omnia sua praesidia duxit.

134- Agesilaus Helespontum copias traiecit.

GENITIVOS (VOLVER ÍNDICE )

135- Gloria nominis vestri, salus sociorum, fortunae civium defendentur.

136- Cuiusvis hominis est errare; nullius nisi insipientis in errore perseverare.

137- Effectus eloquentiae est audientium approbatio.

138- Maximus apium labor est initio veris.

139- Feras catulorum amor in venabula impinguit.

140- Me desiderium tenet urbis.

141- Fortitudo est dolorum laborumque contemptio.

142- Vita mortuorum in memoria posita est vivorum.

143- Homo veteris prosapiae, multarum imaginum et nullius stipendi est.

144- Mei loci atque ordinis homo ad me venit.

145- Erat puer acris ingenii.

146- Murena multae industriae et magni laboris fuit.

147- Multitudine civium factiones valuere.

148- Caelum extremum atque ultimum mundi est.

149- Multae istarum arborum mea manu satae sunt.

150- Eorum plerique inermes cadunt.

151- Gravitas morbi facit ut medicinae egeamus.

152- Implentur veteris Bacchi pinguisque ferinae.

153- Faciam ut huius diei locique meique semper meminerit.

154- Vivorum memini, nec tamen Epicuri licet oblivisci.

155- Gallia frugum hominumque fertilis fuit.

156- Multi sua parvi pendere, aliena cupere solent.

157- Cuius auctoritas magni habebatur.

158- Voluptatem virtus minimi facit.

159- Tua gratia magni aestimatur.

DATIVOS (VOLVER ÍNDICE )

160- Nulla lex satis commoda omnibus est.

161- Multis minatur, qui uni facit iniuriam?

162- Percussoribus Caesaris senatus favebat.

163- Oro te ut mihi ignoscas.

164- Omnibus rebus causa antecedit.

165- An ille mihi liber, cui mulier imperat?

166- Athenienses Timotheo publice statuam in foro posuerunt.

167- Sibi quisque peccat.

168- Sunt nobis mitia poma.

169- Suus cuique mos est.

170- Vos quibus est virtus, muliebrem tollite luctum.

171- Omnia haec praesidio adsunt.

172- Obscuritas terrori erat.

173- Paucis pernicitas saluti fuit.

174- Summittit cohortes equitibus subsidio.

175- Pompeius V legiones subsidio suis duxit.

176- Caesar omnem ex castris equitatum suis auxilio misit.

177- Caesar modo stellae caelo it.

ABLATIVOS (VOLVER ÍNDICE )

178- Vacare culpa maximum est solatium.

179- Omnium rerum natura cognita, liberamur mortis metu.

180- Murus defensoribus nudatus est.

181- Quod huic debes, ego a te peto.

182- Ex me hic natus non est, sed fratre.

183- Archias, Antiochiae natus, est loco nobili.

184- Iove nate, Hercules, salve.

185- Ex innocentia nascitur dignitas, ex dignitate honor, ex honore imperium, ex imperio

libertas.

186- Timore diffugere.

187- Lacrimo gaudio.

188- Ardeo incredibili quodam amore patriae.

189- Caesar cum duabus legionibus in occulto restitit; reliquas copias cum omnibus

impedimentis misit.

190- Marcellus cum omni exercitu profectus est.

191- Erat inter Labienum atque hostem difficili transitu flumen ripisque praeruptis.

192- Catilina fuit magna vi et animi et corporis, sed ingenio malo pravoque.

193- Consul urbem vi, copiis, consilio, virtute cepit.

194- Magno ubique pretio virtus aestimatur.

ORACIONES COMPLETIVAS (VOLVER ÍNDICE )

195- Praetereo quod uxor eam sibi domum sedemque delegit.

196- Accedebat quod Galli suos liberos ab se abstractos esse obsidum nomine dolebant.

CORREGIR

197- Opto ut beatus sis.

198- Decrevit senatus ut L.Opimius consul videret ne quid res publica detrimenti caperet.

CORREGIR

199- Deos precor ut his infinitis nostris malis contenti sint.

200- Lex permittit ut furem noctu liceat occidere. CORREGIR

201- Te hortor ut maneas in sententia neve cuiusquam minas pertimescas.

202- Peto non ut aliquid novi decernatur, sed ne quid novi decernatur.

203- Catilina voce supplici a patribus postulavit ne quid de se temere crederent. CORREG

204- Restat ut doceam omnia hominum causa facta esse. CORREGIR

205- Fieri potest ut recte quis sentiat et id, quod sentit, polite eloqui non possit.

206- Galli timebant ne Caesar veniret. CORREGIR

207- Timebam ne evenirent ea quae acciderunt.

208- Vereor ne molestus sim vobis.

209- Hasdrubal metu, ne dederetur Scipioni, urbe excessit. CORREGIR

210- Non vereor ne tua virtus hominum opinioni non respondeat.

211- Non dubitari debet quin fuerint ante Homerum poetae. CORREGIR

212- Quid obstat quominus beatus sis? CORREGIR

213- Nihil impedit quominus id facere possimus. CORREGIR

214- Non possumus, quin alii a nobis dissentiant, recusare.

215- Nihil est in intellectu quin prius fuerit in sensu.

216- Oportet esse ut vivas, non vivere ut edas. CORREGIR

ORACIONES CIRCUNSTANCIALES (VOLVER ÍNDICE )

217- Ager, cum multos annos quievit, uberiores efferre fruges solet CORREGIR

218- Iam nona ferme diei hora erat, cum Romanus signum receptui dedit.

219- Caesar, ubi ex captivis cognovit quo in loco hostium copiae consedissent, ad hostes

contendit. CORREGIR

220- Caesar, priusquam se hostes reciperent, in fines Suessionum exercitum duxit.

221- Caesar cum primum potuit, ad exercitum contendit. CORREGIR222- Cum Rhodum venissem, Hortensii mortem cognovi.

CORREGIR223- Ut primum ex pueris excessit Achias, celeriter antecellere omnibus coepit.224- Hoc vobis dico, ut meae senectutis requiem noscatis.225- Dum haec geruntur, qui erant in agris reliqui, discesserunt.

226- Haec, sicut exposuit, ita gesta sunt.

227- Diu apparandum est bellum, ut vincas celerius. CORREGIR

228- Adiuta me, quo id facilius fiat. CORREGIR

229- Pompeius quo facilius impetum Caesaris tardaret, portas obruit.

230- Id eo scripsi, quo plus auctoritatis haberem.

231- Invenerat homines, qui dicendo tempus consumerent. CORREGIR

232- Rufum laudo, non quia tu ut ita facerem petisti, sed quia est ille dignissimus.

CORREGIR

233- Nemo patriam quia magna est amat, sed quia sua. CORREGIR

234- Noctu ambulabat in publico Themistocles, quod somnum capere non posset.

235- Tantus fuit ardor animorum, ut motum terrae nemo pugnantium senserit. CORREG

236- Epaminondas adeo veritatis amans erat, ut ne per iocum quidem mentiretur. CORR

237- Nemo adeo ferus est, ut non mitescere possit.

238- Traianus rem publicam ita administravit, ut omnibus principibus merito praeferatur.

239- Ea erat sagatitate Alcibiades, ut decipi non posset. CORREGIR

240- Nemo est tam fortis, quin rei novitate perturbetur.

241- Quamquam innocentissimus erat, damnatus est Socrates. CORREGIR

242- Fabula non nunquam, etsi sit incredibilis, tamen homines commovet.

243- Quod turpe est, quamvis occultetur, tamen honestum fieri nullo modo potest. CORR

244- Ut desint vires, tamen est laudanda voluntas. CORREGIR

245- Si in hoc erro, qui animos hominum inmortales esse credam, libenter erro CORREG

246- Si mihi bona re publica frui non licuerit, ego carebo mala.

247- Orationes Thucydidis imitari neque possim, si velim, nec velim, si possim. CORREG

248- Ferreus essem, si te non amarem.

249- Si venisses ad exercitum, a tribunis militaribus visus esses. CORREGIR

250- Si feceris id quod ostendis, magnam habebo gratiam; si non feceris, ignoscam.

CORR

251- Si vis pacem, cole iustitiam. CORREGIR

252- Non dubito quin, si hoc dixisses, errares.

1. Nihil peius est dedecore.

nom. suj. nom.atrib. V (pres.) abl. 2º térm.cp.

Nada es peor que el deshonor

VOLVER

3. Turpis fuga mortis est morte peior.

nom. suj. gen.CN V(pres.) abl.2ºtérm.cp nom.atrib.

La huida vergonzosa de la muerte es peor que la muerte

VOLVER

5. Graviora quaedam sunt periculis remedia.

nom. atrib. nom.suj. V (pres.) abl. 2º térm.cp. nom. suj.

Algunos remedios son más graves que los peligros

VOLVER

7. Mea Terentia, fidissima et optima uxor, et mea carissima filiola, valete.

voc. aposic. conj.cop. voc. imperat.

Terencia mía, la más fiel y la mejor de las esposas, e hijita mía, queridísima, tened salud (=

cuidaos)

VOLVER

8. Caesar quam maximum potest militum numerum

nom.suj. adv.refuerzo superl. superl. V(pres.) gen. CN ac. CD

imperat.

V (pres.)

César pide el mayor número de soldados que puede (= el mayor número posible)

VOLVER

9. Socrates est (iudicatus) omnium sapientissimus oraculo Apollinis

nom. suj. V (perf.pas.) gen.compl.superl nom.predicat. abl. c.agente gen. CN

iudicatus (est).

V (perf.pas.)

Sócrates fue considerado el más sabio de todos por el oráculo de Apolo

VOLVER

11. Nusquam est, qui ubique est.

adv. l. V(pres.) nom.suj. adv. l. V(pres.)

La oración de relativo sin antecedente es el sujeto de primer est

En ninguna parte está quien está en todas partes

VOLVER

12. Ea sunt his ipsis malis, in quibus sumus, miseriora.

nom.suj. V (pres.) abl.2ºtérm.cp. abl. CC V(pres.) nom. atrib.

Esas cosas son más desgraciadas que los propios males en los que estamos

VOLVER

13. Eget semper, qui est avarus.

V(pres.) adv.t. nom.suj. V(pres.) nom. atrib.

La oración de relativo sin antecedente es el sujeto de eget

Siempre carece (de algo) el que es avaro

VOLVER

14. Omnes homines, quicumque sunt, fratres sunt nostri.

nom. suj. nom. atrib. V(pres.) nom. atrib. V(pres.) nom. atrib.

Todos los hombres, quienesquiera que sean, son hermanos nuestros

VOLVER

17. Miserrimus est qui, quod edat, non habet.

nom. atrib. V(pres.) nom.suj. ac.CD V(pres.subj.) adv. V(pres.)

La oración de relativo qui… habet, sin antecedente, es el sujeto de est; la de quod edat es el

CD de habet, y al llevar su verbo en subjuntivo tiene valor circunstancial, en este caso final.

Desgraciadísimo es aquel que no tiene lo que pueda comer (= para comer)

VOLVER

18. Homini natura addidit rationem, qua regerentur

dat. CI nom. atrib. V (perf.) ac. CD abl. CC V(imperf.subj.)

animi appetitus.

gen. CN nom.suj.

La oración de relativo con el verbo en subjuntivo tiene vlor circunstancial, en este caso final.

La naturaleza no le ha añadido al hombre la capacidad de razonar, con la que puedan ser

gobernados los apetitos del alma (= para que sean gobernados los apetitos del alma)

VOLVER

19. Caesar omnes copias, quas habebat, in castris reliquit; ipse

nom. suj.ac. CD ac. CD V (imperf.) abl. CCV(perf.) nom.suj.

cum equitibus ad flumen venit. abl. CC ac. CC V (perf.)

César dejó en el campamento a todas las tropes que tenía; él mismo llegó al río con los jinetes

VOLVER

20. Quam rem publicam habemus? In qua urbe vivimus?

ac. CD V(pres.) abl. CC V(pres.)

¿Qué Estado tenemos? ¿En qué ciudad vivimos?

VOLVER

22. Num eloquentia Platonem superare possumus?

part.interrog. abl. CC ac. CD inf.pres.CD concert. V(pres.)

¿Acaso podemos superar a Platón en elocuencia?

VOLVER

26. Romam -ne venio, an hic maneo,

ac CCpart.interrog. V (pres.) part.interrog. adv.l. V(pres.)

an Arpinum fugio?

part.interrog. ac. CC V (pres.)

¿Voy a Roma o me quedo aquí o escapo a Arpino?

VOLVER

27. Quid sit futurum cras, fuge quaerere.

nom. suj. V(pres.subj.perifr.act.) adv.t. V(imperat.) inf.pres.CD concert.

La oración quid… sit futurum es interrogative indirecta, CD de quaerere

Evita preguntar qué va a ocurrir mañana

VOLVER

28. Scribam quid sentiam.

V (fut.) ac. CD V (pres.subj.)

La oración quid sentiam es interrogative indirecta, CD de scribam

Escribiré qué siento

VOLVER

30. Iamdiu ignoro quid agas: quo mitterem litteras

adv. CC V (pres.) ac. CD V (pres.subj.) adv. rel CC V(imperf.subj.) ac CD

aut cui darem, nesciebam. Cupio scire

conj.disy. dat. CI V(imperf.subj.) imperf. ind. V (pres.) inf.CD

conc.

quid agas et ubi sis hiematurus.

ac. CD V (pres.subj.) conj.cop. adv.rel.CC pres.subj.perifr.act.

Las oraciones quid agas, quo mitterem, cui darem, quid agas y ubi sis hiematurus son

completivas interrogativas indirectas, con la función de CD de ignoro la primera, de

nesciebam las dos siguientes y de scire las dos últimas.

Hace tiempo que ignoro qué haces : no sabía a qué lugar podría enviar la carta o a quién

dársela. Deseo saber qué haces y dónde vas a pasar el invierno

VOLVER

32. Haec improbantur a Peripateticis, a Stoicis defenduntur.

nom. suj. V (pres.pas.) abl. compl.agente abl. compl.agente V (pres.pas.)

Estas cosas son reprobadas por los peripatéticos, son defendidas por los estoicos

VOLVER

33. Nemo, qui fortitudinis nomen consecutus est insidiis et malitia,

nom. suj. nom.suj. gen. CN ac. CD V (perf. depon.) abl. CC

laudem est adeptus.

ac. CD V (perf. depon.)

Nadie que ha conseguido el nombre de fortaleza (= el título de valiente) con insidias y

malicia, ha logrado la gloria

VOLVER

34. Gloria virtutem tamquam umbra sequitur.

nom. suj. ac. CD adv.comp. nom.suj. V (pres.depon.)

La gloria sigue al valor como la sombra

VOLVER

35. Egredere ex urbe, Catilina; proficiscere.

V (imperat. depon.) abl. CC vocat. V(imperat. depon.)

Sal de la ciudad, Catilina; márchate

VOLVER

36. Quod natum est, moritur.

nom. suj. V (perf. depon.) V (pres. depon.)

La oración de relativo quod natum est, sin antecedente, es el sujeto de moritur.

Lo que ha nacido, muere

VOLVER

37. Turpe est aliud loqui, aliud sentire.

nom. atrib. V (pres.) ac. CD inf. pres.depon. suj.NC ac. CD inf.pres.suj.NC

Es vergonzoso decir una cosa, sentir otra

VOLVER

38. Non deerunt nobis res necessariae.

adv. neg. V (fut.) dat. CI nom. suj.

No nos faltarán las cosas necesarias

VOLVER

41. Praeterita mutare non possumus.

ac. CD inf.pres.conc CD adv. neg. V (pres.)

No podemos cambiar las cosas pasadas

VOLVER

45. Gladiatores accipere plagam malunt quam turpiter

nom. suj. inf.pres. conc.CD ac CD V (pres.) adv.comp. adv. m.

vitare.

inf.pres.conc CD 2º término compar.

Los gladiadores prefieren recibir un golpe a evitarlo vergonzosamente

VOLVER

47. I, lictor, summove turbam.

V (imperat.) vocat. V (imperat.) ac. CD

Ve, lictor, aparta a la plebe

VOLVER

48. Potest ex casa vir magnus exire.

V (pres.) abl. CC nom. suj. inf.pres. CD concert.

Puede salir de una cabaña un hombre grande

VOLVER

53. De futuris rebus difficile est dicere.

abl. CC nom. atrib. V (pres.) inf.pres.suj. NC

Es difícil hablar de las cosas futuras

VOLVER

54. Contemnere omnia aliquis potest; omnia habere

inf.pres.CD concert. ac. CD nom. suj. V (pres.) ac. CD inf.pres.CD conc

nemo potest.

nom. suj. V (pres.)

Alguien puede despreciar todas las cosas; nadie puede tenerlo todo

VOLVER

55. Gratus debet esse qui accepit beneficium.

nom. atrib. V pres.) inf.pres.CD conc nom. suj. V (perf.) ac. CD

La oración de relativo sin antecedente tiene la función de sujeto de debet

Agradecido debe estar quien ha recibido un beneficio

VOLVER

60. Anaxagoras, nuntiata filii morte, dixit eum esse

mortalem.

nom. suj. part.perf..absol. gen. CN abl. suj V (perf.) ac. suj. inf.pres.CD NC

ac.atrib.

Anaxágoras, anunciada la muerte de su hijo, dijo que él era mortal

VOLVER

61. Caesar pontem rescindi iussit.

nom. suj. ac. suj. inf.pres.pas. CD NC V (perf.)

César ordenó que el puente fuera cortado

VOLVER

63. Id vos ignorare nolui.

ac. CD ac. suj. inf.pres. CD NC V (perf.)

No he querido que vosotros ignorarais esto

VOLVER

65. Mos est Athenis laudari in contione eos, qui

nom. atrib. V (pres.) abl. CC inf.pres.suj. NC abl. CC ac. suj. nom.

suj.

sint in proeliis interfecti (sint).

abl. CC V (perf.pas.)

Es costumbre en Atenas que sean elogiados en una tribuna esos que hayan sido asesinados en

los combates.

VOLVER

66. Manlius regnum appetisse existimatus est.

nom. suj. ac. CD inf.perf. predic. const.pers. V (perf. pas.)

Manlio fue creído haber intentado tomar el poder (= se creyó que Manlio intentó tomar el

poder)

VOLVER

67. Caesar a Gergovia discessise audiebatur.

nom. suj. abl. CC inf.perf. predic. const.pers. V (imperf.pas.)

César era oído haberse alejado de Gergovia (= se oía que César se había alejado de Gergovia)

VOLVER

68. Tandem L.Catilinam, furentem audacia, scelus anhelantem,

adv. ac. CD part.pres. conc. abl. CC ac. CD part.pres. conc.

pestem patriae nefarie molientem, vobis atque huic

ac. CD gen. CN adv. part.pres. conc. dat. CI

ferro flammaque minitantem, ex urbe eiecimus.

abl. CC part.pres. conc. abl. CC V(perf.)

Finalmente hemos echado de la ciudad a L. Catilina, que estaba fuera de sí por la audacia,

que anhelaba el crimen, que tramaba impiamente la ruina de la patria, que os amenazaba con

el hierro y la llama (= con la espada y con el fuego) a vosotros y a este.

VOLVER

69. Legati venerunt pacem petentes.

nom. suj. V (perf.) ac. CD part.pres. conc. predic. o apositivo

Vinieron unos legados pidiendo la paz / para pedir la paz

VOLVER

70. Mortuo Cicerone, forum siluit.

part.perf. absol. abl. suj. nom. suj. V (perf.)

Muerto Cicerón, el foro enmudeció

VOLVER

abl.absol.nominal

73. Nemo erit, qui credat, te invito, provinciam tibi

nom. suj. V (fut.) nom.suj. V (pres.subj.) abl.suj. abl.predic. ac. suj. dat. CI

esse decretam.

inf.pref.pas. CD NC

Nadie habrá que pueda creer que, estando tú forzado (= contra tu voluntad), la provincia te ha

sido asignada

VOLVER

76. Bocchus se ob regnum tutandum arma cepisse respondit

nom. suj. ac. suj. gdivo. ac. CC fin. ac. CD inf.perf. CD NC V (perf.)

Bocco respondió que él había tomado las armas para defender su reino

VOLVER

78. Haedui legatos ad Caesarem sui purgandi gratia mittunt.

nom. suj. ac. CD ac. CC gdivo. gen. CC fin. V (pres.)

Los heduos envían legados a César para disculparse

VOLVER

79. Galli locum oppido condendo ceperunt.

nom. suj. ac.CD gdivo. dat. CC fin. V (perf.)

Los galos tomaron el lugar para fundar una ciudad

VOLVER

gen. CN

81. Consul placandis Romae dis habendoque dilectui operam dat.

nom. suj. gdivo. dat. CC finalidad ac. CD V(pres.)

El cónsul da su colaboración para aplacar a los dioses de Roma y efectuar un reclutamiento

VOLVER

82. Audendo virtus crescit, tardando timor.

gdio. abl. CC nom. suj. V (pres.) gdio. abl. CC nom. suj.

El valor crece osando (= con el atrevimiento), el temor retrasando (= con el retraso)

VOLVER

83. Multa sunt dicta ab antiquis de contemnendis ac despiciendis rebus humanis.

nom. suj. V (perf.pas.) abl. comp.ag. gdivo. abl. CC

Muchas cosas han sido dichas por los antiguos sobre el despreciar y desdeñar los asuntos

humanos (= sobre el desprecio y desdeño de los asuntos humanos)

VOLVER

84. Bellum scripturus sum, quod populus Romanus cum Iugurtha gessit.

ac. CD V(pres.perifr.act.) ac. CD nom. suj. abl. CC V(perf.)

Voy a escribir la guerra que el pueblo romano hizo con Jugurta

VOLVER

86. Si itura est, eat.

conj. cond. V(pres. perifr.act.) V(pres.subj.)

Si va a ir, que vaya

VOLVER

88. Hic vincendum aut moriendum est.

adv. l. V (pres.perifr.pasivo)

Aquí se ha de vencer o morir

VOLVER

89. Omnia homini, dum vivit, speranda sunt.

nom. suj. dat. compl.ag. conj. temp. V (pres.) V(pres.perifr.pas.)

Todas las cosas deben ser esperadas por el hombre, mientras está vivo

VOLVER

90. Hoc vobis providendum est.

nom. suj. dat. compl.ag. V (pres.perifr.pas.)

Esto debe ser previsto por vosotros

VOLVER

91. Quid nobis faciendum est?

nom. suj. dat.compl.ag. V (pres.perifr.pas.)

¿Qué debe ser hecho por nosotros?

VOLVER

92. Legendus est hic orator iuventuti.

V (pres.perifr.pas.) nom. suj. dat. compl.ag.

Debe ser leído este orador por la juventud

VOLVER

93. Imus-ne sessum?

V (pres) particul.interrog. supino CC

¿Vamos a quedarnos sentados?

VOLVER

94. Galliae legati ad Caesarem gratulatum convenerunt.

gen. CN nom. suj. ac. CC supino CC V (perf.)

Los embajadores de la Galia vinieron ante César para felicitarlo

VOLVER

96. Bocchus legatos Romam miserat foedus et amicitiam petitum.

nom. suj. ac. CD ac. CC V (plusc.) ac. CD supino CC fin

Bocco había enviado embajadores a Roma para pedir un tratado y la amistad

VOLVER

97. O rem non modo visu foedam, sed etiam auditu!

ac. exclam. correl. supino compl.adj. ac. exclam. correl. supino compl.adj.

¡Oh hecho vegonzoso no solo de ser visto, sino también de ser oído!

VOLVER

98. Nihil est dictu facilius.

nom. suj. V (pres.) supino compl. adj. nom. atrib.

Nada es más fácil de ser dicho

VOLVER

99. Id factu facillimum erat.

nom. suj. supino compl. adj. nom. atrib. V (imperf.)

Eso era muy fácil de ser hecho

VOLVER

102. Nos patriam fugimus et dulcia linquimus arva.

nom. suj. ac. CD V (pres.) conj.cop. ac. CD V (pres.) ac CD

Nosotros rehuimos la patria (= huimos de la patria) y dejamos los dulces campos

VOLVER

196. Accedebat quod Galli suos liberos ab se abstractos esse

V (imperf.) conj. compl. nom.suj. ac. suj. abl.CC inf.perf.pas.CD NC

obsidum nomine dolebant.

gen.CN abl. CC V (imperf.)

La oración de quod es el sujeto de accedebat.

Se añadía el hecho de que los galos lamentaban que sus hijos hubieran sido arrancados de

ellos (= que se les hubieran arrancado a ellos sus hijos) con el nombre de rehenes

VOLVER

198. Decrevit senatus ut L.Opimius consul videret ne

V (perf.) nom. suj. conj.compl. nom. suj. V (imperf.subj.) conj. compl.

quid res publica detrimenti caperet.

ac. CD nom. suj. gen. CN V (imperf.subj.)

La oración de ut es CD de decrevit y la de ne CD de videret

El senado decretó que el cónsul L. Opimio procurara que no recibiera algo de daño la

República (= que la República no recibiera ningún daño)

VOLVER

200. Lex permittit ut furem noctu liceat occidere.

nom. suj. V (pres.) conj.compl. ac. CD adv. CC V(pres.subj.) inf.pres.sujeto NC

La oración de ut es CD de permittit.

La ley permite que se pueda matar a un ladrón por la noche

VOLVER

203. Catilina voce supplici a patribus postulavit ne quid de se

nom. suj. abl. CC abl. CC V (perf.) conj.compl. ac CD abl. CC

temere crederent.

adv. CC V (imperf.subj.)

La oración de ne es CD de postulavit

Catilina con voz suplicante pidió de los senadores (= a los senadores) que no creyeran algo (=

nada) a la ligera de él

VOLVER

204. Restat ut doceam omnia hominum causa facta esse.

V (pres.) conj.compl. V (pres.subj.) ac. suj gen.+causa= CC inf.perf.pas. CD NC

La oración de ut es sujeto de restat.

Falta que enseñe que todas las cosas han sido hechas por los hombres

VOLVER

206. Galli timebant ne Caesar veniret.

nom. suj. V (imperf.) conj. compl. nom. suj. V (imperf. subj.)

La oración de ne es CD de timebant.

Los galos temían que César viniera

VOLVER

209. Hasdrubal metu, ne dederetur Scipioni, urbe excessit.

nom. suj. abl. CC conj.compl. V(imperf.subj.pas.) dat. CI abl. CC V (perf.)

La oración de ne está explicando a la palabra metu (completiva explicativa)

Asdrúbal salió de la ciudad por miedo a que fuera entregado (= a ser entregado) a Escipión

VOLVER

211. Non dubitari debet quin fuerint ante Homerum poetae.

adv. neg. inf.pres.pas.CD V (pres.) conj.compl. V (perf. subj.) ac. CC nom.suj.

La oración de quin es sujeto de debet.

No debe ser dudado (= dudarse) que existieron poetas antes de Homero

VOLVER

212. Quid obstat quominus beatus sis?

nom. suj. V (pres.) conj.compl. nom.atrib. V(pres.subj.)

La oración de quominus es CD de obstat.

¿Qué impide que seas feliz?

VOLVER

213. Nihil impedit quominus id facere possimus.

nom. suj. V (pres.) conj.compl. ac CD inf.pres. CD conc. V(pres.subj.)

La oración de quominus es el CD de impedit.

Nada impide que podamos hacer eso

VOLVER

216. Oportet esse ut vivas,

V (pres.) inf.pres.suj. NC conj.fin. V (pres.subj.)

non vivere ut edas.

adv. neg. inf.pres.suj.NC conj.fin. V (pres.subj.)

Conviene comer para que que vivas (= para vivir), no vivir para que comas (= para comer)

VOLVER

217. Ager, cum multos annos quievit, uberiores efferre

nom. suj. conj.temp. ac. CCT V (perf.) ac. CD inf.pres. CD conc.

fruges solet.

ac. CD V (pres.)

El campo, cuando ha descansado durante muchos años, suele producir cosechas más

abundantes

VOLVER

219. Caesar, ubi ex captivis cognovit quo in loco hostium copiae

nom. suj. conj. temp. abl. CC V (perf.) abl. CC gen. CN nom. suj.

consedissent, ad hostes contendit.

V (plusc.subj.) ac. CC V (perf.)

La oración de quo in loco… consedissent es completiva interrogativa indirecta, CD de

cognovit.

César cuando conoció por los cautivos en qué lugar se habían asentado las tropas de los

enemigos, se dirigió hacia los enemigos

VOLVER

221. Caesar cum primum potuit, ad exercitum contendit.

nom. suj. conj.temp. adv.t. V (perf.) ac. CC V (perf.)

César tan pronto como pudo, se dirigió hacia el ejército

VOLVER

222. Cum Rhodum venissem, Hortensii mortem cognovi. cum histórico ac. CC V (plusc.subj.) gen. CN ac. CD V (perf.)

Habiendo llegado a Rodas, conocí la muerte de Hortensio

VOLVER

227. Diu apparandum est bellum, ut vincas celerius.

adv. V (pres.perifr.pas.) nom. suj. conj. fin. V (pres. subj.) adv. comp.

Largo tiempo debe ser preparada (= se ha de preparar) la guerra, para que venzas más

rápidamente (= para vencer más rápidamente)

VOLVER

228. Adiuta me, quo id facilius fiat.

V (imperat.) ac. CD conj.fin. nom.suj. nom. predicat. V (pres.subj.)

Ayúdame para que eso se haga más fácil

VOLVER

231. Invenerat homines, qui dicendo tempus consumerent.

V (plusc.) ac. CD nom.suj. gdio.CC ac. CD V (imperf.subj.)

La oración de relativo, al tener su verbo en subjuntivo, tiene matiz circunstancial, en este

caso consecutivo (= unos hombres tales que gastaban…).

Había encontrado a unos hombres que gastaban su tiempo hablando (= que pasaban el tiempo

hablando)

VOLVER

232. Rufum laudo, non quia tu ut ita facerem

ac. CD V (pres.) adv. neg. conj. causal nom.suj. conj.compl. adv. V (imperf.

subj.)

petisti, sed quia est ille dignissimus.

V (perf.) conj.adv. conj.causal V (pres.) nom. suj. nom. atrib.

Elogio a Rufo no porque tú pediste que lo hiciera así, sino porque aquel es muy digno.

VOLVER

233. Nemo patriam quia magna est amat,

nom. suj. ac. CD conj.causal nom. atrib. V(pres.) V(pres.)

sed quia sua.

conj.adv. conj.causal nom. atrib.

Nadie ama la patria porque es grande, sino porque es suya

VOLVER

235. Tantus fuit ardor animorum, ut motum terrae

nom. atrib. V (perf.) nom. suj. gen. CN conj. consec ac. CD gen. CN

nemo pugnantium senserit.

nom. suj. part.pres. sust. CN V (perf.subj.)

Tan grande fue el ardor de sus ánimos que nadie de los que luchaban percibió el movimiento

de tierra (= el terremoto)

VOLVER

236. Epaminondas adeo veritatis amans erat,

nom. suj. adv. gen. CN nom. atrib. V(imperf.)

ut ne(quidem) per iocum (ne)quidem mentiretur.

conj.consec. adv. ac. CC adv. V (imperf.subj.)

Epaminondas erat tan amante de la verdad que ni siquiera mentía en broma

VOLVER

239. Ea erat sagatitate Alcibiades, ut decipi

abl. CC V (imperf.) abl. CC nom. suj. conj.consec. inf.pres.pas. CD concert.

non posset.

adv.neg. V (imperf.subj.)

Alcibiades era de tal sagacidad que no podía ser engañado

VOLVER

241. Quamquam innocentissimus erat, damnatus est Socrates.

conj. conc. nom. atrib. V (imperf.) V (perf.) nom. suj.

Aunque era muy inocente (= totalmente inocente), Sócrates fue condenado

VOLVER

243. Quod turpe est, quamvis occultetur, tamen honestum

nom. suj. nom. atrib. V (pres.) conj. conc. pres. subj. advers. nom. predicat.

fieri nullo modo potest.

inf.pres.pas. CD conc. abl. CC V (pres.)

La oración de relativo sin antecedente quod… est es el sujeto de potest (y también de

occultetur)

Lo que es vergonzoso, aunque sea ocultado (= se oculte), sin embargo de ningún modo puede

hacerse honesto

VOLVER

244. Ut desint vires, tamen est laudanda voluntas.

conj. conc. V (pres.subj.) nom. suj. advers. V (pres.perifr.pas.) nom. suj.

Aunque falten las fuerzas, sin embargo la voluntad ha de ser elogiada

VOLVER

245. Si in hoc erro, qui animos hominum inmortales

conj. cond. abl. CC V (pres.) nom.suj. ac.suj. gen. CN ac. atrib.

esse credam, libenter erro.

inf.pres.CD NC V (pres.subj.) adv. V (pres.)

La oración de relativo, al llevar su verbo en subjuntivo, tiene valor circunstancial, en este

caso causal.

Si me equivoco en esto, yo que creo (= porque creo) que las almas de los hombres son

inmortales, con gusto me equivoco

VOLVER

247. Orationes Thucydidis imitari neque possim,

ac. CD gen. CN inf.pres.dep.CD conc. conj. cop. V (pres.subj.)

si velim, nec velim, si possim.

conj.cond. V (pres.subj.) conj.cop. V (pres. subj.) conj.cond. V (pres. subj.)

Los discursos de Tucídides ni podría imitarlos si quisiera, ni querría si pudiera

VOLVER

249. Si venisses ad exercitum, a tribunis militaribus visus esses.

conj. cond. V(plusc.subj.) ac. CC abl. compl.ag. V (plusc.subj.)

Si hubieras venido al ejército, habrías sido visto por los tribunos militares

VOLVER

250. Si feceris id quod ostendis, magnam habebo gratiam;

conj. cond. V (fut.perf.) ac. CD ac. CD V (pres.) ac. CD V (fut.imperf.) ac. CD

si non feceris, ignoscam.

conj.cond. adv. neg. V (fut.perf.) V (fut. imperf.)

Si habrás hecho (= has hecho) eso que muestras, tendré un gran agradecimiento (= te estaré

agradecido); si no lo habrás hecho (= has hecho), lo perdonaré

VOLVER

251. Si vis pacem, cole iustitiam.

conj. cond. V (pres.) ac. CD V (imperat.) ac. CD

Si quieres la paz, cuida la justicia (= trabaja por la justicia)

VOLVER