14. A crise de 1917, os gobernos de concentración e a ...€¦ · 1) A Crise de 1917: Tres liñas...

2
DOC.2 Manifiesto del comité de huelga el 12 agosto de 1917. Por Comité central do PSOE e da UXT. «A los obreros y a la opinión pública: ha llegado el momento de poner en práctica, sin vacilación al- guna, los propósitos anunciados por los representantes de la U.G.T y de la C.N. del T. (Confedera- ción Nacional do Traballo) en el manifiesto suscrito por estos organismos en el mes de marzo último. Durante el tiempo transcurrido desde esa fecha hasta el momento actual, la afirmación hecha por el proletariado al demandar como remedio a los males que padece España un cambio fundamental de régimen político, ha sido corroborada por la actitud que sucesivamente han ido adoptando im- portantes organismos nacionales, desde la enérgica afirmación de la existencia de las Juntas de Defensa del Arma de Infantería, frente a los intentos de disolución de esos organismos por los Poderes públicos, hasta la Asamblea de Parlamentarios celebrada en Barcelona el día 19 de julio (...). […] Pedimos la constitución de un Gobierno provisional que asuma los poderes ejecutivo y moderador, y prepare, previas las modificaciones imprescindibles en una legislación viciada, la celebración de unas elecciones sinceras, de unas Cortes Constituyentes que aborden en plena libertad los problemas fundamentales de la constitución política del país. Mientras no se haya con- seguido ese objetivo, la organización obrera se halla absolutamente decidida a mantenerse en su actitud de huelga (...). Doc 3. ‘Carta á Sociedade de Nacións’ de Abdelkrim 6 de Septiembre de 1922 Nosotros, el Gobierno de la República del Rif, instaurado en julio de 1921, queremos declarar y hacer ver a los países participantes en el acuerdo de Algeciras en 1906 que las altas ambiciones que auspiciaron dicho tratado no pueden ser llevadas a cabo... En julio de 1921 hicimos constar a los embajadores ingleses, americanos, franceses e italianos en Tánger que hemos establecido la República del Rif, y que no despreciamos embarcarnos en una guerra legítima contra España en defensa de nuestra independencia. Na folla 2 ven unha axuda de comentario. 14. A crise de 1917, os gobernos de concentración e a guerra de Marrocos. DOC 1. Fuente: La Inflación en España. Un índice de precios de consumo, 1830-2012. Estudios de Historia Económica Nº64. (Madrid, 2013), por Jordi Maluquer de Motes.

Transcript of 14. A crise de 1917, os gobernos de concentración e a ...€¦ · 1) A Crise de 1917: Tres liñas...

DOC.2 Manifiesto del comité de huelga el 12 agosto de 1917. Por Comité central do PSOE eda UXT.«A los obreros y a la opinión pública: ha llegado el momento de poner en práctica, sin vacilación al-guna, los propósitos anunciados por los representantes de la U.G.T y de la C.N. del T. (Confedera-ción Nacional do Traballo) en el manifiesto suscrito por estos organismos en el mes de marzoúltimo. Durante el tiempo transcurrido desde esa fecha hasta el momento actual, la afirmación hecha porel proletariado al demandar como remedio a los males que padece España un cambio fundamentalde régimen político, ha sido corroborada por la actitud que sucesivamente han ido adoptando im-portantes organismos nacionales, desde la enérgica afirmación de la existencia de las Juntas deDefensa del Arma de Infantería, frente a los intentos de disolución de esos organismos porlos Poderes públicos, hasta la Asamblea de Parlamentarios celebrada en Barcelona el día 19de julio (...).[…] Pedimos la constitución de un Gobierno provisional que asuma los poderes ejecutivo ymoderador, y prepare, previas las modificaciones imprescindibles en una legislación viciada, lacelebración de unas elecciones sinceras, de unas Cortes Constituyentes que aborden en plenalibertad los problemas fundamentales de la constitución política del país. Mientras no se haya con-seguido ese objetivo, la organización obrera se halla absolutamente decidida a mantenerse ensu actitud de huelga (...).

Doc 3. ‘Carta á Sociedade de Nacións’ de Abdelkrim 6 de Septiembre de 1922Nosotros, el Gobierno de la República del Rif, instaurado en julio de 1921, queremos declarar yhacer ver a los países participantes en el acuerdo de Algeciras en 1906 que las altas ambicionesque auspiciaron dicho tratado no pueden ser llevadas a cabo...En julio de 1921 hicimos constar a los embajadores ingleses, americanos, franceses e italianos enTánger que hemos establecido la República del Rif, y que no despreciamos embarcarnos en unaguerra legítima contra España en defensa de nuestra independencia.

Na folla 2 ven unha axuda de comentario.

14. A crise de 1917, os gobernos de concentración e a guerra de Marrocos.

DOC 1. Fuente: La Inflación en España. Un índice deprecios de consumo, 1830-2012. Estudios de HistoriaEconómica Nº64. (Madrid, 2013), por Jordi Maluquer deMotes.

Claves do texto 11) É unha gráfica que amosa o incremento dos prezos, o que en 1913 costaba 10 euros en 1920costaba 19 (lembra que en ese momento a moeda era a Peseta -dende Sabela II-). Se os soldossuben non pasa nada, pero se non suben... Haberá sangue!!! Tes que empregar o concepto depoder adquisitivo.2) Cal é o motivo da subida? A I Guerra Mundial e a demanda de productos españoles por parte depaíses máis ricos (Francia, Gran Bretaña...). Os países ricos empregan ós seus obreiros en disparare os españois, a traballar! O que podería ser unha ocasión perfecta para modernizar a producción,só serviu para enriquecer ás clases burguesas españolas, que non incrementaron demasiado a pro-ducción e que se negaron a incrementar os salarios. 3) O sistema da restauración (explicar brevemente) permite os abusos dos ricos sobre dos pobres.Corrupción nas eleccións e represión do movemento obreiro. O sistema está en crise pese ós in-tentos de Maura (Revolución dende Arriba) e de Canalejas (Goberno Rexeneracionista).

Claves do texto 21) A Crise de 1917: Tres liñas de acción que aparecen no texto, os militares, os parlamentarios eos obreiros.2) Os militares e as xuntas de defensa: O problema da inflación, o sindicalismo militar, a negativados políticos e o apoio de Afonso XIII (rei intervencionista e exército que se mete en política). Crisede goberno.3) A Asamblea de Parlamentarios de Barcelona (xullo): Os opositores ó sistema tratan de orga-nizar un cambio político. Contar quenes son os opositores (republicanos, nacionalistas, socialistas).A samblea é disolta, pero se inicia a figura os gobernos de concentración (outubro) tras unhaentrevista de Afonso XIII e Francésc Cambó, líder da Lliga Regionalista. Haberá gobernos de con-centración ata 1920 (victoria electoral do conservador Dato).4) A folga xeral revolucionaria (agosto): O movemento obreiro coordinase, os socialistas e osanarquistas traballan xuntos por unha folga xeral revolucionaria (pero pacífica). Os militares reprimenós obreiros. Esíxese un cambio de sistema político, non de condicións de traballo. Os cataláns dedereitas (Lliga Regionalista) temeron unha revolución e prefiriron apoiar ó goberno central.5) A crise en España coincide coa revolución rusa (febreiro e outubro de 1917) e os grupos po-derosos en España temen un triunfo dos revolucionarios. Aplican dura represión ós obreiros.6) O Trienio Bolxevique (1918-1921) e a súa relación coas folgas e coa inflación. Esta será unhaépoca de grandes protestas (lembra a gráfica das folgas) e de problemas sociais (mira a gráfica dainflación, non para de subir ata 1920) e conflicto. Hai problemas no campo andaluz (o dos xornalei-ros).

Claves do texto 31) A Guerra de Marrocos será un problema social e económico en sí mesmo que acompañará árestauración. O problema dos soldados de cuota (redención en metálico), o desprestixio do exércitotras o 98 e as constantes derrotas en Marrocos (Barranco do Lobo 1909, Desastre de Annual xullode 1921) son un gasto económico constante que a pobreza da colonia non paga.2) A conferencia de Alxeciras de 1906, a concesión do protectorado para España. Unha oportuni-dade de recuperar o prestixio do exército.3) Un exército con demasiados oficiais, caro e atrasado. Escaso en suministros e moi corrupto.4) O desastre de Annual, o xeneral Silvestre trata de ocupar o Riff supostamente incitado por AfonsoXIII. O indisciplinado ataque (contra as ordes do seu superior, Berenguer) remata en desastre(12.000 mortos).5) Abd El Krim declara a independencia, tras da victoria amosa unha posición de forza.6) En España comeza o expediente Picasso que pon en perigo a monarquía. Todo remata coaaxuda do exército co golpe de Primo en 1923.7) Primo de Rivera rematará coa Guerra do Rif gracias ó desembarco de Alhucemas en 1925. Oconflicto aínda dura ata 1927.