ค ำน ำkrukird.com/TEPE_02102.pdf · T E P E - 02102...

58
TEPE- 02102 กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี สาหรับผู้สอนระดับประถมศึกษา 1 | ห น้ า คำนำ เอกสารหลักสูตรอบรมแบบ e-Training หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี สาหรับผู้สอนระดับประถมศึกษา เป็นหลักสูตรฝึกอบรมภายใต้โครงการพัฒนาหลักสูตรและพัฒนาครู และ บุคลากรทางการศึกษาโดยยึดถือภารกิจและพื้นที่เป็นฐานด้วยระบบ TEPE Online โดยความร่วมมือของ สานักงานคณะ กรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐานและคณะครุศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เพื่อพัฒนา ผู้บริหาร ครูและบุคลากรทางการศึกษาให้สอดคล้องกับความต้องการขององค์กร โดยพัฒนาองค์ความรูทักษะที่ใช้ในการปฏิบัติงานได้อย่างมีคุณภาพ โดยใช้หลักสูตรและวิทยากรที่มีคุณภาพ เน้นการพัฒนาโดย การเรียนรู้ด้วยตนเองผ่านเทคโนโลยีการสื่อสารผ่านระบบเครือข่ายอินเทอร์เน็ต สามารถเข้าถึงองค์ความรู้ใน ทุกที่ทุกเวลา สานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐานและคณะครุศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย หวังเป็น อย่างยิ่งว่าหลักสูตรอบรมแบบ e-Training หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี สาหรับผู้สอนระดับประถมศึกษา จะสามารถนาไปใช้ให้เกิดประโยชน์ต่อการพัฒนาครูและบุคลากรทางการ ศึกษาตามเป้าหมายและวัตถุประสงค์ที่กาหนดไว้ ทั้งนี้เพื่อยังประโยชน์ต่อระบบการศึกษาของประเทศไทย ต่อไป

Transcript of ค ำน ำkrukird.com/TEPE_02102.pdf · T E P E - 02102...

Page 1: ค ำน ำkrukird.com/TEPE_02102.pdf · T E P E - 02102 กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี

T E P E - 02102 กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ส าหรบผสอนระดบประถมศกษา

1 | ห น า

ค ำน ำ

เอกสารหลกสตรอบรมแบบ e-Training หลกสตรกลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ส าหรบผสอนระดบประถมศกษา เปนหลกสตรฝกอบรมภายใตโครงการพฒนาหลกสตรและพฒนาคร และบคลากรทางการศกษาโดยยดถอภารกจและพนทเปนฐานดวยระบบ TEPE Online โดยความรวมมอของส านกงานคณะ กรรมการการศกษาขนพนฐานและคณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย เพอพฒนาผบรหาร ครและบคลากรทางการศกษาใหสอดคลองกบความตองการขององคกร โดยพฒนาองคความร ทกษะทใชในการปฏบตงานไดอยางมคณภาพ โดยใชหลกสตรและวทยากรทมคณภาพ เนนการพฒนาโดยการเรยนรดวยตนเองผานเทคโนโลยการสอสารผานระบบเครอขายอนเทอรเนต สามารถเขาถงองคความรในทกททกเวลา

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานและคณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย หวงเปน

อยางยงวาหลกสตรอบรมแบบ e-Training หลกสตรกลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ส าหรบผสอนระดบประถมศกษา จะสามารถน าไปใชใหเกดประโยชนตอการพฒนาครและบคลากรทางการศกษาตามเปาหมายและวตถประสงคทก าหนดไว ทงนเพอยงประโยชนตอระบบการศกษาของประเทศไทยตอไป

Page 2: ค ำน ำkrukird.com/TEPE_02102.pdf · T E P E - 02102 กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี

T E P E - 02102 กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ส าหรบผสอนระดบประถมศกษา

2 | ห น า

สำรบญ

ค าน า 1 หลกสตร “กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ส าหรบผสอน ระดบประถมศกษา”

3

รายละเอยดหลกสตร 4 ค าอธบายรายวชา 4 วตถประสงค 4 สาระการอบรม 4 กจกรรมการอบรม 4 สอประกอบการอบรม 5 การวดผลและประเมนผลการอบรม 5 บรรณานกรม 5 เคาโครงเนอหา 7 ตอนท 1 ธรรมชาตวชากลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย 10 ตอนท 2 ความคดสรางสรรคกบกระบวนการเทคโนโลย 13 ตอนท 3 การจดท าหลกสตร 19 ตอนท 4 กระบวนการจดการเรยนร 28 ตอนท 5 การวดผลและประเมนผลกลมสาระการเรยนรการงานอาชพและ เทคโนโลย

42

ใบงานท 1 52 ใบงานท 2 53 ใบงานท 3 54 ใบงานท 4 56 ใบงานท 5 57

Page 3: ค ำน ำkrukird.com/TEPE_02102.pdf · T E P E - 02102 กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี

T E P E - 02102 กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ส าหรบผสอนระดบประถมศกษา

3 | ห น า

หลกสตร

กลมสำระกำรเรยนรกำรงำนอำชพและเทคโนโลย ส ำหรบผสอนระดบประถมศกษำ

รหส TEPE-02102 ชอหลกสตรรำยวชำ กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ส าหรบผสอนระดบ ประถมศกษา

ปรบปรงเนอหำโดย

คณาจารยภาควชาเทคโนโลยและสอสารการศกษา คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย ผทรงคณวฒตรวจสอบเนอหำ นายอปการ จระพนธ นางสาววนเพญ สจปตโต นางสาวพรนภา ศลปประคอง ผศ.ดร.ประกอบ กรณกจ

Page 4: ค ำน ำkrukird.com/TEPE_02102.pdf · T E P E - 02102 กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี

T E P E - 02102 กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ส าหรบผสอนระดบประถมศกษา

4 | ห น า

รำยละเอยดหลกสตร ค ำอธบำยรำยวชำ

ค าอธบายรายวชาของหลกสตร

วตถประสงค เพอใหผเขารบการอบรมสามารถ 1. สามารถอธบายลกษณะ ความส าคญของการสอนกลมสาระการเรยนการงานอาชพและ

เทคโนโลยได 2. สามารถอธบายแนวทางการสอน 4 สาระของกลมสาระการเรยนการงานอาชพและเทคโนโลยได 3. สามารถอธบายการพฒนาความคดสรางสรรคได 4. สามารถอธบายกระบวนการเทคโนโลยได 5. สามารถอธบายขนตอนการจดท าหลกสตรแกนกลางและการจดท าหลกสตรองมาตรฐานการ

เรยนร / ตวชวดได 6. สามารถอธบายแนวทางการสอน 4 สาระของกลมสาระการเรยนการงานอาชพและเทคโนโลยได 7. สามารถเลอกรปแบบการสอนทใชกบกลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลยได 8. สามารถอธบายการสอนแบบองประสบการณได 9. สามารถอธบายการสอนการท าโครงงานอาชพได 10. สามารถอธบายการวดผลและประเมนผลทเนนผเรยนเปนส าคญได 11. อธบายลกษณะของการประเมนเพอสนบสนนการเรยนรของเดกอนบาล 12. สามารถอธบายวธการประเมนตามสภาพจรงได 13. สามารถอธบายการสรางเกณฑการประเมน Rubric ได

สำระกำรอบรม ตอนท 1 ธรรมชาตวชากลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย

ตอนท 2 ความคดสรางสรรคกบกระบวนการเทคโนโลย ตอนท 3 การจดท าหลกสตร ตอนท 4 กระบวนการจดการเรยนร ตอนท 5 การวดผลและประเมนผลกลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย

กจกรรมกำรอบรม

1. ท าแบบทดสอบกอนการอบรม 2. ศกษาเนอหาสาระการอบรมจากสออเลกทรอนกส 3. ศกษาเนอหาเพมเตมจากใบความร 4. สบคนขอมลเพมเตมจากแหลงเรยนร 5. ท าใบงาน/กจกรรมทก าหนด 6. แสดงความคดเหนตามประเดนทสนใจ 7. แลกเปลยนเรยนรระหวางผเขารบการอบรมกบวทยากรประจ าหลกสตร 8. ท าแบบทดสอบหลงการอบรม

Page 5: ค ำน ำkrukird.com/TEPE_02102.pdf · T E P E - 02102 กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี

T E P E - 02102 กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ส าหรบผสอนระดบประถมศกษา

5 | ห น า

สอประกอบกำรอบรม

1. บทเรยนอเลกทรอนกส 2. ใบความร 3. วดทศน 4. แหลงเรยนรทเกยวของ 5. กระดานสนทนา (Web board) 6. ใบงาน 7. แบบทดสอบ

กำรวดผลและประเมนผลกำรอบรม

วธการวดผล 1. การทดสอบกอนและหลงอบรม โดยผเขารบการอบรมจะตองไดคะแนนการทดสอบหลงเรยน

ไมนอยกวา รอยละ 70 2. การเขารวมกจกรรม ไดแก สงงานตามใบงานทก าหนด เขารวมกจกรรมบนกระดานสนทนา

บรรณำนกรม เฉลม ฟกออน. การใชหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน. ศกษานเทศก ส านกงาน

เขตพนทการศกษาล าพนเขต 1, 2551 ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานกระทรวงศกษาธการ. หลกสตรแกนกลาง การศกษาขนพนฐาน กลมสาระการงานอาชพและเทคโนโลยส านกวชาการและ มาตรฐานการศกษา สภพงษ วงศสมตกล. การสรางชดการสอนแบบองประสบการณ. นครราชสมา : โรงพมพ ประณธานการพมพ, 2554 หลกสตรกลมสาระการเรยนรเพมเตม : งานเอกลกษณไทย : งานรอยพวงมาลยดอกไมสด

อะกบ สะไหน ศน.ส านกงานเขตพนฐานการศกษา สมทรปราการเขต 1 http://ae.edu.swu.ac.th/project/ed322/principles%20of%20teaching/oldweb/P8.7.htm http://arunyanaka.multiply.com/journal/item/28/28 http://freehost19.websamba.com/sobbanju/edu/teaching5.htm http://graduate2.srru.ac.th/currs/data/research_1315715294_backward.pdf http://jareonsri.blogspot.com/2009/12/blog-post.html http://jerasuk.multiply.com/reviews/item/3 http://lms.thaicyberu.go.th/officialtcu/main/advcourse/presentstu/course/ww521/joemsiit/joemsiit-web1/Index.htm http://lms.thaicyberu.go.th/officialtcu/main/advcourse/presentstu/course/ww521/joemsiit/joemsiit-web1/Index.htm http://lms.thaicyberu.go.th/officialtcu/main/advcourse/presentstu/course/ww521/joemsiit/joemsiit-web1/Index.htm

Page 6: ค ำน ำkrukird.com/TEPE_02102.pdf · T E P E - 02102 กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี

T E P E - 02102 กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ส าหรบผสอนระดบประถมศกษา

6 | ห น า

http://site.google.com/site/krunoinetwork/khwam-khid-srangsrrkh-kab-kar-reiyn-ru http://site.google.com/site/krunoinetwork/khwam-khid-srangsrrkh-kab-kar-reiyn-ru http://www.banprak-nfe.com/webboard/index.php?topic=22.0 http://www.gmcities.com/board/index.php?topic=784.0 http://www.gotoknow.org/blog/thinkageeb/127181 http://www.gotoknow.org/blog/thinkageeb/127181 http://www.gotoknow.org/blogs/posts/108506 http://www.kruthacheen.com/index.php?lay=show&ac=article&Id=5354280&Ntype=2 http://www.lamptech.ac.th/webprg/karnson/index2.php?action=ac&no_ar=36&file_ar=a4093

42%C7%D4%B8%D5%A1%D2%C3%CA%CD%B9%E1%BA%BA%CD%C0%D4%BB%C3%D2%C22.doc

http://www.neric-club.com/data.php?page=32&menu_id=76 http://www.seal2thai.org/kru/kru021.htm) http://www.seal2thai.org/kru/kru021.htm) http://www.trueplookpanya.com/true/knowledge_list.php?mul_category_id=7000 http://www.vicha.kroophra.net/index.php?option=com_content&task=view&id=62 http://www.vicha.kroophra.net/index.php?option=com_content&task=view&id=66&Itemid=7

6

Page 7: ค ำน ำkrukird.com/TEPE_02102.pdf · T E P E - 02102 กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี

T E P E - 02102 กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ส าหรบผสอนระดบประถมศกษา

7 | ห น า

หลกสตร TEPE-02102 กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ส าหรบผสอนระดบประถมศกษา

เคาโครงเนอหา ตอนท 1 ธรรมชำตวชำกลมสำระกำรเรยนรกำรงำนอำชพและเทคโนโลย

แนวคด 1. การน าความรเกยวกบการด ารงชวต การอาชพ และเทคโนโลย มาใชประโยชนในการ

ท างานอยางมความคดสรางสรรค และแขงขนในสงคมไทยและสากล เปนแนวทางในการประกอบอาชพ รกการท างาน และมเจตคตทดตอการท างาน สามารถด ารงชวตอยในสงคมไดอยางพอเพยง และมความสข

2. การเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย มความส าคญในชวตททกคนจ าเปนตองศกษาเรยนรไว เพอเตรยมความพรอม การปรบตว และการแกปญหาใหทนตอเหตการณตางๆ ทเกดขนได ทงนเพอความอยรอด และยงยนของตนเอง ครอบครว สงคม และประเทศชาต

วตถประสงค 1. สามารถอธบายลกษณะ ความส าคญของการสอนกลมสาระการเรยนการงานอาชพ

และเทคโนโลยได 2. สามารถอธบายแนวทางการสอน 4 สาระของกลมสาระการเรยนการงานอาชพและ

เทคโนโลยได ตอนท 2 ควำมคดสรำงสรรคกบกระบวนกำรเทคโนโลย แนวคด 1. ความคดสรางสรรคเปนความสามารถทางสมองของแตละบคคลในการแสดงออกทาง

ความคดหรอการกระท าทเกดจากการเรยนร และการเชอมโยงประสบการณเกากบประสบการณใหมเขาดวยกน และท าใหเกดเปนผลงานหรอผลผลตทมลกษณะแปลกๆ ใหมๆ ซงความคดนนตองประกอบดวย ความคลองแคลวในการคด ความคดรเรม ความยดหยนของการคด และความละเอยดลออในการคดทตองอยกบความพยายามและการฝกฝนในการคด จนตนาการเพอใหการคดเปนไปในทางทสรางสรรคและเปนประโยชน

2. การพฒนาสมองของผเรยน ใหใชไดอยางเตมศกยภาพ ผานการจดการเรยนการสอนนน ควรจดอยางสมดลใหมการพฒนาสมองทงสองซกไปดวยกน ในเวลาเดยวกน เพอใหผเรยนเกดความสมดลในการคด และคดไดอยางมประสทธภาพ ไมเอนเอยงไปในหลกการเหตผลมากเสยจนตดอยในกรอบของความคดแบบเดม และไมใชการคดดวยการจนตนาการเพอฝนมากเกนไป จนไมมความสมพนธกนระหวางความฝนกบความสมเหตสมผล ซงจะท าใหไมสามารถน ามาปฏบตใหเปนจรงได ฉะนน จะเหนไดวาการคดสรางสรรค จงพงพาทงสมองซกซายและซกขวาควบคกนไป

วตถประสงค 1. สามารถอธบายการพฒนาความคดสรางสรรคได 2. สามารถอธบายกระบวนการเทคโนโลยได

Page 8: ค ำน ำkrukird.com/TEPE_02102.pdf · T E P E - 02102 กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี

T E P E - 02102 กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ส าหรบผสอนระดบประถมศกษา

8 | ห น า

ตอนท 3 กำรจดท ำหลกสตร แนวคด 1. โครงสรางเวลาเรยน มาตรฐาน/ตวชวดในแตละชนป ศกษาเปาหมายในการพฒนาคน

ในระดบทองถนทก าหนดโดยส านกงานเขตพนทการศกษาเปนหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พ.ศ. 2551 กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย

2. การจดท าหนวยการเรยนร เปนกระบวนการทมการวางแผนการจดการเรยนรในสงทจ าเปนใหกบนกเรยน

3. กระบวนการออกแบบหนวยแบบยอนกลบ (Backward Design) มหลกการส าคญ เรมจากคดทกอยางใหจบสนกอน จากนนจงเรมตนจากปลายทางทไดผลผลตหรอสงทหลกสตรตองการ เปนหลกฐานพยานแหงการเรยนร (Performances) ซงเรยกวา มาตรฐานการเรยนร ทตองประเมนใหไดวารจรง ท าไดและท าไดด แลวจงวางแผนการจดการเรยนรในสงทจ าเปนใหกบนกเรยน เพอเปนเครองมอทน าไปสการสรางผลงานหลกฐานแหงการเรยนรนนใหได กระบวนการออกแบบการวางแผนของครผสอนเกยวเนองสมพนธกนอยางตอเนองกนทง 3 ขนตอน

วตถประสงค 1. สามารถอธบายขนตอนการจดท าหลกสตรแกนกลางและการจดท าหลกสตรอง

มาตรฐานการเรยนร / ตวชวดได 2. สามารถอธบายแนวทางการสอน 4 สาระของกลมสาระการเรยนการงานอาชพและ

เทคโนโลยได

ตอนท 4 กระบวนกำรจดกำรเรยนร แนวคด 1. รปแบบการจดการเรยนการสอนทใชกนแพรหลายมจ านวนมาก แตละรปแบบม

วตถประสงคเพอพฒนาผเรยนตามจด เนนดวยขนตอน วธการ องคประกอบทแตกตางกนไป บางรปแบบใชไดในวงกวาง บางรปแบบจะใชเจาะจงในวงแคบเฉพาะสวน ผใชควรศกษาพจารณาเลอกใชใหเหมาะสมกบมาตรฐานการเรยนรตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พ.ศ. 2551 ธรรมชาตของผเรยน วชา เนอหาสาระ และบรบทอน ๆ เชน เวลา วสดอปกรณ สอ เปนตน

2. การสอนแบบองประสบการณมผลกระทบตอการเรยนการสอนคอ ผเรยนไดรบประสบการณ เลยนแบบธรรมชาตของชวตจรง สรางคณลกษณะทส าคญในการเปนสมาชกในสงคมโลก บทบาทผสอนและผเรยนจะเปลยนไป และระบบการสอนแบบองประสบการณเปนระบบแหงอนาคต

3. ระบบโครงสรางและองคประกอบตางๆ ทงหมดของกจการ หรอชนงานตางๆทเราจะผลตจดท าหรอด าเนนการใหลลวงตามความตองการของเราทก าหนดไว โดยมการวเคราะห วางแผน อยางเปนระบบ มการสงเกต บนทกผลเพอพฒนาตนเองในแตละขนตอน และไดมนกการศกษาหลายทาน ตลอดทงสถาบนทเกยวของกบการจดการศกษา ไดใหความหมายของโครงงานไว

วตถประสงค 1. สามารถเลอกรปแบบการสอนท ใชกบกลมสาระการเรยนรการงานอาชพและ

เทคโนโลยได

Page 9: ค ำน ำkrukird.com/TEPE_02102.pdf · T E P E - 02102 กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี

T E P E - 02102 กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ส าหรบผสอนระดบประถมศกษา

9 | ห น า

2. สามารถอธบายการสอนแบบองประสบการณได 3. สามารถอธบายการสอนการท าโครงงานอาชพได

ตอนท 5 กำรวดผลและประเมนผลกลมสำระกำรเรยนรกำรงำนอำชพและเทคโนโลย

แนวคด 1. การวดและประเมนผลเปนสวนส าคญของการจดการเรยนการสอน ดงนน เมอการ

จดการเรยนการสอนตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 มงใหผเรยนแตละคนไดพฒนาเตมศกยภาพ การวดและประเมนผลจงตองปรบเปลยนไป ใหมลกษณะเปนการประเมนผลทเนนผเรยนเปนส าคญ และประเมนผลตามสภาพจรงดวย

2. การประเมนตามสภาพจรงนน มความคลายคลงกบการประเมนจากการปฏบต (Performance assessment) แตอาจจะมความลกซ งในการประเมนมากกวา เนองจากเปนสถานการณจรง หรอตองจดสถานการณใหใกลจรง ซงจะเกดประโยชนกบผเรยนมาก เพราะจะท าใหทราบความสามารถทแทจรงของผเรยน วามจดเดนและขอบกพรองในเรองใดอนจะน าไปสการแกไขทตรงประเดนทสด

3. การก าหนดเกณฑ การใหคะแนนนน จะท าใหนกเรยนไดรวาครตองการอะไร และเขาจะตองท าอยางไร เพอทจะให ผลงานของเขาไดคะแนนในระดบทตองการRubrics เปนแนวทางการใหคะแนน (Scoring guideline) ท เกดจากการรวมกนระหวาง เกณฑการใหคะแนน (Scoring criteria) กบ มาตราประมาณคาหรอระดบคะแนน (Rating scale) โดย Rubrics เปนแนวทางการใหคะแนน ทระบถงความแตกตางของผลงาน หรอประสทธภาพ (Proficiency) ของงาน

วตถประสงค 1. สามารถอธบายการวดผลและประเมนผลทเนนผเรยนเปนส าคญได 2. สามารถอธบายวธการประเมนตามสภาพจรงได 3. สามารถอธบายการสรางเกณฑการประเมน Rubric ได

Page 10: ค ำน ำkrukird.com/TEPE_02102.pdf · T E P E - 02102 กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี

T E P E - 02102 กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ส าหรบผสอนระดบประถมศกษา

10 | ห น า

ตอนท 1 ธรรมชาตวชากลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย

กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย เปนกลมทมงพฒนาทกษะ กระบวนการท างาน และการจดการอยางเปนระบบ เพอพฒนาความคดสรางสรรค มทกษะการออกแบบโดยใชกระบวนการเทคโนโลยและเทคโนโลยสารสนเทศ ตลอดจนน าเทคโนโลยมาประยกตใชในการท างาน ใชทรพยากรธรรมชาตอยางคมคาและประหยด สงเสรมใหผเรยนมทกษะกระบวนการท างานมคณธรรม จรยธรรม ตามจดหมายของหลกสตร

ควำมส ำคญของสำระกำรเรยนรกำรงำนอำชพและเทคโนโลย

กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลยเปนกลมสาระทชวยพฒนาให ผเรยน มความร ความเขาใจ มทกษะพนฐานทจ าเปนตอการด ารงชวต และรเทาทนการเปลยนแปลง สามารถน าความรเกยวกบการด ารงชวต การอาชพ และเทคโนโลย มาใชประโยชนในการท างานอยางมความคดสรางสรรค และแขงขนในสงคมไทยและสากล เหนแนวทางในการประกอบอาชพ รกการท างาน และมเจตคตทดตอการท างาน สามารถด ารงชวตอยในสงคมไดอยางพอเพยงและมความสข ลกษณะของวชำกำรงำนอำชพและเทคโนโลย การมอาชพ และหนาทการงานทด สามารถเลยงตนเองและครอบครวไดยอมเปนทปรารถนาของ ทกคน อาชพจงเปนปจจยส าคญในการด ารงชวตของมนษย โดยเฉพาะการประกอบอาชพทสจรต มนคง และเปนสมมาอาชพยอมท าใหชวตมความสข ไมพบกบความเดอดรอนในภายหลง ดงนนสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย จงเปนเรองทใกลตว มความส าคญในชวตททกคนจ าเปนตองศกษาเรยนรไว เพอเตรยมความพรอม การปรบตว และการแกปญหาใหทนตอเหตการณตางๆทเกดขนได ทงนเพอความอยรอด และยงยนของตนเอง ครอบครว สงคม และประเทศชาต

สาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย เปนวชาทสอนโดยองครวมเกยวกบการพฒนาใหผเรยนมความร ความเขาใจ ดานทกษะพนฐาน ทมความจ าเปนตอการด ารงชวต และรเทาทนตอการเปลยนแปลงของสงคม สามารถน าความรมาประยกตใชในการด ารงชวต และการอาชพ น าเทคโนโลยมาใชใหเกดประโยชนในการท างานอยางมความคดสรางสรรค สามารถแขงขนในสงคมไทยและสากล มทกษะในการท างาน เหนแนวทางในการประกอบอาชพ และศกษาตอ ไดอยางมประสทธภาพ

กลมสาระการเรยนร การงานอาชพและเทคโนโลย ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 มสาระการเรยนร 4 สาระ คอ

สำระท 1 กำรด ำรงชวตและครอบครว เปนสาระเกยวกบการท างานในชวตประจ าวน ชวยเหลอตนเอง ครอบครว และสงคมไดใน

สภาพเศรษฐกจทพอเพยง ไมท าลายสงแวดลอม เนนการปฏบตจรงจนเกดความมนใจและภมใจในผลส าเรจของงาน เพอใหคนพบความสามารถ ความถนด และความสนใจของตนเอง

Page 11: ค ำน ำkrukird.com/TEPE_02102.pdf · T E P E - 02102 กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี

T E P E - 02102 กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ส าหรบผสอนระดบประถมศกษา

11 | ห น า

สำระท 2 กำรออกแบบและเทคโนโลย เปนสาระการเรยนรทเกยวกบการพฒนาความสามารถของมนษยอยางสรางสรรค โดยน าความรมาใชกบกระบวนการเทคโนโลย สรางสงของ เครองใช วธการ หรอเพมประสทธภาพในการด ารงชวต

สำระท 3 เทคโนโลยสำรสนเทศและกำรสอสำร เปนสาระเกยวกบกระบวนการเทคโนโลยสารสนเทศ การตดตอสอสาร การคนหาขอมล การ

ใชขอมลและสารสนเทศ การแกปญหาหรอการสรางงาน คณคาและผลกระทบของเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร

สำระท 4 กำรอำชพ เปนสาระทเกยวของกบทกษะทจ าเปนตออาชพ เหนความส าคญของคณธรรม จรยธรรม

และเจตคตทดตออาชพ ใชเทคโนโลยไดเหมาะสม เหนคณคาของอาชพสจรต และเหนแนวทางในการประกอบอาชพ แนวทำงกำรสอน/กระบวนกำรทเกยวของ

สำระท 1 กำรด ำรงชวตและครอบครว สอนในเรองเกยวกบการท างานในชวตประจ าวนเพอชวยเหลอตนเอง ครอบครว ชมชน และสงคม ทวาดวย งานบาน งานเกษตร งานชาง งานประดษฐ งานธรกจ และงานอนๆ เนนการปฏบตจรงจนนกเรยนเกดความมนใจและภมใจในผลส าเรจของงาน เพอใหคนพบความสามารถ ความถนดและความสนใจของตนเอง โดยสอดแทรกคณธรรม จรยธรรม เจตคต และลกษณะนสยในการท างาน ประกอบดวย ความซอสตย เสยสละ ยตธรรม ประหยด ขยน อดทน รบผดชอบ ตรงเวลา รอบคอบ ปลอดภย คมคา ยงยน สะอาด ประณต มเหตผล มมารยาท ชวยเหลอตนเอง ท างานบรรลเปาหมาย ท างานถกวธ ท างานเปนขนตอน ท างานเปนระบบ มความคดสรางสรรค มประสทธภาพ รกษาสงแวดลอม และอยในสงคมไดในสภาพเศรษฐกจพอเพยง กระบวนการทใช เชน กระบวนการกลม กระบวนการแกปญหา กระบวนการท างาน เพอพฒนาใหนกเรยนเกดทกษะการท างานเปนกลม รจกบทบาทหนาทภายในกลม สามารถจดระบบงานและระบบคนเพอใหท างานส าเรจตามเปาหมายอยางมประสทธภาพ แสวงหาขอมลความรตาง ๆ มวธการแกปญหาอยางมขนมตอน และสามารถท างานรวมกบผอนไดอยางมความสข

สำระท 2 กำรออกแบบและเทคโนโลย สอนในเรองเกยวกบกระบวนการเทคโนโลย การออกแบบเทคโนโลย การเลอกใชเทคโนโลยซงเปนขนตอนการแกปญหาหรอสนองความตองการของมนษยอยางสรางสรรค การถายทอดความคดหรอจนตนาการทเปนขนเปนตอน เพออธบายและสอสารใหผ อนเขาใจและน าไปใชในการออกแบบกอนการสรางชนงาน การเลอกใชเทคโนโลยอยางมคณธรรม จรยธรรม และเจตคตทดตอสงคมและสงแวดลอมโดยเนนความปลอดภยในการท างาน

สำระท 3 เทคโนโลยสำรสนเทศและกำรสอสำร สอนในเรองเกยวกบซอฟตแวร ซอฟตแวรประยกต ซอฟตแวรระบบ เครอขายคอมพวเตอรโปรแกรมอรรถประโยชน โพรโตคอล โดยใชกระบวนการเทคโนโลยสารสนเทศ เพอน าวทยาการท

Page 12: ค ำน ำkrukird.com/TEPE_02102.pdf · T E P E - 02102 กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี

T E P E - 02102 กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ส าหรบผสอนระดบประถมศกษา

12 | ห น า

กาวหนาทางดานคอมพวเตอรและการสอสารมาสรางมลคาเพมใหกบสารสนเทศ ท าใหสารสนเทศมประโยชนและใชงานไดกวางขวางมากขน ใหไดสารสนเทศหรอความรทน ามาใชในการตดสนใจหรอเปนประโยชนตอการด าเนนชวต

สำระท 4 กำรอำชพ สอนในเรองเกยวกบประสบการณในอาชพ เปนการจดใหนกเรยนไดเรยนร ไดเหน และไดฝกปฏบตกจกรรมทเกยวกบอาชพ ทตนเองถนดและสนใจ เพอใหนกเรยนมทกษะการท างานอาชพ เหนคณคาของงานอาชพสจรต และเหนแนวทางในการประกอบอาชพ เขาใจสถานการณแรงงานในปจจบน โดยเนนทกษะทจ าเปนตอการอาชพ ประกอบดวย ทกษะกระบวนการท างาน ทกษะการจดการ ทกษะกระบวนการแกปญหา ทกษะการท างานรวมกน และทกษะการแสวงหาความร สรป

การน าความรเกยวกบการด ารงชวต การอาชพ และเทคโนโลย มาใชประโยชนในการท างานอยางมความคดสรางสรรค และแขงขนในสงคมไทยและสากล เปนแนวทางในการประกอบอาชพ รกการท างาน และมเจตคตทดตอการท างาน สามารถด ารงชวตอยในสงคมไดอยางพอเพยง และมความสข โดยการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย มความส าคญในชวตททกคนจ าเปนตองศกษาเรยนรไว เพอเตรยมความพรอม การปรบตว และการแกปญหาใหทนตอเหตการณตางๆ ทเกดขนได ทงนเพอความอยรอด และยงยนของตนเอง ครอบครว สงคม และประเทศชาต

หลงจากศกษาเนอหาสาระเรองท 1 แลว โปรดปฏบตใบงานท 1

Page 13: ค ำน ำkrukird.com/TEPE_02102.pdf · T E P E - 02102 กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี

T E P E - 02102 กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ส าหรบผสอนระดบประถมศกษา

13 | ห น า

ตอนท 2 ความคดสรางสรรคกบกระบวนการเทคโนโลย

ความคดสรางสรรคคอกระบวนการคดของสมองซงมความสามารถในการคดไดหลากหลายและแปลกใหมจากเดม โดยสามารถน าไปประยกตทฤษฎหรอหลกการไดอยางรอบคอบและมความถกตอง จนน าไปสการคดคนและสรางสงประดษฐทแปลกใหมหรอรปแบบความคดใหม นอกจากลกษณะการคดสรางสรรคดงกลาวนแลว ยงสามารถมองความคดสรางสรรคในมตทกวางขน เชน การมความคดสรางสรรคในการท างาน การเรยน หรอกจกรรมทตองอาศยความคดสรางสรรค เชน การทดลองวทยาศาสตร หรอการเลนกฬาทตองสรางสรรครปแบบเกมใหหลากหลายไมซ าแบบเดม เพอไมใหคตอสรทน เปนตน ซงอาจกลาวไดวาเปนลกษณะการคดสรางสรรคในเชงวชาการ ควำมคดสรำงสรรค (Creative thinking) ลกษณะการคดสรางสรรคตางๆ นน ตางกอยบนพนฐานของความคดสรางสรรค โดยทบคคลสามารถเชอมโยงน าไปใชในชวตประจ าวนไดด ซงหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551ไดก าหนดมาตรฐานตวชวดดานความคดสรางสรรคไวในกลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลยไวหลายประการ ซงความคดสรางสรรคควรจะประกอบดวย 3 ประการคอ 1. สงใหม (new, original) เปนการคดทแหวกวงลอมความคดทมอยเดม ทไมเคยมใครคดไดมากอน ไมไดลอกเลยนแบบใคร แมกระทงความคดเดมๆ ของตนเอง 2. ใชการได (workable) เปนความคดทเกดจากการสรางสรรคทลกซง และสงเกนกวาการใชเพยง “จนตนาการเพอฝน” คอ สามารถน ามาพฒนาใหเปนจรง ใชประโยชนไดอยางเหมาะสม และสามารถตอบสนองวตถประสงคของการคดไดเปนอยางด 3. มความเหมาะสม เปนความคดทสะทอนความมเหตมผล ทเหมาะสม และมคณคา ภายใตมาตรฐานทยอมรบกนโดยทวไป การทคนเราจะมความคดสรางสรรคไดตามลกษณะทกลาวมานน ขนอยกบศกยภาพการท างาน และการพฒนาของสมอง ซงสมองของคนเราม 2 ซก มการท างานทแตกตางกน สมองซกซาย ท าหนาทในสวนของการตดสนใจ การใชเหตผล สมองซกขวาท าหนาทในสวนของการสรางสรรค แมสมองจะท างานตางกน แตในความเปนจรงแลว สมองทงสองซกจะท างานเชอมโยงไปพรอมกน ในแทบทกกจกรรรมการคด โดยการคดสลบไปมา เชน การอานหนงสอ สมองซกซายจะท าความเขาใจโครงสรางประโยคและไวยากรณ ขณะเดยวกน สมองซกขวากจะท าความเขาใจเกยวกบลลาการด าเนนเรอง อารมณทซอนอยในขอเขยน ดงนนเราจงจ าเปนตองพฒนาสมองทงสองซกไปพรอมๆกนไมสามารถแยกพฒนาในแตละดานได การคนพบหนาททแตกตางกนของสมองทงสองสวน ชวยใหสามารถใชประโยชนจากสมองไดมากขน ในการพฒนาสมองของผเรยน ใหใชไดอยางเตมศกยภาพ ผานการจดการเรยนการสอนนน ควรจดอยางสมดลใหมการพฒนาสมองทงสองซกไปดวยกน ในเวลาเดยวกน เพอใหผเรยนเกดความสมดลในการคด และคดไดอยางมประสทธภาพ ไมเอนเอยงไปในหลกการเหตผลมากเสยจนตดอยในกรอบของความคดแบบเดม และไมใชการคดดวยการจนตนาการเพอฝนมากเกนไป จนไมมความสมพนธกนระหวางความฝนกบความสมเหตสมผล ซงจะท าใหไมสามารถน ามาปฏบตใหเปนจรงได ฉะนน จะเหนไดวาการคดสรางสรรค จงพงพาทงสมองซกซายและซกขวาควบคกนไป

Page 14: ค ำน ำkrukird.com/TEPE_02102.pdf · T E P E - 02102 กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี

T E P E - 02102 กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ส าหรบผสอนระดบประถมศกษา

14 | ห น า

ลกษณะควำมคดสรำงสรรค ความคดสรางสรรคเปนลกษณะความคดแบบอเนกนย (Divergent Thinking) คอการคดหลายๆ แงหลายๆ ทาง คดใหมากทสดเทาทนกได เปนการมองปญหาในแนวกวางเหมอนกบแสงอาทตยทแผรศม ออกรอบดาน คนทมความคดสรางสรรคนนจะเปนคนทม 1. ความคดรเรม (Originality) คอมความคดทแปลกใหมตางจากความคดของคนธรรมดาทวๆ ไป 2. มความยดหยน (Flexibility) คอมความสามารถในการคดหาค าตอบไดหลายทศทางหลายแงหลายมม

3. มความคลองแคลว (Elaboration) คอมความสามารถในการคดหาค าตอบไดอยางคลองแคลววองไว รวดเรว และไดค าตอบมากทสดในเวลาทจ ากด

4. มความคดละเอยดลออ คอการคดไดในรายละเอยดเพอขยายหรอตกแตงความคดหลกใหไดความหมายทสมบรณยงขน

กำรพฒนำควำมคดสรำงสรรค

ในการพฒนาสมองของผเรยนใหใชไดอยางเตมศกยภาพผานการจดการเรยนการสอนนน ควรจดอยางสมดล ใหมการพฒนาสมองทงซกซายและซกขวาไปดวยกน ในเวลาเดยวกน เพอใหผเรยนเกดความสมดลในการคด และคดไดอยางมประสทธภาพ ไมเอนเอยงไปในหลกการเหตผลมากเสยจนคดอยในกรอบความคดแบบเดม ยคอนาคตนน การเปลยนแปลงจะเกดขนในอตราเรงทเรวมากขน เพราะมการสอสารความคด และความรสกกนไดอยางงายดาย และอยางกวางขวาง ดวยวทยาการของเทคโนโลยสารสนเทศ ท าใหมการกายกนขนไปบนฐานความร ทนบวนฐานนนจะสงขนเรอยๆ ดงนน คนทไดรบการยอมรบอยางโดดเดน จงตองเปนคนทคด และท า ตางจากคนอนทวไป นนคอ มความคดสรางสรรค โดยเฉพาะตองานทตองการความแปลกแตกตาง เชน ธรกจ ตองการสรางจดขายสนคา หรอบรการเพอดงดดลกคาอยเสมอ องคกรตางๆตองการการปฏรปภายใน ภาพรวมระดบประเทศ ตองการความคดสรางสรรค ในการปฏรปครบวงจร ทงประเทศ เปนตน กจการเหลานลวนตองการคนทมความคดสรางสรรคทงสน

เทคนคกำรสอนเพอพฒนำควำมคดสรำงสรรค เทคนคการสอนเพอพฒนาความคดสรางสรรคนนสามารถสอนกนได ความคดสรางสรรคเปนความสามารถทางสมองของแตละบคคลในการแสดงออกทางความคดหรอการกระท าทเกดจากการเรยนร และการเชอมโยงประสบการณเกากบประสบการณใหมเขาดวยกน และท าใหเกดเปนผลงานหรอผลผลตทมลกษณะแปลกๆ ใหมๆ ซงความคดนนตองประกอบดวย ความคลองแคลวในการคด ความคดรเรม ความยดหยนของการคด และความละเอยดลออในการคดทตองอยกบความพยายามและการฝกฝนในการคด จนตนาการเพอใหการคดเปนไปในทางทสรางสรรคและเปนประโยชน เทคนคการสอนเพอพฒนาความคดสรางสรรคนนสามารถสอนกนได ดงนนการทจะสอนเพอใหเกดการคดสรางสรรคนน ผสอนจะตองไมลมวา ภาวะความรสกปลอดภยมอสระในการทจะแสดงออกเปนสงทส าคญอยางยงส าหรบการพฒนาความคดสรางสรรคใหกบผเรยนซงมผลตอการเรยนการสอนในโรงเรยน สรปไดดงน

Page 15: ค ำน ำkrukird.com/TEPE_02102.pdf · T E P E - 02102 กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี

T E P E - 02102 กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ส าหรบผสอนระดบประถมศกษา

15 | ห น า

1. ความคดสรางสรรคจะเกดขนไดกบทกคน และทกวยในบางสงบางอยาง 2. ความสามารถและการแสดงออกซงความคดสรางสรรคของแตละคนนนจะแตกตางกน 3. ความอสรเสรในการคดสรางสรรคเปนสงทส าคญมากและจะมผลตอสขภาพจตดวย 4. เดกๆจะเรยนรไดดทสดเชอมสถานการณเรยนรอยในสภาวะสรางสรรค กำรจดบรรยำกำศในชนเรยนเพอควำมคดสรำงสรรค

แบงประเภทของบรรยากาศออกเปน 3 ประเภท 1. บรรยากาศดานกายภาพ คอ การจดสภาพแวดลอมภายในหองเรยน เชน การจดทนงส าหรบเดกควรมลกษณะยดหยนเปลยนแปลงใหเหมาะสมกบกจกรรมทจดไมควรยดตดกบรปแบบๆเดยว และในการจดตกแตงสภาพแวดลอมในชนเรยน ควรมความแปลกใหมมคณคา และทาทายใหนกเรยนไดมสวนรวมแสดงออกอยางกวางขวาง 2. บรรยากาศดานสมอง เปนบรรยากาศทเกยวกบการจดกจกรรมตางๆเพอกระตนใหนกเรยนไดคดแกปญหา คดหาเหตผล คดยดหยน คดแปลกใหม คดจนตนาการกจกรรมตางๆเหลาน อาจน าการใชการทายปญหาพาสนกเขามาใชในชนเรยนได เชน ปญหาพาสนกเกยวกบ ตวเลข ภาษา หรอรปภาพและสญลกษณ เปนตน ซงเปนการกระตนใหนกเรยนใชสมองในการคดสรางสรรคไดเปนอยางด 3. บรรยากาศดานอารมณ เปนบรรยากาศทเกยวของกบการชวยใหนกเรยนเกดความรสก มคณคา มพลง รสกวาตนเองเปนสวนหนงของกลม เคารพตนเองและผอน การท าใหนกเรยนเกดความรสกดงกลาว ครควรตองมเจตคตทดตอนกเรยน ใจกวาง รบฟงปญหา ใหความรส กอบอนและเปนกนเองกบนกเรยน กลาคด กลาแสดงออกอยางกวางขวาง กำรจดกจกรรมกำรเรยนกำรสอนเพอพฒนำควำมคดสรำงสรรค

ในการจดการเรยนการสอนเพอพฒนาความคดสรางสรรคนน ครจะน าเทคนควธการตางๆมากระตนใหเกดนสยและเจตคตในทางสรางสรรคแกผเรยน ดวยการหาแนวทางทจะสงเสรมความคดใหแกผเรยนได ดงแนวคดตอไปน

Davis (1973) ไดรวบรวมแนวคดของนกจตวทยา และนกการศกษาทกลาวถงเทคนคในการพฒนาความคดสรางสรรคทเปนมาตรฐาน เพอใชในการฝกฝนบคคลทวไปใหผทมความคดสรางสรรคสงขน เทคนคเหลานไดแก

การระดมสมอง (Brainstorming) หลกการส าคญของการระดมสมอง คอ การใหโอกาสคดอยางอสระ โดยเลอนการประเมนความคดออกไป ไมมการวพากษวจารณในระหวางทมการคด การวจารณหรอประเมนผลใดๆกตามทเกดขนในระหวางการคด จะเปนสงขดขวางความคดสรางสรรค จดประสงคของการระดมสมองกเพอจะน าไปสการทสามารถแกปญหาได Alex Osborn เปนผคดเทคนคนขน โดยแบงขนตอนออกเปน 4 ขน คอ

ขนท 1 ตดการวจารณออกไป ชวยใหเกดการรบรโดยมสถานการณทสรางสรรคซงจ าเปนตอการเกดจนตนาการ

ขนท 2 ใหอสระ ยงมความคดทกวางไกลมากเทาใดกยงด เพราะเปนไปไดวาความคดทดไรสาระอาจจะน าไปสบางสงทมจนตนาการได

Page 16: ค ำน ำkrukird.com/TEPE_02102.pdf · T E P E - 02102 กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี

T E P E - 02102 กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ส าหรบผสอนระดบประถมศกษา

16 | ห น า

ขนท 3 ตองการปรมาณ ขนนจะสะทอนใหเหนถงจดมงหมายของการระดมสมอง ยงมากความคดกยงมโอกาสทจะพบความคดดๆไดมากขน

ขนท 4 การผสมผสานและปรบปรงความคด นนคอ การขยายความคดใหกวางออกไป ในระหวางการอภปรายนกเรยนจะพจารณาความคดของตนเองและเพอนตามล าดบ กำรสอนของครเพอพฒนำควำมคดสรำงสรรค ในการสอนของครเพอพฒนาความคดสรางสรรค ควรจดการเรยนการสอนทใชวธการทเหมาะสม ดงน

1. การสอน (Paradox) หมายถง การสอนเกยวกบการคดเหนในลกษณะความคดทขดแยงในตวมนเอง ความคดเหนซงคานกบสามญส านก ความจรงทสามารถเชอถอหรออธบายได ความเหนหรอความเชอทฝงใจมานาน ซงการคดในลกษณะดงกลาว นอกจากเปนวธการฝกประเมนคาระหวางขอมลทแทจรงแลว ยงชวยใหคดในสงทแตกตางไปจากรปแบบเดมทเคยม เปนการฝกมองรปแบบเดมใหแตกตางออกไป และเปนการสงเสรมความคดเหนไมใหคลอยตามกน (Nonconformity) โดยปราศจากเหตผล ดงนนในการสอนของครจงควรก าหนดใหนกเรยนรวบรวมขอคดเหนหรอค าถามแลวใหนกเรยนแสดงทกษะดวยการอภปรายโตวาท หรอแสดงความคดเหนในกลมยอยได

2. การพจารณาลกษณะ (Attribute) หมายถง การสอนใหคดพจารณานกเรยนในลกษณะตางๆทปรากฏอย ทงของมนษย สตว สงของในลกษณะทแปลกแตกตางกวาทเคยคด รวมทงในลกษณะทคาดไมถง

3. การเปรยบเทยบอปมาอปมย (Analogies) หมายถง การเปรยบเทยบสงของหรอสถานการณทคลายคลงกน แตกตางกนหรอตรงกนขามกน อาจเปนค าเปรยบเทยบ ค าพงเพย สภาษต

4. การบอกสงทคลาดเคลอนไปจากความจรง (Discrepancies) หมายถง การแสดงความคดเหนบงชถงสงทคลาดเคลอนจากความจรง ผดปกตจากธรรมดาทวไป หรอสงทยงไมสมบรณ

5. การใชค าถามยวยหรอกระตนใหตอบ (Provocative Question) หมายถง การตงค าถามแบบปลายเปดและใชค าถามทยวย เราความรสกใหชวนคดคนควา เพอความหมายทลกซงสมบรณทสดเทาทจะเปนไปได

6. การเปลยนแปลง (Example of change) หมายถง การฝกใหคดถงการเปลยนแปลงดดแปลงการปรบปรงสงตางๆทคงสภาพมาเปนเวลานานใหเปนไปในรปอน และเปดโอกาสใหเปลยนแปลงดวยวธการตางๆอยางอสระ

7. การเปลยนแปลงความเชอ (Exchange of habit) หมายถง การฝกใหนกศกษาเปนคนมความยดหยน ยอมรบความเปลยนแปลง คลายความยดมนตาง ๆ เพอปรบตนเขากบสภาพแวดลอมใหมๆไดด

8. การสรางสงใหมจากโครงสรางเดม (An organized random research) หมายถง การฝกใหนกศกษารจกสรางสงใหม กฎเกณฑใหม ความคดใหม โดยอาศยโครงสรางเดมหรอกฎเกณฑเดมทเคยม แตพยายามพลกแพลงไปจากเดม

9. ทกษะการคนควาหาขอมล (The skill of search) หมายถง การฝกเพอใหนกศกษารจกหาขอมล

Page 17: ค ำน ำkrukird.com/TEPE_02102.pdf · T E P E - 02102 กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี

T E P E - 02102 กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ส าหรบผสอนระดบประถมศกษา

17 | ห น า

10. การคนหาค าตอบทก ากวมไมชดเจน (Tolerance for ambiguity) เปนการฝกใหนกศกษามความอดทนและพยายามทจะคนควาหาค าตอบตอปญหาทก ากวม สามารถตความเปนสองนย ลกลบ รวมทงทาทายความคด

11. การแสดงออกจากการหยงร (Invite expression) เปนการฝกใหรจกแสดงความรสก และความคดทเกดจากสงเราอวยวะรบสมผสทงหา

12. การพฒนาตน (Adjustment for development) หมายถง การฝกใหรจกพจารณาศกษาดความลมเหลว ซงอาจเกดขนโดยตงใจหรอไมตงใจ แลวหาประโยชนจากความผดพลาดนน หรอขอบกพรองของตนเองและผอน ทงนใชความผดพลาดเปนบทเรยนน าไปสความส าเรจ

13. ลกษณะบคคลและกระบวนการคดสรางสรรค (Creative person and creative) หมายถง การศกษาประวตบคคลส าคญทงในแงลกษณะพฤตกรรมและกระบวนการคดตลอดจนวธการ และประสบการณของบคคลนน

14. ประเมนสถานการณ (Case evaluation) หมายถง การฝกใหหาค าตอบโดยค านงถงผลทเกดขนและความหมายทเกยวเนองกน ดวยการตงค าถามวาถาสงเกดขนแลวจะเกดผลอยางไร

15. พฒนาลกษณะการอานอยางสรางสรรค (A creative reading skill) หมายถง การฝกใหรจกคดแสดงความคดเหน ควรสงเสรมและใหโอกาสเดกไดแสดงความคดเหนและความรสกตอเรองทอานมากกวาจะทบทวนขอตางๆทจ าหรอเขาใจได

16. การพฒนาลกษณะการฟงอยางสรางสรรค (A creative listening skill) หมายถง การฝกใหเกดความรสกนกคดในขณะทฟง อาจเปนการฟงบทความ เรองราวหรอดนตร เพอการศกษาขอมล ความร ซงโยงไปหาสงอนๆตอไป

17. พฒนาลกษณะการเขยนอยางสรางสรรค (A creative writing skill) หมายถง การฝกใหแสดงความคด ความรสก การจนตนาการผานการเขยนบรรยายหรอพรรณนาใหเหนภาพชดเจน

18. ทกษะการมองภาพในมตตางๆ (Visualization skill) หมายถง การฝกใหแสดงความรสกนกคดจากภาพในแงมมแปลกใหมไมซ าเดม หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย เนนใหผเรยนมความคดสรางสรรคในการท างาน และการออกแบบผลตชนงานในแงของความสวยงาม ประโยชนใชสอยและการสรางมลคาเพม อยางไรกตาม การสอนใหนกเรยนคดไดนน กอนจะคดไดนกเรยนตองมขอมลเพยงพอทจะใชเปนฐานความคดทไดจากการจ า ฉะนนการจ ายงเปนสงส าคญในการสอนอยเสมอ

Page 18: ค ำน ำkrukird.com/TEPE_02102.pdf · T E P E - 02102 กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี

T E P E - 02102 กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ส าหรบผสอนระดบประถมศกษา

18 | ห น า

สรป

ความคดสรางสรรคเปนความสามารถทางสมองของแตละบคคลในการแสดงออกทางความคดหรอการกระท าทเกดจากการเรยนร และการเชอมโยงประสบการณเกากบประสบการณใหมเขาดวยกน และท าใหเกดเปนผลงานหรอผลผลตทมลกษณะแปลกๆ ใหมๆ เพอใหการคดเปนไปในทางทสรางสรรคและเปนประโยชน ซงการพฒนาสมองของผเรยนควรจดอยางสมดลใหมการพฒนาสมองทงสองซกไปดวยกน ในเวลาเดยวกน เพอใหผเรยนเกดความสมดลในการคด และคดไดอยางมประสทธภาพ ไมเอนเอยงไปในหลกการเหตผลมากเสยจนตดอยในกรอบของความคดแบบเดม และไมใชการคดดวยการจนตนาการเพอฝนมากเกนไป จนไมมความสมพนธกนระหวางความฝนกบความสมเหตสมผล ซงจะท าใหไมสามารถน ามาปฏบตใหเปนจรงได ฉะนน จะเหนไดวาการคดสรางสรรค จงพงพาทงสมองซกซายและซกขวาควบคกนไป

หลงจากศกษาเนอหาสาระเรองท 2 แลว โปรดปฏบตใบงานท 2

Page 19: ค ำน ำkrukird.com/TEPE_02102.pdf · T E P E - 02102 กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี

T E P E - 02102 กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ส าหรบผสอนระดบประถมศกษา

19 | ห น า

ตอนท 3 การจดท าหลกสตร การวางแผนส าหรบการสรางเสรมความรความสามารถ โดยกจกรรมตางๆ เกยวของทงใน

ดานผบรหาร การจดการหลกสตร การจดการเรยนร และการสนบสนนสงเสรมการใชหลกสตรจากผทเกยวของ เพอใหเกดผลแกผเรยน ซงตองมมาตรฐานในการจดเตรยมความพรอมของแตละฝายทเกยวของ ตลอดจนความรวมมอตางๆ อยางมแบบแผนใหทกฝายไดรวมแสดงวสยทศน ความคดเหน ความร ทกษะ อารมณ ความรสก รวมกนเพอใหเกดประโยชนกบการเรยนของผเรยนมากทสด ซงการสรางเสรมความสามารถ อยางตอเนอง คอ สงทอาจเกดขนไดดวยความสามารถของนกการศกษา ทจะเขามาการดแล และประเมนหลกสตร กำรจดท ำหลกสตรองมำตรฐำน

การจดท าหลกสตรองมาตรฐาน/ตวชวดและสาระแกนกลาง กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย มขนตอนดงน 1. วเครำะหหลกสตรแกนกลำงกำรศกษำขนพนฐำน พทธศกรำช 2551 กลมสำระกำรเรยนรกำรงำนอำชพและเทคโนโลย ศกษาหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พ.ศ. 2551 กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย โดยศกษาสาระทง 4 สาระ โครงสรางเวลาเรยน มาตรฐาน/ตวชวดในแตละชนป ศกษาเปาหมายในการพฒนาคนในระดบทองถนทก าหนดโดยส านกงานเขตพนทการศกษา 2. จดท ำหลกสตรสถำนศกษำโดยน ำมำตรฐำน/ตวชวด/สมรรถนะ/ทกษะ/คณลกษณะอนพงประสงค มำจดท ำรำยวชำ ในการจดท าโครงสรางหลกสตรสถานศกษา ตองพจารณาขอมลจากหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย โดยพจารณา เปาหมาย จดมงหมายในการพฒนาผเรยนระดบทองถน (หลกสตรระดบทองถน) โดยยดมาตรฐาน/ตวชวด/สมรรถนะ/ทกษะ/คณลกษณะอนพงประสงค มาด าเนนการจดท าโครงสรางหลกสตรสถานศกษา (ส าหรบความเปนทองถน สถานศกษา สามารถสอดแทรกในวชาพนฐาน สอดแทรกหรอจดท าเปนรายวชาในวชาเพมเตม และสามารถสอดแทรกในกจกรรมพฒนาผเรยน) 2.1 รำยวชำพนฐำน ตองใหจ านวนชวโมงตามทหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 ก าหนด ในระดบชนประถมศกษาปท 1-3 ภาคเรยนละ 40 ชวโมง รวม 1 ป 80 ชวโมง ระดบชนประถมศกษาปท 4-6 รวม 3 ป ก าหนดใหเรยน 120 ชวโมง ใหใชชอรายวชาตามกลมสาระการเรยนร 2.2 รำยวชำเพมเตม ผสอนตองก าหนดเปาหมายการเรยนรทเรยกวา “ผลการเรยนร” เองใหชดเจน เนองจากไมมตวชวด และใหใชค าวา “ผลการเรยนร” เทานนไมใชค าวาผลการเรยนรทคาดหวง ส าหรบจ านวน ชวโมง ของรายวชาเพมเตม จดตามโครงสรางหลกสตรสถานศกษาใหใชชอรายวชาทสอดคลองกบเนอหาสาระของรายวชานน 3. เขยนค ำอธบำยรำยวชำ ในการจดท าค าอธบายรายวชาทกวชา ทกระดบชน ท าไดโดยน าตวชวดมาวเคราะหวามค าส าคญ (Key Word) ใดทเปน “ความร(K)” “ทกษะ/กระบวนการ(P)” และ “คณลกษณะ(A)” มาจดแยกไวเปนสวนๆ วเคราะหใหครบทกตวชวดทก าหนดไวในรายวชา แลวน ามาเขยนรอยเรยงเปนค าอธบายรายวชาโดยอาจใหขอความทง 3 สวน ผสมกลมกลนกน หรอเขยน

Page 20: ค ำน ำkrukird.com/TEPE_02102.pdf · T E P E - 02102 กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี

T E P E - 02102 กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ส าหรบผสอนระดบประถมศกษา

20 | ห น า

แยกสวนของความร ทกษะ/กระบวนการ และคณลกษณะไวคนละยอหนากได และยอหนาสดทายของค าอธบายรายวชาตองระบดวยวา วชานมตวชวดอะไรบาง โดยเขยนเปนรหสก ากบมาตรฐานการเรยนรและตวชวดไวดวย 4. จดท ำโครงสรำงรำยวชำ โครงสรางรายวชาเปนการก าหนดขอบเขตและล าดบของหนวยการเรยนรทแสดงใหเหนภาพรวมของรายวชา มาตรฐาน/ตวชวด สาระส าคญ/ความคดรวบยอด เวลาเรยน และน าหนกคะแนนของแตละหนวยการเรยนรในรายวชานน ๆ โดยแบงตวชวดและสาระเรยนรออกเปนหนวยยอยๆ ตลอดภาคเรยน ครผสอนจดท าโครงสรางรายวชาโดยด าเนนการ ดงน

4.1 ก ำหนดชอหนวยกำรเรยนร โดยพจารณาค า/ขอความส าคญ (Key words) หรอเนอหาในตวชวดของรายวชามาจดกลม โดยน าตวชวดทมเนอหาอยในกลมเดยวกน หรอเปนเรองเดยวกน มารวมกนจดเปน 1 หนวยการเรยนร ซงใน 1 รายวชาจะมหลายหนวยการเรยนร และแตละหนวยการเรยนร จะมตวชวดซ าหรอไมซ ากนกได อยในดลพนจของผสอนแตเวลาทใชจดการเรยนรรวมทงหมดตองไมเกนจ านวนชวโมงทก าหนดในโครงสรางหลกสตรสถานศกษา แลวต งชอหนวยใหนาสนใจส าหรบผเรยน

4.2 ระบมำตรฐำนกำรเรยนร และตวชวดทน ามาจดท าเปนหนวยการเรยนรแตละหนวยการเรยนร โดยเขยนรหสมาตรฐาน ระดบชนและตวชวดทน ามาจดท าหนวยฯ ทงหมด

4.3 ก ำหนดสำระส ำคญส ำหรบแตละหนวยกำรเรยนร เปนขอความทระบวาผเรยนรอะไร มทกษะอะไร (อาจจะมคณลกษณะอยางไรดวย) และหนวยนมคณคาตอผเรยนอยางไรในระยะสนและระยะยาวโดยรอยเรยงขอมลของทกตวชวด และเขยนเปน Concept ภาพรวมของหนวยการเรยนร ทตองการใหเปนองคความร เปนความเขาใจทฝงตดตวผเรยนไปเปนเวลานาน และสามารถน ามาใชไดเมอตองการ ซงมวธเขยน 4 แนวทาง ไดแก

1) เขยนลกษณะหลกเกณฑ หรอหลกกำร เชน “ดนทดจะสงผลตอการเจรญเตบโตของพช” “โภชนาการทดจะเสรมสรางความแขงแรงใหแกรางกาย”

2) เขยนลกษณะควำมคดรวบยอด เชน “พชและสตวตองการอาหาร น าและอากาศ เพอการด ารงชวต และการเจรญเตบโต” หรอเขยนแบบความเขาใจทคงทน เชน “การด ารงชวตทามกลางการเปลยนแปลงโดยประยกตใชแนวคดปรชญาเศรษฐกจพอเพยงท าใหชวตมความสข”

3) เขยนลกษณะกระบวนกำร (กรณท ภาพรวมของหน วยฯ เนนกระบวนการ) เชน หนวยฯ นเนนกระบวนการแกปญหา เขยนสาระส าคญได คอ “การวเคราะหสาเหต ของปญหาอยางกวางขวางหลายมต ก าหนดทางเลอกในการแกสาเหตของปญหาอยางหลากหลาย เลอกทางเลอก ในการแกปญหาอยางเหมาะสม ด าเนนการแกปญหาตามทางเลอกทก าหนด ประเมนและปรบปรง การแกปญหาอยางรอบคอบเปนระยะ ๆ ชวยใหสามารถแกปญหาไดอยางมประสทธภาพ”

4) เขยนลกษณะควำมสมพนธ เชน “วธการด ารงชวตของมนษย มผลกระทบตอทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม”

4.4 ก ำหนดระยะเวลำ (จ านวนชวโมง) ส าหรบแตละหนวยการเรยนร รวมทก หนวยฯ แลว มจ านวนชวโมงเทากบจ านวนชวโมงของรายวชา

Page 21: ค ำน ำkrukird.com/TEPE_02102.pdf · T E P E - 02102 กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี

T E P E - 02102 กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ส าหรบผสอนระดบประถมศกษา

21 | ห น า

4.5 ก ำหนดน ำหนกคะแนนของแตละหนวยการเรยนรตามความส าคญของแตละหนวยฯ เพอการก าหนดคะแนนส าหรบการประเมนผลการเรยนรของแตละหนวยฯ ใหเหมาะสมตามความส าคญของแตละหนวยฯ 5. จดท ำหนวยกำรเรยนรตลอดทงภำคเรยนตำมโครงสรำง องคประกอบของหนวยการเรยนร ควรประกอบดวย ชอหนวย มาตรฐานการเรยนร/ตวชวด สาระการเรยนร สาระส าคญ/ความคดรวบยอด สมรรถนะของผเรยน(ทกษะการคด) คณลกษณะอนพงประสงค ชนงาน/ภาระงาน การวดผลและการประเมนผล กจกรรมการเรยนร และเวลาทใชในการสอน 6. จดท ำแผนกำรจดกำรเรยนรของแตละหนวยกำรเรยนร แผนการจดการเรยนร เปนเอกสารเครองมอทชวยใหครมทศทางด าเนนการจดการเรยนรน าไปสการพฒนาผเรยนใหเปนไปตามเจตนารมณของหลกสตรไดอยางมประสทธภาพ กำรพฒนำหลกสตรองมำตรฐำน กระบวนการในการพฒนาหลกสตรองมาตรฐาน มกระบวนการท า 4 ขนตอน คอ 1. พฒนำกรอบโครงสรำงหลกสตร (Curriculum framework)

เปนขนตอนแรกและส าคญยงของการพฒนาหลกสตร วางแผนพฒนาในระดบชาต รฐ เขตพนท มรปแบบทหลากหลายและมรปแบบเฉพาะในแตละพนท Curry และ Temple กลาววา โครงรางหลกสตร คอ เอกสาร หลกฐานทมสวนท าใหเกดความคด เกยวกบความร ทกษะ กระบวนการ ทท าใหนกเรยนเกดความร ความเขาใจ จากการฝกฝน เพอเตรยมโครงสรางภายใตการจดระบบการท างานในสวนตางของหลกสตรทเปนองคประกอบของระบบการเรยนการสอนในระดบสถานศกษา กรรมการพฒนาหลกสตร (Curriculum committee) จะถกแตงตงขนมาเพอพฒนาหลกสตรทยดมาตรฐานเปนเกณฑ โดยกรรมการเหลานจะมาจาก ผบรหารสถานศกษา บอรดผบรหารโรงเรยน คร ผปกครอง นกเรยน และตวแทนชมชน เพอมจดหมายในการพฒนาหลกสตรทพฒนาการเรยนรของผเรยน และเพมศกยภาพของผเรยนใหดยงขน 2. กำรเลอกรปแบบ วำงแผน และออกแบบหลกสตร

การบรณาการมาตรฐานกบหลกสตร คอ การวางแผนรปแบบหลกสตร เพอใชเปนรปแบบทพฒนาหลกสตรระดบโรงเรยนเปนภาพรวมพนฐาน ทมรปแบบระบเฉพาะเจาะจง วาตองวางแผน หวขอ หรอสงทตองการ ในขณะเดยวกนเปนการเพมรายละเอยดวาท าอยางไรจะเปลยนแปลงโครงรางหลกสตรใหมการพฒนาและใชเปนตวชวดทมลกษณะตรงกบความเปนจรง ความมงหมาย ทมรปแบบเฉพาะเจาะจงตามทตงไว สงส าคญทสด ของการวางแผน และออกแบบรปแบบทหลากหลาย คอการท าใหรถงสงทเราตองสอน สอนอะไร สอนอยางไร และท าอยางไรใหไดรปแบบทตรงตามความตองการและบรบทของโรงเรยน การบรณาการหลกสตร เปนอกทางเลอกหนงของการออกแบบหลกสตร ซงเปนกจกรรมทเกยวกบความรสก และความสมพนธจากความรใหม เพอเรยบเรยงล าดบความรท เฉพาะเจาะจง และกอใหเกดการถายโอนความร ความเขาใจ เชอมตอความรโดยใชกระบวนการ ผานการสรางองคความร แบบแผนความคดขนในสมอง การบรณาการความคด การเรยนรภายในจากสงแวดลอม สนบสนนใหเกดความร ความเขาใจและถายทอดเกดเปนความร 3. กำรเสรมสรำงควำมสำมำรถหรอสมรรถนะในทกระดบของระบบกำรศกษำ

การสรางเสรมความสามารถหรอสมรรถนะสวนบคคล เปนการแปลงตวเอกสารหลกสตรไปสการสอนใหมประสทธภาพ มอทธพลมาจากองคกรทจะรวมกนสรางเสรมความสามารถโดยการรวมมอ

Page 22: ค ำน ำkrukird.com/TEPE_02102.pdf · T E P E - 02102 กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี

T E P E - 02102 กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ส าหรบผสอนระดบประถมศกษา

22 | ห น า

กบองคกรวชาชพมหาวทยาลยและ วทยาลย ธรกจทองถนและพพธภณฑ สามารถใหความคดใหมๆและการสนบสนน ส าหรบกระบวนการในการพฒนาหลกสตรองมาตรฐาน ซงมความตองการทงในการสอนและความตองการใหชมชนมสวนรวม 4. เครองมอ กำรตรวจสอบตดตำมผล ผลกระทบ และกำรวดผลประเมนผลหลกสตร

ขนตอนสดทายของการรวมจดท าหลกสตรองมาตรฐาน ประกอบดวย การใชหลกสตรในหองเรยนและการตรวจสอบอยางตอเนอง การสะทอนภาพใหเหนและการประเมนผลเพอปรบปรงเมอน าหลกสตรไปใช ตดตามความคบหนาของนกเรยน และประเมนประสทธภาพ โดยใชเครองมอประเมนทมประสทธภาพ ทหลากหลาย แทนทจะอาศยทดสอบมาตรฐานเพยงอยางเดยวเพอพจารณาจดแขงจดออน ของหลกสตร และปรบปรงสงทจ าเปน การประเมนผลนนสามารถ รวมทงกรอบโครงสรางหลกสตร รปแบบหลกสตร การวางแผนและ กลยทธการสอนทใชในหองเรยน เปาหมายคอการตอเนองในการปรบปรง หลกสตรและเพมความรความสามารถของนกเรยน

Page 23: ค ำน ำkrukird.com/TEPE_02102.pdf · T E P E - 02102 กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี

T E P E - 02102 กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ส าหรบผสอนระดบประถมศกษา

23 | ห น า

กำรจดท ำหนวยกำรเรยนร

มำตรฐำนกำรเรยนร/ตวชวด

สำระส ำคญ/ควำมคดรวบยอด

ชนงำน/ภำระงำน

กำรวดผลและกำรประเมนผล

กจกรรมกำรเรยนร

คณลกษณะอนพงประสงค

สมรรถนะของผเรยน(ทกษะกำรคด)

ก ำหนดเวลำ

สำระกำรเรยนรแกน/สำระกำรเรยนรทองถน

ชอหนวยกำรเรยนร

Page 24: ค ำน ำkrukird.com/TEPE_02102.pdf · T E P E - 02102 กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี

T E P E - 02102 กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ส าหรบผสอนระดบประถมศกษา

24 | ห น า

ควำมหมำยและลกษณะส ำคญ 1. ชอหนวยกำรเรยนร การก าหนดชอหนวยการเรยนร ตองสะทอนใหเหนถงสาระส าคญหรอประเดนส าคญหลกในหนวยการเรยนรนนๆ ดงนนชอหนวยการเรยนรควรมลกษณะดงน 1. นาสนใจ อาจเปนประเดนปญหา ขอค าถามหรอขอโตแยงทส าคญ 2. สอดคลองกบชวตประจ าวนและสงคมของผเรยน 3. เหมาะสมกบวย ความสนใจและความสามารถของผเรยน 2. มำตรฐำนกำรเรยนร/ตวชวด มาตรฐานการเรยนร/ตวชวด ทน ามาจดท าหนวยการเรยนรตองมความสอดคลองสมพนธกนและน ามาจดกจกรรมการเรยนรรวมกนได ตวชวดทน ามาจดกจกรรมรวมกนอาจมาจากกลมสาระการเรยนรเดยวกน หรอตางกลมสาระการเรยนร มาตรฐานการเรยนร/ตวชวด บางตวอาจตองฝกซ าเพอใหเกดความช านาญ จงสามารถก าหนดไวไดมากกวาหนงการเรยนร เพอใหผเรยนรบการพฒนาตามมาตรฐานการเรยนร/ตวชวด 3. สำระส ำคญ/ควำมคดรวบยอด สาระส าคญ/ความคดรวบยอดไดจากการวเคราะหแกนความรแตละมาตรฐานการเรยนร/ตวชวด รวมถงสาระการเรยนรทผเรยนจะไดรบจากการจดกจกรรมการเรยนร ตามมาตรฐานการเรยนร/ตวชวด ในหนวยการเรยนรนนๆ 4. สำระกำรเรยนร สาระการเรยนรทน ามาใชในการจดกจกจกรรมการเรยนรตามตวชวด ประกอบดวย สาระการเรยนรแกนกลาง และสาระการเรยนรทองถน (ถาม) 5. สมรรถนะส ำคญของผเรยน (ทกษะกำรคด) วเคราะหไดจากตวชวดแตละตวซงเปนกระบวนการทส าคญทจะชวยใหผเรยนเกดการคดไปสการสรางชนงาน/ภาระงาน ไดสอดคลองตามมาตรฐานการเรยนร/ตวชวด 6. คณลกษณะอนพงประสงค วเคราะหคณลกษณะอนพงประสงคของหลกสตรแกนกลางฯ เขตพนทการศกษา สถานศกษา และกลมสาระการเรยนร ซงสอดคลองตามมาตรฐานการเรยนร/ตวชวด 7. ชนงำน/ภำระงำน ชนงาน/ภาระงานทก าหนดตองสะทอนถงความสามารถของผเรยนจากการใชความรและทกษะการคดทก าหนดไวซงสอดคลองตามตวชวด ชนงานหรอภาระงาน อาจเปนสงทครก าหนดให หรอครผเรยนรวมกนก าหนดขน เพอใหผเรยนไดลงมอปฏบตในแตละหนวยการเรยนร ชนงาน/ภาระงานตองแสดงใหเหนถงพฒนาการในการเรยนของผเรยน และเปนรองรอยหลกฐานแสดงวาผเรยนมความรและทกษะถงมาตรฐานการเรยนรทก าหนดไวในหนวยเรยนร ชนงาน/ภาระงานอาจเกดขนไดในระหวางการจดการเรยนการสอน และชนงาน/ภาระงานรวบยอดทแสดงใหเหนวาผเรยนไดน าความรและทกษะทไดจากการเรยนรในหนวยการเรยนรนนออกมาใชอยางเปนรปธรรม ชนงาน เชน รายงาน เรยงความ จดหมาย โคลงกลอน หนงสอเลมเลก แผนภาพ แผนผง แผนภม ภาพวาด กราฟ ตาราง งานประดษฐ งานแสดงนทรรศการ หนจ าลอง แฟมสะสมงาน ฯลฯ

Page 25: ค ำน ำkrukird.com/TEPE_02102.pdf · T E P E - 02102 กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี

T E P E - 02102 กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ส าหรบผสอนระดบประถมศกษา

25 | ห น า

งานทมลกษณะผสมผสานกนระหวางชนงาน/ภาระงาน เชนโครงงาน การทดลอง การสาธต ละคร วดทศน ฯลฯ 8. กำรวดและประเมนผล การก าหนดวธวดและประเมนผล ควรก าหนดการวดและประเมนผลทงในระหวางการจดกจกรรมการเรยนร และสนสดการจดการจดกจกรรมการเรยนร แตตองแสดงถงความรความสามารถตามมาตรฐานการเรยนร/ตวชวด และสามารถน าไปก าหนด ชนงาน/ภาระงานเพอการวดและประเมนผลได 9. กจกรรมกำรเรยนร กจกรรมการเรยนรเปนการน าเทคนค/วธการจดการเรยนร ซงจะน าผเรยนไปสการสรางชนงาน/ภาระงาน และสอดแทรกดวยการใชทกษะการคด กระบวนการตามธรรมชาตวชาและคณลกษณะอนพงประสงคทก าหนดไวในหนวยการเรยนร 10. เวลำ เวลาในการจดกจกรรมการเรยนรในแตละหนวยการเรยนรจะตองวเคราะหความเหมาะสมกบการจดกจกรรมการเรยนร ใหสอดคลองกบจ านวนมาตรฐานการเรยนร/ตวชวด ทปรากฏในหนวยการเรยนรจากโครงสรางรายวชา กำรออกแบบหนวยกำรเรยนรแบบยอนกลบ (Backward Design)

กระบวนการออกแบบหนวยแบบยอนกลบ (Backward Design) ของ Wiggins และMcTighc มหลกการส าคญ เรมจากคดทกอยางใหจบสนกอน จากนนจงเรมตนจากปลายทางทไดผลผลตหรอสงทหลกสตรตองการ เปนหลกฐานพยานแหงการเรยนร (Performances) ซงเรยกวา มาตรฐานการเรยนร ทตองประเมนใหไดวารจรง ท าไดและท าไดด แลวจงวางแผนการจดการเรยนรในสงทจ าเปนใหกบนกเรยน เพอเปนเครองมอทน าไปสการสรางผลงานหลกฐานแหงการเรยนรนนใหได กระบวนการออกแบบการวางแผนของครผสอนเกยวเนองสมพนธกนอยางตอเนองกนทง 3 ขนตอน คอ ขนตอนท 1 การก าหนดเปาหมายทพงประสงค (อะไรคอความเขาใจทตองการและมคณคา) ขนตอนท 2 การก าหนดหลกฐานทแสดงวาผเรยนไดบรรลเปาหมายทพงประสงค (อะไรคอพยานหลกฐานของความเขาใจ)

ขนตอนท 3 การวางแผนจดประสบการณการเรยนรหรอการสอน (การสอนอะไร สอนอยางไรทจะท าใหเกดความเขาใจ ความสนใจ และความยอดเยยมในหลกฐานนนๆ)

การจดการเรยนร รายวชาการปลกขาวโพดหวาน ซงเปนสาระเพมเตมนน ไดออกแบบหนวยการเรยนรโดยใชเทคนค Backward Design ซงเปนเทคนคทเหมาะสมและสอดคลองกบหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 ซงเปนหลกสตรองมาตรฐาน

รายวชา การปลกขาวโพดหวาน เปนสาระเพมเตมซงมผลการเรยนรเปนเปาหมายส าคญในการจดการเรยนร ซงผลการเรยนรทง 7 ขอ ไดก าหนดขนจากการวเคราะหหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ผสมผสานกบหลกสตรทองถนและความตองการของผปกครอง ชมชน ทตองการอนรกษอาชพดงเดมของทองถนใหเปนทปรากฏอยในทองถนตลอดไป ในขณะเดยวกนโรงเรยนปากชองมความพรอมในการเปดสอนและจดการเรยนรในรายวชาดงกลาว ทงดานบคลากร สถานท งบประมาณและแหลงทรพยากรประเภท

Page 26: ค ำน ำkrukird.com/TEPE_02102.pdf · T E P E - 02102 กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี

T E P E - 02102 กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ส าหรบผสอนระดบประถมศกษา

26 | ห น า

พนท วสด อปกรณปลกขาวโพดหวาน เมลดพนธ สถานประกอบการสงออกขาวโพดหวาน รวมไปถงวทยากรชมชน ปราชญชาวบาน สถานวจยขาวโพด ขาวฟางแหงชาต (ไรสวรรณ วาจกกสกจ) และภมปญญาทองถน ทสามารถน านกเรยนไปศกษาเรยนรไดตลอดภาคเรยนโรงเรยนปากชอง ไดจดรายวชาการปลกขาวโพดหวานไวในโครงสรางการเรยนของระดบชนมธยมศกษาปท 4 โครงสรางรายวชาประกอบดวย 5 หนวยการเรยนร และมผลการเรยนร 7 ขอ ทสอดคลองกบสาระ/มาตรฐาน/ตวชวด ของสาระ 1 สาระท 3 และสาระท 4 ส าหรบการจดท าหนวยการเรยนรทงหมดการออกแบบหนวยการเรยนรแบบยอนกลบ (Backward Design)

โดยสรปกำรออกแบบตำมวธกำร Backward Design จะมประเดนหลกดงน

ตารางสรปประเดนหลกในการออกแบบการเรยนรแบบยอนกลบ

ประเดนหลก ขอค ำนงในกำร

ออกแบบ เกณฑในกำรกลนกรอง

ผลงำนกำรออกแบบจะไดอะไร

ขนตอนท 1 อะไรทมคณคำควรแกกำรสรำงควำมเขำใจ

- มาตรฐานชาต - มาตรฐานพนท - ประเดนทองถน - ความช านาญและความสนใจของคร

- แนวคดทผเรยนจะน าไปใชไดอยางยงยน - โอกาสทจะท าโครงงานตามสาระนน - โอกาสทจะเรยนรในสภาพจรง - ประเดนทควรท าความเขาใจเปนพเศษ

หนวยการเรยนรทจะสรางความเขาใจทยงยนและกระตนใหคดในประเดนหลก

ขนตอนท 2 อะไรคอหลกฐำนวำไดเกดควำมเขำใจ ตำมทก ำหนดไว

- ความเขาใจ ๖ ดาน - การประเมนผลทตอเนองกนในหลากหลายรปแบบ

- ความตรงประเดน - ความเทยงตรง - ความเปนไปได - ความพอเพยง - สภาพความเปนจรง - เออตอการเรยนรของผเรยน

หนวยการเรยนทค านงถงหลกฐานของผลการเรยน ทเนนความเขาใจและเปนหลกฐานทมคณภาพมาตรฐานตามหลกวชา

ขนตอนท 3กจกรรมกำรเรยนกำรสอนใด ทจะสรำงเสรมควำมเขำใจควำมสนใจ และควำมเปนเลศ

- ยทธศาสตรการเรยนการสอนทวางอยบนพนฐานงานวจย - เนอหาสาระและทกษะทจ าเปนและเออตอการเรยนอนๆ

วธการทใชชอยอวา WHERE - Where จะไปสเปาหมายอะไร - Hook จะตรงผเรยนไดอยางไร - Explore และ Equip จะชวยผเรยนใหมความพรอมทจะแสวงหาความรอยางไร - Rethink จะทบทวนอยางไร - Evaluate และ Exhibit จะประเมนผลและน าเสนอผลงานอยางไร

หนวยการเรยนรทประกอบดวยกจกรรมการเรยนการสอน ทสอดประสานกน เพอน าไปสความเขาใจ ความสนใจและความเปนเลศของผเรยน

จดเดนของกำรออกแบบกำรจดกำรเรยนรแบบ Backward Design คอ

Page 27: ค ำน ำkrukird.com/TEPE_02102.pdf · T E P E - 02102 กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี

T E P E - 02102 กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ส าหรบผสอนระดบประถมศกษา

27 | ห น า

1. การนาแนวทางวดผลมาเปนหลกในการออกแบบการเรยนร 2. การบรณาการความร ชวยลดภาระครผสอน 3. สามารถนาสาระการเรยนรทองถนมาออกแบบการเรยนรแบบ Backward Design ขอควรค ำนงของกำรออกแบบกำรเรยนรแบบ Backward Design 1. ในการบรณาการครควรมการประชมหารอวางแผนการจดการเรยนรกอนนาไปใชสอนเพอปองกนการประเมนซาซอน 2. ชนงานแตละชน ควรประเมนไดหลายกลมสาระการเรยนร 3. ในระดบชวงชนท 3-4 การบรณาการอาจตองจดใหเหมาะสม เพราะครผสอนแตละคนจะสอนประจาวชาเพยงกลมสาระเดยวเปนสวนใหญการบรณาการจงตองใชการประสานงานทด 4. เวลาทใชในการจดกจกรรมในการเรยนเรองเดยวกนควรใชชวงระยะเวลาใกลเคยงกนเพอ บรณาการความร สรป

ปจจบนการจดท าหลกสตรองมาตรฐาน/ตวชวดและสาระแกนกลาง กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย มเปาหมายในการพฒนาคนในระดบทองถนทก าหนดโดยส านกงานเขตพนทการศกษาเปนหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พ.ศ. 2551 โดยจะตองมการจดท าหนวยการเรยนร เปนกระบวนการทมการวางแผนการจดการเรยนรในสงทจ าเปนใหกบนกเรยน และใชกระบวนการออกแบบหนวยแบบยอนกลบ เพอน าไปสการสรางผลงานหลกฐานแหงการเรยนรนนใหได กระบวนการออกแบบการวางแผนของครผสอนเกยวเนองสมพนธกนอยางตอเนองกน

หลงจากศกษาเนอหาสาระเรองท 3 แลว โปรดปฏบตใบงานท 3

Page 28: ค ำน ำkrukird.com/TEPE_02102.pdf · T E P E - 02102 กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี

T E P E - 02102 กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ส าหรบผสอนระดบประถมศกษา

28 | ห น า

ตอนท 4 กระบวนการจดการเรยนร

การจดการเรยนการสอนทใชกนแพรหลายมจ านวนมาก แตละรปแบบมวตถประสงคเพอพฒนาผเรยนตามจด เนนดวยขนตอน วธการ องคประกอบทแตกตางกนไป บางรปแบบใชไดในวงกวาง บางรปแบบจะใชเจาะจงในวงแคบเฉพาะสวน ประสบการณมผลกระทบตอการเรยนการสอน ระบบโครงสรางและองคประกอบตางๆ ทงหมดของกจการ หรอชนงานตางๆทเราจะผลตจดท าหรอด าเนนการใหลลวงตามความตองการของเราทก าหนดไว โดยมการวเคราะห วางแผน อยางเปนระบบ มการสงเกต บนทกผลเพอพฒนาตนเองในแตละขนตอน รปแบบกำรสอนทใชกบสำระกำรเรยนรกำรงำนอำชพฯ

รปแบบการสอนทใชกบสาระการเรยนรการงานอาชพฯ แบงออกเปน 10 วธ ไดแก 1. วธสอนแบบกลมสมพนธ (Community Language Learning)

2. วธการสอนแบบอภปราย (Debate) 3. วธสอนแบบแบงกลมท ากจกรรม 4. วธสอนแบบแกปญหา 5. การสอนแบบบทบาทสมมต 6. การสอนโดยใชสถานการณ 7. การสอนแบบศนยการเรยน (Learning Center) 8. วธสอนแบบสาธต 9. วธสอนแบบปฏบตการหรอการทดลอง (Laboratory Method) 10. การสอนแบบบรณาการ

1. วธสอนแบบกลมสมพนธ (Community Language Learning) ลกษณะเดน - ยดผเรยนเปนหลก นกเรยนแตละคนจะตองเขารวมกจกรรม - เนนการพฒนาความสมพนธระหวางครกบนกเรยน และระหวางนกเรยนดวยกนท าใหผเรยนเกดความรสกวาเปนสวนหนงของกลม - ครท าหนาทเปนผใหค าปรกษาดานภาษาเทานน สงเสรมใหนกเรยนมความคดรเรมสรางสรรค - เนนการใชภาษาเพอการสอสาร สงทน ามาเรยนสามารถน าไปใชในชวตประจ าวนไดการฝกใหผเรยนใชโครงสรางประโยค ค าศพทและเสยง ตามวธการสอนแบบกลมสมพนธ - การประเมนผลการเรยนนนจะเปนการทดสอบแบบบรณาการ โดยใหนกเรยนประเมนตนเองดจากการเรยนรของตนเอง และความกาวหนาของตน 2. วธกำรสอนแบบอภปรำย (Debate)

ควำมหมำยของกำรสอนแบบอภปรำย การอภปราย หมายถง การแลกเปลยนความคดเหนพดจาซกถามปญหา หรอชวยกนแก

ปญหาใหผอนฟง การเรยนการสอนในปจจบนไดน าเอาวธการสอนแบบอภปรายมาใชสอน เพอใหผเรยนไดรจกแกปญหาและรบฟงเหตผลซงกนและกนการใชวธการสอนแบบอภปรายเปนการ

Page 29: ค ำน ำkrukird.com/TEPE_02102.pdf · T E P E - 02102 กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี

T E P E - 02102 กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ส าหรบผสอนระดบประถมศกษา

29 | ห น า

ฝกอบรมผเรยน ฉะนนควรจะตองตระหนกถงกระบวนการทงหมดของกาอภปราย การเปนผพดทด ผฟงทด และบทบาททแสดงตอกนเปนสงส าคญยงทจะตองใหเปนไปอยางถกตองตามทสงคมยอมรบ

ชนดของกำรอภปรำย การอภปรายมหลายรปแบบ ในการสอนผสอนควรพจารณาเลอกใชรปแบบการอภปราย

ตาง ๆ กนไป ตามความเหมาะสมกบหวขอและเนอเรอง การอภปรายนอกจากใหความรความคดแลว ยงท าให

1) ผเรยนมความรเรองรปแบบของการอภปราย 2) ผเรยนไดมโอกาสแสดงความคดเหนอยางทวถง 3) ผเรยนสนกสนานไมเบอหนาย 4) ผเรยนน าความรไปใชได

รปแบบการอภปรายมหลายอยาง เชน กำรสอนแบบอภปรำยกลม การอภปรายแบบกวางๆ ได 2 ประเภท ถอการอภปรายกลมยอยกบการอภปรายกลม

ใหญ การอภปรายกลมยอยจะท าใหไดผลด เมอสมาชกในกลมประมาณ 5-6 คน หรออยางมาก ไมควรเกน 12 คน สวนจะใชวธการอภปรายแบบไหนนนกแลวแตจะพจารณาตามความเหมาะสมกบจดประสงค เนอเรอง และสงแวดลอมตาง ๆ 3. วธสอนแบบแบงกลมท ำกจกรรม

ขนตอนกำรสอน 1. ขนเตรยม เปนขนทผสอนจดเตรยมวางแผนการสอน โดยเตรยมหวของานทจะมอบหมายใหท าเปนกลม ก าหนดจดมงหมาย เวลา วธการ ตลอดจนเตรยมสอการสอนและเอกสารทตองใชในการสอน 2. ขนด าเนนการสอน ประกอบดวย 2.1 ขนน าเขาสบทเรยน เปนขนจงความสนใจของผเรยนเขาสบทเรยน ใหผเรยนเกดความพรอมทจะเรยนร อาจใชวทบทวนความรเดม สนทนา ซกถาม อภปรายน าเรอง ฯลฯ นอกจากน ผสอนควรไดแจงจดประสงคการสอน แจงขนตอนการท ากจกรรม ก าหนดเวลา และขอตกลงอนๆ ใหผเรยนเขาใจตรงกนกอนเขากลมท ากจกรรม 2.2 ขนสอน 2.3 ขนสรป 3. ขนประเมนผล เปนขนทผสอนประเมนผลการท างานกลมมากนอยเพยงใด ผเรยนเกดความรความเขาใจในบทเรยน เกดเจตคตและทกษะในหารท างานกลมมากนอยเพยงใด บรรลตามจดประสงคหรอไม ผสอนควรไดประเมนพฤตกรรมของผ เรยนในดานตางๆ ดวย เชน ความกระตอรอรนในการแบงกลม การแสดงความคดเหน การยอมรบฟงความคดเหนของผอน ความรวมมอ ความรบผดชอบ ความสนใจ ความกลาแสดงออก ลกษณะการเปนผน า ผตามทด ฯลฯ เปนตน

Page 30: ค ำน ำkrukird.com/TEPE_02102.pdf · T E P E - 02102 กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี

T E P E - 02102 กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ส าหรบผสอนระดบประถมศกษา

30 | ห น า

4. วธสอนแบบแกปญหำ ขนตอนกำรสอน 1. ขนเตรยม

1.1 ผสอนศกษาแผนการสอน เนอหา และจดประสงคการสอนอยางละเอยด 1.2 ผสอนวางแผนก าหนดกจกรรมทจะใหผเรยนปฏบตเปนขนตอนตามล าดบ

2. ขนด ำเนนกำรสอน 2.1 ขนก ำหนดขอบเขตของปญหำ เปนขนทใหผเรยนมองเหนปญหา และก าหนดขอบเขตของปญหา ผสอนอาจใชวธเลาเรอง สรางสถานการณจ าลอง อภปราย ศกษากรณเฉพาะราย ฯลฯ เพอใหผเรยนไดเหนปญหานน ถามหลายปญหา อาจแยกเปนขอๆ ได 2.2 ขนตงสมมตฐำน เปนขนวางแนวทางทจะหาค าตอบของปญหา โดยใหผเรยนตงสมมตฐานวา ปญหานนนาจะมสาเหตมาจากอะไร หรอวธการแกปญหานนนาจะแกไขไดโดยวธใดบาง 2.3 ขนรวบรวมขอมล เปนขนทผเรยนศกษาความรจากแหลงตางๆ เพอเปนขอมลใชในการแกปญหา โดยอาจคนควาจากต ารา เอกสารตางๆจากการสมภาษณ ซกถามผเชยวชาญ แลวจดบนทกขอมลไว 2.4 ขนทดลองและวเครำะหขอมล เปนขนทผเรยนน าขอมลมาพจารณาโดยเรมจากการทดลองปฏบตด และน าผลจากการทดลองมาวเคราะหวาวธใดใชไดผลในการแกปญหา อาจใชไดหลายวธแตกตางกนไป บทบาทของผสอน 2.5 ขนประเมนและสรปผล เปนขนสดทายของล าดบขนสอน เมอผเรยนไดท าการทดลองและวเคราะหขอมลทไดแลว ผเรยนยอมสามารถประเมนผลวธการแกปญหาและสรปไดวา วธการใดไดผลดทสดในการแกปญหานน บทบาทของผสอน

3. ขนประเมนผล ผสอนประเมนผลการท างานของผเรยน แลวแจงใหผเรยนทราบขอดและขอบกพรองเพอปรบปรงแกไขตอไป 5. กำรสอนแบบบทบำทสมมต

ลกษณะของบทบำทสมมต บทบาทสมมตทผเรยนแสดงออกแบงไดเปน 2 ลกษณะ คอ

1. การแสดงบทบาทสมมตแบบ 2. การแสดงบทบาทสมมตแบบแกปญหา ขนตอนวธการสอนโดยใชบทบาทสมมต สรปได

ดงน

Page 31: ค ำน ำkrukird.com/TEPE_02102.pdf · T E P E - 02102 กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี

T E P E - 02102 กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ส าหรบผสอนระดบประถมศกษา

31 | ห น า

6. กำรสอนโดยใชสถำนกำรณ

1. แนวคด การสอนโดยใชสถานการณจ าลองเปนการสอนทอาศยการจ าลองสถานการณจรงมากทสด

โดยการยกสถานการณนนมาไวในชนเรยน เพอใหผเรยนมความรและความเขาใจวาในความเปนจรงเรอง ๆ นนเปนอยางไร

2. ลกษณะส ำคญ การสอนโดยใชสถานการณจ าลองเปนการจดสภาพแวดลอมเลยนแบบของจรงหรอให

ใกลเคยงกบสภาพของจรง แลวใหผเรยนไดเขาไปอยในสถานการณนนจรงๆ เพอฝกแกปญหาและการตดสนใจ

3. วตถประสงค 1) เพอใหผเรยนไดเรยนรการแกปญหาในสถานการณใกลเคยงของจรงมากทสด

2) เพอใหผเรยนไดเขาใจวาในสถานการณจรง ๆ นนเปนอยางไร และเขาใจในสถานการณเหลานนหากเกดขนในชวตจรง

4. จ ำนวนผเรยน การสอนโดยใชสถานการณจ าลองนนจะใชกบผเรยนจ านวนเทาใดกได ตามสถานการณหรอ

เหตการณทก าหนดขน

2. ขนตอนกำรด ำเนนงำน - ขนน าเขาสการแสดง - เลอกผแสดง - เตรยมความพรอมผแสดง - จดฉากการแสดง - เตรยมผสงเกตการณ - การแสดง - การตดบท

1. ขนเตรยมกำรสอน - เตรยมจดประสงค - เตรยมสถานการณสมมต

3. ขนวเครำะหและอภปรำยผลกำรแสดง - ผเรยนแสดงความคดเหน คดวเคราะห อภปราย

5. ขนแลกเปลยนประสบกำรณและสรป - ผเรยนแลกเปลยนประสบการณและสรปรวมกนกบผสอน

4. ขนแสดงเพมเตม - ผเรยนเสนอแนวทางใหมในการแกปญหา

Page 32: ค ำน ำkrukird.com/TEPE_02102.pdf · T E P E - 02102 กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี

T E P E - 02102 กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ส าหรบผสอนระดบประถมศกษา

32 | ห น า

5. ระยะเวลำ การสอนโดยใชสถานการณจ าลองจะใชระยะเวลาเทาใดอยทเนอหาและวตถประสงคของ

บทเรยน 6. ลกษณะหองเรยน การสอนโดยสถานการณจ าลองจะแตกตางจากบทบาทสมมต เพราะบทบาทสมมตเปนเพยง

บทบาทของผแสดง แตสถานการณจ าลองตองมบรรยากาศและสภาพแวดลอมเหมอนของจรงมากทสด 7. ลกษณะเนอหำ

การสอนแบบสถานการณจ าลอง สามารถใชจดกจกรรมไดทกวชา เชน วชาสงคมศกษา วชาภาษาไทย วชาภาษาองกฤษ หรอประสบการณในวชาวทยาศาสตร แมแตวชาคณตศาสตร ทงนอยทการวางแผนและการออกแบบของผสอน

8. บทบำทผสอน 1) เปนผ เตรยมการสอนสถานการณ จ าลอง โดยสรางขน ให สอดคลองกบ

วตถประสงคของบทเรยน หรอผสอนอาจจะพาผเรยนไปในสถานการณจ าลองแทกได 2) ผสอนกบผเรยนอาจจะรวมกนก าหนดสถานการณทเกดขน โดยการพดคย ผสอน

กบผเรยนอาจจะรวมกนก าหนดซกถาม อภปราย 3) ผสอนก าหนดขนตอนและบทบาทของผแสดงทงหมด และอาจจะตองซกซอม ท า

ความเขาใจกบผแสดงกอนการสรางสถานการณจ าลอง 9. บทบำทผเรยน

1) ผเรยนอาจจะรวมกบผสอนเปนผก าหนดสถานการณจ าลองและก าหนดบทบาทของผเรยนแตละคน

2) รวมกนสรางและแสดงบทบาทในสถานการณจ าลองนน 3) ผเรยนเปนผวเคราะหสถานการณจ าลอง สรปขอคดและสงทไดจากสถานการณ

จ าลองนน 10. ขนตอนกำรสอน

- ขนเตรยม - ขนน าเสนอ - ขนสรป

11. สอกำรสอนเมอใชสถำนกำรณจ ำลอง การสอนแบบสถานการณจ าลองนนอาจจะตองใชสอหลากหลายชนดดวยกน เชน ผ

แสดงของจรง ของจ าลองอน ๆ ทใชในการสรางสถานการณจ าลองนน 12. กำรวดและประเมนผล การสรางสถานการณจ าลองนน ผสอนจ าเปนทจะตองวดและประเมนวากจกรรมท

ด าเนนไปบรรลผลเพยงใด ผเรยนมสวนรวมมากนอยเพยงใด ผเรยนไดอะไร ในขนวเคราะหและสรปนนผลออกมาเปนอยางไร

Page 33: ค ำน ำkrukird.com/TEPE_02102.pdf · T E P E - 02102 กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี

T E P E - 02102 กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ส าหรบผสอนระดบประถมศกษา

33 | ห น า

13. ขอดและขอจ ำกด ขอด 1) เปนกระบวนการทท าใหผเรยนไดเรยนรสถานการณจรง ๆ ไดมากทสด 2) เปนการสอนทเปดโอกาสใหผเรยนมสวนรวมและไดกระท า รวมทงไดรบประสบการณท

หลากหลายดวย 3) ท าใหผเรยนไดใชทกษะหลาย ๆ ทางและท างานรวมกนผอนได 4) สรางบรรยากาศสนกสนาน ท าใหผเรยนเพลดเพลน ขอจ ำกด 1) การสอนโดยใชสถานการณจ าลองจะตองเตรยมการเปนอยางด หากขาดการเตรยมการจะ

ท าใหกจกรรมมอปสรรค 2) บางครงการสอนโดยใชสถานการณจ าลองตองใชเวลามาก 3) ผสอนตองมประสบการณ ในสถานการณ จ าลองนนมาก เพราะหากผสอนขาด

ประสบการณ เมอเกดปญหาขนจะไมสามารถแกปญหาไดหรอจะไดผลไมตรงกบวตถประสงคทก าหนด

4) การสอนโดยใชสถานการณจ าลอง จะตองไดรบความรวมมอจากผเรยน หากผเรยนไมรวมมอกจะท าใหกจกรรมตดขดไมบรรลผลตามทวางไว 14. กำรปรบใชกำรสอนโดยใชสถำนกำรณจ ำลองเพอเนนผเรยนเปนส ำคญ 1) ในการท ากจกรรมสถานการณจ าลองนน ยงใหผเรยนมสวนรวมมากเทาใดกตรงกบแนวคดการสอนโดยยดผเรยนเปนส าคญ 2) การเตรยมการดกจะสงผลใหกจกรรมสถานการณจ าลองบรรลผลด 3) ในขนวเคราะหและขนสรป เปนขนทส าคญทสด ในกจกรรมสวนนควรใหผเรยนมบทบาทมากทสด ท าใหผเรยนไดประสบการณมากยงขน 7. กำรสอนแบบศนยกำรเรยน (Learning Center)

ศนยกำรเรยน (Learning Center) เปนการเรยนรจากการประกอบกจกรรมของนกเรยนโดยแบงบทเรยนออกเปน 4 – 6 กลม แตละกลมจะมสอการเรยนทจดไวในซองหรอในกลองวางบนโตะเปนศนยกจกรรม และแบงผเรยนตามศนยกจกรรม กลมละ 4 – 6 คน หมนเวยนกนประกอบกจกรรมตามศนยตาง ๆ แหงละ 15 – 20 นาท จนครบทกศนย โดยใชสอประสม (Multi Media) และกระบวนการกลม

ขนตอนกำรจดกจกรรมกำรเรยนกำรสอนแบบศนยกำรเรยน 1. การทดสอบกอนเรยน 2. การน าเขาสบทเรยน 3. การประกอบกจกรรมการเรยน แบงผเรยน กลมละ 4 – 6 คน เรยกวาศนยกจกรรม 4. แตละศนยประกอบกจกรรมแตกตางกนออกไปตามท ก าหนดไวในชดการสอน 5. แตละศนยกจกรรมก าหนดเวลาใหใชประมาณ 15-20 นาท 6. เมอนกเรยนทกศนยประกอบกจกรรมเสรจแลวจะมการเปลยนศนยกจกรรม จนกระทง

ครบทกศนยจงจะถอวาเรยนเนอหาในแตละหนวยครบตามก าหนดผลทไดรบการใชวธสอนแบบศนย

Page 34: ค ำน ำkrukird.com/TEPE_02102.pdf · T E P E - 02102 กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี

T E P E - 02102 กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ส าหรบผสอนระดบประถมศกษา

34 | ห น า

การเรยนนอกจากจะท าใหเกดผลสมฤทธทางการเรยนสงกวาวธปกตแลว ยงท าใหเกดผลตอการพฒนากระบวนการกลมดวย (กรมวชาการ. 2533: 80)

8. วธสอนแบบสำธต ขนตอนของกำรสอนแบบสำธต

1. ขนเตรยมการสอน 1.1 ก าหนดจดประสงคการเรยนรโดยวธการสาธต 1.2 ศกษาเนอหาสาระใหชดเจน และจดล าดบใหเหมาะสม 1.3 เตรยมกจกรรมใหผเรยนปฏบต 1.4 เตรยมสอ อปกรณ เอกสารใหเพยงพอกบผเรยน 1.5 ก าหนดเวลาการสาธตใหพอเหมาะ 1.6 ก าหนดวธการประเมนผล 1.7 เตรยมสภาพหองเรยน 1.8 ทดลองสาธตกอนสอนจรงในหองเรยน

2. ขนสาธต 2.1 แจงจดประสงคการเรยนร เนอหาสาระทจะเรยนร 2.2 บอกใหนกเรยนรบทบาทของตนเอง ไดแก การทดลองปฏบต การจดบนทก การ

สรป 2.3 แนะน าสอการเรยนร 2.4 ด าเนนการสาธต

3. ขนสรป 3.1 ผสอนและผเรยนรวมกนสรปผลทเกดจากการสาธต 3.2 บนทกขนตอนการสาธตพรอมทงผลทเกดขน

4. ขนวดและประเมนผล 4.1 ผเรยนทดลองสาธตใหผอนดพรอมทงบอกผลและขอคดทได 4.2 ใหเขยนรายงาน ตอบค าถามจากแบบฝกหด และแสดงความคดเหน

ขอดของการสอนแบบสาธต 1. นกเรยนไดประสบการณตรง 2. สรางความสนใจ และความกระตอรอรน 3. ฝกการสงเกต การสรปผล การบนทก และการจดขนตอน

ขอจ ากดของการสอนแบบสาธต 1. การสาธตบางครงไมสามารถใชกบผเรยนกลมใหญ 2. ผสอนตองแนะน าขนตอน อปกรณ ทใชในการสาธตอยางชดเจน 3. ผสอนตองทดลองการสาธตกอนสอนใหแมนย าเพอลดขอผดพลาดทอาจเกดขน

9. วธสอนแบบปฏบตกำรหรอกำรทดลอง (Laboratory Method) วธสอนแบบปฏบตการหรอการทดลองเปนวธสอนทครเปดโอกาสใหนกเรยนลงมอปฏบตหรอ

ท าการทดลองคนหาความรดวยตนเองท าใหเกดประสบการณตรง วธสอนแบบปฏบตหรอการทดลอง

Page 35: ค ำน ำkrukird.com/TEPE_02102.pdf · T E P E - 02102 กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี

T E P E - 02102 กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ส าหรบผสอนระดบประถมศกษา

35 | ห น า

แตกตางจากวธสอนแบบสาธตคอวธสอนแบบปฏบตการหรอการทดลองผเรยนเปนผกระท าเพอพสจนหรอคนหาความรดวยตนเองสวนวธสอนแบบสาธตนนครหรอนกเรยนเปนผสาธตกระบวนการและผลทไดรบจากการสาธตเมอจบการสาธตแลวผเรยนตองท าตามกระบวนการและวธการสาธตนน

ควำมมงหมำยของวธสอนแบบปฏบตกำรหรอกำรทดลอง 1.เพอใหนกเรยนไดลงมอปฏบตหรอทดลองคนหาความรดวยตนเอง 2.เพอสงเสรมการใชประสบการณตรงในการแกปญหา 3. เพอสงเสรมการศกษาคนควาแทนการจดจ าจากต ารา

ขนตอนของวธสอนแบบปฏบตกำรหรอกำรทดลอง 1. ขนกลาวน า 2. ขนเตรยมด าเนนการ 3. ขนด าเนนการทดลอง 4. ขนเสนอผลการทดลอง 5. ขนอภปรายและสรปผล 10. กำรสอนแบบบรณำกำร ควำมหมำยของบรณำกำร

บรณำกำร หมายถง การน าศาสตรหรอความรวชาตาง ๆ ทสมพนธกนน ามาเขาดวยกนหรอผสมผสานไดอยางกลมกลน เพอน ามาจดเปนการเรยนการสอนภายใตหวขอเดยวกน เชอมโยงกนเพอใหเกดประโยชนสงสด โดยมการเนนองครวมของเนอหามากกวาองคความรของแตละรายวชา และเนนการสรางความรของผเรยนทมากกวา การใหเนอหาโดยครเปนผก าหนด ลกษณะส ำคญของกำรสอนแบบบรณำกำร 1. เปนการบรณาการระหวางความร กระบวนการ และการปฏบต 2. เปนการบรณาการระหวางวชาไดอยางกลมกลน 3. เปนการบรณาการระหวางสงทเรยนกบชวตจรง 4. เปนการบรณาการเพอจดความซ าซอนของเนอหาตางๆ 5. เปนการบรณาการใหเกดความสมพนธกนระหวางความคดรวบยอดของวชาตางๆ เพอท าใหเกดการเรยนรทมความหมาย กำรจดกำรเรยนกำรสอนแบบบรณำกำร การจดการเรยนการสอนในการเขยนแผนการสอนของครผสอนแบงออกเปน 2 ประเภท (การเขยนแผนแบบบรณาการมมากกวาน ตามความเหมาะสม) ดงน

1) กำรบรณำกำรภำยในวชำ มจดเนนอยภายในวชาเดยวกนอาจน าวชาตางๆ ทสมพนธกนมาบรณาการกนเองของวชานนและไมแยกหรอขยายไปกบวชาอน

2) กำรบรณำกำรระหวำงวชำ มจดเนนอยทการน าวชาอนเขาเชอมโยงดวยกน ตงแต 2 วชาขนไป โดยภายใตหวขอเดยวกนวาวชาใดทสามารถน าเขามาบรณาการดวยกนได ไมจ าเปนวาตองทกวชา หรอทกกลมประสบการณเขาดวยกน หรออาจครบทกวชาหรอทกกลมประสบการณกได

Page 36: ค ำน ำkrukird.com/TEPE_02102.pdf · T E P E - 02102 กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี

T E P E - 02102 กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ส าหรบผสอนระดบประถมศกษา

36 | ห น า

กำรวำงแผนกำรจดท ำแผนแบบบรณำกำร การจดท าแผนการสอนแบบบรณาการ เปนการน าวชาหรอสาระการเรยนรตาง ๆ ทมความสมพนธกนมาเชอมโยงกน ซงสามารถท าไดโดยการสรางหวขอเรองทมความสอดคลองกบวชานน ๆ เขาดวยกน ผสอนตองค านงสงตอไปน 1. การเลอกหวเรอง จากประเดนตางๆ ทตองการเรยน เชน ประเดกแนวคด ประเดนของเนอหา เมอไดแลวน าจดประสงคของแตละรายวชา ทตองการใหเกดการเรยนรของผเรยน เขามาสรางเปนกจกรรมการเรยนการสอนแบบบรณาการ 2. การน าจดประสงคของรายวชาตางๆ ทสมพนธกนมาสรางเปนหวขอเรองและน ามาจดกจกรรมการเรยนการสอนแบบบรณาการ ประโยชนของกำรบรณำกำร 1. เปนการน าวชาหรอศาสตรตางๆ เชอมโยงกนภายใตหวขอเดยวกน 2. ชวยใหผเรยนเกดการเรยนทลกซง และมลกษณะใกลเคยงกบชวตจรง 3. ชวยใหผเรยนไดรบความร ความเขาใจ ในลกษณะองครวม 4. ชวยใหผเรยนสามารถแสวงหาความร ความเขาใจ จากสงตางๆ ทมอยรอบตว 5. เปนแนวทางทชวยใหครไดท างานรวมกน หรอประสานงานรวมกนอยางมความสข 6. สงเสรม สนบสนนใหครไดคดวธการหรอน าเทคนคใหมๆ มาใช ท ำอยำงไรจงจะจดกำรเรยนรแบบบรณำกำร 1. ครมความเชอมนและเขาใจตรงกนในเรองการจดการเรยนรแบบบรณาการ 2. ครไดวางแผน ไดคดกระบวนการเรยนรและมการประเมนผลรวมกน 3. ตองยดผเรยนเปนศนยกลาง ใหผเรยนสามารถคนหาค าตอบไดดวยตนเองและไดลงมอปฏบตจรง 4. เนนการเรยนรทเกดจากการน าวชาตางๆ เชอมโยงกนมากกวาทจะเกดจากเนอหาใดเนอหาหนงเทานน 5. มการน าขอมล ทรพยากรทองถน และภมปญญาทองถนมาจดการเรยนรแบบองครวมหรอแบบบรณาการ ในกลมสาระการเรยนรตางๆ จะรไดอยำงไรวำไดมกำรจดกำรเรยนรแบบบรณำกำร เราจะทราบไดอยางไรวามการจดการเรยนการสอนแบบบรณาการแลวหรอยงโดยดไดจากหวขอตอไปน 1. ผเรยนมโอกาสไดเลอกเรยนตามความถนด ความสนใจของตนเอง 2. มการจดกจกรรมการเรยนรอยางหลากหลาย กวางขวางตามความพรอมของผเรยน 3. เปดโอกาสใหผเรยนไดคด ไดท า ไดแกปญหา ไดคนพบค าตอบดวยตนเอง และผเรยนลงมอปฏบตเองโดยมครผสอนเปนเพยงใหค าแนะน า ใหค าปรกษา 4. มการเชอมโยงเนอหาในวชาเดยวกน หรอตางวชาของกลมสาระการเรยนร 5. มการยดหยนเวลาเรยนไดตามสถานการณ 6. มการเชอมโยงสาระส าคญหรอความคดรวบยอดตางๆ อยางมความหมาย 7. มการใชแหลงความร หรอแหลงการเรยนไดอยางหลากหลาย เชน หองสมด หอง ปฏบตการทางภาษา หองวทยาศาสตร ชมชน ฯลฯ อยางสมพนธกนตามสภาพทแทจรงหรอตามความเปนจรง 8. มการประเมนตามสภาพทแทจรง 9. ผเรยนไดรวมสะทอนความคดหรอสรปความรโดยอสระ

Page 37: ค ำน ำkrukird.com/TEPE_02102.pdf · T E P E - 02102 กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี

T E P E - 02102 กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ส าหรบผสอนระดบประถมศกษา

37 | ห น า

10. ผเรยนมวจารณญาณในการคดแกปญหา และอยรวมกนอยางมความสข รปแบบกำรบรณำกำร 1. การบรณาการภายในวชา เปนการเชอมโยงการสอนระหวางเนอหาวชาในกลมประสบการณหรอรายวชาเดยวกนกนเขาดวยกน 2. บรณาการระหวางวชา ม 4 รปแบบ คอ 2.1 การบรณาการแบบสอดแทรก เปนการสอนในลกษณะทครผสอนในวชาหนงสอดแทรกเนอหาวชาอน ๆ ในการสอนของตน 2.2 การสอนบรณาการแบบคขนาน เปนการสอนโดยครตงแตสองคนขนไป วางแผนการสอนรวมกนโดยมงสอนหวเรองหรอความคดรวบยอดหรอปญหาเดยวกนแตสอนตางวชาและตางคนตางสอน 2.3 การสอนแบบบรณาการแบบสหวทยาการ เปนการสอนลกษณะเดยวกบการสอนบรณาการแบบคขนาน แตมการมอบหมายงานหรอโครงงานรวมกน 2.4 การสอนบรณาการแบบขามวชา หรอสอนเปนคณะ เปนการสอนทครผสอนวชาตาง ๆ รวมกนสอนเปนคณะหรอเปนทม มการวางแผน ปรกษาหารอรวมกนโดยก าหนดหวเรอง ความคดรวบยอด หรอปญหารวมกน แลวรวมกนสอนนกเรยนกลมเดยวกน กำรสอนแบบองประสบกำรณ ควำมหมำยของกำรสอนแบบองประสบกำรณ ชยยงค พรหมวงศ (2540: 4) ไดใหความหมายของการสอนแบบองประสบการณไววา การสอนแบบองประสบการณเปนวธสอนทก าหนดประสบการณทคาดหวง เพอใหผเรยนไดเผชญ ผจญ และเผดจประสบการณดวยการเสาะแสวงหาความรทเปนเนอหาสาระส าหรบประกอบภารกจ /งาน และทกษะความช านาญจากแหลงวทยาการทชแนะ หรอจดเตรยมใหมาใชในการเรยน เพอใหไดประสบการณทก าหนดไว

โดยสรปแลวการสอนแบบองประสบการณมผลกระทบตอการเรยนการสอนคอ ผเรยนไดรบประสบการณ เลยนแบบธรรมชาตของชวตจรง สรางคณลกษณะทส าคญในการเปนสมาชกในสงคมโลก บทบาทผสอนและผเรยนจะเปลยนไป และระบบการสอนแบบองประสบการณเปนระบบแหงอนาคต ขนตอนกำรสอนแบบองประสบกำรณ

ชยยงค พรหมวงศ (2540: 10) ไดก าหนดวธใชชดการสอนแบบองประสบการณจากวธการสอนทเปนการผสมผสานการสอนหลายแบบ ออกเปน 7 ขนตอน คอ ขนท 1 ประเมนกอนเผชญประสบการณ ขนท 2 ปฐมนเทศการเผชญประสบการณ ขนท 3 เผชญประสบการณ ขนท 4 รายงานความกาวหนา ขนท 5 รายงานผลการเผชญประสบการณ ขนท 6 สรปประสบการณ ขนท 7 ประเมนหลงเผชญประสบการณ รปแบบกำรใหประสบกำรณ

Page 38: ค ำน ำkrukird.com/TEPE_02102.pdf · T E P E - 02102 กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี

T E P E - 02102 กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ส าหรบผสอนระดบประถมศกษา

38 | ห น า

ชยยงค พรหมวงศ (2540: 30) ไดก าหนดรปแบบและวธการใหประสบการณใหสอดคลองกบภารกจ/งาน รปแบบการใหประสบการณม 3 รปแบบ คอ (1) การเรยนกบคร หรอ TDL (2) การเรยนกบเพอน หรอ PDL และ (3) การเรยนดวยตนเอง หรอ SDL 1. การเรยนกบคร การเรยนกบครเปนการเรยนซงไดรบการสอนจากคร สวนมากจะใชวธการสาธตหรอบรรยายใหกบนกเรยน โดยยดครเปนศนยกลางในการเรยน หรอครมบทบาทในการเรยนการสอน การสอนของครนนอาจใชสอการเรยนการสอนตาง ๆ ประกอบเพอใหการเรยนการสอนมประสทธภาพมากขน การเลอกสอการเรยนการสอนนนขนอยกบองคประกอบหลายประการ เชน เนอหา สภาพนกเรยน ความถนดของคร เวลาทท าการสอน และ วตถประสงคในการสอน

2. การเรยนกบเพอน เปนเทคนควธการสอนทมพนฐานมาจากแนวคดเกยวกบการกระจายบทบาทในการสอน การเรยนกบเพอนมไดหมายถงการใหนกเรยนมายนสอนหนาชนเรยนท าหนาทใหความรเหมอนคร แตหมายถง การใหนกเรยนไดรวมประกอบกจกรรมการเรยนรวมกบผอนในชนเรยนและใหนกเรยนไดแลกเปลยนความรซงกนและกน

3. การเรยนดวยตนเอง เนนการเรยนทนกเรยนก ากบการเรยนเองและการจด กจกรรมการเรยนการสอนซงจดขนโดยเปดโอกาสใหนกเรยนสามารถก าหนดวตถประสงคในการเรยนร ตลอดจนวธการบรรลจดประสงคเหลานนดวยตนเอง กจกรรมทจดขนมงสงเสรมให นกเรยนเกดความคดสรางสรรค ครจะเปนเพยงผคอยแนะน าและผจดเตรยมอปกรณตลอดจนสถานทศกษาคนควาไวใหพรอม การทนกเรยนไดเรยนและไดท างานทใจรกท าใหเกดแรงกระตนในการเรยน นกเรยนจะคอย ๆ พฒนาและปรบปรงแกไขตนเองและสามารถศกษาคนควาและเรยนดวยตนเอง การเรยนการสอนควรค านงถงความแตกตางระหวางบคคลมหลกอยวา แตละบคคลมความแตกตางกนแตละดาน คอ ดานความสามารถ สตปญญา ความตองการ และความสนใจ

โดยสรปจะเหนไดวา การสอนแบบองประสบการณใหความส าคญทงการเรยนกบคร ยดครเปนศนยกลางในการสอน การเรยนกบเพอนใหนกเรยนไดรวมกจกรรมการเรยนดวยกน และการเรยนดวยตนเอง โดยค านงถงความแตกตางของนกเรยนแตละคน องคประกอบของกำรสอนแบบองประสบกำรณ องคประกอบของการสอนแบบองประสบการณ ประกอบดวย 1. แผนการสอนแบบองประสบการณ จดท าขนเพอใหครไดเปนแนวทางในการด าเนนการสอน 2. แผนเผชญประสบการณ จดท าขนเพอใหนกเรยนไดรบประสบการณตามทก าหนด 3. แผนก ากบประสบการณ จดท าขนเพอ ใหนกเรยนไดเรยนไปตามประสบการณทก าหนด 4. แผนผลตสอ จดท าขนเพอใหครสรางสอการสอนทเหมาะสมกบเนอหาสาระ ทนกเรยนจะไดรบ เชน สอสงพมพ สอเทคโนโลย สอแผนภาพ นทรรศการ ของจรง ฯลฯ

Page 39: ค ำน ำkrukird.com/TEPE_02102.pdf · T E P E - 02102 กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี

T E P E - 02102 กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ส าหรบผสอนระดบประถมศกษา

39 | ห น า

ธรรมชำตกำรสอนกำรท ำโครงงำนอำชพ ควำมหมำยของโครงงำน บานทเราอาศยอยนน ตองประกอบไปดวยสวนตางๆของบานหลายอยาง เชน เสาบาน ประต หนาตาง หนาจว ขอ หลงคา พนบาน ฝาบาน ฯลฯ จงจะเรยกวาเปนบานทสมบรณ ถาขาดสวนใดสวนหนงของบานไป บานหลงนนกเปนบานไดแตยงไมครบสมบรณแบบบานทวไป โครงงาน กมลกษณะเชนเดยวกบบาน คอ เปนระบบโครงสรางและองคประกอบตางๆ ทงหมดของกจการ หรอชนงานตางๆทเราจะผลตจดท าหรอด าเนนการใหลลวงตามความตองการของเราทก าหนดไว โดยมการวเคราะห วางแผน อยางเปนระบบ มการสงเกต บนทกผลเพอพฒนาตนเองในแตละขนตอน และไดมนกการศกษาหลายทาน ตลอดทงสถาบนทเกยวของกบการจดการศกษา ไดใหความหมายของโครงงานไว ประโยชนของกำรจดท ำโครงงำน

1. นกเรยนจะไดรบความรทเปนขอคนพบจากการท าโครงงาน ซงเปนผลจากการศกษา คนความาจากเอกสารตางๆ และผรมากมาย

2. นกเรยนไดลงมอคนควาท าโครงงานดวยตนเอง โดยมครเปนทปรกษาคอยใหค าแนะน า ซงนกจตวทยาการศกษาเชอวา การกระท าหลายๆครงนกเรยนจะเกดการเรยนรในกระบวนการดงกลาว ซงเปนกระบวนการแกปญหา หรอกระบวนการแสวงหาค าตอบของปญหาทสงสย สามารถน าไปปรบใชในการแกปญหาอนๆได

3. นกเรยนมโอกาสเลอกเรองทตนสนใจ คนควาหาค าตอบ และคนพบดวยตนเอง ท าให นกเรยนสนใจ และชอบในวชางานนนๆ ซงมผลตอเจตคตทดตอการเรยนโครงงานดวย 4. การท าโครงงานจะชวยใหนกเรยนพฒนาคณสมบตอนๆ เชน ความคดรเรมสรางสรรค การมวนยในการท างาน มความเชอมน และความรบผดชอบในตนเอง ตลอดจนสามารถท างานรวมกบผอนได ประเภทของโครงงำน

จากหลกการของโครงงาน พอสรปไดวาเปนการน าเอาความรเดมหรอประสบการณเดมมา บรณาการกบองคความรใหม ท าใหเกดความคดสรางสรรค เปนโครงงานทเกดขน แบงออกได 4 ประเภท

1. โครงงานประเภททดลอง เปนการทดลองทงทางทฤษฎและวชาการน ามาสรางหรอทดลอง เพอใหทราบผลและคณคาของงาน และน ามาใชประโยชนได เชน การศกษาขนม อบกรอบโดยไมตองใชผงกรอบ การศกษาใยสบปะรด หรอใยตนกก มาผลตเปนกระดาษสา การทดลองปลกพชในน ายาโดยไมใชดน การทดลองใชฮอรโมนกบกงกหลาบ เปนตน

2. โครงงานประเภทส ารวจรวบรวมขอมล เปนโครงงานทศกษาขอมลมาพฒนางานใหดขน เชน โครงงานส ารวจอาชพทคนไทยทวไปชอบมากทสด โครงงานส ารวจอาหารทคนไทยนยม โครงงานการส ารวจงานบรการในทองถน เปนตน

3. โครงงานประเภทพฒนาหรอการประดษฐ เปนโครงงานทคดสรางสรรคงานจากหลกการหรอทฤษฎ หรอพบเหนงานของผอนมาแลวเกดความคดสรางสรรคจะพฒนาตอไป เพอพฒนางานใหมประสทธภาพยงขน เชน การประดษฐเศษวสดทเหลอใชมาเปนของช ารวย การประดษฐสบเปนดอกไมหรอสตวชนดตางๆ การออกแบบรปทรงกระเปาสภาพสตร การประดษฐหวฉดพนน าในแปลงปลกผก เปนตน

Page 40: ค ำน ำkrukird.com/TEPE_02102.pdf · T E P E - 02102 กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี

T E P E - 02102 กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ส าหรบผสอนระดบประถมศกษา

40 | ห น า

4. โครงงานประเภททฤษฎ เปนโครงงานทผจดท าไดเสนอทฤษฎ หลกการ หรอแนวความคดขนมาใหม จะใชกตกา หรอขอตกลงเดมมาอธบายในแนวใหม อาจจะขดแยงกบทฤษฎเดมกได แตขอส าคญของการจดท าโครงงานประเภทน ผจดท าตองมความรพนฐานในเรองนนๆเปนอยางดจงจะเปนทนาเชอถอ ซงมกเปนโครงงานทางวทยาศาสตร และคณตศาสตร เคำโครงกำรเขยนรำยงำน

การเขยนโครงงานทกะทดรดชดเจนประกอบไปดวยหวขอตอไปน 1. ชอโครงงำน ก าหนดชอโครงงานใหชดเจน เฉพาะเจาะจงวาท าอะไร ควรเปนขอความท

กระทดรดชดเจน สอความหมายตรง มความเฉพาะเจาะจงวาศกษาอะไร และสอดคลองกบจดประสงคทก าหนดไว

2. ผจดท ำโครงงำน ใหเขยนชอนกเรยนทท าโครงงาน เปนบคคลหรอกลมบคคลทด าเนน โครงงานนรวมกน ใหระบชอทกคน พรอมบอกหองเรยนดวย

3. ชอครทปรกษำ ใหระบชอครทปรกษาโครงงาน 4. หลกกำรและเหตผล เขยนถงเหตผลและความจ าเปนวามความส าคญอยางไร และประโยชน

ทไดจากการจดท าโครงงาน 5. วตถประสงค ก าหนดเปนหวขอส าคญๆ วา ในการจดท าโครงงานนน ตองการใหเกดผล

อะไร ชนงานอะไร และเพอใหประโยชนแกใครเปนตน 6. เปำหมำย ใหระบเปนเชงปรมาณวาจะท าชนงานไดจ านวนเทาไร และเชงคณภาพคอผลต

ชนงานไดตามวตถประสงค 7. รปแบบของงำน ใหระบรปแบบของชนงานทท าใหชดเจน 8. วธด ำเนนกำร หรอแผนปฏบตงาน ใหระบขนตอนส าคญๆ ซงไดก าหนดไวในขนวางแผนตงแตตนจนสดทายตามล าดบวาท าอะไร จะศกษาเรองใด อยางไร ก าหนดระยะเวลานานเทาใด ใหระบถงวสดอปกรณเครองมอทใชดวย

9. งบประมำณ ทใชใหระบวาจะตองใชจายเงนตลอดโครงงานนจ านวนเทาไร 10. สถำนทปฏบตงำน จะใชสถานทไหน 11. ผลทคำดวำจะไดรบ จากการปฏบตงานจากโครงงานชนนทไดรบโดยตรง และผลพลอย

ไดเมอเสรจสนโครงงาน 12. กำรประเมนผล วดความส าเรจหรอความกาวหนาของงาน ปญหาเพอการปรบปรงแกไขและพฒนางานตอไป

กำรเขยนรำยงำนประเมนผล การเขยนรายงานผล เปนการน าผลสรปการประเมนผลระหวางด าเนนงาน และหลงด าเนนงานตามแผนแลว ทงนคอรายงานใหสมาชกในกลมหรอครทปรกษาทราบ เปนระยะๆถงผลการปฏบตงานวาไดด าเนนงานไปตามแผนหรอไม มปญหาอปสรรคอยางไร เพอใหสมาชก และครทปรกษาจะไดหาทางชวยเหลอ ใหการปฏบตตามโครงงานมประสทธภาพยงขน

Page 41: ค ำน ำkrukird.com/TEPE_02102.pdf · T E P E - 02102 กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี

T E P E - 02102 กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ส าหรบผสอนระดบประถมศกษา

41 | ห น า

สรป

การวดผลและประเมนผลกลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ตองอาศยรปแบบการจดการเรยนการสอนเพอพฒนาผ เรยนตามจด โดยเนนดวยขนตอน วธการ องคประกอบทแตกตางกนไป เพอใหผเรยนเขาใจถงบทเรยนมากยงขน จงจ าเปนตองศกษาธรรมชาตการสอนการท าโครงงานอาชพระบบโครงสรางและองคประกอบตางๆ ทงหมดของชนงานตางๆ ทผลตใหลลวงตามความตองการทก าหนดไว โดยมการวเคราะห วางแผน อยางเปนระบบ มการสงเกต บนทกผลเพอพฒนาตนเองในแตละขนตอนไดอยางเหมาะสม

หลงจากศกษาเนอหาสาระเรองท 4 แลว โปรดปฏบตใบงานท 4

Page 42: ค ำน ำkrukird.com/TEPE_02102.pdf · T E P E - 02102 กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี

T E P E - 02102 กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ส าหรบผสอนระดบประถมศกษา

42 | ห น า

ตอนท 5 การวดผลและประเมนผลกลมสาระการเรยนรการงานอาชพ และเทคโนโลย

การวดและประเมนผลเปนสวนส าคญของการจดการเรยนการสอน ดงนน เมอการจดการ

เรยนการสอนตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 มงใหผเรยนแตละคนไดพฒนาเตมศกยภาพ การวดและประเมนผลจงตองปรบเปลยนไป ใหมลกษณะเปนการประเมนผลทเนนผเรยนเปนส าคญ และประเมนผลตามสภาพจรงดวย

กำรวดและประเมนผลทเนนผเรยนเปนส ำคญ

วธกำรและเครองมอกำรวดและประเมนผลทเนนผเรยนเปนส ำคญ การวดและประเมนผลตามสภาพจรง เปนการประเมนการแสดงออกของผเรยนรอบดานตลอดเวลา ใชขอมลและวธการหลากหลาย ดวยวธการและเครองมอ ดงน 1. ศกษาวตถประสงคของการประเมน เปนการประเมนเพอพฒนาผเรยนรอบดาน ดงนน จงใชวธการท หลากหลาย ขนอย กบจดประสงค เชน การสงเกต สมภาษณ การตรวจผลงาน การทดสอบ บนทกจากผเกยวของ การรายงานตนเองของผเรยน แฟมสะสมงาน เปนตน 2. ก าหนดเครองมอในการประเมน เมอก าหนดวตถประสงคของการประเมน ใหเปนการประเมนพฒนาการของผเรยนรอบดานตามสภาพจรงแลว ในการก าหนดเครองมอจงเปนเครองมอทหลากหลาย เปนตนวา - กำรบนทกขอมล จากการศกษา ผลงาน โครงงาน หนงสอทผเรยนผลต แบบบนทกตางๆ ไดแก แบบบนทกความรสก บนทกความคด บนทกของผเกยวของ (นกเรยน เพอน คร ผปกครอง) หลกฐานรองรอยหรอผลงานจากการรวมกจกรรม เปนตน - แบบสงเกต เปนการสงเกตพฤตกรรม การรวมกจกรรมในสถานการณตาง ๆ - แบบสมภำษณ เปนการสมภาษณความรสก ความคดเหน ทงตวผเรยน และผเกยวของ - แฟมสะสมงำน เปนสอทรวบรวมผลงานหรอตวอยางหรอหลกฐานทแสดงถงผลสมฤทธ ความสามารถ ความพยายาม หรอความถนดของบคคลหรอประเดนส าคญทตองเกบไวอยางเปนระบบ - แบบทดสอบ เปนเครองมอวดความร ความเขาใจทยงคงมความส าคญตอการประเมนส าหรบผประเมน ประกอบดวย ผเรยนประเมนตนเอง คร เพอน/กลมเพอน ผปกครอง และผเกยวของกบนกเรยน กำรน ำแนวคดกำรประเมนผลผเรยนตำมสภำพจรงไปใชในกำรจดกำรเรยนกำรสอน

การน าแนวคดการประเมนผลผเรยนตามสภาพจรงไปใชในการจดการเรยนการสอน มแนวปฏบต ดงน 1. กอนน าไปใช ครตองเรยนรเกยวกบแนวทางการประเมนตามสภาพจรง ทส าคญทสด คอ การศกษาดวยตนเองและลงมอปฏบตจรง พฒนาความรจากการลงมอปฏบต 2. การแนะน าใหผเรยนจดท าแฟมสะสมงาน แฟมสะสมงานของผเรยน นอกจากจะแสดงพฒนาการของผเรยนแลว ยงเปนการสะทอนการสอนของคร เพอจะน าไปปรบปรงการเรยนการสอนตอไป

Page 43: ค ำน ำkrukird.com/TEPE_02102.pdf · T E P E - 02102 กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี

T E P E - 02102 กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ส าหรบผสอนระดบประถมศกษา

43 | ห น า

2.1 หลกการเบองตนของการจดท าแฟมสะสมงาน มดงน 1) รวบรวมผลงานทแสดงถงพฒนาการดานตาง ๆ 2) รวบรวมผลงานทแสดงลกษณะเฉพาะของผเรยน 3) ด าเนนการควบคกบการเรยนการสอน

4) เกบหลกฐานทเปนตวอยางทแสดงความสามารถในดานกระบวนการและผลผลต 5) มงเนนในสงทผเรยนเรยนร 2.2 ความส าคญของแฟมสะสมงาน คอ การรวบรวมขอมลของผเรยน ท าใหครไดขอมลทมประโยชนเกยวกบพฒนาการการเรยนรของผเรยนรายบคคล และน าเอาขอมลดงกลาวมาใชปรบปรงการจดกจกรรมการเรยนรของผเรยน เพอพฒนาผเรยนแตละคนไดเตมศกยภาพของตนเอง บทบำทของครในกำรจดกำรเรยนกำรสอนทเนนผเรยนเปนส ำคญ ผทมบทบาทส าคญทสดในการจดการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนส าคญ คอ ครผสอน ดงนนครผสอนจ าเปนทจะตองท าความเขาใจในเรองทเกยวกบการจดการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนส าคญ โดยเฉพาะเรองของความส าคญ ความจ าเปน ทงนเพราะจะชวยในการปรบเปลยนแนวคดในการจดการเรยนการสอน เมอแนวคดเปลยน การกระท ายอมเปลยนตามไปดวย การกระท าหรอบทบาทของครผสอนมประเดนส าคญดงน

- บทบำทในฐำนะผจดกำรและผอ ำนวยควำมสะดวก บทบาทในฐานะผจดการ ซงก าหนดเปาหมายในการจดการวา ใใหผเรยนไดพฒนาเตมตามศกยภาพของตนเองใ ดงนนครจะตองมขอมลของผเรยนแตละคนรอบดานเพอน ามาวเคราะห และจดการอยางเหมาะสมเปนงานหลกทส าคญ ทงนเพอ

1. วางแผนการจดการเรยนร ซงประกอบดวย 1.1 การวางแผนอ านวยความสะดวก เปนการวเคราะหขอมลของผเรยน ซงจ าเปนตองม ขอมลผเรยนรอบดาน เพอน ามาวเคราะหและจดการไดอยางเหมาะสม เชน จดการดานแหลงเรยนร จดกจกรรมสนบสนน การใหการสงเคราะห เปนตน หรอการสรางความสมพนธกบหนวยงานอน ชมชน บคคลอน เพอเออตอการจดการเรยนร 1.2 การวางแผนการเรยนร รวมถงการบรหารชนเรยนใหสอดคลองกบรปแบบหรอวธการจดการเรยนรแตละครง 1.3 การวางแผนการจดการเรยนรในแตละครง มขนตอนส าคญ คอ ก าหนดจดประสงค ประเมนพฤตกรรมหรอความสามารถของผเรยน ก าหนดวธการสอน และประเมนผล

2. ก าหนดบทบาทของตนเอง โดยเฉพาะการเปนตวกลางทจะท าใหเกดการเรยนร เชน การสรางความสมพนธเชงบวกกบผเรยน การเปนแบบอยางทด การสรางสภาพแวดลอมทเกอกลตอการเรยนร และการประพฤตปฏบตของผเรยน การสรางระบบและการสอสารกบผเรยนใหชดเจน การสรางระบบควบคม ก ากบ ดแล ดวยความเปนธรรมและเปนประชาธปไตย

Page 44: ค ำน ำkrukird.com/TEPE_02102.pdf · T E P E - 02102 กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี

T E P E - 02102 กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ส าหรบผสอนระดบประถมศกษา

44 | ห น า

กำรประเมนตำมสภำพจรง การวดและประเมนผลแนวใหม เนนกระบวนการ และ ผลงาน ซงสามารถในไปใช ในการ

ด ารงชวตได ดงนน การประเมนเนนตามสภาพจรง(Real life) หรอใกลเคยงกบชวตจรง งานทใหท า ควรเปนงานทซบซอน (Complexity) ในการประเมนตามสภาพจรงนน มความคลายคลงกบการประเมนจากการปฏบต (Performance assessment) แตอาจจะมความลกซงในการประเมนมากกวา เนองจากเปนสถานการณจรง หรอตองจดสถานการณใหใกลจรง ซงจะเกดประโยชนกบผเรยนมาก เพราะจะท าใหทราบความสามารถทแทจรงของผเรยน วามจดเดนและขอบกพรองในเรองใดอนจะน าไปสการแกไขทตรงประเดนทสด (กรมวชาการ กระทรวงศกษาธการ , 2539, หนา 16)

1. หลกกำรของกำรประเมนผลจำกสภำพจรง 1.1 เปนการประเมนความกาวหนา และ การแสดงออกของนกเรยนแตละคน บนรากฐาน

ของทฤษฏทางพฤตกรรมการเรยนร ดวยเครองมอประเมนทหลากหลาย 1.2 การประเมนผลจากสภาพจรง จะตองมรากฐานบนพฒนาการ และการเรยนรทาง

สตปญญาทหลากหลาย 1.3 การประเมนผลจากสภาพจรง และ การพฒนาหลกสตรทเหมาะสมจะตองจดท าให

สงเสรมซงกนและกน คอ จะตองพฒนามาจากบรบททมรากฐานทางวฒนธรรมทนกเรยนอาศยอย และทตองเรยนรใหเหนกบกระแสการเปลยนแปลงของโลก

1.4 ความรในเนอหาสาระทงในทางกวาง และ ลก จะน าไปสการพฒนาใหนกเรยนเรยนรมากขน เพอใหผเรยนไดบรรลเปาหมาย สนองความตองการ และเสรมสรางศกยภาพของผเรยนอยางเตมท

1.5 การเรยน การสอน การประเมน จะตองหลอมรวมกน และการประเมนตองประเมนตอเนองตลอดเวลาทท าการเรยนการสอน โดยผเรยนมสวนรวม

1.6 การเรยน การสอน การประเมน เนนการปฏบตจรง ในสภาพทสอดคลอง หรอใกลเคยงกบธรรมชาตความเปนจรงของการด าเนนชวต งาน / กจกรรมการเรยนการสอน เปดโอกาสใหผเรยนไดคดงานดวยตนเอง

1.7 การเรยนการสอนจะตองเปนไปเพอพฒนาศกยภาพใหเตมทสงสด ตามสภาพทเปนจรงของแตละบคคล (กรมวชาการ กระทรวงศกษาธการ, 2539, หนา 27) จากทกลาวมาแลวสรปไดวา หลกการประเมนตามสภาพจรง เนนการประเมนเพอพฒนา นกเรยนใหเตมตามศกยภาพของตนเอง การเรยน การสอน และการประเมนตองเกยวเนองกน และเนนการปฏบตจรงในสภาพทใกลเคยงหรอสภาพทเปนจรงในชวตประจ าวน เปดโอกาสใหผเรยนไดเรยนรดวยตนเอง

2. ลกษณะของงำนตำมสภำพจรง งานทใหผเรยนไดปฏบตนนตองมลกษณะ ดงตอไปน (Wiggins, 1998, หนา 22-24) 2.1 เปนงานทเกดขนในชวตจรง (Realistic) ทงงานจรง (Task) หรองานทเหมอนจรง

(Tasks replicate) ทใชวดความร และความสามารถ ตองเปนสถานการณในโลกแหงความเปนจรง 2.2 ตองใชการตดสน และ สรางนวตกรรม (Judge and innovation) ผเรยนตองใชความร

และทกษะขนสง ทจะสราง หรอแกปญหางานนน ๆ ตองมการวางแผน และหาวธแกปญหามากกวางานปกต

Page 45: ค ำน ำkrukird.com/TEPE_02102.pdf · T E P E - 02102 กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี

T E P E - 02102 กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ส าหรบผสอนระดบประถมศกษา

45 | ห น า

2.3 ผเรยนตองปฏบต (Do the subject) มากกวาการทองจ า การอธบาย หรอ การสาธตผเรยนตองปฏบตงาน (Carry out) ภายใตหลกการทางวทยาศาสตร หลกวชาตาง ๆ

2.4 ถาเปนสถานการณจ าลองทใหปฏบตตองท าในสถานปฏบตงาน (Workplace)ในสถานทเหมอนจรง

2.5 เปนงานท ซบซอน (Complex task) ทผ เรยนตองใชความร และทกษะในการปฏบตงานเปนอยางมาก

2.6 เปนงานทผเรยนมโอกาสปฏบต (Appropriate opportunities)ไดรบการแนะน า มผลยอนกลบเพอแกไขปรบปรงผลงาน ดงนน งานตามสภาพจรงนนตองมในชวตจรง ผเรยนตองใชความรและทกษะขนสงในการปฏบตงาน มโอกาสปฏบตจรง และยงไดรบค าแนะน า เพอปรบปรงผลงานดวย

3. ขนตอนในกำรประเมนตำมสภำพจรง

การประเมนตามสภาพจรงมขนตอน (ส วาสนา ประวาลพฤกษ, 2544, หนา 1 และกรมวชาการ กระทรวงศกษาธการ, 2539 : ) ดงน

3.1 ก าหนดวตถประสงคและเปาหมายในการประเมน ตองสอดคลองกบสาระ มาตรฐาน จดประสงคการเรยนร และสะทอนพฒนาการดวย

3.2 ก าหนดขอบเขตในการประเมน ตองพจารณาเปาหมาย ทตองการใหเกดกบผเรยน เชน ความร ทกษะและกระบวนการ ความรสก คณลกษณะ เปนตน

3.3 ก าหนดผประเมน โดยพจารณาผประเมนวาจะมใครบาง เชน นกเรยนประเมนตนเอง เพอนนกเรยน ครประจ าชน ผปกครอง หรอผเกยวของ เปนตน

3.4 เลอกใชเทคนค และเครองมอในการประเมน ควรมความหลากหลายและเหมาะสมกบวตถประสงค วธการประเมน เชน การทดสอบ การสงเกต การสมภาษณ การบนทกพฤตกรรม แบบส ารวจความคดเหน บนทกจากผเกยวของ แฟมสะสมงาน ฯลฯ

3.5 ก าหนดเวลา และสถานททจะประเมน เชน ประเมนระหวางนกเรยนท ากจกรรมระหวางท างานกลม / โครงการ วนใดวนหนงของสปดาห เวลาวาง / พกกลางวน ฯลฯ

3.6 วเคราะหผลและวธการจดการขอมลการประเมน เปนการน าขอมลจากการประเมนมาวเคราะห โดยก าหนดสงทจะวเคราะห เชน กระบวนการท างาน เอกสารจากแฟมสะสมงาน ฯลฯ รวมทงระบวธการบนทกขอมลและวธการวเคราะหขอมล

3.7 ก าหนดเกณฑในการประเมน เปนการก าหนดรายละเอยดในการใหคะแนนผลงานวาผเรยนท าอะไรไดส าเรจ หรอ วามระดบความส าเรจในระดบใด คอ มผลงานเปนอยางไร การใหคะแนนอาจจะใหเปนภาพรวม หรอ แยกเปนรายได ใหสอดคลองกบงาน และจดประสงคการเรยนร กำรสรำงเกณฑกำรประเมน เกณฑกำรประเมน (Scoring rubrics)

ในการประเมนรปแบบใหม ผประเมนควรจะก าหนดเกณฑในการประเมน และนกเรยนควรจะไดทราบกอนลงมอท างานเกณฑการประเมนน จะระบคณภาพทตองการใหนกเรยนกระท า แตละคะแนนบน Rubrics ซงสอดคลองกบตวอยางการตอบสนองนน ๆ ดงนน การก าหนดเกณฑ การใหคะแนนนน จะท าใหนกเรยนไดรวาครตองการอะไร และเขาจะตองท าอยางไร เพอทจะให ผลงานของ

Page 46: ค ำน ำkrukird.com/TEPE_02102.pdf · T E P E - 02102 กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี

T E P E - 02102 กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ส าหรบผสอนระดบประถมศกษา

46 | ห น า

เขาไดคะแนนในระดบทตองการRubrics เปนแนวทางการใหคะแนน (Scoring guideline) ทเกดจากการรวมกนระหวาง เกณฑการใหคะแนน (Scoring criteria) กบ มาตราประมาณคาหรอระดบคะแนน (Rating scale) โดย Rubrics เปนแนวทางการใหคะแนน ทระบถงความแตกตางของ ผลงาน หรอประสทธภาพ (Proficiency) ของงาน (McMillan, 2001: 221 - 222)

1. ลกษณะของ Rubrics ทด Rubrics เปนชดคะแนนทใชเปนแนวทาง ส าหรบการประเมนผลงานของผเรยน ลกษณะทดของ Rubrics มดงน (Wiggins, 1998: 184) 1.1 มความเกยวของกบจดมงหมาย หรอ เปาหมายทวไป (General goals) กลาวคอ เกยวของกบงานทท า

1.2 จ าแนกการปฏบตไดอยางเทยงตรง (Performances validly) 1.3 ในแตละ Rubric จะไมมการรวมเกณฑการใหคะแนน 1.4 วเคราะหงานไดอยางละเอยด 1.5 ภาษาทใชอธบายคณลกษณะงาน จ าแนกคณภาพของงานไดถกตอง 1.6 สามารถตดสนงานไดถกตอง 1.7 อธบายอยางชดเจนในแตละระดบของคะแนน และ มความแมนตรงในการให

คะแนนในตวของมนเอง 1.8 ตดสนใหคะแนนจากผลงานทปฏบต มากกวากระบวนการ รปแบบเนอหา หรอ

ความตงใจในการท างาน 2. กำรสรำงเกณฑกำรประเมน (Developing rubrics)

ในการสรางเกณฑการประเมนหรอแนวทางการใหคะแนนนนถอวาเปนสงส าคญเปนอยางมาก เพราะจะท าใหการประเมนครอบคลม พรอมทงการใหคะแนนมความยตธรรม การสรางเกณฑการประเมนมดงน (Mc Millan, 2001: 224 - 228)

2.1 ตองแนใจวาเกณฑการใหคะแนน ไดเนนประเดนทส าคญของงาน(Be sure the criteria focus on important aspects of the performance)

2.2 มความสอดคลองระหวางระดบคะแนน กบ จดมงหมายของการประเมน (Match the type of rating with the purpose of assessment ) ถาจดมงหมายของการประเมนกวางและตองใชการตดสนทก ๆ สวนของชนงาน ควรจะใชการประเมนแบบภาพรวม (Holistic Scale) แตถาการประเมนตองการสะทอนกลบใหเหน ความแตกตางของประเดนตาง ๆ ของงาน ควรใชการประเมนแบบแยกเปนรายดาน (Analytical approach)

2.3 ขอความทใชอธบายในแตละระดบคะแนน ตองเปนขอความทสามารถประเมนหรอสงเกตได (The descriptions of the criteria should be directly observable)

2.4 ควรใหนกเรยน ผปกครอง และผเชยวชาญ ไดรวมกนสรางเกณฑ (The criteria should be written so that students, parents, and others understand them) การเปดโอกาสใหนกเรยนไดรวมสรางเกณฑ การปฏบตงานนน ๆ จะเปนการกระตนนกเรยนใหสนใจทจะท างาน และจะท าใหนกเรยนน าไปเปนแนวทางในการปฏบตงานนน ๆ

2.5 คณลกษณะ หรอ สงทจะวดควรนยามใหชดเจน (The characteristics and traits used in the scale should be clearly and specifically defined)

Page 47: ค ำน ำkrukird.com/TEPE_02102.pdf · T E P E - 02102 กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี

T E P E - 02102 กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ส าหรบผสอนระดบประถมศกษา

47 | ห น า

2.6 แสดงขนตอน หรอ ล าดบขน ทเหมาะสมของคะแนนในแตละระดบ เพอใหเกดความคลาดเคลอนนอยทสด (Take a appropriate to minimize scoring error) เชน หลกเลยงการใหคะแนนทสงเกนไป (Generosity error) การใหคะแนนต าเกนไป (Severity error) การใหคะแนนสวนใหญอยตรงกลาง (Central tendency error) และการใหคะแนนทเกดจากความพงพอใจเปนการสวนตวของครทมตอนกเรยนคนนน ๆ (Halo effect)

2.7 ระบบของการใหคะแนนตองมความเปนไปได (The scoring system needs to be feasible ) กลาวคอ การใหคะแนนนยมแบงระดบคะแนนเปน 3 - 8 ระดบ ดงนน ในแตละระดบคะแนนตองมความชดเจน และแยกจากกนได

จากทกลาวมาแลว สรปไดวา การสรางเกณฑการใหคะแนน ตองค านงถงงานทใหท าตองมความส าคญ มความสอดคลองระหวางคะแนนกบจดมงหมายการประเมน เกณฑทสรางตองเปนรปธรรม มความชดเจน เหมาะสมกบระดบชน และควรใหนกเรยนและผปกครองมสวนรวมในการสรางเกณฑการประเมนดวย

3. กำรก ำหนดเกณฑกำรประเมน (Designing Rubrics) การก าหนดเกณฑการประเมนทด ตองเหมาะสมกบงาน และมเหตมผล บอกระดบกอนหลงของคะแนน (Chronology) นกเรยนสามารถประเมนดวยตนเองได จากเกณฑทครสรางขน เกณฑในการประเมนโดยทวไปม 2 แบบ คอ

3.1 กำรก ำหนดเกณฑโดยภำพรวม (Holistic) โดยการอธบายลกษณะคณภาพของงานโดยจะมค าอธบายลกษณะของงานในแตละระดบไวอยางชดเจน เกณฑการประเมนในภาพรวมนเหมาะทจะใชในการประเมนทกษะการเขยน สามารถทจะตรวจสอบความตอเนอง ความคดสรางสรรค และความสละสลวยของภาษาทเขยนได (บญเรยง ขจรศลป, 2544, หนา 61 - 60)

3.2 กำรก ำหนดเกณฑโดยแยกเปนดำน ๆ (Trait - analytic) เปนการใหคะแนนเปนสวน ๆ โดยระบรายละเอยดออกเปนดาน ๆ และแตละดานมคณภาพอยางไร เชน การประเมนการเขยน จะแบงเปนดาน ส านวนภาษา ความคดสรางสรรค การเขยนถกหลกไวยากรณ หรอ การประเมนทางดานวทยาศาสตร อาจจะพจารณาดานความถกตองในการค านวณ และ วธการทางวทยาศาสตร เปนตน

4. กำรก ำหนดระดบคะแนนใน Rubrics การก าหนดระดบคะแนนใน rubrics สวนใหญจะมตงแต 3 - 8 ระดบ ขนอยกบลกษณะของงาน และความตองการของครวาจะพจารณางานละเอยดมากนอยเพยงใด การใหระดบคะแนน 3 ระดบ คอ สง-ปานกลาง-ต า เปนการงายในการอธบายคณลกษณะ และงายตอการตดสนใจ แตบางคนชอบใช 4 ระดบ เพราะสมพนธกบการให grade คอ 1, 2, 3 และ 4 จะเลอกใชอยางไร ขนอยกบความตองการของครและนกเรยนทจะตกลงรวมกน ในการก าหนดระดบคะแนน เมอครและนกเรยนมความเขาใจ และมทกษะแลวคอยเพมเปน 5 หรอ 6 ระดบได

5. กำรเขยน Rubrics ในการเขยน Rubrics จะเปนแบบการประเมนภาพรวม หรอ ประเมนแยกเปนดาน ๆ ขนอยกบความถนดของคร โดยใหยดตามแนวทางคณลกษณะทดของ Rubrics ดงทกลาวมาแลว เทคนคการเขยน Rubrics อาจจะเรมจากดานดทสด กบ ดานทแยทสด ใหตรงขามกนกอน เพองายตอการเขยนในระดบอน ๆ หรอ อาจจะเขยนดานดทสดกอน (เขยนเหมอนกบแบบประเมนภาพรวม)แลว

Page 48: ค ำน ำkrukird.com/TEPE_02102.pdf · T E P E - 02102 กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี

T E P E - 02102 กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ส าหรบผสอนระดบประถมศกษา

48 | ห น า

ระบดานลบ หรอ ดานไมด ในระดบคะแนนทต าลงมา หรอ อาจจะเขยนดานแยทสดกอน เปนดานลบทงหมด ซงเปนคะแนนต าสด แลวในระดบคะแนนทสงขน ใหเพมดานบวกหรอดานด ไปเรอย ๆ ในทนผเขยนขอเสนอแนวทางการเขยน Rubrics ดงน 5.1 กำรเขยนแบบประเมนภำพรวม ตวอยำงท 1 เกณฑกำรประเมนรำยงำนสภำพควำมเปนอยของคนไทยในปจจบน เกณฑกำรใหคะแนน มดงน 4 คะแนน - ดมาก มขอมลทสมบรณ และชดเจน มเหตผลสนบสนน มการ อางอง และมความเปนไปได 3 คะแนน - ด มความชดเจน แตไมมการอางอง 2 คะแนน - ใชได ขอมลยงคลมเครอ ขาดเหตผลสนบสนน 1 คะแนน - ปรบปรง ขอมลไมครบถวน ขาดประเดนทส าคญ ตวอยำงท 1 เกณฑกำรประเมน เรอง กำรพดอภปรำย สงทจะประเมน ไดแก 1. การด าเนนการ (Conduct) 2. เนอหาสาระ (Content) 3. ความมเหตผล (Reasoning) 4. การพด (Speaking) 5. บคลกภาพ (Personality) ระดบทใชประเมนม 4 ระดบ คอ ดเยยม ด ปานกลาง และปรบปรง 6. แนวกำรก ำหนดเกณฑกำรประเมน (Rubrics) แนวทางในการก าหนดเกณฑการประเมน มดงน ระดบ 5 ขนดเยยม ผลงานดเดน มความคดสรางสรรคใหม สมควรเปนตวอยาง ระดบ 4 ขนด ผลงานด มความสมบรณแนนอน แสดงถงการใชทกษะในการ

ปฏบต ระดบ 3 ขนผาน ผลงานอยในเกณฑมาตรฐานทยอมรบได มจดแขงมากกวาจดออน

ระดบ 2 ขนตองปรบปรง ผลงานโดยทวไปไมสมบรณ มจดออนมากกวาจดแขง ระดบ 1 ขนเรมตน ผลงานยงไมส าเรจสมบรณ มขอบกพรองมาก ยงไมเขาประเดน

7. ขนตอนในกำรสรำงเกณฑในกำรประเมน (Rubrics) ขนตอนในการสรางเกณฑในการประเมน ม 12 ขนตอน ดงน 7.1 ก าหนดกจกรรม/งานทจะประเมน 7.2 ก าหนดองคประกอบของเกณฑการประเมน 7.3 นยามปฏบตการใหสอดคลองกบงานนน ๆ 7.4 ก าหนดจ านวนระดบของเกณฑ 7.5 พจารณาเกณฑผานและไมผานพรอมค าอธบาย 7.6 เขยนค าอธบายในแตละระดบ 7.7 ตรวจสอบโดยผเชยวชาญ 7.8 ปรบปรงแกไขจากความคดเหนของผเชยวชาญ

Page 49: ค ำน ำkrukird.com/TEPE_02102.pdf · T E P E - 02102 กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี

T E P E - 02102 กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ส าหรบผสอนระดบประถมศกษา

49 | ห น า

7.9 ทดลองใชเกณฑตรวจสอบผลงาน 7.10 หาคณภาพของเกณฑ เชน Interrater reliability 7.11 ปรบปรงเกณฑทไมไดมาตรฐาน 7.12 จดพมพเกณฑการประเมนเปนรปเลม พรอมคมอการใช

การประเมนตามสภาพจรง เปนการประเมนทผประเมนตองการมากทสด เพราะจะไดรถงความสามารถทแทจรงของผเรยน ถาสามารถประเมนได ควรก าหนดงานทนกเรยนสามารถ ปฏบตจรงในชวตประจ าวน แตถาก าหนดไมได กใหก าหนดงานทใกลเคยงกบชวตจรงใหมากทสดกอนทจะท าการประเมนงานนน ควรเขยนแนวทางในการใหคะแนน หรอเกณฑการใหคะแนน (Rubrics) เสยกอน แลวแจงใหผเรยนไดรบทราบ เพอท าใหผเรยนไดเขาใจในงานทท าและเปนการกระตนนกเรยน

เกณฑกำรประเมนผลกำรท ำงำนกลม

งำนรอยพวงมำลยสองชำย เวลำ 3 ชวโมง กลมสำระกำรเรยนรกำรงำนอำชพและเทคโนโลย

ประเดน กำร

ประเมน

เกณฑกำรใหระดบคะแนนกำรประเมน

1. การวางแผน การปฏบตงาน (งานรอยพวงมาลยสองชาย)

มขนตอนการจด ต าแหนงหนาท ครบถวน

มขนตอนการจด แตต าแหนงหนาท ขาด 1 ต าแหนง

มขนตอนการจด แตต าแหนงหนาทขาด 2 ต าแหนง

มขนตอนการจด แตต าแหนงหนาท ขาด 3 ต าแหนง

2. ความรบผดชอบ ตอหนาท

ทกคนมหนาทและ ความรบผดชอบ ตอหนาทของตน

มผมหนาท แตไม รบผดชอบ 1 คน

มผทท าหนาทแต ไมรบผดชอบ 2 คน

มผมหนาท แตไม รบผดชอบ 3 คน

3. การมสวนรวมในการปฏบตงาน

ทกคนมสวนรวม ในการปฏบตงาน กลม

ขาดความรวมมอ ในกลม 1 คน

ขาดความรวมมอ ในกลม 2 คน

ขาดความรวมมอ ในกลม 3 คน

4. เวลา เสรจตามก าหนด และผลงานม คณภาพ

เสรจชากวา ก าหนด 5 นาท และผลงานม คณภาพ

เสรจชากวา ก าหนด 7 นาท และผลงานม คณภาพ

เสรจชากวา ก าหนด 10 นาท และผลงานม คณภาพ

5. การรบฟง ความคดเหน

ทกคนรบฟง ความคดเหนซงกนและกนภายในกลม

รอยละ 80 ของ กลมรบฟง ความคดเหน ซงกนและกน

รอยละ 60 ของ กลมรบฟง ความคดเหน ซงกนและกน

รอยละ 40 ของ กลมรบฟง ความคดเหน ซงกนและกน

Page 50: ค ำน ำkrukird.com/TEPE_02102.pdf · T E P E - 02102 กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี

T E P E - 02102 กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ส าหรบผสอนระดบประถมศกษา

50 | ห น า

เกณฑกำรตดสนคณภำพ - ชวงคะแนน ระดบคณภำพ 17 – 20 ดมาก 13 – 16 ด 9 – 12 พอใช 5 – 8 ควรปรบปรง เกณฑกำรผำน ตงแตระดบคณภาพดขนไป สรป o ผาน o ไมผาน

เกณฑกำรประเมนกำรใชเครองมอในกำรท ำงำน งำนรอยพวงมำลยสองชำย

(1) กำรใชเครองมอ อปกรณ ไดถกวธและปลอดภย (4 คะแนน) - มทกษะ ถกหลกการ ถกวธ ปลอดภยไดผลงานด ให 4 คะแนน - ขาดทกษะ ถกหลกการ ถกวธ ปลอดภยไดผลงาน ให 3 คะแนน - ขาดทกษะ ไมถกหลกการ ถกวธ ปลอดภยไดผลงาน ให 2 คะแนน - ขาดทกษะ ไมถกหลกการ ไมถกวธ ปลอดภยไดผลงาน ให 1 คะแนน - ขาดทกษะ ไมถกหลกการ ไมถกวธ ไมปลอดภยไดผลงาน ให 0 คะแนน (2) กำรใชวสดอยำงประหยด (4 คะแนน) - ใชวสดเหมาะสมกบงาน ประหยด ไดประโยชน ผลงานมคณภาพ ให 4 คะแนน - ใชวสดไมเหมาะสมกบงาน ประหยด ไดประโยชน ผลงานมคณภาพ ให 3 คะแนน - ใชวสดไมเหมาะสมกบงาน ไมประหยด แตไดประโยชน ผลงานมคณภาพพอสมควร ให 2 คะแนน - ใชวสดไมเหมาะสมกบงาน แตประหยด ไดประโยชน ไดผลงาน ให 1 คะแนน - ใชวสดไมประหยดเลย ให 0 คะแนน 3) กำรท ำควำมสะอำดเครองมอ วสด อปกรณ สถำนทปฏบตงำน (4 คะแนน) - มการท าความสะอาดเครองมอ วสด อปกรณ จดเกบเปนระเบยบ ท าความสะอาดสถานทปฏบตงาน

แตงกายเรยบรอย ให 4 คะแนน - มพฤตกรรมเพยง 3 อยาง ให 3 คะแนน - มพฤตกรรมเพยง 2 อยาง ให 2 คะแนน - มพฤตกรรมเพยง 1 อยาง ให 1 คะแนน - ไมมพฤตกรรมดงกลาวเลย ให 0 คะแนน เกณฑกำรตดสนคณภำพ - ชวงคะแนน ระดบคณภำพ 10 – 12 ดมาก 6 – 9 ด 3 – 5 พอใช 0 – 2 ควรปรบปรง เกณฑกำรผำน ตงแตระดบคณภาพดขนไป สรป o ผาน o ไมผาน

Page 51: ค ำน ำkrukird.com/TEPE_02102.pdf · T E P E - 02102 กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี

T E P E - 02102 กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ส าหรบผสอนระดบประถมศกษา

51 | ห น า

เกณฑกำรประเมนชนงำน “กำรประดษฐพวงมำลยดอกไมสด”

องคประกอบ ระดบคณภำพ ด (3) พอใช (2) ปรบปรง (1)

ความประณตสวยงาม มความละเอยด ประณตในการท างาน ลวดลายถกตอง สสวยงามโดดเดน

งานไมละเอยด ลวดลายผด สไมโดดเดน รปแบบเรยบงาย

งานหยาบ ขาดความ ประณตสวยงาม

ความคดรเรม สรางสรรคผลงานได แปลกใหม ลวดลาย สสวยงาม และวสดทน ามาใช คดขนเอง

รปแบบไมแปลกใหม ลอกเลยนแบบ

ประโยชนใชสอย สะดวกในการใชงาน มอายการใชงานนาน ทนทาน คมคา ไมช าคล าหรอเหยว

น าไปใชประโยชนได แตอายการใชงานไม ทนทาน

น าไปใชประโยชนได นอย หรอเกอบใช ประโยชนไมไดเลย

เกณฑกำรตดสนคณภำพ - ชวงคะแนน ระดบคณภำพ 8 – 9 ด 5 – 7 พอใช 3 – 4 ควรปรบปรง เกณฑกำรผำน ตงแตระดบคณภาพพอใชขนไป สรป o ผาน o ไมผาน

สรป การวดและประเมนผลเปนสวนส าคญของการจดการเรยนการสอน ตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 ทมงใหผเรยนแตละคนไดพฒนาเตมศกยภาพ การวดและประเมนผลจงตองปรบเปลยนไป ใหมลกษณะเปนการประเมนผลทเนนผเรยนเปนส าคญ และประเมนผลตามสภาพจรงดวย โดยการประเมนตามสภาพจรงนน มความคลายคลงกบการประเมนจากการปฏบต แตอาจจะมความลกซงในการประเมนมากกวา เนองจากเปนสถานการณจรง ซงจะเกดประโยชนกบผเรยนมาก เพราะจะท าใหทราบความสามารถทแทจรงของผเรยน วามจดเดนและขอบกพรองในเรองใดอนจะน าไปสการแกไขทตรงประเดนทสด และเพอทจะให ผลงานของนกเรยนไดคะแนนในระดบทตองการผสอนควรก าหนดเกณฑ การใหคะแนนเปนแนวทางการใหคะแนนทเกดจากการรวมกนระหวาง เกณฑการใหคะแนน กบ มาตราประมาณคาหรอระดบคะแนน ซงสามารถระบถงความแตกตางของ ผลงาน หรอประสทธภาพ (Proficiency) ของงานได

หลงจากศกษาเนอหาสาระเรองท 5 แลว โปรดปฏบตใบงานท 5

Page 52: ค ำน ำkrukird.com/TEPE_02102.pdf · T E P E - 02102 กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี

T E P E - 02102 กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ส าหรบผสอนระดบประถมศกษา

52 | ห น า

ใบงำนท 1

ชอหลกสตร กลมสำระกำรเรยนรกำรงำนอำชพและเทคโนโลย ส ำหรบผสอนระดบประถมศกษำ ตอนท 1 ธรรมชำตวชำกลมสำระกำรเรยนรกำรงำนอำชพและเทคโนโลย

ค ำสง จงตอบค าถามตอไปน โดยเลอกขอทถกตองมากทสดเพยงขอเดยว แบบทดสอบความร ความเขาใจ ของธรรมชาตวชากลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย (5 ขอ)

1. ขอใดเปนกระบวนการทไมใชคณลกษณะทพงประสงคของการจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญ ก. เนนกระบวนการทพฒนาวชาการ ข. เนนกระบวนการจดการเรยนรรวมกน ค. เนนการพฒนาอยางตอเนอง ง. เนนการประเมนตามสภาพจรง 2. การวเคราะหมาตรฐานการเรยนร ตามกลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลยสอดคลองกบขอใด ก. การสงเกตการณท างานของผเรยน

ข. การประเมนผลสมฤทธทางการเรยน ค. ตรวจแบบทดสอบกอนเรยนและหลงเรยนของผเรยน

ง. ประเมนการพฒนาการเรยนรของผเรยน 3. ค าอธบายรายวชา กลมสาระการการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ตรงกบความหมายใด ก. ตรงกบระดบคณภาพของผเรยน ข. ตรงกบการออกแบบการเรยนร ค. ตรงกบกระบวนการจดการเรยนร ง. ตรงกบขอก าหนดใหผเรยนไดเรยน 4. เหตผลทมความจ าเปนตองเรยนวชาการงานอาชพและเทคโนโลยมากทสดคอขอใด ก. เพอปรบตวใหทนกบเหตการณของสงคม

ข. เพอเลอกงานท าในอนาคตไดอยางถกตอง ค. เพอด ารงชวตในสงคมอยางมสขและพอเพยง

ง. เพอน าความคดสรางสรรคมาใชท างาน 5. การศกษาภาคบงคบ มระยะเวลา เทาไร ชวงเวลาใด

ก. 6 ป ตงแตชนประถมศกษาปท 1-6 ข. 12 ป ตงแตชนประถมศกษาปท 1-3

ค. 15 ป ตงแตอนบาล 1- มธยมศกษาปท 6 ง. 15 ป ตงแตชนประถมศกษาปท 1- อนปรญญา

Page 53: ค ำน ำkrukird.com/TEPE_02102.pdf · T E P E - 02102 กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี

T E P E - 02102 กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ส าหรบผสอนระดบประถมศกษา

53 | ห น า

ใบงำนท 2

ชอหลกสตร กลมสำระกำรเรยนรกำรงำนอำชพและเทคโนโลย ส ำหรบผสอนระดบประถมศกษำ ตอนท 2 ควำมคดสรำงสรรคกบกระบวนกำรเทคโนโลย ค ำสง จงตอบค าถามตอไปน โดยเลอกขอทถกตองมากทสดเพยงขอเดยว แบบทดสอบความร ความเขาใจ ของความคดสรางสรรคกบกระบวนการเทคโนโลย (5 ขอ) 1. ความคดสรางสรรคมกประเภท อะไรบาง ก. 2 ประเภท คอ คด สงใหม และคดตามความเหมาะสม

ข. 3 ประเภท คอ คดสงใหม/คดแบบใชการได/คดมความเหมาะสม ค. 4 ประเภท คอ คดสงใหม/คดแลวลงมอท า/คดแลวน าเสนอและคดแลวประเมนผล

ง. 5 ประเภท คอ คดรอบคอบ/คดรเรม/คดสรางสรรค/คดแบบมวจารณญาณ และการคดเปรยบเทยบ 2. การจดการเรยนการสอนแบบบรณาการในชนประถมศกษาปท 1-3 แบบใดเหมาะสมทสด ก. แบบเชอมโยง ข. แบบคขนาน ค. แบบโครงงาน ง. แบบสหวทยาการ 3. อารยา มความคดทเพอฝน เกนจรง แสดงวาอารยา มการพฒนาสมองดานใดมากกวาปกต

ก. ดานซาย ข. ดานขวา ค. ทง 2 ดาน ง. สมองสวนหนา 4. การคดไดหลายแง หลายมม หลายทศทาง แสดงวาบคคลดงกลาวมความคดแบบใด ก. คดรเรม/ ยดหยน / คดสลบขาง / คดรวบยอด

ข. คดคลองแคลว / วองไว / คดรวดเรว / คดสลบขาง ค. คดอยางละเอยดลออ / คดแยบยล / คดรอบคอบ / คดยดหยน

ง. คดรเรม / คดยดหยน / คดคลองแคลว / คดละเอยดลออ 5. เหตผลขอใดเหมาะสมทสด ในเรองความคดสรางสรรค ก. สมพร ประดษฐรถลากจากขวดน าพลาสตกตามตวอยางทครน ามาใหดไดสวยงาม

ข. โชตกา ท าตามดาวเรยม แตเสรจเรวกวา สวยกวา ค. ดาวเรยม ออกแบบกระเปาผาแบบใหมตามความตองการของตนเอง

ง. รศม ไมชอบงานประดษฐจงอาสาเกบกวาดหองเรยนแทนการท าชนงาน

Page 54: ค ำน ำkrukird.com/TEPE_02102.pdf · T E P E - 02102 กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี

T E P E - 02102 กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ส าหรบผสอนระดบประถมศกษา

54 | ห น า

ใบงำนท 3

ชอหลกสตร กลมสำระกำรเรยนรกำรงำนอำชพและเทคโนโลย ส ำหรบผสอนระดบประถมศกษำ ตอนท 3 กำรจดท ำหลกสตร ค ำสง จงตอบค าถามตอไปน โดยเลอกขอทถกตองมากทสดเพยงขอเดยว แบบทดสอบความร ความเขาใจ ของกระบวนการจดการเรยนร (10 ขอ)

1. มาตรฐานหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย มกสาระ กมาตรฐานการเรยนร ก. 6 สาระ 6 มาตรฐาน ข. 4 สาระ 4 มาตรฐาน ค. 5 สาระ 5 มาตรฐาน ง. 4 สาระ 6 มาตรฐาน 2. การวเคราะหมาตรฐานการเรยนร ตามกลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลยสอดคลองกบขอใด ก. การสงเกตการณท างานของผเรยน

ข. ประเมนการพฒนาการเรยนรของผเรยน ค. ตรวจแบบทดสอบกอนเรยนและหลงเรยนของผเรยน

ง. การประเมนผลสมฤทธทางการเรยน 3. สาระการเรยนรท 4 ของกลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ก าหนดใหเรยนรในเรองอะไร ก. การออกแบบและเทคโนโลย

ข. การด ารงชวตและครอบครว ค. การอาชพ

ง. เทคโนโลยสารสนเทศ และการสอสาร 4. ถาครตองการใหนกเรยนมทกษะกระบวนการท างานตองใชสอประเภทใด ก. สอสงพมพ ข. สอเทคโนโลย ค. สอใบงาน ง. สอวสด อปกรณ 5. ถาจะกลาวถงการประเมนแบบกระบวนการกลม ขอใดกลาว ไมถกตอง ก. ประเมนขนตอนการท างาน ข. ประเมนเฉพาะหวหนากลม ค. ประเมนคณภาพชนงาน ง. ประเมนตามจดประสงคน าทาง 6. ขอใดเปนการยนยนวาผเรยนมความช านาญและมความเขาใจทคงทน ก. ท าแบบทดสอบปลายภาคเรยนไดคะแนนสง

ข. ท าแบบทดสอบระดบชาตไดดเปนทนาพอใจ ค. น าความรไปประยกตใชในชวตประจ าวน

ง. เขยน เลาเรอง ไดครบทกเนอหา

Page 55: ค ำน ำkrukird.com/TEPE_02102.pdf · T E P E - 02102 กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี

T E P E - 02102 กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ส าหรบผสอนระดบประถมศกษา

55 | ห น า

7. ครสอนวชางานประดษฐทานหนง ท าการทดสอบนกเรยนเปนระยะๆ และสม าเสมอ ครคนดงกลาว ใชวธการประเมนผลแบบใด ก. ประเมนทเนนผเรยนเปนส าคญ ข. ประเมนตามสภาพจรง ค. ประเมนแบบองประสบการณ ง. การประเมนระหวางเรยน 8. การวเคราะหรายวชาสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ควรก าหนดใหม KPA ขอความใดถกตอง ก. K หมายถง ทกษะกระบวนการ P หมายถง ก าหนดการท างาน

A หมายถง การวเคราะหผเรยน ข. K หมายถง ความรทผเรยนพงไดรบ

P หมายถง วางแผนสงทผเรยนตองท า A หมายถง รปแบบการประเมนทชดเจน

ค. K หมายถง ความร P หมายถง ความจ า A หมายถง ความเขาใจและการน าไปใช

ง. K หมายถง ความร P หมายถง ทกษะ กระบวนการ A หมายถง คณลกษณะ 9. การจดท าหนวยการเรยนร ขอตอไปนขอใดไมเกยวของ ก. ครสามก าหนดภาระงาน/ชนงาน ข. ครตาลเขยนค าอธบายรายวชา ค. ครนางสรางเกณฑการประเมนผล ง. ครฉางก าหนดสาระการเรยนร 10. รองรอย หลกฐานทแสดงวาผเรยนมความรและทกษะทก าหนดไวในหนวยการเรยนรซงเกดขนระหวางการจดกจกรรมการเรยนการสอน ขอใดถกตอง ก. รองรอยทเกดจากการวดและประเมนผล

ข. ปรากฏในสาระการเรยนร ค. ปรากฏในภาระงาน / ชนงาน

ง. ปรากฏในค าอธบายรายวชา

Page 56: ค ำน ำkrukird.com/TEPE_02102.pdf · T E P E - 02102 กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี

T E P E - 02102 กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ส าหรบผสอนระดบประถมศกษา

56 | ห น า

ใบงำนท 4

ชอหลกสตร กลมสำระกำรเรยนรกำรงำนอำชพและเทคโนโลย ส ำหรบผสอนระดบประถมศกษำ ตอนท 4 กระบวนกำรจดกำรเรยนร ค ำสง จงตอบค าถามตอไปน โดยเลอกขอทถกตองมากทสดเพยงขอเดยว แบบทดสอบความร ความเขาใจ ของกระบวนการจดการเรยนร (5 ขอ) 1. การสอนแบบองประสบการณ คอการสอนในลกษณะขอใด ก. การน าประสบการณของนกเรยนมาประยกตใชจดกจกรรมการเรยนการสอน

ข. นกเรยนน าประสบการณทคดเลอกในกลมมาแสดงบทบาทสมมต ค. ประสบการณทคาดหวงทผเรยนไดเผชญปญหาในการแสวงหาความรทงเนอหาสาระ และ

ทกษะ จากแหลงวทยากร ง. ประสบการณทคาดหวงทผสอนไดถายทอดใหนกเรยน แลวมการวดผลประเมนผล

2. การจดกจกรรมการเรยนการสอนไดอยางหลากหลายเปนวธการสอนทใหความร และ ประสบการณแกนกเรยนโดยตรง ยกเวนการสอนในขอใด ก. การสอนแบบกลมสมพนธ

ข. การสอนแบบทดลอง ค. การสอนแบบองปญหา

ง. การสอนแบบบรรยาย 3. การจดการเรยนรโดยใชกระบวนการกลมมวตถประสงคตองการใหผเรยนมประสบการณดานใด ก. เกดประสบการณตรงมความสมพนธภายในกลม

ข. คนพบความรดวยตนเอง และมความคดรเรมสรางสรรค ค. รจกเหตผล และมความคดรเรมสรางสรรค

ง. รจกตนเอง และเกดประสบการณตรง 4. การจดท าโครงงาน ชวยใหผเรยนไดพฒนาศกยภาพของตนเองในดานใดมากทสด ก. ความรบผดชอบ ความขยน การตรงตอเวลา

ข. การแสดงออก รบผดชอบ เจตคตทด ค. ความคดรเรมสรางสรรค ความมวนย ความรบผดชอบตนเอง

ง. ความเชอมน ความซอสตย ความรบผดชอบ 5. ขอใดกลาวถงการสอนแบบแกปญหาไดถกตองทสด

ก. ผเรยนวเคราะหปญหา แกไข น าไปปรบใชใหเหมาะสมกบสถานการณ ข. ผเรยนรจกคดเปน มเหตผลหาขอมลแลวสรปน าไปใช

ค. ผเรยนมวจารณญาณในการตดสนใจ มความเชอมนในตนเอง ง. ผเรยนประเมนปญหา มอสระในการคด มทางเลอกแกปญหาทหลากหลาย

Page 57: ค ำน ำkrukird.com/TEPE_02102.pdf · T E P E - 02102 กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี

T E P E - 02102 กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ส าหรบผสอนระดบประถมศกษา

57 | ห น า

ใบงำนท 5

ชอหลกสตร กลมสำระกำรเรยนรกำรงำนอำชพและเทคโนโลย ส ำหรบผสอนระดบประถมศกษำ ตอนท 5 กำรวดผลและประเมนผลกลมสำระกำรเรยนรกำรงำนอำชพและเทคโนโลย

ค ำสง ใบงานท 5 จะประกอบดวย 2 กจกรรม ดงน o กจกรรมท 1 เรอง “การวดผลและประเมนผลกลมสาระการเรยนรการงาน

อาชพและเทคโนโลย: การฝกอบรมฝกออกแบบการเขยน เกณฑการประเมน”

o กจกรรมท 2 เรอง “ทดสอบความร ความเขาใจ ของการวดผลและประเมนผลกลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย”

กจกรรมท 1 เรอง “กำรวดผลและประเมนผลกลมสำระกำรเรยนรกำรงำนอำชพและ

เทคโนโลย: กำรฝกอบรมฝกออกแบบกำรเขยน เกณฑกำรประเมน” ใหผเขารบการฝกอบรมฝกออกแบบการเขยน เกณฑการประเมน ตามตาราง ทออกแบบให

หรอทานสามารถออกแบบตารางเอง ใหทกชองคะแนนมความสมบรณ ชดเจน (ไมตองสงใบงาน)

พฤตกรรมบงช ไมผำน(๐) ผำน(๑) ด(๒)

กจกรรมท 2 เรอง “ทดสอบควำมร ควำมเขำใจ ของกำรวดผลและประเมนผลกลมสำระ

กำรเรยนรกำรงำนอำชพและเทคโนโลย” ค ำสง จงตอบค าถามตอไปน โดยเลอกขอทถกตองมากทสดเพยงขอเดยว

แบบทดสอบความร ความเขาใจ ของการจดท าหลกสตร (5 ขอ) 1. การเกบรวบรวมหลกฐานทแสดงถงผลสมฤทธ ความถนดหรอความสามารถของบคคล โดยเกบรวบรวมอยางเปนระบบ เปนการประเมนผลแบบใด ก. การบนทกขอมล ข. แฟมสะสมงาน

ค. แบบทดสอบ ง. แบบสงเกต 2. ขอใดคอการเรยนการสอนโดยเนนนกเรยนเปนส าคญทถกตองทสด ก. ผสอน สอนโดยบรรยายใหนอยลงโดยใหผเรยนเรยนรดวยตนเองมากขน

ข. ผสอนมอบหมายงานใหผเรยนไปศกษาคนควาจากแหลงเรยนรตางๆ ค. ผเรยนมบทบาทส าคญในการสรางความร น าความรไปประยกตใชโดยผสอนใหค าปรกษา ง. ผเรยนสรางองคความรโดยการศกษาคนควาดวยตนเอง ผสอนคอยประเมนผล

Page 58: ค ำน ำkrukird.com/TEPE_02102.pdf · T E P E - 02102 กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี

T E P E - 02102 กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ส าหรบผสอนระดบประถมศกษา

58 | ห น า

3. ค าพดทวาครตองมการเตรยมการสอน หมายถงสงใดบาง ก. วเคราะหขอมลผเรยน, หลกสตร, เตรยมแหลงเรยนร ข. เตรยมแผน, สอ, การวดผล

ค. สาระการเรยนร, สอ, วดผล ง. หลกสตร, สอ, วดผล

4. งานทเกดขนในชวตจรง ทงงานจรงหรอเหมอนจรง เปนสถานการณในโลกแหงความเปนจรง เปนงานชนดใด ก. เปนลกษณะของงานตามสภาพจรง

ข. เปนการประเมนแบบเกณฑการประเมน ค. เปนลกษณะการประเมนแบบสงเกต

ง. เปนลกษณะการประเมนโดยใชแบบสอบถาม 5. เกณฑการประเมนในภาพรวมแบบ Rubric นยมใชเกณฑประเมน 3 ระดบ ทงน เพราะอะไร ก. เกณฑมความสมพนธกบการประเมนคณลกษณะอนพงประสงค

ข. เปนเกณฑการประเมนทท าไดงายเปนทนยมจากนกวชาการ ค. เปนเกณฑการประเมนทไดมาตรฐานเพราะไมมระดบมากเกนไป

ง. คาเฉลยอยในระดบกลาง ก าหนดรายละเอยด และตรวจงาย