1

ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΟ ΣΕΝΑΡΙΟ

ΕΝΕΡΓΕΙΑ Υπεύθυνη εκπαιδευτικός: Μαυρίδου Ελένη

2

ΑΞΟΝΕΣ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗΣ ΣΕΝΑΡΙΟΥ 1 ΤΙΤΛΟΣ

∆εν γεννιέµαι αλλά υπάρχω, δεν πεθαίνω αλλά µορφές αλλάζω… Ενέργεια µε λένε και σου φωνάζω , τα πρόσωπά µου για να δεις µαζί µου να… «ταξιδευτείς».

«ΕΝΕΡΓΕΙΑ

2 ΕΜΠΛΕΚΟΜΕΝΕΣ ΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ

∆ιαθεµατική πλοκή

3

3. Συµβατότητα µε το ΑΠΣ & το ∆ΕΠΠΣ.)

Το συγκεκριµένο σενάριο µάθησης απευθύνεται σε µαθητές της Ε΄δηµοτικού και ανήκει

στην ενότητα του ΑΠΣ «ενέργεια», η οποία βρίσκεται µετά την ενότητα «κίνηση και

∆ύναµη». Ως προς το ∆ΕΠΣ υπηρετεί θεµελιώδεις έννοιες διαθεµατικής προσέγγισης όπως:

α) Μεταβολή και Αλληλεπίδραση ( κατανόηση και ερµηνεία των αλληλεξαρτήσεων και

αλληλεπιδράσεων γεωφυσικών και κοινωνικών παραγόντων, αιτιολόγηση της ανάγκης

αρµονικής συνύπαρξης ανθρώπου και περιβάλλοντος – η διατάραξη της ισορροπίας του

οικοσυστήµατος , θέτει σε κίνδυνο την ίδια την ύπαρξη του ανθρώπου)

β) Εξοικείωση του µαθητή µε τον επιστηµονικό τρόπο σκέψης , την επιστηµονική

µεθοδολογία ( παρατήρηση: που υπάρχει ενέργεια γύρω µας, συγκέντρωση πληροφοριών,

διατύπωση υποθέσεων , εξαγωγή συµπερασµάτων).

γ) Πολιτισµός ( ιστορική αναδροµή στη χρήση των διαφόρων µορφών ενέργειας και

συσχέτιση της χρήσης νέων µορφών µε την εξέλιξη του πολιτισµού)

δ) Χρήση της τεχνολογίας της πληροφορικής .

ε) Απόκτηση αισθητικών αξιών σε σχέση µε το περιβάλλον ( κατανόηση της αναγκαιότητας

χρήσης των ανανεώσιµων πηγών ενέργειας).

4

4. ΓΝΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΡΟΤΕΡΕΣ Ι∆ΕΕΣ ή ΑΝΤΙΛΗΨΕΙΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ

Οι µαθητές είναι σε θέση να παρατηρούν και να αναγνωρίζουν, έστω και

διαισθητικά, τις διάφορες µορφές ενέργειας στο περιβάλλοντα χώρο, ακόµη και

εάν δεν είναι σε θέση να τις κατονοµάσουν.

΄Εχουν αποκτήσει δεξιότητες χρήσης των λογισµικών : googleearth,

inspiration,λογισµικό παρουσίασης power point, επεξεργαστή κειµένου word

Mπορούν µε ευκολία και ασφάλεια να πλοηγούνται στο διαδίκτυο µε το

φυλλοµετρητή Firefox και να χειρίζονται τις µηχανές αναζήτησης , στο

διαδίκτυο, για τη συλλογή πληροφοριών.

Eίναι σε θέση να συνεργάζονται σε οµάδες τεσσάρων ατόµων.

5. ΣΚΟΠΟΣ ΚΑΙ ΣΤΟΧΟΙ

Σκοπός & Στόχοι της ∆ιδακτικής Πρακτικής

Γενικός Σκοπός: Σκοπός του σχεδίου εργασίας είναι οι µαθητές να αποκτήσουν

βασικές γνώσεις ,σχετικά µε την ενέργεια και να ευαισθητοποιηθούν ως προς την

επιτακτική ανάγκη εξοικονόµησης ενέργειας.

Α. Στόχοι ως προς το γνωστικό αντικείµενο

Να είναι οι µαθητές σε θέση να αναφέρουν τις διάφορες µορφές ενέργειας.

Να µπορούν να αναφέρουν τις πηγές ενέργειας και να τις κατατάσσουν σε

ανανεώσιµες και µη.

Να µπορούν οι µαθητές να εντοπίζουνε, στο χώρο, την ενέργεια και να τη

χαρακτηρίζουν µε βάση τη µορφή της.

Να είναι σε θέση να εντοπίζουν και να αναφέρουν τις µετατροπές της ενέργειας

από µία µορφή σε µία άλλη.

Να ανακαλύψουν τη χρήση της ενέργειας κατά την εξέλιξη της ανθρωπότητας

και να τη συσχετίσουν µε την εξέλιξη του πολιτισµού.

Να οργανωθούν, οι µαθητές, σε επιστηµονικές οµάδες και να εργαστούν ,

ακολουθώντας την επιστηµονική µεθοδολογία ( παρατήρηση ,συγκέντρωση

δεδοµένων, αξιοποίηση πληροφοριών, ανάλυση δεδοµένων, ερµηνεία, εξαγωγή

συµπερασµάτων, ανακοίνωση αυτών).

Να εργαστούν σε οµάδες και να κατασκευάσουν παιχνίδι σχετικό µε την

«ενέργεια»

Να συνδέσουν την εξέλιξη και τα ανθρώπινα επιτεύγµατα µε την ενέργεια, σε

όλες της τις µορφές.

Να συνδέσουν την επιβίωση του ανθρώπινου γένους µε τη χρήση ανανεώσιµων

πηγών ενέργειας

5

Οι παραπάνω στόχοι υπηρετούν την ανάπτυξη των ακόλουθων επιθυµητών δεξιοτήτων

του µαθητή:

Την απόκτηση της ικανότητας για επικοινωνία και συνεργασία

Την εξοικείωση του µαθητή µε τον επιστηµονικό τρόπο σκέψης.

Την απόκτηση αισθητικών αξιών σε σχέση µε το περιβάλλον

Την ανάπτυξη της κριτικής σκέψης και δηµιουργικότητας, έτσι ώστε ο

µαθητής , ως µελλοντικός πολίτης να είναι σε θέση να τοποθετείται κριτικά

και δηµιουργικά απέναντι στα κοινωνικά ζητήµατα της εποχής του.

Β. Ως προς τη χρήση των νέων τεχνολογιών

Να εξοικειωθούν µε τη χρήση των ΤΠΕ

Να αντιµετωπίσουν τις ΤΠΕ , ως εργαλεία και πηγές µάθησης

Να εξοικειωθούν µε τον επιστηµονικό τρόπο δράσης (παρατήρηση, έρευνα ,

καταγραφή, αξιοποίηση πληροφοριών, σύγκριση ερµηνεία , συµπέρασµα)

Να εξοικειωθούν µε το ενεργητικό και διερευνητικό µοντέλο µάθησης.

Γ. Ως προς τη µαθησιακή διαδικασία

Στο συγκεκριµένο σενάριο οι µαθητές στα πλαίσια της διερευνητικής/ ανακαλυπτικής

προσέγγισης της µάθησης, επιδιώκεται να γίνουν ικανοί να εφαρµόζουν µε τη χρήση των

ΤΠΕ αποκτηµένες γνώσεις για την επίτευξη των γνωστικών στόχων που αναφέρθηκαν.

Συγκεκριµένα , οι µαθητές αναµένεται:

Να οικοδοµήσουν τη γνώση τους συµµετέχοντας ενεργά στη µαθησιακή διαδικασία.

Να φτάσουν στη γνώση µέσα από την παρατήρηση – ανακάλυψη –διερεύνηση.

Να αναπτύξουν δεξιότητες συνεργατικής µάθησης.

Να καλλιεργήσουν κριτική και δηµιουργική σκέψη

Να εξοικειωθούν µε τη διερεύνηση και επιλογή πληροφοριών µέσα από το διαδίκτυο

και το υλικό που παρέχουν τα διάφορα λογισµικά , τα οποία και θα χρησιµοποιήσουν.

Να καλλιεργήσουν την ικανότητα αξιολόγησης των πληροφοριών , ως προς τη

χρηστικότητά τους.

6

6. ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ-ΣΥΝ∆ΥΑΣΜΟΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΩΝ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ

Για την υλοποίηση του σεναρίου, θα χρησιµοποιηθεί:

Λογισµικό εννοιολογικής χαρτογράφησης (inspiration), προκειµένου να ανιχνευθούν

οι προϋπάρχουσες απόψεις των µαθητών για την ενέργεια.

Λογισµικό οπτικοποίησης , Googleearth, power point. Η επιλογή του λογισµικού έγινε

καθώς αυτό θεωρείται ένα ανοιχτό περιβάλλον µάθησης .

Θα χρησιµοποιηθεί το διαδίκτυο (φυλλοµετρητής ιστοσελίδων) για τη συλλογή

πληροφοριών ( σύνδεση της ενέργειας µε την ιστορική εξέλιξη του ανθρώπου,

µορφολογικές αλλαγές των ενεργειακών περιοχών της Ελλάδα)

Θα γίνει χρήση της διαδικτυακής εφαρµογής βίντεο youtube, προκειµένου να

προβληθεί ένα βίντεο της Greenpeace, σχετικό µε την ενέργεια , το οποίο αποσκοπεί

στο να ευαισθητοποιήσει τους µαθητές για την αναγκαιότητα εξοικονόµησης

ενέργειας.

Τέλος , θα χρησιµοποιηθεί και το ηλεκτρονικό λεξικό (ετυµολογική αναζήτηση της

λέξης «ενέργεια»), πιστεύοντας πως ετυµολογική κατανόηση της λέξης θα τους δώσει

καλύτερη εικόνα για το τι ακριβώς είναι η ενέργεια.

7. ∆ΙΑΡΚΕΙΑ

Η διάρκεια υλοποίησης του σεναρίου εκτιµάται σε έξι διδακτικές

ώρες.

8. ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΑΞΗΣ - ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΗ ΥΛΙΚΟΤΕΧΝΙΚΗ ΥΠΟ∆ΟΜΗ

Για την επίτευξη των στόχων του σεναρίου προτείνεται η οργάνωση των µαθητών σε

οµάδες των τεσσάρων ατόµων.

Κρίνεται χρήσιµη η ύπαρξη βιντεοπροβολέα και απαραίτητη η λειτουργία εργαστηρίου

Η/Υ.

Είναι αναγκαίο , οι υπολογιστές να έχουν δυνατότητα σύνδεσης στο διαδίκτυο καθ΄ όλη

τη διάρκεια του µαθήµατος.

Τα µέσα που θα χρησιµοποιηθούν είναι: το λογισµικό Google maps, φυλλοµετρητής

ιστοσελίδων , λογισµικό παρουσίασης power point, λογισµικό εννοιολογικής

χαρτογράφησης inspiration, θα γίνει χρήση διαδικτυακής εφαρµογής βίντεο youtube,

φύλλα εργασίας .

7

9. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΚΑΙ ΑΙΤΙΟΛΟΓΗΣΗ ΣΕΝΑΡΙΟΥ

Η εκπαιδευτική µέθοδος που ακολουθείται για την υλοποίηση του συγκεκριµένου σχεδίου

εργασίας είναι η συστηµική µέθοδος, η οποία στηριζόµενη στον εποικοδοµητισµό –

κονστρουκτιβισµό, ως θεωρία µάθησης, αξιοποιεί τις εµπειρίες και τα βιώµατα των µαθητών.

Οι εκπαιδευτικές τεχνικές που χρησιµοποιούνται είναι:

Οµαδική εργασία, ερωτήσεις – απαντήσεις, ατοµική εργασία, διάλογος, επίλυση

προβλήµατος, αξιοποίηση της επιστηµονικής µεθοδολογίας.

Οι µαθητές εργάζονται σε οµάδες , ακολουθώντας την επιστηµονική µεθοδολογία. Ο ρόλος

του δασκάλου όσο οι µαθητές δουλεύουν σε οµάδες είναι υποστηρικτικός, (καθοδηγητικός)

δίνει σαφείς οδηγίες όπου κι αν χρειαστούν και ενηµερώνει για το χρόνο που έχουν στην

διάθεση τους οι µαθητές για να ολοκληρώσουν την εργασία τους. Σε ερωτήσεις των µαθητών

µπορεί να απαντά επίσης µε ερωτήσεις που να οδηγούν σε παραπέρα διερεύνηση. Άλλος

ρόλος: εµψυχωτικός

Η αξιοποίηση των ΤΠΕ στην εκπαιδευτική διαδικασία ευνοεί την αλλαγή του παραδοσιακού

διδακτικού µοντέλου και τη χρήση σύγχρονων διδακτικών προσεγγίσεων. Με τη χρήση

λογισµικών και κατάλληλων φύλλων εργασίας αναδεικνύεται το µαθητοκεντρικό µοντέλο της

διερευνητικής µάθησης µέσα από την αναζήτηση της γνώσης στις πηγές.

10. Προαπαιτούµενη δραστηριότητα.

΄Ερευνα πεδίου

Οι µαθητές χωρισµένοι και εργαζόµενοι σε οµάδες , στο διάλειµµα , πριν από την έναρξη του

σεναρίου µαθήµατος, συνοδευµένοι από τον/την εκπαιδευτικό, περιηγούνται στην αυλή του

σχολείου τους ή στο οικοδοµικό τετράγωνο, καταγράφοντας σε ένα µπλοκάκι , όλα όσα

βλέπουν και ακούνε ( αυτοκίνητα, ανθρώπους να κινούνται, κολώνες της ∆ΕΗ κ.ά.)

8

9. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΣΕΝΑΡΙΟΥ

∆ραστηριότητα 1.

Η διδασκαλία ξεκινάει µε την προβολή ενός βίντεο από το Youtube. Πρόκειται για ένα

βίντεο της Greenpeace , η προβολή του οποίου αποσκοπεί στο να αντιληφθούν οι

µαθητές το µέγεθος και την σοβαρότητα των προβληµάτων που προκαλεί η άλογη

παρέµβαση του ανθρώπου στη φύση.

Αφού παρακολουθήσουν µε προσοχή το βίντεο, συµπληρώνουν το Φύλλο Εργασίας 1.

Πάτησε εδώ.

∆ραστηριότητα 2.

Προϋπόθεση δραστηριότητας: Οι µαθητές να είναι εξοικειωµένοι µε τη χρήση του

λογισµικού inspiration.

Στόχος της δραστηριότητας: Να εντοπιστούν οι υπάρχουσες αντιλήψεις των µαθητών

σχετικά µε την έννοια της ενέργειας. Γίνεται χρήση του λογισµικού εννοιολογικής

χαρτογράφησης inspiration. (Φύλλο Εργασίας 2, πάτησε εδώ).

∆ραστηριότητα 3.

Στόχος της δραστηριότητας: Να αντιληφθούν καλύτερα την έννοια της ενέργειας , µέσα

από την ετυµολογική της ανάλυση.

Γίνεται χρήση του φυλλοµετρητή ιστοσελίδων Google. Οι µαθητές µέσα από τη µηχανή

αναζήτησης Google επισκέπτονται την ιστοσελίδα «Πύλη», καθώς και την σελίδα

«allaboutenergy» και αναζητούν την ετυµολογία της λέξης «ενέργεια». (Φύλλο Εργασίας

3.) Πάτησε εδώ.

9

∆ραστηριότητα 4.

Οι µαθητές χωρισµένοι σε οµάδες τεσσάρων ατόµων καλούνται να δουλέψουν οµαδικά

και να ζωγραφίσουν σε χαρτί µέτρου ή σε κάνσον, όλα όσα είδαν και κατέγραψαν κατά

την περιήγησή τους στην αυλή του σχολείου ή στο οικοδοµικό τετράγωνο. Ταυτόχρονα

τους ζητείται να κυκλώσουν την ενέργεια , όπου αντιλαµβάνονται πως αυτή υπάρχει.

Ακολουθεί συζήτηση και ανάλυση των µορφών ενέργειας και των µετατροπών της.

10

∆ραστηριότητα 5

Στόχος δραστηριότητας: Η σύνδεση της εξέλιξης του ανθρώπου µε τη χρήση ενέργειας.

Οι µαθητές κάνουν χρήση του φυλλοµετρητή Firefox , πηγαίνουν στη µηχανή αναζήτησης

Google και πληκτρολογούν: www.allaboutenergy.gr . Αφού διαβάσουν τη σχετική σελίδα ,

συµπληρώνουν το φύλλο εργασίας 4 . (Πάτησε εδώ)

∆ραστηριότητα 6

Στόχος δραστηριότητας: Να εντοπίσουν στο χάρτη , τις ενεργειακές περιοχές της

Ελλάδας .

Πληκτρολογώντας στη µηχανή αναζήτησης google, εικόνες, «ενεργειακοί χάρτες

Ελλάδας» , εντοπίζουµε τους παρακάτω. Αφού τους παρατηρήσουµε και αναλύσουµε τα

στοιχεία που µας δίνουν , συµπληρώνουµε το φύλλο εργασίας 5. (εδώ)

∆ραστηριότητα 7.

Στόχος δραστηριότητας: Να συνειδητοποιήσουν πως οι ανθρώπινη δράση και

παρέµβαση στο περιβάλλον συνεπάγεται , όταν γίνεται χωρίς όρια, δυσάρεστες

συνέπειες .

Οι µαθητές επισκέπτονται την ιστοσελίδα www.allaboutenergy.gr , καθώς και το Google

earth προκειµένου να εντοπίσουν τις εδαφικές αλλαγές που επήλθαν στη περιοχή της

Πτολεµαϊδας από τις ανθρώπινες παρεµβάσεις . Ακολουθεί συζήτηση για την αλλοίωση της

εικόνας του τοπίου , για τα αίτια της αλλοίωσης, την αναγκαιότητά της και τα αποτελέσµατά

της , καθώς και για τη γενικότερη µόλυνση της περιοχής. Στη συνέχεια οι µαθητές

συµπληρώνουν το φύλλο εργασίας 6 ,στο οποίο και συντάσσουν κείµενο για τις επιπτώσεις

της ανθρώπινης παρέµβασης στο περιβάλλον. (εδώ).

11

∆ραστηριότητα 8.

Στόχος δραστηριότητας : Να ανακαλύψουν οι µαθητές πως ,καθώς δεν είναι δυνατό να

ζήσουµε χωρίς ενέργεια, είναι ανάγκη να γυρίσουµε και να αξιοποιήσουµε τις ανανεώσιµες

πηγές.

Αφού αντιληφθούµε την καταστροφή που προκαλούµε στο περιβάλλον , στην προσπάθειά

µας να καλύψουµε τις ενεργειακές µας ανάγκες και το αδιέξοδο στο οποίο φτάνουµε

αναζητούµε λύσεις. Τι µπορούµε να κάνουµε; Μπορούµε να ζήσουµε χωρίς ηλεκτρικό ρεύµα;

Χωρίς πετρέλαιο;

Καθισµένοι οι µαθητές σε κύκλο, σε µαξιλάρια στο πάτωµα της τάξης , και ακούγοντας

κλασσική µουσική, τους ζητούµε ν α κλείσουν τα µάτια τους και να «ταξιδέψουν» στην

πλατεία Αριστοτέλους για πέντε λεπτά. Τους ζητούµε όµως να τη φανταστούν χωρίς …

«ενέργεια» , που προέρχεται από µη ανανεώσιµες πηγές. Κρατάµε τον ήλιο , τον αέρα , το

νερό και διώχνουµε το πετρέλαιο και τα παράγωγά του, το ηλεκτρικό ρεύµα. Στη συνέχεια ,

αφού περάσουν τα πέντε λεπτά, τους ζητούµε να ζωγραφίσουν , σε κάνσον, χωρισµένοι σε

οµάδες των τεσσάρων, την πλατεία Αριστοτέλους που ονειρεύτηκαν. Ανακαλύπτουµε πως

δεν υπάρχουν αυτοκίνητα, φώτα, δεν µπορούµε να πιούµε καφέ, δεν µπορούν τα µαγαζιά να

δουλέψουν , γιατί δεν λειτουργούν ταµειακές µηχανές και καταλήγουµε στο ότι θα πρέπει να

γυρίσουµε νωρίς στα σπίτια µας ,γιατί η νύχτα θα µας επιφυλάσσει αρκετούς κινδύνους ,

καθώς οι δρόµοι θα είναι σκοτεινοί.

Οι φυσικοί πόροι (πετρέλαιο ,λιγνίτης ) που χαρακτηρίζονται µη ανανεώσιµοι εξαντλούνται,

οι ανάγκες µας σε ενέργεια αυξάνονται… Τι αποµένει να κάνουµε;

Στο σηµείο αυτό εισάγουµε την έννοια των ανανεώσιµων πηγών ενέργειας.

12

• ∆ραστηριότητα 9.

Στόχος δραστηριότητας: Να ανακαλύψουν οι µαθητές κάποιες από τις ανανεώσιµες πηγές

ενέργειας µέσα από τη µυθολογία.

Οι µαθητές χωρισµένοι σε δύο οµάδες , αναλαµβάνουν να συγκεντρώσουν πληροφορίες , η

µία για τον «θεό ΄Ηλιο» και η δεύτερη για τον «θεό Αίολο» , της µυθολογίας.

Κάνουν χρήση της µηχανής αναζήτησης Google καθώς και σχολικά βιβλία ιστορίας της

τρίτης τάξης του ∆ηµοτικού.

Ακολούθως οι µαθητές περνούν από τη µυθολογία στη σηµερινή εποχή και συνδέουν τον ήλιο

και τον άνεµο µε τις ανανεώσιµες πηγές ενέργειας.

Επισκέπτονται την ιστοσελίδα www.cres.gr/kape.kidsol/biomass/main.htm

και αφού διαβάσουν γι΄ αυτές αποθηκεύουν τις πληροφορίες που συγκέντρωσαν στο φάκελο

της οµάδας τους και καλούνται να συµπληρώσουν το φύλλο εργασίας 7 (Α και Β) (εδώ).

• ∆ραστηριότητα 10.

Στόχος δραστηριότητας: Να προσπαθήσουν οι µαθητές να κάνουν µόνοι τους µια µικρή

επανάληψη σε όσα µέχρι τώρα ακούσανε.

Οι µαθητές , χωρισµένοι σε δύο οµάδες , µε ονόµατα « Ήλιος» και «Αίολος» αντίστοιχα,

πλοηγούνται στο διαδίκτυο , στις ηλεκτρονικές διευθύνσεις που τους έχουν ήδη δοθεί στις

προηγούµενες δραστηριότητες (www.cres.gr/kape.kidsol/biomass/main.htm ,

www.allaboutenergy.gr ) καθώς και στον φυλλοµετρητή Google , (εικόνες) . Συγκεντρώνουν

πληροφορίες και φωτογραφικό υλικό για τις ανανεώσιµες πηγές ενέργειας και τις

αποθηκεύουν στο φάκελο της οµάδας τους. Φύλλο εργασίας 8 (εδώ)

∆ραστηριότητα 11

Στόχος δραστηριότητας: Να περάσουν , οι µαθητές, στην εµπέδωση των πληροφοριών ,

διασκεδάζοντας και δηµιουργώντας .

Αφού επεξεργαστούν τις πληροφορίες που συγκέντρωσαν από την προηγούµενη

δραστηριότητα , επιλέγουν αυτές που θα χρησιµοποιήσουν για να δηµιουργήσουν µία µικρή

παρουσίαση σε power point , µε θέµα «Ανανεώσιµες πηγές ενέργειας», η οµάδα « Ηλιος».

Ενώ η οµάδα « Άνεµος» δηµιουργεί ένα παιχνίδι ερωτοαπαντήσεων , κάνοντας χρήση του

ίδιου λογισµικού (power point) .Φύλλο εργασίας 9 (εδώ)

13

∆ραστηριότητα 12

Στόχος δραστηριότητας : Σύνδεση µε τη ζωή.

Οι µαθητές πληκτρολογούν την ηλεκτρονική διεύθυνση www.allaboutenergy.gr ,

πηγαίνουν στα υπολογιστικά φύλλα , και ανακαλύπτουν πως µπορούν να εξοικονοµήσουν

ενέργεια στην καθηµερινότητά τους.

Μ΄ αυτόν τον τρόπο επιτυγχάνεται η σύνδεση των θεωρητικών γνώσεων µε τη ζωή.

Φύλλο εργασίας 10 (εδώ)

14

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 1

Αφού παρακολουθήσετε το βίντεο µε προσοχή , συµπληρώστε το φύλλο εργασίας που

ακολουθεί .

15

Πώς θα χαρακτηρίζατε το νεαρό, που παρακολουθήσατε στο βίντεο, κρίνοντας από

τις εκφράσεις του προσώπου του. _______________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Ποια περιβαλλοντικά προβλήµατα επισηµαίνει;

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Ποιους θεωρεί υπεύθυνους γι΄ αυτά;

_____________________________________________________________________________________________________________________________________

16

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 2

Ανοίξτε το λογισµικό inspiration και δηµιουργήστε έναν εννοιολογικό χάρτη ,

τοποθετώντας στο κέντρο τη λέξη «ενέργεια» και ακτινωτά της έννοιας, λέξεις και εικόνες που σας έρχονται στο νου όταν αναφέρεστε σ΄ αυτή.

Αποθηκεύεστε την εργασία σας στο φάκελο της οµάδας σας.

17

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 3

Ανοίξτε τον φυλλοµετρητή google και πληκτρολογήστε την λέξη «Πύλη»

Πηγαίνετε στο : Η Πύλη για την ελληνική γλώσσα

Πατήστε «Νέα ελληνική» , «εργαλεία», «ηλεκτρονικά λεξικά» Επιλέξτε το «λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής» του Τριανταφυλλίδη

Πληκτρολογήστε τη λέξη «ενέργεια» και πατήστε το «βρες»

∆ιαβάστε τι σηµαίνει «ενέργεια» .

18

Στη συνέχεια επισκεφτείτε την ιστοσελίδα www.allaboutenergy.gr , εισαγωγή, τι είναι

ενέργεια και ακολούθως συµπληρώστε το φύλλο που ακολουθεί. Αποθηκεύεστε το υλικό σας , στο φάκελο της οµάδας σας.

19

Μετά απ΄ όσα διαβάσατε , προσπαθήστε να δώσετε µε δικά σας λόγια το «τι είναι

ενέργεια». _______________________________________________________________________

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

20

Φύλλο εργασίας 4.

΄Ανοιξε τον φυλλοµετρητή Firefox , πήγαινε στη µηχανή αναζήτησης Google και πληκτρολόγησε www.allaboutenergy.gr . Αφού διαβάσεις τη σχετική σελίδα συµπλήρωσε τα ακόλουθα φύλλα δραστηριοτήτων , Α και Β.

21

Α. Τι σχέση έχουν οι ονοµασίες των ιστορικών περιόδων της ανθρωπότητας µε την

ενέργεια. _______________________________________________________________________

___________________________________________________________________________________________________________________________________

Πότε χρησιµοποιήθηκε η φωτιά; ________________________________________________________________

Πότε και σε πιο µέρος χρησιµοποιήθηκε για πρώτη φορά η Αιολική ενέργεια;

_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Ποια η σηµαντικότερη πηγή ενέργειας κατά την αρχαϊκή περίοδο;

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Πότε και πως παρουσιάστηκαν τα πρώτα περιβαλλοντικά προβλήµατα;

_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Τι ανακάλυψε ο Thomas Ntwcomen;

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Ποιος ανακάλυψε την πρώτη µπαταρία;

______________________________________________________________ Τι έχουµε τον 19ο αιώνα;

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Πότε κατασκευάστηκε το πρώτο υδροηλεκτρικό φράγµα παραγωγής ενέργειας;

_____________________________________________________________________________________________________________________________________ Ποιο είναι το καύσιµο του 20ου αιώνα;

_______________________________________________________________ Ποιο το χαρακτηριστικό του 20ου αιώνα;

22

Β.

Αντιστοίχησε τα µεταφορικά µέσα του παρελθόντος µε τα σύγχρονα και σηµείωσε κάτω από το καθένα τη µορφή ενέργειας που αναγνωρίζεις πως χρησιµοποιούσαν / ουν. ΠΑΡΕΛΘΟΝ ΠΑΡΟΝ _______________________ ________________________ _______________________ _________________________ ______________________ _________________________

____________________ _______________________

23

Φύλλο εργασίας 5. Πήγαινε στη µηχανή αναζήτησης Google, επέλεξε «εικόνες» και πληκτρολόγησε

«ενεργειακοί χάρτες Ελλάδας». Επέλεξε τους παρακάτω και αποθήκευσέ τους στο φάκελο της οµάδας σου.

24

Εξετάζοντας τους ενεργειακούς χάρτες και αφού συµβουλευτείς τον πολιτικό χάρτη της Ελλάδας που έχεις στα χέρια σου συµπλήρωσε το παρακάτω φύλλο εργασίας.

Κοιτάσµατα πετρελαίου στον Ελλαδικό χώρο εντοπίζονται στις περιοχές: _______________________________________________________________________

___________________________________________________________________________________________________________________________________

Βιοµηχανικά ορυκτά συναντούµε στις περιοχές: _______________________________________________________________________

___________________________________________________________________________________________________________________________________ Φυσικό αέριο και γαιάνθρακες µπορούµε να πάρουµε από τις περιοχές:

_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Με δεδοµένο ότι αυτοί οι φυσικοί πόροι εντάσσονται στις µη ανανεώσιµες πηγές

και ελέγχοντας τους ενεργειακούς χάρτες της πατρίδας µας, που αφορούν την ηλιοφάνεια και τους ανέµους πιστεύεις πως θα µπορούσαµε να αντικαταστήσουµε τις µη ανανεώσιµες πηγές ενέργειας µε ανανεώσιµες και µε ποιες; (Να αιτιολογήσεις την άποψή σου).

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

25

Φύλλο εργασίας 6. Ανοίξτε την µηχανή αναζήτησης Google και πληκτρολογήστε την ηλεκτρονική

διεύθυνση www.allaboutenergy.gr . Ακολούθως , επιλέξτε στο µενού «φωτογραφίες» και αφού τις παρατηρήσετε αποθηκεύστε τες στο φάκελο της οµάδας σας.

Μπορείτε να επισκεφθείτε και την ιστοσελίδα www.Googleearth.gr και να περιηγηθείτε στην περιοχή της Πτολεµαΐδας, κάνοντας χρήση της δυνατότητας που µας παρέχει το google earth, να δούµε την περιοχή στο πέρασµα του χρόνου.

26

Αφού επεξεργαστείτε τις εικόνες , συζητήστε στην οµάδα σας για τις αλλαγές που πιστεύετε πως έχουν επέλθει στο έδαφος της περιοχής , εξαιτίας της ανθρώπινης παρέµβασης. Προχωρήστε τη σκέψη σας και παραπέρα , αναλογιζόµενοι και την ατµοσφαιρική µόλυνση από την λειτουργία των εργοστασίων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας.

Στη συνέχεια γράψτε, µία παράγραφο, για τις ανθρώπινες δραστηριότητες και τις

επιπτώσεις τους στο περιβάλλον. Να εστιάσετε στην εκµετάλλευση των φυσικών πόρων, τη διάβρωση του εδάφους και τη µόλυνση της ατµόσφαιρας.

( ∆εν ξεχνάµε: Θεµατική πρόταση, λεπτοµέρειες, πρόταση κατακλείδα. Μικρές προτάσεις, σηµεία στίξης, όχι επαναλήψεις, οι προτάσεις µου να τεκµηριώνουν και να στηρίζουν την άποψή µου).

Να εργαστείτε οµαδικά και να αποθηκεύσετε την εργασία σας στο φάκελο της οµάδας σας.

_______________________________________________________________________

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

27

Α. Φύλλο εργασίας 7.

Ανατρέξτε στη µυθολογία και θυµηθείτε όσα γνωρίζετε για τον θεό ΄Ηλιο και τον θεό Αίολο. Μπορείτε να βοηθηθείτε και από το διαδίκτυο , αναζητώντας σ΄ αυτό πληροφορίες. Αφού χωριστείτε σε δύο οµάδες, συγκεντρώστε όσες περισσότερες πληροφορίες µπορείτε για τους δύο µυθικούς θεούς , αποθηκεύεστε τες στο φάκελο της οµάδας σας. Πηγαίνετε στη µηχανή αναζήτησης Google , πληκτρολογήστε τις λέξεις «θεός ΄Ηλιος» και κατόπιν τις λέξεις «θεός Αίολος» και συγκεντρώστε όσες περισσότερες πληροφορίες µπορείτε. Ο χρόνος που έχετε στη διάθεσή σας είναι 15 .

28

Β. Ανοίξτε την µηχανή αναζήτησης Google και πληκτρολογήστε την διεύθυνση www.cres.gr/kape/kidsol/biomass/main.htm . Αφού διαβάσετε για τις ανανεώσιµες πηγές ενέργειας , αποθηκεύστε τις πληροφορίες σας στο φάκελο της οµάδας σας και συµπληρώστε, οµαδικά, το παρακάτω φύλλο εργασίας.

Πώς χρησιµοποιήθηκε ο ήλιος , τον 3ο αιώνα π.Χ. , από τον Αρχιµήδη;

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Πού , γνωρίζεις, πως αξιοποιείται η ενέργεια που προσφέρει ο ήλιος; __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Περίγραψε ένα ενεργητικό ηλιακό σύστηµα __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Πώς µπορούν να χρησιµοποιηθούν τα παθητικά ηλιακά συστήµατα για τη

θέρµανση χώρων; _______________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Τι είναι η Βιοµάζα;

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Τι είναι η Γεωθερµία;

-_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

29

Τι χρησιµοποιούµε για την αξιοποίηση της αιολικής ενέργειας;

_____________________________________________________________________________________________________________________________________

Ποιο υδροηλεκτρικό εργοστάσιο γνωρίζεις;

_____________________________________________________________________________________________________________________________________

30

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 8 Ανοίξτε την µηχανή αναζήτησης Google και πληκτρολογήστε τις διευθύνσεις www.cres.gr/kape.kidsol/biomass/main.htm , η οµάδα « Ηλιος» και www.allaboutenergy.gr , η οµάδα « Ανεµος» , συγκεντρώστε ό,τι πληροφορίες µπορείτε , σχετικά µε τις ανανεώσιµες πηγές ενέργειας και αποθηκεύστε τες στο φάκελο της οµάδας σας. Οι οµάδες µπορούν να ανταλλάξουν τις ηλεκτρονικές τους διευθύνσεις ή να αναζητήσουν και άλλες που θα τους δώσουν πληροφορίες ή εικόνες για τις ανανεώσιµες πηγές ενέργειας.

31

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 9 Η οµάδα « Ηλιος» και η οµάδα « Ανεµος» , αφού επεξεργαστούν το υλικό που συγκέντρωσαν στην προηγούµενη δραστηριότητα , να ετοιµάσει, η πρώτη , µία µικρή παρουσίαση σε λογισµικό power point, µε θέµα «Ανανεώσιµες πηγές ενέργειας» και η δεύτερη ένα παιχνίδι ερωτοαπαντήσεων µε το ίδιο θέµα , κάνοντας χρήση του ίδιου λογισµικού.

Αποθηκεύστε την εργασία σας στο φάκελο της οµάδας σας.

32

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 10 Πήγαινε στην δικτυακή διεύθυνση www.allaboutenergy.gr ,

Στο εκπαιδευτικό λογι-

Σµικό> εξοικονοµήστε

Ενέργεια> υπολογιστικά

εργαλεία, επιλέξτε κατηγο-

ρία, δώστε τιµές, και

δείτε πώς µπορείτε να εξοι-

κονοµήσετε ενέργεια.