AS REVOLUCIÓNS BURGUESAS OU LIBERAIS E ONACIONALISMO

I. As revolucións liberáis II. O Nacionalismo

I.I. AS REVOLUCIÓNS LIBERAIS OU BURGUESAS:AS REVOLUCIÓNS LIBERAIS OU BURGUESAS:Século XVIII:Século XVIII: A independencia das colonias inglesas de Amércia do Norte e o nacemento dos EEUU. A Revolución Francesa A independencia de América latina As oleadas revolucionarias de 1820, 1830,1848

A. DEFINICIÓN DE LIBERALISMO:É unha filosofía que defende a libertade individual, a iniciativa privada,e limitaa intervención do Estado navida social, económica, cultural. Oponse ó absolutismo, ó coservadurismo. Ten 2 vertentes: o político que defende a división de poderes; alibertade, igualdade e os dereitos individuais das personas e que a soberanía está nos ciudadanos. Oeconómico defende que o E. non debe intervir nos asuntos económicos

B. CAUSAS XERAIS: Ideolóxicas:

Difusión das ideas ilustradas e de Locke demanda de cambios Sociais:

O enorme poder económico da burguesía e a carencia do político, faralle reclamar este; seráela quen dirixa as revolucións e quen se beneficie delas.

Económicas:A burguesía reclama igualdade ante o fisco e fin dos privilexios.En xeral, haberá algún feito económico que agrave a situación existente e desencadée asrevolucións.

C. A INDEPENDENCIA DAS COLONIAS INGLESAS DE AMÉRCIADO NORTE

Situación previa: 13 colonias na costa atlántica,explotadas por compañías comerciais e colonos ingleses quese instalaran nese lugar.Estaban gobernados pola metrópole,non tiñan representación noParlamento. Boas relacións coa metrópole.

Causas:Londres ten necesidades económicas (guerra dos 7 anos) novo imposto sobre o té ecesión da súa venda á compañía de Indias etc. protestas motín do té. Londres noncede. Convócase o congreso de Filadelphia.

Empeza a guerra. Gáñana as colonias co apoio de Francia e España. No 1776 declaración de Dereitos de Virxinia que recolle os dereitos naturais de Locke(vida, libertade, igualdade), dereito á propiedade , soberanía nacional, división de poderes.

O 4 de Xullo 76, declaración da independencia. Neste documento inclúese a Declaración deDereitos de Virxinia. No 83 remata a guerra. Lograron a independencia, Redáctase a Constitución ( a 1ª escrita da Historia.Sigue vixente, con moitas enmendas)Este feito terá moita repercusión en Europa (vese que é posible levar as ideas ilustradas á práctica).

D. A REVOLUCIÓN FRANCESA Valoración histórica :

Francia era o modelo de monarquía absoluta a súa revol. Foi a + importante,aconsiderada modelo e deu paso á Hª contemporánea

Situación previa:O estudado no Antigo Réxime: sociedade, economía, política

Causas:- Sociais: desexo da burguesía de acceder ó poder político (o económico xa o tiña)- Ideolóxicas: as ideas ilustradas- Económicas:

a) A burguesía quere igualdade fiscal(eles pagaban impostos , os privilexiados non)b) A finais do S. XVIII crise agrícola (malas colleitas) subida dos prezos dos alimentos

tensión socialc) Crise financieira ( a facenda francesa a piques da bancarrota) por: . . Os derroches da monarquía (o luxo da corte:pazos,mobles,roupas,festas......)

. A guerra dos 7 anos contra Inglaterra, que viña de rematar . A axuda ás colonias de América do Norte na súa guerra de independencia . O sistema de reacuadación de impostos (nobleza e clero non pagaban)

¿Cómo resolver o problema?Varios cambios de ministros de facendaNon se poden subir máis os impostos (as masas populares xa moi presionadas). Deben pagar osprivilexiados.Os privilexiados néganse a pagar o rei vese obrigado a convocar os Estados Xerais (coñecer).Mais de 1 século sen reunirse.

CONVOCATORIA DOS ESTADOS XERAIS:Representantes da nobreza, clero e terceiro estado.Sistema de voto por estamento. Redactan os cadernos de queixas: nobreza e clero piden a defensa dos privilexios e o fin dodespilfarro, o Terceiro Estado pide o voto por representante ( tiña máis da metade) non porestamento. Non se acepta o Terceiro Estado máis algún simpatizante retiránse dos EstadosXerais e reúnense na sala do xogo de pelota e constitúense en asamblea:

A ASAMBLEA CONSTITUINTE

Xuran dar unha constitución a Francia. Contan co apoio das masas populares no exterior (pola fame): En París toman a Bastilla, casteloque funcionaba como cárcere, case sen uso pero considerouse un símbolo. No campo, o gran medo(queima de castelos e documentos de propiedade)Así empeza a Revolución, que ten 3 fases:1ª Fase:Moderada, a burguesía controla o poder.

MEDIDAS TOMADAS POLA ASAMBLEA:

Declaración de Dereitos do Home e do Cidadán (inspirada na declaración dedereitos do home de Virxinia): libertade individual, de opinión, de reunión etc;igualdade ante a lei e o fisco, soberanía nacional; dereito á propiedade privada

Acabar co sistema feudal ( privilexios, dereitos de caza etc) Constitución civil do clero (nacionalización dos seus bens, abolición do diezmo,

dependencia do Estado)

CONSTITUCIÓN DO 91:

División de poderes.Soberanía NacionalMonarquía constitucionalSufraxio censitarioO rei non a acepta, intenta fuxir. Será detido, obrigado a volver e firmala.Moitos nobres non a aceptan, emigran, os seus bens serán expropiados.Parte do clero non a acepta.Redactada a Constitución, disólvese a Asamblea, e dará paso a outra que desenvolverá aConstitución:

A ASAMBLEA LEXISLATIVA (91-92)

Solo dura un ano, debe facer fronte a moitos problemas: oposición do clero, nobreza, monárquicose rei. Os emigrados conspiran contra a Revolución.Malas colleitas dificultades, fame descontento social.No exterior, as monarquías europeas, alarmadas polo que pasa en Francia, prepáranse para intervir A Revolución peligra Empeza a guerra contra Austria e Prusia.Os revolucionarios radicalízanse: unha revolta popular en París, dirixida por Marat e Robespierre: aComuna, actúa como un goberno paralelo:Asalto o pazo das Tullerías, onde se reuxiaba o rei , que é sospeitoso de conspirar contra aRevolución é suspendido das súas funcións fin da monarquía. convócanse eleccións (porsufraxio universal masculino) para dar a Francia un novo réxime político:

A CONVENCION2ª FaseExaltada, controlan o poder as masas populares: primeiro os xirondinos, logo os xacobinos conRobespierre. - Nova constitución de carácter revolucionario radical (93). Inclúe a soberanía popular(sufraxío universal).Non chegará a poñerse en práctica pola guerra-Medidas:

Abolición da monarquía 1ª República Desaparece a relixión (culto á deusa razón) Novo calendario Exército nacional levas forzosas descontento Xúzgase, condénase, execútase ó rei

Máis monarquías en contra de Francia ( Inglaterra, Austria, Prusia, España, Rusia), e máisdescontento entre os monárquicosA situación agrávase; No exterior guerra contra a coalición ( éxitos como Valmy).No interior multiplícanse as revoltas ( La Vendée) case guerra civil.Créanse organismos para reprimir ós contrarevolucionarios: é o Terror.Agrávase a crise económica máis tensión golpe de Estado

O DIRECTORIO

3ª Fase Moderada (94-99)Robespierre e colaboradores son axusticiados.Valéiranse os cárceres. Voltan algún dos exiliados.Abolición das principais leis revolucionarias.Nova constitución (95) máis moderada que a do 93:

Mantén o réxime republicano. Sufraxio censitario O poder executivo é un directorio de 5 membros (forte)Segue a guerra no exterior,( nela destaca Napoleón), e os problemas internos, moitas vecesreprimidos polo exército. Vaise dependendo cada vez mais del .No 99, golpe de Estado por tres xenerais. Será Napoleón quen se faga co poder.Remata a Revolución.

O IMPERIO:

Napoleón:Moi recoñecido polos seus éxitos militares, carismático, ambicioso, bon estratega, ás vecesconciliador.Redactará dúas constitucións, cada vez se fará con máis poder. Como militar defendera a revolución consolidará moitas das súas conquistas:

Mantén a soberanía nacional Mantén as institucións pero cada vez mais baleiras de poder (vai acumulándoo él)Foi conciliador no interior: defendeu á burguesía pero non ofendeu ós máis pobres.Remata co desorden interno: estabiliza a economía, resolve os problemas ca Igrexa.Instaura a educación pública.

Redacta o Código Civil (estudado hoxe): inspira a case todos os europeos, nel abolíanse osprivilexios e consolidábanse os dereitos da RevoluciónNo exterior, soña cun gran imperio Por pactos ou conquista, logra ter baixo a súa influenciaa boa parte de Europa.Temido por todas as potencias europeas, diferentes coalicións intentarán vencelo.A grande inemiga, Inglaterra: non logra vencela bloqueo continental ( quere asfisialaeconómicamente impedidolle o comercio co continente). Portugal é aliado inglés ten queinvadilo. Para eso,debe cruzar España, autorízano a facelo. Non pasa por ella, quédase, esto éunha invasión guerra da Independencia. Primeiros problemas para Napoleón: Guerra deguerrillas que lle supon moito desgaste, ademáis recibirá importantes derrotas militares. O seu gran problema: a invasión de Rusia, a estratexia de terra queimada máis o inverno ruso obrígano á retirada.Terrible fracaso.Será vencido pola coalición europea dirixida por Inglaterra.Deportado a ElbaVolve un Borbón ó trono de Francia, Luis XVIII:Nova constitución que favorecía á nobreza e clero.En 1815 volve Napoleón: O Imperio dos 100 días.Será derrotado definitivamente en Waterloo pola coalición europea (Austria, Rusia, Prusia,Inglaterra).Desterrado a Santa Elena (Atlántico S.). Remata o Imperio Napoleónico.Napoleón pon fin á revolución, e, o mesmo tempo, será o gran difusor dos seus principios porEuropa ( el fora soldado da Revolución e o seu exército tamén levan esas ideas polocontinente. Ca súa chegada, en moitos países, aboliuse o feudalismo e van intalándose ideasliberáis. O seu código Civil será modelo de moitos europeos.Ca invasión da Península Ibérica facilitará a independencia da América latina.

RESTAURACIÓNTras a derrota de Napoleón, hai que volver a Europa, ideolóxica e territorialmente, á situaciónprevia á Revolución Francesa:Restaurar o vello orden.Logrouse co congreso de Vieva e a Santa Alianza.

O CONGRESO DE VIENA

Representantes dos paises vencedores de Napol.(Inglaterra,austria,Rusia,Prusia).Gran protagonista Metternich, o canciller austríaco.Obxetivo:

Recompoñer o equilibrio entre as potencias Recompoñer o mapa europeo (para evitar outra revolución, aillar a Francia; e sacar

algún beneficio):Rusia: boa parte de Polonia.Prusia: boa parte de Polonia, etc.Austría: territorios no Norte de Italia.Suecia: Noruega e Finlandia.Inglaterra: illas e pequenos enclaves estratéxicos.Créase o reino dos Países Baixos (Holanda e Bélxica) co obxetivo de illar a Francia.O gran erro: división arbitraria sen ter en conta as nacionalidades

Finiquitar a Revolución e evitar outras ( illar Francia)Fórmanse alianzas para defender este novo orden como a Santa Alianza, que tiña como obxetivomanter o absolutismo e estas forzas poderían intervir en calquera lugar que estalase a revolución (España trienio Constitucional 20-23,cos 100.000 fillos de s. Luis)

AS REVOLUCIÓNS DO SÉCULO XIX: 1820 – 30 -48

Tanto nestes tres procesos revolucionarios liberáis como no nacionalismo se mezclan amboselementos.O liberalismo espallárase por Europa, foi sofocado co Congreso de Viena pero reaparecerá endistintas oleadas revolucionarias :

1820

Epaña, Portugal, América latina, Grecia.Son liberáis e nacionalistas.América latina: independencia ca axuda de EEUU e Inglaterra.Independencia grega (do Imperio Turco).España: pronunciamento de Riego,Trienio constitucional. Será sofocado pola Santa Alianza.

1830Francia, Bélxica, PoloniaLiberal e nacionalista.Francia: problemas agrarios revoltas populares cambio dinastía: OrleánsBélxica: no Congreso de Viena, unida ós PPBB logra a independencia.Polonia: No Congreso unida a Rusia loita contra ese dominio. Fracasa.En algún pequeño estado europeo consiguen constitucións.En moitos dos casos que fracasou foi pola intervención extranxeira.

1848Moi xeneralizada. Afecta a boa parte de Europa (moitos problemas agrarios e financieriros)Liberal (liberalismo mais democrático) e nacionalista, Empeza en Francia e exténdese por boa parte de Europa. Abdica o rei proclámase a 2ªRepública. Medidas revolucionarias:

Sufraxio universal Dereito á folga Xornada de 10 horas

Nas seguintes eleccións gana Luis Napoleón ( a burguesía quería orde). Moi autoritario,autoproclámase emperador: Napoleón III, e asume todos os poderes.Italia: liberal e contra a ocupación austríaca. Reprimidas polo exército austráico.Alemaña: houbo que convocar un parlamento.Foi combatido por Prusia.Imperio Austrohúngaro: liberal e nacionalista. Revoltas de húngaros e checos. Os húngaros foronvencidos.En xeral , a revolución fracasou pero nada será como antes, dende aquí todo empezou a cambiar enEuropa.

II.II. O NACIONALISMOO NACIONALISMO

Empeza ca invasión napoleónica.Fortalécese co Congreso de Viena (non se contemplaron os interes nacionais)Aliméntase co Romanticismo( defensa das libertades)Situación Europea:

Estados plurinacionais: reino dos Países Baixos, Imperio Austríaco, Imperio Turco, ImperioRuso. (Estudado algún caso).

Nacións fragmentadas en varios estados: Alemaña, Italia.

UNIFICACIÓN ITALIANAProtagonistas: Victor Manuel de Saboya (rei de Piamonte),Cavour (Primeiro Ministro), Garibaldi.País motor: Piamonte – Cerdeña.Tiña unha constitución liberal, convertiuse en refuxio de liberáis e nacionalistas italianos e será opromotor da unificación. Para logralo leva a cabo campañas militares contra Austria. Contará coaaxuda de Francia.Foi necesaria a guerra con algún Estado italiano, outros anexionáronse pacíficamente.Empeza no 49, remata no 70.

A UNIFICACIÓN ALEMANA:

Empeza nos anos 30 coa unión aduaneira ( o Zollverein). Rematará no 71.País motor: PrusiaProtagonistas: Bismarck ( canciller, bon diplomático), Gillermo I (rei Prusia)Para lograla:

Unha guerra contra Austria (gana e suma territorios) Unha guerra contra Francia (provocada, gañada, saca Alsacia e Lorena (atención ó futuro)).

Así nace o Segundo Reich, o seu emperador Gillermo I

O PROBLEMA DE IRLANDADende a metad do Século XIX intenta a independencia. Lógrana no 1921 salvo o Norte.

AMERICA LATINA

Causas: Influencia da revolución de America doN. As ideas da revolución francesa O interese de Inglaterra no comercio con América latina(apoiará ós independentistas) O descontento dos criollos

Empeza en 1808. Remata, en xeral, no 24.Princpais líderes: San Martín e Bolivar

CULTURA E CIENCIACULTURA E CIENCIA

CIENCIA:Gran desenvolvemento.Adopción do sistema métrico decimal. As expedición científicas e culturais (América, Oceanía,Exipto, Grecia, Persia) proporcionaron moitos coñecementos á ciencia e á Historia.Darwin, á mediados do século XIX, ca orixe das especies, da unha nova visión da evoluciónbiolóxica dos seres vivos.

CULTURA E ARTE:

O Romanticismo como resposta ó racionalismo:Exaltación dos sentimentos, da libertade individual ou colectiva, da rebeldía.Destacan:En músicaChopín; en literatura, Byron, Victor Hugo, Schiller;en arte Gericaul, Delacroix, Rodín .

VOCABULARIO:

Colonia: territorio sometido a un pais do que está separado xeográficamenteMetrópoli: país ou cidade respecto ás súas coloniasEstados Xerais: Asamblea Nacional,con representantesdos 3estamentos,en Francia antes da Revol.Criollos:descendentes dos europeos en América latinaNacionalismo: doctrina baseada no mantemento dos trazos identitarios e a independencia da naciónRomanticismo: movemento cultural de fins do XVIII e parte do XIX,que valora os sentimentos e alibertade individual ou colectiva3º estado: grupo social do ANT.REX.,que engloba a todos os que non pertencen á nobleza eclero.Estaría formado por labregos,burguesía.....Non teñen privilexios.pagan impostosSufraxio censitario ou restrinxido: sistema electoral baseado en que solo poden botar as persoas queteñan un detemiñado poder económicoSufraxio universal: sistema electoral no que todos poden votar.Ata finais XIX-XX,non inclúe ásmulleres.Soberanía nacional: concepto baseado na ideoloxía liberal,indica que o poder é da nación, dacidadaníaRestauraciónCongreso de VienaLiberalismo :Fª que defende a libertade individual ,a iniciativa individual e limita a intervención doEstado. Político:baseado nas ideas liberais,promove as libertades e os dereitos dosciudadanos,oponse ó absolutismo. Económico:basease na iniciativa privada e a non intervención doEstado na economía.