cap_2

6
Comentário sobre o Exemplo 13 da seção 2.1. O autor questionou sobre quais as outras opções para A e B para que a terna (A,B,x y) seja função, sendo a regra x y dada implicitamente pela equação xy 2 = x - 1. Certo. O autor explicitou a regra, dada por y = ± r x - 1 x . Verifica-se que não há outra opção para definição do domínio A, uma vez que se consideram apenas funções de uma variável real a valores reais. Já para o contradomínio, há outra opção, a saber: B = {y R : y< 0} ; o que determina a função f : A B dada por f (x)= - r x - 1 x . Esta é a única outra opção. Exercício 44. Não sei se entendi direito o que o autor quis dizer, mas vou apresentar uma prova de geometria analítica para esta questão. Inicialmente, prova-se a implicação direta. A Figura 0.0.1 ilustra as duas retas r e s. Figura 0.0.1. Diagrama esquemático ilustrativo das duas retas per- pendiculares r e s. Pode-se então deduzir a implicação direta. 1

description

Minha interpretação do Guidorizzi

Transcript of cap_2

  • Comentrio sobre o Exemplo 13 da seo 2.1.

    O autor questionou sobre quais as outras opes para A e B para que a terna(A,B, x y) seja funo, sendo a regra x y dada implicitamente pela equaoxy2 = x 1.

    Certo.O autor explicitou a regra, dada por

    y = x 1x

    .

    Verifica-se que no h outra opo para definio do domnio A, uma vez que seconsideram apenas funes de uma varivel real a valores reais.

    J para o contradomnio, h outra opo, a saber:

    B = {y R : y < 0} ;o que determina a funo f : A B dada por

    f (x) = x 1x

    .

    Esta a nica outra opo.

    Exerccio 44.

    No sei se entendi direito o que o autor quis dizer, mas vou apresentar umaprova de geometria analtica para esta questo.

    Inicialmente, prova-se a implicao direta. A Figura 0.0.1 ilustra as duas retasr e s.

    Figura 0.0.1. Diagrama esquemtico ilustrativo das duas retas per-pendiculares r e s.

    Pode-se ento deduzir a implicao direta.1

  • EXERCCIO 44. 2

    Sendo ngulo externo do tringulo retngulo que contm , ento = + pi2.

    Logo:

    tan = tan( +

    pi

    2

    )mr =

    sin( + pi

    2

    )cos( + pi

    2

    )=

    sin cos pi2

    + sin pi2

    cos

    cos cos pi2 sin sin pi

    2

    =0 + cos pi

    2

    0 sin= 1

    sincos pi

    2

    = 1ms

    .

    J a implicao reversa requer mais cuidado.Eu optei por uma ttica um tanto diferente da usada pelos autores do livro

    7 da coleo Fundamentos de Matemtica Elementar, porque achei que a deles um tanto circular. Eu acho que esta aqui mais adequada por ser independente dattica usada na implicao direta. A Figura 0.0.2 ilustra a modelagem do problema.

    Figura 0.0.2. Diagrama esquemtico ilustrando o modelo usado.

    Seja (0, a) a interseo da reta r com o eixo das abscissas e (0, b) a interseo dareta s. m o coeficiente angular de r e 1

    mda reta s. A interseo das duas retas

    pode ser determinada pela soluo das duas equaes das duas retas, a saber{yr = m (xr a)ys = (xsb)m .

    O resultado x = am2+bm2+1

    e y = (ab)mm2+1

    .Se o tringulo ABC retngulo, ento deve valer o Teorema de Pitgoras. Se

    assim for, AB2 = AC2 +BC2.Como AB = |a b|, ento se AC2 + BC2 = (a b)2, o tringulo retngulo, e

    a implicao reversa confirmada.Vejamos se isto funciona:

  • COMENTRIO SOBRE O EXEMPLO 4 DA SEO 2.2. 3

    AC2

    +BC2

    =2 (a b)2m2

    (m2 + 1)2+

    (b am

    2 + b

    m2 + 1

    )2+

    (a am

    2 + b

    m2 + 1

    )2=

    2 (a b)2m2(m2 + 1)2

    +

    [b (m2 + 1) am2 + b

    m2 + 1

    ]2+

    [a (m2 + 1) am2 + b

    m2 + 1

    ]2=

    2 (a b)2m2 + [b (m2 + 1) am2 + b]2 + [a (m2 + 1) am2 + b]2(m2 + 1)2

    = A+B + C,(0.0.1)

    sendo

    A =2 (a b)2m2

    (m2 + 1)2,

    B =a2m4 2abm4 + b2m4

    (m2 + 1)2

    e

    C =a2 2ab+ b2

    (m2 + 1)2.

    A soma expressa na Equao 0.0.1 resulta em

    A+B + C =a2m4 2abm4 + b2m4 + 2a2m2 4abm2 + 2b2m2 + a2 2ab+ b2

    (m2 + 1)2

    =(a2 2ab+ b2) (m4 + 2m2 + 1)

    (m2 + 1)2

    =(a b)2 (m2 + 1)2

    (m2 + 1)2

    = (a b)2 .Que exatamente o resultado pretendido. Logo, o tringulo ABC retngulo, epor conseguinte, as retas r e s so perpendiculares.

    Comentrio sobre o Exemplo 4 da seo 2.2.

    Foi solicitado provar que

    sin2 x =1

    2 1

    2cos 2x.

    bem simples.Seno vejamos:

    cos 2x = cos2 x sin2 x cos 2x = (1 sin2 x) sin2 x cos 2x = 1 2 sin2 x2 sin2 x = 1 cos 2x sin2 x = 1

    2 1

    2cos 2x.

  • EXERCCIO 2.2 (H) 4

    Comentrio sobre o Exemplo 5 da seo 2.2.

    No item (b), foi solicitada a verificao de que sin pi4

    =22.

    Ento, vejamos:

    sin2 x+ cos2 x = 1

    sin2(pi

    4

    )= 1 cos2 pi

    4

    sin(pi

    4

    )=

    1(22

    )2

    =

    1 2

    4

    =

    4 2

    4

    =

    2

    4=

    2

    2.

    Com relao a interpretao grfica a qual o autor se referiu, creio que suainteno fosse a de que o leitor posicionasse tais pontos no ciclo trigonomtrico.

    As verificaes que ele solicitou so fceis. Inicialmente, calcula-se sin 2pi e cos 2piatravs das relaes iniciais do exemplo 4, e a seguir, aplica-se as relaes expressasno exemplo 2.

    Exerccio 2.2 (h)

    Este exerccio realmente complicado.Sem a ajuda do clculo, difcil conceber porque o grfico da funo x sin 1

    x

    conforme ilustrado na Figura 0.0.3. Eu tentei explicar na captao da figura.

  • EXERCCIOS DA SEO 2.3 5

    -4 -2 2 4

    -0.2

    0.2

    0.4

    0.6

    0.8

    1

    Figura 0.0.3. Grfico da funo x sin 1x. A medida que x tende a 0, a

    funo sin 1xfica oscilando loucamente entre -1 e 1, e por isto, ficar

    se comportando desta forma, mas modulada pela funo f (x) = x.Conforme x vai aumentando, 1

    xvai tendendo a zero, e neste caso, a

    funo sin 1xvai se aproximando do prprio valor 1

    x. Isto explicaria

    porque ela tende a unidade com o aumento do valor de x. Com relaoa paridade, como as duas funes so mpares, o produto das duasser par, pois as duas sero positivas e negativas simultaneamente.

    Exerccios da seo 2.3

    Exerccio 3(a). fcil. Tanto que no quero fazer nunca mais.

    sin 2x = 2 sin x cosx

    sinx = 2 sin x2

    cosx

    2

    =

    2 sin x2cos x

    2

    cos2 x2

    1cos2 x

    2

    =2 tan x

    2

    sec2 x2

    =2 tan x

    2

    1 + tan2 x2

    .

  • EXERCCIOS DA SEO 2.3 6

    Exerccios da seo 2.3

    Exerccio 3(b). fcil. Tanto que no quero fazer nunca mais.

    cos 2x = cos2 x sin2 x cosx = cos2 x

    2 sin2 x

    2

    =

    cos2 x2sin2 x

    2

    cos2 x2

    1cos2 x

    2

    =1 sin2 x2

    cos2 x2

    sec2 x2

    =1 tan2 x

    2

    1 + tan2 x2

    .

    Comentrio sobre o Exemplo 13 da seo 2.1.Exerccio 44.Comentrio sobre o Exemplo 4 da seo 2.2.Comentrio sobre o Exemplo 5 da seo 2.2.Exerccio 2.2 (h)Exerccios da seo 2.3Exerccios da seo 2.3