Galicia perante o cambio climático

download Galicia perante o cambio climático

of 22

Transcript of Galicia perante o cambio climático

  • 7/24/2019 Galicia perante o cambio climtico

    1/22

  • 7/24/2019 Galicia perante o cambio climtico

    2/22

  • 7/24/2019 Galicia perante o cambio climtico

    3/22

  • 7/24/2019 Galicia perante o cambio climtico

    4/22

    A mudanza climtica global, inducida principalmente polasemisins excesivas de dixido de carbono (CO2) e outros gases

    de invernadoiro procedentes da transformacin e o consumode enerxa e doutras actividades humanas, parte dunhaprofunda crise ecolxica global que ten a sa raz nun sistemaeconmico produtivista de fasqua capitalista que ignora oslmites ambientais, obsesionado coa procura do (imposbel)crecemento ilimitado da producin e o consumo materiais.Neste captulo veremos cmo o quentamento global estmudando o planeta e Galicia, cal a responsabilidade daeconoma galega e cmo podemos afrontar a crise climticadesde o noso pas.

  • 7/24/2019 Galicia perante o cambio climtico

    5/22

    A estas alturas ningun debera albergar a menor dbida

    verbo da realidade inequvoca e das consecuenciaspotencialmente devastadoras dunha mudanza climtica declara influencia humana. Hai un moi amplo consensocientfico ao respecto desde hai mis de 20 anos, reflectidonos cautelosos, rigorosos e exhaustivos informes deavaliacin do Grupo de Expertos da ONU sobre CambioClimtico (IPCC, polas sas siglas en ingls), o quinto dos caisfoi divulgado entre 2013 e 2014. Se as emisins mundiais degases de invernadoiro continan a medrar ao ritmo actual, senon reaccionamos axia para iniciarmos unha senda dereducin drstica das emisins de gases de invernadoiro, oclima farase cada vez mis extremo durante as prximasdcadas. Por se non abondase con isto, os efectos dramticosdunha mudanza climtica catastrfica veranse potenciadospor outras tensins ambientais e de recursos asociadas

    crise ecolxica global. De non mudarmos o rumo,encamimonos cara a unha enorme catstrofe ecolxico-social sen precedentes.

    O quentamento do planeta, a elevacin da temperaturamedia global causada polas excesivas emisins humanas deCO2 e outros gases que intensifican o efecto invernadoironatural, est a provocar xa mltiples impactos negativos portodo o mundo, ben documentados nunha abondosa literaturacientfica compilada, avaliada e sintetizada polo IPCC nos seusinformes. Algns deses efectos son a diminucin da calidade ea cantidade de auga en certas reas, os descensos na

    1. Assessing Dangerous climate change: Required reduction of carbonemissions to protect young people, future generations and nature. J Hansen, P.Kharecha, M. Sato, V. Masson-Delmotte, F. Ackerman, et al. PloS ONE8(12):e81648. 2013.

  • 7/24/2019 Galicia perante o cambio climtico

    6/22

    producin mundial de trigo e millo ou o aumento nafrecuencia e intensidade de secas, tempestades, incendios epragas en moitos lugares do mundo, atribubel nalgns casos mudanza climtica. Segundo a Organizacin Meteorolxica

    Mundial, no decenio 2001-2010, o mis clido desde 1850,"producronse fenmenos climticos extremos de grandeimpacto e sen precedentes", como vagas de calor quecausaron a morte de 136.000 persoas. Nalgunhas zonas ocambio climtico est a causar certos efectos positivos mais,considerando todo o planeta e todos os aspectos, o balanzo moi negativo.

    As alteracins climticas causadas por emisins do pasadoestn a golpear a humanidade, sobre todo a mis empobrecidae marxinada, que a mis vulnerbel, malia non ser aresponsbel do problema climtico. Porn, os danosobservados at hoxe son ben pouca cousa en comparacin cosque poderiamos padecer no futuro. Os impactos agravaranseao aumentar a magnitude da mudanza climtica, podendo serabruptos, inesperados ou irreversbeis. A temperatura mediaglobal da Terra aumentou 0,85 C no perodo 1880-2012. Olimiar de aumento "admisbel" para evitarmos unhacatstrofe climtica acordado nun dos cumios climticos daONU fixouse en 2C, anda que desde a comunidade cientficae os movementos sociais son moitos e moitas os que achanque ese limiar debera terse situado en 1,5 C. Para estarmos

    certos de non rebasarmos este limiar habera que volvercanto antes a unha concentracin de CO2na atmosfera de 350ppm (partes por milln) -na actualidade dunhas 400 ppm-.Segundo algns autores, iso obrigara a reducir as emisins

    2. As referencias s evidencias e impactos do cambio climtico en Galiciabasanse en "Evidencias e impactos do cambio climtico en Galicia",

    Xunta, 2009; Regional climate change in the NW Iberian Peninsula, ClimateResearch-Vol. 48, No. 2-3, 2011; eCambio climtico en Galicia en el siglo XXI,lvarez et. al, ACT2, 2011.

  • 7/24/2019 Galicia perante o cambio climtico

    7/22

    mundiais de CO2a un ritmo anual do 6% desde agora mesmo-entre 2000 e 2010 as emisins de CO2e o resto dos gases deinvernadoiro aumentaron o 2,2% anual- e a implementar unambicioso programa de reforestacin no perodo 2031-2080

    para retirar da atmosfera CO2 en exceso1. Diminurinmediatamente as emisins a un ritmo tan alto serasocialmente custossimo, o que ilustra ben o difcil punto aoque chegamos aps dcadas de negacionismo climticoalentado polas multinacionais enerxticas e decrecementovertixinoso do consumo e a poboacin. Segundo o IPCC, se asemisins mundiais de CO2 e outros gases de invernadoiro

    mantivesen a sa traxectoria actual durante as prximasdcadas, a temperatura incrementarase en 3,7-4,8 C en 2100,o que tera consecuencias devastadoras.

    Os impactos das alteracins climticas noutras parte domundo incidirn en Galicia, dun xeito ou doutro, antes oudespois. Porque o medio ambiente non sabe de fronteiras eporque facemos parte dun mundo moi interconectado, do quehoxe importamos masivamente enerxa e materiais (includaauga virtual "contida" nos bens importados), cuxasdispoibilidades e prezos veranse cada vez mis afectadospolo cambio climtico e outros factores que actuarn, as misdas veces, en sentido contrario s nosas apetencias. Pero, porsuposto, a mudanza climtica est ocorrendo e impactandotamn en Galicia, onde a temperatura superficial en terra

    aumentou abruptamente desde a dcada de 19702.

    Hai escasa conciencia diso, mais o cambio climtico est xaa afectar Galicia de forma significativa. Algns impactospoden parecernos pouco mis que curiosos, como a"tropicalizacin" da fauna de peixes marios ou a"mediterraneizacin" da vexetacin terrestre (paralela

    "australizacin" pola invasin de eucaliptos e acacias). Outrosxa a primeira vista semellan ben mis preocupantes. Anda

  • 7/24/2019 Galicia perante o cambio climtico

    8/22

    que case nunca se relaciona a crise incendiaria co cambioclimtico, o certo que algo ten a ver, pois hai evidenciacientfica dunha tendencia clara ao empeoramento dosndices de perigo de incendio -dependentes de varibeis

    meteorolxicas- durante as ltimas dcadas. Algns estudosconstatan un debilitamento do afloramento de augas frasque ten lugar fronte as nosas costas -chave para amanutencin da produtividade maria- atribundoo aocambio climtico. Estes, e outros moitos impactos negativos,poderan agravarse a medida que se intensifique o cambioclimtico.

    Un escenario mundial de aumento non moi alto dasemisins sera suficiente para a temperatura media anual enGalicia aumentar no perodo 2065-2095 uns 3 C no interior euns 2C na costa, a respecto de 1965-1995. Durante o vern, oaumento no interior podera superar os 5 C. As vagas decalor e as secas seran moito mis intensas e prolongadas, concortes nos abastecementos de auga, reducins acusadas nasproducins agrarias e gandeiras, vagas de lumes moidestrutivos, maior mortalidade por altas temperaturas oucadas na producin de enerxa hidroelctrica.

    Algns feitos ocorridos nos ltimos anos son fiestras cara aofuturo que nos agarda se non somos quen de limitarmos amudanza climtica. Vagas de incendios forestais como a

    terrbel de agosto de 2006, seguidas de riadas causadas porchuvias torrenciais como as de outono dese mesmo ano, quearrastraron toneladas de terra cara aos ros e a costa,poderan acontecer con moita mis frecuencia. O mesmo sepode afirmar a respecto da sucesin de fortes temporais doinverno 2013-2014, que deixou atnit@s @s meteorlog@sgaleg@s, seis mortes de persoas atinxidas polas ondas do

    mar, estampas inditas como o santuario da Virxe da Barcaen Muxa totalmente rodeado polo mar ou importantes

  • 7/24/2019 Galicia perante o cambio climtico

    9/22

    perdas na pesca e o marisqueo e na agricultura, aln dunronsel de graves danos materiais en dous de cada tresconcellos costeiros, estragos potenciados pola suba do niveldo mar (2 cm/dcada desde 1943), que podera chegar a ser de

    0,5-1,4 m cara a finais de sculo.

    As proxeccins sobre os impactos do cambio climticoadoitan cubrir at finais de sculo. Mais non pensemos que ocambio climtico rematara a. O IPCC claro: "A maiora dosaspectos do cambio climtico perdurarn durante moitossculos, mesmo anda que parasen as emisins de CO2, o que

    supn unha notbel inexorabilidade do cambio climticodurante varios sculos, debido s emisins de CO2 pasadas,presentes e futuras".

  • 7/24/2019 Galicia perante o cambio climtico

    10/22

    Os nveis de producin e consumo de Galicia non son, ninmoito menos, os propios dun pas "atrasado" ou

    "subdesenvolvido". Xa que logo, non debera estraarnos quefiguremos, por razns mis propias que alleas, no grupo depases que, en termos relativos, mis contriben mudanzaclimtica. Somos apenas o 0,040 % da poboacin mundial,mais emitimos desde o noso territorio o 0,067% do dixidode carbono (CO2) procedente do uso de combustbeis fseis eda producin de cemento, a principal causa de quentamento

    global (datos para 2011). As emisins por habitante de Galiciason superiores s da grande maiora dos estados do mundo,includos moitos da Unin Europea.

    Non se coecen datos oficiais anteriores a 1990, mais todofai pensar que as emisins galegas de gases de invernadoirodisparronse a partir da dcada de 1970, por causa doacelerado crecemento do consumo de enerxa iniciado xa na

    dcada anterior, e mais da instalacin en Galicia deindustrias con emisins moi elevadas: a fbrica de almina-aluminio de San Cibrao, hoxe propiedade de Alcoa, e, sobretodo, as centrais trmicas de carbn das Pontes e deMeirama.

    Considerando todas as fontes e gases de efectoinvernadoiro, Galicia emitiu 30 millns de toneladas de gases

    de invernadoiro durante o ltimo ano para o que se dispnde informacin (2012). Isto supn case 11 toneladas porhabitante. Moito mis do que nos podemos permitir. E isoque as emisins diminuron lixeiramente, un 2%, As emisinsaumentaron o 6,3% desde 1990, o ano de referencia para oProtocolo de Quioto. No perodo 1990-2012 podemosdiferenciar das fases na evolucin das emisins (ver

    grfica). Entre 1990 e 2007 as emisins medraron un 25%.Pola contra, desde 2007 tenden a diminur de xeito acusado.

  • 7/24/2019 Galicia perante o cambio climtico

    11/22

    Entre 2007 e 2012 baixaron un 15%, como resultado da criseeconmica e, sobre todo, da perda de peso do carbn ocombustbel mis intensivo en emisins de CO2- na producinde electricidade. Este menor peso do carbn veu inducido

    polo crecemento da xeracin renovbel e pola entrada enfuncionamento das centrais de ciclo combinado a gas naturalde Sabn e As Pontes, moito menos intensivas en emisins deCO2que as de carbn. Porn, entre 2010 e 2012 rexistrouseun novo repunte das emisins, paralelo ao repunte daproducin das trmicas de carbn.

    A xeracin de electricidade nas trmicas de carbn deMeirama Pontes, que suman unha capacidade produtivaequivalente de das centrais nucleares, hoxe o principalfactor determinante da tendencia seguida polas emisins degases de invernadoiro en Galicia. Cando descende o uso

    Fonte: Elaboracin propia a partir do inventario de emisins do Ministerio de

    Agricultura, Alimentacin e Medio Ambiente.

  • 7/24/2019 Galicia perante o cambio climtico

    12/22

    carbn como fonte de enerxa, baixan as emisins de CO2,incluso con aumentos do PIB superiores ao 3%, como sucedeudurante 2005 e 2006. As trmicas de carbn achegaron pertodo 38% das emisins de gases de invernadoiro en 2012. Polo

    seu maior tamao, a das Pontes a que mis CO2 emite. Assas emisins en 2012 foron similares s dos territorios dascomunidades autnomas de Baleares ou de Murcia.

    Ao seren enormes focos emisores de CO2, non sorprende queas multinacionais elctricas propietarias das trmicas decarbn, ENDESA (As Pontes) e Gas Natural Fenosa (Meirama),sexan, de lonxe, os maiores causantes de cambio climtico

    desde Galicia. Estas das empresas, conxuntamente conoutras catro, propietarias tamn de industrias con grandesemisins -refermonos a Alcoa, Repsol, Ferroatlntica eCementos Cosmos- foron responsbeis aproximadamente dametade das emisins galegas de gases de invernadoirorexistradas nos ltimos anos.

    Xunto coas trmicas de carbn, a outra grande fonte de

    emisins o transporte, que achega o 18% das emisinstotais, debido fundamentalmente ao transporte por estrada.O forte incremento do nmero e do uso de autombeis ecamins, favorecido pola sobredotacin de estradas de altacapacidade e por unha planificacin das cidades medida doautombil, disparou as emisins do sector do transporte.Entre 1990 e 2012, e malia o descenso rexistrado desde o

    estoupido da crise econmica, medraron nada menos que un40%. Un aumento moi superior media dos pasesdesenvolvidos.

    At agora vimos cal a responsabilidade da economa galegano quentamento global desde a perspectiva territorial,considerando a cantidade de gases emitidos dentro das nosasfronteiras. Temos unha importante responsabilidade como

    sociedade sobre elas, mais non todos os gases de invernadoiroemitidos en Galicia son atribubeis ao noso consumo. Por

  • 7/24/2019 Galicia perante o cambio climtico

    13/22

    exemplo, unha boa parte da producin das empresas conmaiores emisins de CO2 citadas mis arriba destnase aoutros pases. Isto algo a termos en conta, mais que nonpode ser usado como argumento para eludirmos totalmente a

    nosa responsabilidade fronte a actividades localizadas enGalicia, que o que se fai nalgunhas ocasins, desde mbitosideoloxicamente moi diversos. Cmpre asumirmos a nosaresponsabilidade no quentamento global desde a perspectivada producin e, ao tempo, considerarmos o enfoque da"responsabilidade do consumidor", algo que nunca se fai,tampouco por parte dos que cuestionan a perspectiva

    territorial e coidan que Galicia debe aspirar a "desfrutar" dunsistema produtivo e dun estilo de vida medio tan emisorescomo os dos pases mis "avanzados", cos que habera queconverxer (por arriba) en emisins. Para estabelecermos anosa responsabilidade desde a perspectiva do consumo,necesitamos coecer cal a nosa pegada climtica, isto , acantidade de gases de invernadoiro emitida para producirtodos os bens e servizos demandados pola economa galega.Polo tanto, para calcularmos a pegada climtica, s emisinsdesde o territorio galego habera que lles restar as asociadass exportacins e sumar as vecelladas s importacins.

    Para probar o desinterese xeral por coecer cal o nosoimpacto climtico desde o enfoque do consumo, abondaconstatar que carecemos de estimacins sobre a evolucin dapegada climtica galega. Tan s contamos co clculo para oano 2007 da pegada asociada ao consumo privado, aoconsumo dos fogares, e que polo tanto non incorpora asoutras compoentes da demanda interna, o gasto pblico e asdecisins de investimento, menos importantes mais queelevaran significativamente a cifra obtida3. Ademais, a

    3.La responsabilidad de la economa espaola en el calentamiento global. JordiRoca Jusmet (coord), Vicent Alcntara, Iaki Arto, Emilio Padilla eMnica Serrano. Fuhem ecosocial e Catarata. 2013.

  • 7/24/2019 Galicia perante o cambio climtico

    14/22

    anlise das emisins directas e indirectas asociadas aoconsumo privado galego que nos referimos, realizada nomarco dun estudo da pegada climtica do consumo privadoespaol desagregado por comunidades autnomas, fxose

    considerando as tecnoloxas "medias" da economa espaola,metodoloxa que en Galicia minusvalora as emisinsasociadas ao uso da electricidade, pois a producin elctricagalega mis intensiva en carbono que o conxunto daespaola, ao ter en Galicia maior peso o carbn no "mix"elctrico4. En 2007, as emisins asociadas ao consumo dosfogares galegos ascendeu a 8,2 toneladas por habitante. As

    das terceiras partes das emisins procederon de trescategoras de gasto: "transporte e comunicacins" (2,19);"alimentos e bebidas" (1,69); e "gas, electricidade e outroscombustbeis" (1,45).

    No contexto espaol, o impacto climtico dos fogaresgalegos situbase nunha posicin intermedia, entre as 9,6toneladas de Navarra e as 6,7 de Estremadura. A escala globala nosa pegada climtica alta, pois estara no intervalo das 8-11 toneladas -lembremos que s 8,2 do consumo privadohabera que sumar as cantidades descoecidas quecorresponden s outras compoentes da demanda interna-, omesmo intervalo no que en 2007 se situaba a pegada climticade estados como Francia (9,3), Noruega (9,3) ou Espaa (10,2).Unha pegada climtica moito mis alta que a de estados

    chamados emerxentes aos que a mido se lles quere atriburunha responsabilidade maior no quentamento global da quelles corresponde, como China (4), India (1,2) ou Brasil (2)5.

    4. Segundo Rede Electrica de Espaa, durante 2007 as trmicas de carbnproduciron o 47,5% da electricidade galega, mentres que no conxunto doEstado espaol as centrais de carbn achegaron o 26,1% da xeracin

    elctrica.

    5. www.carbonfootprintofnations.com.

  • 7/24/2019 Galicia perante o cambio climtico

    15/22

    As emisins territoriais per cpita de Galicia en 2007 foron12,6 toneladas, co cal podemos asegurar que nese ano aresponsabilidade da economa galega no quentamento globalfoi claramente menor desde a perspectiva do consumo que

    desde a da producin. Podemos presumir que a diferenzadiminuiu desde entn, xa que, se ben a pegada climticadebeu reducirse coa contraccin do consumo interno habidadesde 2007 por mor da crise econmica, posibelmente o fixoen menor medida que as emisins territoriais.

    En calquera caso, e malia as limitacins da informacin

    dispobel, claro que temos unha pegada climtica elevada,polo que comprira descarbonizar o consumo galego,reducndoo e facndoo menos intensivo en emisins. No queatinxe en particular ao consumo privado, esadescarbonizacin sera moi desigual, pois tamn o oimpacto climtico das familias, moi vencellado hoxe ao nivelde gasto monetario. Segundo o devandito estudo sobre as

    emisins do consumo privado espaol, as emisins medias do10% dos fogares espaois con maior nivel de gasto son unhassete veces superiores s emisins do 10% dos fogares conmenor nivel de gasto.

  • 7/24/2019 Galicia perante o cambio climtico

    16/22

    Por moi perifrica que sexa Galicia na UE, fai parte do

    mundo chamado desenvolvido e, como acabamos de ver, tenunha responsabilidade nada menor na xeracin da mudanzaclimtica global, en relacin co tamao da sa poboacin e dasa economa. Unha responsabilidade que, na parte que lletoca a cada un, poder poltico, empresas e cidadana estamoslonxe de asumir.

    A reaccin do conxunto da sociedade galega perante o

    desafo climtico parece inspirada polo "Malo ser!".Subestimamos os efectos actuais e potenciais do cambioclimtico, eludimos a nosa responsabilidade, amparamos econsideramos "estratxicas" empresas e sectores industriais"asasinos do clima".

    A poltica climtica do Goberno Feijo, como a de todos osgobernos da Xunta que o precederon, non nin boa nin mala.

    Simplemente non existe. Non se definiron medidas,obxectivos e prazos para a reducin, en termos absolutos, dasnosas emisins de gases de invernadoiro. O mesmo se podeafirmar a respecto de Concellos e Deputacins.Practicamente todas as institucins locais achan que a loitacontra a mudanza climtica non asunto delas.

    Non podemos afirmar que esta falta de accin institucionalfronte crise climtica preocupe seriamente inmensamaiora da xente. A mudanza climtica nin sequera ocupa olugar de destaque que debera na accin sociopoltica dasorganizacins e movementos de defensa ambiental galegos, oque contribe a debuxar un panorama pouco alentador. Porexemplo, son moi contadas as ocasins en que se pon o foconas enormes fbricas de cambio climtico que son as centrais

    trmicas de carbn de Meirama e, sobre todo, das Pontes(nalgns casos mesmo podemos dicir que se tenta desviar o

  • 7/24/2019 Galicia perante o cambio climtico

    17/22

    foco). Ou son ben dbiles os intentos de vencellar certas loitassociais (catstrofe do Prestige, regasificadora de Mugardos,...)co cambio climtico, usndoo como un argumento de caladopara cuestionar o modelo enerxtico-econmico fosilista que

    est detrs na raz das problemticas que se combaten. e nonsimplemente algns dos seus efectos locais negativos As loitasdirxense s fundamentalmente a procurar cambios deubicacin de instalacins contaminantes, ou maiores medidaspara a prevencin e o control da contaminacin local, e non aprocurar sen defender claramente unha transformacin domodelo econmico produtivista- consumista.

    A reaccin da sociedade galega non estivo at hoxe alturanin das sas responsabilidades nin das sas vulnerabilidadesfronte ao cambio climtico. Con todo, non podemos deixar dedestacar algunhas realizacins e loitas recentes que estn acontribur desde a nosa terra mitigacin ( dicir, reducinde emisins de gases de invernadoiro) e/ou adaptacin aocambio climtico ( minimizacin das consecuencias

    negativas do cambio climtico xa inevitbel), convidando esperanza.

    A defensa da agroecoloxa e da soberana alimentar, chavespara enfrontarmos a crise climtica, gaou protagonismodurante os ltimos anos na accin dos movementos sociais ematerializouse en interesantes iniciativas de producin e deconsumo. Desde diversos mbitos, tense promovido

    valiosas accins en materia de educacin ambiental sobre amudanza climtica e o teito do petrleo (as das carasprincipais da crise enerxtica). No eido do transporte urbano,xurdiron varias iniciativas a prol do uso da bicicleta e mesmono centro dunha cidade, a de Pontevedra, o gobernomunicipal impulsou unha ambiciosa poltica de restricin douso do autombil e de fomento da mobilidade non

    motorizada. E anda que non foi o combate ao quentamentoglobal a razn que mis motivou Xunta hora de favorecer

  • 7/24/2019 Galicia perante o cambio climtico

    18/22

    o desenvolvemento da enerxa elica, o forte crecemento daxeracin elctrica a partir do vento rexistrado no noso pasdesde finais da dcada de 1990 e at o recente parn elicoest a supor un importante aforro de emisins de gases de

    invernadoiro. Mgoa que as eivas socioambientais dassucesivas regulacins elicas autonmicas deixasen oaproveitamento do vento en mans de grandes empresas ecausasen tantos danos nalgns dos nosos mellores espazosnaturais, nomeadamente nas serras setentrionais.

  • 7/24/2019 Galicia perante o cambio climtico

    19/22

    Se aspiramos desde Galicia a construr un mundosocialmente xusto e ecoloxicamente sustentbel, deberiamoscontribur na medida das nosas posibilidades aplicacin dostres c do principio da xustiza climtica: contraccin(reducin) das emisins mundiais; converxencia nas emisinspor habitante; e compensacin dos mis ricos -responsbeisda crise climtica- aos mis pobres -os mis golpeados polocambio climtico- para estes se poderen adaptar ao cambioclimtico en marcha e mellorar as sas condicins de vida

    con tecnoloxas baixas en carbono.A diminucin das emisins mundiais necesaria para non

    superarmos o limiar dunha mudanza climtica desastrosa de tal envergadura e urxencia que non semella posbel senunha reconversin a fondo do modelo de producin e deconsumo. Mais anda se temos presente o escenario xeral decrise ecolxica, que non se reduce nin moito menos

    mudanza climtica. Esa "economa verde" capitalista que, decando en vez, nos queren vender, non vai "salvar o planeta",porque a procura do crecemento no consumo de enerxa e demateriais inherente ao capitalismo, e as emisins de CO2eoutras presins sobre o ambiente non se poden disociar alongo prazo dese crecemento. Por suposto, a alternativatampouco estara nun socialismo produtivista, s

    superficialmente ecoloxista, tamn cego ante os lmitesambientais

    Como corresponde a un pas con elevadas emisins percpita, Galicia debe, por un lado, axudar aos pasesempobrecidos a loitaren contra o cambio climtico e, polooutro, diminur as sas emisins de forma drstica. Paralograr isto ltimo, non debera recorrer s falsas e

    contraproducentes solucins pregoadas desde o "capitalismoverde", como a expansin de plantacins forestais de

  • 7/24/2019 Galicia perante o cambio climtico

    20/22

    eucalipto e outras rbores de crecemento rpido para retirarCO2 da atmosfera, os agrocombustbeis insustentbeis, ascentrais de carbn con captura e almacenamento de CO2 ou aenerxa nuclear.

    Cmpre iniciarmos xa a transicin cara a unha economabaixa en carbono e mis resiliente, que nos faga moito menosvulnerbeis aos impactos da mudanza climtica e crecenteescaseza de recursos naturais. En particular, que nos preparepara a fin da era do petrleo abundante e barato na que xacomezamos a entrar, inevitbel en calquera caso por raznsxeolxicas, mais que se anticipara no caso de afrontarmos

    adecuadamente a desestabilizacin do clima. Non superarmosun teito global de emisins de CO2moi perigoso para o clima,e diminulas despois rapidamente, obrigara a deixarenterradas a maior parte das reservas de combustbeis fsiles.

    A construcin no noso pas dunha economa verde esolidaria implicara cambios radicais na estrutura econmica

    e nos estilos de vida maioritarios, as como un repartoigualitario da riqueza e dos traballos remunerados e decoidados. A obsesin actual polo crecemento da economa eda poboacin substituirase pola procura de boas condicinsde vida para todos e todas, renunciando ao consumosuperfluo e preservando o capital natural, no que se sustentaen ltimo termo o noso benestar e do que depende a

    sobrevivencia das demais especies.Considerando un horizonte de curto prazo, algunhas

    medidas, vibeis se houbese a vontade poltica e socialnecesarias, contribuiran a avanzarmos cara a unha economasustentbel e xusta ao tempo que reduciran axia e de xeitomoi notbel as emisins de CO2, sen prexuzos sociaisnegativos, sempre e cando fosen acompaadas das medidas

    de compensacin adecuadas, no marco dunha transicinxusta. A mis efectiva, con diferenza, sera o peche das

  • 7/24/2019 Galicia perante o cambio climtico

    21/22

    centrais trmicas de carbn, das que Galicia poderaprescindir hoxe mesmo sen pr en perigo o seu subministroelctrico. Outras medidas, a priori de mis difcil aceptacin,tamn comportaran reducins importantes no curto prazo,

    se ben en menor medida que o abandono de vez do carbn. o caso de todas as que poden desincentivar eficazmente o usodo autombil privado (gravar mis os combustbeis, deixar deampliar a rede viaria de alta capacidade, acabar copagamento pblico de "peaxes na sombra",...),imprescindbeis (anda que non suficientes) para aumentar opeso dos modos de transporte "amigos do clima". Finalmente,

    estn tamn ao noso alcance outras medidas que seranigualmente necesarias, de entrada con maior apoio social etamn efectivas, anda que a mis longo prazo, como olanzamento de plans ambiciosos para o fomento daproducin, comercializacin e consumo de alimentosecolxicos, a xestin sustentbel do monte, a mellora dabaixa eficiencia enerxtica das vivendas (parte da loita contraa crecente pobreza enerxtica), a compostaxe e a reciclaxe,ou o impulso do transporte colectivo e dos modos nonmotorizados.

    Galicia hoxe, en termos relativos, parte importante doproblema climtico . Deixemos de ser parte do problema paraselo da solucin. moito o que est en xogo.

  • 7/24/2019 Galicia perante o cambio climtico

    22/22