Ibon Sarasola - ehu.eus · estándar del género negro del que partieron en entregas anteriores,...

20
Ibon Sarasola

Transcript of Ibon Sarasola - ehu.eus · estándar del género negro del que partieron en entregas anteriores,...

Page 1: Ibon Sarasola - ehu.eus · estándar del género negro del que partieron en entregas anteriores, algo que venían reclamando sus seguidores, según Guarnido. ... en un viaje por las

Ibon Sarasola

Page 2: Ibon Sarasola - ehu.eus · estándar del género negro del que partieron en entregas anteriores, algo que venían reclamando sus seguidores, según Guarnido. ... en un viaje por las

PRENSA 2

INTERNET 13

1 / 19

Page 3: Ibon Sarasola - ehu.eus · estándar del género negro del que partieron en entregas anteriores, algo que venían reclamando sus seguidores, según Guarnido. ... en un viaje por las

2 / 19

Page 4: Ibon Sarasola - ehu.eus · estándar del género negro del que partieron en entregas anteriores, algo que venían reclamando sus seguidores, según Guarnido. ... en un viaje por las

Fecha Titular/Medio Pág. Docs.

13/03/15 IBON SARASOLA EHUKO IRAKASLEA OMENDUKO DUTE GAUR DONOSTIAN / DEIA 4 1

14/03/15 HOMENAJE A SARASOLA / NOTICIAS DE GIPUZKOA 5 1

14/03/15 IBON SARASOLARI GORAZARRE / GARA (EUSKAL HERRIKO EGUNKARIA) 6 1

14/03/15 IBONEN MEZUA: ZUZENTASUNA EZ DA BIDEA / EL DIARIO VASCO 7 2

14/03/15 IBONEN MEZUA: ZUZENTASUNA EZ DA BIDEA / EL CORREO ESPAÑOL (BIZKAIA) 9 1

14/03/15 LA UPV/EHU HOMENAJEA A IBON SARASOLA / DEIA 10 1

14/03/15 EUSKAL HIZTEGIAREN INGENIARIA / BERRIA 11 2

3 / 19

Page 5: Ibon Sarasola - ehu.eus · estándar del género negro del que partieron en entregas anteriores, algo que venían reclamando sus seguidores, según Guarnido. ... en un viaje por las

Deia – Ostirala, 2015eko martxoaren 13 KULTURA BEGIRA 63Deia – Ostirala, 2015eko martxoaren 13a KULTURA BEGIRA 63

Jabier Muguruzaren ibilbidea errepasatuko du Barnasants jaialdiak

MUSIKA – Jabier Muguruza abesla-riak kontzertu berezia eskainiko du datorren asteko ostiralean, hilaren 20an, Bartzelonan ospatuko den Barnasants jaialdian. Meritxell Gene, Feliu Ventura edo Mariona Castillo bezalako hainbat artista katalanen laguntzaz, Muguruzak bere ibilbi-dearen gaineko errepasoa egingo du. Gainera, ikuskizuna grabatu eta disko formatuan argitaratuko dela jakinarazi dute. Irundarrak kontzer-tu onenaren Barnasants Saria jaso zuen iaz. – Deia

Ibon Sarasola EHUko irakaslea omenduko dute gaur Donostian HEZKUNTZA – Ibon Sarasola Euskal Herriko Unibertsitateko (EHU) ira-kasleari ohorezko ekitaldi akademi-koa egingo diote gaur goizean adiski-de eta irakaskideek, Gipuzkoako campuseko Carlos Santamaria zen-troan, Donostian. EHUk jakinarazi duenez, kaleratu berri den 2015. Ibon Sarasola, Gorazarre. Homenatge, Homenaje. Bilbo: UPV/EHU liburua jasoko du Sarasolak omenaldian. Lan honetan 71 egilek eta 14 erakun-dek parte hartu dute. – Europa Press

Al mismo tiempo, la vuelta de John Blacksad a su ciudad de origen supondrá un retorno al formato estándar del género negro del que partieron en entregas anteriores, algo que venían reclamando sus seguidores, según Guarnido. “Con el final del quinto libro ya se antici-pa esa vuelta a los inicios, a ese aspecto urbano de novela policíaca más gris y propio de cine y de la novela negra que mucha gente nos ha reclamado”, sostiene.

Todavía se desconoce el título y la fecha de su próxima publicación, ya que ambos están trabajando en otros proyectos, pero los dos afir-man que tras “este periodo de refle-xión” en el que se encuentran sumi-dos seguirán apostando por ser fie-les a la esencia de la saga que, a pesar de estar protagonizada por animales, se convierte en un bestia-rio muy realista y humanizado, con un gran trabajo de documentación de la historia.

“Hay una gran labor de documen-tación detrás para intentar ser fie-les al momento histórico en el que se desarrolla, aunque es cierto que te permites una ciertas libertades. No obstante, para nosotros ese tra-bajo es algo muy gustoso, laborio-so, pero aprendes mucho y vas notando que la historia se constru-ye como si fuera un plato complejo, una receta muy condimentada pero llena de matices”, describe el guio-nista madrileño. ●

BILBAO. La BOS ha realizado esta semana en el Con-servatorio Juan Crisóstomo de Arriaga el primero de sus programas de conciertos didácticos 2015. Los con-ciertos, que se han llevado a cabo en colaboración con Musikene, se ofrecieron el miércoles y ayer, en dos sesiones cada día (a las 10.00 y a las 11.30). A ellos asis-

tieron alumnos y alumnas de edades comprendidas entre los 10 y los 13 años. El guión, Los sonidos del agua, fue preparado por el Aula de pedagogía de Musikene y al frente de la BOS estuvo Álvaro Corral, uno de los alumnos de dirección del Centro Superior de Música del País vasco. Foto: Pablo Viñas

Concierto didáctico de la BOS y Musikene

4 / 19

Page 6: Ibon Sarasola - ehu.eus · estándar del género negro del que partieron en entregas anteriores, algo que venían reclamando sus seguidores, según Guarnido. ... en un viaje por las

12 GIZARTEA Noticias de Gipuzkoa – Sábado, 14 de marzo de 2015

Perfume Eight & Bob: 135 euros

Conocido también como el perfume de John F. Kennedy, esta fragan-cia tiene una apasionante historia a sus espaldas. Creada por el per-fumista parisién Albert Fouquet, la fragancia conquistó por completo a J.F. Kennedy, que no dejó de pedirle muestras para todo su círculo durante años. La fórmula estuvo a punto de perderse debido a las Guerras Mundiales, pero sobrevivió. Hoy, y a pesar del paso de los

años, no ha perdido un ápice de modernidad y por eso, sigue siendo uno de los perfumes favoritos de los hombres más elegantes.

> PERFUMERÍA MAIANE<

Acceso por Calle Uistin

20160, LASARTE-ORIA (GUIPUZCOA)

943 37 08 46

http://perfumeriamaiane.com

HOMENAJE A SARASOLA. LA UPV/EHU rindió ayer homenaje al profe-sor Ibon Sarasola, a quien se le hizo entrega de un ejemplar del libro que el Servicio Editorial de la Universidad Vasca ha publicado recientemen-te sobre su figura. La UPV quiso agradecer de esta forma la “inmensa proyección académica” de Sarasola, de quien remarcaron su “trabajo sin descanso” en el centro universitario. Foto: Javi Colmenero

Un total de 5.310 personas se

inscriben en la OPE de Educación

DONOSTIA – Un total de 5.310 perso-nas se han inscrito en la Oferta Públi-ca de Empleo del Cuerpo de Maestros puesta en marcha por el Departamen-to de Educación, Política Lingüística y Cultura, que publicará la lista pro-visional de personas admitidas y excluidas el próximo martes.

Con el objetivo de impulsar “el empleo público de calidad y dotar de mayor estabilidad al profesorado del sistema educativo vasco”, el Departa-mento de Educación, Política Lingüís-tica y Cultura oferta 275 plazas del Cuerpo de Maestras y Maestros, dis-tribuidas en seis especialidades: Edu-cación Infantil (110 plazas), Educación Primaria (60), Música (15), Inglés (50), Educación Física (15) y Educación Especial Pedagogía Terapéutica (25).

La primera prueba de la fase de opo-sición se desarrollará la segunda quin-cena de junio de 2015, en el BEC. – Efe

Se ofrecen 275 plazas de maestro y las pruebas de la

fase de oposición se desarrollarán en junio

Plantean bonificar las cuotas de

haurreskolak en función de rentas

DONOSTIA – El Departamento de Edu-cación ha propuesto un sistema de bonificaciones, en función de la ren-ta, en las cuotas que se pagan en el Consorcio Haurreskolak (escuelas infantiles) del Gobierno Vasco.

Educación informó ayer en un comunicado de que hará este plantea-miento el próximo miércoles en el Consejo de Dirección del Consorcio Haurreskolak.

El Departamento que dirige Cristi-na Uriarte destacó su apuesta “clara” por ofrecer en estas escuelas un ser-vicio de “máxima calidad y accesible a las familias”. Concretó que la renta, así como la tipología familiar y el número de hijos, determinará el tra-mo que le corresponderá a cada fami-lia usuaria y el importe a abonar por el servicio prestado.

Estos cambios, además de perseguir un esfuerzo económico más equili-brado de los usuarios, pretenden con-tribuir en mayor medida a la conci-liación de la vida familiar y laboral al facilitar el acceso a este servicio edu-cativo, precisó el departamento. – Efe

La tipología familiar y el número de hijos determinará el tramo que le corresponderá

a cada familia

5 / 19

Page 7: Ibon Sarasola - ehu.eus · estándar del género negro del que partieron en entregas anteriores, algo que venían reclamando sus seguidores, según Guarnido. ... en un viaje por las

KulturaGARA 2015 3 14 larunbata 45

sas porque tampoco hay muchoque imitar, dado que apenasexisten comparecencias públi-cas suyas. En el fondo, incorpo-rar un personaje como este nodifiere mucho de lo que hacescuando interpretas, pongamospor caso, una obra de Chejov. Lospersonajes chejovianos presen-tan una sicología muy complejaque tú, como actor, estás obliga-do a desarrollar en aras de confe-rirles credibilidad ante el espec-tador», señala. Palabras que hacesuyas, mediante asentimiento,Manolo Solo, su compañero deescenario: «Este es un teatro deideas más que de personajes, loimportante es conferirles verosi-militud para guiar al espectadoren un viaje por las cloacas delpoder. En mi caso, además, ca-rezco de referentes concretospuesto que el juez Ruz siemprese ha mostrado muy hermético;es alguien de cuya personalidadapenas sabemos nada. Por lotanto no creo que estemos res-tringidos por la realidad. Al con-trario, creo que, en el fondo, go-zamos de un cierto grado deautonomía a la hora de aproxi-marnos a estos personajes yaque, más allá de la transcripcióndel interrogatorio, que es públi-ca y puede consultarse en inter-net, nadie sabe nada de cuantoaconteció en aquella sala».

Para Alberto San Juan, «el retoha estado en encontrar el equili-brio entre la información veraz yútil y el espectáculo teatral. El te-atro sirve como medio de infor-mación y reflexión e incitación ala acción siempre que sea buenteatro. Si no, no sirve para nada».En este sentido, los dos protago-nistas de la obra coinciden enreivindicar el alcance didácticode la propuesta: «Mientras quede un partido de fútbol, infor-mativamente hablando, tras-cienden todos los detalles de losucedido sobre el terreno de jue-go, de un acontecimiento comola declaración de Bárcenas, ape-nas se ha divulgado nada. A tra-vés de esta obra tratamos de ha-cer visible un episodio dondesalieron a la luz asuntos queafectan directamente al poderpolítico», dice Pedro Casablanc.De ahí que, aunque la obra se li-mite a recrear de manera asépti-ca el interrogatorio al que fuesometido el extesorero del PP,Manolo Solo cree que «sería per-tinente que su contenido, entanto evocación de unos hechosextremadamente graves, dieralugar a algún tipo de reflexiónpor parte del espectador». Noobstante, el actor reconoce que«la inmensa mayoría de quienesacuden a ver este montaje sonpersonas ya convencidas de an-temano de la gravedad de lo queaquí se expone. En este sentido,estaría bien que vinieran a ver-nos votantes acérrimos del PP,aunque daría igual, pues muchome temo que, pese a todo, segui-rían votándoles».

«La sociedad española, en líne-as generales, es una sociedadaletargada que adolece de unverdadero espíritu crítico–apunta por su parte Pedro Ca-sablanc–. La abstención refleja

muy bien esa apatía. Bien escierto, sin embargo, que la proli-feración de casos de corrupciónunida a la crisis económica hahecho despertar entre la ciuda-danía un sentimiento de indig-nación que antes no existía»,afirma. En mitad de ese escena-rio cabe entender la irrupción deobras como “Ruz-Bárcenas”, “Re-cortes”, “Las guerras correctas” o“Artículo 47”, que toman comomodelo de referencia lo que enInglaterra se ha dado en llamarVerbatim Theatre (dramaturgiasmontadas a partir de testimo-nios documentados recogidosde la realidad inmediata). De es-te modo se busca confrontar alespectador con aquello que estásucediendo a su alrededor en elaquí y en el ahora.

«No sé si realmente se puedehablar de un auge de este tipo depropuestas, pero lo que está cla-ro es que la situación política ac-tual resulta tan insostenible queel teatro no puede permanecerajeno a la misma», comenta Ca-sablanc. Algo que es compartidopor Alberto San Juan, directordel montaje: «En este tipo deobras hay un sentido de urgen-cia porque hay gente que muerecomo resultado de decisionespolíticas del actual Gobierno. Pe-ro al mismo tiempo hay tam-bién una necesidad de redefinirla función social, no solo del tea-tro, sino de todos los ámbitos deactividad humana. O trabajamospara el bien social o vamos alsuicidio colectivo».

Por su parte Manolo Solo des-taca la función catárquica de es-te tipo de propuestas teatrales:«Haciendo esta obra lo que másme ha sorprendido es compro-bar que, en determinados mo-mentos, genera risas entre el pú-blico, pero si lo analizasfríamente te das cuenta de queel humor, en el fondo, no deja deser un mecanismo de defensa».

El humor como elemento dedistorsión que nos devuelve laimagen grotesca, pero exacta, delo que somos, fue legitimadopor Valle-Inclán a la hora de per-geñar el esperpento, aquel géne-ro teatral que, en opinión com-partida tanto por Manolo Solocomo por Pedro Casablanc, es elque mejor se prestaría a la repre-sentación de lo que, hoy por hoy,acontece en el Estado español:«Aquel invento genial del esper-pento permanece muy vigente adía de hoy, casi se puede decirque junto con la picaresca con-forman los dos puntales sobrelos que se asienta culturalmentela ‘marca España’», comenta Ca-sablanc. «Eso por no hablar de laiconografía que persiste de laobra de gente como Goya o Gu-tiérrez Solana», apunta ManoloSolo. «De hecho –concede sucompañero–, este cara a cara quees Ruz-Bárcenas bien pudiera seruno de esos aguafuertes que ha-cía Goya». Más optimista quesus actores, Alberto San Juancree que el género que mejor de-finiría la actual coyuntura sería«el de aventuras, ya que la ma-yor aventura que puede haber, lade cambiar el mundo, es la queahora mismo está en marcha».

ANIMAL ACORRALADO

Pedro Casablanc,encargado de dar vidasobre el escenario al extesorero, define aBárcenas como «unanimal acorralado cadauna de cuyas palabrasbrota como un zarpazo,lo que confiere unaambigüedad tremenda asu testimonio».

IDEAS

«Este es un teatro deideas más que depersonajes, loimportante esconferirlesverosimilitud paraguiar al espectador enun viaje por las cloacasdel poder», opinaManolo Solo.

VISIBILIZAR

«Mientras que de unpartido de fútbol,informativamentehablando, trasciendentodos los detalles de losucedido sobre elterreno de juego, de unacontecimiento como ladeclaración de Bárcenas,apenas se ha divulgadonada», dice Casablanc.

ESPECTADORES

Solo opina que la obraempuja al espectador ala reflexión, y añadeque, «en ese sentido,estaría bien quevinieran a vernosvotantes acérrimos delPP, aunque daría igual,pues mucho me temoque, pese a todo,seguirían votándoles».

IBON SARASOLARI GORAZARRE. Ibon Sara-sola EHUko irakaslearen omenezko ekitaldi akademikoa har-tu zuen atzo Donostiako campusak. Pello Salaburu, BeatrizFernandez, Patxi Goenaga, Miren Azkarate, Blanca Urgell, Be-ñat Oihartzabal eta Itziar Lakak Sarasolaren ekarpena gorai-patu zuten eta, horren ostean, EHUk kaleratu berri duen“Ibon Sarasola, Gorazarre. Homenatge. Homenaje” liburuaeman zioten. Jon URBE | ARGAZKI PRESS

CONCURSO

Abierto el plazo para presentar trabajosal Premio de Periodismo Rikardo Arregi

El Gobierno de Gasteiz ha abierto el plazo, hasta el 12 de ma-yo, para presentar trabajos al XXVII Premio de Periodismo Ri-kardo Arregi, dotado con 9.000 euros. Al premio pueden op-tar todos aquellos trabajos publicados en euskara tanto enperiódicos y revistas como en publicaciones digitales, radio ytelevisión, entre el 7 de mayo de 2014 y el 6 de mayo de 2015.También se concederá el Premio Periodista Nobel, dotadocon 3.000 euros, y dirigido a quienes se estén iniciando en elperiodismo.

MÚSICA

José James, Hiromi y Tina Brown cierranel cartel del Festival de Jazz de Gasteiz

El vocalista norteamericano José James, la pianista japonesaHiromi y la cantante de gospel Tina Brown son las últimasincorporaciones al cartel de la 39 edición del Festival de Jazzde Gasteiz, cuyo plato fuerte será la actuación del dúo forma-do por Chick Corea y Herbie Hancock. Con estos tres artistasel evento completa su programación de esta edición, cuyasentradas se pondrán a la venta el 23 de marzo.

BERTSOLARITZA

Berrogeita hamar bertsolari bizkaitarrekhartuko dute parte BBK sariketan

Bertsolari Gazteen BBK Sariketaren 23. edizioan Bizkaiko be-rrogeita hamar bertsolari inguruk hartuko dute parte. Zazpibertsolariz osatutako zazpi talde arituko dira lehian, bi kate-goriatan banatuta –18 urtera artekoak eta 18 eta 24 bitarteko-ak–. Lehen fasea eta finalerdiak martxoaren 24ra bitarte joka-tuko dira Zalla, Durangon eta Sopelan. Finala Bilbon izangoda, hilaren 26an. Sariei dagokienez, talde irabazleak 1.260 eu-ro jasoko ditu; bigarrenak, 900. Bizkaiera ondoen erabiltzenduenak aipamen berezia eta 140 euroko saria jasoko ditu.

SARIKETA

Borda, Uhalde, Noblia eta De Ezkurraomenduko ditu Alkartasuna Fundazioak

Itxaro Borda euskal idazleak, Argitxu Noblia euskaltzaleak,Peio Uhalde enpresariak eta Philippe de Ezkurra musikariakAlkartasuna Fundazioak urtero ematen dituen Euskal Kultu-ra eta Euskara Sustatzeagatiko sariak jasoko dituzte bihar, hi-lak 15, Lekorneko auditoriumean. Saritutakoei Nestor Baste-rretxea eskultoreak diseinatutako ohore-domina emangodiete.

6 / 19

Page 8: Ibon Sarasola - ehu.eus · estándar del género negro del que partieron en entregas anteriores, algo que venían reclamando sus seguidores, según Guarnido. ... en un viaje por las

:: FELIX IBARGUTXI DONOSTIA. Unibertsitateko lanki-de eta lagun batzuek gorazarre egin zioten atzo Ibon Sarasola Euskal He-rriko Unibertsitateko ikertzaileari. Zenbait lagunen hitzaldien ostean, Sarasolak berak jardun zuen, eta hiz-tegigile baten ahotan oso ortodoxo ez diren ideia hauek jaurti zituen: «Nire ‘Euskara batuaren ajeak’ libu-ruarekin ez nago batere gustura. Zu-zentasuna proposatu dugu eta ez dugu asmatu. Erabilera da garran-tzitsuena, erabiltzen den hitza, ale-gia. Euskara gaztelaniaren menpe ze-ratu [garatu?] behar dugu. Zuk esan

dezakezu delako hitz hori batasuna-ren kontra doala, baina inork kaso-rik egiten ez badizu? Orduan zer egin behar duzu? Negar? Batasuna egin behar dugu, bai, baina gehien egiten diren hitzekin. Garai batean gutxi gi-nen eta batek esaten bazuen ‘kroko-dilo’ zela forma zuzena, denek kaso egiten zioten segituan, baina gaur ez da hala gertatzen. Zer egin behar dugu? Ba amore eman eta salbatu daitekeena salbatu. Erabilerak agint-zen du eta men egin behar dugu. Ho-rregatik dira hain garrantzitsuak cor-pusak. ‘Domeinu’ hitza disparate bat da, baina haren alde egingo dut, era-biltzen baldin bada. Gora ‘emenda-kin’! Gora ‘domeinu’! Gora ‘likidezia’!».

Hitzaldian errepaso txiki bat eman zion bizitzari. «Gogoratzen naiz, etxean, hamalau-hamabost urte ni-tuela, eta anaiarekin gaztelaniaz hizketan. Orduan, aitaren ahotsa: ‘ondo hitz egin!’». Elbira Zipitriarekin euskaltzaletu omen zen: «Ikaskide batek, Arrazolatar batek, esan zidan larunbatetan harekin biltzen zirela

eta ni ere joaten hasi nintzen. ‘Ga-roa’ irakurtzen genuen».

Alfabetatu, berriz, aitak esanda. «Hura, gerra baino lehen alfabetatu zen. Ni unibertsitatean nengoen, in-geniaritzako ‘curso-puente’ bat egi-ten, eta lan handirik ez neukanez, aitak esan zidan idazten hasteko. Eta halaxe hasi nintzen».

Gero Zeruko Argia aldizkarian hasi zen, Ramon Saizarbitoriarekin bate-ra ‘Gazte naiz’ orrialdea taxutzen. Eta handik denbora gutxira, Lur ar-gitaletxea, Saizarbitoria eta Arantxa Urretabizkaiarekin. «Ezin da esan bizitzako etapa onena izan zenik, baina ona izan zen, bai. Aktibismo kulturala egiten genuen. Gazteak izanik, gai ginen goizeko 4rak arte egoteko liburuetako probak zuzen-tzen. Hilean liburu bat ateratzen bai-kenuen».

Literatura piska bat ere egin zuen: poema batzuk, ipuin bat... «Gero kon-turatzen zara ez duzula literaturara-ko gaitasun berezirik eta ikerketan hasi nintzen. Lur-erako euskal lite-

Blanca Urgell, Josu Landa, Miren Azkarate, Ibon Sarasola, Beatriz Fernández, Pello Salaburu, Itziar Laka, Beñat Oihartzabal eta Patxi Goenaga, atzo Donostiako Carlos Santamaria Zentroan. :: MICHELENA

Ibonen mezua: zuzentasuna ez da bideaBenetan erabiltzen diren hitzei lehentasuna eman behar zaiela esan du Ibon Sarasolak bere omenaldian

Sarasola: «Lur-en garaian, gazteak izanik, gai ginen goizeko 4rak arte lanean egoteko»

Azkarate: «Ez gara kontziente Egungo Euskararen Hiztegian zer altxor daukagun»

Ibon Sarasola, Beatriz Fernández lankidearekin. :: MICHELENA

IBON SARASOLARI GORAZARREA Sábado 14.03.15 EL DIARIO VASCO58 CULTURA

7 / 19

Page 9: Ibon Sarasola - ehu.eus · estándar del género negro del que partieron en entregas anteriores, algo que venían reclamando sus seguidores, según Guarnido. ... en un viaje por las

Koartada bat jausi da zeru-gingatik nire eskuen dar-darizora. Horrelakoak ere gertatzen dira mundu au-

rreratuetan. Haztatu dut, kendu diot longaina, ahoan zekarren be-lar-izpitxoa: perfektua dela esanen nuke. Ondo landua, jasoa, bihu-rria, ederra, biribila. Ez dizu zeruak eskaintzen halako pitxirik sarri-sa-rritan. Erregali bat dela esan liteke, epifania baten poetika. Bekatua litzateke opariaz ez baliatzea, irain

handia abaguneari izkina egitea. Zeruak badaki nire berri, zeruak badaki zer daukadan esku artean. Inguruan, zorionez, ez da inoiz etsairik falta; koartada batek aske egiten zaitu, maltzur nahi bada, baina gizakiak behar du barruan daraman piztiaren askatzea, ez egiteko laidogarriak burutzea. Tar-teka, zeruak eskaintzen dizu para-da hori. Erregalia. Ezen gizakio-nak, geuk prestatzen ditugunak, beti gertatzen baitira herren edo

hankamotz, beti dago minuturen bat ihes egiten diguna, beti leku bat desleku bihurtzen dena. Ho-nek ez. Orain ez. Babes erabatekoa daukat, ordu hartan ez nengoen han, nik ez nuen morroi hura eza-gutzen, dozenaka lekuko dauzkat, galdetu, galdetu. Aztarna faltsurik ere ez nuke utzi behar, nahi izate-ra, baina dena eginda hartzea ere ez dut nik atsegin izaten, burua nekatzeak gizona duindu egiten du. Bai, biktima aukeratuta daukat dagoeneko, baina aspaldi batean eman zizkidan maitasun eta une zoriontsuengatik besterik ez bada ere, merezi du nigandik hilketa ongi taxutu bat, goi-mailakoa, ori-ginala, sentiberatasunez zipriztin-dua. Esku artean daukadan koarta-darekin, huts egitea geure logika guztietatik kanpo gelditzen da. Ez da posible, ezin liteke.

BAI HORIXE KARLOS LINAZASORO

KOARTADA

El Ayuntamiento y la Diputación serán los únicos patronos que asistirán a la cita sobre la demanda contra el convenio con Kontseilua

:: ALBERTO MOYANO SAN SEBASTIÁN. La reunión del Patronato de la Fundación Donos-tia 2016 convocada para el próxi-mo lunes contará únicamente con la presencia de los representantes del Ayuntamiento donostiarra y la Diputación Foral de Gipuzkoa, por cuanto los del Gobierno Vasco y el Ministerio de Cultura no podrán asistir por problemas de agenda. La representante ministerial había anunciado con antelación que el día 16 debía atender un compromi-so adquirido previamente, mien-tras que el departamento vasco de Cultura pidió el jueves un aplaza-miento de la cita, ya que tampoco podría asistir por problemas de agenda.

A expensas de que se fije una nueva fecha, se antoja complicado que se registren avances en la reu-nión del lunes, convocada este pa-sado miércoles con el objetivo de abordar la demanda civil interpues-ta por el Gobierno central contra el convenio firmado por el órgano rector de la Capitalidad con Kontsei-lua. El órgano rector de la Capita-lidad tiene previsto volverse a re-unir el miércoles, esta vez, con Kontseilua, que dará cuenta de la marcha del proyecto encargado, una cumbre sobre diversidad lin-güística europea, presupuestada en 422.000 euros.

La demanda presentada el pasa-do 11 de febrero por el Ministerio de Cultura contra el convenio al considerar que incurre en defectos

de fondo y de forma ha sido admi-tida a trámite por el Juzgado nú-mero 1 de San Sebastián. El alcal-de donostiarra y presidente del Pa-tronato, Juan Karlos Izagirre, pidió el jueves al Gobierno central que retire la denuncia, mientras que el departamento de Cultura replicó que ésta obedece a una cuestión ju-rídica.

Presupuesto suficiente Mientras, el director de Donostia 2016, Pablo Berástegui, aseguró ayer que el presupuesto actual del proyecto, estimado en 47,8 millo-nes, es suficiente para «hacer una buena Capitalidad Cultural Euro-pea». Así lo indicó el responsable del 2016 ayer, en el transcurso de su intervención en el acto de en-trega de los premios a la empresa otorgados por la Cámara de Comer-cio de Gipuzkoa.

Berástegui realizó ayer ante los empresarios una presentación del proyecto de Capitalidad donostia-

rra sobre los mismos ejes que los actos de socialización de Donostia 2016 que celebra desde el pasado viernes y a lo largo de esta semana en tres casas de cultura y en la pro-pia sede. El director del proyecto aseguró que «es el momento de un-irnos y aprovechar esta gran opor-tunidad que nos ofrece» la Capita-lidad, «un escaparate, una caja de resonancia, que no deberíamos de-jar pasar» y «para ello deberíamos trabajar todos juntos», porque «es una responsabilidad compartida». Berástegui explicó en qué consis-te el concepto de Capitalidad Cul-tural Europea y añadió que desde la Oficina del 2016 «trabajamos para que el viaje, y el destino, merez-can la pena».

Respecto al presupuesto, expli-có que «la decisión que me tocó es trabajar desde la prudencia. El pro-yecto quiere dejar un legado de con-vivencia y lo que no quiere dejar es un déficit económico», dijo Be-rástegui, quien recalcó que 47,8 mi-llones es el «suelo presupuestario desde el que trabajamos, sabiendo que si conseguimos más adhesio-nes, aumentaremos el gasto. Lo que me parecía insensato era compro-meter más gasto del que podíamos afrontar». En su opinión, «con este presupuesto podemos hacer una buena capitalidad europea de la cul-tura que tenga un buen impacto y que impida que perdamos esta opor-tunidad».

Berástegui explicó que «un ejem-plo de esta forma de abordar el pro-yecto tiene que ver con una reor-ganización de los contenidos» y en este sentido, hizo especial hinca-pié en aclarar que «no es un festi-val de conciertos y exposiciones, que las habrá, sino abordamos cues-tiones esenciales para la conviven-cia: los faros de la paz, las voces y la vida».

Donostia 2016 se reunirá este lunes sin la presencia de Gobierno Vasco y Ministerio

Pablo Berástegui. :: LUSA

raturaren historia bat prestatzen hasi nintzen. Datuz betea zegoen, ma-motreto bat zen, eta horrela ezin zen publikatu. Bertan behera utzi nuen. Depresioa sartu zitzaidan. Aurreko guztia ahaztu eta gai berari buruz entsegu moduko bat idatzi nuen, Kol-do Mitxelenari gustatu zitzaiona. Iru-ditu zitzaion banekiela kaos bat or-ganizatzen eta bere hiztegian lagunt-zeko deitu zidan. Erakutsi zidan bere fitxak, bere kaxa haiek, eta nik: ‘hau al da asuntoa?’. Eta berak: ‘bai, hau da kontua’. Gegiago ez nuen ‘asun-to’ hitza erabili».

Egungo Euskararen Hiztegia Atzoko ekitaldian, aurrena Pello Sa-laburuk hartu zuen hitza. Euskal Herriko Unibertsitateko Euskara Institutuko zuzendaria da –Saraso-laren lankidea– eta gorazarre-eki-taldi honen antolatzaileetako bat. Ondoren, Patxi Goenagak jardun zuen: «Patxi Altunak behin baino gehiagotan agertu zidan kezka: nor izango zen Koldo Mitxelenaren lekukoa hartuko zuena. Beldur zen Bizkaitik etorriko ote zen, eta guz-tiok dakigun izen hori aipatu zuen, orain esango ez dudana. Nik, berriz, lasai egoteko, Ibon Sarasola izango zela. Eta halaxe gertatu zen. Mitxe-lenaren oinordekorik baldin bada-

go, Ibon da». Saioaren bukaera alde-ra, Goenagak eskerrak eman zion Sarasolari Euskaltzaindiko Grama-tika Batzordearen krisialdian soli-daritatea agertzeagatik.

Miren Azkaratek, berriz, esan zuen Orotariko Euskal Hiztegiak «mugarri bat markatu» zuela, baina Egungo Euskararen Hiztegia aurreko hura gainditzen ari dela. «Ez gara kontziente hemen zer altxor dauka-gun. Egungo euskararen argazki pri-merakoa daukagu hor». Euskal He-rriko Unibertsitateko Euskara Ins-titutua ari da hiztegi hori presta-tzen sarean, eta gaur egun letra hauek daude kontsultarako: C, D, F, G, H, I, J, K, L, M, N, Ñ, O, P, Q, R eta S.

Gero Blanca Urgell mintzatu zen. Hasteko, esan zuen Sarasola irakas-le izan zuela Gasteizen Euskal Fi-lologia ikasten hasi zenean. «Ibo-nen bi esaldi gogoangarri errepika-tu izan diet nik askotan ikasleei: ‘Lo mejor es enemigo de lo bueno’ eta ‘Haga usted lo que pueda’».

Beñat Oihartzabalek, berriz, hau esan zuen, besteak beste: «Euska-ra batu hori, arazorik gabe, kalapi-tarik gabe onartu dute Iparral-dekoek. Ni lekuko naiz». Itziar La-kak hitzaldi oso teknikoa egin zuen, agerian utzi nahian Sarasola aitzin-daria izan zela ergatibotasunaren ikerketan.

Josu Landak ere jardun zuen. In-formatika arloa zaindu izan du Euskara Institutuan, eta oso beste-lako hitzaldia egin zuen. Krono-pioekin lotu zuen Sarasola, duela gutxi Cortazarren ‘Historias de cro-nopios y de famas’ euskaratutakoa baita omendua. Landak gogorarazi zuen Sarasola gurean «hizkuntza-laritza konputazionalaren aitzin-daria» izan zela, konputagailuek «txartel zulatuak zituzten garaian».

Idazleek ere hartu dute parte gorazarrezko liburuan 697 orrialdeko liburua banatu zen bertaratutakoen artean. 51 artikulu datoz bertan, 71 lagu-nek idatziak. Hizkuntzari bu-ruzkoak dira asko, baina badira oso bestelakoak ere. Adibidez, ‘Gure hirurogeiak’ idatzi du Iña-ki Aldekoak, hamarkada hartako giro kulturalaren kronika pertsonala. Inazio Mujika Irao-lak, berriz, ipuin batzuk eskaini ditu: ‘Mundu zaharreko 3 konta-kizun’. Eta Beñat Sarasolak –omenduaren ilobak– ‘Parc Güell’ narrazioa. Koldo Izagirrek testu oso berezia osatu du: Ibon Sarasolak 1972an publikatutako ‘Oroitzapen desmemoriatuaren egunek II’-aren gaineko ‘Baria-zioak’. Hizkuntzalarien artean badira artikulu oso deigarri batzuk: bat, adibidez, Joseba Lakarrarena, ‘Saratsola’ hitz zaharrari buruz; bestea, Pello Salabururena, ‘Euskal hitz ibilienak’ izenbu-rukoa.

59CULTURASábado 14.03.15 EL DIARIO VASCO

8 / 19

Page 10: Ibon Sarasola - ehu.eus · estándar del género negro del que partieron en entregas anteriores, algo que venían reclamando sus seguidores, según Guarnido. ... en un viaje por las

El rey Juan Carlos visitó ayer Vitoria para someterse a una revisión practicada por un médico y amigo, el traumatólogo Mikel Sánchez, en el hospital Vithas San José, donde permanció unas tres horas. Sánchez es un especialista prestigioso que ha tratado a conocidos deportistas como Rafa Nadal y fue uno de los comensales con los que el monarca almorzó el pasado sábado en San Sebastián.

:: IGOR AIZPURU

EL REY PASA CONSULTA EN VITORIA

:: FELIX IBARGUTXI DONOSTIA. Unibertsitateko lan-kide eta lagun batzuek gorazarre egin zioten atzo Ibon Sarasola Euskal Herriko Unibertsitateko ikertzailea-ri. Zenbait lagunen hitzaldien os-tean, Sarasolak berak jardun zuen, eta hiztegigile baten ahotan oso or-todoxo ez diren ideia hauek jaurti zituen: «Nire ‘Euskara batuaren ajeak’ liburuarekin ez nago batere gustura. Zuzentasuna proposatu dugu eta ez dugu asmatu. Erabilera da garrantzitsuena, erabiltzen den hitza, alegia. Euskara gaztelaniaren menpe zeratu [garatu?] behar dugu. Zuk esan dezakezu delako hitz hori batasunaren kontra doala, baina inork kasorik egiten ez badizu? Or-duan zer egin behar duzu? Negar? Batasuna egin behar dugu, bai, bai-na gehien egiten diren hitzekin. Ga-rai batean gutxi ginen eta batek esa-ten bazuen ‘krokodilo’ zela forma zuzena, denek kaso egiten zioten segituan, baina gaur ez da hala ger-tatzen. Zer egin behar dugu? Ba amo-re eman eta salbatu daitekeena sal-batu. Erabilerak agintzen du eta men egin behar dugu. Horregatik dira hain garrantzitsuak corpusak. ‘Do-meinu’ hitza disparate bat da, baina haren alde egingo dut, erabiltzen baldin bada. Gora ‘emendakin’! Gora ‘domeinu’! Gora ‘likidezia’!».

Hitzaldian errepaso txiki bat eman zion bizitzari. «Gogoratzen naiz, etxean, hamalau-hamabost urte ni-tuela, eta anaiarekin gaztelaniaz hizketan. Orduan, aitaren ahotsa: ‘ondo hitz egin!’». Elbira Zipitria-rekin euskaltzaletu omen zen:

«Ikaskide batek, Arrazolatar batek, esan zidan larunbatetan harekin biltzen zirela eta ni ere joaten hasi nintzen. ‘Garoa’ irakurtzen genuen».

Alfabetatu, berriz, aitak esanda. «Hura, gerra baino lehen alfabetatu zen. Ni unibertsitatean nengoen, ingeniaritzako ‘curso-puente’ bat egiten, eta lan handirik ez neuka-nez, aitak esan zidan idazten has-teko. Eta halaxe hasi nintzen».

Gero Zeruko Argia aldizkarian hasi zen, Ramon Saizarbitoriarekin batera ‘Gazte naiz’ orrialdea taxut-zen. Eta handik denbora gutxira, Lur argitaletxea, Saizarbitoria eta Arantxa Urretabizkaiarekin. «Ezin da esan bizitzako etapa onena izan zenik, baina ona izan zen, bai. Aktibismo kulturala egiten genuen. Gazteak izanik, gai ginen goizeko 4rak arte egoteko liburuetako probak zuzen-tzen. Hilean liburu bat ateratzen bai-kenuen».

Literatura piska bat ere egin zuen: poema batzuk, ipuin bat... «Gero konturatzen zara ez duzula litera-turarako gaitasun berezirik eta iker-ketan hasi nintzen. Lur-erako euskal literaturaren historia bat prestatzen

hasi nintzen. Datuz betea zegoen, mamotreto bat zen, eta horrela ezin zen publikatu. Bertan behera utzi nuen. Depresioa sartu zitzaidan. Au-rreko guztia ahaztu eta gai berari bu-ruz entsegu moduko bat idatzi nuen, Koldo Mitxelenari gustatu zitzaio-na. Iruditu zitzaion banekiela kaos bat organizatzen eta bere hiztegian laguntzeko deitu zidan. Erakutsi zi-dan bere fitxak, bere kaxa haiek, eta nik: ‘hau al da asuntoa?’. Eta berak: ‘bai, hau da kontua’. Gegiago ez nuen ‘asunto’ hitza erabili».

Egungo Euskararen Hiztegia Atzoko ekitaldian, aurrena Pello Sa-laburuk hartu zuen hitza. Euskal Herriko Unibertsitateko Euskara Institutuko zuzendaria da –Saraso-laren lankidea– eta gorazarre-eki-taldi honen antolatzaileetako bat. Ondoren, Patxi Goenagak jardun zuen: «Patxi Altunak behin baino gehiagotan agertu zidan kezka: nor izango zen Koldo Mitxelenaren lekukoa hartuko zuena. Beldur zen Bizkaitik etorriko ote zen, eta guz-tiok dakigun izen hori aipatu zuen, orain esango ez dudana. Nik, berriz, lasai egoteko, Ibon Sarasola izango zela. Eta halaxe gertatu zen. Mitxe-lenaren oinordekorik baldin bada-go, Ibon da». Saioaren bukaera alde-ra, Goenagak eskerrak eman zion Sarasolari Euskaltzaindiko Grama-tika Batzordearen krisialdian soli-daritatea ager-tzeagatik.

Miren Azkaratek, berriz, esan zuen Orotariko Euskal Hiztegiak «mugarri bat markatu» zuela, baina Egungo Euskararen Hiztegia aurreko hura gainditzen ari dela. «Ez gara kon-tziente hemen zer altxor dauka-gun. Egungo euskararen argazki pri-merakoa daukagu hor». Euskal He-rriko Unibertsitateko Euskara Ins-titutua ari da hiztegi hori presta-tzen sarean, eta gaur egun letra hauek daude kontsultarako: C, D, F, G, H, I, J, K, L, M, N, Ñ, O, P, Q, R eta S.

Gero Blanca Urgell mintzatu zen. Hasteko, esan zuen Sarasola irakas-le izan zuela Gasteizen Euskal Filo-logia ikasten hasi zenean. «Ibonen bi esaldi gogoangarri errepikatu izan diet nik askotan ikasleei: ‘Lo mejor es enemigo de lo bueno’ eta ‘Haga usted lo que pueda’. Voltairerengan-dik atera zuen lehenbiziko esaldi hori, ‘Candido’ euskaratu zuenean. Ibonek zabaldu zituen nire euskal-dun belarriak. Filologia arloan nire gurasoa izan da».

Blanca Urgell, Josu Landa, Miren Azkarate, Ibon Sarasola, Beatriz Fernández, Pello Salaburu, Itziar Laka, Beñat Oihartzabal eta Patxi Goenaga, atzo Donostiako Carlos Santamaria Zentroan. :: MICHELENA

Ibonen mezua: zuzentasuna ez da bideaBenetan erabiltzen diren hitzei lehentasuna eman behar zaiela esan du Ibon Sarasolak bere omenaldian

ESALDIAK

Ibon Sarasola EHU ikertzailea

«Lur-en garaian, gazteak izanik, gai ginen goizeko 4rak arte lanean egoteko»

Miren Azkarate Eusko Jaurlairtzako Bozeromailea

«Ez gara kontziente Egungo Euskararen Hiztegian zer altxor daukagun»

53Sábado 14.03.15 EL CORREO CULTURAS Y SOCIEDAD

9 / 19

Page 11: Ibon Sarasola - ehu.eus · estándar del género negro del que partieron en entregas anteriores, algo que venían reclamando sus seguidores, según Guarnido. ... en un viaje por las

62 BEGIRA KULTURA Deia – Sábado, 14 de marzo de 2015

Stanley Clarke y Joe Lovano actuarán en Getxo Jazz

GETXO – La calidad contrastada y la diversidad estilística marcan los primeros nombres de las figuras que liderarán este año Getxo Jazz, el primero de los fes-tivales vascos del género, que se celebrará del 1 al 5 de julio. Nom-bres clásicos y veteranos como el bajista Stanley Clarke y el saxofonista Joe Lovano se esta-rán acompañados por el trom-petista Avishai Cohen, “uno de los más destacados del panora-ma actual”, según la organiza-ción. Avishai Cohen, que abrirá la programación estelar , es uno de los trompetistas más desta-cados del jazz actual. El israelí, que actuará en formato de trío junto a Omer Avital (contraba-jo) y Nasheet Waits (batería), se dio a conocer como intérprete de géneros como el bebop y el postbop, aunque “ha ido toman-do nuevas direcciones como improvisador y compositor”. En Getxo, Cohen presentará su últi-mo disco, Dark nights, que alter-na “lirismo intimista con virtuo-sismo electrizante”. – A. Portero

La UPV/EHU rindió ayer homenaje al profesor Ibon Sara-sola, a quien se le hizo entrega de un ejemplar del libro que el Servicio Editorial de la Universidad Vasca ha publicado recientemente sobre su figura. La UPV/EHU quiso agradecer de esta forma la “inmensa proyección

académica” de Sarasola, de quien remarcaron su “tra-bajo sin descanso” en el centro universitario. En la publi-cación de Pello Salaburu y Beatriz Fernández, han par-ticipado 71 autores y catorce entidades tanto estatales como internacionales. Foto: Javi Colmenero

La UPV/EHU homenajea a Ibon Sarasola

La huella pictórica de Menchu Gal

llega a Gasteiz

GASTEIZ – El estilo único y perso-nalista de la pintora Menchu Gal, fallecida hace ocho años, llegó ayer a Gasteiz con una exposición que reúne 73 de sus cuadros lle-nos de color que representan pai-sajes, bodegones, interiores y retratos que reflejan el “alma” de sus protagonistas. Marisa Orope-sa, la comisaria de la muestra Menchu Gal, imágenes de una vida, que se presenta en la sala Fundación Caja Vital, destacó de esta pintora nacida en Irun en 1919 el espíritu y la esencia que captó de los personajes que retra-tó, principalmente mujeres repre-sentadas “con fuerza y elegancia”.

Gal fue la primera mujer que obtuvo el Premio Nacional de Pin-tura, en 1959. Empezó sus estu-dios pictóricos a los siete años, a los trece se instaló en París y lue-go regresó a la Escuela de Bellas Artes de San Fernando a Madrid. Pero la Guerra Civil le obligó a refugiarse en Francia. Allí se dejó influir por los movimientos crea-tivos de esos años pero sin aban-donar su estilo único. – Efe

10 / 19

Page 12: Ibon Sarasola - ehu.eus · estándar del género negro del que partieron en entregas anteriores, algo que venían reclamando sus seguidores, según Guarnido. ... en un viaje por las

Saioa Alkaiza Guallar Donostia

Hamabost urte zituen garaiekinoroitu da Ibon Sarasola. Etxean,anaiarekin, gaztelera urrian izan-dako lehenengo elkarrizketekin.«Ondo hitz egin!», esan zien or-duan aitak semeei. Eta iltzatutageratu zitzaion unea: euskarazegin behar zutela esan nahi bai-tzien. Horrek hizkuntzarekikosena piztu zion. Eta urteen joan-etorriarekin, gogoa hauspotu bai-no ez zaio egin. Literaturan aritua,hiztegigintzan trebatua, itzultzai-le zaildua... Aldeaniztuna da Sara-sola. Ertz askotarikoa. Horrega-tik, atzo ibilbide oso horri goraza-rre egin nahi izan zioten EHUkokideek Donostian egindako ome-naldian. Haren urratsak gogoraekartzeaz gain, Ibon sarasola,Gorazarre. Homenatge, Home-naje liburua ere aurkeztu zuten,71 egileren artean osatua eta Bea-triz Fernandezek eta Pello Sala-buruk atondua.

Orotariko Euskal Hiztegia etaEgungo Euskararen Hiztegia. Ho-riek Sarasolaren sorkuntza kutu-nak. «Historiarako geratuko di-ren bi lerro», Pello Salaburu ira-kaslearen iritziz. «Berari esker,euskarak inoiz izan duen hiztegiaberatsena dugu».

Haren obra, baina, hori bainoaskoz gehiago ere bada. Ez da ma-kala gero ingeniari eta hizkuntza-lariak kaleratutako lanen zerren-da: poesia eta eleberrien arloan,Poemagintza eta Jon eta Ane zi-garro bat erretzen, esaterako; etahizkuntzalaritzan, berriz, Euska-ra batuaren ajeak, Euskal litera-turaren gidaliburua, Euskal lite-

ratura numerotaneta Euskal lite-raturaren historia, besteak beste.

Dena dela, euskarari eskainita-ko lana nabarmendu zuten, batezere, ekitaldian. Pasadizo baten bi-dez harilkatu zituen gogoetak Go-

enagak. Patxi Altuna euskaltzai-nak kezka omen zuen Koldo Mi-txelenaren lekukoa nork hartu-ko. Goenagak, berriz, argi eta gar-bi ikusten zuen: Sarasola beraizango zen. Atzo, harro oroitu zen

anekdotarekin, orduan begitan-dutakoa bete dela sinetsirik:«Gaur, Mitxelenaren oinordeko-rik bada, berau da».

Miren Azkarate euskaltzainakere goraipatu zuen omendutako-

ak egindakoa. «Orotariko Hizte-gitik aurrera hiztegiak ez dira ber-dinak izan, eta Egungo Euskara-ren Hiztegitik aurrera ez dira ber-dinak izango». Egungo Euskara-ren Hiztegia sarean besterik ezdago. Bide beretik, euskal lexiko-aren «altxorra» biltzea eskertuzion.

Ergatibotasunaren maisu «Zenbat horrelako hiztegi ez otedira geldiarazi edo bertan beherautzi?». Galdera airean utzi zuenBlanca Urgell irakasleak. Eta Sa-rasolak zailtasunen aurka aurreraegin duela oroitarazi. BeñatOihartzabal euskaltzainak, be-rriz, Iparraldeko ondarea IbonSarasolaren lanetan mintzaldiaeskaini zuen, eta hizkuntzalariakmugaz bi aldeetako hizkuntz ba-tasunaren alde landutakoa azal-du zuen. «Hastapenean euskarabatu hori Hegoaldean moldatuaizan bada, gero euskara batu horibortxarik gabe, kalapitarik gabe,onartu dute Iparraldeko euskal-dunek, ikusi baitute beren onda-rea horretan izaten zela».

Eta beste hari mutur bati eginzion tira Itziar Laka irakasleak:gramatikari. Ergatibonatasuna-ren inguruan Sarasolak jositakoikerketa hartu zuen mintzagai-tzat. «Ibonen hipotesia ergatibo-tasun morfologikoaren lehenen-go aitzindaria da».

Bukaera aldean, Josu Landaidazleak hartu zuen hitza, Saraso-lak itzuli berri duen Julio Cortaza-rren obra baliatuz, omendutako-aren ibilbidea kronopioen izaera-rekin alderatu zuen. «Euskal kro-nopiorik existituko balitz, behar-

Euskal hiztegiaren ingeniariaIbon Sarasola hizkuntzalaria omendu dute, hiztegigintzan eta literaturgintzan jorratutako bideaeskertzeko asmoz b ‘Ibon Sarasola, Gorazarre’ liburua kaleratu dute, 71 egileren artean taxutua

Hizkuntzalaritzan egindako ibilbide oparoarengatik omendu dute Ibon Sarasola. JON URBE / ARGAZKI PRESS

BERRIA

Larunbata, 2015eko martxoaren 14aKultura32

Orotariko EuskalHiztegia eta EgungoEuskararen Hiztegiahistoriarako geratukodiren bi lerro dira»Pello SalaburuEHUko irakasle eta liburuaren egilea

‘‘Behartuta bainoerretiroa hartuko ez duen alegiazkokronopio honek auskalozer ekarriko digun»Josu Landa Idazlea

‘‘Erabilerak agintzen du.Kontua batasuna da:Gora ‘emendatu’, gora ‘domeinu’ eta gora ‘likidezia’!»Ibon SarasolaHizkuntzalaria

‘‘

11 / 19

Page 13: Ibon Sarasola - ehu.eus · estándar del género negro del que partieron en entregas anteriores, algo que venían reclamando sus seguidores, según Guarnido. ... en un viaje por las

bada, kronopio horrek gaztetanPoemagintza izeneko poema li-burua argitaratuko zukeen. Etagarai bertsuan, apika, VoltairerenKandido itzuliko zuen, Francohiltzeko hiru urte falta zirelarik».

Euskal kronopiorik balegoHiztegiak taxutzeko prozesua ereizan zuen hizketagai: «Kronopiohipotetiko horrek euskal literatu-raren historia idatzi ondoren, so-zialak eta bestelakok, euskal lite-ratura numeroetara ere eramannahi izan zuen, beti oso harroegon izan baita inoiz ogibide izanez duen ingeniero, ingineru edoingeniari formazioaz eta izaeraz.Horregatik ere, agian, 1980an hiz-kuntzalaritza konputazionalarenbidea sortu zuen gurean».

Lehengoaz gogoratzeaz gain,egungoak ere aipatu zituen: «De-lako kronopioak 67 urte zituene-an euskararen akademian zituenardurak eta lanak utzi egin zituen.Dimititu egin zuen. Gazte erre-belde bati egokiagoak litzaizkio-keen formak eta hitzak erabiliz.Kronopioak ezin geldirik egon.Itzulpenak egiteari lotu zitzaion,ostera». Erradiografia marraztuzuen. «Behartuta baizik erretiroahartuko ez duen alegiazko krono-pio honek auskalo zer ekarrikodigun etorkizunean».

Sarasolak hitz egin zuen azke-na, gogoeta moduan. «Erabilerakagintzen du, eta men egin behardiogu». Aldarria eta umorea uz-tartu zituen. «Kontua batasunada: gora emendatu, gora domei-nu, gora likidezia!», esan zuen,gatazka sortzen dioten hiru eus-kal hitzi erreferentzia eginez. Etaildo berari eutsi zion solasari, ga-rai bateko erabakiak ardatz:«Imajinatzen duzue gaur eguninork krokodilo proposatzea?Inork ez lioke kasu egingo!». Bu-katzeko, batasunaren alde min-tzatu zen: «Ni aurrera aterako di-ren gauzen alde nago. Betoz cor-pusak! Eta batasuna saia gaitezenegiten gehien erabiltzen diren hi-tzen bidez».

Kultura b 33BERRIA

Larunbata, 2015eko martxoaren 14a

Ainhoa Sarasola

Hogei urte igaro dira azken aldizelkar ikusi zutenetik, azkenekozelkarrekin hitz egin zutenetik.Aurrez aurre daude berriro biakorain, elkarrengandik banandu-rik hogei urte eta hamaika bizi-pen tartean dituztela. Eta hizke-tan hasi dira, bizitzaz, heriotzaz,familia arteko harremanez, gaz-taroko ametsez eta horien bilaka-eraz... «Bizitzari buruzko gogoetabat» baita, azken batean, Zu gabeantzezlanak proposatzen duena,bi pertsonaren arteko harremanaoinarri hartuta. Alex Tellok idatzieta zuzendu du lana. AnabelArraiza eta Inazio Tolosa protago-nisten rolean direla, gaur estrei-natuko dute obra, Lasarte-Oriako(Gipuzkoa) Manuel Lekuona kul-tur etxean, 19:00etan.

«Berdin dio zer adin duzun edozer pentsamendu, bizitzaren in-guruko hausnarketa bat plantea-tzen du antzezlanak», azaldu duAnabel Arraiza aktoreak. Izan ere,berak jokatzen duen pertsonaia-ren, Mariren, eta Inazio Tolosakjokatzen duenaren artean zer ha-rreman dagoen ez du jakingoikusleak lehen unean, ez eta nordiren, non dauden edo zer gertatuzaien ere; istorioak aurrera eginahala joango dira askatzen kora-pilo horiek. Bien arteko elkarriz-ketak eta Arraizaren bakarrizketadira lanaren oinarria, hiru pasar-tetan banatuak: elkartzen direne-koa lehena, Marik atzera egitenduenekoa hurrengoa, eta Arrai-zaren esanetan «obraren mamiajasotzen duena» azkena, korapi-loak askatzen direnekoa.

Protagonista bakoitza belau-

naldi batekoa da; hainbat bizipenpartekatu dituzte; beste asko, ez.Baina, gainera, hogei urtean ba-koitzak bere bilakaera izan du.«Bizitzaren eta sortzen dituzunharremanen poderioz, ardatz etainteresak ezberdinak dira, bestedinamika batzuk sortzen dira;hori bizitza bera da, eta hori isla-tzen da». Gatazka iturri ere izan-go dira horiek zenbaitetan, batezere Mari bere bizitzarekin zeregingo duen erabakitzeko pun-tuan dagoelako.

Une gogorrak eta hunkigarriaktartekatzen ditu antzezlanak, bai-na sentimenduak eragiteaz gain,gogoeta egitera ere eraman nahidute ikuslea. «Berdin dio adinak,gizon edo emakume izan, ezkon-dua edo ezkongabea, berdin diozein egoeratan zauden... Momen-turen batean obran zure egoera

islatuta ikusiko duzu, edozeinigerta dakiokeen zerbait konta-tzen baita, eta horrek gogoeta egi-tera eramaten zaitu».

Konpainia berria 2007tik zebilkion antzezlanarenideia buruan Alex Tellori, baina iazidatzi zuen gidoia, eta Atea Teatrobere konpainia berriaren bideztaularatuko du orain. Naturalis-moaren ildotik garatzen da an-tzezlana, eta, eszenografia soilabadu ere, giro berezia sortuko du-te Xabier Lozanoren argiztapenek,Mikel Laboaren musikak eta JoseLuis Zumetaren zenbait artelanek.

Gaurkoaz gain, Zu gabeantzez-lanaren beste bost saio dauzkatehitzartuta apirila bitarte: Tolosan,Antzuolan, Zarautzen, Usurbileneta Zizurkilen eskainiko dute,oraingoz, lana.

Bizitzaren ilunak, aurrez aurre‘Zu gabe’ lana estreinatuko du gaur Atea Teatrok; bizitzaren inguruan gogoeta egitera darama

Inazio Tolosak eta Anabel Arraizak jokatzen dituzte bi protagonisten rolak Zu gabe antzezlanean. ATEA TEATRO

12 / 19

Page 14: Ibon Sarasola - ehu.eus · estándar del género negro del que partieron en entregas anteriores, algo que venían reclamando sus seguidores, según Guarnido. ... en un viaje por las

13 / 19

Page 15: Ibon Sarasola - ehu.eus · estándar del género negro del que partieron en entregas anteriores, algo que venían reclamando sus seguidores, según Guarnido. ... en un viaje por las

Fecha Titular/Medio Pág. Docs.

13/03/15 Ibon Sarasola EHUko irakaslea omenduko dute ostiral honetan adiskideek eta irakaskideek / Europapress.es 15 1

13/03/15 Ibon Sarasola EHUko irakaslea omenduko dute gaur Donostian / Deia.com 16 1

13/03/15 Ibon Sarasolaren mezua: benetan erabiltzen den hitzak du lehentasuna / Diario Vasco 17 1

14/03/15 Homenaje a Sarasola / noticiasdegipuzkoa.com 18 1

14/03/15 La UPV/EHU homenajea a Ibon Sarasola / Deia.com 19 1

14 / 19

Page 16: Ibon Sarasola - ehu.eus · estándar del género negro del que partieron en entregas anteriores, algo que venían reclamando sus seguidores, según Guarnido. ... en un viaje por las

Europapress.es http://www.europapress.es/euskera/noticia-ibon-sarasola-ehuko-irakaslea-omenduko-dute-ostiral-honetan-adiskideek-eta-irakaskideek-20150313100735.html

Vie, 13 de mar de 2015 07:35Audiencia: 555.711

VPE: 4.268

Tipología: online

Ranking: 6

Página: 1

Ibon Sarasola EHUko irakaslea omenduko dute ostiral honetan adiskideek etairakaskideek

Viernes, 13 de marzo de 2015

Ibon Sarasola EHUko irakaslea omenduko dute ostiral honetan adiskideek eta irakaskideek

DONOSTIA, 13 Mar. (EUROPA PRESS) - Ibon Sarasola Euskal Herriko Unibertsitateko (EHU) irakasleariohorezko ekitaldi akademikoa egingo diote adiskideek eta irakaskideek ostiral honetan, martxoaren 13ean,Gipuzkoako campuseko Carlos Santamaria zentroko Antonio Beristain aretoan, Donostian. EHUko iturriekjakinarazi dutenez, ekitaldian, EHUko Argitalpen Zerbitzuak kaleratu berri duen liburua emango zaio Sarasolari:Beatriz Fernández eta Pello Salaburu irakasleek paratu duten "2015 ...

Leer mas: http://www.europapress.es/euskera/noticia-ibon-sarasola-ehuko-irakaslea-ome nduko-dute-ostiral-honetan-adiskideek-eta-irakaskideek-20150313100735.html

(c) 2015 Europa Press. Está expresamente prohibida la redistribución y la redifusión de este contenido sin suprevio y expreso consentimiento.

15 / 19

Page 17: Ibon Sarasola - ehu.eus · estándar del género negro del que partieron en entregas anteriores, algo que venían reclamando sus seguidores, según Guarnido. ... en un viaje por las

Deia.comhttp://www.deia.com/2015/03/13/ocio-y-cultura/cultura/ibon-sarasola-ehuko-irakaslea-omenduko-dute-gaur-donostian

Vie, 13 de mar de 2015 07:55Audiencia: 77.951

VPE: 631

Tipología: online

Ranking: 5

Página: 1

Ibon Sarasola EHUko irakaslea omenduko dute gaur Donostian

Viernes, 13 de marzo de 2015

hezkuntza - Ibon Sarasola Euskal Herriko Unibertsitateko (EHU) irakasleari ohorezko ekitaldi akademikoaegingo diote gaur goizean adiskide eta irakaskideek, Gipuzkoako campuseko Carlos Santamaria zentroan,Donostian. EHUk jakinarazi duenez, kaleratu berri den 2015. Ibon Sarasola, Gorazarre. Homenatge,Homenaje. Bilbo: UPV/EHU liburua jasoko du Sarasolak omenaldian. Lan honetan 71 egilek eta 14 erakundekparte hartu dute. - Europa Press

16 / 19

Page 18: Ibon Sarasola - ehu.eus · estándar del género negro del que partieron en entregas anteriores, algo que venían reclamando sus seguidores, según Guarnido. ... en un viaje por las

Diario Vascohttp://www.diariovasco.com/culturas/201503/13/ibon-sarasolaren-mezua-benetan-20150313192702.html

Vie, 13 de mar de 2015 20:01Audiencia: 232.697

VPE: 1.892

Tipología: online

Ranking: 6

Página: 1

Ibon Sarasolaren mezua: benetan erabiltzen den hitzak du lehentasuna

Viernes, 13 de marzo de 2015

Euskal Herriko Unibertsitateko lankide eta lagun batzuek gorazarre egin diote Ibon Sarasola Euskal HerrikoUnibertsitateko ikertzaileari. Zenbait lagunen hitzaldien ostean, Sarasolak berak jardun du, eta hiztegigilebaten ahotan oso ortodoxo ez diren ideia hauek jaurti zituen: «Nire Euskara batuaren ajeak liburuarekin eznago batere gustura. Zuzentasuna proposatu dugu eta ez dugu asmatu. Erabilera da garran-tzitsuena,erabiltzen den hitza, alegia. Euskara gaztelaniaren menpe zeratu [garatu?] behar dugu. Zuk esan dezakezudelako hitz hori batasunaren kontra doala, baina inork kasorik egiten ez badizu? Orduan zer egin behar duzu?Negar? Batasuna egin behar dugu, bai, baina gehien egiten diren hitzekin. Garai batean gutxi ginen eta batekesaten bazuen krokodilo zela forma zuzena, denek kaso egiten zioten segituan, baina gaur ez da hala gertatzen.Zer egin behar dugu? Ba amore eman eta salbatu daitekeena salbatu. Erabilerak agintzen du eta men eginbehar dugu. Horregatik dira hain garrantzitsuak corpusak. Domeinu hitza disparate bat da, baina haren aldeegingo dut, erabiltzen baldin bada. Gora emendakin! Gora domeinu! Gora likidezia!». Omenaldi-ekitaldian,aurrena Pello Salaburuk hartu du hitza. Euskal Herriko Unibertsitateko Euskara Institutuko zuzendaria daSarasolaren lankidea eta gorazarre honen antolatzaileetako bat. Ondoren, Patxi Goenagak jardun du: «PatxiAltunak behin baino gehiagotan agertu zidan kezka: nor izango zen Koldo Mitxelenaren lekukoa hartuko zuena.Beldur zen Bizkaitik etorriko ote zen, eta guztiok dakigun izen hori aipatu zuen, orain esango ez dudana. Nik,berriz, lasai egoteko, Ibon Sarasola izango zela. Eta halaxe gertatu zen. Mitxelenaren oinordekorik baldinbadago, Ibon da». Saioaren bukaera aldera, Goenagak eskerrak eman dio Sarasolari EuskaltzaindikoGramatika Batzordearen krisialdian solidaritatea agertzeagatik. Miren Azkaratek, berriz, adierazi du OrotarikoEuskal Hiztegiak «mugarri bat markatu» zuela, baina Egungo Euskararen Hiztegia aurreko hura gainditzenari dela. «Ez gara kontziente hemen zer altxor daukagun. Egungo euskararen argazki primerakoa daukaguhor». Euskal_Herriko Unibertsitateko Euskara Institutua ari da hiztegi hori presta-tzen sarean, eta gaur egunletra hauek daude kontsultarako:_C, D, F, G, H, I, J, K, L, M, N, Ñ, O, P, Q, R eta S. Blanca Urgellek, hasteko,esan du Sarasola irakasle izan zuela Gasteizen Euskal Filologia ikasten hasi zenean. «Ibonen bi esaldigogoangarri errepikatu izan diet nik askotan ikasleei: Lo mejor es enemigo de lo bueno eta Haga usted lo quepueda. Voltairerengandik atera zuen lehenbiziko esaldi hori, Candido euskaratu zuenean. Ibonek zabalduzituen nire euskaldun belarriak. Filologia arloan nire gurasoa izan da». Beñat Oihartzabalek, berriz: «Euskarabatu hori, arazorik gabe, kalapitarik gabe onartu dute Iparraldekoek. Ni lekuko naiz». Josu Landak ere jardundu. Informatika arloa zaindu izan du Euskara Institutuan, eta oso bestelako hitzaldia egin du. Kronopioekinlotu du Sarasola, duela gutxiCortazarren Historias de cronopios y de famas euskaratutakoa baita. Landakgogorarazi du Sarasola gurean «hizkuntzalaritza konputazionalaren aitzindaria» izan zela, konputagailuek «txartel zulatuak zituzten garaian». Lo Más lo más 5

17 / 19

Page 19: Ibon Sarasola - ehu.eus · estándar del género negro del que partieron en entregas anteriores, algo que venían reclamando sus seguidores, según Guarnido. ... en un viaje por las

noticiasdegipuzkoa.comhttp://www.noticiasdegipuzkoa.com/2015/03/14/sociedad/homenaje-a-sarasola

Sáb, 14 de mar de 2015 07:56Audiencia: 20.737

VPE: 131

Tipología: online

Ranking: 5

Página: 1

Homenaje a Sarasola

Sábado, 14 de marzo de 2015

LA UPV/EHU rindió ayer homenaje al profesor Ibon Sarasola, a quien se le hizo entrega de un ejemplar dellibro que el Servicio Editorial de la Universidad Vasca ha publicado recientemente sobre su figura. La UPVquiso agradecer de esta forma la "inmensa proyección académica" de Sarasola, de quien remarcaron su"trabajo sin descanso" en el centro universitario.

18 / 19

Page 20: Ibon Sarasola - ehu.eus · estándar del género negro del que partieron en entregas anteriores, algo que venían reclamando sus seguidores, según Guarnido. ... en un viaje por las

Deia.comhttp://www.deia.com/2015/03/14/ocio-y-cultura/cultura/la-upvehu-homenajea-a-ibon-sarasola

Sáb, 14 de mar de 2015 09:56Audiencia: 77.951

VPE: 631

Tipología: online

Ranking: 5

Página: 1

La UPV/EHU homenajea a Ibon Sarasola

Sábado, 14 de marzo de 2015

La UPV/EHU rindió ayer homenaje al profesor Ibon Sarasola, a quien se le hizo entrega de un ejemplar dellibro que el Servicio Editorial de la Universidad Vasca ha publicado recientemente sobre su figura. La UPV/EHU quiso agradecer de esta forma la "inmensa proyección académica" de Sarasola, de quien remarcaronsu "trabajo sin descanso" en el centro universitario. En la publicación de Pello Salaburu y Beatriz Fernández,han participado 71 autores y catorce entidades tanto estatales como internacionales. Foto: Javi Colmenero

19 / 19