Nuevos escenarios y metodologías didácticas en los entornos ...
PREDAPS Sitges 2014 Jornadas-2014/Nuevos... · 2014-11-13 · Nuevos'datos'del'estudio'PREDAPS' '...
Transcript of PREDAPS Sitges 2014 Jornadas-2014/Nuevos... · 2014-11-13 · Nuevos'datos'del'estudio'PREDAPS' '...
Nuevos'datos'del'estudio'PREDAPS''
Francisco'Javier'García'Soidán'
Sitges,(18(de(octubre(de(2014(
DISEÑO'
!!!!Se!trata!de!un!estudio'prospec?vo'en!el!que!se!prevé!seguir!una!cohorte'de'sujetos'prediabé?cos'y!otra!cohorte'de'sujetos'sin'alteraciones'en'el'metabolismo'de'la'glucosa'durante!5G10'años.!!
!Población'de'estudio:''!!!!Pacientes!de!ambos!sexos!que!acuden!a!los!centros!de!
Atención!Primaria!de!Salud!con!una!edad!superior!a!los!29'años'e!inferior!a'los'75'años'y!que!firmen!el!consen>miento!informado.!
OBJETIVOS'DEL'ESTUDIO!
Obje?vo'general''!!!!Determinar!el!riesgo!de!diabetes!y!el!riesgo!de!complicaciones!vasculares!en!pacientes!prediabé>cos!e!iden>ficar!los!factores!asociados!a!esos!riesgos.!
Criterios'inclusión'A.'Paciente'prediabé?co'(CASO):!!!1.'''Úl?mo'valor'de!Glucemia!plasmá>ca!en!ayunas!(GPA)!entre!100G125'mg/dl'y!!!!!!!!!Úl>mo!!valor!de!HBA1c!(hemoglobina!glucosilada!DCCT)!<!5,7%!
2.'''Úl>mo!valor!de!GPA!<!100!mg/dl!!y!!!!!!!!Úl?mo'valor!de!HBA1c!entre!5,7%G6,4%'!3.'''Úl?mo'valor'de!GPA!entre!100G125'mg/dl'y!!!!'''''''Úl?mo!'valor'de!HBA1c!entre!5,7%G6,4%''!!!B.'Paciente'sin'alteraciones'en'el'metabolismo'hidrocarbonado'(CONTROL):'!1.!!!GPA'<'100'mg/dl!!y!!HBA1c'<'5,7%''!
Número'de'inves?gadores'
Inves?gadores'potenciales:' 205'
Inves?gadores'que'se'dieron'de'alta:' 150'
Inves?gadores'que'han'incluido'pacientes:' 125'
Resultados ! Participantes:
! Investigadores
! Individuos: un total de 2022
• Factores demográficos • Estado civil • Nivel de estudios • Criterios de inclusión
Sexo Prediabéticos Sin Alteraciones del metabolismo de la
glucosa
Total por sexo
Varón 595 (50.3%) 388 (46.3%) 983
Mujer 589 (49.7%) 450 (53.7%) 1039
Total por tipo de sujeto 1184 838 2022
Etapa basal PREDAPS
Resultados ! Participantes:
! Investigadores ! Pacientes:
• Factores demográficos • Estado civil • Nivel de estudios • Criterios de inclusión
Etapa basal PREDAPS
Glucemia basal alterada
21.5%
HbA1c alterada 26.7%
Ambos 51.9%
Análisis'de'los'datos'recogidos'en'la'etapa'basal'
Análisis'–'Datos'de'la'Etapa'Basal'Perfil!de!riesgo!cardioSmetabólico!según!criterios!de!prediabetes!
CARACTERÍSTICAS'CLINICAS'Y'ANALÍTICAS*'
Glucemia'Normal'
HbA1c''5,7G6,4%'
!! GPA''100G125'mg/dL'
!! HbA1c'''+'GPA''
Tendencia''lineal''(p)'
Índice!de!masa!corporal!(Kg/m2)! 27,4! 28,9! 29,0! 30,7! <0,001!Cintura!(cm)! 93,6! 97,8! 97,4! 101,9! <0,001!Presión!arterial!sistólica!(mmHg)! 128,9! 132,4! 134,6! 134,9! <0,001!Presión!arterial!diastólica!!(mmHg)! 78,8! 80,3! 80,9! 81,4! <0,001!Colesterol!!total!(mg/dL)! 210,9! 210,1! 209,0! 209,3! 0,396!LDLSC!(mg/dL)! 129,6! 130,8! 129,7! 127,9! 0,317!HDLSC!(mg/dL)! 58,2! 54,6! 54,9! 54,0! <0,001!Triglicéridos!(mg/dL)! 114,7! 124,4! 127,6! 138,7! <0,001!Ácido!úrico!(mg/dL)! 5,1! 5,3! 5,5! 5,7! <0,001!Gamma!glutamiltransferasa!(UI/L)! 29,1! 32,2! 35,8! 36,7! <0,001!Hemoglobina!(gr/dL)! 14,4! 14,5! 14,6! 14,5! 0,507!Filtrado!glomerular!(ml/min/1,73!m2)! 90,1! 90,8! 89,7! 91,3! 0,530!Glucosa!Plasmá>ca!Ayunas!(mg/dL)! 87,4! 91,2! 108,5! 110,9! <0,001!HbA1c!(%)! 5,3! 5,9! 5,4! 6,0! <0,001!*Medias!ajustadas!por!edad,!sexo,!nivel!de!estudios!y!antecedentes!familiares!de!diabetes.!
Comunicación(Congreso(SEMERGEN(2013(
Análisis'–'Datos'de'la'Etapa'Basal'• Factores!de!riesgo!modificables!y!presencia!de!prediabetes!en!hombres!y!mujeres.!
FACTORES'DE'RIESGO'MUJERES' '' HOMBRES'
OR' ('95%'CI')' OR' ('95%'CI')''
Consumo'de'alcohol' !!Consumo!de!cualquier!can>dad!vs.!no!consumo! 0,94! (0,73–1,23)! 1,54' (1,08–2,20)'
Presión'Arterial' ''Hipertensión!vs.!no!hipertensión! 1,79' (1,37–2,35)' 1,88' (1,40–2,53)'
Lipidos' ''HDLSC!<50/<40!mg/dl!vs.!HDLSC!≥50/≥40!mg/dl! 1,82' (1,33–2,49)' 1,77' (1,16–2,69)'
Obesidad' ''General:!IMC!≥30!Kg/m2!!vs.!IMC!<30!Kg/m2!!! 2,26' (1,71–2,99)' 1,43! (0,99–2,07)!Abdominal:!Cintura!≥88/≥102cm!vs.!Cintura!<88/<102cm! 2,55' (1,94–3,35)' 2,01' (1,43–2,83)'
Argculo!en!proceso!de!revisión!editorial!por!Scand(J(Primary(Health(
MAGNITUD'DE'LOS'COMPONENTES'DEL'SÍNDROME'METABOLICO'EN'PACIENTES'CON'PREDIABETES'
Comunicación(Congreso(SED(2013(
Análisis'–'Datos'de'la'Etapa'Basal'Asociación!entre!diferentes!medidas!antropométricas!de!obesidad!y!presencia!de!prediabetes!
''MEDIDAS'MUJERES' HOMBRES'
OR'ajustada'por'edad'
OR'ajustada'por'edad'y'AFD'
OR'ajustada'por'edad'
OR'ajustada'por'edad'y'AFD'
Índice'de'Masa'Corporal''≥30'Kg/m2!' 2,27!(!1,73!S!2,97)!!! 2,20!(!1,67!S!2,88)! 2,41!(!1,81!S!3,21)!!! 2,44!(!1,83!S!3,26)!
Cintura''≥88/≥102cm'' 2,66!(!2,05!S!3,45)!!! 2,60!(!1,99!S!3,39)! 2,66!(!2,02!S!3,49)!!! 2,62!(!1,99!S!3,45)!
Ra?o'Cintura/Talla'>0,55' 3,07!(!2,33!S!4,04)!!! 3,00!(!2,27!S!3,97)! 2,69!(!1,98!S!3,66)!!! 2,65!(!1,95!S!3,62)!
!! !! !! !! !! !! !! !! !!AFD:!Antecedentes!familiares!de!diabetes.!
Comunicación(Congreso(SED(2014(
Antecedentes'familiares'y'Prediabetes'
'Asociación'entre'los'antecedentes'familiares'de'diabetes'y'prediabetes''
(definida'con'ambos'criterios)'en'obesos'y''no'obesos.''Odds'ra?o'ajustados'por'edad'y'sexo'e'intervalos'de'confianza'al'95%'(IC'95%)'
'Obesos' No'obesos'
OR1! IC!95%!! OR1! IC!95%!!
Obesidad'abdominal2' 1,62' 1,20!S!2,18! 2,86' 2,00!S! 4,10!
Obesidad'general3' 1,58' 1,10!S!2,28! 2,53' 1,87!S! 3,41!!! !! !! !! !! !! !! !! !! !! !! !! !! !!
!
1!La!odds!ra>o!!compara!la!frecuencia!de!antecedentes!familiares!de!diabetes!en!las!personas!con!prediabetes!frente!a!las!personas!sin!alteraciones!en!el!metabolismo!de!la!glucosa.!2Circunferencia!de!la!cintura!≥102cm!en!hombres!y!≥88!cm!en!mujeres!3Índice!de!masa!corporal!≥30!kg/m2!
Hígado'graso'y'prediabetes'
• FaGy(Liver(Index((FLI)!
FLI=!(e!0.953*loge!(TAG)!+!0.139*BMI!+!0.718*loge!(GGT)!+!
0.053*WC!S!15.745)/(1!+!e!0.953*loge!(TAG)!+!0.139*BMI!
+!0.718*loge!(GGT)!+!0.053*WC!S!15.745)*100!
TAG:!triglicéridos! !!BMI:!índice!de!masa!corporal!GGT:!gamma!glutamiltransferasa! !!WC:!perímetro!abdominal!!
Valor'medio'de'Fa#y%Liver%Index%(FLI)'correspondiente'a'la'etapa'basal'por'cohorte'de'pacientes'
COHORTE' n' Media' Intervalo'de'Confianza'95%'
!! '' ''Pacientes!sin!alteraciones!del!metabolismo!de!la!glucosa! 810! 43,7' 41,8!S!45,6!
Pacientes!con!prediabetes! 1.141! 61,2' 59,7!S!62,7!
Glucemia!100S125!mg/dl! 250! 57,3! 53,9!S!60,6!HbA1c!!5,7S!6,4!%! 301! 53,0! 49,8!S!56,2!
Glucemia!100S125!mg/dl!y!HbA1c!!5,7S!6,4!%! 590! 67,1' 65,2!S!69,0!!! !! !! !! !! !! !!
Hígado'graso'y'prediabetes'
Valor'medio'de'Fasy'Liver'Index'(FLI)'correspondiente'a'la'etapa'basal'según'presencia'de'diabetes'al'segundo'año'de'seguimiento.'
'' n' Media' Intervalo'de'Confianza'95%'
!! '' ''Diabetes! 70! 75,0' 69,8!S!80,2!
No!diabetes! 1.881! 53,2! 51,9!S!54,4!
!! !! !! !! !! !! !!
Hígado'graso'y'prediabetes'
Análisis'de'los'datos'recogidos'en'la'etapa'basal'y'en'la'primera'
visita'de'seguimiento'
Análisis'–'Primera'Visita'FACTORES'RELACIONADOS'CON'LA'INCIDENCIA'DE'DIABETES'G'ANÁLISIS'MULTIVARIABLE'
OR' IC'95%'
Sexo!!(hombre(vs(mujer)( 2,38! (1,13!–!4,98)!Edad!(50(a(64(años(vs(30(a(49(años)( 0,68! (0,27!–!1,66)!
!(65(a(74(años(vs(30(a(49(años)( 0,76! (0,29!–!2,01)!Nivel!educa>vo!(Secundaria(y(superior(vs(inferior(a(secundaria)( 0,91! (0,44!–!1,85)!Antecedentes!familiares!de!diabetes!mellitus!(Si(vs(No)! 1,99! (1,04!–!3,81)!Tipo!de!prediabetes!(HbA1c(5,7W6,4(%(vs(Glucemia(100W125(mg/dl)( 0,70! (0,21!–!2,39)!
!(Ambas(alteraciones(vs(Glucemia(100W125(mg/dl)( 2,15! (0,86!–!5,38)!Hipertensión!arterial!(Si(vs(No)! 2,56! (0,95!–!6,88)!Hipercolesterolemia!(Si(vs(No)! 1,01! (0,53!–!1,90)!Hipertrigliceridemia!(Si(vs(No)! 0,96! (0,38!–!2,41)!Obesidad!general!(Si(vs(No)! 1,56! (0,74!–!3,33)!Obesidad!abdominal!(Si(vs(No)! 1,18! (0,50!–!2,76)!Tabaquismo!(Si(vs(No)! 0,85! (0,36!–!2,04)!Consumo!de!alcohol!(Si(vs(No)! 0,41! (0,21!–!0,83)!Desayuno!(Incompleto(o(ausente(vs(Completo)! 0,61! (0,21!–!1,81)!Consumo!de!frutas!(No(diario(vs(Diario)! 1,16! (0,55!–!2,44)!Consumo!de!verduras!(No(diario(vs(Diario)! 1,08! (0,56!–!2,05)!Inac>vidad!qsica!(Si(vs(No)! 1,75! (0,89!–!3,45)!
Comunicación(Congreso(PCDE(2014(
PREDAPS!S!Resultados!del!primer!año!de!seguimiento!
CAMBIOS''2012G2013'
Criterios'de'prediabetes'
68,3!%! 70,9!%!92,4!%!
31,7!%! 29,1!%!7,6!%!
0%!
10%!
20%!
30%!
40%!
50%!
60%!
70%!
80%!
90%!
100%!
Glucemia!100S125!mg/dl! HbA1c!!5,7S!6,4!%! Glucemia!100S125!mg/dl!y!HbA1c!!5,7S!6,4!%!
Porcen
taje!
Sujetos!que!han!normalizado!las!cifras!de!glucemia!y/o!HbA1c!en!el!primer!año!de!seguimiento.!
!Sujetos!que!presentan!criterios!de!prediabetes!en!el!primer!año!de!seguimiento.!
PREDAPS!S!Resultados!del!primer!año!de!seguimiento!
INCIDENCIA''Eventos'cardiovasculares'
Pacientes'sin'alteraciones'
del'metabolismo'de'la'glucosa'
Pacientes'con'
prediabetes''
TOTAL' 0,5!%! 1,6!%!
SEXO'Mujeres! 0,0!%! 0,7!%!Hombres! 1,1!%! 2,4!%!
EDAD'30!a!49!años! 0,0!%! 0,6!%!50!a!64!años! 0,3!%! 0,9!%!65!a!74!años! 1,4!%! 2,9!%!
Nuevo!diagnós>co!de:!• Eventos!coronarios!(infarto!al!miocardio,!angina,!revascularización!coronaria)!
• Revascularización!periférica!• Revascularización!del!tronco!supraaór>co!
• Hospitalización!por!insuficiencia!cardíaca!!
• Accidente!vascular!cerebral!(ictus!isquémico,!hemorragia!intracraneal,!isquemia!cerebral!transitoria)!
• Arteriopaga!periférica!sintomá>ca.!
Análisis'del'seguimiento'de'la'segunda'visita'
Visitas'de'seguimiento'por'CCAA'
COMUNIDAD'AUTÓNOMA'Etapa'Basal'
(2012)'
Primer'año'de'seguimiento'(2013)'
!! Segundo'año'de'seguimiento'(2014)'
Visita'realizada'
Visita'no'realizada'
Visita'realizada'
Visita'no'realizada'
n' (%)' n' (%)' n' '(%)' n' (%)' n' '(%)'Andalucía! 145! (100,0)! 136! (93,8)! 9! (6,2)! 42! (29,0)! 103! (71,0)!Aragón! 105! (100,0)! 104! (99,0)! 1! (1,0)! 84! (80,0)! 21! (20,0)!Principado!de!Asturias! 45! (100,0)! 41! (91,1)! 4! (8,9)! 30! (66,7)! 15! (33,3)!Islas!Baleares! 34! (100,0)! 33! (97,1)! 1! (2,9)! 1! (2,9)! 33! (97,1)!Canarias! 148! (100,0)! 134! (90,5)! 14! (9,5)! 88! (59,5)! 60! (40,5)!Cantabria! 19! (100,0)! 19! (100,0)! 0! (0,0)! 19! (100,0)! 0! (0,0)!Cas>lla!La!Mancha! 8! (100,0)! 4! (50,0)! 4! (50,0)! 0! (0,0)! 8! (100,0)!Cas>lla!y!León! 87! (100,0)! 85! (97,7)! 2! (2,3)! 69! (79,3)! 18! (20,7)!Cataluña! 326! (100,0)! 303! (92,9)! 23! (7,1)! 193! (59,2)! 133! (40,8)!País!Vasco! 105! (100,0)! 89! (84,8)! 16! (15,2)! 49! (46,7)! 56! (53,3)!Extremadura! 93! (100,0)! 86! (92,5)! 7! (7,5)! 34! (36,6)! 59! (63,4)!Galicia! 76! (100,0)! 72! (94,7)! 4! (5,3)! 53! (69,7)! 23! (30,3)!Comunidad!de!Madrid! 487! (100,0)! 443! (91,0)! 44! (9,0)! 242! (49,7)! 245! (50,3)!Región!de!Murcia! 99! (100,0)! 82! (82,8)! 17! (17,2)! 40! (40,4)! 59! (59,6)!Comunidad!foral!de!Navarra! 59! (100,0)! 58! (98,3)! 1! (1,7)! 37! (62,7)! 22! (37,3)!La!Rioja! 40! (100,0)! 40! (100,0)! 0! (0,0)! 36! (90,0)! 4! (10,0)!Comunidad!Valenciana! 146! (100,0)! 140! (95,9)! 6! (4,1)! 50! (34,2)! 96! (65,8)!
TOTAL' 2022' (100,0)' 1869' (92,4)' 153' (7,6)' 1067' (52,8)' 955' (47,2)'
Incidencia'de'Diabetes'
Tasas'de'Incidencia'de'Diabetes'
COHORTE'Nº'de'
Casos'de'Diabetes'
PersonasGaño' Tasa'de'Incidencia''(100'personasGaño)'
Pacientes!sin!alteraciones!del!metabolismo!de!la!glucosa! 2! 1.417! 0,1'
Pacientes!con!prediabetes! 69! 1.984! 3,5'
Glucemia!100S125!mg/dl! 8! 433! 1,8!
HbA1c!!5,7S!6,4!%! 5! 538! 0,9!
Glucemia!100S125!mg/dl!y!!HbA1c!!5,7S!6,4!%! 56! 1.013! 5,5'
CONCLUSIONES'• Los!pacientes!con!prediabetes!>enen!una!mayor!presencia!de!Síndrome!
Metabólico!• La!ra>o!cintura/talla!es!la!medida!antropométrica!que!se!asocia!en!mayor!medida!
con!prediabetes!• Los!AF!de!DM!son!un!factor!de!riesgo!de!prediabetes!sobre!todo!en!los!pacientes!
no!obesos!• El!hígado!graso!>ene!una!mayor!prevalencia!en!sujetos!con!prediabetes!y!con!
diabetes!• El!sexo!masculino!y!los!AF!de!DM!se!asociaron!de!manera!independiente!con!el!
desarrollo!de!diabetes!• El!consumo!de!alcohol!se!mostró!como!un!factor!protector!en!el!desarrollo!de!
diabetes!• El!desarrollo!de!diabetes!fue!del!0,1%!al!año!en!los!controles!y!del!3,5%!en!los!
pacientes!con!prediabetes!• Los!pacientes!con!ambas!alteraciones!(GBA!y!HbA1cA!)!>enen!un!riesgo!muy!
superior!de!S!metabólico,!hígado!graso!y!diabetes!
¿'CUESTIONES'?'