1
#28#28#28#28#28
dekemberidekemberidekemberidekemberidekemberi
konferencia miZRvnili ioseb kvaWaZis 85 wlisTavisadmi
Tbilisi 3-4.12.2010 TBILISITBILISITBILISITBILISITBILISICONGRESSECONGRESSECONGRESSECONGRESSECONGRESSE FR FR FR FR FROM PROM PROM PROM PROM PROFOFOFOFOF. J. KV. J. KV. J. KV. J. KV. J. KVAAAAACHADZE - 85CHADZE - 85CHADZE - 85CHADZE - 85CHADZE - 85
(Tbilisis saxelmwifo samedicino universiteti mis. vaJa-fSavelas #29)(Tbilisis saxelmwifo samedicino universiteti mis. vaJa-fSavelas #29)(Tbilisis saxelmwifo samedicino universiteti mis. vaJa-fSavelas #29)(Tbilisis saxelmwifo samedicino universiteti mis. vaJa-fSavelas #29)(Tbilisis saxelmwifo samedicino universiteti mis. vaJa-fSavelas #29)
evromecnierebis saqarTvelos erovnuli seqciis sabWos sxdoma
XXIXXIXXIXXIXXI saukunis pediatria-invalidobis profilaqtikis medicinad unda iqces
#@1, 27.06.2008
20.12.2008
23.12.2008
01.06.2009
19.12.2009
01.06.2010
92 150
gilocavT gilocavT gilocavT gilocavT gilocavT Soba-axal welSoba-axal welSoba-axal welSoba-axal welSoba-axal wels!s!s!s!s!
saqarTvelos v. moroSkinis saxelobis socialuri pediatriis dacvisa fondisa da Tssu g. Jvanias saxelobis pediatriuli klnikis gazeTi 2010 w.
karaleTi
_ 01.06.2010
, II kongresi
; 1.06.2010
XXI-XXII -XXII I
2socialuri pediatriissocialuri pediatriissocialuri pediatriissocialuri pediatriissocialuri pediatriisdacvis fondis XXII dadacvis fondis XXII dadacvis fondis XXII dadacvis fondis XXII dadacvis fondis XXII dasaqarTvelos meddaTa IIsaqarTvelos meddaTa IIsaqarTvelos meddaTa IIsaqarTvelos meddaTa IIsaqarTvelos meddaTa II
konferenciis pres-relizikonferenciis pres-relizikonferenciis pres-relizikonferenciis pres-relizikonferenciis pres-relizi
2010 wlis 1-2 ivniss soci-
aluri pediatriis dacvis
fondis mier Catarda samec-
niero-praqtikuli konferen-
cia Temaze: “bavSvTa usafr-
Txoeba mecnierebis gziT” da
“socialuri pediatria da
bavSvTa janmrTeloba”.
konferenciis programaSi
iyo:
I plenaruli sxdoma:
evromecnierebis saqarTve-
los seqciis medicinisa da
sportis departamentis
samoqmedo strategia _
“BATUMI SPRING 2010” saerTa-Soriso kongresze miRebuli
“medicinis da sportis mec-
nieruli marTvis erovnuli
koncefciis mixedviT” ganxil-
va-momxsenebeli: seqciis Tav-
re prof. g.CaxunaSvili
saqarTvelos pediatrTa
akademiis angariSi – momxse-
nebeli akademiis generalu-
ri mdivani d. fruiZe
II plenaruli sxdoma:
saqarTvelos meddaTa me-
ore konferencia.
XXII konferencia ”spor-
tis medicinisa da ganTle-
bis erTiani mecnieruli mar-
Tvis aucilebloba”.
evromecnierebis saqarTve-
los erovnuli seqciis sab-
Wos sxdoma.
konferencia gaxsna pro-
fesorma medicinis mecniere-
baTa doqtorma g. CaxunaS-
vilma
misalmebebiT gamovidnen:
parlamentis wevri komite-
tis Tavmjdomare profesori
oTar ToiZe, saqarTvelos sa-
bunebismetyvelo mecnierebaTa
akademiis prezidenti profe-
sori p.kervaliSvili,saqarT-
velos pediatrTa akademiis
prezidenti profesori i. ci-
ciSvili, profesori r. svaniS-
vili, sruliad saqarTvelos
qalTa kongresis prezidenti
l. kiknaZe, saqarTvelos pedi-
atrTa asociaciis preziden-
ti profesori a. kvezereli-
kopaZe, saqarTvelos humanita-
ruli da saxelovnebo akade-
miis swavluli mdivani pro-
fesori i. doliZe, Tssu req-
tori profesori z. vadaWko-
ria.
aRsaniSnavia rom pediatr-
Ta konferenciis istoriaSi
pirvelad moxda rom saqarT-
velos prezidentis meuRlem
pirvelma ledim miiRo aqti-
uri monawileoba, risTvisac
qalbaton sandra e. rulovss
vuxdiT did madlobas.
konferenciis pirvel ple-
naruli sxdomaze socialu-
ri pediatriis dacvis fon-
dis “madlierebis sigeli” ga-
daeca viqtor moroSkinis
ojaxs. samwuxaroa rom igi
naadrevad wavida am qveyni-
dan da daaklda ojaxs, me-
gobrebs, qveyanas, wels mas 65
weli Seusruldeboda. igi iyo
Cveni fondis pirveli prezi-
denti. Mman didi energia Ca-
do fondis dafuZnebaSi.
socialuri pediatriis
dacvis fondis “qebis sige-
li” gadaeca 85 wlis asakTan
dakavSirebiT profesor a.
kvezereli-kopaZes - saqarT-
velos pediatrTa asociaci-
is prezidents.
socialuri pediatriis dac-
vis fondis “qebis sigeli” ga-
daeca saqrTvelos pirvel le-
dis sandra rulovss. saqar-
TveloSi keTilSobiluri miz-
nebis dedaTa da bavSvTa jan-
mrTelobaze zrunvisaTvis da
saqvelmoqmedo miznebisTvis.
aqve aRiniSna rom pediatrTa
moRvaweobis mravalwlian is-
toriaSi 2010 wlis 1-2 ivnisis
konferencia iyo pirveli, ro-
melsac daeswro sapatio stu-
mari qveynis pirveli ledi q.
sandra e. rulovsi da metic,
miiRo aqtiuri monawileoba
konferenciis muSaobaSi. kidev
erTxel vuxdiT madlobas q.
sandra e. rulovss aseTi mxar-
daWerisTvis.
konferenciaze sazeimod ga-
daeca monawilis sertifika-
ti vaxtang ratiSvils, rome-
lic amJamad aSS-Si niu iork-
Si, re-trening centrSi gadis
kursebs da iqneba meddaTa
aliansis aqtiuri wevri, amJa-
mad ki Cveni warmomadgenelia
aSS-Si saorganizacio sakiTxe-
bis mosagvareblad.
saqarTvelos meddaTa
II konferencia
Tavmjdomareebi: q. garse-
vaniSvili, n. yavelaSvili
moxsenebebi
1. imunitetis cvlilebebi
bronqopnevmoniis dros bav-
SvebSi – m. leluaSvili
2. pacientis uflebebi. da
informirebuli Tanxmoba pe-
diatriul praqtikaSi – m. mo-
naseliZe.
3. iSviaTi daavadebebi sa-
qarTveloSi – sandra e. ru-
lovsi, i. bulia.
4. H1N1 gavrceleba da pre-
vencia – a. razmaZe.
5. ekopaTologiebi – d. zu-
kakiSvili
6. ganviTarebis Tandayoli-
li mankebi – d. biWikaSvili
7. qlamidiuri infeqcia da
respiraciuli dazianebani
bavSvebSi – v. bindiaSvili, m.
javaxiSvili.
8. lazolvanis gamoyene-
ba sasunTqi sistemis zogi-
erTi paTologis dros bavS-
vebSi – l. labaZe.
9. axalSobilTa Termuli
kontroli – q. axobaZe.
10. saeqTno ganaTleba sa-
qarTveloSi – m. gogaSvili.
11. axali saeqTno struq-
tura hospitalur seqtorSi
– q. garsevaniSvili.
12. stenduri moxsenebebi
warmoadgines f. marSaniam, d.
biWikaSvilma, m. jananaSvilma,
T. berbiWaSvilma, m. frido-
niSvilma, q. SariqaZem.
XXII konferencia “spor-
tis medicinis da ganaTlebis
erTiani mecnieruli marTvis
aucileblobis Sesaxeb”
Tavmjdomareobdnen pro-
fesorebi: g. CAxunaSvili, a.
kvezereli-kopaZe, i. doliZe,
y. faRava, r. ku-
tubiZe.
leqciebi da
moxsenebebi
1. sportsmen
bavSvTa da mo-
zardTa gul-
sisxlZarRvTa
T a n a m e d r o v e
problemebi g. Ca-
xunaSvili
2. mkvleleli
organizmebis formirebis ne-
iroqirurgiuli safuZvlebi
– akad. n. aleqsiZe
3. biotomografiis roli
sportsmenTa fsiqo-fizikuri
ganviTarebis diagnostikaSi –
prof. i. doliZe.
4. mozardTa Sesaxeb – S
vaSaZe.
5. bavSvTa da mozrdil
sportsmenTa kvebis proble-
mebi – prof, d. zarnaZe, i. zar-
naZe
6. produqt “iveriulis” ga-
moyenebis aucilebloba
sportsmenebSi – m.m.d. k. Caxu-
naSvili, n. jobava.
7. BNP -s roli aTletis
kardiovaskularuli paTo-
logiebis adreul etapze di-
agnostirebaSi – i. nadareiS-
vili, prof. g. CaxunaSvili.
8. osgoT-Slateris komp-
leqsuri mkurnaloba bavSv-
Ta da mozardTa asakis spor-
tsmenebSi – prof. p. kasraZe.
9. moswavleTa gonebrivi
Sromis higiena – m. gurgeniZe
10. sportuli travmebis Ta-
namedrove mkurnaloba fexbur-
TelebSi, plazmuri nakadis ga-
moyenebiT – prof. s. jaiani.
11. kinezoTerapiis roli
kistofibrozis marTvaSi –
m.d. n. badriaSvili, m.d. n. To-
furiZe, n. SariqaZe, T gogilaS-
vili
III plenarul sxdomaze mi-
Rebul iqna rezolucia, ga-
nixiles saorganizacio sa-
kiTxebi.
RonisZiebaTa saorganiza-
cio komiteti
1. Georgian National Section ofEOROSCIENCE:
2. saqarTvelos mecnieru-
li da saxelovnebo akademia;
3. International Fund the world se-curity and child;
4. socialuri pediatriis
dacvis fondi;
5. Tssu;
6. g. Jvanias pediatriuli
klinika;
7. gestozebis Svilobili
samedicino daxmarebis saer-
TaSoriso organizacia
(OGASH);8. socialuri mecnierebis
interkontinentaluri akade-
mia (IAMSS);9. saqarTvelos bavSvTa
kardiologTa asociacia;
10. saqarTvelos sabunebis-
metyvelo mecnierebaTa aka-
demia;
11. saqarTvelos eqimTa
asociacia;
12. saqvelmoqmedo humani-
taruli fondi “SOCO”
13. saqarTvelos meddaTa
asociacia;
14. aliansis pirveli nabi-
jebi;
15. koalicia damoukidebe-
li cxovreba “moZraoba afxa-
zeTisaTvis”;
16. saqarTvelos axalgaz-
rda pediatrTa liga;
17. sruliad saqarTvelos
qalTa kongresi;
18. evropis medikos stu-
dentTa asociacia (EMSATBILISI);
19. saqarTvelos pediatr-
Ta academia;
20. saqarTvelos samedici-
no specialistebis asociacia;
21. eqimTa uflebebis dac-
vis asociacia;
22. saqarTvelos bavSvTa
qirurgTa asociacia;
23. dedaTa da bavSvTa jan-
mrTelobis centri;
24. saqarTvelos sportis
departamenti;
25. saqarTvelos pediatr-
Ta asociacia;
26. Tssu studenturi TviT-
marTveloba;
27. Tssu studentTa samec-
niero sabWo
konferenciis Tanamdgomni
saqarTvelos sapatriarqo;
saqarTvelos Sromis, jan-
mrTelobisa da socialuri
dacvis saministro;
saqarTvelos parlamentis
janmrTelobisa da socialu-
ri dacvis komiteti;
saqarTvelos sportis da
axalgazrdul saqmeTa depar-
tamenti;
Tbilisis meriis Sromis,
janmrTelobisa, socialuri
dacvis da ganaTlebis samsa-
xuri;
saqarTvelos pediatriis
kvleviTi instituti;
kavSiri “sporti janmrTe-
lobisaTvis, sporti dopingis
gareSe”
S.p.s. “GIC”, S.p.s. “iveriu-li”, S.ps “NG”
konferenciis oqros spon-
sori “aversi”
so ci a lu ri pe di at ri is dac vis so ci a lu ri pe di at ri is dac vis
fon dis XXII da sa qar T ve los fon dis XXII da sa qar T ve los
eq T ne bis II kon fe ren ci Taeq T ne bis II kon fe ren ci Ta
r e z o l u c i e b i:r e z o l u c i e b i:
Tbilisis saxelmwifo samedicino universitets ulocavs `socialuri da Tbilisis saxelmwifo samedicino universitets ulocavs `socialuri da ekologiuri pediatriis~ saredaqcio kolegia 80 wlis iubiles daarsebidanekologiuri pediatriis~ saredaqcio kolegia 80 wlis iubiles daarsebidan
1.-01.06.10-is kon fe ren ci a Ta mo-1.
na wi le ni sru li ad izi a re ben Batumi – Spring – 2010 OsaerTaSoriso kon g-
res ze, mi Re bul re zo lu ci ebs: a)Kkonce-
fcia Se i mu Sa va so ci a lu ri pe di at ri is
dac vis fon d ma 2009 wels da ev ro mec ni-
e re bis sa qar T ve los erov nul ma ceq ci am
da am t ki ca igi Batumi – Spring – 2010 OsaerTaSoriso kon g res ze, ro me lic
or ga ni ze bu li iyo 7- 9 ma iss, 2010w. Go-vernment of the Autonomous Re pub li cof Adjara; Sho ta Rus ta ve li Sta te University in Batumi; International Foundation for Sus ta i nab le Deve-lopment; Euro MediterraneanAcademy of Arts and Sci en ces, and Intercultural Euro Mediterra-nean Cen ter for UNESCO-s or ga ni za ci e bis
mi er, seq ci a ze “Sci en ce for Chil d ren and Yout Se cu rity” ( Medicine and Sports) b)Ddaeva-la ES GNS-is me di ci ni sa da spor tis de par ta ments mi si moq me de bis erT-erT
pri o ri te tad ga mo acxa dos - me di ci ni sa
da spor tis mec ni e ru li mar T vis erov-nu li kon cef cia- /jan m r Tel Ta o beb ze
zrun va/ - “j.T.z.”- da sam Tav ro bo da
ara sam Tav ro bo or ga ni za ci eb Tan er Tad
kon cef ci is Se mad ge ne li prog ra me bis
Ses ru le ba ze zrun va.
eTxo vos sa qar T ve los par-2.
la ments, jan m r Te lo bis dac vis,
spor tis, ga naT le bi sa da mec ni e re bis,
eko no mi kis sa mi nis t ro ebs, uSu a lod
ki sa qar T ve los spor ti sa da axal-
gaz r do bis saq me Ta de par ta ments,
ga na xor ci e lon swra fi re a gi re ba ni,
ra Ta dro u lad uz run vel yo fi li
iq nes sa or ga ni za cio er Te u li-”sa-
qar T ve los spor tis mec ni e re ba Ta
erov nu li fe de ra ci is” sa xiT.
eTxo vos sa qar T ve los par-3.
la men tis jan dac vi sa da so ci a lur
sa kiTx Ta ko mi tets Se iq m nas me di ci-
ni sa da spor tis sa mec ni e ro-sa kon-
sul ta cio sab Wo.
eTxo vos sa qar T ve los par la ments 4.
Se i c va los ter mi ne bi ̀ sa Su a lo med per-
so na li~, m̀ed da~ da Ca nac v l des ter mi ne-
biT ̀ sa eq T no per so na li~ da ̀ eq Ta ni~.
eTxo vos saq r T ve los par la-5.
men tis jan m r Te lo bi sa da so ci a lur
sa kiTx Ta ko mi tets da sa qar T ve los
Sro mis, jan m r Te lo bis da so ci a lu-
ri dac vis sa mi nis t ros ga ni xi lon da
mi i Ron sa moq me dod sa qar T ve los eq T-
ne bis aso ci al ci is mi er mom za de bu li
do ku men ti ,,sa qar T ve lo Si sa eq T no
saq mis re for mis po li ti ka’’.
eTxo vos ev ro mec ni e re bis sa-6.
qar T ve los erov nu li seq ci is me di-
ci ni sa da spor tis de par ta ments ma Ti
moq me de bis pri o ri te teb Si ga mo acxa-
dos sa qar T ve los med da Ta dip lo mu-
ri da pos t dip lo mu ri prog ra me bi.
da e va los sa qar T ve los eq-7.
T ne bis aoci a ci as da so ci a lu ri
pe di at ri is dac vis fon dis med da Ta
de par ta ments uz run vel yon eq T ne bis
swav le bis pro ce sis gan xor ci e le-
ba sa eq T no uwy vet ga naT le ba sa da
spe ci a li za ci a Si aso ci a ci e bis mi er
Se mu Sa ve bu li prog ra me biT. prog ra-
me bis Seq m na da gan xor ci e le ba, maT ze
kon t ro li da e va los, maT So ris, Sem-
deg spe ci a lis tebs:
Ca xu naS vi li gi or gi _ pro-• fe so ri
To fu ri Ze ne li _ me di ci nis • doq to ri
bad ri aS vi li ne li _ me di ci-• nis doq to ri
Wa Wia gri go li _ me di ci nis • mec ni e re ba Ta doq to ri
mi qa be ri Ze ma ri na _ g. Jva ni as • sax. pe di at ri u li kli ni kis fi zi o Te-
ra pi u li gan yo fi le bis gam ge.
ya ve laS vi li na na _ so ci a lu ri • pe di at ri is dac vis fon dis med da Ta de-
par ta men tis xel m ZR va ne li, g. Jva ni as sax.
pe di at ri u li kli ni kis mTa va ri eq Ta ni.
gar se va niS vi li qe Te va ni _ • sa qar T ve los eq T ne bis aso ci a ci is
pre zi den ti, akad. o. Ru du Sa u ris sax.
erov nu li sa me di ci no cen t ris mTa-
va ri eq Ta ni.
i. do li Ze _ pro fe so ri• ev ro mec ni e re bis saq r T ve los 8.
erov nu li seq ci is me di ci ni sa da spor-
tis de par ta men tis, ba Tu mis 2010 wlis
msof lio kon g res ze mi Re bu li me di ci-
ni sa da spor tis mec ni e ru li mar T vis
kon fe ren ci is far g leb Si, de par ta ments
da e va los prog ra me bis Seq m na da maT
gan xor ci e le ba ze kon t ro li.
da e va los sa qar T ve los eq-9.
T ne bis aso ci a ci as da so ci a lu ri
pe di at ri is aso ca i ci as uz run vel yon
2011 wli saT vis ami er kav ka si is eq T ne-
bis kon fe ren ci is or ga ni ze ba.
sa sur ve lia ga er Ti an des sa-10.
qar T ve lo Si eq Tan Ta sa kiTx Ta msur-
vel Ta sam Tav ro bo da ara sam Tav ro-
bo or ga ni za ci e bi, Se iq m nas er Ti a ni
ali an si, ro me lic iq ne ba eq Tan Ta
dip lo mam de li, dip lo mis Sem d go mi
pro fe si u li swav le bi sa da ma Ti da-
saq me bis stra te gi u li sa kon sul ta-
cio da ma ko or di ne be li or ga no.
da e va los ev ro mec ni e re bis 11.
sa qar T ve los erov nu li seq ci as:
_ uz run vel yos ze mo aR niS nul
re zo lu ci a Si sa kiTxe bi dan ga mom di-
na re ad gi lob ri vi da sa er Ta So ri so
Ro nis Zi e be bis mowyo ba (sim po zi u mi,
kon fe ren cia da a.S.).
_ da e va los so ci a lu ri pe di at-
ri is dac vis fon dis XXII da sa qar-
T ve los eq Tan Ta II kon fe ren ci a Ta
re zo lu ci e bis aR s ru le ba ze zrdun va
da kon t ro li.
3
41. miznebi: evromecnierebis Ria fo-
rumi aris erTaderTi adgili, sadac
mecnierebs, maswavleblebs, medias, po-
litikosebs, publikas SeuZliaT eka-
maTon, zegavlena moaxdinon, infor-
macia miiRon mimdinare da momaval
ganviTarebebze teqnologiasa da mec-
nierebaSi, maT zegavlenaze sazoga-
doebasa da politikur sakiTxebze.
a) axlandeli garRvevebi mecniere-
basa da teqnologiur ganviTareba-
Si, yvela sferoSi, sabunebismetyve-
loTi dawyebuli, socialur-humani-
taruliT damtavrebuli. b) evropu-
li publikis CarTvis stimulireba
mecnierebasa da teqnologiaSi. g)
evropuli dialogis, mecnierebasa da
teqnologiebze, sazogadoebis da di-
alogis xelSewyoba im platformis
SeTavazebiT, romelic iTvaliswinebs
komunikaciebs politikosebis, poli-
tikosebis, kanonmdeblebis, industriis,
mediis da mecnierebis warmomadgen-
lebs Soris. d) uzrunvelvyoT ga-
mosadegi, Zvirfasi resursi, romelic
moicavs karierebis rekomendacias
axalgazrda mecnierebistvis.
2. ESOF-is zedamxedvelobis sabWo
da samdivno: zedamxedvelobis sab-
Wo partniorobs evromecnierebastan
da kidev xuT evropul fondTan: Com-pagnia di San Paolo, Fondazione Cariplo,Riksbankens Jubileumsfond, Robert BoschStiftung GmbH, Stifterverband fur dieDeutsche Wissenschaft. maT daarses es
zedamxedvelobis samWo da meTval-
yureoben esof-is ganviTarebas da
maspinZeli qalaqebis arCevas. samdiv-
nos ki Tavosnobs esof-is program-
direqtori. TviTon samdivno ki stras-
burgSia da pasuxismgebelia, rom xe-
li Seuwyos adgilobriv organiza-
torebs (esof-is), forumis gagrZele-
badobas da identurobis dadgenas.
3. formati: a) forumi Seicavs or
mTavar programas: konferenciis
programa (gamofeniTurT) da prog-
rama “mecniereba qalaqSi”. b) konfe-
renciis programa dayofilia sxva-
dasxva samec. Temebad, romelsac
programis komiteti adgens. Yovel
TemaSi, rogorc wesi, Sedis sabune-
bismetyvelo sesias da,roca adeqva-
turia, SeiZleba moicavdes socialu-
ri mec., humanitarizms da xelovne-
bas, maTematikas, politikis azri, mniS-
vneloba, Careva, ekonomikuri da biz-
nes sakiTxeba, eTika, media da a.S.
programas farTo formatebis rao-
denoba gaaCnia: garCevebi, sityviT ga-
mosvlebi, prezentaciebi, saxalxo
leqcieba, debatebi, mecnierebTan an
politikosebTan Sexvedra da a.S.
formatebi airCeva imis mixedviT, Tu
romeli iqneba ufro saintereso
axalgazrda mecnierebisTvis, rom
isini movizidoT. Temebs, sagans da
sesiebs orive programisTvis irCevs
saprogramo komiteti. am komitetma
aseve unda gaiTvaliswinos winamZRo-
li komitetis rekomentaciebi. winam-
ZRoli komiteti irCevs saboloo Te-
mebs forumisTvis, aseve afasebs kon-
kurenciis principiT individualu-
ri mecnierebis, samecniero organi-
zaciebis, kompaniebis, mediis SemoTa-
vazebebs. saprogramo komiteti uz-
runvelyofs dabalansebulTemebia-
ni programis arCevas. udidesi Semo-
Tavazebebis aris Bottom-up, Tumca sap-rogramo komiteti aseve ganixilavs
top-down Semotavazebebs, rom srul-
yos saboloo programa an kidev Se-
exos uaxles sagnebs da didi inte-
resis mqone sakiTxebs. Sakonferen-
cio programa unda moicavdes 150-
mde movlenas da unda moizidos 5000
tanamonawile. g) programa “ mecnie-
reba qalaqSi” Sedgeba didi raode-
nobis movlenebisgan da gamiznulia
maspinZeli qalaqis xalxze(yvela
asakis), rata gazardos maTi intere-
si mecnierebis mimarT. Tu SesaZle-
beli iqneba, informacia, linkebi amis
Sesaxeb unda gavrceldes maspinZe-
li qveynis erovnuli samecniero seq-
ciis(ebis) gavrcelebis zRvarze.
Aaseve savaldebuloa saerTaSoriso,
erovnuli, adgilobrivi mediis Car-
Tva, saxalxo diskusiebi, Teatri, mul-
timedia, eqspereimentebi da leqcie-
bi skolebSi, gamofenebi, hands-on mov-lenebi museumebSi. es SeiZleba iyos
calkemdgomi an gaerTianebuli spor-
tul, kulturul an turistul mov-
lenebTan. Savaldebuloa cotaTi Sem-
subuqdes ormxrivi trafiki monawi-
leebs Soris, romlebic Tavidan da-
interesebulni arian an konferenci-
aSi an programaSi “ mecniereba qa-
laqSi”. d) aseve iqneba gamofenebi, so-
cialuri da Tanmdevi movlenebi.
Gamofena centraluri movlenaa kon-
ferenciisam rinekuc aZlevs SesaZ-
leblobas sxvadasxva organizaciebs,
xalxs, kompaniebs warmoadginon Ta-
vianTi vitrina. Socialur movlenebs
ar sWirdeba ganmarteba. Satelitu-
ri movlenebi moicavs Sexvedrebs
sxvadasxva samecniero gaerTienebeb-
Tan, konferenciis gareT, romlebis
fiqroben rom forumTan synqroni-
zeba iqneba momgebiani. forumisTvis
es gadidebuli efeqtis mqone iqneba
da saWiroa mecneirebis da samecni-
ero gaerTianebebis esof-is irgvliv
gaerTianeba. Yvela eseTi movlena
SeiZleba esof-Tan iyos kavSirSi da
nebismieri sareklamo masala (esof-
is) unda iyos SeTanxmebuli samdiv-
nosTan.
4. finansuri modeli: maspinZeli
qalaqi an organizacia valdebulia,
warmoadginos mtkicebuleba, maspinZ-
lobis Sesaxeb moTxovnis gagzavni-
sas, rom SeuZlia dados 250 000 evro,
rata Seqmnas adgilobrivi gaerTia-
neba, Seqmnas fondi da sawisi opera-
ciebi, rogorc ki arCevans gaakeTde-
ba forumis Catarebis adgilis Se-
saxeb. programis sesiebi unda iyos
TviTdafinansebadi da amasTanave pi-
robebi unda emTvxveodes organiza-
cias da dafinansebas. maTi dafinan-
seba ar iqneba esof-is biujetis na-
wili. Gamonaklisi, iqneba daskvniTi,
qeinouT leqciebi. Igive SeiZleba gav-
rceldes top-down sesiebze. forumisbiujeti, savaraudod, iqneba 4 mili-
oni evro da maspinZelma organiza-
ciam unda moiZios udidesi nawili
Semosavlis erovnuli an sazRvar-
gareTa wyaroebidan. danarCeni nawi-
li dafinansdeba evropuli organi-
zaciebidan, piradi an saxalxo spon-
sorebisgan. fondis aweva evaleba
proeqtis gunds. evrokavSiris ins-
titutebis damxmarebaze zrunva ki ad-
gilobriv organizatorebs da evro-
mecnierebas evaleba. proeqtis gun-
di valdebulia yvela kontaqti ev-
ropidan aris gadacemuli esof-is
samdivnos, rom uzrunvelyon spon-
sorebi datovebulni arian sabWoSi
Semdgomi forumebisTvis. grZelva-
diani dafinansebis SeTanxmebebi ga-
formdeba esof-is samdivnosTan.
Bbiujeti Seicavs esof-is mcire xar-
jebs (4%). Evromecniereba moiTxovs,
rom yvela SemoTavazebas (maspinZ-
lobis Sesaxeb) Tan axldes aradab-
runebadi 10 000 evro. Ees Tanxa mo-
gebis SemTxvevaSi dafaravs 4%-is
nawils. Yvela deficitze pasuxism-
gebloba ekisreba maspinZel orga-
nizacias.
5. organizacia: forumi aris ev-
ropulis saerTasoriso movlena,ro-
melic moiTxovs a) evropul mid-
gormas politikuri, marketinguli, fi-
nansuri da presis mxridan da b)
Zlieri adgilobrivi organizaciis
aSenebas forumisTvis da progra-
misTvis “ mecniereba qalaqSi”. pro-
eqtis gundi aris centri, romlesac
uxelmZRvanelebbs esof-is 2014 is
Tavmjdomare. winamZRoli komitetis-
gan modis zedamxedveloba da sa-
erTaSoriso marTva. Patronebis sa-
erTaSoriso sabWo aZlierebs esof-
is poziciebs mecnierebis, industri-
is da politikis steikholderebs
Soris. The ESOF Committee Structure is des-cribed in detail in Annex 1. The relationshipsbetween the various committees are also illust-rated in Annex 2.
6. esof2014 is wardgena: maSin, ro-
desac esofis Tavjdomare warmoad-
gens 2014 wlis forums, evromecnie-
rebis mmarTveli da zedamxedvelo-
bis sabWos wevrebs Txoven, rom xe-
li Seuwyon da daexmaron esof-is
promouSens.
7. komunikaciebi da esofis bren-
direba: evromecniereba proeqtis
gunds aniWebs uflebas gamoyenebu-
li iqnas “ESOF” brendis saxeli
ESOF2012 sa da ESOF2014-is dasasruls
Soris periodSi. Esof2014 gamoiyenebsaxlandel damtkicebul esof-is lo-
gos. Nebismieri sxva logos gamoye-
nebas sWirdeba evromecnierebis ne-
barTva. Evromecnierebas gaaCnia veb
gverdebi ESOF2014.org da ESOF2014.euda sxva dakavSirebuli saitebi.
8. evromecnierebis wevrebis xe-
lis Sewyoba: proeqtis gundi daex-
mareba axali wevrebis moZiebaSi ev-
romecniebas. gundi gamoiyenebs ev-
romecneirebis rCevebs samizne jgu-
febsa da strategiebze da gaumar-
tivebs xels Seuwyobs axal wevrebs
esof2014Si monawileobis miRebas. Is
aseve xels Seuwyobs adgilobrivi
seqciis Seqmnas.
9. monitoringi, uwyvetoba ESOF-is movlenebisa: farTo informacia
(monawileebze, Jurnalistebze, spon-
sorebze, kanonmdeblebze, same-cniero
da teqnologiur institutebze da
a.S.) Seikribeba monacemTa bazaSi wina
forumidan. monacemTa baza evromec-
nierebis sakuTrebaa da daculia
esof-is samdivnoTi. proeqtis gunds
eqneba ufleba Sevides am bazaSi, ra-
Ta uzrunvelyos axali informaci-
is mimateba da esof2014 is Catareba.
specifiuri SeTanxmebebi daideba mo-
nacemTa bazis gamoyenebasTan dakav-
SirebiT, rom ar SeewinaaRmdegos
erovnul da saerTaSoriso iuridi-
ul regulaciebs da efeqturad ga-
moiyenon evromecnierebis da esof-
is ganviTarebisTvis.
10. ena: esof2014-is ena iqneba in-
glisuri.
11. Semdgomi moTxovnebi SeTava-
zebisTvis(maspinZlobis): a) Setavaze-
ba unda gaaketos erTma wamyvanma
organizaciam. organizaciam unda gas-
wios proeqtis gundis maspinZloba
da gaarkvios, Tu vin iqneba, winamZRo-
li komitetis Tavmjdomare. am or-
ganizaciam unda Seqmnas an TviTon
unda iyos iuridiuli gaerTianeba,
romelic moawyobs esof2014s. xel-
Sekruleba gaformdeba am iuridi-
ul organosa da evromecnierebas
Soris. b) SeTavazebas unda mxars
uWerdnen adgilobrivi akademiuri, sa-
mecniero, industriuli, socialuri
organizaciebi da wamyvani erovnu-
li gaerTianebebi mecnierebasa da
teqnologiebSi. g) SemoTavazeba un-
da asaxavdes adgilobrivi, regionu-
li da erovnuli mediis xelmiswav-
domobas. d) SemoTavazeba unda asa-
xavdes winaswar dajavSnis SesaZleb-
lobas konferenciis Catarebis ad-
gilebisa da minimum 1500 sastumros
oTxisa, rom uzrunvelyofili iyos
xelmisawvdomoba. e) forumi unda Ca-
tardes maissa da seqtembers Soris
periodSi.
12. SesaZleblobebi, pirobebi: a)
qalaqi, romelSic forumi Catardeba,
unda iyos cnobili misi mniSvnelo-
vani kavSirebiT mecnierebasa da ga-
mokvlevebTan. Warmatebuli maspinZe-
li qalaqi cnobili iqneba, rogorc “
evromecnierebis evropis mecniere-
bis qalaqi”. b) konferenciis Catare-
bis adgilebi unda itevdes 3000mde
adamians nebismier dros. moTxovni-
lebebia: Zalian didi darbazi (1000
kacis dasajdomi), ramodenime didi
darbazi, 10-12 patara darbazi para-
leluri sesiebisTvis, gamofebis ad-
gili. Komunikaciebi da presis gasa-
Tavsebeli adgili. forumi aqamde aq-
E S O F 2 0 1 4
5cevs yuradRebas konferenciis ad-
gilebis integracias qalaqis cxov-
rebasTan. Tumca kandidatebs SeuZ-
liaT warmoadginon sxva arCevani.
g) unda iyos yelmisawvdomi, uxvi res-
tornebi da sastumroebi. Forumma
ar unda amowuros, Seaviwrovos, mo-
icvas yvela konferencia, sastumro-
ebi da restornebi. d) sxvadasxva
kulturuli da turistuli atraq-
cionebi unda iyos. e) qalaqi advi-
lad SeRwevadi unda iyos evropis
mTeli kontinentidan.
13. xelmZRvaneloba da SerCeva:
esofis zedamxedvelobis sabWo pa-
suxismgebelia: gaxados forumis mi-
sia platforma evropuli mecniere-
bisTvis, strategiis da programis po-
litikis dasaxva esof-is samdivnos-
Tvis, esof-is samdivnos zedamxeve-
loba. Garda imisa, rom zedamxedve-
lobis sabWo irCevs qalas, igi sam-
divnos iyenebs rogorc iaraRs eso-
fis gadawyvetilebebis miRebaSi. eso-
fis samdivno uzrunvelyofs Seufer-
xeblobas da identurobas forumis
Sexvedrebisa da atarebs SerCeviT
procedurebs warmatebuli esof-is
Casatareblad. misia mizania: daic-
vas brendi da identuroba esofis,
dauWiros mxari zedamxedvelobis
sabWos SuamavlobiT SeTavazebebis
gadacemis da SerCevis procesSi, mo-
ipovos grZelvadiani korporaciu-
li dafinanseba, daamyaros kavSiri
msgavs organizaciebTan samyaros ne-
bismier wertilSi, ganaviTaros po-
litikuri kursi, procedurebi, mona-
cemTa bazebi, romelic Seivseba iq-
neba forumebs Soris periodSi da
moicavs yvela warmaTebiT Catare-
bul forums, gaabas qseli esof-is
mxardamWerebs Soris (evropul sam.
organizaciebs, kompaniebs, medias da
politikosebs Soris), rom yvelam
aaSenos damxmare gaerTieneba eso-
fisa. rodesac qalaqi iRebs ufle-
bas, Caataros forumi, is xels awers
samdivnos yvela gaidlains, raTa pa-
tivi sces identurobas, organizaci-
as. SerCevis procesi: a) SerCevis pa-
neli: SerCevis paneli aris esof-is
samdivno, romelsac SeuZlia miama-
tos eqsperti Tavis rigerbs. Is da-
patijebs yvela monawiles pirvel
noembers, 2010 an axlos am TariRTan.
Is izrunebs imaze, rom interesTa kon-
fliqti ar warmoiSvas. Komitetis wev-
rebma es unda daamowmon werilo-
biT, mowveul eqspertebTan erTad. b)
proceduruli aspeqtebi: SerCevis pa-
neli ar miiRebs aranair saCuqars an
stimuls SemTavazeblebisgan. saCuq-
rebi dabrumebuli iqneba SemTavazeb-
lis xarjebiT. panelma SeiZleba da-
aTvalieros SemoTavazebuli adgi-
li. amis xarjebs Tavidan bolomde
Tavis Tavze aiRebs evromecniereba.
g) dokumentebis xelmisawvdomoba: yve-
la dokumenti da drois ganrigi ga-
moqveynebulia www.euroscience.org,www.esof.20nn.org and www.esofn-1.org) Te-mebi, romlebsac SemoTavazebaSi un-
da SeexoT: samdivno moiwvev SemTa-
vazeblebs, raTa maT gaakeTon zepi-
ri prezentacia da gaagzavnon weri-
lobiTi dokumenti: 1) preliminalu-
ri idea an, saboloo devizi. 2) ino-
vaciuri gzebi, rom moizidon didi
audiencia forumis orive nawilisT-
vis da gazardos esof-is zegavle-
na. 3) qalaqi, rogorc samecniero qa-
laqi, kulturuli da turistuli at-
raqcionebi. 4) lokaluri jgufebi:
romeli organizaciebi, Tanamdebobis
pirebi, iuridiuli struqturebi gi-
Wers mxars. organizaciuli SesaZ-
leblobebis demonstracia, mediis mi-
sawvdomoba. unari, rom swrafad mog-
vardes adminitraciuli da logis-
tikuri SeTanxmebebi. 5) erovnuli
mxardaWera. 6) biznes gegma, finanse-
bi, marketingi. 7) konferenciis Cata-
rebis adgili 8) sakmarisi sastum-
roebis arseboba da xelmisawvdo-
moba. e) SerCevis kriteriumi: koncep-
evromecnierebis saqaTvelos erovnulievromecnierebis saqaTvelos erovnulievromecnierebis saqaTvelos erovnulievromecnierebis saqaTvelos erovnulievromecnierebis saqaTvelos erovnuliseqcia agrZelebs aqtiur muSaobasseqcia agrZelebs aqtiur muSaobasseqcia agrZelebs aqtiur muSaobasseqcia agrZelebs aqtiur muSaobasseqcia agrZelebs aqtiur muSaobas
evromecnierebis saqaTvelos erovnuli seqciis sxdoma
15.10.2010
lublianas q. # g. Jvanias saxelobis klinika (Tbilisi)
gansaxilveli sakiTxebi:
1. evromecnierebis saqarTvelos erovnuli seqciis 2009-2010 wlebis
mimdinare angariSi (g. CaxunaScvili, n. TofuriZe)
2. evromecnierebis saqarTvelos erovnuli seqciis 2010-2014 wlebis
strategiuli gegmis ganxilva (g. CaxunaSvili, p. kervaliSvili, s. baCiaSvi-
li, n. TofuriZe, n. bawelaSvili, k. CaxunaSvili, k. kokaia, g. kalandaZe, T.
uruSaZe, z. vadaWkoria, d. kasraZe, d. fruiZe, d. CaxunaSvili)
a) mecnierebaSi axalgazrdebis CarTvisaTvis Sexvedrebi universitetebsa
da institutebSi (Tbilisi, quTaisi, baTumi)
b) ioseb kvaWaZis dabadebis 85 wlisadmi miZRvnili konferencia (adgi-
lis, drois, programis gansazRvra)
g) mimdinare koferenciebi (2010-2011-2012 ww)
d) 2012 wlis evromecnierebis forumSi (irlandia) monawileobis-Tvis
mzadeba.
e) 2014-2016 wlis evromecnierebis forumis saqarTveloSi CatarebisT-
vis konkursSi monawileobis sakiTxis ganxilva
3. struqturis damtkiceba:
a) ekonomikuri prognozirebisa da ganviTarebis samsaxuri (n. bawelaS-
vili)
b) iuridiuli samsaxuri (T. baRaSvili)
v) axalgazrda mecnierTa klubi (d. CaxunaSvili)
g) mzurvelTa sabWos arCevnebi da misi roli (p. kervaliSvili, k.
Kokaia)
4. mimdinare sakiTxebi
sxdomaze miRebuli iqna ganxilul sakiTxTa Sesabamisi samoqmedo re-
zolucia.
tualurad inovaciuri midgoma sa-
boloo devizis misaRwevad. aris Tu
ara zemoT moyvanili 8 sakiTxi mini-
malurad mainc mogavrebuli, Tu sa-
Wiroa damatebiTi werilobiTi in-
formacia maT Sesasruleblad. ge-
ografiulad mTeli evropis mocva
forumebiT. Atraqcionebi da SeRwe-
vadoba qalaqis. konferenciis Cata-
rebis adgilis atraqcionebi .
Adgilobrivi saorganizacio komite-
tis siZliere. biznes gegmis finan-
suri simyare. marketingis koncepci-
is siZliere da adgilobrivi mediis
xelmisawvdomoba. adgilobrivi mxar-
daWeris done aris Tu iqneba mopove-
buli? paneli kmafofili iqneba Tu
yvela minimaluri kondicia Sesru-
lebuli iqneba. Mediis xelmisawvdo-
mobisas gaiTvaliswineben maspinZeli
qalaqis, qveynis masStabebs. v) sabo-
loo SerCevamdeli procedura: ze-
damxedvelobis sabWom SeiZZleba ra-
modenime damatebiTi SekiTxva das-
vas, romelTac werilobiTi pasuxi
unda gaeces. erTsulovnad unda mox-
des arCeva. Rodesac amis miRweva Se-
uZlebelia zedamxedvelobis sabWos
Tavmjdomare miiRebs gadawyvetile-
bas Caataros saidumlo xmis micema
da problema gadawydeba umravle-
sobiT. yvelas, mowveul da zed. sab-
Wos wevrebs, eqnebaT Tanabari wona
xmis micemisas. Tavmjdomares eqneba
gadamwyveti xmis ufleba. apelacia
SeuZlebelia im gadawyvetilebis mi-
marT, romelic zedamxedvelobis sab-
Wom miiRo. Zedamxevelobis saWo ma-
Sinve, rogorc ki dasruldeba Ser-
Ceva, acnobebs evromecnierebis xelm-
ZRvanelobis sabWos gadawyvetile-
bas. amis Semdeg monawileebs ecno-
bebaT Sedegebi.
14. ganrigi: esof2014 isTvis: Bidsmust be received no later than 14th January 2011,17.00 hours Central European Time, at theEUROSCIENCE office in Strasbourg (see add-ress below). Applicants must submit bids elect-ronically and in paper format (15 copies). Bro-chures and other supporting publicity materialmust be sent as paper copies only (15 copies). Adecision on where to host ESOF 2014 will betaken by 18th February 2011 in accordance withthe EUROSCIENCE Statutes.
1. g. CaxunaSvili [email protected]. d. baSaleiSvili
3. p. kervaliSvili
4. g. abduSeliSvili
5. s. baCiaSvili
6. k. CaxunaSvili
7. T. uruSaZe
8. z. vadaWkoria
9. n. TofuriZe
10. g. kalandaZe
11. n. asaTiani
12. n. bawelaSvili
13. T. baRaSvili
14. d. kasraZe
15. d. CaxunaSvili
16. k. kokaia
17. d. fruiZe
gafarToebuli sabWos wevrebi
sxdomis oqmi #1/1
sxdomas eswrebodnen:
sxdomis Tavmjdomare: g. CaxunaSvili
mdivani: n. TofuriZe
p. kervaliSvili
g. abduSeliSvili
s. baCiaSvili
k. CaxunaSvili
T. uruSaZe
d. WavWaniZe
n. bawelaSvili
T. RaRaSvili
d. kasraZe
d. CaxunaSvili
k. kokaia
d. fruiZe
miRebul iqna gadawyvetileba:
evromecnierebis saqarTvelos erovnuli seqciis 2009-2010 wlebis muSaoba
Sefasdes dadebiTad.
evromecnierebis saqarTvelos erovnuli seqciis 2010-2014 wlebis
strategiuli gegma gadiodes masSi axalgazrdobis mecnierebaSi CarTvis
mkveTri matebisaken;
_ daevalos evromecnierebis TiToeul departamentis Sesabamis
universitetebsa da institutebis axalgazrdobasTan Sexvedrebis
organizeba da maTTan TanamSromlobis memorandumebis gaformeba.
ioseb kvaWaZis dabadebis 85 wlisTavisadmi miZRvnili konferencia
Catardes mimdinare wlis 3 dekembers Tssu-Si, ris Sesaxebac eTxovos Tssu
reqtors darbazis gamoyofa, ris Sesaxebac organizeba daevalos medicinisa
da sportis mecnierebis departaments.
Seiqmnas saorganizacio komiteti evromecnierebis saqarTvelos erovnuli
seqciis yvela departamentis TavmjdomareebTagan 2012 wlis evromecnierebis
forumebSi monawileobisaTvis, romelsac daevaleba misi sruli organizeba.
evromecnierebis saqarTvelos erovnulma seqciam yvela Rone ixmaros,
acnobos samTavrobo struqturebs da gaagrZelos Tavisi saorganizacio
saqmianoba, raTa saqarTveloSi Catardes 2014 wlis an 2016 wlis
evromecnirebis forumi.
evromecnierebis saqarTvelos erovnuli seqciis struqturaSi moxdes
cvlilebani, kerZod: struqturas daematos mrCevelTa sabWo, mzrunvelTa
sabWo, axalgazrduli klubi, damtkicdes warmodgenili SemadgenlobiT.
6
7
saqvelmoqmedo aqcia rusTavsa da samtrediaSisaqvelmoqmedo aqcia rusTavsa da samtrediaSisaqvelmoqmedo aqcia rusTavsa da samtrediaSisaqvelmoqmedo aqcia rusTavsa da samtrediaSisaqvelmoqmedo aqcia rusTavsa da samtrediaSi
8saqvelmoqmedo aqcia qaqucoba 2008saqvelmoqmedo aqcia qaqucoba 2008saqvelmoqmedo aqcia qaqucoba 2008saqvelmoqmedo aqcia qaqucoba 2008saqvelmoqmedo aqcia qaqucoba 2008
saqvelmoqmedo aqcia xaSurSi 2009saqvelmoqmedo aqcia xaSurSi 2009saqvelmoqmedo aqcia xaSurSi 2009saqvelmoqmedo aqcia xaSurSi 2009saqvelmoqmedo aqcia xaSurSi 2009
saqvelmoqmedo aqcia barisaxo 2009saqvelmoqmedo aqcia barisaxo 2009saqvelmoqmedo aqcia barisaxo 2009saqvelmoqmedo aqcia barisaxo 2009saqvelmoqmedo aqcia barisaxo 2009
soc-ekologia-28a.ps
9saqvelmoqmedo aqcia kalaTburTelebis gasinjva 2010saqvelmoqmedo aqcia kalaTburTelebis gasinjva 2010saqvelmoqmedo aqcia kalaTburTelebis gasinjva 2010saqvelmoqmedo aqcia kalaTburTelebis gasinjva 2010saqvelmoqmedo aqcia kalaTburTelebis gasinjva 2010
saqvelmoqmedo aqcia karaleTi 2010saqvelmoqmedo aqcia karaleTi 2010saqvelmoqmedo aqcia karaleTi 2010saqvelmoqmedo aqcia karaleTi 2010saqvelmoqmedo aqcia karaleTi 2010
saqvelmoqmedo aqcia omis monawileTa ojaxebisa da wminda keTilmsaxuri mefesaqvelmoqmedo aqcia omis monawileTa ojaxebisa da wminda keTilmsaxuri mefesaqvelmoqmedo aqcia omis monawileTa ojaxebisa da wminda keTilmsaxuri mefesaqvelmoqmedo aqcia omis monawileTa ojaxebisa da wminda keTilmsaxuri mefesaqvelmoqmedo aqcia omis monawileTa ojaxebisa da wminda keTilmsaxuri mefe
Tamaris skola pansionis bavSvebi (dekanozi mirian samxaraZe) gasinjva 2010Tamaris skola pansionis bavSvebi (dekanozi mirian samxaraZe) gasinjva 2010Tamaris skola pansionis bavSvebi (dekanozi mirian samxaraZe) gasinjva 2010Tamaris skola pansionis bavSvebi (dekanozi mirian samxaraZe) gasinjva 2010Tamaris skola pansionis bavSvebi (dekanozi mirian samxaraZe) gasinjva 2010
10SPPFES GNSg. Jvanias sax. pediatriu-
li klinika
saqarTvelos pediatrTa
akademia
Tssu TviTmarTveloba
I 1. Sexvedra`53’’-e skola-
Si strategiuli gegmis gan-
sazRvra
a) organizaciuli sakiTxe-
bis ganxilva
b) 1 oTaxis gamoyofa,
mowyoba (sasurvelia pul-
sometri, e.k.g. saswori simaR-
lis gansazRvra antropomet-
ria da a.S.)
2. Sexvedra pedagogebTan,
mSoblebTan, skolis aqtiur
moswavleebTan _ gegmis gac-
noba proeqtis prezentacia.
II. proeqtis amoqmedeba
a) pirveli etapi
1. treningi klubis wevreb-
Tan.
2. kiTxvaris Sedgena _ Sev-
seba
a) moswavle + mSobeli di-
di kiTxvari
axali proeqtis ganxorcieleba daiwyoproeqti `53 ’ ’proeqti `53 ’ ’proeqti `53 ’ ’proeqti `53 ’ ’proeqti `53 ’ ’
“jansaRi skolis qomagni”b) mcire kiTxvari moswavle.
3. moswavlis gamokvlkeva
a) inspeqcia
b) anTropometria (wona, si-
marle da a.S)
g) pulsi, wneva, saturacia
(datvirTvamde da datvirT-
vis Semdeg)
d) xerxemali
d) terfi
b) meore tipi e.k.g.-
is gadaReba
v) mesame tipi _ sa-
Wiroa Rrma kvleve-
bisaTvis rekomenda-
ciebis SemuSaveba
III. proeqtis ganzogadeba:
a) Tbilisis skolebSi 5-
10 da a.S.
b) regionebSi (quTaisi, ba-
Tumi da a.S.)
mizani:
I. prevenciuli pediatri-
is ganviTareba
1) bavSvTa skolamdel da
skolis asakSi SesaZlo trav-
mebis Tavidan acileba.
2) daavadebaTa riskis
jgufis bavSvebSi Sesabamisi
rekomendaciebis amuSaveba
(diabeti, tuberkuliozi, sqo-
liozi, brtyelterfianoba,
xSirad moavade bavSvebi da
a.S.)
3) bavSvTa da mozardTa
datvirTvebis kontroli da
swori kvebiTi reJimebis re-
komendaciebis gacnoba peda-
gogebisTvis, mSoblebisTvis
da TviT skolis moswavlee-
bisaTvis (vitaminebiT, minera-
lebiT, amonomJavebiT gamdid-
rebuli sakvebis miReba asa-
kis da datvirTvis Sesabami-
sad).
I. skolebSi samedicino ka-
binetis amuSavebisaTvis xe-
lis Sewyoba.
Sedegi: janmrTeli Tao-
bebis aRzrdaSi medicinis,
sportis da ganaTlebis mec-
nieruli marTviT jansaRi
cxovrebis wesSi organoTa
funqciebis maCveneblebis ga-
umjobeseba.
saqarTvelos parlamentis janmrTelobis
dacvisa da socialur sakiTxTa
komitetTan arsebuli medikosTa
profesiuli asociaciebis samecniero-
sakonsultacio sabWos
skolebSi saeqimo kontrolis samecniero-meToduri
problemis Semswavleli jgufi:
prof: g. CaxunaSvili _ Tavmjdomare (pediatri)
prof. d. zarnaZe _ moadgile (jand.ogranizacia)
prof. ig. doliZe _ moadgile (reabilitologi)
prof. p. kasraZe _ wevri (sportis eqimi)
m. SixaSvili _ wevri (9 polik. mT.eqimi)
ir.qarisaniZe _ wevri (ojaxis eqimTa asociacia)
prof. d. tabucaZe _ wevri (pediatri)
med.doq. d. fruiZe _ wevri
(saqarTvelos pediatrTa akademia)
prof. r. svaniSvili _ konsultanti
arasamTavrobo organizaciebi:
1. evromecnierebis saqarTvelos erovnuli seqciis medi-
cinisa da sportis departamenti da axalgazrduli klubi.
2. saqarTvelos eqimTa asoviacia
3. socialuri pediatriis dacvis fondi iuridiuli gan-
yofileba
4. saqarTvelos bavSvTa da mozardTa axalgazrdobis
sportis erovnuli federacia.
5. Tbilisis`53-e’’ sajaro skola.
saeqimo kontrolis aucilebloba skolamdeli da
bavSvTa da mozardTa asakSi
dReisaTvis, rodesac sa-
xelomwifoSi viTardeba bav-
SvTa da mozardTa fiziku-
ri ganaTlebisa da sportSi
maTi masobrivi Cabmis erov-
nuli strategia da samoqme-
do gegma, miT ufro mniSvne-
lovania saeqimo kontrolis
amuSaveba skolamdeli da
bavSvTa da mozardTa sko-
lebSi.
Tanamedrove civilizaci-
is epoqaSi adamianis janmr-
Telobas yvelaze did saSiS-
roebas uqmnis iseTi risk-faq-
torebi rogoricaa: nervul-
fsiqiuri daZabuloba, gada-
Warebebuli kveba da kunTu-
ri muSaobis mniSvnelovnad
SezRudva-hipokinezia (hipo-
dinamia). bavSvebis aRzrdis
dros, swored es faqtore-
bia mxedvelobaSi misaRebi, vi-
naidan isini jer kidev ad-
reul asakSi, gansakuTrebiT
ki skolamdeli asakis peri-
odSi, SeiZleba gaxdnen sa-
fuZvelis Semdgomi adamia-
nis organizmis mTeli rigi
daavadebebis (gul-sisxlZar-
RvTa, sasunTqi da nervuli
sistemis, sayrden-mamoZrave-
beli aparatis paTologiis,
nivTierebaTa cvlis darR-
vevisa da sxv.) ganviTarebi-
sa.
ismis kiTxva: SeiZleba Tu
ara vibrZoloT imisaTvis,
rom mTlianad Tu ara, nawi-
lobriv mainc SevamciroT
adamianis janmrTelobaze ze-
moT aRniSnuli faqtorebis
uaryofiTi zemoqmedeba? di-
ax, es SesaZlebelia, magram
amisaTvis saWiroa, rom Ti-
Toeuli adamiani adreuli
asakidan izrdebodes da vi-
Tardebodes iseT pirobebSi,
rodesac irgvliv yvela pa-
suxismgeblobiT moekideba
janmrTeli Taobis aRzrdis
saqmes.
saWiroa bavSvis swori yo-
velmxrivi aRzrda, romelic
unda gulisxmobdes swavla-
ganaTlebasTan erTad mis
fsiqologiur da fizikur
aRzrdas, normaluri cxovre-
bis yvela moTxovnebis swo-
rad Sesrulebas da a.S.
bavSvebSi unda gamomuSav-
des unari, raTa maT SeZlon
gamoavlinon naklebi reaqci-
ebi uaryofiTi emociebis
(stresis) zemoqmedebis mar-
Tva. bavSvi ar unda ikvebe-
bodes gadaWarbebulad da ar
unda mieCvios am uaryofiT
Cvevas rac safuZveli xdeba
SemdgomSi simsuqnis da Saq-
riani diabetis ganviTarebi-
sa.
amdenad dReisaTvis umniS-
vnelovanesi sakiTxia saeqi-
mo kontrolis Tanamedrove
doneze marTva skolamdeli
da mozardTa da bavSvTa
skolebSi.
dasrulda saparla-
mento komitetebis
erToblivi RonisZie-
bebiT samTavrobo da
arasamTabrobo orga-
nizaciebTan erTad
erTob mniSvnelovan
proeqtis
“saqarTveloSi
bavSvTa da mozardTa
fizikuri ganaTlebi-
sa da sportSi maTi
masobrivi Cabmis
erTiani erovnuli
strategiisa da sa-
moqmedo gegmis Semu-
Saveba”
aqtiuri ganxilva da
misi miReba
18 ivnisi Tbilisi
5 agvisto Tbilisi
20 oqtomberi Tbilisi
4 noemberi Tbilisi
2010 weli
1118 ivnisi Tbilisi
20 oqtomberi Tbilisi
5 agvisto Tbilisi
4 noemberi Tbilisi
12Tbilisi, 2010.15-17.X
mosawvevi da programa
Rrmad pativcemulo........................................
gvaqvs pativi mogiwvioT samecnie-
ro-praqtikul konferenciaSi _ “bav-
SvTa da mozardTa medicina - III” _
monawileobis misaRebad.
konferencia eZRvneba Tbilisis sa-
xelmwifo samedicino universitetis
me-80 wlisTavs
sxdomebi Catardeba Tbilisis sa-
xelmwifo samedicino universitetis
reqtoratis SenobaSi (vaJa-fSavelas
samecniero-praqtikuli konferenciasamecniero-praqtikuli konferenciasamecniero-praqtikuli konferenciasamecniero-praqtikuli konferenciasamecniero-praqtikuli konferencia
“““““bavSvTa da mozardTa medicina _ bavSvTa da mozardTa medicina _ bavSvTa da mozardTa medicina _ bavSvTa da mozardTa medicina _ bavSvTa da mozardTa medicina _ III”””””gamziri 33), pirvel sarTulze, saaq-
to (sadisertacio) darbazSi.
Tbilisis saxelmwifo samedicino
universiteti bavSvTa da mozardTa
medicinis mimarTuleba
i. faRavas saxelobis pediatriis
samecniero-kvleviTi instituti
bavSvTa da mozardTa jandacvis
asociacia
saqarTvelos pediatrTa asociacia
fondi “sijansaRe”
samecniero-praqtikuli konferencia
“bavSvTa da mozardTa medicina - III~
Tbilisi, 2010 wlis 15-17 oqtomberi
konferenciis sapatio prezidenti
_ z. vadaWkoria
konferenciis prezidenti _ y. fa-
Rava
saorganizacio komitetis wevre-
bi: g. abaSiZe, q. beriZe, n. gelaZe, i.
korinTeli, n. manjaviZe, l. JorJoli-
ani, d. tabucaZe, n. uberi, i. favleniS-
vili, r. qarselaZe, T. yuraSvili
17 oqtomberi, kvira
IV sxdoma
simpoziumi, miZRvnili profesor
ioseb kvaWaZis (1925-1993) xsovnisadmi
Tavmjdomareebi: n. uberi, g. Caxu-
naSvili
11.00-11.20 – profesor ioseb kvaWa-
Zis cxovrebis gza – g. CaxunaSvili,
n. badriaSvili
11.20-11.40 - profesor ioseb kvaWa-
Zis Rvawli pediatriaSi – n. uberi
11.40-12.00 - mogonebebi
cnobil mecniers, pediatrs,
Tbilisis saxelwifo samedi-
cino universitetis hospita-
luri pediatriis kaTedris
gamges, padiatrTa msoflio
asociaciis prezidiumis
wevrs, saqarTvelos pediat-
rTa asiciaciis prezidents,
mecnierebis damsaxurebul
moRvawes, medicinis mecniere-
baTa doqtors, profesor
ioseb kvaWaZes dRes 85 weli
Seusruldeboda.
saocar dros daemTxva ba-
ton iosebis studentobis
wlebi. Tamamad SeiZleba iT-
qvas, rom msoflios arcerT
qalaqSi ar igrZnoboda ni-
Wis iseTi mozRvaveba, rogorc
40-iani wlebis TbilisSi. Ta-
vad gansajeT: Tbilisis qu-
CebSi daabijebdnen galakti-
oni da konsatantine gamsa-
xurdia, operis scenaze cecx-
lovan cekvas asrulebda cek-
vis jadoqari vaxtang Wabu-
kiani, rusTavelis Teatris
scenidan gaismoda akaki xo-
ravas mgrgvinavi xma, fexbur-
Tis moedanze ki mayurebeli
aRtacebaSi mohyavda ,,fex-
burTis karuzos” boris pai-
WaZes.
bedma Semdgomac gaanebiv-
ra: TanamebrZolebad miuCi-
na brwyinvale qarTveli pe-
diatrebi _ irakli faRava,
irakli rcxilaZe, guram ni-
JaraZe, nodar xerxeuliZe, gi-
vi Jvania.
maT saocrad bevri gaaake-
Tes qarTuli pediatriis gan-
viTarebisaTvis, qarTvel pe-
diatrTa SekavSirebisaTvis,
rogorc Rirseul megobrebs
SehferiT, valmoxdilebma
uCumrad datoves es qveyana
da darCa kvali naTeli.
batoni iosebi daibada
lanCxuTis raionis sofel
lesaSi. uneburad gaxsende-
ba frangebis sayvareli ga-
moTqma: ,,geniosebi ibadebian
safrangeTis soflebSi, xo-
lo imarxebian perlaSis sa-
saflaoze”.
Cvens Soris aRaraa kaci
pirmarTali da uxarbo, ro-
melmac gaiara saxelovani
gza ubnis eqimobidan msof-
lio saxelis mqone mecnieram-
de. masSi harmoniulad iyo
Serwymuli didi siyvaruli
praqtikuli pediatriisa da
mecnieruli muSaobisadmi.
Cvens bavSvebs moaklda di-
di pediatris mouRleli mar-
jvena da mxurvale guli, sa-
medicino universitetis pro-
fesor-maswavleblebs da
studentebs _ SesaniSnavi mec-
nieri, pedagogi da mWWermety-
veli leqtori, amxanagebis
wres _Tavdadebuli megoba-
ri, qarTul sufras _sworu-
povari Tamada, ojaxs _ uaR-
resad erTguli da mosiyva-
rule meuRle, mama da babua.
profesori i. kvaWaZe iyo
farTo diapazonis mkvleva-
ri. mas araerTxel ganucdia
mecnieruli kvlevisa da si-
axlis mignebis sixaruli. igi
iTvleba Tandayolili infeq-
ciebis, samedicino genetuikis,
SemaerTebeli qsovilis di-
fuziuri davadebebis! nivTi-
erebaTa cvlis memkvidreo-
biTi moSlilobiT Sepyro-
bil avadmyofTa Seswavlis
pionerad Cvens respublika-
Si.
WeSmaritad saocaria mi-
si Sromismoyvareoba da pro-
fesiisadmi fanatikuri siy-
varuli. igi iyo 254 samecni-
ero Sromis avtori, maT So-
ris 10 monografiisa. misi
Sromebi gamoqveynebulia, ro-
gorc CvenTan, ise sazRvarga-
reT (buenos-airesi, mexiko, pa-
rizi, londoni, monte-karlo,
praRa, dubrovniki, Jeneva, bu-
dapeSti, jakarta, moskovi,
sankt-peterburgi da sxva.)
baton iosebis xasiaTis Zi-
riTadi Tviseba kacTmoyva-
reoba da humanizmi gaxldaT
da pacientebic Tavs exveod-
nen baton iosebs. is Tavis
moRvaweobiT
xazs usvamda
im faqts, rom
avadmyofTan
eqimis urTier-
TobaSi iyo da
mudam darCeba
wminda adamia-
nuri siTbo da
s i y v a r ul i .
leqciebze xSi-
rad imeorebda
sent-ekziupe-
ris sityvebs:
_,,me mwams, dad-
geba dRe, rode-
sac vin icis
riT daavadebu-
li avadmyofi moxvdeba fi-
zikosTa xelSi, romlebic ar
hkiTxaven mas arafers, auRe-
ben sisxls, gamoiyvanen ra-
Rac mudmivebs, gadaamravle-
ben erTs meoreze, Semdeg Se-
adareben raRac logariTme-
bis cxrils da gankurnaven
avadmyofs erTaderTi abiT
da mainc, Tu me gavxdebi avad,
mivmarTav romelime Zvel
eqims, igi Semomxedavs cerad,
gamisinjavs majas mucels, mo-
mismens da gamiRimebs... rom
ukeTesad moverio ,,tkivils”.
baton iosebs ,,Ria karis”
dRes 10.000-ze meti pacienti
hyavda ufasod miRebuli.
misTvis ucxo iyo piradi
koniuqtiura. exlac Tvalwin
midgas Tu ra rudunebiT epy-
roboda Tandayolili toq-
soplazmoziT Sepyrobil in-
valid bavSvebs, saaTobiT esa-
ubreboda maT mSoblebs. bev-
risaTvis materialuri dax-
marebac gauwevia. Tumca Tvi-
Ton materialurad arasodes
ar ulxinda. didia baton
iosebis damsaxureba am pa-
Tologiis SeswavlaSi. man
1969 wels baton mirian quCu-
kaSvilTan da Tamaz miria-
naSvilTan erTad, saqarTve-
loSi pirvelad hidrocefa-
liiT da daunis daavadebiT
Sepyrobil axalSobilis
zurgis tvinis siTxeSi ga-
mohyo paraziti toqsoplaz-
ma gondi.
B batonma iosebma Se-
imuSava Tandayolili toq-
soplazmozis mkurnalobis
da toqsoplazmiT daavade-
bul orsul qalTa profi-
laktikis originaluri sqe-
mebi, riTac mravali bavSvi
ixsna invalidobisa, xolo qa-
li unayofobisa da maxinji
bavSvis yolis mware xvedris-
gan. misma Sromam ,,daunis da-
avadeba da Tandayolili
toqsoplazmozi”, rogorc sa-
mamulo, ise sazRvargareTis
presis yuradReba mii pyro.
kerZod, igi inglisur enaze
daistamba 1974 wels buenos-
airesSi gamarTul pediatr-
Ta msoflio XIV kongresis
masalebSi.
Tandayolili infeqciebis
Seswavlisas bevri winaaRm-
degobis gadalaxva mogvix-
da. eqimTa farTo wreeebs ar
swamdaT am problemis aqtu-
aloba.
da raoden samwuxaroa, rom
profesori i.kvaWaZe ver mo-
eswro Tandayolili infeq-
ciebis bums, romelmac amJa-
mad mTeli msoflio moicva.
axalSobilTa avadobasa da
letalobaSi wamvani adgili
daikava qlamidiam, triqomo-
nam, herpes virusma da sxva.
ukanasknel wlebSi dad-
ginda, rom Sidsis virusi Tvi-
Ton ar klavs adamians. sik-
vdili viTardeba meoradi
oportunistuli daavadebis
Sedegad. oportunistul da-
avadebebSi ki pnevmocista ka-
rinis Semdeg meore adgili
toqsoplazmozs ukavia. mecni-
erebi dReisaTvis mividnen im
daskvnamde, rom Sidsis pro-
filaktika esaa brZola mi-
marTuli oportunistuli
daavadebis wianaRmdeg.
retrospeqtulad Tu gava-
analizebT, Tandayolili in-
feqciebis rolis Sefaseba-
Si, batonma iosebma ramdeni-
me aTeuli wliT gauswro mo-
winave qveynebis mecnierebs.
1972 wlidan kaTedraze da-
iwyo revmatuli jgufis da-
avadebaTa klinikis, imunolo-
giis da imunogenetikis sa-
kiTxebis Seswavla. Sromebi
Sesrulda ruseTis da ev-
ropis mowinave qveynebis mec-
nier-revmatologebTan er-
Tad. am sakiTxze gamoqveyne-
bulma ramdenime Sromam sa-
erTaSoriso rezonansi hpo-
va. kerZod, Sromebi, romle-
bic mieZRvna dnm-s da rnm-is
mimarT antisxeulebis tit-
ris gansazRvras sistemuli
wiTeli mgluraTi da revma-
toiduli arTritiT daavade-
bul bavSvebSi da maTi pir-
veli rigis naTesavebSi ga-
rogor ixsenebdnen mas
Tavisi megobrebi
TamazTamazTamazTamazTamazmarinaSvilimarinaSvilimarinaSvilimarinaSvilimarinaSvili
13
moqveynebulia 1983 wels ki-
veneciaSi evropis revmato-
logTa saerTaSoriso kong-
resis masalebSi. aRniSnuli
Sroma gadabeWda msoflios
yvela mniSvnelovanma imu-
nologiurma Jurnalma.
profesor ioseb kvaWaZis
aRzrdili irina adamaSvili
ki nayofier moRvaweobas ewe-
va aSS bostonis universi-
tetSi.
ukve ramdenime welia Cvens
Soris fizikurad aRaraa ba-
toni iosebi. magram misi saq-
me grZeldeba. gavixsenoT ro-
gori gamorCeviT uyvarda pe-
diatrTa samecniero sazoga-
doeba, romelsac igi wlebis
ganmavlobaSi Tavmjdomare-
obda. swored baton iosebis
TaosnobiT saqarTvelos pa-
diatrTa asociacia miRebul
iqna pediatrTa msoflio
asociaciis wevrad.
xSirad uyvarda laTinu-
ri andazis gameoreba: ,,xe-
lovneba ukvdavia, sicocxle-
xanmokle”. baton ioseb kva-
WaZis sicocxlis gagrZele-
baa misi da profesor meri
gelovanis ,,bavSvTa daavade-
bis” ortomeulis gamosvla,
romelic studentTa samagi-
do wignad iqca.
saxelZRvanelos gamocema
SesaZlebeli gaxda mxolod
baton iosebis cxovrebis uer-
Tgulesi megobris qalbaton
nanulis ZalisxmeviT. man
aradD Caagdo mniSvnelovani
materialuri saxsrebis ga-
Reba im mizniT, raTa sa-
Tayvanebeli meuRlis
ukanaskneli survili
Seesrulebina.
baton iosebis si-
cocxlis gagrZelebaa
misi SesaniSnavi qaliS-
vilebi, qalbatonebi
QqeTino da lela. mo-
gexsenebaT zazas udro-
od wasvlam rogor Cas-
wyvita guli didsa Tu
mcires. misi sicocxlec
grZeldeba. misi vaJi uk-
ve Wabukobis xanaSi Se-
dis. ojaxis saerTo si-
xarulia baton iosebis
SvilTaSvili.
batonma iosebma axalgaz-
rdobisadmi didi siyvaruli
memkvidreobiT miiRo qarTu-
li pediatriis fuZemdeble-
bisgan. misi xelmZRvanelo-
biT Sesrulda samsze meti
samecniero Sroma, maT Soris
30 sakandidato da ori sa-
doqtoro disertacia.
batoni iosebi iyo tkbil-
moubari, qarTuli enis Sesa-
niSnavi mcodne. leqciebis
kiTxvisas farTod iyenebda
citatebs gamoCenili qarTve-
li moazrovneebis, mecniere-
bis, mwerlebis da poetebis
nawarmoebebidan, rac mis leq-
ciebs met eSxsa da lazaTs
matebda.
misi leqciebi da Semov-
lebi axalgazrdaTa aRzr-
dis saukeTeso skola iyo.
baton iosebis novatoru-
li suli swavlebis proces-
sac Seexo. swored misi ini-
ciativiT daiwyo subortina-
torTa profiluri swavle-
ba. gamoiyo hematologiisa
da bavSvTa endokrinologi-
is cikli, romlis pirveli
asistentebi qalbatonebi ma-
rina kezereli-kopaZe da le-
ila komSiaSvili dResac
warmatebiT agrZeleben dawye-
buls saqmes.
rogor Sehxaroda batoni
iosebi Cveni klinikis mSeneb-
lobas, uyvarda xaraCoebze si-
aruli. ra rig gaixarebda,
rom gaego aRsrulda mowi-
nave klinicistTa uZvelesi
ocneba.
amJamad es saavadmyofo
aris mravalprofiliani,
mZlavri klinikuri baza, aR-
Wurvili uaxlesi samedici-
no teqnikiT, sadac erTdro-
ulad 200-250 avadmyofi mkur-
nalobs.
baton iosebs uyvarda ga-
moTqma: ,,maswavleblis mxreb-
ze Semdgarma Segirdma mas-
wavlebelze Sors unda gai-
xedos”. baton iosebis mowa-
feebma marTlac Sors gai-
xedes profesorma giorgi Ca-
xunaSvilma klinikis bazaze
Camoayaliba bavSvTa kardi-
ologiuri centri, romlis
prezidentic TviTonaa.
gansakuTrebiT aRsan-
miSnavia misive iniciati-
viT socialuri pediat-
riis dacvis fondis Ca-
moyalibeba. fondis gar-
Semo Tavi moiyara yvela
gamoCenilma profesorma:
ramaz kutubiZem, avTandil
kezereli-kopaZem, irakli
ciciSvilma, aleqsi xoWa-
vam, manana xoWavam, yara-
man faRavam, nana gelaZem,
guram gabuniam, dimitri ta-
bucaZem, gogi TvaliaS-
vilma, giga WaWiam, omar
obgaiZem, anJor riJvaZem, nu-
nu pirtaxiam, ira mWed-
liSvilma, ina barbaqaZem,
Sorena xeCoSvilma, Tea jim-
SeleiSvilma, Teona Sulaiam,
da sxva. fondma mTels res-
publikaSi gaaCaRaA sakonsul-
tacio muSaoba. misma wevreb-
ma ukve gasinjes 87 aTas avad-
myofze meti. sakonsultacio
muSaoba mimdinareobs baton
iosebis stilSi.
socialuri pediatriis
dacvis fondis mier Catare-
buli konferenciebi da sim-
poziumebi ZiriTadad im sa-
kiTxebs eZRvneba, romelTa
Seswavlis pionerad batoni
gvevlineba (invalidobis
profilaktika, nivTierebaTa
cvlis konstituciuri moS-
lilobani, Tandayolili in-
feqciebi da sxva.)
sityva baton iosebis mowa-
feebze gamigrZelda, magram es
iakob nikolaZis magaliTma ga-
mabedvina. mTawmindaze didi
ilias saflavze dgas qalis
qandakeba, romelic mwuxare sa-
qarTvelos gamoxatavs. Tav-
dapirvelad baton iakobs un-
doda mwuxare, gaqvavebuli sa-
qarTvelo gamoeqandakebina,
magram ara eris gaCereba erT
agdilze ar SeiZleba. Tu da-
akvirdebiT qandakebas_mwuxa-
re saqarTvelo moZraobaSia, mas
nabiji aqvs win gadadgmuli.
batoni iosebis mowafeebis
yoveli wingadadgmuli nabi-
ji ki misi ukvdavebis sawin-
daria.
batoni soso, Èîñèô Ìèõàéëîâè÷-i, ro-gorc veZaxdiT, marTlac unikaluri
adamiani iyo: sanimuSo pedagogi, far-
To diapazonis eqimi da mecnieri-mkvle-
vari. igi samagaliTo iyo Tavisi Sro-
mismoyvareobiTa da SromisunariT,
saqmisaTvis TavdadebiT, moyvasisad-
mi siyvaruliT. igi siaxlis maZiebe-
li da namdvili gzamkvlevi iyo im
dros, roca ase Wirda informaciis
mopoveba da dReebi da kvireebi gvi-
wevda muSaoba biblioTekis Tu sa-
disertacio darbazebSi. man WeSmari-
tad win gauswro dros, eZebda da Senc
stimuls gaZlevda, raTa geZebna da
gepova. amis nayofi iyo is, rom man
saqarTveloSi pirvelma aRwera 80-
ze meti daavadeba da sindromi, sa-
fuZveli Cauyara revmatuli jgufis,
nivTierebaTa cvlis memkvidreobiTi
moSliT mimdinare daavadebaTa, Tan-
dayolil infeqciaTa kompleqsur
Seswavlas bavSvTa asakSi. Seqmna uni-
kaluri fotoTeka. lamis kaTedris
TanamSromlad vTvlidiT fotografs
(garis), romelic kviraSi orjer mo-
dioda da saintereso klinikur Sem-
Txvevebs afiqsirebda fotosa Tu ki-
nofirze (samwuxarod, es fotoarqivi
TiTqmis gamouyenebeli darCa).
miuxedavad yvelafrisa, baton so-
sosTvis mainc pirvel adgilze idga
studenti. igi iyo araCveulebrivi no-
vatori. man pirvelma Semoitana su-
bordinatori _ pediatrebisTvis pro-
filuri swavleba, radgan Tvlida, rom
me-6 kursis students pediatriaSi Zi-
riTadi, bazisuri codna wina kurseb-
ze ukve hqonda dagrovili da esaWi-
roeboda calkeuli dargebis ufro
Rrma Seswavla. reqtoratma baton so-
sos am saqmeSi mxari dauWira. (ase
movxvdi 1977 w. me, hematologiaSi as-
piranturagavlili, hospitaluri pe-
diatriis kaTedraze, romlis gamgec
profesori ioseb kvaWaZe brZandebo-
da). aseTma midgomam gaamarTla. ax-
lac, roca mxvdebian imdroindeli
studentebi ixseneben, Tu rogor ga-
moadgaT Tavis saeqimo saqmianobaSi
im periodSi miRebuli Teoriuli
codna, Tu praqtikuli gamocdileba.
yovelkvireuli studentTa da eqim-
Ta samecniero-praqtikuli konferen-
ciebi, romlebsac batoni soso araso-
des acdenda _ arCveulebrivi infor-
maciuli Rirebulebis matarebeli iyo.
„cecxli davanToT“ -ambobda batoni
soso da bavSviviT xarobda, roca
studenti kargad flobda Temas da
damajereblad pasuxobda kiTxvebs.
baton iosebs araCveulebrivad
hqonda ganviTarebuli pasuxismgeb-
lobis grZnoba da Cvenc, kaTedris
TanamSromlebs, igives gvTxovda.
bevrs axsovs albaT, rom nebismier
konferencias, krebasa Tu pediatr-
Ta sazogadoebis sxdomas eswrebo-
da mTeli Cveni kaTerda, Tavisi la-
borantebiT, aspirantebiT, klinikuri
ordinatorebiT, internebiT, studen-
tebiT (40-50 kacamde). Tu raime mize-
zis gamo msgavsi RonisZiebis gacde-
na gviwevda, sicocxles vaTavebdiT,
sanam gaTavisuflebas vTxovdiT.
bevrs axsovs sakavSiro Jurnal „pe-
diatriis“ yovelwliuri garCevebi.
profilis mixedviT TanamSromlebi
inawilebdnen Jurnalis calkeul Ta-
vebs da recenzirebas ukeTebdnen sta-
tiebs. me am sxdomebis ucvleli mdi-
vani viyavi, vwerdi garCevis oqms da
vagzavnidi moskovSi, Jurnalis re-
daqciaSi. rogor xarobda batoni so-
so, roca Semdegi wlis Jurnalis
erT-erT pirvel nomerSi mas amisT-
vis personalur madlobas uxdid-
nen redaqtoris saxeliT (maSin re-
daqtori prof. n.kisliaki iyo).
baton sosos cxovrebaSi erT-er-
Ti mniSvnelovani adgili ekava avad-
myof bavSvebs. kaTedris muSaobis ki-
dev erT umniSvnelovanes komponents
warmoadgenda klinikis ganyofile-
bebSi avadmyofTa Semovla. es iyo
namdvili skola ara marto studen-
tebisTvis, aramed CvenTvisac da kli-
nikis eqimebisTvisac. batoni soso 10-
15 daavadebasTan ise gaatarebda dif.
diagnozs, rom gaocebas ver vmalav-
diT. ra dasamalia, da misi gardac-
valebis Semdeg bevr Cvengans araer-
Txel unatria misi gamWriaxi goneba,
didi saeqimo intuicia da gamocdi-
leba mZime da rTuli avadmyofis sa-
wolTan. man araCveulebrivi mosme-
na icoda. yovelTvis iTvaliswineb-
da sxvis azrs. gansakuTrebiT xa-
robda, rodesac oponenti studenti,
interni an axalgazrda eqimi iyo.
baton sosos rbili xasiaTis
hqonda, magram miuxedavad amisa zo-
gierT sakiTxSi is Seuvali iyo. ma-
galiTad, ar gvpatiobda samsaxur-
Si dagvianebas (gaxsovT umZimesi 90-
iani wlebi). samuSao kvira 6 dRiani
iyo, es iyo leqciebi, praqtikuli me-
cadineobebi, Semovlebi da misi „gvir-
gvini“ SabaTis kaTedris sxdoma
dRis bolos, romelic 4-5 saaTamde
profesori ioseb kvaWaZe _
unikaluri adamiani
Tssu pediatriis departamentis bavSvTa da mozardTa
medicinis mimarTulebis asistent-profesori
marina kvezreli-kopaZe
gagrZeleba me-14 gv.
14
grZeldeboda. Cveni TanamS-
romeli Tamaz marinaSvili
(Cveni CiCxinis Semdeg) sTxov-
da baton sosos sxdomis
dRis Secvalas, magram ama-
od. TviTon kvirasac muSa-
obda da TiTqos Cqarobda
yvelafris moswrebas. dRe-
vandeli gadmosaxedidan ax-
la vfiqrob, rom es iyo ki-
dev erTi xerxi kaTedris
wevrebis daaxlovebisa. Cve-
ni kaTedra erTi didi oja-
xi iyo. samsaxurSi misvla
kidev imitom gvixaroda, rom
erTmaneTs vnaxulobdiT, er-
TmaneTis Wir-varams vizia-
rebdiT, vikribebodiT mize-
ziT Tu umizezod da am di-
di ojaxis TavSi _ batoni
iosebi idga. man araCveuleb-
rivad icoda gverdSi dgoma,
roca problema an gasaWiro
gvqonda. igi yvela Cveni suf-
ris uzado Tamada iyo. araC-
veulebrivad ganaTlebuli,
saqarTvelos istoriis kar-
gi mcodne, literaturis di-
di moyvaruli da mexotbe.
mas kidev bevris gakeTeba
SeeZlo, hqonda didi poten-
ciali, magram ar dascalda.
maxsovs saavadmyofoSi mive-
di sanaxavad, ar iyo kargad,
ar momewona, sawolze qaRal-
debi hqonda gaSlili. monog-
rafiis „bavSvTa daavadebebi“,
Tavebs alagebda (samwuxarod
ver moeswro mis gamosvlas),
daxmareba SevTavaze, magram
uari miTxra _ me TviTono. amis
Semdeg misi janmrTeloba Zli-
er Seirya. marTalia, gamovida
samsaxurSi, TiTqos cdilob-
da dabruneboda Cveul riTms,
magram etyoboda, rom miRebul-
ma fsiqologiurma travmam ga-
mousworebeli ziani miayena
da waaqcia bermuxa...
monografiaSi ”bavSvTa
daavadebebi” baton iosebs
mohyavs didi mwerlisa da
eqimis
a. Cexovis sityvebi: ”eqi-
mis profesia -gmirobaa. igi
moiTxovs Tavdadebas, sulis
siwmindesa da naTel azrov-
nebas”. WeSmaritad am Tvise-
bebis matarebeli iyo batoni
ioseb kvaWaZe.
qarTuli pediatriis ber-
muxa batoni ioseb kvaWaZe ada-
mianTa im kategorias mikuT-
vneba, romelnic sazogadoe-
bisaTvis orientirebi, misaba-
Zi pirovnebebi arian. mraval-
ferovani iyo misi profesi-
onaluri Semoqmedeba, romel-
Ta Soris gamovyofdi: did
Sromis unarianobas, kacTmoy-
vareobas, analitikur ganWv-
retas da misdami dakisre-
bul saqmis umniSvnelo Sem-
srulebels.
misi cxovrebis kredo mu-
dam iyo Rrmad Caswvdomoda
pediatriuli azrovnebis sa-
Taveebs, amitomac misi samec-
niero sfero mudam metad
farTo da Rrma diapazoni-
sa iyo .gadavxedoT mis sa-
mecniero naSromebs da Tqven
amaSi male darwmundebiT.
batoni iosebi Tavis Semoq-
medebiT gzaze yoveli kibis
safexurs dinjad abijebda da
amitomac iSviaTad uxdeboda
waborwikeba.
igi novatoruli niWiT iyo
dajildovebuli sul miil-
tvoda iqitken, rom misi sa-
profesori avTandilprofesori avTandilprofesori avTandilprofesori avTandilprofesori avTandilkvezereli-kopaZekvezereli-kopaZekvezereli-kopaZekvezereli-kopaZekvezereli-kopaZe ixsenebs ixsenebs ixsenebs ixsenebs ixsenebs
moRvaweo asparezi sxvebisa-
gan gansxvavebuli da ukeTe-
si yofiliyo. bunebrivia aseT
Semoqmed adamians yovelT-
vis gars exvia mravali mo-
wafe, romlebsac unergavda
pediatriuli dargisadmi
did siyvaruls.
baton sosos hyavda Sesa-
niSnavi megobrebis wre da
Tavisufal dros maTTan
atarebda. yoveldRiurad di-
liT ipodromze atarebda ga-
mamxnevebel varjiSebs, sir-
biliT uvlida ipodroms ir-
vliv.
igi Sesanisnavi mWermety-
veli da kargi Tamadac iyo,
xSirad vyofilvar masTan
lxinis sufraze, rodesac igi
warmoTqmul sadRegRegrZe-
loebSi Sesanisnavad urTav-
da cnobili pirovnebebis ga-
monaTqvamebs da leqsebs.
aseTi maxsovs Cemi ioseb
kvaWaZe da swored amitomac
mivabare mas pediatriuli
dargis dauflebisaTvis Ce-
mi qaliSvili, romelic mas-
Tan muSaobda kaTedraze asis-
tentad.
2010 wlis 31 oqtombers
sruldeba 85 weli gamoCe-
nili qarTveli mamuliS-
vilis, eqim pediatris ioseb
maxaroblis-Ze kvaWaZis da-
badebidan. is iyo udidesi
klincisti, mecnieri, peda-
gogi.
batoni ioseb kvaWaZe da-
ibada 1925 wels. 1946 wels
man warCinebiT daamTavra
Tbilisis saxelmwifo sa-
medicino instituti.
1955 wels batonma ioseb-
ma daicva sakandidato di-
sertacia, xolo 1970 w. sa-
doqtoro, romelic Seexe-
boda Tandayolili toq-
soplazmozis problemas.
imave wels mas aniWeben pro-
fesoris xarisxs.
1972 wlidan ioseb kva-
WaZe sicocxlis bolomde
iyo hospitaluri pediatri-
is kaTedris gamge.
1984 wels mieniWa mec-
nierebis damsaxurebuli
moRvawis wodeba.
profesor ioseb kvaWaZis
xelmZRvanelobiT Sesrulda
kaTedraze 18 sakandidato da
erTi sadoqtoro disertacia.
igi iyo avtori 300 samecnie-
ro Sromis, romlebic gamoq-
veynebulia rogorc saqarT-
veloSi aseve ucxoeTSi: bue-
nos-airesi, mexiko,parizi,
londoni, monte-karlo, pra-
Ra, dubrovniki, Jeneva,budapeS-
ti, jakarta, moskovi, sankt-pe-
terburgi da sxva.
profesor ioseb kvaWaZis
samecniero kvlevebi Seexe-
boda imunologiis, imuno-
genetikis, sxvadasxva daa-
vadebaTa klinikis, diagnos-
tikas da mkurnalobis sa-
kiTxebs.
mis mier pirvelad sa-
qarTveloSi Seswavlilia
toqsoplazmozi, Tandayo-
lili infeqciebi, nawlav-
Ta Sewovis funqciis dar-
RveviT mimdinarwe daavade-
bebi: mukoviscidozi, celi-
akia, eqsudaciuri entero-
paTia, disaqariduli ukma-
risoba, imunodeficitis
sindromiT mimdinare paTo-
logiebi, daunis sindromi,
mis mier aRwerilia sxva-
dasxva Tandayolili da
memkvidruli daavadebebi.
profesor ioseb kvaWaZes,
udidesi Rvawli miuZRvis
revmatizmisa da SemaerTi
qsovli difuzuri dazia-
nebiT mimdinare daavadeba-
Ta epidemiologiis, klini-
kis, imunuri aspeqtebisa da
mkurnalobis sakiTxebis
SeswavlaSi.
igi aris 10 monografi-
is avtori. misi saxelmZR-
vanelo „bavSvTa daavade-
bani“ eqimTa da student-
Ta samagido wignia.
ioseb kvaWaZe iyo inici-
atori da xelmZRvaneli sa-
qarTvelos pediatrTa pir-
veli yrilobis. igi mona-
wileobda mraval saerTa-
Soriso kongresSi, iyo msof-
lios bavSvTa sazogadoe-
bis sapatio wevri, saqarT-
velos pediatrTa asocia-
ciis prezidenti, saqarTve-
los revmatologTa asoci-
aciis vice prezidenti, sa-
kavSiro samedicino Jurna-
lebis redkolegiis wevri.
profesori ioseb kvaWaZe
gardaicvala 1993 wels.
Tavisi mravalmxrivi sa-
mecniero, pedagogiuri, kli-
nikuri, sazogadoebrivi, mo-
qalaqeobrivi moRvaweobiT
udidesi wvlili Seitana
qarTuli peditriis ganvi-
TarebaSi.
profesori ioseb kvaWaZe
(cxovreba da SemoqmedebiTi moRvaweoba)
g. CaxunaSvili, i. korinTeli,
n. badriaSvili
did qarTvel mamuliS-
vils, aw ukve maradisobaSi
damkvidrebuls, baton ioseb
kvaWaZes dabadebidan 85 weli
Seusrulda. rogorc amboben
kacTaSoris aRmatebulni ar
kvdebian, isini ubralod val-
moxdilni wuTi-
soflidan saukuno
sasufevelSi gada-
dian, raTa kacob-
riobis samsaxurSi
iyvnen yovelTvis.
adamianis ukvdave-
bis azric esaa, rom milio-
nebs Soris ibadebian gamor-
Ceulni, visi RvawliTac de-
damiwaze progresi xorciel-
deba Rrmad mwams, rom bato-
ni ioseb kvaWaZe swored ase-
Ti pirovneba iyo da misi su-
li axla aq Cvens gverdiTaa.
me Tavs mdablad vxri batoni
iosebis spetaki saxelisa da
naTeli mogonebebis winaSe da
madlobas movaxseneb Cemze ga-
weuli didi RvawlisaTvis.
me da Cemi megobrebi, meri
wulaia, marine Ciqovani, gia
natriaSvili da sxvebi stu-
dentur auditoriaSi misi
pirveli msmenelebi viyaviT.
mas Semdeg TiTqmis oTxi aTe-
uli weli gavida, magram is
cecxli, romelic maSin ba-
qos quCaze im patara dar-
bazSi myofTa gulebSi agiz-
gizda dResac gvaTbobs Cve-
ni specialobis siyvaruliT.
mas Semdeg roca ki erTad
SevikribebiT aRelvebiT vix-
senebT Tu rogor SemoiWra
maSin meteoriviT kaSkaSa
sxivi Cvens axalgazrdul az-
rovnebaSi. es iyo standar-
tuli sabWoTa azrovneba,
araCveulebrivad amaRlebu-
li, uaxles mecnierul miR-
wevaTa safuZvelze gaazrebu-
li, zogadsakacobrio da amave
dros Rrmad erovnuli Si-
naarsis gamosvla. es iyo yve-
laze saukeTeso im leqcia-
Tagan, romlebic Cven kori-
feTagan ganebivrebulebs
mogvismenia. qalbatoni meri
wulaia xSirad ixsenebs
xolme, am gamosvlis Semdeg
studentebi ambob-
dnen, rom batoni
iosebi moskovidan
CamobrZanda da
moskovis skolis
gavleniT iyo leq-
cia ase brwyinva-
leo. Cemo sulmnaTo maswav-
lebelo, gvapatie es Secdoma,
batoni konstantine aki miu-
TiTebs Cvens amgvar naklze,
rom qarTvelebi yovelTvis
saukeTesos ucxosa da sa-
ucxoos uwodeben. sinamdvi-
leSi ki is leqcia da mTe-
li Semdgomi moRvaweoba Ce-
mi didi maswvleblisa iyo
qarTuli TviTmyofadi sulis
triumfi.
batoni ioseb kvaWaZe ada-
mianebs ancvifrebs Tavisi
moRvaweobis universaluri
me-13 gverdidan
profesor ioseb
kvaWaZis gaxseneba
15mravalferovnebiT. rodesac
vaanalizeb mis ganvlil
rTul da saintereso gzas,
uneburad maxsendeba guram
rCuliSvilis ukvdavi fra-
za „vnebis simZafre Seneba-
Sia da ara aSenebuliT
tkbobaSi“, amitom iyo igi da-
ucxromeli novatori, Sro-
ma da SemarTeba, siZneleebTn
gabeduli dauRalavi Widi-
li, ai misi pirovnebis savi-
zito baraTi. igi iyo Tavgan-
wiruli Semoqmedi, maRali
rangis moazrovne, misi gamo-
Cena sazogadoebis Cveuleb-
riv banalur saqmesac zei-
mad aqcevda, xolo Semovle-
bi, leqciebi, samecniero kon-
ferenciebi iyo triumfalu-
ri.
misi Tvalsawieris miRma
ar darCenila Tavisi drois
pediatriis arcerTi aqtua-
luri problema.
rodesac Cemi sadiserta-
cio naSromis gamo moskovSi
vmuSaobdi, maxsendeba rogo-
ri Rrma pativiscemiT saub-
robdnen mis Sesaxeb misi ru-
si kolegebi: prof. sergei ra-
Cinski, vladimer tatoCenko,
veltiSevi, studenikini, ananen-
ko, sankt-peterburgSi igor
voroncovi da sxvebi.
batoni iosebi CvenTvis, mi-
si mowafeebisTvis, mxolod
pediatriis maswavlebeli ki
ar iyo, aramed cxovrebis mas-
wavlebelic. is CvenTan er-
Tad Sexaroda Cvens gamarj-
vebas da gvamxnevebda damar-
cxebisa Tu mwuxarebis Jams.
igi gvaswavlida sikeTes, gvi-
ziarebda Tavis cxovrebise-
ul da profesiul gamocdi-
lebas, gvaswavlida mecnieru-
li mwvervalebis dapyrobas.
misTvis ar arsebobda mecni-
eruli dilema. miuxedavad
sabWoTa klinikis mwiri ma-
terialur-teqnikuri SesaZ-
leblobebisa, moiTxovda, rom
Cveni Sromebi yofiliyo ise-
Ti ultraTanamedrove kvle-
vis meTodebze damyarebuli,
rogorc msoflios elita-
rul samedicino centrebSi.
misi enTuziazmi Cvenc sti-
muls gvaZlevda da davqro-
diT sinjarebiT da histo-
logiuri preparatebiT Tbi-
lisis, moskovis, leningradis
Tu sxva wamyvan klinikebSi.
maxsovs mukoviscidozis
problemaze maSin daviwyeT
muSaoba rodesac sabWoTa
kavSirSi pirvelad gaiJRe-
ra am terminma. samedicino
sazogadoeba skeptikurad
Sexvda am faqts, radgan
Tvlidnen rom es fuWi Zieba
iyo. mec Cem sisustes vaRia-
reb, rogor memZimeboda es
tvirTi, ramdenjer miTxovia
Temis Secvla, magram uSede-
god. mas ar sCveoda ukan da-
xeva da Cvenganac amas mo-
iTxovda. da rogor gamomad-
ga es Tviseba cxovrebaSi.
baton iosebs hqonda
RvTiTboZebuli niWi moyva-
sis siyvarulisa. RmerTi xom
TviTon siyvarulia da swo-
red am TvisebebiT gamoar-
Cia ufalma qarTveli kaci
yvela sxvaTagan. mas uyvar-
da Tavisi SesaniSnavi oja-
xi-meuRle qalbatoni nanuli,
mSvenieri Svilebi _ zaza, qe-
Tevani, lela, SviliSvilebi,
romlebic araCveulebrivi
stumarTmoyvareobiT gvegebe-
bodnen yovelTvis. uyvarda
Tavisi samSoblo, zedmiwev-
niT icoda saqarTvelos is-
toria da qarTuli kultu-
ra. uyvarda studentebi, me-
gobrebi, pacientebi, TanamS-
romlebi. pativs miagebda
qarTul tradiciebs, siyvaru-
liT igonebda Tavis mSob-
lebs, maswavleblebs pediat-
riis korifeebs i. rcxila-
Zes, ToxaZes, m. bokerias da
sxvebs.
maxsovs rogori didi siy-
varuliT zrunavda qalbaton
qristina quTeliaze.
itvirTeT erTmaneTis jva-
ri, _ gvaswavlis
ufali, da Tumca
im epoqaSi aTeis-
turi suli zeob-
da, Cemi didi mas-
wavlebeli Tavisi
moRvaweobiT iyo
WeSmariti marTl-
madidebeli. moyva-
sisTvis yvela-
fers gaakeTebda.
yvela winaaRmde-
gobas gadalaxav-
da da WirSi vaJ-
kacurad daudge-
boda mxarSi. mas ise buneb-
rivad mihqonda sxvisi jva-
ri, rom gvikvirda ase la-
Rad amas rogor axerxebda.
me maxsendeba misi ganuy-
reli megobris, aw gardacv-
lili Rvawlmosili adamia-
nis batoni Tamaz marinaSvi-
lis mogoneba. rodesac xev-
sureTSi midiodnen mZime
avadmyofebis saSvelad, um-
Zimesma meteorologiurma
pirobebma mas am ganzraxva-
ze xeli ver aaRebina.
nislebSi ikargeboda gza,
romelic pitalo kldeebs
Soris miiklakneboda. iyo
mewyerebi da Tavze xelis
aRebas hgavda es mgzavroba.
mainc wavidnen. moulod-
nelad raRaca Zalam SeaCe-
ra manqana. rodesac dabneu-
li mgzavrebi manqanidan gad-
movidnen mizezis dasadgenad,
maT gaocebas sazRvari ar
hqonda. _ manqana qarafis pi-
ras idga! gza uZiro ufsk-
rulSi inTqmeboda. mZime STa-
beWdilebam gamzraxvaze xe-
li ver aaRebina, sxva gziT
avidnen barisaxoSi. Cven mxo-
lod wlebis Semdeg gavigeT
amis Sesaxeb.
misTvis moyvasisaTvis
Tavganwirva iyo sulieri
moTxovnileba da qarTuli
xasiaTisa da genis gamovli-
neba, romelic amkobda cotne
dadians, Jordanias, grigol
feraZes, guram rCeuliSvils
da sxvebsa da sxvebs.., da vin
icis momavalSi kidev vis
sulSi gamovlindeba.
ioseb kvaWaZe iyo uvercx-
lo mkurnali, mas Ria karis
dReze gamokvleuli hyavda
10 000ze meti pacienti.
Cemi didi maswavlebeli
mudam sisxlsavse cxovrebiT
cxovrobda. erTmaneTs uTav-
sebda mecnierebasa da sae-
qimo praqtikas, sportisa da
xelovnebis siyvaruls, qar-
Tuli sufris Tavkacobas da
poeziis saRamos liderobas.
is yvelgan wina xazze idga
da didi lxinisa da Wiris
ufali iyo. sakuTari Tavi-
sadmi daundobeli da mkac-
rad momTxovni, sxvisi sisus-
teebis Semywnarebeli da mim-
tevebeli.
me maxsovs Cemi maswavleb-
lis olimpiuri simSvide di-
di SemoqmedebiTi gamarjvebe-
bisas da igavmiuwvdomeli
TavSekaveba udidesi piradi
tragediisas, roca jojoxeTis
cecxli trialebda mis sul-
Si erTaderTi vaJis sicocx-
lis gafurCqvnis wlebSi am
soflidan gasvlis gamo.
Cvens gverdiT dadioda
adamiani, romelsac qveynis
Wir-varami msubuqad dahqon-
da sakuTari mxrebiT. Cems si-
sustes vaRiareb, rom Cveuleb-
riv ambad mimaCnda bumbera-
zis arseboba. axla, roca wle-
bi gavida, sinanuli mipyrobs,
ratom ar Caviwere yvela leq-
cia, yvela gamosvla...
batonma ioseb kvaWaZem da-
tova eqimTa Tobebi, romle-
bic agrZeleben mis dawyebul
saqmes. mis did ojaxSi si-
cocxle sikvdilze gamarjve-
bas zeimobs. misi meuRle, qal-
batoni nanuli _ ojaxis bur-
ji, ukve didi bebiaa. mamis
profesiul gzas agrZeleben
Svilebi: qeTevani da lela,
SviliSvili ia, siZeebi: pro-
fesori daviT Telia, qirur-
gi vaJa kviciani.
poets davesesxebi da vity-
vi: „...da aRasrula man Tvisi
vali...“. mis mxrebze idga meo-
ce saukunis saqarTvelos ba-
lavari.
sasufeveli daumkvidros
ufalma ioseb kvaWaZes.
misi locva Seewios sru-
liad saqarTvelosa da mis
ojaxs.
madlierebiT da mowiwebiT,
batoni iosebis mowafe,
medicinis doqtori:
neli badriaSvili
31 ������� ������� 2010 �� ��- �������� 85 ��� �� �� ������������ ���������� �����,����� �� �������� ������-����� ���������� ������, � ��-����! �������� ��������� ���-��� � ������ �����"���, ������-��, ����������� � ����.
�.�. ����� ������ � 1925���. # 1946 �. � �������! �������$��������� ������������� !�-�"������ ��������.
# 1955 �. �.�. ����� ���-��� �������� ������"��, � 1970 – ��������� ������-"��, ���������� �����!� ���-�� ��!��. # ��! �� ��� �!� ��-������ ����� ��������.
% 1972 �. � ���" ����� ��-������ �.�. ����� �������������� ��� ������� ������$���������� ��������������!��"������� �����������.
# 1984 �. ������ ����� ��-��������� ������ ����.
&����� ���������� �����-��� �.�. ����� ���������������� '��������, �!���������,�!������������, �������, ����-����� � �"��������� ��������������� ��������� � ����.
&��� � '��! �������� �.�.����� ������������ �� ���-!� ���!���!, �������� �����-��� ������������� ����, �� ��-�, ������� ����������� ���-�, ��������� �����"�� � �.
(�������� �.�. ����� –���� 300 ������ ����, �� ����-��� 16 � ��������� � ������!;� ��! ����� !�������� � ����-���-«)������ �������», ������-���� �� �����, ������ � ���-����� !������.
(� ����������! �.�. ��-��� � ����� ������� 18�������� � 1 �������� ��-����"��.
*������ !����� !������-��� ����������, ������� ����#��!������ ������� �����������, ������� ��"�"�� �-����� +�����, ���� ����������!��"������ ������� – ��� �� ����� ������� ��� ������ ������.
%������� �������� �.�.����� � 1993 ���.
%���� ������ � ���������-��� (�������� �.�. ��������� ����������� ��� � ��-����� ������������� ������
/���� � �/���� � �/���� � �/���� � �/���� � ��������������������������������������������������� ������ ������ ������ ������ �������� ����� ���� ����� ���� ����� ���� ����� ���� ����� �����.���.���.���.���.
LIFE AND ACTIVITY OF PROFESSORIOSEB KVACHADZE.
Oktoder 31th, 2010 was the 85th anniversary of the birthof Professor Ioseb Kvachadze. He was one of the most fa-mous scientists and pediatrics in Georgia.
Ioseb Kvachadze was born on oktober 31, 1925 inGeorgia.
Having finished the school Ioseb Kvachadze enteredthe medical faculty of Tbilisi Medical Institute. He gradu-ated from above-mentioned institut in 1946. He began prac-tice, when he was twenty-two years old. The range ofKvachadze‘s scietific interests and number of his researchworks are really great.
Professor Ioseb Kvachadze became a Candidate of Medi-cal Sciences in 1955. His thesis for a degree of a Candidate ofMedical Sciences entitled «Specific of Gastric Secretion Dys-trophic Infants» was defended sucessfully.
The unique clinical material and profound experience ofkongenital perinatal infection were generalized by IosebKvachadze in his scientific work for a degree of a Doctor ofMedical Sciences entitled «Congenital Toxoplasmosis» anddefended in 1970.
Ioseb Kvachadze was elected a Professor at Departmentof pediatric hospitel of Tbilisi State Medical University in1970. From 1972 to 1993 he was the Head of Department ofhospitel pediatric of Tbilisi State Medical University.
In 1984 He became the Honoured Scientist of Georgia.Professor Ioseb Kvachadze had a wide experience in
the clinical practice. His clinical and scientific interestsincluded: general pediatrics, collagen diseases, problemsof fetus and neonatal intrauterine infections (chlamidiosis,toxoplasmosis), rheumatic diseases, sepsis, metabolic dis-eases, malabsorption diseases.
During his career as a doctor, lecturer and scientist Ioseb
Kvachadze managed to poblish 300 reports both in Georgiaand abroad.
He is the author of 10 monographs and textbook of pedi-atrics – «Children Deseases».
Under his guidance 18 researchers have succesfully de-fended their candidate and 1 doctor dissertation.
Professor Ioseb Kvachadze was: President of GeorgianAssociation of pediatrics, Vice-President of Georgian Asso-ciation of rheumatics, Member of Board Association of Pedi-atrics, - Member of Russion Association of Pediatrics, Mem-ber of editorial board of journals.
He died in 1993.Ioseb Kvachadze was notable for his selfless attitude to
his patients, firmness and goodwill in relation to his students,strong love of life, hight professionalism, wit and great erudi-tion not only in pediatric, but also in many fields of medicine.He was a prominent Georgian stientist, the founder of mod-ern pediatric at the XX century in Georgia.
162010 wlis 1 ivniss Sedga socialu-
ri pediatriis dacvis fondis XXII da
saqarTvelos eqTanTa II konferencia,
sadac miRebuli iqna rezolucia (ix.
gv. 2), romlis erT-erTi punqti iTva-
liswinebda`saqarTvelos eqTanTa ali-
ansis” Seqmnas da romlis Sesabamisa-
dac ecnoba oficialurad TiTqmis yve-
la im arasamTavrobo organizaciebs,
romlebic awarmoebdnen eqTanTa saq-
mianobaze zrunvas saqarTveloSi.
Amdenad, amJamad saqarTvelos eq-
TanTa aliansis Seqmnis Sesaxeb Tan-
xmoba gamoTqva Semdegma organiza-
ciebma:
1. `eqTanTa asociacia” (q. garse-
vaniSvili)
2. saerTaSoriso`saqarTvelos eq-
Tnebis” asociacia (e. kakabaZe)
3. socialuri pediatriis dacvis
fondis eqTanTa departamenti (n. ya-
velaSvili)
4. evromecnierebis saqarTvelos
erovnuli seqciis axalgazrduli
klubi (d. CaxunaSvili)
5. saqarTvelos sapatriarqos wmin-
da Tamar mefis saxelobis medici-
nis instituti (mama adami)
6. saqarTvelos fizioTerapiuli
reabilitaciisa da masaJistTa aso-
ciacia (T. kobalaZe)
7. saqarTvelos pediatrTa aka-
demia (ir. ciciSvili)
8. RuduSauris saxelobis klinika
9. g. Jvanias saxelobis pediatri-
uli klinika (d. fruiZe)
`saqarTvelos eqTanTa aliansis”
ZiriTadi saqmianoba warimarTeba,ro-
gorc diplomamdeli, diplomis Sem-
dgomi, profesiuli swavlebisa da
maTi dasaqmebis strategiuli sakon-
sultacio da makoordinirebeli
organo. amasTan erTad erT-erT Zi-
riTad saqmianobad iqneba miCneuli
skolamdel dawesebulebebSi, sko-
lebsa da sportul seqciebsa Tu
kompleqsebSi eqTanTa _`fizioTera-
pevt” _ reabitolog _ meTodistTa
muSaobis strategiebis SemuSaveba.
`saqarTvelos eqTanTa aliansis”
ZiriTadi struqtura iTavliswinebs
damfuZneblebis mier Seqmnil mmar-
Tvel gamgeobas, Sesabamis departa-
mentebs da sakonsultacio _ mrCe-
velTa sabWos, romelsac airCeven
aliansis wevrebi.
Cveni Txovna iqneba, visac survi-
li eqneba gamonaxoT dro da saSua-
leba; mogvawodoT masSi xelmZRvane-
lobis forma (pirovnuli, arasamTav-
robo organizaciiT da a.S.) risTvi-
sac winaswar gixdiT did madlobas.
aqve avRniSnavT, rom a.w. 3 dekem-
bers evromecnierebis saqarTvelos
erovnuli seqcia sxva arasamTavro-
bo da samTavrobo organizaciebTan
erTad atarebs morig konferencias
Tssu-Si miZRvnili gamoCenili qar-
Tveli pediatris ioseb kvaWaZis 85
wlisTavTan dakavSirebiT, sadac I
plenarul sxdomaze gvaqvs ganzra-
xuli`saqarTvelos eqTanTa alian-
sis” prezentacia.
winaswar didi madloba.
`saqarTvelos eqTanTa aliansis~
prezentacia
socialuri pediatriis dacvis
fondi, g. Jvanias sax. pediatriuli
klinika.
organizmis fizikuri ganviTare-
ba ganisazRvreba rogorc adamianis
organizmis morfofunqciuri Tavi-
seburebebis cvlilebaTa rTuli
procesi. is emorCileba biologiur
kanonebs da asaxavs zrdisa da gan-
viTarebis zogad kanonzomierebebs.
varjiSis procesis intensifikaci-
a(2,3) da organizmis sistematiuri ga-
datvirTva iwvevs struqturuli, fi-
ziologiuri da sxa rezervebis Sem-
cirebas(1,5). didi fizikuri datvir-
Tva gazrdil moTxovnebs uyenebs or-
ganizms, spotsmenebSi deficituri
mdgomareoba iCens Tavs, rasac SeiZ-
leba Tan axldes funqciuri rezer-
vebis amowurva, adaptaciis uaryofi-
Ti efeqtebi da janmrTelobis dar-
Rveva(4,7,9,11). Aamdenad, sportuli me-
dicinis umniSvnelovanes problemas
mwvave da qronikuli gadaZabva da
misi profilaqtika warmoadgens.
swored aminomJavebiTa da vitamine-
biT gamdidrebulma sasmelma`iveri-
uli fito” SeiZleba Seasrulos
mniSvnelovani roli sportsmenTa
reabilitaciaSi energiis aRsadgenad,
polideficituri mdgomareobebis, fi-
zikuri da gonebrivi gadaRlis dros.
(6,8,10).
aminomJavebiTa da vitaminebiT gam-
didrebuli energetikuli sasme-
li`iveriuli fito”-s gamoyeneba aum-
jobesebs sportsmenTa Sromisunari-anobas, afarTovebs adaptaciuri me-
qanizmebs savarjiSo da saSejibro
pirobebisadmi; aCqarebs aRdgeniT
procesebs intensiuri fizikuri dat-
virTvis Semdeg; amdenad interess iw-
vevs adaptaciis uaryofiTi efeqte-
bis Tavidan asacileblad aminomJa-
vebiT gamdidrebuli sasmeli`iveri-
uli fito”-s moqme-
debis Seswavla.
mizani: kalaTbur-
TelTa funqciuri
mdgomareobis Sefa-
seba maRali fizi-
kuri datvirTvis pi-
robebSi da aminom-
JavebiT gamdidrebu-
li sasmeli`iveriu-
li fito”-s rolis
Seswavla mozard
sportsmenTa reabi-
litaciaSi
masala da meTo-
debi: samuSaos sa-
fuZvlad daedo 12-
dan 18 wlamde asa-
kis 100 kalaTburTe-
lis fizikuri ganviTare-
bis maCveneblebis da dat-
virTvaze adaptaciis gamok-
vlevis Sedegebi sasme-
li`iveriuli fito”s moq-
medebis pirobebSi.
CarTvis kriteriumebi:
damakmayofilebeli soci-
alur-ekonomiuri pirobe-
bi, damakmayofilebeli da
kargi sportuli Sedege-
bi.
sakontrolod aRebuli
iyo igive monacemebis 50 ka-
laTburTeli, romelTac
ar eZleodaT aRniSnuli
sasmeli.
Catarda randomizebuli
Ria kontrolirebadi
kvleva 6 Tvis ganmavlobaSi. sasme-
li iveriuli fito eZleodaT dReSi
_ 0,25 litri, 3 Tvis ganmavlobaSi.
Seswavlil iqna Semdegi maxasia-
Teblebi: ramden dRes varjiSobs kvi-
raSi, ramden saaTs varjiSobs dReSi,
ganwyoba varjiSis Semdeg, aqvs Tu
ara gadaRla da gadaZabva, gulis
SekumSvaTa sixSire, sunTqvis Sekv-
ris dro, zogadi mdgomareoba, simaR-
le mjdomare da fexze dgomisas; we-
lis, gulmkerdis, mxrebis, kidurebis
garSemoweriloba, pulsi, arteriuli
wneva sistoluri da diastoluri,
datvirTvamde da datvirTvis Semdeg,
am maCveneblebis mixedviT gamoTvlil
iqna Semdegi sportuli indeqsebi:
rufies indeqsi(fizikuri Sromis una-
rianoba), amtanobis koeficienti (kva-
sis formula), Stanges sinji(sunTq-
vis Sekaveba CasunTqvisas), genCis sin-
ji(sunTqvis Sekaveba amosunTqvisas),
saSualo arteriuli wneva, sisxlis
mimoqcevis sistoluri da wuTobri-
vi moculobebi (lilienistradisa da
canderis formulebi), sisxlis mi-
moqcevis efeqturobis koeficienti,
ketles indeqsi(simaRlisa da wo-
nis Tanafardoba), minuvries indeqsi
(sxeulisa da fexebis sigrZeTa Ta-
nafardoba), pinies indeqsi.
raodenobrivi maCveneblebis sarw-
munobis Sefasebas vaxdendiT stiu-
dentis kriteriumiT (t), xarisxovanis�2 kriteriumiT, jgufebs Soris
Sedarebas Pearson-iT . gansxvavebaiTvleboda sarwmunod, Tu t>1,96 p<0,05da �2>3,84, p<0,05 (10,11). maTematikuri uz-runvelyofa ganxorcielda progra-
mebis paketis SPSS 11-5-is gamoyenebiT.kvlevis Sedegebi da maTi ganxil-
va:
sportsmenTa anTropometruli, fizikuri da funqciuri maxasiaTeblebi aminomJavebiT gamdidrebuli
energetikuli sasmeli ̀ iveriuli-fito~-s moqmedebis fonze
m.m.d. g. CaxunaSvili, n. badriaSvili, m.d. n. TofuriZe, m.d. n. jobava,
m.d. z. SaqaraSvili, m.m.d. k. CaxunaSvili, i. Kkalandia, g. cxvediaSvili
anonsi _ male Sedgeba
17
kvlevis pirvel etapze Se-
viswavleT kalaTburTelTa
anTropometruli, fizikuri
da funqciuri maxasiaTeblebi
sasmeli`iveriuli fitos”
moqmedebis fonze, sasmelis
miRebamde da miRebidan 3 Tvis
Semdeg(cxr#1)
sasmelis`iveriuli fi-
tos” miRebis Semdeg aRiniS-
na sxeulis wonis; simaRlis;
mxris da gulmkerdis sagi-
taluri da frontaluri di-
ametris sarwmuno momateba.
aseve sarwmunod gaumjo-
besda fizikuri da funqci-
uri maCveneblebi.
sasmelis miRebis Semdeg
adgili hqonda sunTqvis six-
Siris da pulsuri wnevis mo-
matebas; agreTve datvirTvisSemdeg gulis SekumSvaTa
sixSiris, saSualo wnevis
Semcirebas; garda amisa ga-
umjobesda iseTi funqciuri
monacemebi rogoricaa sun-
TqviTi indeqsebi (Stanges sin-
ji; genCis sinji) rufies in-deqsi, amtanobis koeficienti,
sisxlis mimoqcevis sisto-
luri da wuTobrivi mocu-
lobebi (lilienistradisa
da canderis formulebi), ga-
uaresda sisxlis mimoqcevis
efeqturobis koeficienti.
igive maCveneblebis Seda-
rebam sakontrolo jgufSi
(romelsac ar eZleoda sas-
meli`iveriuli fito”) 3 Tvis
Semdeg arsebiTi gansxvaveba
ar mogvca(cxrili#2)
3 Tvis Semdeg im jgufSi,
romelsac ar eZleoda sas-
meli, wonis, simaRlis, mxris
da gulmkerdis diametris,
mxris da winamxris garSe-
mowerilobis maCveneblebis
mixedviT raime mkveTri cvli-
leba(sarwmuno mateba) ar
aRiniSneboda, sasmeli`iveri-
uli fito”s jgufisagan gan-
sxvavebiT gaizarda mxolod
datvirTvis Semdeg sunTqvis
da pulsis sixSireebi.
daskvnebi: 1. jgufSi, romel-
sac ar eZleoda sasmeli, an-
Tropometruli maCveneblebis
mixedviT raime mkveTri cvli-
leba(sarwmuno mateba) ar aRi-
niSneboda, gaizarda mxolod
datvirTvis Semdeg sunTqvis
da pulsis sixSireebi.
2. sasmeli `iveriuli fi-
to”-s miRebis Semdeg adgi-
li aqvs kalaTburTelTa an-
Tropometruli maCveneblebis
gaumjobesebas;
3. sasmelis miRebis Semdeg
umjobesdeba kalaTburTel-
Ta fizikuri da funqciona-
luri indeqsebi: sunTqvis Se-
kavebis maCveneblebi, saSualo
arteriuli wneva, sisxlis mi-
moqcevis sistoluri da wu-
Tobrivi moculobebi, amtano-
bis koeficienti.
4. sasmeli `iveriuli fi-
to”-s gamoyeneba aumjobesebs
sportsmenTa Sromisunaria-nobas, afarTovebs adaptaci-
uri meqanizmebs savarjiSo da
saSejibro pirobebisadmi; aC-
qarebs aRdgeniT procesebs
intensiuri fizikuri datvir-
Tvis Semdeg;
literatura:
1. ������� :.<. :���!�� -�"������ �������" �������� ����� ���". �. 1998.
2. )�!�� =.+., <�!"������ >.#.% ������� ���������, �-?. -2004.
3. =!���� &.�. � @���� Q.=.:�������� ��������� � ���"�,�. 2004.
kalaTburTelTa anTropometruli, fizikuri da
funqciuri maCveneblebis SedarebiTi analizi `iveriuli
fitos” miRebis fonze
cxrili #1
kalaTburTelTa anTropometruli, fizikuri da
funqciuri maCveneblebis SedarebiTi analizi
sakontrolo jgufSi
cxrili#2
4. +������ &.). )��!����������� �������� '�� � ��-"���� !���������� ����������� ����!���� - # ��. ����� ��-�������� � � �������� !��"�-��. �. 2004.
5. (������ #.&. W��� ������ �������� � ����!���� � ���!- �����! � ����. �. 2007.
6. $������ ?.=. = �-"�� �������� !�Y"� � ��-������ '� � � ��������� ��-���Y�����// �������-��� �������� :�% � (���Y�,2002.
7. ������ @.�. �����-���-���������� � ������������������������� � �������� ������,=�!-=�, 2005.
8. Q����� =. = �"�� ���-����-��������� �����!� ����-��������"�������� � ���-�!���� � ������������! �����-�! �������� � ����������.:i������i���� ����� �.48.-№2.-2002.
9. :������ ]., :������ %. #�-��� >. ���������� ' ��!����-���(������ ���������� !��-"���). �����: ������� –2008. - 345c
10. +���� +., ]���� ). (�����-
����� ������� !��"������ ��-������� – (���"� � ��������-��� ������, ��������� � �-�����!. ����������.����%���. –�. 2003
Assessment of Anthropological,Physical and Functional Indices inSportsmen Receiving
Amino Acid Rich Beverage“Iveriuli Phyto” During the Training
K. Chakhunashvili MD, N. Joba-va, MD, N. Badriashvili MD, N. To-puridze, MD, Z. Shakarashvili, MD,G. Chakhunashvili, MD. I. kalandia;G. Tskhvediashvili ;
Social Pediatrics Protection Fund,Pediatric Clinic of G. Jvania
Objective of the work: aminoacid, mineral and vitamin rich naturalenergetic beverage “Iveriuli-phyto”and study its role in sportsmen reha-bilitation considering the initial healthindices.
Materials and methods: We con-ducted medical examination of cardio-vascular system in 12 to 18 years old100 sportsmens players under physi-cal load. We conducted randomizedcontrol study during which study gro-up were provided 0.25 liter beverage“Iveriuli phyto” a day during threemonths period, while control group
with the same health parameters wereprovided with placebo drink. Data wasentered and analyzed in statistical sof-tware SPSS 11-5, Student criteria andchi-square was identified.
Conclusion: 1. Medical examina-tion and comparison of heart cycle pa-rameters before and after physical lo-ad identified low physical adaptationability in the both study groups ofthe sportsmen.
2. Medical examination identifiedthat in sportsmen drinking beverage“Iveriuli Phyto” had better physicalparameters then in control group spor-tsmen.
3. Use of beverage “Iveriuli Phyto”in sportsmen was found to improvework ability, adaptation mechanismsfor trainings and contest by helpingrestoring processes during intensivephysical load.
18
sportsmenebisaTvis aucilebelia:
mTavari redaqtori: g. CaxunaSvili
moadgile: T. miqelaZe
saredaqcio sabWo: _ n. marinaSvili, g. arvelaZe,
n. badriaSvili, n. TofuriZe, d. CaxunaSvili, g.
CaxunaSvili, q. nefariZe.
Top Related