Axel Grael – Feema. 2007
Feema: atividadesFeema: atividades
Axel Grael – Feema. 2007
INEAINEA
Governo do Estado do Rio de Janeiro
SEA
FEEMA SERLA IEF
Axel Grael – Feema. 2007
FEEMAFEEMA
Criada pelo Decreto-Lei N. 39, de 24 de março de 1975
Fusão RJ/GB, 15 de março de 1975
Origem da FEEMA – unificação e ampliação dos objetivos dos órgãos:
• IES – Instituto de Engenharia Sanitária (GB)
• ICS – Instituto de Conservação da Natureza (GB)
• Divisão de Combate a Insetos da ESAG (GB)
• Divisão de Controle da Poluição da SANERJ (RJ)
Em 1979: 1.100 funcionários, sendo 250 de nível universitário, de 50 diferentes especialidades
Axel Grael – Feema. 2007
Ações de planejamento e monitoramento ambiental
Águas: rios, lagoas, praias (balneabilidade)
Físico química, Fito, Zoo, Sedimentos – ARMP, DIAG, DILAB – PROJETO FECD - MN/ VOTORANTIM
Físico química, Sedimentos – ARMP, DIAG, DILAB – PROJETO FECD - MN / CSN - FINALIZANDO
Ictiofauna – ARMP– PROJETO FECD – MN / VOTORANTIM
Ictiofauna – ARMP – PROJETO FECD – MN / CSN - FINALIZANDO
Fauna Bentônica – ARMP, DILAB – Apoio do PROJETO FECD - MN/ VOTORANTIM
Monitoramento do Rio Paraíba do Sul
FEEMA/DEP/DIAG/DIAG-03
Estações de amostragem da FEEMA, de Barra de Guaratiba ao Flamengo – Visão geral
Fonte imagem: Google
Balneabilidade das praias
FEEMA/DEP/DIAG/DIAG-03
Interdição de Praias
Axel Grael – Feema. 2007
Ações de planejamento e monitoramento ambiental
Poluição atmosféricaPoluição atmosférica
Fontes fixasFontes fixas
Ar
Central Telemétrica
Unidades Móveis de Monitoramento da Qualidade do Ar
Rede Manual de AmostragemAmostrador de Grandes Volumes (Hi-Vol)
REDE AUTOMÁTICA ESTADO DO RIO DE JANEIRO
EXISTENTES – PARTICULAR – 20 estações
EXISTENTES – FEEMA – 4 estações
NOVAS – 18 estações
Gestão de Bacia AéreaGestão de Bacia Aérea
Fontes fixas de emissão
Ações de planejamento e conservação de ecossistemas
Unidades de conservaçãoUnidades de conservação
Biodiversidade
Centro de Primatologia Centro de Primatologia do Rio de Janeirodo Rio de Janeiro
Unidades de Conservação
Reserva Biológica da Praia do Sul
APA Maricá
#
#
#
#
#
##
#
# #
#
#
#
#
##
#
# #
#
#
#
#
#
#
#
#
##
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
### #
#
##
##
###
##
#
#
#
#
#
##
#
#
#
#
##
#
#
#
#
#
#
##
# #
#
#
#
# #
#
#
#
#
##
#
#
#
#
# ##
##
##
##
#
#
##
#
#
#
##
#
#
#
#
##
#
#
#
#
##
#
##
#
#
#
##
#
#
#
#
#
#
#
# #
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
##
#
#
#
#
##
#
#
#
###
#
#
#
#
#
#
##
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
##
##
#
####
#
#
#
#
#
#
#
# #
##
#
#
#
#
#
#
#
##
# #
#
##
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
# ####
#
#
#
# #
#
#
#
# #
#
##
#
#
#
#
#
##
##
#
# ##
#
##
#
#
##
#
#
#
#
#
#
#
##
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
# #
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
# ##
#
#
#
#
#
#
#
#
#
##
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
# #
##
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
##
#
#
#
#
#
#
##
#
#
#
#
#
#
##
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
##
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
####
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
# #
#
#
#
#
#
#
#
#
##
#
#
#
#
#
##
#
#
#
#
#
#
# #
#
#
#
#
###
#
#
#
#
#
#
#
#
#
##
#
#
#
#
#
#
#
#
## #
#
#
#
#
#
#
#
#
#
##
#
#
#
#
#
#
# #
#
#
#
#
###
##
#
#
##
#
# #
#
#
#
#
#
#
#
##
#
#
#
#
#
#
##
#
#
##
#
##
#
##
#
#
#
#
#
#
#
#
#
###
#
#
#
#
#
#
##
##
#
#
##
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
##
#
#
#
###
#
#
#
#
#
#
#
#
#
##
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
##
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
###
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
##
# #
#
#
#
#
#
##
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
####
#
#
#
#
##
#
#
#
#
#
#
#
#
##
#
#
#
##
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
## #
#
#
#
#
#
#
#
##
#
#
#
#
#
#
#
#
##
#
#
##########
#
#
#
#
#
#
#
##
#
#
#
# #
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
##
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
##
#
#
#
#
#
#
#
#
#
###
#
#
###
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
# #
#
#
#
#
#
# ## #
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
## #
#
#
#
#
#
##
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
##
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
# #
#
#
#
#
#
#
##
#
#
#
#
###
#
#
#
#
#
# #
##
#
#
#
#
#
#
###
#
#
#
#
#
#
#
#
##
#
#
##
###
###
#
#
#
##
#
##
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
##
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
##
##
#
#
# ####
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
##
#
#
#
##
#
#
#
#
#
###
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
##
##
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
##
#
#
#
##
#
#
# #
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
##
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
##
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
##
#
##
#
#
#
#
#
#
###
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
# ##
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
# #
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
##
#
#
#
#
#
#
##
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
###
####
#
#
###
# #
#
#
# #
#
#
##
#
#
##
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
###
#
#
#
#
#
#
#
#
##
#
#
#
#
##
#
#
#
#
###
#
#
#
#
#
##
##
#
###
#
#
#
#
#
#
#
##
#
#
##
#
#
#
#
#
# ##
#
##
#
##
##
##
##
#
#
#
###
####
#
#
#
#
#
##
#
#
##
#
#
#
#
#
##
##
#
# ###
#
#
#
#
#
#
# #
#
##
#
#
#
#
#
###
#
#
#
#
#
###
#
#
#
#
#
#
#
#
#
##
#
#
###
#
#
#
#
##
#
####
#####
##
###
#
#
#
##
#####
#
#
#
#
#
#
#
##
#### # #
##
#
#
#
#
#
##
#
#
#
#
##
#
#
#
#
##
#
########################
########### ##########################
#
# ####
#
#
#
#
#
#
#
# #
#
#
#
#
#
#
# ###
#
##
#
#
##
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
# #
# ##### #
####
####
## #
#
#
#
# #
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
##
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
####
#
#
#
#
#
#
#
#
## #
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
# ##
###
#####
#
#
###
####
#
####
# #
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
###
#
### #
###
#
##
##
#
#
#########
#
#
#
#
#
##
#
#
#
#
#
#
#
#
##
#
#
##
##
#
#
##
#
#
#
#
###
##
#
## #
#
#
#
#
##
#
#
#
#
#
#
#
#
#
###
#
#
##
#
#
##
#
# #
##
## #
# # ##
#
#
#
#
##
#
##
#
#
#
#
#
#
#
# #
#
#
#
#
####
##### #### ####
###
###
#
####
###
#
###
#
#
#
#
#
#
##
#
#
#
#
# #
#
##
#
#
#
#
##
#
#
#
#
##
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
##
####
#
#
#
#
#
#
#
#
##
#
##
##
#
#
# #
# #
#
#
#
#
##
#
#
########
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
##
#
#
#
# ##
#
#
#
#
##
#
#
# #
#
###
#
#
#
#
##
##
#
#
# ## #
#
#
#
##
#
##
#
#
##
#
##
# #
#
#
#
#
# #
#
#
#
#
#
#
##
###
##
#
##
#
#
#
#
#
#
##
####
#
##
#
#
#
#
##
##
#
#
##
#
#
#
#
#
#
#
#
# ###
###
#
# #
#
# ###
#
#
#
#
##
#
#
##
##
#
#
# #
#
#
#
###
#
##
#
#
##
#
#
#
##
#
##
#
##
#
##
#
#
##
#
#
## #
#
##
## ##
#
#
#
#
#
# #
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
##
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
# #
#
#
#
###
#
#
# #
#
#
#
##
#
##
##
#
#
#
#
###
##
#
#
#
#
#
#
##
#
##
##
#
#
#
#
#
#
##
#
#
##
###
#
#
##
#
#
#
##
#
##
#
#
# #
#
##
#
#
#
#
# #
#
#
#
##
#
#
#
#
#
##
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
# #
#
##
#
##
#
#
#
# #
###
#
##
#
#
#
#
##
## ##
#
##
#
#
# #
####
#
#
#
#
#
##
#
#
#
#
#
#
#
####
#
## #
#
#
#
## #
#
##
#
#
###
##
##
###
##
#
#
#
#
#
#
#
#
#
##
#
#
#
#
#
#
#
#
#
##
#
#
#
#
#
#
#
##
# ##
#
#
##
#
##
#
#
#
##
#
#
##
#
#
#
#
#
#
#
##
##
##
#
#
#
#
##
#
#
#
#
#
#
##
#
#
#
#
#
#
#
###
#
####
#
#
#
#
###
#
#
#
##
##
##
#
#
##
#
#
#
##
#
#
#
#
##
#
###
# #
#
#
#
##
#
#
#
#
#
#
#
#
# #
#
#
#
#
#
#
# #
#
#
#
###
#
#
#
# #
#
#
#
#
#
##
#
##
###
#
#
#
# #
#
#
#
#
### #
#
#
#
#
#
#
#
# #
#
##
#
#
###
#
# #
#
#
##
#
#
##
##
#
#
###
#
# #
#
###
##
#
#
#
#
#
#
##
##
#
#
#
##
# #
#
#
#
#
#
##
#
#
##
#
#
#
#
###
#
# #
##
#
##
##
#
#
#
#
#
### ##
#
###
#
#
#
#
## #
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
# ##
#
#
#
## #
#
#
#
## #
##
#
#
##
#
#
##
#
##
#
#
#
#
##
#
#
###
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
# #
##
#
#
# ##
#
#
#
#
#
# #
#
#
#
#
##
# #
##
#
##
#
#
#
#
#
#
#
#
#
##
# #
#
#
#
#
#
#
#
##
####
#
#
#
#
#
##
#
#
#
#
#
#
##
##
#
#
##
#
## #
#
#
#
##
#
#
#
#
#
##
#
###
#
#
#
#
#
#
#
#
#
## #
#
#
# #
#
#
#
#
#
##
#
##
#
#
#
#
#
#
#
#
##
#
##
#
##
#
#
# ##
###
#
#
#
#
#
# #
##
#
##
#
#
#
#
#
##
#
###
#
#
#
#
##
#
#
#
#
#
#
#
#
#
####
#
#
#
###
##
#
##
#
###
#
##
#
#
#
#
##
#
# #
#
#
##
##
##
#
#
#
#
#
#
##
#
#
#
#
#
#
#
##
#
###
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
##
#
#
#
#
##
###
#
#
##
#
#
#
#
#
#
##
#
#
#
#
##
#
# #
###
#
#
#
#
#
#
#
#
# #
##
##
##
#
#
#
### # #
##
##
#
#
#
#
#
#
#
#
##
#
##
##
#
#
#
# #
#
#
#
#
##
# #
# #
#
#
##
#
#
#
#
#
###
#
#
#
#
#
##
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
# #
#
#
#
#
#
#
#
#
#####
#
##
#
#
#
#
#
#
##
#
#
#
#
##
##
## #
#
#
###
#
##
#
#
###
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
##
##
##
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
# #
##
#
#
#
##
##
#
#
#
#
##
#
###
##
##
#
##
#
#
#
#
#
#
# #
#
## #
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
##
#
# #
#
#
#
## ##
# ##
#
#
#
#
#
#
#
##
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
##
#
#
#
#
#
#
#
#
##
##
# #
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
# #
#
#
#
#
### #
#
#
#
#
#
#
## #
#
#
# #
#
# #
#
# #
#
#
# #
#
##
##
#
#
#
##
#
#
#
##
#
#
##
#
#
#
#
##
#
#
#
# #
#
##
#
##
#
#
#
#
#
#
##
#
#
#
#
#
##
##
#
#
#
#
#
#
#
#
##
#
#
#
#
###
#
#
#
#
###
# #
#
#
###
##
#
#
#
##
##
#
#
# #
#
#
#
#
##
#
#
#
# ##
#
# #
#
##
# #
###
#
#
#
#
##
#
#
#
#
##
#
####
#
##
#
# ##
##
#
#
##
##
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
##
##
#
#
#
#
#
#
#
#
#
##
#
#
#
# ####
###
##
##
#
#
#
#
#
## #
#
##
#
##
##
#
##
#
#
##
#
#
#
##
##
##
#
#
#
#
#
# #
#
##
#
#
# #
#
#
#
#
###
#
#
#
#
#
#
#
##
#
#
#
#
#
##
#
##
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
##
#
#
### ##
#
#
###
##
##
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
##
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
# #
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
##
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
##
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
##
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
# #
#
#
#
#
##
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
##
#
##
#
#
#
#
#
#
###
#
#
#
#
#
#
#
##
# #
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
##
#
#
#
#
#
#
##
##
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
##
#
#
#
#
#
#
##
#
#
#
#
#
#
# #
#
#
##
#
#
#
#
#
#
#
#
#
##
#
#
#
#
#
#
#
#
##
#
#
#
##
##
#
#
#
#
#
#
#
##
#
# ###
#
##
#
#
#
# #
##
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
##
#
##
#
#
##
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
##
#
#
#
#
# #
#
#
##
#
#
# #
##
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
## #
#
#
#
# #
#
#
#
##
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
# #
#
#
#
###
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
# #
#
##
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
##
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
##
#
#
#
#
##
#
# #
#
#
##
#
#
#
##
#
#
# ##
#
##
#
#
###
#
# #
#
##
#
##
#
#
#
#
#
#
#
#
#
# ##
#
#
# #
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
###
#
#
#
#
#
#
#
#
#
##
#
# #
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
###
#
#
#
#
#
#
# #
##
#
#
#
#
# #
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
###
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
# #
#
#
#
#
##
#
#
##
#
#
#
#
#
#
#
#
###
#
###
##
#
##
#
#
##
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
##
##
#
#
#
#
##
#
#
#
#
#
#
#
#
# #
#
#
#
#
#
#
#
## #
#
##
#
#
#
#
#
#
#
#
##
#
#
#
##
#
#
#
##
#
#
#
#
##
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
###
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
##
#
# #
#
#
## #
#
#
# #
#
#
#
#
#
#
#
##
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
## #
#
#
#
#
##
#
#
#
#
#
#
#
#
#
##
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
## #
#
#
#
##
##
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
# #
#
#
##
#
###
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
##
#
#
#
#
#
#
##
#
#
#
#
#
#
#
#
#
# #
#
#
#
#
#
# #
#
#
#
#
#
#
#
##
#
##
#
#
#
#
#
##
#
#
#
###
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
##
#
#
#
#
#
#
#
##
##
#
##
##
#
##
# ##
############
Minas Gerais
Oceano Atlântico
Espírito Santo
São Paulo
LICENCIAMENTO AMBIENTAL NA ZONA COSTEIRABanco de dados georeferenciados sobre empreendimentos licenciados no RJ
Controle Ambiental
LicenciamentoLicenciamento
Axel Grael – Feema. 2007
ImportânciaImportância
• Ordenamento
• Garantia da adequação tecnológica
• Evita externalidades: concorrência com ética ambiental
• Processos participativos: instrumento de cidadania
Cerca de 70% dos projetos em análise para fins de licenciamento são modificados para
adequação à legislação e à boa prática ambiental.
Axel Grael – Feema. 2007
FEEMA: demandas em números
CENTRAL DE ATENDIMENTOS:
• Média de ligações telefônicas diárias: 96
• Atendimento diário de representantes de empresas: 40
• Documentos recebidos em 2006: cerca de 10.000
• Número de processos em tramitação: cerca de 15.000
LICENCIAMENTO INDUSTRIALLICENCIAMENTO INDUSTRIAL
DESEMPENHO DA DIVISÃODESEMPENHO DA DIVISÃO
344
523
1098
1480
0
200
400
600
800
1000
1200
1400
1600
2003 2004 2005 2006
Vistorias Realizadas
LICENCIAMENTO INDUSTRIALLICENCIAMENTO INDUSTRIAL
DESEMPENHO DA DIVISÃODESEMPENHO DA DIVISÃO
Ministério Público X Pareceres emitidos
39%
61% Pareceres Técnicos
Ministério Público
Controle Ambiental
Poluição acidentalPoluição acidental
SCPA
Rompimento de barragem em Miraí-MG, 2007
REDUC, 2000
OUTROS
Mapa de Rotas de Fuga – Campos ElíseosMAPEAMENTO DE RISCOS AMBIENTAIS
Localização das Empresas – Campos Elíseos
Mapa das Comunidades – ZEI REDUC
Acidente Mineradora Rio Pomba
Acidente Mineradora Rio Pomba
Acidente Mineradora Rio Pomba
Top Related