95 زيياپ ،43 هرامش...
55
ی ر خب ی، علم ن لت و ب شماره3 4 ، يز پاي5 9 ت و گاز نف خازن م ت از ش اد زدیاد ده ا شک هو خبار ا تلي مقا چكيده تفصي عانيت مخازن گاز ميلسله مباحث مديري س نگاه ويژه د برداشتزديای موفق ا ها تجربه سات بين موسد برداشتزديات ا در زمينه مطالعاي فعالملل ال ره چه ها معرفي کتاب دسي نفتللي مهنجمن بين الم ان
Transcript of 95 زيياپ ،43 هرامش...
بولتن علمی، خبری 59 پاييز، 34شماره
ژپوهشکده ازدیاد ربداشت از مخازن نفت و گاز
اخبار
چكيده تفصيلي مقاالت
سلسله مباحث مديريت مخازن گاز ميعاني
نگاه ويژه
تجربه های موفق ازدياد برداشت
المللي فعال در زمينه مطالعات ازدياد برداشتموسسات بين
هاچهره
معرفي کتاب
انجمن بين المللي مهندسي نفت
خبري -بولتن علمي
95 پاییز، 43شماره سال هشتم،
، پژوهشكده ازدياد برداشت از مخازن نفت و گاز22آدرس : تهران ، خيابان وليعصر، باالتر از ميدان ونك ، كوچه نگار ، پالك
1969813771صندوق پستي:
88874500تلفن:
88661307فكس:
http:\\iori.mop.ir پایگاه اینترنتي:
[email protected] الكترونیكي: پست
ازپژوهشكده ازدیاد برداشت از مخازن نفت و گ :صاحب امتياز
دكتر شهاب گرامي :ولئمدير مس
دكتر عماد رعایایي سردبير:
دكتر سید علي معلمي :ناظر علمي
معاونت پشتیباني؛ علي زارعي :ناشر
مریم خسروي :مدير داخلي
ت تحريريه:هيئ اكرم وحیدي /مریم ذیفنمریم خسروي/ /مریم جهاندیده
:يويراستارگروه
رم اك /مریم ذیفنمریم خسروي/ /مریم جهاندیدهمهدیه جزایري/
وحیدي
همكاران اين شماره: شیما ابراهیم زاده
حمیدرضا ثقفي
مریم جهاندیده
حسین حیدريمحمد
زادهمهناز حكمت
مرجان خاجوي
خسروي مریم
ذیفن مریم
زادهسكینه شكراهلل
بیگيصابر كرممحمد
قاسمي مریم
شهاب گرامي
مریم نوري
وحیدي اكرم
همكاران اين شماره: شیما ابراهیم زاده
اسماعیل زادهزهرا
مریم جهاندیده
محمد حسین حیدري
خسروي مریم
محمد زاهد زاده
ذیفن مریم
سكینه شكراهلل زاده
محمد صابر كرم بیگي
قاسمي مریم
مریم نوري
پروین نیكنام
علیرضا نورمحمد
وحیدي اكرم
شركت ملي نفت ايران
گفتارپيش
المللي صنایع ینبولتن تحوالت ب"، اولین شماره از مخازن نفت و گاز به اهتمام جمعي از همكاران پژوهشكده ازدیاد برداشت
هاي باالدستي صنعت نفت و گاز، منتشر گردید.، با هدف ارتقاي دانش عمومي در زمینه تحوالت بخش1387در سال "باالدستي
ایجاد شد. نام _ولتن مطابق شناسنامه ب_اي ، در ساختار و تیم اجرایي تغییرات عمده1394با تصویب آیین نامه جدید در سال
( با حال و 38شماره نامه تابستان )ویژهبخش جدید چكیده مقاالت اضافه گردید. تغییر یافت و "راه ازدیاد برداشت"بولتن به
اشت از مخازن نفت با رویكردي جدید به بیان ساده و فراگیر آخرین تحوالت علمي و تخصصي در زمینه ازدیاد برد و هوایي تازه
نشگاه، جهت ارتقاي اي عملیاتي و نیز اساتید داهدامنه مخاطبان بولتن در سطح شركتبا افزایش ،39و گاز پرداخت. از شماره
مینار، معرفي كتاب و س در قالب مدیریت مخزن، مخازن گاز میعاني، مباحث افزایش تولید مدیریت هايسطح كیفي، بخش
تارساخنیا، به دهاي موفق ازدیاد برداشت در سطح پروژههاي فعال در زمینه ازدیاد برداشت و معرفي میادین و معرفي چهره
ظر قرار گیرد.نمخازن ایران مد هاي مرتبط بافناوريلب تالش شد، بولتن اضافه گردید. همچنین در تهیه مطا
بخش و "اني در مخازن بنگستان ایربررسي شكاف هیدرولیك" از موضوع و آخر مسو بخشدر بخش نگاه ویژه، در این شماره
شود. ، ارائه مي"مدیریت نفت نروژ"معرفي دوم
صنعت نفت و در مدیران و همكاران خودها با گذاشتن آن اشتراكبهكنیم تا مطالب خود را جهت مياز شما دعوت در پایان،
ها، براي ما ارسال فرمایید.دانشگاه
استفاده از مطالب بولتن با ذكر منبع بالمانع است.
پژوهشكده ازدياد برداشت از مخازن نفت و گاز
فهرست مطالب
اخبار
1 ......................................نفت جهان يبحران طیشرا در برداشت ادیازد هايپروژه اجراي منظور به المللي بین وام اخذ
2 ................................................................... هیدرولیكي شكاف عملیات در هشلمبرژ شركت جدید خدمات ارائه
3 ............................................................................................. سیال تهچاهي گیرينمونه جدید ابزار معرفي
4 ......................................................... جدید شكنامولسیون از استفاده با مخازن تولیدي سیاالت بهینه جداسازي
5 .......................................... عمان در برداشت ادیازد يهاپروژه يانرژ كنندهنیتأم نیتربزرگ میراه خورشیدي پروژه
6 ....................................... هیدرولیكي شكاف سازيشبیه نرمافزار توسعه در روسیه پژوهشي مراكز و صنعت همكاري
7 ................................................................................................................... رتینابومي افزارنرممعرفي
مقاالت تفصيلي چكيده
9 ................................................................................. كربناته مخازن در برداشت ازدیاد در شوركم آب تزریق
10 ............................ شكاف-سیماتر ستمیس در مانده جابه نفت افتیباز زانیم در نفت و يقیتزر گاز يدما اختالف اثر
13 ...................................................................................................... بیوپلیمر توسط نفت برداشت ازدیاد
15 ....................................................................................................................... مغزه يتالیجید زیآنال
17 ..............................................شیلي منابع از تولید پایدار توسعه براي راهكار پنج: سبز هیدرولیكي كافش فناوري
19 ............................................................ شیلي سازندهاي در هاچاه براي تشخیصي جدید ابزار: DNA یابيتوالي
ميعاني گاز مخازن مدرييت مباحث سلسله
23 ............................................................................ بازتركیب روش با مخزن معرف سیال ساخت: سوم بخش
گاه وژیه ن
27 .................................................................... بنگستاني مخازن يمخزن و شناسيزمین صوصیاتخ سوم: بخش
ربداشت ازدیاد موفق اهی تجرهب
31 .......................................................... کیمكز كشور دارشكاف مخازن( چاك – پل – اتونكآب) مجموعه يمعرف
ازدیادربداشت مطالعات المللينيب مؤسسات
34 .................................................................................................. ( NPD) نروژ نفت مدیریت :دوم بخش
اهچهره
37 ..................................................................................... مروري بر رزومه كاري دكتر جالل عابدي در زمینه مطالعات ازدیاد برداشت
کتاب معرفي
39 .............................................................................................................................................................................................................. ترشوندگي
نفت مهندسي المللينيب انجمن
41 ....................................................... برداشت ازدیاد زمینه در اخیر هايماه در شده منتشر مقاالت يبرخ يمعرف
43 ........................................................... (ATCE) نفت يمهندس يالملل نیب انجمن ساالنه شگاهینما و كنفرانس
44 .................................................. 95 ماه دي – ایران در Asset Value Enhancement دوره برگزاري: ویژه بخش
46 ....................................................... جهان سطح در نفت صنعت( آموزشي هايكارگاه و هاكنفرانس) رویدادهاي
اخبار
1395پاييز ، 43شماره
تش راه ازدیاد ربدا
1
ازدياد برداشت در شرايط هاي اخذ وام بين المللي به منظور اجراي پروژه
نفت بحراني جهان
پژوهشكده ازدیاد برداشت از مخازن نفت و گاز – مریم خسروي كننده:تهیه
كرده تأییدالمللي را میلیارد دالر از یک مؤسسه اقتصادي بین 4/3درخواست وام به مبلغ به تازگي PDO(1(نفت عمان توسعه
دهد كه است و نشان مي داريمعنبسیار ،این وام در شرایط كنوني اخذكه اظهار داشت است. وزیر نفت و گاز عمان در این باره
به PDOو مستلزم آن است كه شدهتعهد سنگیني محسوب ،اماین و اخذچرا كه ،در حال تحول است PDOسبک و فرهنگ
هزار بشكه در 600 به مقدار ،برنامه افزایش تولید نفت خود PDOهاي خود اعتماد باالیي داشته باشد. به تازگي بازدهي پروژه
خوبي داشتهپيشرفت ازدياد برداشت هايپروژهاجراي تاكنون روند ": اظهار داشت PDO. مدیر را اعالم نموده استروز
شرایط ،بودن قیمت نفتهمچنین، با اشاره به پایین".ندارد وجود توقفي يا تأخير هاپروژهاين و در هيچ يك از است
اخذ وام در PDO سیاستِاین ": . وي در ادامه اظهار داشتهاي عملیاتي عنوان نمودحاضر را بهترین فرصت براي اجراي پروژه
".استاتخاذ شده هاي عمراني دولت در مسیر سایر طرح موجودكاهش فشار اقتصاديِ منظوربه ،المللياز مراجع بین
October 2016 www.oilreviewmiddleeast.comn - منبع:
1 Petroleum Development Oman
ژهرو
ه پدام
ات
نفت
نعص
ي ران
بحط
راي ش
درت
اشرد
د بديا
ازي
ها
خبرها
2
در عمليات شكاف هيدروليكي هخدمات جديد شركت شلمبرژ رائها
پژوهشكده ازدیاد برداشت از مخازن نفت و گاز -ذیفنمریم كننده: تهیه
ستاي در را AvantGaurdخدمات جدیدي با نام هشلمبرژ شركت شتيِ جریان را شكاف هیدرولیكي معرفي كرده 1برگ عملیات
ست. ستفاده از ا صول اطمینان ،جدید سرویس این ا همچنین بهبود و شده چاه با هیدرولیكي شكاف ارتباط نحوه از سبب ح
.دنبال خواهد داشت به را چاه دهيبهره میزان
شتي جریان طراحي بر پایه سرویس این شد مي شده ایجاد شكافِ از حفاظت و برگ ستفاده . با شتي جریان طراحي از ا در برگ
سب ،شكاف پایداري و حفاظت ضمن ،هنگام تولید از چاه شت و چاه را در پي خواهد د مختلف هايبخش از تولید توزیع منا ا
. دهي چاه خواهد شدبهره مجموع این دو اثر سبب ارتقاي
یک ،هاي هیدرولیكيسازي جریان برگشتي در شكافبهینه، هبخش خدمات آزمایشي شركت شلمبرژ نمایندهبر اساس اظهارات
ست. صنعت نفت ا سیار مهم در ستفاده ،امروزهچالش ب حائز ،نفت صنعت در چاه تحریک زمینه در گذاريسرمایه از بهینه ا
شد مي اهمیت ست ميو با شد بهمقرون بای شكاف تاكند این امكان را فراهم مي AvantGaurd. خدمات صرفه با جریان ،هادرون
.یابدها افزایش و بازیافت چاه دهيبهره ،عین حال درشود و برقرارصورت یكپارچه بهبرگشتي
سرویس كنونتا ست. این خدمات شكاف هیدرولیكي عملیات 50در بیش از AvantGaurdاز شده ا ستفاده نترل ك با هدفا
سرچاهي هاي حین تزریق وفعالیت شده چوك ست كه باعث ارائه و از ارتباط صورت پذیرد عملیات در ایمني كامل ،شود ميا
ها و بازدهي چاه اطمینان حاصل شود.بین شكاف
www.oilandgastechnology.net – November 2016 :منبع
1 Flowback
Avan
tGau
rd
تااس
ر رد
ييك
روليد
هف
كا ش
تيا
مل ع
ودهب
ي ب
1395پاييز ، 43شماره
تش راه ازدیاد ربدا
3
سيال چاهي تهگيري جديد نمونه ابزارمعرفي
پژوهشكده ازدیاد برداشت ازمخازن نفت و گاز -اكرم وحیديكننده: تهیه
با حجم الیسه نمونه س هیته تیقابل باشد كهمي با قطر و وزن كمي چاهته يریگنمونه، یک ابزار 1سازند كامپكتگیر نمونه ابزار
این . تهیه نماید (نچیا 14تا 3 نیب) هاي سیال را از محدوده وسیعي از شعاع چاهزار قادر است نمونهابرا دارد. این يسيس 700
كاهش را چاه در دستگاه يافتادگریخطر گ ،كه این قابلیت گیرددر مركز چاه قرار کیصورت اتوماتبهتواند این ميبرعالوهابزار
3كابلِپتاو ه 2همچنین استقرار در موتوكابل و هدف هیو كارآمد با ال عیسرتوان به اتصال مي ابزار نیا هايتوانایي دیگر از. دهدمي
قیبه كاربر در محاسبه دق ثبت شده و يدر زمان واقع سازند توسط این ابزار ي. فشارهااشاره كرد یيایمخازن در مورد استفاده در
يهاتیكمک خواهد كرد. قابل الیس يریپذتحرك زانیم يریگدر اندازه نیو همچن االتیسازند، سطح تماس س يفشار انیگراد
. دهدمي راخطر كم و ترساده روش با مخزن معرف و يواقع الیس نمونه به یابيدستبه كاربر امكان يریگنمونه ابزارِ نیا
www.spe.org – October 2016 :منبع
1 Compact Formation Sample 2 Motocable 3 Heptacable
نهمو
ر نزا
د ابدي
جل
سن
تهل
يا س
يير
گي
اهچ
خبرها
4
جديد 1شكنجداسازي بهينه سياالت توليدي مخازن با استفاده از امولسيون
پژوهشكده ازدیاد برداشت از مخازن نفت و گاز - مریم جهاندیده تهیه كننده:
نفت به صنعت را در مقیاس صنعتي "Tretolite Snap" تحت عنوان جداسازي سیاالت اخیراً یک فناوري 2یوزشركت بیكر ه
جداسازي دركننده آب و شفاف شكنامولسیونعامل كه به عنوان استدر واقع یک ماده شیمیایي این فناورياست. نمودهعرضه
شود. استفاده مي سیاالت تولیدي
ایجاد و بدون شودميهاي تولیدي پر چالش منجر به بهبود عملكرد فرایند جداسازي سیاالت در محیط فناورياستفاده از این
دهد. سودبخشي نهایي را افزایش مي ،ظرفیت تولیدي میدان درمحدودیتي
زریق بخار به كمک مربوط به روش تسیسات أت چندفازي نظیرسیاالت فراورش و تولید با كه هایيپروژه در مادهاین كاربرد
جداسازي سیاالت ، SAGD روش ازدیاد برداشت درباشد. بسیار اثر بخش و سودآور مي ،سر و كار دارند )SAGD( 3ریزش ثقلي
از شكنونیامولس نیابه اندازه كافي با كیفیت و تمیز باشد. بایستميبراي تولید بخار مورد نیاز آب چرا كه دارداهمیت زیادي
هاي كاهش هزینهافزایش بازدهي و همچنین از طرف دیگر و شودميمنجر به كاهش میزان نفت و رسوبات در آب طرفي
دارد. جداسازي را دربر
براساس روش پیشین جداسازي سیاالت شده است. جایگزین در كشور كانادا SAGDي هادر یكي از پروژه فناوري مذكور
. باشدميمیلیون دالر 8/3 حدودحاصل از كاربرد این فناوري سود ،شدهي انجامهاارزیابي
November 2016 www.oilandgastechnology.net- :منبع
1 Demulsifier 2 Baker Hughes 3 Steam Assisted Gravity Drainage
ت نف
تنع
صدر
ن شك
ن يو
سول
اماد
مواز
ده فا
ستت ا
ورضر
1395پاييز ، 43شماره
تش راه ازدیاد ربدا
5
هاي ازديادانرژي پروژهكننده تأمينترين بزرگ 1پروژه خورشيدي ميراه
در عمان برداشت پژوهشكده ازدیاد برداشت از مخازن نفت و گاز - مریم خسرويكننده: تهیه
از بخار تولید شده از نیروگاه حاكي از آنست كه درنتیجه استفاده 2(PDO) توسعه نفت عمانهاي انجام گرفته در شركت بررسي
ترین رگیابد. نیروگاه میراه، بزش ميكاه %46عمل و قرن عالم حدود هايهاي حرارتي میدانپروژه هزینه ،خورشیدي میراه
به منظور استفاده از انرژي خورشیدي در 3نت سوالرو شركت گلس پوی PDOباشد كه با همكاري نیروگاه خورشیدي دنیا مي
.در دست احداث استهاي ازدیاد برداشت پروژه
نیروگاه میراه بر اساس كار گردد. استفاده از انرژي خورشیدي موجب كاهش مصرف كربن و همچنین كاهش آلودگي جوي مي
هاي پرتوتاباندن درنتیجهكه است ايبه گونه هاآیینهطراحي كه در آن، باشدمي 4(CPSخورشیدي ) متمركزنیروي فناوريپایه
این نیروگاه باعث ،اندازيپس از راه. در سال اول یابدافزایش ميگراد درجه سانتي 300حدود تا هاي استیل دما آفتاب روي لوله
اكسیدكربن در جو جلوگیري خواهد تن دي 1800و همزمان از انتشار گردیده ها متر مكعب گاز جویي در مصرف میلیونصرفه
فاز اول ،افتتاح گردد 2017سال اوایل پروژهاین تكمیل خواهد شد. درصورتي كه 2016پایان سال تا شد. فاز اول این نیروگاه
( تولید خواهند كرد. تاكنونبار 100گراد و فشار درجه سانتي 320هزار تن بخار )دماي 2حدود 2018تا اواسط آن و دومِ
.گذاري شده استمیلیون دالر بابت احداث این نیروگاه سرمایه 600حدود
October 2016 www.oilandgasnewsworldwide.com - منبع:
1 Miraah 2 Petroleum Development Oman 3 Glass point solar 4 Concentrated Solar Power
ش اه
و كاه
يري م
يدرش
خوژه
روپ
46 نه
زي ه
يصد
درت
اشرد
باد
دي از
يها
خبرها
6
شكاف سازيشبيه افزارنرمدر توسعه روسيه همكاري صنعت و مراكز پژوهشي
هيدروليكي
پژوهشكده ازدیاد برداشت از مخازن نفت و گاز - بیگي صابر كرممحمد: هكنندتهیه
عملیات شكاف هیدرولیكي در مخازن اجرايسازي طراحي و بهینه هدف اب را جدیدي افزارنرمتازگي، به 1گازپروم نفت شركت
فیزیک و فناوري مسكو ساخته شده و در نوع خود براي توسعه داده است. این نرم افزار با همكاري انستیتو تحقیقاتي نامتعارف
توسعه چنین مخازني منحصر به فرد است.
پارامترهاي مختلف شكاف از جمله طول، سازيشبیه بهقادر و كرده بینيپیشگسترش شكاف در مخزن را نحوهافزار این نرم
تولید شده در افزایش میزان نفت مقدار بینيپیش قابلیت همچنینشده اشارهافزار نرم .باشدمي آنعرض و سایر خواص هندسي
هاي فیزیكي پیچیده بهره افزار از محاسبات ریاضي و مدلنرمتوسعه این دراثر پیاده سازي عملیات شكاف هیدرولیكي را دارد.
است. گرفته شده
است. هزار متري زمین واقع شده 3تا 2در عمق وكه در غرب سیبري بوده Bazhenovیكي از مخازن نامتعارف روسیه، سازند
میلیون كیلومتر مربع کیمیداني به مساحت و شدهمیلیارد تن پیش بیني 170تا 100، مخزن اینمیزان ذخیره نفت درجاي
تي و در زمره هاي نفشود. با توجه به تراوایي بسیار پایین این سازند كه از نوع شیلمتر را شامل مي 100تا 10با ستون نفتي
اي براي تولید نفت از آن بسیار كارآمد ارزیابي گیري از شكاف هیدرولیكي چند مرحله، بهرهشودمي محسوبمخازن نامتعارف
و بودههاي جدي مواجه عملیات شكاف هیدرولیكي با چالش اجراي مخزن، اینبا توجه به ماهیت پیچیده همچنینشده است.
. باشديمكارگشا و ضروري بسیارسازي طراحي پارامترهاي مهم عملیات، جهت بهینه كورمذ افزارنرماستفاده از
یک كنسرسیوم در توسعه این الب قدر نیز تحقیقاتي دیگر سسه ؤماتي مذكور، چند قكز تحقیاعالوه بر مرالزم به ذكر است
ند.اهافزار نقش داشتنرم
October 2016 www.gazprom-neft.com/press-center/news - :منبع
1 Gazprom Neft
رمه ن
سعتو
يهشب
ار فز
ايه
وسر ر
دي
يكرول
يد ه
فكا
شي
ازس
1395پاييز ، 43شماره
تش راه ازدیاد ربدا
7
رتينابومي افزار نرممعرفي
برداشت از مخازن نفت و گازپژوهشكده ازدیاد - نوريمریم : كنندهتهیه
سال ازایران، دارشكاف كربناته مخازن سازافزار شبیهبا هدف توسعه نرم ،آوري همیار مهندسي(توسعه و فن) 1تفاهم شركت
و هم استداده توسعهرا در كشور 2رتينا بعديسه سازشبیه افزارنرم خود هدف راستاي در شركت این. نمود كارآغاز به 1391
ارزیابي شمال آزادگان و غرب پایدار درود، كرنج،سازي میادین افزار در شبیهقابلیت این نرم. باشدآن مي ءارتقااكنون درحال
گردیده است.
هاداده اصالح و ارزیابي بندي، شبكه خصوصیات)بهبود پردازشپیشهاي مختلفي همچون رتینا داراي قابلیت سازشبیه افزار نرم
بعدي، دیدن نمودارها 4و...( و پساپردازش )تجسم بعديسه كنندهتجسم ،Eclipse افزارنرم هايفایل داده فراخواني اجرا، از قبل
هايمدل پایدار حل و بلند زماني هايگام (،Eclipseو نتایج در حین اجرا در طي زمان، توانایي مقایسه نتایج با نتایج نرم افزار
غیرساختاري بنديشبكه يبرا 3شكاف شبكه چگالي از استفاده غیرساختاري، بندي شبكه غیرخطي، حل دوگانه، تخلخل و تراوایي
هاياجرا پس از توقف موقت در حین اجراي مدل مي باشد. سایر قابلیت ادامه و اجرا هنگام در مدل غییرت قابلیت ها،شكستگي
.است شده داده قرار بیشتر یاتئجز با www.estd.irبه آدرس شركت این سایت در افزارنرم این
www.estd.ir :منبع
1 Engineering Support & Technology Development (ESTD) 2 Reservoir Evaluation Tools by Integrated Numerical Analysis (RETINA) 3 DFN
يهشب
ه سع
تودر
ن وي
ي نام
ا گين
رتي
ومي ب
هااز
س
ب
چكيده تفصيلي مقاالت
1395 پاييز، 43شماره
9
راه ازدیاد ربداشت
ازدياد برداشت در مخازن كربناته درشور تزريق آب كم
[email protected] پژوهشكده ازدیاد برداشت از مخازن نفت و گاز - شیما ابراهیم زادهكننده: تهیه
ازدیاد برداشت هايیكي از روش مخزن، به عنوان ، با هدف تغییر ترشوندگي سنگكربناته مخازن در شوركم نمک آب تزریق
. اعمال تغییرات استهاي افزایش بازیافت نفت در مخازن كربناته ثرترین مكانیسمؤتغییر ترشوندگي یكي از مباشد. نفت مطرح مي
شود:سنگ كربناته به سمت آبدوست و در نتیجه افزایش تولید نفت مي دگيتغییر ترشونزیر در تركیب آب تزریقي منجر به
تزریقي نمک آب در فسفات یا بورات سولفات، مانند سطحي كنشبرهم هايیون غلظت افزایش. 1
تزریقي نمک آب یوني استحكام كاهش. 2
انجام كربناته سنگ مختلف هاينمونه روي بر آشام آزمایش ي،ترشوندگ رفتار روي بر شور كم آب تركیب اثر بررسي به منظور
استحكام كاهش دلیل به عمدتاً آبدوست سمت به كربناته سنگ ترشوندگي اصالح كه دهدمي نشان مطالعه این نتایج. استهشد
هایيآزمایش به مربوطبر اساس نتایج این مطالعه باالترین بازیافت .و غلظت باالتر سولفات در آب است تزریقي نمک آب یوني
ي بوده است.غلظت سولفات باالترآب نمک داراي بوده كه
پراكندگيدلیل درصد میزان نفت درجاي اولیه است. 20تا 4آشام، میزان بازیافت نفت هايآزمایشبر اساس نتایج همچنین
كاني، نوع لحاظ از كربناته سنگ نمونه در تنوع ،آزمایشگاهي شرایط تنوع عالوه بر هاسنگ نمونه این در نفت بازیافت میزان
.باشدمينیز ... و تراوایي ،ساختار
،قبل و بعد از اصالح ترشوندگي ،داشتن اطالعات تراوایي نسبي آب و نفتاختیاردر، زني آبسیالب اثر بخشي روش بررسيجهت
انجام شود. و اشباع درجا( )شامل كنترل نمودارهاي فشار هاي جریان مغزه آزمایشمورد نیاز است. بنابراین الزم است
پتانسیل تشكیل رسوب در ،حاوي باریم و استرانسیم باشد يكه داراي آب سازند يتزریق آب دریا با سولفات باال در مخزن
از معایب وجود مسئله كه این گردد مي اف چاهسنگ مخزن اطرمنافذ بسته شدن منجر به و را افزایش داده هاي تولیدلوله
سولفات باال در آب تزریقي محسوب مي شود.
نشده به طور كامل شناخته شور تزریق آب كماثر در سنگ كربناتهانیسم تغییر ترشوندگي در حال حاضر مكاست الزم به ذكر
شور كم آب تزریق در گرفته صورت شیمیایي و فیزیكي هايمكانیسم بهتر فهم جهت ،يبیشتر تحقیقاتنیاز به انجام لذااست و
باشد. مي ،نمک آب /نفت/ سنگ هايواكنش در ثرؤم هايفاكتور تعیینو همچنین
منبع
Romanuka..J;Hofman.J.P;Ligthelm.D.J.;Suijkerbuijk.B.M.J.M.;Marcelis.A.H.M.;Oedai.S.;Brussee.N.J.
;Van Der Linde.H.A.;Aksulu.H.;Austad.T.;”Low Salinity EOR In Carbonates”,SPE153869,April2012
كمب
ق آري
تزبا
ه نات
ربن ك
ازمخ
از ت
اشرد
د بديا
ازور
ش
10
چكيده تفصيلي مقاالت
( در ميزان بازيافت 1حرارتي نيي مارانگواثر اختالف دماي گاز تزريقي و نفت )پديده
شكاف-مانده در سيستم ماتريس جاهب نفت
[email protected] 2خسروي، مریم 1، بهزاد رستمي1پژمان ابوالحسیني :گانكنندتهیه
انستیتو مهندسي نفت، دانشگاه تهران1
پژوهشكده ازدیاد برداشت نفت2
مقدمه
از بازده خوبي برخوردار سیال تزریقي از مسیرهاي تراوا دلیل حركت به، راندمان جاروبي نفت درون ماتریس داردر مخازن شكاف
جریان همرفتي مارانگوني دهد. قرار ميثیر أتتحت به شدت جامانده درون ماتریس راه. جریان مارانگوني بازیافت نفت بباشدنمي
در اثر این پدیده .نشتتده استتت در بازیافت نفت در محیط متخلخل درنظرگرفتهكه تاكنون استتت هایي یكي از مكانیزمحرارتي
رویه كم به سمت ناحیه با تنش جریان از ناحیه با تنش میان پیدایشو سبب شده نسبت به دما ایجاد 2رویهگرادیان تنش میان
شود.رویه زیاد ميمیان
يئورت
وجود اكسیدكربن/دكان در فشارهاي مختلف متفاوت است و سبب بهرویه نسبت به دما براي سیستم ديگرادیان تنش میان
. بر این اساس سه سناریو مختلف مطابق با جهت گرددميآمدن دو ناحیه مختلف بر اساس جهت جریان همرفتي مارانگوني
باشد يبیانگر سناریوهاي مختلف تزریق بر اساس تغییرات تنش میان رویه در طول مغزه م 1-جریان مارانگوني وجود دارد. شكل
این ناحیه رویه در میانتنشایجاد تزریق گاز سرد در شكاف باعث سرد شدن ناحیه نزدیک شكاف و 1 كه مطابق با آن در ناحیه
باشد و این روند برعكس مي 2 ناحیهدر .خواهد شدجریان همرفتي مارانگوني به سمت شكاف ایجاد شود و درنتیجه آن مي
دما را سیستم هم بخش ج(همچنین كند.در مقابل تولید مقاومت مي كهجریان مارانگوني در خالف جهت شكاف خواهد بود
وني وجود ماند و جریان مارانگرویه در سطح تماس سیاالت ثابت ميمیانهاي صفر مارانگوني( كه تنش دهد )آزمایشنشان مي
ندارد.
1 Marangoni phenomena 2 Interfacial Tension
فكا
شن
ازخ
ر م د
ت نف
تياف
ازش ب
زاي اف
درر
ؤثي م
وننگ
اراه م
يدپد
دار
1395 پاييز، 43شماره
11
راه ازدیاد ربداشت
دماتزریق هم ج( 2ناحیه ب( 1ناحیه رویه و جریان مارانگوني در طول مغزه: الف(میاننحوه تزریق گاز و تغییرات تنش :1-شكل
يبحث و بررس
ینه مشابه هستند. براي بررسي ینفوذ مولكولي، ثقلي، گرانرو و مواند كه از نظر بزرگي نیروهاي اي طراحي شدهها به گونهآزمایش
استخراج شده است، PVTiكه از شبیه ساز "ضریب تورم"و "درصد غلظت دكان در فاز گاز"مكانیزم تبخیر و تورم از مقادیر
شود. استفاده مي
مقایسه روند تغییرات میزان بازیافت دكان بر حسب ضریب تورم و درصد غلظت دكان در فاز گاز :2-شكل
دما )شامل جریان مارانگوني( روند تغییرات این دو پارامتر از الگوي خاصي پیروي همهاي غیر، در آزمایش2-مطابق با شكل
باشد و كنترل كننده حركت نفت نیست. بنابراین ها مكانیزم غالب نميهاي تبخیر و تورم در آزمایشكند. بنابراین مكانیزمنمي
و متناسب با جهت جریان، باعث افزایش یا كاهش میزان بودهیان مارانگوني یزم جرتفاوت در میزان بازیافت دكان، ناشي از مكان
دما، متناسب با عدد مارانگوني دما )شامل مارانگوني( و همهاي غیرهم، اختالف بازیافت آزمایش3-گردد. مطابق با شكلبازیافت مي
ي مارانگوني به سمت شكاف و یا در جهت مخالف با آن باشد. بنابراین، اختالف دماي گاز و نفت سبب ایجاد جریان همرفتمي
. باشدشود و میزان افزایش بازیافت متناسب با اختالف دما ميمي
0
0.5
1
1.5
2
2.5
0
5
10
15
20
25
dT=0
(1)
dT=60
(2)
dT=0
(3)
dT=60
(4)
dT=80
(5)
م ور
ب تري
ض
ازز گ
فادر
ن كا
دت
لظ غ
صددر
ن كا
دت
يافاز
ن بزا
مي)%
(
(شماره آزمايش)اختالف دماي دكان و گاز
)%(میزان بازیافت نفت ضریب تورمدرصد غلظت دكان در فاز گاز
1ناحيه 2ناحيه
فكا
شن
ازخ
ر م د
ت نف
تياف
ازش ب
زاي اف
درر
ؤثي م
وننگ
اراه م
يدپد
دار
12
چكيده تفصيلي مقاالت
دما در هر سیستمدما و همهاي غیرهمتطابق عدد مارانگوني با اختالف میزان بازیافت آزمایش: 3-شكل
يريگجهينت
جریان همرفتي ایجاد رویه ناشي از اختالف دما، باعث نجام شده، وجود گرادیان تنش میانبر اساس مطالعه آزمایشگاهي ا
غلبه كند و سبب حركت نفت درون ماتریس شود. گرانروشود كه این جریان همرفتي قادر است بر نیروي مویینه و مارانگوني مي
رویه ایجاد شده دارد و هرچه اختالف دما بیشتر باشد شدت جریان همرفتي مارانگوني ارتباط مستقیمي با گرادیان تنش میان
حاسبات عدد شود. همچنین مروي بازیافت ميآن بر آید كه منجر به افزایش تاثیر وجود ميه رویه بیشتري بمیان گرادیان تنش
باشد.دما ميدما و غیرهمهاي همدهنده تطابق اختالف میزان بازیافت آزمایشمارانگوني نشان
منبع
M. Khosravi, A. Bahramian, M. Emadi, B. Rostami, and E. Roayaie, "Mechanistic investigation of
bypassed-oil recovery during CO2 injection in matrix and fracture," Fuel, vol. 117, pp. 43-49, 2014.
0
5
10
15
20
25
0
5E+10
1E+11
1.5E+11
2E+11
(2) dT=60 (4) dT=60 (5) dT=80
هش
مای آز
بهت
سبش ن
مای آز
تیاف
بازف
تالاخ
دمام
Ma/L
آزمایش هاي غیرهم دما
Ma/L اختالف بازیافت آزمایش نسبت به آزمایش هم دما
1ناحيه 2ناحيه
درر
ؤثي م
وننگ
اراه م
يدپد
ف
كا ش
ناز
خر م
دت
نفت
يافاز
ش بزاي
اف دار
1395 پاييز، 43شماره
13
راه ازدیاد ربداشت
پليمر بيوازدياد برداشت نفت توسط
[email protected] پژوهشكده ازدیاد برداشت از مخازن نفت و گازسكینه شكراهلل زادهكننده: یهته
مقدمه
يریدر محصوالت مراقبتي پوست به عنوان عامل ضد پ و شودمي دیتول قارچ ينوع ازاست كه يمریوپلی( بSPG) 1اسكیزوفیالن
هاشیآزما جینتا. است شده يبررس باال يشور و دما در ماده نی. در این مقاله رفتار محلول اروديكار م به پوست يسالمت و
C°100باال تا يدر دماها گرانرويكاهش ،نیهمچن. باشدمي ادیز يلیخ يماده در شور نیا يباال گرانرويدهنده حفظ نشان
. داردنفت در صنعت نفت و گاز برداشت ازدیادآن در یيتوانا ازباال نشان يماده تحت دما و شور نیاثر ؤم يداریاست. پا زیناچ
دیآم لیاكر يمانند پل يدیگر يمرهای. پلبود آمیز موفقیت آن جیانجام شد و نتا 2012تزریق این پلیمر در سال لوتیتست پا
(HPAM)2 يهاپروژه در يقیتزر مریپل نیترمعمول دیآم لیاكر يپل .هستندثر ؤم نفت برداشت ادیدر ازد نیز 3و صمغ زانتان
موفق يها. پروژهشوديم هیتجز مخزن يباال شوري و يدما در و بوده حساس فشار و دما به بسیار كه است برداشت ادیازد
گرفتهكار به لیبرز و آنگوال در نیهمچن روش نیا. است شده انجام 1990 دهه در نیدر چ میداني اسیدر مق مریپل يزنالبیس
است. شده
هامواد و روش
1900 و نفوذپذیريدرصد 24سنگي با تخلخل ماسهنمونه مغزه بررسي نحوه عملكرد این بیو پلیمر در آزمایشگاه از جهت
C ° 120تا دماي گرانرويگیري اندازه ،نیز براي بررسي پایداري حرارتي آن استفاده شد.آب نمک با شوري باال دارسي و میلي
. شرایط كلیه آزمایشات صورت گرفتنفت بازیافتمیزان یريگر اندازهزني مغزه به منظوسیالب هايیشآزمادرنهایت، انجام شد.
آورده شده است. 1-در جدول
شرایط انجام آزمایشات: 1-جدول
شماره
آزمايش
دماي آزمايش عنوان آزمايش
(˚C)
SPGغلظت
(g/l)
NaClغلظت
(g/l)
2CaClغلظت
(g/l)
50 130 5/0 ،1 ،5/1 55 رئولوژي 1
50 130 1 30-120 پایداري حرارتي 2
50 130 1 55 نفت ازیافتمیزان ب 3
1 Schizophyllan 2 Hydrolyzed Poly Acrylamide 3 Xanthan gum
ت نف
تاش
ردد ب
ديا از
درها
مرلي
وپ بي
ردارب
ك
14
چكيده تفصيلي مقاالت
یكسان شرایط درنشان داده شده است. 1-در شكل ºC50 يدر دما SPG مریوپلیب محلول گرانروي يریگاندازه از حاصل جینتا
يدر دما HPAM و SPG، Xanthan مریسه پل گرانروي.باشديم HPAMاز گرانروي پلیمر شتریب بسیار SPGمحلول گرانروي
Cº120 گرانرويكاهش زانیم براساس نتایج. شد سهیمقا SPG است. دیشد بسیار گرید مریدر دو پل يدماي باال متوسط ول در
اختار س Xanthanكه يگانه است. در حالسه يچیصورت مارپهكه ب بودهآن يمربوط به ساختار مولكول SPG يحرارت يداریپا
منفرد بلند دارد. ریزنج کی HPAMدوگانه و چیمارپ
حالي در است شده گزارش % 65،فضاي خالي حجم 5 قیتزر از بعد آب، يزنالبیس با بازیافت میزان ها،شیآزما جینتا اساس بر
شیافزا سبب تنها نه SPG تزریق نیبنابرا. باشديم %75بازیافت میزان SPG محلول از فضاي خالي حجم 3 تزریق از پس كه
.گرددمي نیز برداشت عیتسر سبب بلكه برداشت،
(ºC50 يدما) در محلول SPGگرانروي :1-شكل
يدانيتست م
دارايو كشف شد 1953. این میدان در سال استهدر شمال آلمان انجام شد Bockstedtدر میدان نفتي این پلیمر تست میداني
در حالي كه مقدار برش بشكه نفت در روز بوده 500دان باشد. تولید كنوني میمیلیون بشكه نفت مي 45 بالغ بر درجاي ذخیره
نیمه سنگین است. شوري آب سازند آن نفت یي بوده وتخلخل و نفوذپذیري باال داراي رسیده است. مخزن %95به در مخزنآب
گیري انجام شد. با نمونه در این میدان یک چاه تزریقي و سه چاه تولیديتوسط تزریق پلیمر پایلوت. تست باشدمي بسیار باال
باالتر از %20نفت تا همچنین میزان بازیافت باقي ماند.سنتي پوز 25درجاي پلیمر در حدود پس از تزریق، گرانروي سیال
زني آب افزایش یافت.سیالبمیزان بازیافت توسط
نتايج
نفت دارد. ازیافتكارایي خوب و قابل قبولي در بهبود بداراي پایداري حرارتي باالیي بوده و اسكیزوفیالن پلیمربیو
منبع
Changhong Gao, “Application of a novel biopolymer to enhance oil recovery”, J Petrol Explor Prod
Technol, 2015.
ت نف
تاش
ردد ب
ديا از
درها
مرلي
وپ بي
ردارب
ك
1395 پاييز، 43شماره
15
راه ازدیاد ربداشت
1مغزهآناليز ديجيتالي
[email protected] برداشت از مخازن نفت و گاز ادیازد پژوهشكده - زاده حكمت مهناز: هكنندتهیه
مقدمه
،جایيهجابیندهاي افر فهم براي ايپایه روشي از و نموده رشد سرعت به حفره در مقیاس حركت سیال سازيمدل گذشته، دهه در
به منظور تخمین رفتار سیاالت در محیط هاشركت برخي امروزه .است شده تبدیل نفت صنعت در كنندهبینيپیش ابزاري به
تراوایي بینيپیش باال در توانایي با هایيمدل ساخت ،هاهدف این شركت. دهندمي ارائه را مغزه دیجیتالي آنالیز خدماتمتخلخل،
سنگ ( بعديسهاسكن لوحص)م متخلخل محیط هندسي شكل و چندفازي جریان دینامیک از استفاده با هنییمونسبي و فشار
بر، زمان )SCAL/RCAL( متداول آزمایشگاهي هايروش از استفاده با كه گرددمي اطالعاتي به دستیابي منجر به امر این. است
. یا غیرممكن بود سخت بسیار
مغزه يتاليجيد زيآنال هايمحدوديتو مزايا
حدودتواند مي هاي آزمایشگاهي متداول،از روشبا استفاده هاي تولید چندگانه و سناریوهاي بهبود برداشت استراتژي تخمین
بسیاري فقط سناریو لذا دارند، محدودي جهت صرف در این زمینهبودجه وها زمان شركت معموالاما سال به طول انجامد. یک
كنند. ميرا براي انجام كار آزمایشگاهي انتخاب هاي مهندسي ارزیابيبهترین سناریو بر مبناي و پایه
كنند. بررسيصورت آزمایشگاهي به تر و البتهسناریو را در زمان كم بیشتري تعداددهند ميترجیح كارفرمایانال، ایده طوربه
استخراج اطالعات جهتهاي مغزه نمونههایي براي استفاده از تصاویر دیجیتالي راهدر جستجوي پژوهشگرانها، دههبنابراین براي
همویینمقاطع نازك مغزه ها و محاسبه فشار از برداري كامپیوتري تصویرها شروع به میالدي دانشگاه 80. از دهه بودندسودمند
نسبي تراوایيبیني پیشبراي يآمیزموفقیت طرزپنج سال گذشته، تكنولوژي دیجیتالي سنگ به طينسبي نمودند. تراوایيو
تجاري شد. همویینو فشار
سازي دیجیتالي مغزه هاي مدلتوانایيها در ابتدا راجع به دهندهتوسعه (1؛ هایي نیز وجود داردها و تردیددر این مسیر چالش
هاي آزمایشگاهي متداول گردد، تواند جایگزین روشكه آنالیز دیجیتالي مغزه مي بر این اساس مطرح شدادعاهایي ؛اغراق نمودند
بیني پیش دربراي متقاعد نمودن متخصصان را هاي دیجیتالي سنگ، اعتبار الزم مدل (2 (تا كنون محقق نشده است.البته كه )
هاي فیزیكي و دیجیتالي گیريبین اندازه يچشمگیر اختالفِو جریان چندفازي سیاالت در محیط متخلخل پیچیده نداشتند
.وجود داشتخصوص در مخازن ناهمگن هب
1 Digital Core Analysis
نالآ
يد زييج
تال ي
نزي
يگجا
ن
وين
ت
ست
ي
ها
زهمغ
ياه
شگماي
آز
16
چكيده تفصيلي مقاالت
مغزه يتاليجيد زيآنال در كار روش
و 1مستقیم سازيشبیه (1 شوند؛مي تقسیم گروه دو به استفاده مورد عددي هايروش متخلخل محیط خصوصیات محاسبهدر
.2ايشبكهسازي مدل (2
شوند. در این روش شكل هندسي مي بعدي استفادهسه تصاویر روي بر انتقال و جریان از حاصل معادالت ستقیم،سازي مشبیهدر
براي گردد. این روش سازي ميسادهكه دینامیک حركت سیاالت شود، درحاليميآمیزي حفظ موفقیتصحیح حفرات به صورت
هاي جایيهجاببر است. لذا استفاده از این روش براي بسیار زمان ،محاسباتزیاد به علت حجم ،جریان چندفازي در سیستم نفت
زمان محاسباتبه علت كاهش دبي جریان، هاچراكه در آن بسیار مشكل است باشند،ه كنترل كننده مينیروي مویینها كه در آن
.یابدمي افزایش
و گرددمي استخراج تصاویر از استفاده متخلخل سنگ بامحیط نماینده فضاهاي خالي شبكه ابتدا در اي،شبكه سازيمدل در
در این روش، پیچیدگي كلي محیط متخلخل سنگ حفظ . شودمي نوشته شبكه این براي انتقال و جایيهجاب معادالت سپس
گردد. این روش اساساً ميهاي مصنوعي ساده كرهها و لولهاي از شبكهها به صورت حفرهكه شكل هندسي واقعي شده درحالي
بسیار مناسب است. همویین هايهاي تحت كنترل نیرويجریانبراي مطالعه
سازي هیدرودینامیک مستقیم شبیه عنوانرا با CoreFlow سنگ و سیالسرویس آنالیز دیجیتال هبرژم، شل2013در دسامبر
هاي فیزیكي شده به دو علت منحصر به فرد است. اوالً، روشمعرفي نمود. این شركت ادعا نمود كه روش جدید و یكپارچه ارائه
و دیجیتال سنگ به صورت كامالً یكپارچه در یک آزمایشگاه با استفاده از یک نمونه سنگ براي هر دو آنالیز متداول و دیجیتال
راهنمایي ،وهاي جریان دیجیتالكه سناریكند، درحاليميهاي فیزیكي مدل دیجیتالي را تصحیح گیرياندازهشود. مغزه انجام مي
سازي هیدرودینامیک شبیههاي متداول دیجیتال سنگ، روشهاي آزمایشگاهي بعدي است. ثانیاً، برخالف تستبراي انجام
سیال بدون -سیال/ سیال-مستقیم، به صورت صحیح از هندسه فضاهاي خالي، خواص حقیقي سیال و رفتارهاي واقعي سنگ
نماید.ميعناصر حیاتي استفاده سازي بسیار این ساده
گيرينتيجه
و یا هندسه فضاهاي خالي بیش از حد سازيساده ازسازي دیجیتالي مدل توان گفت در حال حاضر،صورت خالصه ميهب
جانشین مقتدري براي سازي دیجیتالي سنگ برد. لذا روش مدلخصوصیات سیال و یا هر دو رنج مي از اندازهبیش سازيساده
براي باید اذعان داشت، . اما باشدنميسیال -سیال و سیال-اثر متقابل سنگ در تحلیل بسیار پیچیده شیمي و فیزیک اتواقعی
جریان چندفازي با استفاده از شبكه حفره صورت اي از رفتارصرفهبههاي موفق و مقرونبینيپیش نسبي تراوایيو تراوایيتعیین
پذیرفته است.
منبع
M. Blunt et al.,” Pore scale imaging and modeling”, Advances in Water Resources, (2013).
M. A. Anderson, “Digital core flow simulations accelerate evaluation of multiple recovery scenarios”,
World Oil, (2014).
1 Direct simulation 2 Network modelling
زه مغ
ي ها
ت س
ن توي
ن نزي
يگجا
ي تال
جيدي
ز الي
آن
ياه
شگماي
آز
1395 پاييز، 43شماره
17
راه ازدیاد ربداشت
:راهكار براي توسعه پايدار توليد از منابع پنجفناوري شكاف هيدروليكي سبز
1شيلي
[email protected] پژوهشكده ازدیاد برداشت از مخازن نفت و گاز – محمدصابر كرم بیگيكننده: تهیه
ژلي از ،فناوري جدیدي براي ایجاد شكاف هیدرولیكي بدون حضور آب معرفي كرده است. در این تكنولوژي جدید 2شركت هیل
آهن جایگزین آب شده است. ایده اصلي شیمیایي بدون خطر همچون اكسیدمنیزیم و سولفاتجنس پروپان و تركیبي از مواد
محیط زیست است. تاكنون این سازگار با چرخه در یکاین فناوري استفاده از یک هیدروكربن براي تولید هیدروكربن دیگري
چاه در كانادا و آمریكا استفاده كرده است. 700بار در 2500شركت از فناوري مذكور
در زمینه ،نیز 4و هالیبرتون 3ايجي هاي بزرگ دیگري مانندفته است كه شركتشركت هیل در شرایطي به این فناوري دست یا
دیگري از این براي غلبه بر مشكالت زیست محیطي سیاالت شكاف هیدرولیكي فعال هستند. نمونه ،يیهاتوسعه چنین فناوري
ها شامل بازگرداني و تصفیه سیاالت شكاف هیدرولیكي و استفاده از آب با شوري بسیار كم )شبیه آب آشامیدني( در فناوري
كه با گاز طبیعي ي است موتورهاي نسل جدیدمحیط زیست، هاي دوستدار باشد. نوع دیگر این فناوريهنگام انجام عملیات مي
مند عالقهسسات ؤمهایي از سوي . توسعه چنین فناورياندشده موتورهاي دیزلي گازوییلي و جایگزینِكنند ميیا انرژي خورشیدي
به محیط زیست مورد حمایت قرار گرفته است.
محیطي عملیات شكاف هیدرولیكي پرداخته زیستكاهش مخاطرات ها در راستايدر ادامه به تشریح بیشتر برخي از تالش
شود:مي
ايجاد شكاف بدون استفاده از آب (1
كه آنجایيازبه طور مثال، ؛هاي دیگر نیز برخوردار استچنین سیاالتي، این روش از برخي مزیت عالوه بر حذف آب از سیستم تهیه
توان آن را با ، ميداردهاي ماسه را درون خود بهتر از آب نگه ميمطلوب، دانهسیستم ژل ایجاد شده به دلیل خواص رئولوژیكي
نرخ كمتر )1
8سیال خروجي و پرداخت هزینه ورش افرنمود. از سوي دیگر، به دلیل عدم حضور آب نیازي به ( تزریقآب برابر
باشد.بابت دفع آب نمي
بازگرداني سيال خروجي از عمليات استفاده از (2
توانند براي استفاده اند، ميچند سال گذشته روانه بازار نموده طيهایي نظیر هالیبرتون با استفاده از مواد شیمیایي كه شركت
تواند هایي مينمایند. استفاده از چنین فناوريورش افرمجدد از این سیاالت، سیال تولید شده از عملیات را به بهترین شكل
پذیر سازد.را توجیه بسیار شور هستند اهاي آب زیرزمیني كه غالبت از منابع ارزان همچون سفرهبراي عملیاالزم آب مین أت
1 Shale 2 Hill 3 GE 4 Halliburton
تس
زيط
حيا م
ر بگا
از س
ييك
روليد
هف
كاش
18
چكيده تفصيلي مقاالت
حذف دودهاي آالينده در اثر موتورهاي ديزلي (3
هستند. این نوع موتورها گازوییليبرداري و تعمیر چاه، موتورهاي مختلف حفاري، بهره عملیات در آالینده منابع ترینمهمكي از ی
گازوییل هايهزینه مینأتهاي اقتصادي كنند و در گرمایش زمین نیز نقش دارند. از سوي دیگر بحثذرات آلوده را وارد هوا مي
ادعا كرد كه براي عملیات شكاف هیدرولیكي خود از موتورهاي با سوخت گاز Apacheنیز مطرح است. براي نخستین بار شركت
درصد 40 تا نیز سوخت تأمینمحیط زیست بودن چنین تجهیزاتي، بودجه مورد نیاز دارنماید. عالوه بر دوستطبیعي استفاده مي
استفاده خورشیدي هايپنل از خود هیدرولیكي شكاف عملیات از بخشي در نیز ونهالیبرت شركت همچنین. یابدمي كاهش
در درصدي 70 تا 60 كاهش باعث كه كندمي استفاده طبیعي گاز سوخت با موتورهاي از نیز شركت این عالوه به. نمایدمي
.است گشته سوخت هايهزینه
آب توليد شدهورش افر (4
در عملیات عموماً از تولید نفت بیشتر است. مصرفيشود، تولید آب ها عملیات شكاف هیدرولیكي انجام ميهایي كه در آندر چاه
رادیواكتیو، امالح مواد موادي همچوندر اثر تماس با سازندهاي زیرزمیني عملیات، عالوه بر مواد شیمیایي مورد نیاز جهت انجام
داري و باید این آب پس از استخراج از مخزن در مكاني موقت نگه محیطيزیستگردد. از نظر مي آب وارد تركیب و فلزات نیز
ها تحمیل ي سنگیني را به شركتهاهزینهایند انجام این فر .سپس به مكان مناسب انتقال داده شود تا پس از تصفیه، دفع گردد
هاي بار مثبت و تواند با استفاده از یوندي ارائه نموده است كه ميوري جدینماید. شركت هالیبرتون در این زمینه نیز فنامي
و تصفیه آن گردد. يحباب، باعث جدایش ذرات از آب تولید
جلوگيري از نشت متان (5
د درص 40به مقدار 2018خشكي تولید نفت و گاز تا سال سیسات أتاز الزم است نرخ انتشار آناي است كه متان یک گاز گلخانه
هزار دالر دارند، اما سهم فروش 100تا 80دهند قیمتي حدود هایي كه نشت متان را تشخیص ميیابد. البته دوربینكاهش
این زمینه ها درعمل آمده است بسیار بیشتر از این هزینه است و در نتیجه تمامي تالشمتاني كه از نشت آن جلوگیري به
گذاري باشد.تواند نوعي سرمایهمي
منبع
www.news.nationalgeographic.com/news/energy/2014/03/140319-5-technologies-for-greener-fracking
توس
دي
يكرول
يد ه
فكا
شت
سزي
ط حي
ر مدا
1395 پاييز، 43شماره
19
راه ازدیاد ربداشت
يابي تواليDNAها در سازندهاي شيلي: ابزار جديد تشخيصي براي چاه
[email protected] پژوهشكده ازدیاد برداشت از مخازن نفت و گاز -مرجان خاجويكننده: تهیه
مقدمه
در صنایع كه 1بیوتا ، شركتكي قانوني و صنعت بهداشت و درماندر پزش DNAیابي توالي فناوريبا توجه به افزایش كاربرد
.بر استفاده از این فناوري در آینده نزدیک تأكید كرده است باشدمي فعالشیل
DNAهاي افقي نفت شود. این رویكرد جدید شامل آنالیز از چاه افزایش تولید تواند منجر بهمي DNAیابي توالي فناوريكاربرد
مختلف در این موقعیت زندگي هاي زیر سطح همزیستي دارند. صدها میكروب باشد كه با نفت، آب و صخرهمي هااز میكروب
قرارگیري هاي خاصي كه در ارتباط با هیدروكربن هستند تمایل به سطوح بیروني دارند. این ویژگي و محلكنند اما گونهمي
ها تكمیلي چاهرا طراحي كنند كه بعدها بتوان براي طراحي جهیزاتيتدهد تا به متخصصین اجازه مي ،ها در امتداد چاهخاص آن
ها بهره برد.هاي مجدد از آنایجاد شكاف جهت هاي مناسبشناسایي نقطه و یا
DNA یند تولید را بدون خطرات است كه با كیفیت باالي منابع اطالعاتي خود، آنالیز چهار بعدي در طول فرا وسیله ردیابي
كند.ميهم افرچاهي درونزیست محیطي و یا نیاز به ابزارهاي
شود كه اطالعات پایه براي آغاز نمونه از گل حفاري و خرده هاي حفاري گرفته 600ممكن است حدود یند حفاري ادر طول فر
تولید و سرانجام از نفت و آب تولید شده گرفته یند افرهاي بیشتر در حین تكمیل نمونه ،كندتولید از یک چاه را مشخص مي
شود.منتقل مي افزارهاخصصان و نرمبه مت ا،هنمونهتمامي این اطالعات جهت یافتن ارتباط بین شود. مي
DNA يابيتواليتكنولوژي مزاياي
. این یافته است كاهش دالر صد به دالر هزار صد از نمونه هر یابيتواليمدت پنج سال هزینه براساس اعالم شركت بیوتا طي
عنوانهب را DNA یابيتواليتواند جدید و قیمت پایین آن به این معناست كه صنایع شیل نیز مي ویژگيشركت معتقد است این
الزم در بسیاري از موارد و بودهپرهزینه هاچاه از گیرينمونه درحال حاضر،كند. دهااستف چاهي هر در تشخیصي یندافر یک
گیرد.ون نیاز به بستن چاه انجام ميبد گیرينمونه DNAیابيتوالي فناوري در .مدتي چاه بسته شود گیرينمونه مدتاست در
برابر هزار DNAتوان گفت، در توالي باشد اما ميمي DNA یابيژئوشیمي تا حدي شبیه به خروجي توالي هايآزمایشخروجي
.شودمي آوريجمع بیشتري اطالعات
1 Biota
يوال
د تبر
ارك
ي ياب
DN
A
ت نف
تنع
صدر
20
چكيده تفصيلي مقاالت
آوري اطالعات با عنوان یک روش جهت جمعها قبل بهدر چاه از مدتهاي مجهز به فیبر نوري جهت نصب استفاده از سیستم
. كیفیت باال در صنعت مورد پذیرش و كاربرد قرار گرفته است
بودن فرایند هاي فیبر نوري مقایسه نمود. وجه اشتراك دو سیستم طوالنيدر این زمینه شركت بیوتا فناوري خود را با سیستم
گذاري كمتري نسبت به نیاز به سرمایه DNAیابي باشد ولي در مقابل فناوري تواليها پس از نصب مياستخراج اطالعات ماه
ها دارد. فیبر نوري در چاه هزینه حدوداً یک میلیون دالري نصب
دست یابد. در زمان واقعي DNAهاي هاي جدیدي براي تجزیه و تحلیل دادهشركت بیوتا امیدوار است در آینده به راهكار
منبع
Trent Jacobs, JPT senior technology writer," DNA sequencing: A new diagnostic tool for shale wells",
JPT Journal, MAY 2016
يوال
د تبر
ارك
ي ياب
DN
A
ت نف
تنع
صدر
مخازن گاز ميعاني سلسله مباحث مدرييت
1395 پاييز، 43شماره
23
راه ازدیاد ربداشت
بازتركيبساخت سيال معرف مخزن با روش : بخش سوم
@gmail.com sgerami پژوهشكده ازیاد برداشت از مخازن نفت و گاز -شهاب گرامي كننده:تهیه
همانگونه. شد پرداخته میعاني گاز مخزن سیال ویژه مالحظات و سیال سازيمشخصه در گیرينمونه اهمیت به قبلي مبحث در
گیري و ساخت سیال معرف مخزن شروع شده و پس از سازي سیال گاز میعاني فرایندي است كه با نمونهاشاره شد مدل قبالً كه
د تمركز پذیرد. در مبحث جدیسازي جزء سنگین و در نهایت تنظیم معادالت حالت پایان ميانجام آزمایشات متعدد، با مشخصه
بر PVTهاي اصلي بر روي فرایند بازتركیب گاز و میعانات گازي و مالحظات ساخت سیال معرف مخزن قبل از انجام آزمایش
گاز میعاني است. سیال روي
آزمايشگاه به ورودي هاينمونه كيفي كنترل (1
میعانات و گاز هاينمونه روش این در. باشدمي سطحي گیرينمونه روش میعاني گاز مخزن سیال از گیرينمونه استاندارد روش
بر اساس روش استاندارد گرفته شده و در ظروف و GORتثبیت از پس گرتفكیکاز هركدام دو یا سه نمونه( )معموالً گازي
امكان واكنش بین این گاز و سطح ظرف وجود باشد S2Hشوند. چنانچه سیال محتوي گاز مناسب به آزمایشگاه انتقال داده مي
گیري به نوع سیال وابسته است. كلیه شود. انتخاب ظرف نمونه استفاده S2Hتا از ظروف مقاوم در برابر است الزم نیبنابراداشته،
آزمایشگاه گیري و مشخصات ظروف به همراه سیال محتوي آن در جداول خاصي ثبت شده و بهاطالعات مربوط به شرایط نمونه
شوند. اولین مرحله در مطالعات آزمایشگاهي ساخت سیال معرف مخزن با استفاده از بازتركیب گاز و میعانات گازي ارسال مي
هاي گاز و میعانات گازي در فرایند بازتركیب اطمینان حاصل نمود. بایست از اعتبار نمونهباشد. بدین منظور ميگر ميتفكیک
گیري ها انجام شده و سپس فشار ظروف نمونههاي الزم در زمینه عدم آلودگي احتمالي نمونهت، ابتدا بررسيمنظور تضمین كیفیبه
شودكه در هنگام اي به عنوان نمونه سیال معرف مخزن شناخته ميشود. هنگام انتخاب سیال معرف مخزن، نمونهبررسي مي
كننده كمترین اختالف را ، فشار بازشدگي سیلندرها و فشار تفكیکبازكردن سیلندرهاي گاز و مایعات، در دماي تفكیک كننده
شود كه باالترین انتخاب مي اينمونه ،شود يریگاندازه آزمایشگاه دماي در ظروف بازشدگي فشار كه كهصورتيداشته باشند. در
گر به ترتیب نقطه شبنم و هاي گاز و میعانات گازي در دماي تفكیکفشار را در دماي آزمایشگاه داشته باشد. فشار ظروف نمونه
باشند. نقطه حباب گاز و میعانات گازي مي
گرمایع در گاز خروجي از تفكیک ریزبروندالیل مختلف عملیاتي نظیر به استهاي اخذ شده ممكن نمونه سنجياعتبار در
ها دار شود. در این شرایط نمونهگر خدشهدلیل افزایش سرعت( یا تشكیل هیدرات گازي شرایط تعادل ترمودینامیكي تفكیک)به
میعانات هاي گاز و نمونه بودنتعادليمنظور حصول اطمینان از فاقد اعتبار الزم جهت ساخت تركیب معرف مخزن خواهند بود. به
بررسي زمان با كنندهتفكیک دماي و فشار سرچاهي، دماي و فشار ،GORگیري ابتدا نمودارهاي تغییرات گازي در هنگام نمونه
باشد. همچنین، ضروریست تا سازگاري تركیبات گاز و مي قبولقابلِ معیني بازه در شده اشاره عوامل از هركدام تغییرات. شودمي
و در نتیجه تحقق شرایط تعادلي بررسي شود. نمودار Hoffman-Standingگر با استفاده از رسم نمودار میعانات گازي تفكیک
Hoffman-Standing پارامتر ترمودینامیكي را در مقابل یک سیال در موجود تركیبات تعادل ضریب سنجياعتباریک ابزار عنوانهب
نخز
ف معر
ل ميا
ست
اخ س
تظا
الحو م
ي از
ت گانا
يعو م
از ب گ
كيتر
ازب
24
سلسله مباحث مديريت مخازن گاز ميعاني
از متعدد هاينمونهشود. اعتبارسنجي گاز و میعانات بررسي مي هاينمونه بودنتعادلي حاصل،ترسیم نموده و بر اساس شكل
نمودار این. شودمي بررسيWatson سازي موسوم به ضریب مشخصه ينمودار توسط یكسان سیال تركیب با مخزن یک هايچاه
برده كارهب استاندارد شرایط در ذخیره مخزن در شده ذخیره مایع مولكولي جرم و حجمي جرم بین سازگاري ارزیابي منظورهب
ثابت است. توجه،هاي تهیه شده از یک مخزن بدون گرادیان تركیبي قابل نمونه برايWatson سازي شود. ضریب مشخصهمي
. میعانات گازي باید مورد توجه قرار گیرد هاي گاز وگیري و ارزیابي اعتبار نمونهبیانگر مالحظاتي است كه در نمونه 1-شكل
.
كننده سرچاهي.تفكیکگیري سیال از نمونهدر DST: فرایند بررسي كنترل كیفي داده هاي 1-شكلن
خزف م
عرل م
يا س
تاخ
ست
ظاالح
و مي
ازت گ
انايع
و ماز
ب گكي
تراز
ب
1395 پاييز، 43شماره
25
راه ازدیاد ربداشت PVT CELL در ميعانات و گاز هاينمونه تركيبباز (2
كه بر بازتركیب ازعملیات بازتركیب آغاز مي شود. هدف اصلي گازي، میعانات و گاز هاينمونه اعتباراز حصول اطمینان از پس
بههاي گاز و میعانات گازي نمونهسیال معرف مخزن از اختالط ساخت است،اساس تئوري موسوم به حالت پایدار پیشنهاد شده
محاسبه از پس. شودمي ريگیاندازهتزریق شده و حجم آن به دقت PVT CELLباشد. در این رابطه نمونه گاز به مي GORنسبت
. اختالط دو شودميتزریق PVT CELLبه گرتفكیک(، میعانات گازي در دماي گرتفكیک GOR)بر اساس اختالط متناظر حجم
ادامه مي یابد. در فرایند بازتركیب فازيتکتا رسیدن مخلوط به حالت وپذیرفته صورتفشار افزایي وسیال در دماي مخزن
مالحظات مربوط به فرایند كنترل كیفي 2-اهمیت است. شكل حائز گرتفكیکشرایط آزمایشگاه و تفاوت واسطههب GORتصحیح
.دهدميدر ساخت سیال معرف را نشان
: فرایند بررسي كنترل كیفي در ساخت سیال معرف به روش بازتركیب.2-شكل
نخز
ف معر
ل ميا
ست
اخ س
تظا
الحو م
ي از
ت گانا
يعو م
از ب گ
كيتر
ازب
گاه وژیه ن
1395 پاييز، 43شماره
26
راه ازدیاد ربداشت مقدمه
آنكهوجودبا باشد. تراوا ميكمهاي هاي حفر شده در الیهترین روش تحریک چاهدر حال حاضر، ایجاد شكاف هیدرولیكي مهم
،هزاران مخزن گردیدسال است كه در دنیا در حال انجام است و باعث افزایش تولید از ه 60از ایجاد شكاف هیدرولیكي بیش
، عملیات ایجاد 2010تا 1947هاي برطبق گزارشات موجود، بین سال در ایران چندان مورد توجه قرار نگرفته است.سفانه أمت
هاي گذشته بسیاري میلیون عملیات( است. در دهه 8/1 میلیون چاه در كشور آمریكا انجام شده )شامل یک شكاف هیدرولیكي در
منظور جبران این افت تولید، بسیاري از كشورها ره افت تولید خود قرار دارند. بهاند و در دوهدنیا توسعه یافت از مخازن تراواي
شكست هیدرولیكي كارگیري تكنولوژي هاند. با بموفق بوده در این امر نیز نسبتاً و بوده دنبال توسعه مخازن كم تراواي خودهب
اند. در كشور شدهبرداري ابل بهرهغیر اقتصادي بوده اكنون ق در گذشتهها هاي افقي، مخازني كه توسعه آناي در چاهچند مرحله
نظور جبران چنین كاهش تولیدي، مدر دوره افت تولید خود هستند. بهاند و ایران نیز بسیاري از مخازن عادي توسعه یافته
وكربوري كشور ایران در مخازن كم تراوا تراوا داشت. حجم قابل توجهي از منابع هیدركمنگاهي به توسعه مخازن نیمتوان مي
كه مخازن گروه بنگستان تراوایي بسیار پاییني آنجایيازبسیاري از این مخازن در سازندهاي گروه بنگستان قرار دارند. باشد كهمي
مخازناین د اززایش تولیتواند در افمي (صحیح طراحي و اجرا گردد طرزبهآن فرایند كه صورتيدر)دارند شكاف هیدرولیكي
شكاف هیدرولیكي بخشي ایجاد اثراهمیت و كده ازدیاد برداشت انجام شده است،اي كه در پژوهشدر مطالعه بسیار اثربخش باشد.
شناسي و زمین عمومي خصوصیاتنین چهم مورد بحث قرار گرفته است. هاي بنگستانیكي از مخازن سازند در افزایش تولید
كه دو بخش از آن قبالً ارائه است زیر تهیه شدهمطالعه در سه بخش این نتایجایران بررسي شده است. مخزني مخازن بنگستاني
:رددگميارائه آن سومبولتن، بخش شمارهدر این و گردید
ضرورت ایجاد شكاف هیدرولیكي و فرآیند مطالعات آن -1بخش
هاي یكي از مخازن سازند سنگ و سیالبا نگاه به خواص معمول یش تولیدبخشي شكاف هیدرولیكي در افزااثربررسي -2بخش
بنگستان
شناسي و مخزني مخازن بنگستاني خصوصیات زمین -3بخش
نرا
ايكم
رامت
ن از
خر م
دي
يكرول
يد ه
تس
شكي
ورنا
ت فمي
اه
27
نگاه ويژه
شناسي و مخزني مخازن بنگستاني زمينخصوصيات سوم:بخش
1، شهاب گرامي، سیدعلي معلمي(محمدحسین حیدري سورشجاني)كنندگان: تهیه
پژوهشكده ازیاد برداشت از مخازن نفت و گاز 1
مقدمه
بخشي اثرهاي قبلي بولتن، اهمیت ایجاد شكاف هیدرولیكي در افزایش تولید از مخازن، مراحل مطالعه ایجاد شكاف، و در شماره
طور كه مشاهده هاي بنگستاني بحث گردید. همانها با نگاه به خواص معمول سنگ و سیال در سازنددهي چاهآن در افزایش بهره
شدت هتواند تولید را ببسیار اثربخش بوده و مي دارسيميلي 1تراوايي كمتر از مخازن با گردید ایجاد شكاف هیدرولیكي براي
افزایش دهد. در این بخش خصوصیات مخازن بنگستاني از قبیل ضخامت، تراوایي، ضریب بازیافت و غیره به صورت خالصه ارائه
انجام و یا عدم انجام شكاف براي گیريتصمیم ي درآگاهي از چنین پارامترهایي نقشي كلیدبدیهي است كه . شدخواهند
هیدرولیكي دارد.
بنگستان مخازن يشناسنيزم مشخصات
باشند. زماني كه رتاسه ایران از نظر تولید نفت ميك دوره ترین سازندهايمهم جزءهاي ایالم و سروك از گروه بنگستان سازند
طول همچنین داراي سطح سیاالت مشترك باشند، مخازن ایالم و سروك بهجدایش هستند و هاي ایالم و سروك غیرقابلِزندسا
ف بوده و از مشخصات این صورت شلهبنگستان( بمحیط رسوبي سازندهاي سروك و ایالم )شوند. مينامیده كلي مخزن بنگستان
هاي ي( بسیار خوب )مانند رخسارهاوایعمق با شرایط مخزني )تخلخل و تركمها از محیط ها تغییر جانبي سریع رخسارهنوع محیط
محیط عمیق داراي هاي مربوط به(. رخساره1-باشد )شكلوران و آزادگان( به محیط عمیق ميرودیستي و كم عمق میادین یادآ
ي( دارسمیلي 1/0درصد و تراوایي زیر 8تخلخل كمتر از ایین )دانه، متراكم، آهک رسي و تخلخل و تراوایي بسیار پبافت بسیار ریز
كه طوريهطور كلي پتانسیل هیدروكربوري و خصوصیات مخزني در مخزن بنگستان وابسته به محیط رسوبي آن بوده بهاست. ب
دهد. تراف )محیط عمیق( خود نشان مياز تر ارز زماني عمیقهمیشتري نسبت به تخلخل ب عمق عموماًكمهاي رخساره آب
هاي عمیق با مشخصات ذكر شده اهواز بوده و باعث تشكیل رخساره كیمه، مارون وحبيدر امتداد میادین بيمركزي بنگستان
عمق كمهاي شدن حوضه، گسترش رخسارهعمقكمو در باال شده است. البته با فاصله گرفتن از این تراف به سمت دو طرف
صورت شلف همركزي از این حوضه ببیشتر شده و در نتیجه باعث افزایش كیفیت مخزني در میادین مجاور شده است. تراف
آهک رسي ریزدانه با تخلخل و تراوایي بسیار پایین است. مخزن بنگستان صورت هها در این منطقه بباشد و رخسارهمي 1خارجي
میادین واقع در این تراف داراي چنین مشخصاتي هستند.
1 Outer Shelf
از ر
متي ك
وايرا
ا تن ب
ازخ
ر م د
ييك
روليد
هف
كاش
1 ت
اسار
گذثر
ي اس
داري
يلم
1395 پاييز، 43شماره
28
راه ازدیاد ربداشت
هاي كم عمق و عمیقرخسارهشماتیک محیط شلف با :1-شكل
متوسط مخزن بنگستان عمق
و كه كمتریند گردميمشاهده ،بر اساس بررسي عمق برخورد به راس مخزن بنگستان در میادین واقع در فروافتادگي دزفول
مخزن بنگستان میدان رامین )عمق و متر( 2100حكیمه )عمق بيبوط به مخزن بنگستان میدان بيمرترتیب بهعمق بیشترین
متر در نظر گرفت. 3000توان در حدود ور متوسط عمق مخزن بنگستان را ميطه. بباشدميمتر( 4550
بنگستان مخزن متوسط ضخامت
در ) مچنین الیه شیل الفانگرفتن دو سازند ایالم و سروك و هنظردرمخزن بنگستان در میادین مختلف فروافتادگي دزفول، با
متر و حداقل 1200بعضي از میادین وجود دارد(، حداكثر ضخامت مربوط به میدان پارسي و بعد از آن مارون با ضخامت حدود
طور كلي ضخامت متوسط مخزن بنگستان در میادین واقع همتر است. ب 300ضخامت مربوط به میدان نرگسي با ضخامت حدود
باشد.متر مي 700فول حدود روافتادگي دزدر ف
بنگستان مخزن يتولوژيل
توان گفت كه سنگ آهک با ایالم و سروك )مخزن بنگستان( مي كلي براساس بررسي لیتولوژي غالب در دو سازندطورهب
شیل ( و همچنین )رخساره كم عمق 2تا پكستون 1وكستوندانه )رخساره عمیق( و آهک با بافت هاي آهک رسي ریزالیهمیان
و یا در حد بسیار ناچیز در بعضي از میادین وجود است طوركلي مخزن بنگستان فاقد دولومیت و انیدریتهآهكي متغییر است. ب
دارد.
1 Wacke Stone 2 Pack Stone
با كم هاي رخسااااره مق ع
خل و تر يت تخل وايي اكيف
يار خوب ند مخزن بساا مان (
بنگسااتان ميادين يادآوران و
آزادگان(
هاي عميق با تخلخل رخساره
وايي بسيار كم )مانند او تر
مخزن بنگستان ميادين واقع
در تراف مركزي فروافتادگي
دزفول(
نمي
ت زيا
صصو
خن
تاس
نگد ب
ازن س
يزن
خو م
ي اس
شن
29
نگاه ويژه
بنگستان مخزن ييتراوا و تخلخل
تخلخل و تراوایي در متوسط مقدار لي مخزن بنگستان در میادین مختلف،هاي توامغزه حاصل ازساس نتایج آزمایشگاهي برا
هاي با تخلخل وجز بخش باالیي كه داراي الیههري بدارسي، در میدان منصومیلي 1/0و كمتر از %3میدان گچساران به ترتیب
هاي دارسي، در میدان مارون در الیهمیلي 8/0و %7 سفیددارسي، میدان رگمیلي 4/0و %6ها الیه تراوایي باال است در بیشتر
باشد.شدت پایین ميهباین دو پارامتر ها الیه سایردارسي بوده و در میلي 30و %16عمق در حدودكمهاي هبا رخسار
بنگستاني مخازن برداشت بيضر و درجا نفت زانيم
هاي اولیه میزان نفت درجا در مخزن بنگستان میادین واقع در فروافتادگي دزفول كه شامل میادین بزرگي چونبررسيبراساس
باشد. براساس بشكه مي اردمیلی 97در حدود باشد ميتیمور ، منصوري و آبحكیمه، آغاجاري، گچساران، مارون، اهوازبيبي
میادین از جمله میدان آب تیمور، اهواز، بینک، كیلوركریم، اللي، منصوري و اطالعات موجود از مخزن بنگستان در بعضي از
ي مخزن بنگستان در میادین باالباشد. البته ضریب برداشت درصد مي 10ضریب برداشت در حدود سیامكان به طور متوسط
بنابراین باشد. تخلخل و تراوایي ميخوب عمق با كیفیت مكهاي دلیل گسترش رخسارههاحتمال زیاد ب ، آب تیمور و اهواز بهبینک
زیادي از مخزن بنگستان را شامل ضخامت باشند و ق ميكه مربوط به رخساره عمی هابازهها، در بقیه این بخش نظر ازصرف
شود.بیني ميدرصد پیش 10ضریب برداشت كمتر از شوند مقدار مي
گيرينتيجه
پایین بسیار هاآن بازیافت ضریب اما هستند توجهيقابل جايدراطالعات ارائه شده، مخازن بنگستاني داراي نفت بهبا توجه
ضریب بودن پایین خاطر به مناسب عملیاتي و اقتصادي دبي با نفت تولید عدم امر این دلیل. باشدمي( كمتر یا و درصد 10)
هايچاه كه زماني. است هاچاه اطراف در جریان شعاعي حركت و سازند پایین تراوایي از ناشي خود كه است هاچاه دهيبهره
براي افزایش ضریب بازیافت كارایي ندارند و باید 1(EOR) برداشت یادداز هايروش باشند نداشته مناسبي تولید توانایي تولیدي
كاهشباعث و افتهیها بهبود وري چاهاستفاده نمود. با ایجاد شكاف هیدرولیكي ضریب بهره 2(IORهاي بهبود برداشت )از روش
مخازن بنگستاني به طور گردید انیب. همانطور كه گردديمنفت قابل استحصال از مخزن میزان شیافزا وترك مخزن فشار
براي ایجاد شكاف مناسبي نهیگزو بنابراین باشندمتر مي 700دارسي و ضخامت میلي 1متوسط داراي تراوایي كمتر از
و نموده مشكل حدي تا را شكاف ایجاد عملیات بنگستاني، مخازن باالي عمق كه داشت درنظر يبایستهیدرولیكي هستند.
تكنولوژي الزم و تجهیزات مقاوم در برابر فشار تزریق باال است. نیازمند بنابراین
1 Enhanced Oil Recovery 2 Improved Oil Recovery
نمي
ت زيا
صصو
خن
تاس
نگد ب
ازن س
يزن
خو م
ي اس
شن
ازدیاد ربداشت تجرهب اهی موفق
1395 ،پاييز43 شماره
31
ه ازدیاد ربداشت را
دار كشور مكزيكمخازن شكاف (چاك –پل –اتون كآب)معرفي مجموعه
پژوهشكده ازدیاد برداشت از مخازن نفت و گاز – مریم جهاندیده :هكنندتهیه
هاي خلیج مكزیک واقع كه در آب باشدمي اتون، پل و چاككآب دارنفتي كربناته شكاف میدان سهمتشكل از APC1 همجموع
آهکِ ،جنس سنگ مخزنآغاز شده است. 1980سال كه تولید از آن از میدان این مجموعه بوده مهمتریناتون كآب اند.شده
پام زیر فشار 5672واقع شده و با فشار اولیه 2960اتون در عمق كباشد. مخزن آبهاي زیادي ميدولومیتي بوده كه حاوي حفره
به مشترك از طریق یک آبدهبه شكل طاقدیس بوده و سه میدان ن ای باشد.مي ºAPI 28گراویته نفت میدان اشباع بوده است.
در سال میدان بیشترین تولید اینشود. اصلي تولید طبیعي میدان محسوب مي أباشند. مكانیسم آبران قوي منشمي هم متصل
در میلیون بشكه 3/0 به میزان1994تا 1986هاي بوده است و پس از آن بین سالمیلیون بشكه در روز 5/0در حدود و 1983
همان سالتوجهي در مخزن رخ داد و در افت فشار قابلسال پس از شروع تولید( 5) 1985در سال روز پایدار شده است.
1985هاي كه در فاصله سال شد شروعنفت -سطح تماس آببه چاه نزدیک 2اتون با كآبآبده میدان دردریا آب تزریق پایلوت
دهي باال و ارتباط گذربا قابلیت یيهاشكافمید. از مشكالت این روش تولید زود هنگام آب به علت وجود به طول انجا 1988تا
به دیگر میادین این مجموعه گسترش یافت و دریا تزریق آبپروژه 1990در سال ها با آبده میدان بوده است. شكافاین بین
ناحیه تولیدي تزریق از يفاصله زیاد باداخل آبده و بهه آب در روز میلیون بشك 1حلقه چاه تزریقي 24در این پروژه توسط
. تاریخچه تولید به پایان رسیدهزار بشكه در روز 80 نرخ تزریق باچاه تزریقي 5حفر با 2006در سال گردید. پروژه تزریق آب
ترسیم شده است. 1-اتون در شكلكو تزریق در میدان آب
گردید. 1994تا 1990هاي بین سال میلیون بشكه در روز 5/0 منجر به حفظ نرخ تولید به میزان ب دریا در آبده مخزنآتزریق
درصد 7ضریب بازیافت را به میزان وآمیز بوده موفقیتنتایج این پروژه ،آبده بر حفظ فشار مخزن اندك گذاريثیرأترغم يعل
گزارش شده است. تاكنون تنها روش اعمالي بر روي این %43 ضریب بازیافت میدان آبخاتون ،2012در سال افزایش داده است.
میادین تزریق آب در آبده میدان با هدف افزایش عمر مخزن و میزان ضریب بازیافت بوده است.
هاي ازدیاد برداشت بر در حال حاضر حجم زیادي از نفت در ناحیه آبروفته این سه میدان به جا مانده است و غربالگري روش
صورت گرفته است. ،روي این میادین براي استحصال نفت باقیمانده
سازي این ناحیه را كاندیداي شبیهاتون تبدیل به ناحیه آبروفته شده و مطالعات مختلف آزمایشگاهي و كمیدان آب
دانند .مناسب تزریق گاز براي بازیافت نفت باقیمانده در این ناحیه مي
داند. سورفكتانت مي–آبروفته شده است و مطالعات این مخزن را كاندیداي مناسب روش تزریق فوم پل نیز كامالًمیدان
رویه منجر به افزایش برداشت میانازدیاد برداشت شیمیایي در این میدان با مكانیزم تغییر ترشوندگي و كاهش تنش
باشد.سورفكتانت در حال طراحي مي–گردد. تست پایلوت فوم مي
1Abkhaton-pol-chuc
كچا
و ل
ن،پتو
كا آب
ناز
خه م
وعجم
ر م د
بق آ
ريتز
ر ثي
تأ
32
اد برداشتهاي موفق ازديتجربه
مورد هجوم آب قرار گرفته بندي شده است. قسمت شرقي میدان كامالًتقسیممیدان چاك به دو بخش غربي و شرقي
و كاندیداي مناسب تزریق گاز )گاز نیتروژن و یا گاز تولیدي مخزن( معرفي شده است. تزریق گاز با هدف تشكیل
.كالهک گازي ثانویه در مخزن از اهداف این طرح مي باشد
تولید نفت دارد و هیچ روش ازدیاد برداشتي براي آن ،توجهيقابلدر حال حاضر قسمت غربي میدان چاك میزان
توصیه نشده است.
اتونك: تاریخچه تولید و تزریق آب در میدان آب1-شكل
منابع
R. Toledo-Piña, A. Leon-García and R. Padilla-Sixto, Adviso "Water Injection in Offshore Naturally
Fractured Reservoirs Associated to a Common Aquifer" SPE-169275-MS was presented at the SPE
Latin American and Caribbean Petroleum Engineering Conference held in Maracaibo, Venezuela, 21–
23 May 2014
C. Rosales, A. Sánchez, "Abkatún-Pol-Chuc Integrated Study: The Value of Information" SPE paper
59063 This paper was presented at the 2000 SPE International Petroleum Conference and Exhibition in
Mexico held in Villahermosa, Mexico, 1–3 February 2000.
كچا
و ل
ن،پتو
كا آب
ناز
خه م
وعجم
ر م د
بق آ
ريتز
ر ثي
تأ
المللي مطالعاتسسات نيبؤم ازدیاد ربداشت
1395 ، پاييز43 شماره
ه ازدیاد ربداشت را
34
:مديريت نفت نروژ بخش دوم (NPD)1
پژوهشكده ازدیاد برداشت از مخازن نفت و گاز – حمیدرضا ثقفيكننده: دكتر تهیه
هاي این مدیریت بررسي خواهند شماره سطوح و استراتژي هاي مدیریت نفت نروژ اشاره شد و در ایندر شماره قبل به فعالیت
شد.
يهايسازمانده يبرا يمناسب نیگزیجا توانديمكه باشدمي پذیريانعطاف يتخصصداراي سازماندهي مديريت نفت نروژ
فيیبا وظا میت 80 آن در باشد،كهمي مجزا بخش هرگونه بدونو روان كامالً NPD يباشد. سازمانده يسلسله مراتب يسنت
كند و تخصیص تغییر مي تیریمد كردیحسب نوع پروژه، عملكرد و رو بر ،NPD درمشخص در كنار هم مشغول به كار هستند.
افتیدولت نروژ را در يمال تیریمد زهیجا 2009در سال يتیریطرح مد نیا .باشديم دیشد كنترل تحت هامیتزمان و امكانات به
. باشندگام برداشته 2منابع مؤثر تیریمد يدرك و اجرا يدر راستا يكه به طور واقع ردیگيم تعلق يمؤسساتبه زهیجا نیكرد. ا
:است بوده ریز شرح به داوران ئتیه هینظر از يبخش
هایي از نفرات تیمپذیر و بر پایه انعطافیک چارت سازماني مسطح )به معناي عدم تودرتویي و پیچیدگي(، داراي NPDشركت "
هاي زمینهالعاده اي در فوقاین مدل نتایج ،ساله 10و در بازه زماني باشدميهاي سازماني سنتي شركت ها چارتدر مقایسه با
"و بهینه از خود نشان داده است.ثر ؤمهاي تخصصي و مدیریت زمینهنظم تكنیكي، اعتبار، توسعه
سطوح مديريتي
و سازيهمسان هتج ،آن كاركنان تعداد افزایش همچنین و شركت این فعالیت هايزمینه افزایش به توجههاي اخیر با سالدر
سطح سه داراي شركت این اكنونهم. است یافته گسترش شركت این در دیگري مدیریتي سطح تغییرات، این با سازگاري
باشدمي مدیر نفر چهار شامل دو سطح شود،مي خوانده 3كل مدیر كه باشدمي شركت مقام باالترین یک سطح. باشد مي مدیریتي
سطح یا NPD عملیاتي مدیریتي گروه 4همكار مدیر دوازده درنهایت و دهندمي تشكیل را NPD استراتژیک مدیریت گروه كه
ترسیم شده است. 1-شكلدر اختصار به NPD سازماني چارت .دهدمي تشكیل را مجموعه این مدیریت سوم
مديريتياستراتژي
بندي اولویتي و بندبه اهدافي نظیر افزایش ظرفیت و توسعه میادین، زمان نیلاین مدیریت جهت 2014تا 2010هاي در سال
هاي خود با قیود محیط زیستي، فعالیتها و همچنین تطبیق دولتمدت بلندهاي برنامهها، پیروي از پروژهمتناسب با ارزش
و بودنمحورقانون ،بینيپیشباالبردن قابلیت ثر بودن درؤ، ممدتبلند انطباق داشتن با اهداف ،محور بودن دانش ،سخت كوشي
هاي خود قرار داده است.ایجاد تفاوت را سرلوحه فعالیت داشتن قابلیت
1 Norwegian Petroleum Directorate 2 Efficient resource management 3 General director 4 Assistant director
وژنر
ور ش
ر ك د
ت نف
تنع
صي
يتير
مدم
ظان
35
المللي مطالعات ازدياد برداشتموسسات بين
براي خود تعریف چهار وظیفه اصلي به شرح زیر NPDمحور، شركت هدفو ثر ؤمهاي پروژهدر راستاي ایجاد تفاوت در برخورد با
نموده است:
(تفنر گرایانه براي مقامات و وزیواقعنقش مشورتي )ایجاد نقشي مشورتي بر مبناي حقایق و به صورت (1
(هادادهآمده از انتشار دستبههاي مهم و نتایج دادهسازي ایمنداده ) نگهداريو ثبتقانون (2
به پروژهنسبت مدت بلنددیدگاه داشتن (3
پس از پروژه چنیندر حین اجرا و همانه تعهدمدیدگاه پیگیرانه و داشتن (4
: چارت سازماني مدیریت نفت نروژ1-شكل
www.npd.no منبع
عمومي مدیریت سطح یک )مدیریت عمومي(
مدیریت داده و
سازماندهي آنالیزمدیریت
توسعه و مدیریت
عملیات
تجسس مدیریت
و اكتشاف
سطح دو
)مدیریت
استراتژیک
)
سطح سه
)مدیریت
عملیاتي(
مالي و منابع
انساني
ها مدیریت داده
و اسناد
هاي توسعه
ICTسیستمي و
ارتباطات و
-هاي بینفعالیت
امللي
آنالیز
قسمت جنوبي
دریاي شمال
دریاي نروژ
قسمت جنوبي
دریاي شمال
دریاي برنت
مدیر همكار
مدیر همكار
مدیر همكار
وژنر
ور ش
ر ك د
ت نف
تنع
صي
يتير
مدم
ظان
اهچهره
1395 ، پاييز43 شماره
ه ازدیاد ربداشت را
37
جالل عابديدكتر
كانادا 1كلگريعلمي دانشگاه ت ئهيعضو
معرفي:
مدرك كارشناسي ارشد و دكتراي شانیباشند. اكانادا مي كلگرينفت در دانشگاه -جالل عابدي، استاد دانشكده مهندسي شیمي پروفسور
به عنوان استاد در دانشگاه كلگري مشغول به كار 2004اند و از سال خود را در رشته مهندسي شیمي از دانشگاه تورنتوي كانادا كسب كرده
اند. حاصل در كانادا شده 3حاللبه كمک برداشت یاددر فرایندهاي ازد 2صنعتي پژوهش كرسيیشان موفق به كسب ا 2013هستند. از سال
حرارتي تجزیه و 4تومنیب مناسب هايحالل زمینه در اكنونهم ایشان. باشدمي علمي مقاله 148 از بیش انتشار عابدي دكتر تحقیقات هاسال
كنند.و هیدروژن( مطالعه مي زیستي)جهت تولید نفت 5تودهزیست
پژوهشكده ازدیاد برداشت از مخازن نفت و گاز –كننده: مریم قاسميتهیه
1 calgary 2 Industrial Research chair 3 Solvent Inhanced Recovery 4 Bitumen 5 Biomass
افتخارات:
2014اري دانشگاه كلگري كانادا ذثيرگأجايزه ت
مهندسان نفت جامعه برجسته سخنران زهيجا
(SPE) - 2014
جايزه تحقيق برتر دانشكده مهندسي دانشگاه
كلگري كانادا
زمينه پژوهشي:
انرژي و محيط زيست
رفتار فازي سياالت سنگين و حالل
هاي زيستيسوخت
سازي حالليت مدل
يور
مر
برمه
زور
ي
ارك
تر
دك
اللج
ي
بدعا
در
نهمي
ز
تعا
طالم
ت
اشرد
دبديا
از
€€€
معرفي کتاب
1395 ، پاييز43شماره
راه ازدیاد ربداشت
39
Wettability
FIRST EDITION, 2008
Gulf Publishing Company
Donaldson & Alam
توضيحات
تمركز خود را بر صنعت نفت و درحال حاضر، باشددر زمینه كنترل بازیافت نفت مي يهمترشوندگي مخازن نفتي فاكتور م
در بحث ترشوندگي هایي روي این موضوع وجود دارد.است. اما محدودیتوندگي افزایش داده بحث ترش بامرتبط تحقیقات
اثر ترشوندگي ، سازي مغزهمباحث مهم شامل آماده گیرد.، بهبود بازیافت و ... مورد بررسي قرار ميمویینهمسائلي همچون فشار
آورده شده است. حفره در این كتاباندازه اثر و هاي نفتيتله، حالت واندر والس، نیروهاي سطحي، معادالت روي تراوایي نسبي
مطرح در این كتاب شامل: هايسرفصل
پژوهشكده ازدیاد برداشت از مخازن نفت و گاز –شیما ابراهیم زاده تهیه كننده:
ترشوندگي
نیروهاي سطحي
ترشوندگي و تولید
ها و تغییر ترشوندگياثر اندازه حفره
كاربرد عملیاتي تغییر ترشوندگي
هاي كامپیوتري با زبان فورترنبرنامه
ي
دگون
رشت
المللي مهندسي نفتانجمن نيب
1395 پاييز ،43شماره
41
ربداشت راه ازدیاد
هاي اخير در زمينه ازدياد برداشتماهمعرفي برخي مقاالت منتشر شده در
پژوهشكده ازدیاد برداشت از مخازن نفت و گاز –كننده: اكرم وحیدي تهیه
Title Author Date Source
Samarang Integrated Operations (IO): Integrated Asset
Modeling—An Innovative Approach for Long-Term
Production Planning Focused on Enhanced Oil Recovery
W. Sifuentes Dec. 2016 JPT Journal
Produced Water Re-injection (PWRI): Case Study From
Onshore Abu Dhabi K. Mahmoud Dec. 2016 JPT Journal
Fit-for-Purpose Treatment of Produced Water for
Hydraulic Fracturing in the Permian Basin Sh. Ramesh Dec. 2016 JPT Journal
A New Approach for Optimization of Long Horizontal
Wells’ Performances A. Al Qahtani Nov. 2016 JPT Journal
A Deep water Gas-Field Development Strategy for T&T N. Ayasha Nov. 2016 JPT Journal
Optimum Nanosilica Concentration in Synthetic-Based Mud
(SBM) for High-Temperature/High-Pressure Well W. Norazwan Nov. 2016 JPT Journal
Evidence, mechanisms and improved understanding of
aterflooding part 1: Sandstonescontrolled salinity w M.D. Jackson Dec. 2016 Fuel journal
A review on capillary condensation in nanoporous media:
Implications for hydrocarbon recovery from tight reservoirs E. Barsotti Nov. 2016 Fuel journal
Shape factor for dual-permeability fractured reservoir
simulation: Effect of non-uniform flow in 2D fracture
network
J. Gong Nov. 2016 Fuel journal
Two new quantitative technical criteria for determining the
minimum miscibility pressures (MMPs) from the vanishing
interfacial tension (VIT) technique
K. Zhang Nov. 2016 Fuel journal
Visualization and analysis of viscous fingering in alcohol-
assisted surfactant waterflooding of heavy oil in a two-
dimensional sandstone micromodel
B. Yadali Jamaloei Nov. 2016 Fuel journal
Effect of nanoparticles/nanofluids on the rheology of heavy
crude oil and its mobility on porous media at reservoir
conditions
E. A. Taborda Nov. 2016 Fuel journal
Improving Steam-Assisted Gravity Drainage performance
in oil sands with a top water zone using polymer injection
and the fishbone well pattern
X. Zhou Nov. 2016 Fuel journal
Physical simulation of the interlayer effect on SAGD
production in mackay river oil sands H. Shijun Nov. 2016 Fuel journal
ده ش
ر ش
نتت م
االمق
ي رخ
ن بوي
ناع
42
المللي مهندسي نفتانجمن بين
Effect of back pressure on the gel pack permeability in
mature reservoir M. O. Elsharafi Nov. 2016 Fuel journal
A new mathematical simulation model for gas injection
enhanced coalbed methane recovery X. Sun Nov. 2016 Fuel journal
A novel method to model and characterize in-situ bio-
surfactant production in microbial enhanced oil recovery P. Hosseininoosheri Nov. 2016 Fuel journal
Semi-analytical modeling of steam-solvent gravity drainage
of heavy oil and bitumen: Steady state model with linear
interface
M. Rabiei Nov. 2016 Fuel journal
Effect of low-velocity non-Darcy flow on well production
performance in shale and tight oil reservoirs X. Wang Oct. 2016 Fuel journal
puff -n-huff 2Experimental and numerical evaluation of CO
processes in Bakken formation Ch. Song Oct. 2016 Fuel journal
-alternating-water 2oil recovery mechanism of COEnhanced
gas injection in silica nanochannel Y. Yan Oct. 2016 Fuel journal
Forecasting density, oil formation volume factor and bubble
point pressure of crude oil systems based on nonlinear
system identification approach
S. Salehinia Nov. 2016
Journal of
Petroleum
Science and
Engineering
Probabilistic history matching using discrete Latin
Hypercube sampling and nonparametric density estimation C. Maschio Nov. 2016
Journal of
Petroleum
Science and
Engineering
Energy efficiency characteristics in steady-state relative
permeability diagrams of two-phase flow in porous media M. S. Valavanides Nov. 2016
Journal of
Petroleum
Science and
Engineering
Asphaltenes in heavy crude oil: Designation, precipitation,
solutions, and effects on viscosity S. Ilyin Nov. 2016
Journal of
Petroleum
Science and
Engineering
niqueness, repeatability analysis and comparative evaluation
of experimentally determined MMPs W. Ahmad Nov. 2016
Journal of
Petroleum
Science and
Engineering ع
برن
وينا
ده ش
ر ش
نتت م
االمق
ي خ
1395 پاييز ،43شماره
43
ربداشت راه ازدیاد
1 كنفرانس و نمايشگاه ساالنه انجمن بين المللي مهندسي نفت)ATCE(
پژوهشكده ازدیاد برداشت از مخازن نفت و گاز -تهیه كننده: مهناز حكمت زاده
ATCE يبرا دنیا، مختلف نقاط در برگزاري سابقه سال 92 از پس كه باشدمي جهاني هايكنگره نیمهمتر و نیبزرگتر از يكی
از نفر هزار 8000 از بیش كنگره نیا در. دیگرد برگزار 2016 سپتامبر 28-26 خیتار در دبي شهر در خاورمیانه در بار نیاول
صنعت فعلي شرایط بهبود همچنین و ایدن روز يتكنولوژ به دستیابي علم، مرزهاي گسترش هدف با جهان سرشناس محققین
غرفه 250 حدود. دیگرد ارائه يفن تهیكم 80 حدود در مقاله 390 از شیب كنفرانس نیا در. دندیگرد جمع گردهم كشورها نفت
توسط ریز يتخصص يهادوره كنگره این در نیهمچن. گذاشتند شینما به را خود يتكنولوژ يدستاوردها نیآخر زین يشگاهینما
:دیگرد برگزار نفت يمهندس انجمن
Asset Management—Tools, Process, and Practice; Alok Jain
Hydraulic Fracturing—Design and Treatment; Michael B. Smith
Modern Production Data Analysis for Unconventional Reservoirs; David Anderson
Production Forecast and Reserves Estimates in Unconventional Resources; W. John Lee
Reservoir Aspects of Horizontal and Multilateral Wells; Sada Joshi
Coiled Tubing and its Applications; Ed Smalley
Flow Assurance Managing Flow Dynamics and Production Chemistry; Abul Jamaluddin
Horizontal Well Completions; Sudiptya Banerjee & W. Aaron Burton
Reservoir Heterogeneity and Characterisation; Jerry L. Jensen
Unconventional Reservoir Production (Rate Transient) Analysis; Christopher R. Clarks
:به شرح ذیل گردیدالمللي بینموفق به كسب سه عنوان EnterTrainسسه ؤم سییر يكنگره، دكتر بهروز فتاح نیدر ا
Distinguished Membership DeGolyer Distinguished Service Medal American Institute of Mining, Metallurgical and Petroleum Engineers (AIME) Presidential Citation
www.spe.org/atce/2016منبع:
1 SPE Annual Technical Conference And Exhibition
ن بي
نجم
ه انالن
سااه
شگماي
و نس
راننف
ركي ب
اهنگ
ت نف
يدس
هني م
لللم
ا
44
المللي مهندسي نفتانجمن بين
ويژه: برگزاري دوره بخشAsset Value Enhancement 95دي ماه –ايران در
پژوهشكده ازدیادبرداشت از منابع نفت و گاز –تهیه كننده: مهناز حكمت زاده
عنوان دوره:
Asset Value Enhancement through:
Integrated and Resilient Life Time Asset Development & Management Strategies
Right Petroleum Commercial Arrangement
1395دي ماه 11دكتر رحيم مسعودي تاريخ برگزاري: مدرس دوره:
چكيده
هاي عملیاتي، فني جنبهبعدي مختلفي در چندهاي حوزهها، به ویژه در مخازن در حال تولید و بالغ، شامل دارایيافزایش ارزش
باشد. كسب درآمد و به حداكثر رساندن ارزش دارایي این دسته از مخازن تحت مياي، قراردادي، تجاري و همكاري و توسعه
هاي پروژه نیازمند حفظ تیمشرایط زماني چالشي كنوني در این صنعت نیازمند تعیین هدف و محور ارزش است، در حالي كه
باشند. انعقاد قرارداد نفتي صحیح و ميهاي عملیاتي برنامهبندي روش هاي تجارت با اولویتنعكاس و پذیري، ارقابتتمركز و
كند.ميهاي مشترك بازي دارایيها و حفظ ارزش پروژهنظارت و مدیریت آن توسط مالک منابع نقش مهمي در موفقیت
برداري و توسعه فرآیندي همیشه در حال تغییر است و نیازمند تغییر و بازدید دوباره در تمامي مراحل، بهرهواقعیت این است كه
از كشف تا ترك مخزن، براي اطمینان از توسعه مطلوب است. تجربه نشان داده است كه در بسیاري از دارایي ها در سراسر
هاي تولید به طور قابل توجهي استراتژيي و توسعه مطلوب و گذارسرمایههاي مرتبط با ریسکجهان، شناخت، عدم قطعیت و
ناپذیر از كسب و كار است. از این رو، حركت به سمت تغییر همیشگي و در بسیاري اجتنابكنند. این بخشي ميبا زمان تغییر
از موارد، ارزش دارایي همیشه در حال افزایش، باید به دقت مدیریت شود.
هاي استراتژيپذیر تنظیم شود تا بتواند بر اساس تغییرات در انعطافصحیح الزم است به اندازه كافي بنابراین، قرارداد نفتي
ها وجود دارد كه دارایي، مقادیر پنهان قابل توجهي در توسعه و تولید و تعادل جدید بین هزینه و دارایي اصالح گردد. معموالً
پذیر انعطافهاي مدیریت و توسعه استراتژياید بسیار نزدیک و به خوبي با نیاز است با زمان محقق شود. قرارداد نفت صحیح ب
با زمان و یكپارچه براي تضمین موفقیت پروژه گره خورده باشد. صاحبان منابع نیازمند نقش آفریني كارآمد و عملگرا به عنوان
مالک استراتژیک براي دریافت حداكثري از پروژه هستند.
يزار
رگب
ره
دوA
sset
Val
ue
En
han
cem
ent
1395 پاييز ،43شماره
45
ربداشت راه ازدیاد رئوس مطالب
راه حل ازمندیكه ن يا دهیچیپ نیادیاز م يبرداربهره يبرا يصنعت يها تیو فعال هادستورالعمل ،يدیدوره، اصول كل نیا در
و هاوهیش نیبهتر ن،یدوره، همچن نیشرح داده خواهد شد. در ا لیرا دارند، به تفص رهیذخ شیو افزا دینوآورانه جهت تول يها
دانیم يزندگ طول در کی هر خاص ينفت يقراردادها میتنظ نحوه و يواقع نیادیم مختلف يهانمونهآموخته شده از يدرس ها
.شد خواهد گذاشته اشتراك به
يزار
رگب
ره
دوA
sset
Val
ue
En
han
cem
ent
46
المللي مهندسي نفتانجمن بين
هاي آموزشي( صنعت نفت در سطح جهانها و كارگاه)كنفرانس يرويدادها
شمسي( 1395 –ميالدي 2017) - زمستان فصل
پژوهشكده ازدیاد برداشت از مخازن نفت و گاز - سكینه شكراهلل زادهتهیه كننده:
Date Title Type Location
23 - 25 Jan 2017 European Gas Conference 2017 Conference Vienna, Austria
24 - 26 Jan 2017 SPE Hydraulic Fracturing Technology Conference and
Exhibition Conference
The Woodlands, Texas,
USA
25 - 26 Jan 2017
SPE/EAGE Workshop: Reservoir Life Cycle
Management - Innovation and Sustainability in
Dynamic Oil Price Environment
Workshop Abu Dhabi, UAE
1 - 4 Feb 2017 SPE North America Student Symposium Symposium Denver, Colorado, USA
6 - 7 Feb 2017 SPE Workshop: Advanced Field Development -
Sustainability and Challenges Workshop Muscat, Oman
6 - 7 Feb 2017 SPE Global Integrated Workshop Series: Managing
Well Integrity in a Low Cost Oil Environment Workshop Abu Dhabi, UAE
6 - 7 Feb 2017
SPE Workshop: Asset Integrity Management - How to
Improve Profitability, Performance, Efficiency and
People
Workshop Abu Dhabi, UAE
13 - 14 Feb 2017 SPE Workshop: Mature Field Redevelopments - How
to Stay Relevant For the Foreseeable Future Workshop
Kuala Lumpur,
Malaysia
14 - 16 Feb 2017 SPE Forum Series - Emerging Technologies Forum Rotterdam, The
Netherlands
15 - 16 Feb 2017 SPE Canada Heavy Oil Technical Conference Conference Calgary, Alberta,
Canada
15 - 16 Feb 2017 SPE Canada Unconventional Resources Conference Conference Calgary, Alberta,
Canada
20 - 21 Feb 2017 SPE Workshop: Brownfields Redevelopment - A
Meeting of Minds to Meet the Challenges Workshop
Aberdeen, Scotland,
UK
20 - 21 Feb 2017
SPE Workshop: Improve Well Control and Drilling
Performance with the Advances in Managed Pressure
Drilling Technology
Workshop Kuala Lumpur,
Malaysia
20 - 22 Feb 2017 SPE Reservoir Simulation Conference Conference Montgomery, Texas,
USA
28 Feb - 1 Mar
2017
SPE Workshop: Better Well Control—Staying
Focused? Workshop Abu Dhabi, UAE
28 Feb - 2 Mar
2017
SPE Workshop: Well Testing - Technology,
Operations, Sampling, and Reservoir Characterisation
in the Current Price Environment
Workshop Dubai, UAE
6 Mar 2017 SPE Workshop: Women in Leadership - Invest,
Initiate, Innovate Workshop Manama, Bahrain
ن ها
جح
سطدر
ي فت
ي نها
اديد
رو–
ن تا
سزم
1395
(20
17)
1395 پاييز ،43شماره
47
ربداشت راه ازدیاد
6 - 7 Mar 2017 SPE Workshop: Flow Assurance Workshop Abu Dhabi , UAE
6 - 9 Mar 2017 SPE Middle East Oil and Gas Show and Conference
(MEOS) Conference Manama, Bahrain
13 - 14 Mar 2017
SPE Workshop: Maximising Drilling Performance
through Drilling Fluids, Cementing and Waste
Management Optimisation
Workshop Kuala Lumpur,
Malaysia
14 - 16 Mar 2017 SPE/IADC Drilling Conference and Exhibition Conference The Hague, The
Netherlands
15 - 16 Mar 2017 SPE Latin American and Caribbean Mature Fields
Symposium Symposium Salvador, Brazil
15 - 16 Mar 2017 SPE Symposium: Iraq - The Petroleum Potentiality
and Future of Energy Symposium Amman, Jordan
21 - 22 Mar 2017 SPE Workshop: Offshore Fields Life Extension Workshop Rio de Janeiro, Brazil
21 - 22 Mar 2017 SPE/ICoTA Coiled Tubing and Well Intervention
Conference and Exhibition Conference Houston, Texas, USA
21 - 22 Mar 2017
SPE/GRC Workshop: High-Temperature and
Corrosion in Drilling and Production - Exploring
Geothermal and Oil and Gas Synergies
Workshop San Diego, California,
USA
22 - 23 Mar 2017 SPE Workshop: Multiphase Metering and Fiber Optics
Monitoring - Recent Developments and Challenges Workshop Dubai, UAE
27 - 29 Mar 2017 SPE/AAPG Workshop: E&P Data Management and
Analytics - Enabling Capital Efficiency Workshop Muscat, Oman
27 - 31 Mar 2017 SPE Oklahoma City Oil and Gas Symposium Symposium Oklahoma City,
Oklahoma, USA
28 - 29 Mar 2017 IADC/SPE Managed Pressure Drilling and
Underbalanced Operations Conference and Exhibition Conference Rio de Janeiro, Brazil
28 - 29 Mar 2017 SPE Workshop: Petroleum Economics Workshop Dubai , UAE
ن ها
جح
سطدر
ي فت
ي نها
اديد
رو–
ن تا
سزم
1395
(20
17)
49
در انتظار دريافت خبرها و خالصه مقاالت علمي
كاربردي شما هستيم.
مطالب شما به رؤيت مديران تراز اول
نفت خواهد رسيد. [email protected]ايميل: 88661307فكس:
مديران صنعت نفت صداي شما جااين
شنوندرا مي [email protected]ايميل: 88661307فكس:
به ما ايميل بزنيد
به ما ايميل بزنيد
به ما ايميل بزنيد
به ما ايميل بزنيد
به ما ايميل بزنيد
به ما ايميل بزنيد
به ما ايميل بزنيد
به ما ايميل بزنيد
به ما ايميل بزنيد
به ما ايميل بزنيد
به ما ايميل بزنيد
به ما ايميل بزنيد
هاي خود را براي ما فكس كنيدست نوشتهد
از مخازن نفت و گاز پژوهشكده ازدیاد برداشتIOR Research Institute
22تهران ، خیابان ولیعصر ، باالتر از میدان ونک ، كوچه نگار ، پالك
88661307، فكس : 88874500-4تلفن :
زدیاد ربداشترا ه ا بولتن علمي، خبری
