GIÁO DỤC PHÒNG TRÁNH TAI NẠN BOM...

CATHOLIC RELIEF SERVICES (CRS)Văn phòng đại diện tại Việt Nam

Địa chỉ: Phòng301-303,TòanhàE3,KhungoạigiaođoànTrungTự, số6ĐặngVănNgữ,quậnĐốngĐa,HàNội,ViệtNam

Tel: (84.4).3.773 8300 Fax(84.4).3.773 8301Email: [email protected]: www.crs.org

Tài liệu hướng dẫnGIÁO DỤC PHÒNG TRÁNH

TAI NẠN BOM MÌN ở cấp tiểu học

(Dành cho cán bộ quản lý và giáo viên cấp tiểu học)

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO QUẢNG TRỊSỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO QUẢNG BÌNHSỞ GIÁO DỤC VÀ ĐẠO TẠO QUẢNG NAM

NHÀ XUẤT BẢN HỒNG ĐỨC Năm 2015

Bureau of Political-Military AffairsU.S. Department of State

Tài liệu hướng dẫnGIÁO DỤC PHÒNG TRÁNH TAI NẠN BOM MÌN

ở cấp tiểu học(Dành cho cán bộ quản lý và giáo viên cấp tiểu học)

Năm 2015

CHỊU TRÁCH NHIỆM NỘI DUNG

NHÓM CHỦ BIÊN

1. TrầnQuốcThắng SởGiáodụcvàĐàotạotỉnhQuảngBình

2. PhanHữuHuyện SởGiáodụcvàĐàotạotỉnhQuảngTrị

3. TạThịHảiYến TổchứcCRS

VàmộtsốcánbộvàgiáoviêntiểuhọcthuộccácSở,PhòngGiáodục&Đàotạo,trườngtiểuhọcở2tỉnhQuảngBìnhvàQuảngTrịthamgiabiênsoạntheoquyếtđịnhsố:1644/QĐ-SGDĐTngày2/11/2011củaSởGD&ĐTQuảngBình;quyếtđịnhngày14/11/2011củaSởGD&ĐTQuảngTrị.

Tài liệu được xây dựng trong khuôn khổ dự án “Giáo dục phòng tránh tai nạn bom mìn cho học sinh tiểu học” tại tỉnh Quảng Bình, Quảng Trị và Quảng Nam do Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ tài trợ.

BỘ NGOẠI GIAO HOA KỲ

MỤC LỤC

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT 1

PHẦN MỞ ĐẦU 3

1.Lýdobiênsoạntàiliệu 52.Mụctiêucủatàiliệu 63.Đốitượngsửdụngtàiliệu 74.Nguyêntắcbiênsoạntàiliệu 75.Cấutrúcnộidungtàiliệu 86.Hướngdẫnsửdụngtàiliệu 9

PHẦN I: NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG

I. MỘT SỐ THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN BOM MÌN 11

1.Đặcđiểmcủabommìnvàvậtliệuchưanổ(BM&VLCN) 112.NguyênnhânvàcáchphòngtránhtainạnBM&VLCN 133.Hậuquảcủatainạnbommìn 144.Đốixửvớingườikhuyếttật 155.Nhữngđiềulưuýkhigiáodụcphòngtránhbomtainạnbommìn chohọcsinhtiểuhọc 15

II. MỘT SỐ THÔNG TIN VỀ GIÁO DỤC PHÒNG TRÁNH TAI NẠN BOM MÌN VÀ VLCN TRONG MỘT SỐ MÔN HỌC Ở TIỂU HỌC 16

1.Địachỉđưanộidunggiáodụcphòngtránhtainạnbommìntrongcác mônTựnhiênvàXãhội,KhoahọcvàĐạođứctừlớp1đếnlớp5 162.Mụctiêu,nộidungphươngphápgiáodụcphòngtránhtainạnbommìn quacácbàihọccủatừngmônhọctheolớp 17

PHẦN II: HƯỚNG DẪN CỤ THỂ

I. KẾ HOẠCH BÀI HỌC GIÁO DỤC PHÒNG TRÁNH TAI NẠN BOM MÌN TRONG CÁC MÔN TỰ NHIÊN VÀ XÃ HỘI, KHOA HỌC, ĐẠO ĐỨC Ở TIỂU HỌC 25

Lớp 1 25

1.1MônTựnhiênvàXãhội 251.2.Mônđạođức 37

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

BM Bom mìn

VLCN

CRS

CBQL

Vật liệu chưa nổ

Catholic Relief Services

Cán bộ quản lý

GDPTTNBM Giáo dục phòng tránh tai nạn bom mìn

GD&ĐT Giáo dục và đào tạo

GV Giáo viên

HS Học sinh

TN&XH Tự nhiên và Xã hội

BM & VLCN Bom mìn và vật liệu chưa nổ

GDPTTNBM & VLCN Giáo dục phòng tránh tai nạn bom mìn và vật liệu chưa nổ

SGK Sách giáo khoa

ATGT An toàn giao thông

HĐ Hoạt động

TPT Tổng phụ trách

THCS Trung học cơ sở

GD Giáo dục

1

Lớp 2 44

2.1.MônTựnhiênvàXãhội 442.2.Mônđạođức 51

Lớp 3 55

3.1.MônTựnhiênvàXãhội 553.2.MônĐạođức 57

Lớp 4 59

4.1.MônKhoahọc 594.2.MônĐạođức 62

Lớp 5 67

5.1.MônKhoahọc 675.2.MônĐạođức 70

II. TỔ CHỨC MỘT SỐ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC NGOÀI GIỜ LÊN LỚP VỀ PHÒNG TRÁNH TAI NẠN BOM MÌN 75

Hoạtđộng1-Phátthanhmăngnon 75Hoạtđộng2-Sânchơiđầutuần 85Hoạtđộng3-Thivẽtranh-triểnlãmtranhtheochủđề 94Hoạtđộng4-TổchứcthitiểuphẩmcónộidungvềPTTNBM 96Hoạtđộng5-ThitìmhiểuvềnộidungPTTNBMvàVLCN 100

LỜI CẢM ƠN 107

Phần mở đầu

4 5

1. Lý do biên soạn tài liệu

ĐấtnướcViệtNamđãtrảiquanhiềunămchiến tranh, trong đó cuộc chiến tranhdođếquốcMỹ trựctiếptiếnhànhmộtcáchácliệtvàtànbạonhấttrongkhoảng10năm(1965-1975)đãđểlạinhiềuhậuquảnặngnềvàlâudài,đặcbiệtlàđấtđaivà con người Việt Nam. Số lượng bommìnđãsửdụngnhiềugấpkhoảng3,9lầnsovới cuộc chiến tranh thếgiới lần thứhaivàgấp12lầnsovớichiếntranhTriềuTiên,bìnhquân46tấn/km2tươngđương280kg/đầungười.

Theo số liệu tổng kết, riêng sốbom,đạnquânđộiMỹđã sửdụngởViệtNam làkhoảng15.350.000tấn(trongđócó7.850.000tấnthảtừmáybayvà7.500.000tấnsửdụngtrênmặtđất).

Cuộcchiếntranhđóđãcướpđisinhmạngcủahơn2,5triệungườiViệtNam,hàngnghìnxómlàngbịpháhủy.Chiếntranhkếtthúc,bommìncònsót lạivẫntiếptụccướpđisinhmạngvàgâythươngtậtchonhiềungườidân.

Theokếtquảđiềutrasơbộ,diệntíchhiệncònbommìn,vậtnổchưanổsauchiếntranhtrêntoànquốckhoảng6,6triệuhatươngđương66.000km2,chiếm20%tổngdiệntíchcảnước.Trongđó:

Diệntíchcònnhiềubommìn,vậtnổkhoảng925.600ha(tươngđương9.256km2),chiếm13,9%tổngsốdiệntíchhiệncònbommìn,vậtnổ.Bommìn,vậtnổđãảnhhưởngtrựctiếptớitấtcả63tỉnh,thànhphốtrêncảnước.

Tổngsốcác loạiđấtcanhtáchiệncònbịbỏhoangdocònnhiềubommìn,vậtnổkhoảng435.900ha(tươngđương4.359km2),chiếmgần7%tổngdiệntíchđấtđaicònsótbommìn,vậtnổchưanổ.

Quađiềutratại6tỉnhbịônhiễmbommìnnặngnhấtbaogồmNghệAn,HàTĩnh,QuảngBình,QuảngTrị,ThừaThiên–HuếvàQuảngNgãichothấy,mứcđộônhiễmbom,mìn,vậtnổởkhuvựcnàysau38nămchiếntranhđếquốcMỹkếtthúcvẫncònkhátrầm

Mỹ đã thả xuống Việt Nam gần 8 triệu tấn bom

6 7

2.2. Đối với CBQL và GV

• NângcaohiểubiếtchoGVtiểuhọcvàCBQLcáccấpvềsựcầnthiết,nộidung,phươngphápgiáodụcphòngtránhtainạnbommìnchoHS.

• PháttriểnchoGVcáckỹnăngthiếtkế,tổchứcgiáodụcphòngtránhtainạnbommìnchoHStiểuhọctrongmộtsốbàihọc/mônhọcnộikhóavàhoạtđộngngoàigiờlênlớp.

2.3. Đối với nhà trường

GópphầnnângcaochấtlượngvàhiệuquảgiáodụcvềphòngtránhtainạnbommìnchoHScáctrườngtiểuhọctrongvùngDựánthôngquamộtsốmônhọcnộikhóavàhoạtđộnggiáodụcngoàigiờlênlớp.

3. Đối tượng sử dụng tài liệu

• Cánbộquảnlýgiáodụccấptiểuhọc

• Giáoviêndạytiểuhọc

• Giáoviêntổngphụtráchđộiởtrườngtiểuhọc

4. Nguyên tắc biên soạn tài liệu

• ĐảmbảotínhthốngnhấthàihòagiữanộidungbàihọcvớinộidungGDPTTNBM.

• Khônglàmhạnchếnộidungchínhcủabàihọc(chỉthayđổivậtliệu,khôngthayđổichấtliệubàihọc).

• Khôngtăngthờigiancủatiếthọc.

• Nộidunggiáodụcphòngtránhtainạnbommìnphùhợp,nhẹnhàng,vừaphảitrongcácmônhọcTựnhiênvàXãHộilớp1,2,3;Khoahọclớp4,5;Đạođứclớp1,2,3,4,5vàvàohoạtđộnggiáodụcngoàigiờlênlớp.

trọng.Kếtquảđiềutrađãxácđịnhđược3.124khuvựccóbom,mìnvớitổngdiệntíchxấpxỉ1,6triệuha,tứclàchiếmhơn1/3diệntíchđấtđaicủa6tỉnh.Trongsố6tỉnhđiềutra,QuảngTrịlàđịaphươngcódiệntíchvàtỉlệbom,mìn,vậtnổcaonhất.

TạihaitỉnhQuảngTrịvàQuảngBình,nơicótổngsốnạnnhânbịthươngvàtửvonglớnnhất,consốlầnlượtlà7.000và6.000trườnghợp,theosốliệuđiềutrathựchiệntừtháng3/2004đếnhếtnăm2008.Banguyênnhânchínhgâytainạnbommìntại6tỉnhmiềnTrunglàthunhặtphếliệutừbommìn(34%),canhtácvàchănthả(27%),đùanghịchvớivậtnổ(21%).

Trong5nămgầnđây,tuysốlượngthươngvongtrungbìnhhàngnămđãgiảmnhiềusovớitrướcnhưngvẫnxảyratainạndobom,mìn,vậtnổở22%sốxãcủa6tỉnhvớihơn900nạnnhân.Trongđó,tínhtheocảsốtuyệtđốivàtỉlệdânsốthìmứcđộthiệthạilớnnhấtđềuởQuảngTrịvàQuảngBình.Nạnnhânphầnlớnlàngườiđịaphương,lànamgiới,trongđótuổitrẻ(dưới45)chiếmtylệcaonhất.Họthườnggặpnạnkhiđangvuichơi,hoạtđộngsảnxuấtnôngnghiệpvànhấtlàkhiđithugomphếliệu.

Tấtcảcácloạibommìn,vậtnổcònsótlạiđềurấtnguyhiểmvàcóthểphátnổkhiconngườitácđộngvàonótrongquátrìnhlaođộngsảnxuấtvàsinhhoạthoặccóthểtựnổdonhữngnguyênnhânvềcơhọc,lýhọchayhoáhọc.Trẻemlứatuổitiểuhọc,vớibảntínhtòmòvàhiếuđộng,làmộttrongnhữngđốitượngcónguycơcaogặptainạnbommìn.

Vìvậy,chúngtôibiênsoạntàiliệu“Hướngdẫngiáodụcphòngtránhtainạnbommìnởcấptiểuhọc”đểtriểnkhaigiáodụcphòngtránhtainạnbom,mìnvàomộtsốmônhọcvàhoạtđộngngoàigiờlênlớptrongchươngtrìnhBộGiáodụcvàĐàotạohiệnhành.

2. Mục tiêu của tài liệu

Tàiliệu“Hướngdẫngiáodụcphòngtránhtainạnbommìnởcấptiểuhọc”nhằmmụctiêu:

2.1. Đối với HS

• GiúpHStiểuhọccóhiểubiếtvềđặcđiểm,nguyênnhân,cáchphòngtránhbommìn,hậuquảdobommìngâyravàviệcứngxửvớinạnnhânbommìn.

• RènluyệnchoHScáckỹnăngphòngtránhtainạnbommìn.

• Tíchcựcthamgiacáchoạtđộngtruyềnthôngphòngtránhtainạnbommìn.

8 9

6. Hướng dẫn sử dụng tài liệu

Đểsửdụnghiệuquảtàiliệugiáodụcphòngtránhtainạnbommìnởcấptiểuhọc,CBQLvàgiáoviêncầnlưuý:

• Đọcnhanhtừngphầncủatàiliệuđểcóđượcmộtcáinhìntổngquátvềcấutrúcnộidungcủatoànbộtàiliệu.

• Đọcvàtìmhiểukỹtừngphần.Cụthể:

ĐốivớiPhầnI.Nhữngvấnđềchung:Trongmụcđặcđiểmcủabommìnvàvậtliệuchưanổtàiliệuchỉtrìnhbàykháiquátvềchấtliệu,hìnhdạng,kíchthướccủabommìnvàVLCNkèmtheolàmộtsốhìnhảnhminhhọa.KhôngyêucầuGVhướngdẫnHSđisâunhậnbiếtcácloạibommìnkhácnhauđểtránhviệcHStòmòtiếpxúc,khámphávềbommìntrongthựctếlàmtăngnguycơgâytainạnbommìnchoHS.ĐặcbiệtcũngkhôngkhuyếnkhíchHSđánhdấunơipháthiệncóbommìnvìđiềunàycóthểtăngkhảnăngcácemtiếpxúcvớibommìnvàtăngnguycơgâytainạnchocácem.Thayvàođó,khipháthiệnrabommìn,họcsinhsẽđượckhuyếnkhíchghinhớvịtrícủabommìnvàsauđóđibáochongườilớnbiết.

ĐốivớiPhầnII.Hướngdẫncụthể

ƠmụcI.GVcầnnghiêncứukỹcảmụctiêugiáodụcPTTNBMvàVLCNcũngnhưtừnghoạtđộngtrongkếhoạchbàihọccácmônhọckếthợpvớivốnhiểubiếtvềphươngphápdạyhọccácmônTN&XH,Khoahọc,Đạođứcđểthựchiệntốtcáchoạtđộngđãgợiýtrongtàiliệu.

ƠmụcII.GVcóthểbổsungthêmcáchoạtđộngGDNGLLkhácngoàicáchoạtđộngđượcgiớithiệutrongtàiliệu.

Cầnlưuýrằng,tài liệunàychỉmangtínhđịnhhướng,gợiývìvậykhisửdụngGVcóthểthayđổimộtsốnộidung(nhưthayđổimộtsốcâuchuyện,tìnhhuống,…),phươngpháptùytheođiềukiệncụthểcủalớphọc,trườnghọcvàđịaphươngnơitrườngđóngchophùhợp.

5. Cấu trúc nội dung tài liệu

NgoàiphầnDanhmụccácchữviếttắt,mụclục,phầnmởđầunộidungchínhcủatàiliệuđượctrìnhbàythànhhaiphần:

5.1. Phần I. Những vấn đề chung: Gồm 2 mục lớn.

MụcI.Mộtsốthôngtinliênquanđếnbommìn

MụcnàycungcấpchoCBQL,GVmộtsốhiểubiếtvềđặcđiểmcủabommìnvàvậtliệuchưanổ,nguyênnhânvàcáchphòngtránhbommìnvàvậtliệuchưanổ;hậuquảcủatainạnbommìn,việcứngxửvớinạnnhânbommìnvànhữngđiềucầnlưuýkhigiáodụcphòngtránhtainạnbommìnchoHStiểuhọc.

MụcII.MộtsốthôngtinvềgiáodụcphòngtránhtainạnbommìnvàVLCNtrongmộtsốmônhọcởtiểuhọc

Mụcnàygiớithiệu2nộidung:

• ĐịachỉđưanộidunggiáodụcphòngtránhtainạnbommìnvàVLCNtrongcácmônTN&XH,KhoahọcvàĐạođứctừlớp1đếnlớp5.

• Mụctiêu,nộidungphươngphápgiáodụcphòngtránhtainạnbommìnvàVLCNởcácbàihọccụthểtheomônhọcvàkhốilớp.

5.2. Phần II. Hướng dẫn cụ thể: Gồm 2 mục lớn.

MụcI.KếhoạchbàihọcGDPTTNBMvàVLCNtrongcácmônTN&XH,Khoahọc,Đạođứcởtiểuhọc

TrongmụcI.cácbàihọccónộịdungGDPTTNBMvàVLCNđượctrìnhbàytheotừngkhốilớpđểGVtiệnsửdụng.

MụcII.TổchứcmộtsốhoạtđộngGDNGLLvềphòngtránhtainạnbommìnvàVLCN

Trongmụcnày,tài liệugiớithiệu5hoạtđộngnhưsau:Phátthanhmăngnon:Sânchơiđầutuần;Thivẽtranh;ThitiểuphẩmcónộidungvềPTTNBM;ThitìmhiểuvềPTTNBMvàVLCN.

11

Phần I:Những vấn đề chung

I. MỘT SỐ THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN BOM MÌN

1. Đặc điểm của bom mìn và vật liệu chưa nổ (BM&VLCN)

• BM&VLCNđượclàmtừnhiềuchấtliệukhácnhau(sắt,thép,gang,đồng,nhôm,nhựa,gỗ.v.v…).

• BM&VLCNcóhìnhdạngvàkíchthướckhácnhau(dài,ngắn,tròn,dẹt,hìnhquảdứa,quảổi,to,nhỏ.v.v…).

• BM&VLCNcónhiềumàusắckhácnhau.

Mộtsốloạibommìnthườnggặp:

Bom bi :

Bom

12 13

Lựu đạn

Đạn

2. Nguyên nhân và cách phòng tránh tai nạn BM&VLCN

2.1. Nguyên nhân gây tai nạn

• Dotácđộngtrựctiếpbằngcơhọcnhư:cưa,đục,đá,ném,vậnchuyểnbommìn

• Dotácđộngtrựctiếpcủanhiệt(bịđốtnóng).

• Domộtsốnguyênnhânkhác.

DướiđâylàmộtsốhìnhảnhminhhọanguyênnhângâytainạnbommìnvàVLCN

14 15

2.2. Cách phòng tránh

• KhôngtácđộngtrựctiếpvàoBM&VLCNnhưcưađụcbommìn,mởtháobommìn,némvậtkhácvàobommìn,vàvậnchuyểnbommìn.

• Khôngđốtlửatrênvùngđấtcònnhiềubommìn.

• Khôngđivàokhuvựccóbiểnbáobommìn.Nếuđãnhỡđivàokhuvựccóbommìnthìphảithậntrọngđiratheolốiđãđivào,hoặcđứngyênlatochongườikhácbiếtđểgiúpđỡ.

• Khôngchơiđùaởnhữngnơicóthểcònsótlạibommìnnhưhốbom,bụirậm,căncứquânsựcũ.

• Khithấyvậtlạnghilàbommìnphảitránhxavàbáochongườilớnbiết.

• Khôngđứngxemngườikháccưađục,tháodỡbommìn,phảitránhxa.

• Khôngthamgiaràtìmvàbuônbánphếliệuchiếntranh.

3. Hậu quả của tai nạn bom mìn

• Đốivớibảnnhânngườibịnạn:cóthểchếthoặcbịthươngvàđểlạidichứngnặngnềvềthểchấtvàtinhthầnchonạnnhân.

• Đốivớigiađìnhnạnnhân:ảnhhưởngđếntinhthần,đếnkinhtếcủagiađình.

• Đốivớixãhội:mấtđinhânlựclaođộng.

4. Đối xử với người khuyết tật

• Cầncảmthông,giúpđỡ,vàtôntrọngngườikhuyếttật.

• Cầngiúphọsớmlấy lạicânbằngvềtinhthần,hoànhậpcộngđồng,vươnlêntrongcuộcsống.

5. Những điều lưu ý khi giáo dục phòng tránh bom tai nạn bom mìn cho học sinh tiểu học

1. Khôngsửdụngmôhìnhhoặcvậtthậtvềbommìnlàmđồdùngdạyhọc.Chỉnênsửdụngtranhảnhhoặcbănghình.

2. Khôngnóivớihọcsinh:bommìncóởkhắpnơimàchỉnênnóichohọcsinhbiếtnhữngnơicóthểcònsótlạibommìn.

3. Khôngkhuyếnkhíchtrẻemtựmìnhđánhdấukhipháthiệnnơicóbommìn,màchỉnênghinhớvịtríđểbáochongườilớnbiết.

4. Khidạyvềhậuquảcủabommìn,khôngnêndùngnhữnghìnhảnhgâycảmgiácquásợhãiđốivớihọcsinh.

5. Saumỗibàihọccầnnhắchọcsinhnói lạinhữngđiềuđãhọcchonhữngngườixungquanhnhư:bốmẹ,ôngbà,anhchịemvàcácbạn.

16 17

II. MỘT SỐ THÔNG TIN VỀ GIÁO DỤC PHÒNG TRÁNH TAI NẠN BOM MÌN VÀ VLCN TRONG MỘT SỐ MÔN HỌC Ở TIỂU HỌC

1. Địa chỉ đưa nội dung giáo dục phòng tránh tai nạn bom mìn trong các môn TN&XH, Khoa học và Đạo đức từ lớp 1 đến lớp 5 Bảng1dướiđâynêutênnhữngbàihọcđưanhữngnộidunggiáodụcphòngtránhtainạnbommìntrongcácmônTN&XH,Khoahọc,Đạođứctừlớp1đếnlớp5.

BẢNG 1

STT Nội dung Lớp 1 Lớp 2 Lớp 3 Lớp 4 Lớp 5

1 Đặcđiểmbommìn TN–XH:Bài3Đạođức:Bài9

TN–XH:Bài13

TN–XH:Bài26

Đạođức:Bài12

2 Nguyênnhânvàcáchphòngtránh

TN–XH:Bài3Bài20Đạođức:Bài9

TN–XH:Bài21-22Bài13Đạođức:Bài2

TN–XH:Bài26 Đạođức:Bài5

KH:Bài17

3 Hậuquảcủatainạnbommìn

TN–XHBài3Bài18-19Bài20

TN–XH:Bài21-22Đạođức:Bài13

Đạođức:Bài5

KH:Bài17Đạođức:Bài14

KH:Bài67Đạođức:Bài3Bài12

4 Ứngxửđốivớinạnnhânbommìnvàngườikhuyếttậtkhác

Đạođức:Bài13

Đạođức:Bài5

Đạođức:Bài12

KH:Bài18Đạođức:Bài3

2. Mục tiêu, nội dung phương pháp giáo dục phòng tránh tai nạn bom mìn qua các bài học của từng môn học theo lớp

2.1. Lớp 1

Bảng 2

Môn Tự nhiên – Xã hội

Bài/tiết MụctiêuGDPTTNBM&VLCN

NộidungGDPTTNBM&VLCN

Phươngpháp

Bài3:Nhậnbiếtcácvậtxungquanh

HScókhảnăng:

• Nêu được đặc điểmchung của bommìn,vậtliệuchưanổvàsựnguyhiểmcủachúng.

• Quan sát tranh ảnhbom mìn và vật liệuchưanổ.

• Sự nguy hiểm củabom mìn và vật liệuchưanổ.

• Quansát,

• Thảoluậnnhóm

• Vấnđáp

• Kểchuyện

Bài18,19:Cuộcsốngxungquanh

HScókhảnăng:

• Nhận biết được nơicóthểcóbommìn.

• Nóivề sựnguyhiểmcủa công việc buônbán, rà tìm phế liệuchiếntranh.

• Tránh xa nơi có biểnbáonguyhiểm.

Mộtsốngườidânsinhsống bằng việc rà tìmphếliệuchiếntranhsótlạivàsựnguyhiểmcủacôngviệcđó.

• Quansát,thuthậpthôngtin


• Vấnđáp

Bài20:Antoàntrênđườngđihọc

HScókhảnăng:

• Nhận biết biển cảnhbáonguyhiểmvàkiênquyết không đi vàonơicóbiểnbáonguyhiểmđểphòng tránhtainạnbommìn.

Raquyếtđịnhcóđiquahay không đi qua nơicóbiểnbáonguyhiểm.

• Quansát

• Xửlýtìnhhuống


18 19

Môn Đạo đức

Bài/tiết Mụctiêu Nộidung Phươngpháp

Bài9:Lễphépvânglờithầycôgiáo.(Tiết1)

HScókhảnăng:

• Biết tránh xa vật lạnghi là bom mìn vàvậtliệuchưanổ.

• Biết tránh xa nơingười lớn cưa bom,đạn; tránh xa khuvựccóbiểnbáobommìnkhôngđứngxemngười khác ném đávào vật lạ nghi làbommìn.

Giớithiệucáckhuvựcnguyhiểmvàcácquytắcphòngtránhtainạnbommìnnhư:tránhxakhuvựccóbiểnbáobommìn;khôngđứngxemngườikhácnémđávàovậtlạnghilàbommìn,...

• Quansát


• Sắmvai

2.2. Lớp 2

Bảng 3




Phươngpháp

Bài13:Giữsạchmôitrườngxungquanhnhàở

HScókhảnăng:

• Biếtcảnhgiácvớivậtlạ nghi là bom mìntrong khi thực hiệngiữ sạchmôi trườngxungquanhnhàở.

• Đóng vai xử lý tìnhhuống khi nhìn thấyvậtlạnghilàbommìn.

• Đóngvai


Bài21,22Cuộcsốngxungquanh

HScókhảnăng:

• Biết được sự nguyhiểmcủaviệcràtìm,buôn bán phế liệuchiếntranh.

Côngviệcràtìmphếliệuvàsựnguyhiểmcủacôngviệcđó.Tuyêntruyềnmọingườikhônglàmcôngviệcràtìm,buônbánphếliệuchiếntranh.

• Quansát,


• Vấnđáp

Môn Đạo đức


Bài2:Biếtnhậnlỗivà sửalỗi

HScókhảnăng:

• Biếttựnhậnlỗivàsửalỗikhicólỗi,biếtnhắcbạnnhậnvàsửalỗi.

• Kiên quyết không đivào nơi có biển báobommìn.

Phântíchcâuchuyện“ChuyệncủaMai”

• Hoạtđộngnhóm

• Dùngphiếu họctập

• Vấnđáp

Bài13,tiết1Giúpđỡngườikhuyếttật

HScókhảnăng:

• Biết bày tỏ thái độquan tâm, chia sẻ đốivới người khuyết tật,nạnnhânbommìnvà cónhữngviệclàmthiếtthựcđểgiúpđỡhọ

Hỗtrợ,giúpđỡngườikhuyếttật,nhữngnạnnhâncủatainạnbommìn,gópphầnlàmbớtđinhữngkhókhănthiệtthòicủahọ.

• Quansát

• Đóngvai,


• Sử dụng phiếuhọctập

2.3. Lớp 3

Bảng 4




Phươngpháp

Bài26:Khôngchơicáctròchơinguyhiểm

HScókhảnăng:

• Kiên quyết từchối những hànhvi không an toànđể tự bảo vệmình.

Cáctìnhhuốngvàphươngánxửlý,lựachọn;từchốinhữnghànhvikhôngan toànđểtựbảovệmình

• Quansát



20 21

Môn Đạo đức


Bài5,tiết1:Chiasẻvuibuồncùngbạn

HScókhảnăng:Biết cảm thôngchia sẻ những khókhăn của ngườikhuyết tật và giúpđỡhọbằngnhữngviệc làm phù hợpvớikhảnăng.

Thôngcảm,chiasẻvớinhữngbuồn,vui,nhữngkhókhăncủanạnnhânbommìn.Giúpđỡngườikhuyếttật bằng những việclàm phù hợp với khảnăngcủamình.

• Đóng vai theotìnhhuống


2.4. Lớp 4:

Bảng 5

Môn Khoa học

Bài/tiết Mục tiêu Nội dung Phương pháp

Bài17:Phòngtránhtainạnđuốinước(Tiết17)

HScókhảnăng:

• Nêuđượcmộtsốviệcnênlàm và khôngnên làmđểphòng tránh tai nạn đuốinước,đặcbiệtkhôngđượctắmtrongnhữnghốbom.

• Cóýthứcphòngtránhtainạnđuốinướcvàvậnđộngcácbạncùngthựchiện.

Nhữngviệckhônglàm:-Khôngchơiđùagầnaohồ,hốbomhoặctắmtrongaohồ,hốbom.

• Quansát

• Hoạt độngcặpđôi

• Thảo luậnnhóm

Môn Đạo đức

Bài12:Tíchcựcthamgiacáchoạtđộngnhânđạo

(Tiết2)

HScókhảnăng:

• Biết quan tâm, chia sẻnhữngkhókhăn,hoạnnạnvới những nạn nhân dothiêntai,chiếntranhgâyra.

• Tích cực tham giamột sốviệc làm giúp đỡ nhữngngườigặpkhókhăn,hoạnnạn và vận động bạn bè,giađìnhcùngthựchiện.

• Những công việc emcóthểgiúpđỡnhữngnạnnhândothiêntai,chiếntranhgâyra.

• Vận động bạn bè,gia đình, người thâncùng tham gia giúpđỡhọ

Thảoluậnnhóm

Bài14:Bảovệmôitrường

(Tiết2)

HScókhảnăng:

• Biết vận động mọi ngườikhôngdùngchấtnổvìdẫnđến ô nhiễm môi trườngnướcvànó rất nguy hiểmdễgâytainạn.

• Biếtđượcnhữngviệclàm, những hànhđộng làm ô nhiễmmôitrườngnhưđánhbắtcábằngmìn

• Vận động gia đình,người thân khôngdùng điện, dùng chấtnổđểđánhbắtcá,tôm

Thảoluậnnhóm

2.5. Lớp 5:Bảng 6

Môn Khoa họcBài/tiết Mục tiêu Nội dung Phương pháp

Bài67:Tácđộngcủaconngườiđếnmôitrườngkhôngkhívànước(Tiết67)

HScókhảnăng:

• Nêu được hậu quả của việcđánh bắt cá bằng mìn hoặcthuốcnổdẫnđếnônhiễmmôitrườngnước.

• Tuyêntruyềnmọingườixungquanh không sử dụng mìnhoặcthuốcnổđểđánhbắtcá.

• Hậuquả của việcđánhbắt cá bằng mìn hoặcthuốcnổ

• Tuyêntruyềnmọingườixung quanh không sửdụng mìn hoặc thuốcnổđểđánhbắtcá.

• Quansát

• Thảo luậnnhóm

22

Môn Đạo đức

Bài3:Cóchíthìnên

(Tiết2)

HScókhảnăng:

• Biết cảm phục và học tậptrước những tấm gươngvượtkhócủabạnSỹsautainạnbommìn.

• Câu chuyện vượt khóđểhọctậpcủaHoàngQuang Sỹ sau tai nạnbommìn.

• Kểchuyện


Bài12:Emyêuhòabình

(Tiết1)

HScókhảnăng:

• Biếtđượcgiátrịcủahòabìnhvàtáchạicủachiếntranh;trẻemcóquyềnđượcsốngtronghòa bình và có trách nhiệmthamgiacáchoạtđộngbảovệhòabình.

• Tích cực tham gia các hoạtđộngbảovệhòabìnhdonhàtrường,địaphươngtổchức.

• Tròchơi

• Thảoluậnnhóm Phần II:

Hướng dẫn cụ thể

24 25

I. KẾ HOẠCH BÀI HỌC GIÁO DỤC PHÒNG TRÁNH TAI NẠN BOM MÌN TRONG CÁC MÔN TỰ NHIÊN VÀ XÃ HỘI, KHOA HỌC, ĐẠO ĐỨC Ở TIỂU HỌC

LỚP 1

1.1 MÔN TỰ NHIÊN VÀ XÃ HỘI

BÀI 3: NHẬN BIẾT CÁC VẬT XUNG QUANH

| Mục tiêu: Saubàihọc,HScókhảnăng:

• Nhậnbiếtvàmôtảđượcmộtsốvậtxungquanh.

• Kểtênđượccáccơquangiúpchúngtanhậnbiếtđượccácvậtxungquanh,cóýthứcbảovệvàgiữgìncáccơquanđócủacơthể.

• Nêuđượcđặcđiểmchungcủabommìn,vậtliệuchưanổvàsựnguyhiểmcủachúng.

| Đồ dùng dạy học:

• Cáchìnhtrongbài3SGK;

• Mộtsốđồvật:bônghồng,xàphòngthơm,quảbóng,quảchômchôm,quảchuối,nướcđá,nướcnóng,…

• Cáctranhảnhbom,mìn,vậtliệuchưanổ.

26 27

| Hoạt động dạy học:

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh

1. Khởi động2. Bài mới:

Hoạt động 1:QuansáttranhvàvậtthậtThời gian: 15phút

w Bước 1: ChialớptheonhómGVyêucầuHSquansátvànóivềhìnhdáng,màusắc,kíchthướccủa:

• Cácvậtthậtđượcđemđến lớpnhưbônghồng,xàphòngthơm,quảbóng,quảchômchôm,quảchuối,nướcđá,nướcnóng,…

• Cáchìnhởbài3SGK.

• Cáctranhảnhbommìn.

• Nhóm trưởng yêu cầulần lượt mỗi bạn chỉ vàotừ 1-2 hìnhhoặc vật thật(chođếnkhihết số tranhhoặc vật thật được giao)đểnóivề:

Hìnhdáng:...Màusắc:...Kíchthước:....Đặcđiểm:.....

• Cácbạnkháccóthểbổsung.

w Bước 2: Đại diệnmột số nhóm trình bày (mỗinhómchỉnóivềmộtsố tranhvàvật thậtđượcgiao).

• Các nhóm khác có thể bổsung.

w Bước 3: GVnhậnxét,đánhgiánộidungtrìnhbàycủacácnhómvànhấnmạnh:

Cácvậtxungquanhtađadạngvềhìnhdáng,màusắc, kích thước.....trong đó, các em đã phát hiệnđượcbommìnvàVLCNcóhìnhdạngvàkíchthướckhácnhau(to,nhỏ,dàingắn,tròndẹt,...).Tuynhiên,nhữngbommìnvàVLCNtrongchiếntranhcònsótlạiởđịaphươngchúngtabịchônvùidướiđấtđãlâunămnênđếnnaythườngbịrỉxétvàđôikhiđãbiếndạng.

• Họcsinhhỏivàtrảlờitheocặpnhưhướngdẫn.


Hoạt động 2: Hỏi–đáptheocặp

w Bước 1: GVhướngdẫnHScáchđặt câuhỏiđểthảoluậntrongnhóm:

• Nhờđâubạnbiếtđượcmàusắccủavật?

• Nhờđâubạnbiếtđượchìnhdángcủamộtvật?

• Nhờđâubạnbiếtđượcmùicủamộtvật?

• Nhờđâubạnbiếtđượcvịcủathứcăn?

• Nhờđâubạnbiếtmộtvậtlàcứng,mềm,sầnsùi,mịnmàng,trơn,nhẵn,nóng,lạnh…?

• Nhờ đâu bạn nhận ra đó là tiếng chim hót haytiếngchósủa?

Nhờmắtđểnhậnbiếtđượcmàusắc,hìnhdáng.Nhờ mũi để nhận biết đểmùivị.Nhờlưỡiđểnhậnbiếtđượcmặnnhạt,ngon,dở...Nhờ tay, da để nhận biếtđược các vật cứng mềm,trơn...Nhờ tai để nhận biết tiếngđộngnhưchimhót,chósủa.

• Cácnhómkhácnhậnxétvàbổsung

w Bước 2: GVchoHSxungphongtrảlờicáccâuhỏitrêntrướccảlớp.

Tiếptheo,GV lần lượtnêucáccâuhỏichocả lớpthảoluận:

• Điềugìsẽxảyranếumắtcủachúngtabịhỏng?

• Điềugìsẽxảyranếutaicủachúngtabịđiếc?

• Điềugìsẽxảyranếumũi, lưỡi,dacủachúngtamấthếtcảmgiác?

w Kết luận:Nhờcómắt(thịgiác),mũi(khứugiác),tai(thínhgiác),lưỡi(vịgiác)vàda(xúcgiác)màchúng ta nhận biết được mọi vật xung quanh.Nếumộttrongnhữnggiácquanđóbịhỏngchúngtasẽkhôngthểbiếtđượcđầyđủvềcácvậtxungquanh.Vìvậy,chúngtacầnphảibảovệvàgiữgìnantoànchocácgiácquancủacơthể.

HS bịt mắt, bịt tai để cảmnhậnvàtrảlờicâuhỏiCâutrảlờimongđợicủaHSlà:

• Các em biết được đặcđiểm chung của bommìnvà VLCN là nhờMẮT nhìncáchìnhảnhcủabommìnvàVLCN

28 29


w Bước 3: Thảoluậncảlớp

• Ơ hoạt động 1, các em đã nêu được đặc điểmchungcủabommìnvàVLCNnhờgiácquannào?

• KhinhìnthấynhữngvậtnghilàbommìnvàVLCNchúngtacầnlàmgì?Tạisao?

• SaukhiHStrảlờiGVcóthểkểchocácemnghetrườnghợpbạnHiếuvàhaibạnkháctrongkhiđichănbòđãpháthiệnmộtvậtlạ.Hiếulấyđáđậpvàovậtlạ.KếtquảnóphátnổvàHiếubịcụthaibàntayvàhaichâncũngbị thươngkhôngđi lạiđược.Maymắnhaibạnkháckhôngtrựctiếpđậpchỉbịthươngnhẹ.

w Kết thúc tiết học: GVyêucầuHSvềnhànóivớibốmẹnhữngđiềucácemđãhọc.Nhắccácemhàngngàychúýgiữvệsinhvàbảovệcácgiácquancủacơthể.Đặcbiệtkhinhìnthấybom,mìnvàvậtliệuchưanổhoặcnhữngvậtnghilàbommìn,VLCNcácemcầnphảitránhxavànóingaychongườilớnbiết.

• Khi nhìn thấy những vậtnghi là bommìn vàVLCNchúng em cần phải tránhxa và nói ngay cho ngườilớn biết. Vì nếu khôngmayđụngvàochúngphátnổ có thể gây chết ngườihoặcbịthương.

BÀI 18, 19 CUỘC SỐNG XUNG QUANH


• Quansátvànóiđượcmộtsốnétchínhvềhoạtđộng,côngviệc,sinhsốngcủanhândânđịaphương,nơiemđangở.

• Cóýthứcgắnbó,yêumếnquêhương.

• Nhậnbiếtđượcnơicóthểcóbommìn.

• Nóivềsựnguyhiểmcủacôngviệcbuônbán,ràtìmphếliệuchiếntranh.

• Tránhxanơicóbiểnbáonguyhiểmkhiđithamquan.


• Cáchìnhtrongbài18vàbài19SGK.

• Hìnhảnhbuônbánphếliệuchiếntranh(xemphụlục).


Tiết 18

Hoạtđộngcủagiáoviên Hoạtđộngcủahọcsinh

1.Khởiđộng:2.Giớithiệubài:Bàihọcvề“Cuộcsốngởxungquanh”sẽđượchọctrong2tiết.Tiếthọchômnay,cảlớpsẽcùngcô/thầyđithamquancảnhquantựnhiênvàhoạtđộngsinhsốngcủangườidânởkhuvựcxungquanhtrường.3.BàimớiHoạtđộng1:Thamquancảnhquantựnhiênvàhoạtđộngsinhsốngcủangườidânởkhuvựcxungquanhtrường.

HSlắngnghe

w Bước1:

GVgiaonhiệmvụquansát:

• Nhậnxétvềquangcảnhtrênđường(ngườiqualạiđônghayvắng,họđibằngphươngtiệngì?)

• Nhậnxétvềquangcảnhhaibênđường:Cónhàở,cửahàng,cáccơquan,chợ,cáccơsởsảnxuất,câycối,ruộngvườn…haykhông?Ngườidânởđịaphươngthườnglàmcôngviệcgì làchủyếu?

• Nhậnxét(nóivớinhau)vềnhữnggìcácemtrôngthấy:biểnbáonguyhiểm,hốbom,vùngđấtbỏtrống,…

GVphổbiếnnộiquykhiđithamquan:

• YêucầuHSphảiluônđảmbảohàngngũ,khôngđượcđilạitựdo.

• Phảitrậttự,nghetheohướngdẫncủaGV.

HSlắngnghe,nhắclạinhiệmvụ

w Bước 2:ĐưaHSđithamquan.GVchoHSxếphàng(từ2,3hoặc4emvàomộthàng),đixungquanhkhuvựctrườngđóng.Trênđườngđi,GVsẽquyếtđịnhđiểmdừngđểHSquansátkĩvàkhuyếnkhíchcácemnóivớinhaunhữnggìcácemnhìnthấy(GVnêucâuhỏigợiýnếucần).

HSquansát

30 31

Hoạtđộngcủagiáoviên Hoạtđộngcủahọcsinh

w Bước 3: ĐưaHSvềlớpvàtổchứcchocácemtrảlờicâuhỏi:

• Saukhiđithamquan,cácemcónhậnxétchunggìvềcảnhquan thiênnhiênvàhoạtđộngsinhsốngcủangườidânởxungquanhtrường?

• Đểquêhươngngàycàngtươiđẹpchúngtacầnphảilàmgì?Kếtthúctiết18,GVdặnHSvềnhàhỏingườithânthêmmộtsốnghềngườidânởđịaphươngthườnglàmvànhữngnơitrongthờigianchiếntranhcóbomđạn,VLCNtrútxuốngcókhảnăngbommìnvàVLCNcònsótlại.

HStrảlờicâuhỏi

Tiết 19

Hoạtđộngcủagiáoviên HoạtđộngcủahọcsinhHoạtđộng2:

• Bước1:GiáoviênchianhómđểHSnóilạichitiếtnhữnggìcácemđãquansátđượctrongkhiđithamquankhuvựcxungquanhtrườngvànhữnggìcácemđãhỏiđượcngườithântheolờidặncủaGVcuốitiếttrước.

• Bước2:Tổchứctrìnhbàytrướclớp

• Đạidiệncácnhómtrìnhbày,cácnhómkhácbổsungnếucần.

• Bước 3: GV nhận xét phần trình bày củaHS và kếtluậnnhấnmạnhtrongsốnhữngcôngviệckiếmsốngcủangườidânởđịaphương,việcràtìmvàbuônbánphếliệuchiếntranhgặpnhiềurủiro,nguyhiểmđếntínhmạngvàtàisảncủangườidân(choHSxemtranhbuônbánphếliệuchiếntranhởphụlụccủabài).Cácemcầnvềnóivớingười thânvànhữngngườixungquanhvềđiềunày.

HS nói với nhau về cảnhquanthiênnhiênvàhoạtđộngsinhsốngcủangườidân khu vực xung quanhtrường.Đặcbiệtkểthêmvề một số nghề và côngviệckháccácemtìmhiểuđược qua người thân. Vídụ: Công việc rà tìm vàbuôn bán phế liệu chiếntranh, về sự nguy hiểmcủa việc làm đó đối vớitínhmạng,tàisảnđốivớibảnthân,giađìnhnhữngngườiđóvàcókhigâyhạiđếncảnhữngngườixungquanh,... nếu chẳng maychúngphátnổ.

Hoạtđộng3:Quansáttranhvàthảoluậncảlớp

GVyêucầuHSquansátcácbứctranhtrang38,39và49,41.Sosánhxembứctranhnàocóquangcảnhthiênnhiênvàcuộcsốngtươngtựnhưkhuvựcxungquanhtrườngmìnhđểrútrakếtluậnnơicácemđangsốngvàhìnhảnhtrongcáctranhđóvẽcuộcsốngởđâu?(nôngthônghaythànhthị)

Câu trả lời mong đợi củaHS:Bức tranhở trang38 -39vẽ về cuộc sống ở nôngthôn vì thấy cảnh càyruộng,cắtlúa...Bức tranhở trang40 -41vẽ về cuộc sống ở thànhthịvìthấycảnhbuônbán,xecộ...Trong hai bức tranh đó,bức... vẽ cảnh tươngtự khu vực xung quanhtrườngem.

Hoạtđộng4:CủngcốvàdặndòMộtsốnơiởnôngthônvẫncònhốbomsótlại,đặcbiệtđốivớivùngđấtbỏhoanghoặcnhữngnơicóbiểnbáonguyhiểmcácemcầntránhxa.

| Phụ lục bài 18, 19

Buôn bán phế liệu chiến tranh

32 33

BÀI 20: AN TOÀN TRÊN ĐƯỜNG ĐI HỌC


• Xácđịnhmộtsốtìnhhuốngnguyhiểmcóthểxảyratrênđườngđihọc.

• Nêuđượcmộtsốquyđịnhvềđibộtrênđườngvàthựchiệnđúngnhữngquyđịnhđó.

• Nhậnbiếtbiểncảnhbáonguyhiểmvàkiênquyếtkhôngđivàonơicóbiểnbáonguyhiểmđểphòngtránhtainạnbommìn.

• Biếtcáchphòngtránhtaibommìn.

• Raquyếtđịnh:nênhaykhôngnênlàmgìđểđảmbảoantoàntrênđườngđihọc.

• Rènkĩnănggiaotiếp.


• Tranhvẽcảnhbáomộtsốnơikhôngantoàn

• TranhSGKtrang42,43;

• Cáctấmbìatrònmàuđỏxanhvàcáctấmbìavẽhìnhxemáy,ôtô.



1. Khởi động:2, Bài mới:

• GVyêucầuHSnóivềmộttainạnxảyratrênđườngđihọcmàemđãbiết?

• GV:Cóthểgiớithiệuthêmmộtsốvụtainạnvềgiaothôngvàtainạnvềbommìn.

HS:Cóthểtrảlờitheotừngtrườnghợpcụthểmàcácemđãgặphoặcnghekể.


Hoạt động 1:ThảoluậntìnhhuốngChuẩnbị:tranhvẽcảnhbáomộtsốnơikhôngantoàn

w Bước 1:Chialớpthành6nhóm:Giaocho5nhómthảoluậnvề5tìnhhuốngđượcthểhiệnquahìnhvẽtrongSGKtrang42và1nhómthảoluânvềtìnhhuốngtrongphụlụccuốibài.

w Bước 2: Mỗinhómthảoluận1tìnhhuốngvàthảoluậntheocâuhỏigợiý:

• Điềugìcóthểxảyrađốivớicácbạnnhỏtronghình?

• Đãcókhinàoemcónhữnghànhđộngnhưcácbạnđókhông?

• Emsẽkhuyêncácbạnđónhưthếnào?

HShoạtđộngtheonhóm

w Bước 3:TrìnhbàyGVkếtluận:Đểđềphòngcáctainạncóthểxảyratrênđường,mọingườiphảichấphànhnhữngquyđịnhvềtrậttựATGT.Chẳnghạnnhư:khôngđượcchạylaorađường,khôngđượcbámbênngoàiôtô,khôngđượcthòtay,chân,đầurangoàikhiđangđitrênphươngtiệngiao;khôngđượcđivàonơibụirậm,cóbiểnbáonguyhiểm,…

Đạidiệncácnhómlêntrìnhbày.Cácnhómkháccóthểbổsunghoặcđưarasuyluậnriêng.

Hoạt động 2: QuansáttranhtrongSGK

w Bước 1: GVhướngdẫnHSquansáttranh,hỏivàtrảlờicâuhỏivớibạn:

• Đườngởtranhthứnhấtkhácgìvớiđườngởtranhthứ2(trang43SGK)?

• Ngườiđibộởtranhthứnhất(trang43SGK)điởvịtrínàotrênđường?

• Ngườiđibộởtranhthứ2(trang43,SGK)điởvịtrínàotrênđường?

HSquansáttranhvàtrảlờicâuhỏitheotừngcặpquansáttranhtheohướngdẫncủaGV.

34 35


w Bước 2: GVgọimộtsốHStrảlờicâuhỏitrướclớp.Kếtluận:Nếuđườngkhôngcóvỉahè,ngườiđibộluônluônphảiđisátmépđường.Nếuđườngcóvỉahè,ngườiđibộphảiđitrênvỉahè.Nhữngnơicóbiểnbáocấmvàkhôngcólốimònthìkhôngđượcđivàovìcóthểgặpnguyhiểmdobommìn,VLCNcònsótlạisauchiếntranh.

HStrảlờitrướclớp

Hoạt động 3: Tròchơi“đènxanh,đènđỏ”Chuẩnbị:Cáctấmbìatrònmàuđỏxanhvàcáctấmbìavẽhìnhxemáy,ôtô.

HSthamgiađóngvai

w Bước 1: GVchoHSbiếtcácquytắcđènhiệu:

• Khiđènđỏsáng:Tấtcảcácxecộvàngườiđilạiđềuphảidừnglạiđúngvạchquyđịnh

• Khiđènxanhsángxecộvàngườiđilạiđượcphépđi.

w Bước 2: GVdùngphấnkẻmộtngảtưđườngphốởsântrườnghoặctronglớp(nếulớprộng).

w Bước 3: Aiphạmluậtsẽbị“phạt”bằngcáchnhắclạicácquytắcđènhiệuhoặcquyđịnhvềđibộtrênđường.

w Bước 4: GVnhậnxéttròchơi-tuyêndươngcácemthựchiệnđúngluậtATGT.

GVdặnhọcsinhnóilạinhữngđiềuđãhọcchomọingườicùngnghe.

HSnhắclạicácquytắcMộtsốHSđóngvaiđènhiệu(có2tấmbìamàuđỏ,xanh).MộtsốHSđóngvaingườiđibộ.MộtsốHSkhácđóngvaixemáy,ôtô(đeotrướcngựcvẽxemáyôtô)HSthựchiệnđilạitrênđườngtheođènhiệu.

PHỤ LỤC BÀI 20

Hố bom cũ

Khu vực có biển báo nguy hiểm, cấm vào

36 37

Bụi rậm, bụi tre

Lô cốt, căn cứ quân sự cũ

1.2. MÔN ĐẠO ĐỨC

BÀI 9: LỄ PHÉP VÂNG LỜI THẦY CÔ GIÁO

| Mục tiêu: Saubàihọc,HSbiết:

• Lễphépvàvânglờithầycôgiáo

• Tránhxavậtlạnghilàbommìnvàvậtliệuchưanổ(BMVLCN).

• Tránhxanơingười lớncưabom,đạn;tránhxakhuvựccóbiểnbáobommìn;khôngđứngxemngườikhácnémđávàovậtlạnghilàbommìn.


• VởbàitậpĐạođứclớp1.Tranhbàitập2phóngto.


Tiết 1


1. Khởi động:2. Bài mới:

Hoạt động 1: Sắmvaitheonộidungbàitập1Họcsinhthểhiệnđóngvaiđểtậpxửlý2tìnhhuống

• Giáo viênnêu ratìnhhuống, yêu cầu chia 2nhómđóngvaitheo2tìnhhuốngkhácnhau.

1.Emgặpthầygiáo,côgiáotrongtrường.2.Emđưasách,vởchothầy,côgiáo.

• Giáoviênhỏi:Quaviệcđóngvaicủacácnhóm,emthấycácbạnởnhómnàođãthểhiệnđượclễphép,vânglờithầycôgiáo?Nhómnàochưa?

• Cầnlàmgìkhigặpthầygiáocôgiáo?

• Cầnlàmgìkhiđưa,nhậnsáchvởtừtaythầycôgiáo?

Họcsinhnhậntìnhhuốngđược phân, thảo luận,phâncôngđóngvai.

Khiđưavànhậnbằng2tay.

Kết luận: Khi gặp thầy giáo, cô giáo cần chào hỏi lễphép.Khiđưahaynhậnvậtgìtừtaythầycôgiáocầnphảicầmbằnghaitay.

• Lờinóikhiđưa:Thưathầy(cô)đâyạ!

• Lờinóikhinhận:Emcảmơnthầy(cô)!

Học sinh quan sát, traođổinhậnxét.

38 39


Hoạt động 2: Làmbàitập2 w ChoHọcsinhquansáttranhbàitập2,giáoviênnêuyêucầu:

• Quansáttranhvàchobiếtviệclàmnàothểhiệnbạnnhỏbiếtvânglờithầygiáo,côgiáo.

• Tổchứcđểhọcsinhnêuhếtnhữngviệclàmđúng,saicủacácbạntrongtranh.

Kết luận: Thầygiáo,côgiáođãkhôngquảnkhónhọc,chămsóc,dạydỗcácem.Đểtỏlòngbiếtơnthầycôgiáo,cácemcầnlễphépvàlàmtheolờithầycôdạybảo.

HSnêuđược:Tranh 1,4: Thể hiện bạnnhỏ biết vâng lời (ngồihọcngayngắn,đúnggiờ,vứtrácvàothùngrác).Tranh2,3,5:Thểhiệncácbạn nhỏ chưa vâng lời(Vừahọcvừaxemtivi;xégiấy xếp máy bay; tronggiờhọccònnóichuyện).

Hoạt động 3: Kểchuyện

w GVhướngdẫnHSquansáttừngtranh.Vídụ:• Tranh1:Trongtranhcónhữngai?Họđanglàmgì?• Tranh2:Haibạnnhìnthấygì?• Tranh3:Mộtbạnđãlàmgì?• Tranh4:Chuyệngìđãxẩyra?• Tranh5:Điềugixảyđếnvới2bạnsautainạn?

w Sauđó,GVgọiHSđọc

HS đọc to lời dưới mỗibứctranhchocảlớpngheđể nắm vững hơn nộidungcâuchuyện.

• GVkểtómtắtnộidungcâuchuyệnvàhướngdẫntrảlờicâuhỏi

a.TạisaotainạnxảyravớiAnvàBình?b.ĐiềugìxảyđếnvớiAnvàBinhsaytainạn?c.Khìnhìnthấyvậtlà,emcónhặtlênxemkhông?Tạisao?ChianhómđểHSthảoluậntrảlời.GV kết luận: Cácemcầnphảicẩnthậnkhiđitrênđường,đichơi.Ngoàivậtmàbạntrongtruyệnnhặtlàmộtquảbom,cònrấtnhiềuvậtnổtươngtựnhưthếcònsótlại.Khinhìnthấyvậtlạnghilàbommìn,cácemkhôngđượcđụngđếnmàphảitránhxavìchúngrấtnguyhiểm.Sauđóphảibáochongườilớnbiếtnơiemnhìnthấy.

HSthảo luậnnhómvàtrảlời.Đại diện các nhóm trìnhbày.(Mỗinhómchỉtrảlời1câuhỏi).Cácnhómkhácbổsung.

Hoạt động 4: DặndòGVnhắcHSkểlạinhữngđiềuđãhọcchocảnhàcùngnghe;yêucầucácemhỏithêmông,bà,cha,mẹ,anh,chịvềnhữngnguyênnhânxảyratainạnbommìn.

Tiết 2



Hoạt động 1: KểchuyệnHọcsinhkểđượcmộtviệclàmnhỏcủa1họcsinhngoan,lễphép,vânglờithầycôgiáovớilờinóitựnhiên

• GiáoviênkhuyếnkhíchHSchiasẻ.

• Các bạn, GV bổ sung, nhận xét saumỗi chia sẻ của họcsinh.

• Giáo viên kể 1,2 việc làm của bạn trong lớp, trongtrường. Saumỗi nội dung chohọc sinh nhận xét vềhànhvicủabạn.

Học sinh xung phongchiasẻ.Cảlớpnhậnxét,bổsungýkiến.

Hoạt động 2: Thảoluận4.Họcsinhnhậnbiếtngoàiviệcbảnthânlễphép,vânglờithầycôgiáo,emcòncótráchnhiệmkhuyênbạnthựchiệntốtnhưem.Giáoviênnêuyêucầucủabàitập4:Emsẽchiasẻvớibạnnhưthếnàonếubạnemchưalễphépvânglờithầygiáo,côgiáo?Kết luận: Khibạnemchưalễphép,chưavânglờithầycôgiáo,emnênnhắcnhởnhẹnhàngvàkhuyênbạnkhôngnênnhưvậy.

Học sinh chia nhómthảoluận.Cử đại diện nhóm lêntrình bày, cả lớp traođổi,nhậnxét.

40 41


Hoạt động 3: Quansáttranhvàtrảlờicâuhỏi

w Bước 1:GVchialớpthành3nhóm,yêucầumỗinhómquansát1tranhvàtrảlờicâuhỏitươngứngvớitranhmànhómđượcphâncông.

Dướiđâylàmộtsốcâuhỏigợiý:a.Khinhìnthấyngườilớncưađụcbommìn,emcóđếnxemkhông?Vìsao?

b.Khinhìnthấybiểnbáonguyhiểm,emnênlàmgì?Vìsao?c.Khinhìnthấyvậtlạ,emcónémvàonókhông?Vìsao?

HSlàmviệctheonhómKhi thấy người lớn cưabom,mìnemcầntránhxa. Vì bommìn nổ gâychếtngười.Khi nhìn thấy biển báonguyhiểmemcầntránhxa khu vực đó. Vì đếngần có thể gây nguyhiểmchotínhmạng.Khi nhìn thấy vật lạkhông ném đá vào vậtlạ. Vì nếu là bom, mìnhay VLCN sẽ gây nguyhiểmđếntínhmạng.

w Bước 2:HSthảo luậntheonhómtheoyêucầutrêncủaGV.

w Bước 3: Cácnhómtrìnhbày

w Kết luận:

• Cácemhãytránhxanơingườilớncưabom,mìn.

• Hãytránhxakhuvựccóbiểnbáobommìn.

• Khôngnémđávàovậtlạnghilàbom,mìn.Hoạt động 4: Củngcố,dặndò.YêucầuHStìmhiểuthêmthôngtinvềcácnguyênnhângâyratainạnbommìnvàcáchphòngtránhtainạnbommìntừông,bà,cha,mẹvàkểlạinhữngđiềuđãhọcchocảnhàcùngnghe.

Đạidiệnnhómtrìnhbày.HSnhậnxét,bổsung.

PHỤ LỤC BÀI 9

1. Tan học, An và Bình cùng nhau về nhà

2. Hai bạn nhìn thấy một vật lạ

42 43

3. An nhặt lên xem

4. Ngay lập tức, một tiếng nổ vang lên

5. An và Bình phải vào bệnh viện

44 45

2.1. MÔN TỰ NHIÊN VÀ XÃ HỘI

BÀI 13: GIỮ SẠCH MÔI TRƯỜNG XUNG QUANH NHÀ Ở


• Nêuđượcnhữngcôngviệccầnlàmđểgiữsạchsân,vườn,khuvệsinhvàchuồnggiasúc;

• Trìnhbàyđượclợicủaviệcgiữvệsinhmôitrườngxungquanhnhàở.

• Thựchiệngiữvệsinhsân,vườn,khuvệsinhvàtuyêntruyềnchomọingườitronggiađìnhcùngthựchiện.

• Cảnhgiácvớivậtlạnghilàbommìnđượcpháthiệntrongquátrìnhlàmvệsinh.


• Hìnhvẽtrongsáchgiáokhoatrang28,29.

• Tranhảnhbommìn(sửdụngcáchìnhtrongphầnI.Nhữngvấnđềchung).

• Phiếubàitập.



1. Khởi động: 2. Bài mới:

Hoạt động 1:Quansáttranhvàtrảlờicâuhỏi

w Bước 1:Chianhómđểthảoluậncáccâuhỏisau:1. Mọingườitrongtừngtranhđanglàmgìđể

môitrườngxungquanhnhàởsạchsẽ?2. Nhữnghìnhnàochobiếtmọingườitrong

nhàđềuthamgialàmvệsinhxungquanhnhàở?

3. Giữvệsinhmôitrườngxungquanhnhàởcólợigì?

HS hoạt động nhóm: quan sátcáchình1,2,3,4,5SGK trang28, 29 và thảo luận trả lời câuhỏi.


w Bước 2: Trìnhbàytheonhóm

w Kết luận: Để đảm bảo sức khỏe và phòngtránhbệnhtật,mỗingườitronggiađìnhcầngóp sứcmìnhđểgiữ sạchmôi trường xungquanhnhàởsạchsẽ.Môitrườngxungquanhnhàởsạchsẽ,thoángđãng,khôráosẽkhôngcóchỗchosâubọ,ruồimuỗi,giánchuộtvàcácmầmbệnhsinhsống,ẩnnấpvàkhôngkhícũngđượctrongsạch;tránhđượckhíđộcvàmùihôithốidophân,rácgâyra.

Đạidiệnnhómtrìnhbày,nhómkhácnhậnxét,bổsung.HSlắngnghe.

Làmviệctheonhóm.

Hoạt động 2:Hỏi-đápGiáoviênnêucâuhỏi.GVyêucầucácemliênhệvớiviệcgiữvệsinhmôitrườngxungquanhnhàởcủamình.Câuhỏigợiý:üƠxómem(hoặckhuphố)việcvệsinhđườnglàng,ngõxómđượcthựchiệnnhưthếnào?

üƠnhàcácemđã làmgìđểgiữvệ sinhmôitrườngxungquanhnhàởsạchsẽ?

üGiảsửkhiđangcùngvớibốmẹkhơithôngcốngrãnh,phátquangbụirậm,...thấycóvậtlạnghilàbommìn,emsẽlàmgì?Tạisao?

• Giáoviênkếtluận:Quétdọnxungquanhnhàởđểđảmbảosứckhoẻvàphòngtránhđượcbệnhtật.Tuynhiêncácemcầnlưuý,khitrôngthấynhữngvậtlạnghilàbommìn,VLCNchúngtacầntránhxavàbáochongườilớnbiết.

Tiếptheo,GVcóthểchoHSxemmộtsốtranhảnhbommìnvàyêucầucácemquansát,nêulênđặcđiểmchungcủabommìn.

Trảlờicánhân

Tránh xa và nhanh chóng báocho bố mẹ biết. Bởi vì nhữngdụng cụ như dao, cuốc, xẻngđượcdùngtrongquátrìnhphátqung bụi rậm, khơi thông cốngrãnh nếu đụng vào những vậtlạđúnglàbommìnchúngsẽcókhảnăngphátnổlàmbịthươnghoặcchếtngười.

HSlắngnghe.

HSquan sát tranh vànêunhậnxétvềđặcđiểmchungcủabommìnvàVLCN:BommìnvàVLCNthườngđượclàmbằngkimloạinênkhibịvùilấplâungàyhaybịsétrỉ.Chúngcóhìnhdạng,kíchthướckhácnhau(dài,ngắn,dẹt,to,nhỏ,…)

LỚP 2

46 47


Hoạt động 3:Đóngvaitheotìnhhuống:

w Bước 1: GVđưaratìnhhuốngvàyêucầumỗinhómchọn1trong2tìnhhuốngđểđóngvai.

Tình huống 1:“Emđihọcvề,thấymộtđốngrácđổngaytrướccửanhàvàđượcbiết chịemvừamớiđổ,emứngxửnhưthếnào?”Tình huống 2:Saumùamưa,câybụivàcỏdạimọcumtùm.Minhcùngmấyanhchịtrongxómthamgiaphátquangbụirậmđểlấylốiđilạigiữacácnhàchotiện,bỗngnhiênMinhnhìnthấymộtvậtlạgầngiống vớimột trong những hình bommìn đãđượcquansátởlớp.NếulàMinhemsẽlàmgì?

w Bước 2:Cácnhómthểhiệnđóngvai.

w Bước 3: GVnhậnxét,đánhgiá.

Hoạt động 4: Củngcố,dặndò.

Học sinh lắng nghe. Làm việctheonhóm:đóngvai, xử lítìnhhuống.

Đại diện nhóm trình bày, cácnhómkhácnhậnxétbổsung.

BÀI 21-22: CUỘC SỐNG XUNG QUANH


• Kểtênmộtsốnghềnghiệpcủangườidânđịaphương.

• Trìnhbàyvềsựnguyhiểmcủacôngviệcràtìm,buônbánphếliệuchiếntranh.


• HìnhvẽtrongSGKtrang45,46,47;

• Tranhảnhsưutầmvềnghềnghiệpvàhoạtđộngchínhcủangườidân.

• Sưutầmtranhảnhvềràtìm,buônbánphếliệuchiếntranh


Tiết 21



Hoạt động 1:Quansáttranhvàtrảlờicâuhỏi

w Bước 1:Làmviệctheocặp:Quansáttranhvàtrảlờicâuhỏi

1. Chỉ và nói với bạn những gì em nhìn thấy trongnhữngbứctranhtrang44,45SGK.Nhữngbứctranhnàydiễntảcuộcsốngởđâu?Tạisaoembiết?

2. Những bức tranh ở trang 46, 47 SGKmô tả cuộcsốngởđâu?Tạisaoembiết?

3. Kể tên các nghề nghiệp của người dân được vẽtrongcáchìnhtừ1đến7ởtrang44,45vàtêncácnghềnghiệpđượcvẽtrongcáchìnhtừ1đến4ởtrang46,47.

w Bước 2: GVtổchứcchotừngcáccặptraođổi trướclớp

• Mỗiđạidiệnchỉtrảlờimộtcâuhỏihoặcchỉphântíchnóitênnghềnghiệpcủangườidânđượcvẽtrongmộthình.

• CácHSkhácbổsung.

w Kết luận :

• Nhữngbứctranhtrang44,45thểhiệnnghềnghiệpvàsinhhoạtcủangườidânởnôngthôncácvùngmiềnkhácnhaucủađấtnước.

• Nhữngbứctranhtrang46,47thểhiệnnghềnghiệpvàsinhhoạtcủangườidânởthànhphố,thịtrấn.

Hoạtđộngnhóm

Cácnhóm lên trìnhbày,cácnhómkhácbổsung.

Thảoluậnnhóm.

Cácnhómtrìnhbày,nhómkhácnhậnxétbổsung.

48 49


w Kếtthúctiếthọcnày,GVdặnHStrênđườngđihọcvàkhitanhọcvềcácemquansát:

• Đườngxá,ngườiđilạivàcácphươngtiệngiaothôngđitrênđường.

• Các cơ quan, các cơ sở sản xuất và hoạt động củangườidânsốngởkhuvựctừnhàemđếntrường.

• Hỏingườithânvềcôngviệcràtìm,buônbánphếliệuchiếntranhcủamộtsốngườisốngởđịaphươnghoặctừnơikhácđếnthugomphếliệuchiếntranhvàsựnguyhiểmmàhọcóthểgặpphải.

HS nói về những gì cácembiết.

Các nhóm lên trìnhbày,cácnhómkhácbổsung.

Tiết 22


Hoạt động 2: Làm việc theo nhóm “Báo cáo kết quảquansáttìmhiểuvềnghềnghiệpsinhsốngcủangườidânđịaphương”

w Bước 1:

GV tổ chức choHS làm việc theo nhóm (Lưu ý: chianhómtheovịtrínhàởgầnnhau).

w Bước 2:GVtổchứcchotừngnhómtraođổitrướclớp

• Từkếtquảtrìnhbàycủamỗinhóm,GVyêucầucảlớpnhậnxétxemnhữngcôngviệcnàođasốngườidânởđâythườnglàmbằngcáccâuhỏisau:

-Làmviệctheonhóm:Từng cá nhân báo cáokết quả các emđã quansát quang cảnh và hoạtđộng của người dân ởtrên đường từ nhà đếntrườngvề:


+Nhữngngườisốnggầntrườnghoặcgầnnhàemlàmcôngviệcgìđểsinhsống?

+Nhữngngườiràsoát,thumuaphếliệuchiếntranhthườngphảiđốimặtvớinhữngnguycơnào?

+Nếuemcóngườithânhayngườiquenlàmnghềnàyemsẽnóigìvớihọ?

+ Đường xá, người đi lạivà các phương tiện giaothôngđitrênđường.+Các cơquan, các cơ sởsảnxuấtvàhoạtđộngcủangườidânsốngởkhuvựctừnhàemđếntrường.+ Công việc rà tìm, buônbán phế liệu chiến tranhcủamột sốngười sốngởđịa phương hoặc từ nơikhácđếnthugomphếliệuchiến tranh và sự nguyhiểm mà họ có thể gặpphảikhithugomphếliệuchiếntranh.

Trước khi kết thúc bài,GVcóthểkểmộtcâuchuyệnvềtáchại/hậuquảcủatainạnbommìnởđịaphương.Hoạt động 4:Củngcố,dặndòNóilạinhữngđiềuđãhọcđượcvớigiađình.

PHỤ LỤC BÀI 21, 21

Rà tìm phế liệu

50 51


BÀI 2: BIẾT NHẬN LỖI VÀ SỬA LỖI (TIẾT 1)

| Mục tiêu: SaubàihọcHScókhảnăng:

• Biếttựnhậnlỗivàsửalỗikhicólỗi,biếtnhắcbạnnhậnvàsửalỗi;đólàviệclàmdũngcảmvàtrungthực

• Biếtủnghộ,cảmphụccácbạnbiếtnhậnlỗivàsửalỗi.

• Kiênquyếtkhôngđivàonơicóbiểnbáobommìn

| Đồ dùng dạy học.

• Phiếuthảoluậnnhómởhoạtđộng1,2

| Hoạt động dạy học.



Hoạt động 1: Phântíchtruyện“ChuyệncủaMai”

w Bước 1:GVchianhóm,phátphiếugồm2câuhỏi.

• Các em thử đoán xemMai đã nghĩ và làm gìsauđó?

• Câuchuyệnmuốnnóivớiemđiềugì?

Họcsinhnhậnphiếu

w Bước 2:GVkểchuyện“ChuyệncủaMai”từđầucâuchuyệnđến“Lúcnãyđivào”.

Họcsinhlắngnghekểchuyện“ChuyệncủaMai”

w Bước 3:Thảoluậnvàtrảlờicâuhỏitrongphiếu.

w Bước 4:Tổchứcchocácnhómtrìnhbàytrướclớp.Saukhicácnhómtrìnhbày,giáoviênhỏi:“Cácemthíchđoạnkếtcủanhómnàohơn?Vìsao?”

w Bước 5: GVkểtiếpđoạncuốicâuchuyệnGV kết luận:

• Biếtnhậnlỗivàsửalỗithìsẽmautiếnbộvàđượcmọingườiyêuquý.

• Kiên quyết không đi vào khu vực có biển báobommìn.

HSthảoluậnnhómđểtrảlờicâuhỏiĐại diện các nhóm trìnhbày,nhómkhácnhậnxétbổsung,vàsauđóhọcsinhtrảlờicâuhỏigiáoviên.

Rà tìm phế liệu

Buôn bán phế liệu chiến tranh

52 53


Hoạt động 2:Hoạtđộngcánhân

w Bước 1:PhátphiếuvàyêucầuHSđiềnchữĐ(vàocâuđúng)điềnchữS(vàocâusai):a.Ngườinhậnlỗilàngườidũngcảm.b.Nếucólỗicầnnhậnlỗivàsửalỗi.c.Nếucólỗichỉcầntựsửalỗi,khôngcầnnhậnlỗi.

d.Cầnnhậnlỗicảkhimọingườikhôngbiếtmìnhcólỗi.

w Bước 2:GVtheodõi,hỗtrợ,nhậnxét,đánhgiáHoạt động 3:Củngcố,dặndò

PHỤ LỤC: CHUYỆN CỦA MAIHoavàMaicùngđilênđồiháisim.Dọcđường,Maibỗngnảyraýđịnh:

-Hoaơi,trongkhuvựccóbiểnbáonguyhiểmđằngkiacórấtnhiềusim,chúngmìnhvàoháisimđi.

Hoasửngsốt:

-Cậunóigìthế?Ơđócóbiểnbáonguyhiểm,vàođólỡgiẫmphảibommìnthìsao?

Maivẫnthuyếtphục:

-Bọnmìnhkhôngvàosâu.Simngoàirìanhiềulắm,chúngtachỉháimộtlúclàđầytúithôi.Chắckhôngsaođâu.

Vừanóidứtlời,MaiđãkéotayHoachạyvềphíabìarừngnơicóbiểnbáonguyhiểm.

HoakhôngcưỡnglạiđượcđànhphảichạytheoMaivàokhuvựccấmđểháisim.

Đangmãimiếtháisim,bỗngMainhìnthấymộtvậtgìlàlạtrôngnhưquảổinằmlấplótrongmộtbụisimgầnđó.

Hoaơi!Cóvậtgìnhưquảổinằmtrôngbụirậm,lạiđâyxemđi.

Hoađếnnơi,nhìntheohướngtaychỉcủaMai,Hoahốthoảngkêulên:

Maiơi,cóthểlàbombiđó.Nguyhiểmlắm,đirathôi.Vừanói,HoavừakiênquyếtkéoMaiđirakhỏikhuvựcnguyhiểmtheoconđườngcũmàHoavàMaiđãđivào.

VềđếnnhàMaicóýđịnhgiấuchuyệnđiháisimgặpphảibombi,nhưngđêmnằmMainhưnghevăngvẳngbêntailờicôgiáo.“Biếtnhậnlỗi,sữalỗicũnglàngoan.”.Thếlàsánghômsau,Maiđemchuyệnấykểvớibốmẹ,xinnhậnlỗivàhứalầnsaukhôngtáiphạmnữa.BốxoađầuHoavànói:Biếtnhậnlỗivàsữalỗilàtốtconạ.Nhưvậymớilàconngoancủabốmẹ

BÀI 13: GIÚP ĐỠ NGƯỜI KHUYẾT TẬT (TIẾT 1)


• Nóivềquyềnđượcđốixửbìnhđẳngvàquyềnđượchỗtrợ,giúpđỡcủangườikhuyếttật.

• Thểhiệntháiđộquantâm,chiasẻđốivớingườikhuyếttật,nạnnhânbommìnvà cónhữngviệclàmthiếtthựcđểgiúpđỡhọ.

| Đồ dùng dạy học

• Tranhminhhọachohoạtđộng1.(Trang48vởBàitậpĐạođứclớp2)

• Phiếuthảoluậnnhómchohoạtđộng2.




Hoạt động 1: Quansáttranhvàtrảlờicâuhỏi.

w Bước 1:Cácnhómquansáttranhvàthảoluậntrảlờicáccâuhỏisau:

• Việclàmcủacácbạnnhỏgiúpđượcgìchobạnbịkhuyếttật?

• Nếuemcómặtởđó,emsẽlàmgì?Vìsao?

HSquansát,thảoluậnnhóm

w Bước 2:HướngdẫnhọcsinhtrìnhbàyKếtluận:Chúngtacầngiúpđỡbạnkhuyếttậtđểcácbạncóthểthựchiệnđượcquyềnhọctập

Cácnhómtrìnhbày.Cácnhómnhậnxétbổsung

Hoạt động 2 :Đóngvai,Xửlýtìnhhuống

w Bước 1:GiáoviênnêutìnhhuốngTú và Hiền đang chơi nhảy dây thì Tâm - bạn bị mất một tay, nói:- Cho tớ chơi với!Tú trả lời:- Bạn làm sao mà nhảy được!Nếu là Hiền em sẽ làm gì?

HSlắngnghe,suynghĩ,tìmcâutrảlời.Họcsinhtrìnhbày,cácemkhácnhậnxétbổsung.

54 55


w Bước 2:Chohọcsinhthảoluậnđóngvai

w Bước 3:TổchứcchoHStrìnhbàytrướclớp.GV kết luận: Trong cuộc sống, có nhiều ngườikhuyết tật vì nhiều nguyên nhân khác nhau do:bẩm sinh, ốm đau, các tai nạn (bom mìn, giaothông,...)họrấtcầnsựcảmthôngvàgiúpđỡ.Vìvậy,emcầncótháiđộcảmthôngvàtùytheokhảnăng, điều kiện thực tế, các em có thể giúp đỡngườikhuyếttật.

Hoạt động 3:Bàytỏýkiến.

w Bước 1:GVphátphiếu,yêucầuHSthểhiệntháiđộbằngcáchđiềnĐ/Svàocáccâutrongphiếu.a. Giúpđỡngười khuyết tật là việcmọingườinênlàm.□

b.Chỉgiúpđỡngườikhuyếttậtlàthươngbinh□c. Phânbiệtđốixửvớibạnkhuyếttậtlàviphạmquyềntrẻem□

d.Giúpđỡngườikhuyếttậtlàgópphầnlàmbớtđinhữngkhókhănthiệtthòicủahọ□

HSthựchànhvàophiếu

w Bước 2: Tổchứccặpđôikiểmtrakếtquảcủaphiếu.

GV kết luận:Cácýa,c,dlàđúng.Ýblàchưađúngvìmọingườikhuyếttậtđềucầnđượcgiúpđỡ.Hoạt động 4: Củng cố, dặn dò

Cáccặpđôitựkiểmtra

HStheodõi.

3.1. MÔN TỰ NHIÊN VÀ XÃ HỘI

BÀI 26: KHÔNG CHƠI CÁC TRÒ CHƠI NGUY HIỂM


• Sửdụngthờigiannghỉhợplý,saochovuivẻ,khoẻmạnhvàantoàn.

• Khôngchơinhữngtròchơidễgâynguyhiểmchobảnthânvàchongườikhác.

• Kiênquyếttừchốinhữnghànhvikhôngan toànđểtựbảovệmình.


• Cáchìnhtrongtrang50,51SGK-TNXHlớp3chohoạtđộng1.

• Cáctranhthểhiệntròchơiliênquanđếnbommìnởphầnphụlụccủabàinày.

| Hoạt động dạy học



Hoạt động 1: Quansáttranhvàtrảlờicâuhỏi

w Bước 1: GVchianhóm,hướngdẫnHSquansáttranhđãchuẩnbịchohoạtđộng1đểtrảlờicáccâuhỏisauđây:

HSthảoluậnnhóm

• Tranhvẽnhữngtròchơigì?

• Chỉ vànói tênnhững trò chơi có thểgâynguyhiểm?Vìsao?

w Bước 2: Tổ chức cho các nhóm trình bày. GVtheodõi,nhậnxét,đánhgiá

HS trình bày, các nhóm khácnhậnxétbổsung.

LỚP 3

56 57


Hoạt động 2: LiênhệthựctếGVhỏi:1.Hãykểtêncáctròchơimàcácemthườngchơi?2.Nhữngtròchơinàocóích,nhữngtròchơinàocóthểgâynguyhiểm?GVnhậnxét,đánhgiá

Hoạt động 3: Đóngvaixửlýtìnhhuống.

w Bước 1:GVchianhóm,nêutìnhhuống:“Nam rủ một số bạn vào khu vực có biển báo bom mìn để đá bóng. Các nhóm xử lý tình huống đó để thể hiện sự kiên quyết từ chối chơi ở nơi không an toàn”.

Làm việc theo nhóm: lựachọncáchxửlýtìnhhuốngvàđóngvai.

w Bước 2: Tổ chức các nhóm thể hiện xử lý tình huống.

w Bước 3: GVnhậnxét,đánhgiáHoạt động 4: Củngcố,dặndò

Cácnhómthểhiệnđóngvai,cácnhómkhácnhậnxétbổsung.

PHỤ LỤC BÀI 26

Ném đá vào bom mìnChơi đùa với bom mìn


BÀI 5: CHIA SẺ VUI BUỒN CÙNG BẠN (TIẾT 1)

| Mục tiêu:Saubàihọc,HSbiết:

• Chúcmừngbạnkhibạncóchuyệnvui,anủi,độngviên,giúpđỡbạnkhibạncóchuyệnbuồn.

• Cảmthôngchia sẻnhữngkhókhăncủangười khuyết tật vàgiúpđỡhọbằngnhữngviệclàmphùhợpvớikhảnăng.


• TàiliệuĐạođứclớp3(SGK)

| Hoạt động dạy học

Tiết 1:



Hoạt động 1: Thảoluận,xửlýtìnhhuống.

w Bước 1:GVchianhóm,nêutìnhhuống,vàcâuhỏi:Đã 2 ngày nay các bạn HS lớp 3B không thấy bạn Ân đến lớp. Đến giờ sinh hoạt lớp, cô giáo buồn rầu và báo tin:“Mẹ bạn Ân lớp ta ốm đã lâu, nay bố bạn lại mới bị tai nạn. Hoàn cảnh gia đình bạn ấy đang rất khó khăn. Chúng ta cần phải làm gì để giúp bạn Ân vượt qua khó khăn này?...” Nếu em học cùng lớp với Ân, em sẽ làm gì để an ủi, giúp đỡ bạn ấy? Vì sao?

HS thảo luận nhóm vềcáchứngxửtìnhhuống.

w Bước 2.Tổchứccácnhómtrìnhbày.GVkếtluận:Khibạncóchuyệnbuồn,emcầnđộngviên,anủibạnhoặcgiúpđõbạnbằngnhữngviệclàmphùhợpvớikhảnăng(nhưgiúpbạnchépbài,giảnglạibàichobạnnếubạnphảinghỉhọc;giúpbạnlàmmộtsốviệcnhà;…)đểbạncóthêmsứcmạnhvượtquakhókhăn.

Cácnhómtrìnhbày,nhómkhácnhậnxétbổsung.

58 59


Hoạt động 2: Đóngvai w Bước 1:GVphâncôngnhómđóngvaitheo1trong2tìnhhuốngsau:

• Tìnhhuống1:BạnHảiđượcnhàtrườngkhenthưởngvềhànhđộng:“nhặtcủarơitrảlạichongườibịmất“.

• Tìnhhuống2: Hoabịmấtmột cánh taydo tai nạnbommìn.Sautainạn,Hoakhôngmuốnđihọcnữavìsợcácbạntrêuchọc.NếulàbạncủaHoa,emcóthểlàmgìđểgiúpđỡbạn?

HSđóngvai.

w Bước 2:Tổchứccácnhómtrìnhbày. w Bước 3:GVnhậnxét,đánhgiá.

GV kết luận:Sựcảmthông,chiasẻniềmvuivànỗibuồnvớinhữngngườixungquanh,đặcbiệtlàngườikhuyếttật,sẽgiúphọcóthêmnghị lựcvượtquakhókhănđểvươn lêntrongcuộcsống.

Cácnhómtrìnhbày,nhómkhácnhậnxét bổsung.

PHỤ LỤC BÀI 5:

Tình huống 1: BạnHảiđượcnhàtrườngkhenthưởngvềhànhđộng:“nhặtcủarơitrảlạichongườibịmất”.

Tình huống 2:Hoamớibịmấtmộtcánhtaydotainạnbommìn.Sautạinạn,Hoakhôngmuốnđihọcnữavìsợcácbạntrêuchọc.NếulàbạncủaHoa,emcóthểlàmgìđểgiúpđỡbạn?

4.1. MÔN KHOA HỌC

BÀI 17: PHÒNG TRÁNH TAI NẠN ĐUỐI NƯỚC

| Mục tiêu:Saubàihọc,HScókhảnăng:

• Nêuđượcmộtsốviệcnênlàmvàkhôngnênlàmđểphòngtránhtainạnđuốinước,đặc biệt không được tăm trong nhưng hố bom.

• Cóýthứcphòngtránhtainạnđuốinướcvàvậnđộngcácbạncùngthựchiện.

| Đồ dùng dạy - học:

• SGKtrang36,37

• Tranhvẽcácbạnnhỏđangtắmởhốbomchohoạtđộng1

• Phiếuhỗtrợchohoạtđộng3.



1. Khởi động (3phút):

2. Bài mới:

Hoạt động 1: Quansáttranhvàtrảlờicâuhỏi(12phút)

w Bước 1: HS hoạt động cặp đôithảoluận,trảlờicâuhỏi:Emhãyquansátcáchìnhvẽ1;2;3ởtrang36vàchobiếtviệcnàonênlàmvàviệcnàokhôngnênlàmđểphòngtránhtainạnđuốinước?Vìsao?

HSquansáttranhrồichiasẻvớibạnđượccácýsau:

• Không chơi đùa gần ao hồ hoặc cúi xuống bờ ao để rửa tay

• Giếng nước hoặc bể nước phải có năp đậy

• Khi ngồi trên thuyền phải chấp hành các quy định về an toàn giao thông đường thủy

Vì: Chơi đùa gần ao hồ hoặc cúi xuống ao hồ để rửa tay có thể trượt chân hoặc ngồi trên thuyền mà thò chân hoặc tay xuống sông dân đến tai nạn chết đuối;

LỚP 4

60 61


w Bước 2: GV tổ chức trao đổitrướclớp.

w Bước 3: GVtreobứctranhbạnnhỏ đang tắm ở hố bom, yêucầuHSquansáttranhvàtổchứccho HS trao đổi, chia sẻ đượccáckhảnăngcóthểxảyraởtìnhhuốngđó.

HStrìnhbàyýkiếncủamình,HSkhácnhậnxét,bổsungđượcnhữngýđãchiasẻtrên.

HSquansátvànêuđượclýdotạisaokhôngnêntắmởhốbom:

• Có thể chết đuối.

• Có thể bị tai nạn đứt tay, chân do mảnh bom còn sót lại hoặc có thể đụng vào bom mìn, VLCN còn sót lại và làm chúng phát nổ gây thương vong.

Hoạt động 2:Quansáttranhvàtrảlờicâuhỏi(10phút).

w Bước 1: HướngdẫnHSthảoluậnnhómđểtrảlờicáccâuhỏisau:

HSquansáttranhrồichiasẻvớicácbạntrongnhómđểtrảlờicáccâuhỏitheonhữngýsau:

1.Emhãymô tảnhữnggìđangdiễn ra trong các hình 4 và 5trang37/SGK?

2.Theoemnêntậpbơihoặcbơiởđâuvàcầnchúýnhữngđiềugìđểđảmbảoantoàn?

• Hình 4 cho biết các bạn nho đang tập bơi ơ bể bơi; hình 5 cho biết các bạn nho cùng với nhưng người thân đang tăm biển

• Tập bơi hoặc bơi ơ nơi có người lớn và tuân thủ các quy định của bể bơi, khu vực bơi

w Bước 2:GVtổchứcchocácnhómtraođổitrướclớpvàgợiýchoHSrútrabàihọc:

Đạidiệnnhómtrìnhbày.Nhómkhácnhậnxét,bổsung

HSrútrabàihọc:

• Tập bơi hoặc bơi ơ nơi có người lớn và tuân thủ các quy định của bể bơi, khu vực bơi

• Tránh tập bơi hoặc bơi ơ ao, hồ, sông, suối, hố bom.

w Bước 3: GV yêu cầuHS đọc lạimụcbạncầnbiếtởtrang37,SGK

HSđọccácnộidungtrongSGKtheoyêucầucủaGV

Hoạt động 3: Bày tỏ ý kiến (10phút).

w Bước 1:Phátphiếuvàthảoluậnnhóm để xử lý các tình huốngtrongphiếu.

HSđọcthôngtintrongtừngtìnhhuống,chiasẻvớicácbạntrongnhómvànhómrútrađượccácýnhưsau:

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinhüTình huống 1: Đi học về Ngathấy mấy em nhỏ đang tranhnhaucúi xuốngaohồ/hốbomgần đường để lấy quả bóng.NếulàNgaemsẽlàmgì?

1.Những khả năng có thể xẩy ra trongmỗitìnhhuống:• Tình huống 1: + Nếu là ao hồ: Có thể trượt chân hoặc ngã chúi xuống ao hồ dân đến dê chết đuối+ Nếu là hố bom: Ngoài khả năng trên còn có thể bị tai nạn đứt tay, chân do mảnh bom còn sót lại hoặc đụng phải bom mìn, VLCN làm chúng phát nổ gây thương vong.

üTìnhhuống2:NhàLinhvàLanởxatrường,cáchmộtconsuối.Đúng lúc đi học về thì trời đổmưa to, nước suối chảymạnhvàđợimãikhôngthấyaiđiqua.NếulàLinhvàLanemsẽlàmgì?

• Tình huống 2: Nếu liều đi qua có thể trượt chân hoặc nước chảy mạnh cuốn cả người trôi theo dòng nước dê bị chết đuối

(Lưyý:GV chuân bị săn phiếu hô trợ nếu các nhóm không đưa ra được các khả năng có thể xây ra trong môi tình huống)

2.Đưaracáchxửlýtìnhhuống:

w Bước 2: GV tổ chức cho cácnhóm traođổi trước lớp và gợiýchoHSrútranhữngnộidungnhưởphầnchiasẻởbên.

Hoạt động 4: Củng cố - dặn dò (2phút).

• Tình huống 1: + Can ngăn các bạn nho không được cúi xuống ao hồ/hố bom để lấy quả bóng và khuyên các bạn ấy không chơi đùa, đá bóng gần ao hồ/hố bom vì dê bị tai nạn.+ Đi tìm người lớn đến giúp lấy quả bóng cho các bạn nho• Tình huống 2: Em sẽ quay lại tìm người lớn

nhờ giúp đỡ hoặc xin họ điện thoại về cho cha mẹ đến để đưa về.

PHỤ LỤC BÀI 17

Tăm trong hồ nước là hố bom cũ

62 63


BÀI 12: TÍCH CỰC THAM GIA CÁC HOẠT ĐỘNG NHÂN ĐẠO (TIẾT 2)

| Mục tiêu:SaubàihọcHScókhảnăng:

• Hiểuđượcthếnàolà việclàmnhânđạo.

• Biết quan tâm, chia se nhưng khó khăn, hoạn nạn với nhưng nạn nhân do thiên tai, chiến tranh gây ra.

• Tíchcựcthamgiamộtsốviệclàmgiúpđỡnhữngngườigặpkhókhăn,hoạnnạnvàvậnđộngbạnbè,giađìnhcùngthựchiện.


• SGK;phiếuhọctậpchoHĐ2vàHĐ3.

• Cáccâuchuyện,tấmgươngvềtíchcựcthamgiacáchoạtđộngnhânđạo.

| Hoạt động trên lớp



2. Bài mới:

Hoạt động 1: Làmbàitập4(12phút).

w Bước 1: GVyêucầuHSđọcnộidungbàitập4, trang39ởSGK,chiasẻvớicácbạntrongnhómvềviệclàmnhânđạo.

HS đọc và thảo luận nhóm đểrút ra được những việc làm ởcâub;c;elàviệclàmnhânđạo.

w Bước 2:GVtổchứcchoHStraođổitrướclớp.

w Bước 3:GVnhậnxétđánhgiá.

Đại diện các nhóm trình bày,nhómkhácnhậnxét,bổsung.


Hoạt động 2: Xửlítìnhhuống(18phút)

w Bước 1: GVphátphiếuchotừngnhómđểxửlýcáctìnhhuốngsau:

“Emsẽlàmgìnếu:

üTronglớpemcóbạnbịliệtchân.

üGầnnơiemởcóbàcụsốngcôđơn,khôngnơinươngtựa.

üEm nghe đài biết các tỉnhmiền Trung bịlũquét,nhiềugiađìnhmấthếtnhàcửa,đồđạc.

üCạnh nhà em có bác An hăng ngày bác đi tìm phế liệu để kiếm sống và không may bị tai nạn do bom mìn hiện đang ơ một mình”.

GV chuân bị săn phiếu hô trợ gợi các nhóm để rút ra được không chỉ bản thân mình mà còn vận động bạn be, gia đình, người thân cùng tham gia (khi các nhóm chưa đưa ra đầy đủ các ý này)

Cácnhóm thảo luậnđểđưa racác cách xử lý tình huống thểhiệnrõcácýsau:

• Những công việc em có thểgiúpđỡhọ

• Vận động bạn bè, gia đình,ngườithâncóthểgiúphọ

w Bước 2: GVtổchứcchoHStraođổitrướclớp

w Bước 3:GVnhậnxét,đánhgiávàyêucầuHSrútrađượcbàihọc

Đạidiệncácnhómtrìnhbày,nhómkhácnhậnxétbổsung.

HSrútrabàihọc:Cần phải quan tâm, chia se, giúp đỡ nhưng người khó khăn, hoạn nạn, trong đó có cả nạn nhân bom mìn băng cách tham gia nhưng hoạt động nhân đạo phù hợp với khả năng.

Hoạt động 4: Củng cố - Dặn dò (2phút)

64 65

BÀI 14: BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG (TIẾT 2)

| Mục tiêu:Saubàihọc,HScókhảnăng:

• Hiểuđượcconngườiphảisốngthânthiệnvớimôitrườngvàcótráchnhiệmgiữgìn,bảovệmôitrườngtrongsạch.

• Biếtđồngtình,ủnghộnhữnghànhvibảovệmôitrường

• Biết vận động mọi người không dùng chất nổ vì dân đến ô nhiêm môi trường nước và nó rất nguy hiểm dê gây tai nạn.


• SGKtrang...

• Tranhảnhdùngchấtnổtrongviệcđánhbắtthủyhảisản,hậuquảdođánhbắtcábằngmìn




2. Bài mới:

Hoạt động 1: Hướng dẫn làmbàitập2(12phút).

w Bước 1:GV yêu cầuHSđọcthôngtinởBT2trang44và45rồithảoluậnđểdựđoánxemđiềugìsẽxảyravớimôitrường,vớiconngườivà em phải làm gì để góp phần bảo vệ môi trường?

HSđọcthôngtinởBT2,thảoluậnnhómđể:

• Đưa ra các dự đoán có thể xảy ra trong môi tình huống. Vi dụ:

Dùng điện, dùng chất nổ để đánh băt cá, tôm sẽ dân đến:

• Ô nhiêm môi trường nước

• Gây ra tai nạn chết người

• Hủy hoại nguồn hải sản

.....

-Làmgìđểgópphầnbảovệmôitrường.Vídụ:

Vận động gia đình, người thân không dùng điện, dùng chất nổ để đánh băt cá, tôm vì nó rất nguy hiểm dê gây tai nạn chết người hoặc bị tàn tật suốt đời.


w Bước 2: GV tổ chức choHStraođổitrướclớp.


Hoạt động 2: Hướngdẫnlàmbàitập3(10phút).(Tương tự HĐ1)

Đạidiệncácnhómtrìnhbày,cácnhómkhácnhậnxét,bổsung.

w Bước 1:GVyêucầucáccặpđôiđọcthôngtinởBT3(trang45) và bày tỏ thái độ (tán thành, không tán thành hoặc phân vân) củamìnhvớibạn.Vì sao mình có thái độ đó?

w Bước 2:GV tổ chức choHStraođổitrướclớp.

HSđọcthầmthôngtinởBT3,chiasẻtháiđộcủamìnhvớibạn.Vídụ:

b)Việcphárừngởcácnướckháckhôngliênquangìđếncuộcsốngcủaem:Khôngtánthành,vì....

Đạidiệncácnhómtrìnhbày,cácnhómkhácnhậnxét,bổsung


Hoạt động 3: Hướng dẫn làmbàitâp4(10phút).

w Bước 1:GV yêu cầuHSđọcthôngtinởbàitập4vàthảoluậnđểtìmcáchxửlý.

HSđọcthầmthôngtinởBT3,chiasẻcáchxửlýcủamìnhvớibạntrongnhóm.Vídụ:

c)Emsẽthamgianhiệttìnhvớilớptrongviệctổchứcthunhặtphếliệuvàdọnsạchđườnglàngvà khuyên các bạn nếu thấy vật lạ nghi là bom mìn thì không được đến gần và báo cho cô giáo biết....

w Bước 2:GV tổ chức choHStraođổitrướclớp.


Hoạt động 4: Củngcố-Dặndò(2phút)

GV có thể chiếu nhưng hình ảnh về các việc làm bảo vệ môi trường hiện nay.

Đạidiệncácnhómtrìnhbày,cácnhómkhácnhậnxét,bổsung

66 67

PHỤ LỤC BÀI 14

Sử dụng chất nổ trong việc đánh băt thủy, hải sản

Ông Đặng Văn Lự, Yến Bái, bị cụt cả hai tay do dùng mìn đánh băt cá

5. 1. MÔN KHOA HỌC

BÀI 67: TÁC ĐỘNG CỦA CON NGƯỜI ĐẾN MÔI TRƯỜNG KHÔNG KHÍ VÀ NƯỚC

| Mục tiêu: Saubàihọc,HSbiết:

• Trìnhbàymộtsốnguyênnhândẫnđếnviệcmôitrườngkhôngkhívànướcbịônhiễm.

• Liênhệthựctếvềnhữngnguyênnhângâyraônhiễmmôitrườngnướcvàkhôngkhíởđịaphương.

• Nêuđượctáchạicủaviệcônhiễmkhôngkhívànước.

• Nêu được hậu quả của việc đánh băt cá băng mìn hoặc thuốc nổ dân đến ô nhiêm môi trường nước.

• Tuyên truyền mọi người xung quanh không sử dụng mìn hoặc thuốc nổ để đánh băt cá.


• Bảngnhóm.

• Phiếughicâuhỏithảoluận(HĐ1)




2. Bài mới:

Hoạt động 1: Quan sáttranh để trả lời câu hỏi(15phút)

LỚP 5

68 69


w Bước 1: GV yêu cầuHS quan sát các tranhtrang138,139-SGKvàtraođổicặpđôiđểtrảlờicáccâuhỏi:

a. Nêu nguyên nhânlàmônhiễmkhôngkhívànước?

HSquansáttranhrồichiasẻvớibạnđượccácýsau:

*Ýa.

-Nguyênnhânlàmônhiễmkhôngkhí:Khíthải,tiếngồndosựhoạtđộngcủanhàmáyvàcácphươngtiệngiaothônggâyra

-Nguyênnhânlàmônhiễmnước:

+Nướcthảitừcácthànhphố,nhàmáyvàcácđồngruộngbịphunthuốctrừsâu,bónphânhóahọc,...chảyrasông,biển

+Sựđilạicủatàuthuyềntrênsông,biểnthảirakhíđộc,dầunhớt,...

b.Điềugìsẽxảyranếutàu biển bị đắm hoặcnhững đường ống dẫndầuđiquađạidươngbịròrỉ?

*Ýb:Tàubiểnbịđắmhoặcnhữngđườngốngdẫndầuđiquađạidươngbịròrỉdẫnđếnbiểnbịônhiễm,làmchếtđộngvật,thựcvậtsốngởbiểnvàcácloạichimkiếmănởbiển

c. Tại sao một số câytrong tranh 5 (trang139SGK)bịtrụilá?

*Ýc:Dotrờimưakéotheokhíthảiđộchạicủacácnhàmáy,khucôngnghiệpthảira,làmônhiễmmôitrườngđấtvàmôitrườngnướckhiếnchocâyởkhuvựcđótrụilávàchết.

w Bước 2: GVtổchứcchoHStraođổitrướclớp.

Đạidiệncáccặpđôi trìnhbày,HSkhácnhậnxét,bổsungđểnêuđượccácýđãnêutrên.

w Bước 3: GVnêucâuhỏithứnhất:

Ngoài những nguyênnhân các em vừa nêu,còn có những nguyênnhân nào làm ô nhiễmmôitrường,khôngkhívànướcnữakhông?

HStrảlời:Đánhbắtcábằngmìnhoặcthuốcnổ


GV yêu cầu các nhómthảoluậncâuhỏithứ2:

Đánh băt cá băng mìn hoặc thuốc nổ dê xảy ra điều gì và em phải làm gì để góp phần bảo vệ môi trường nước?

Cácnhómthảoluậnvànêuđượccácýsau:

* Đánh băt cá băng mìn hoặc thuốc nổ có thể sẽ xảy ra:

• Ô nhiêm môi trường nước

• Dê gây ra tai nạn chết người hoặc tàn tật suốt đời.

• Hủy hoại nguồn hải sản

.....

w Bước 4: GV nhận xétđánhgiá.

Hoạt động 2: Liênhệthựctế(8phút).

*Làmgìđểgópphầnbảovệmôitrường:

Vận động gia đình, người thân không dùng chất nổ (mìn hoặc thuốc nổ) để đánh băt cá vì nó rất nguy hiểm dê gây tai nạn chết người hoặc bị tàn tật suốt đời.

w Bước 1: HS làm việctheonhóm4đểtrảlờicáccâuhỏisau:

a.Emthấynhữngviệclàmnào của người dân địaphương dẫn đến việcgâyônhiễmmôitrườngkhôngkhívànước?(TùytừngđịaphươngđểHSliênhệ)

Cácnhómthảoluậnvànêuđượccácýphảiphùhợpvớiđịaphươngnơicácemsinhsốngnhư:

*Ýa:

• Nhưng việc làm gây ô nhiêm môi trường không khi: Đun than tổ ong gây khói, khi thải các nhà máy địa phương,...

• Nhưng việc làm gây ô nhiêm môi trường nước: Vứt rác xuống ao hồ,...cho nước thải sinh hoạt chảy trực tiếp ra sông, hồ,...

b.Khôngkhí vànướcbịô nhiễm sẽ gây ra táchạigì?

Lưu ý: GV căn cứ vào tưng địa phương để hô trợ cho các nhóm nêu được về tác hại của nhưng việc làm trên cho phù hợp.

*Ýb:

HScăncứvàonhữngviệclàmtrênđểnêuđượctáchạicủanhữngviệclàmđó.

w Bước 2: GVtổchứcchocácnhómtrìnhbày

w Bước 3: GV nhận xétđánhgiá.

Đạidiện từngnhómtrìnhbày,nhómkhácnhậnxétbổsung.

70 71


Hoạt động 3: Các nhómvẽ tranh tuyên truyền,vận độngmọi người cầnthựchiệnđểbảovệmôitrường(10phút)

w Bước 1: Cácnhómthảoluận, phân công đểphốihợpvẽtranhtheochủđềđãcho.

w Bước 2: GV tổ chứcchocácnhómtrìnhbàyý tưởngcủabức tranhđãvẽ

w Bước 3: GV nhận xét,đánhgiá

Hoạt động 4: Củng cố - Dặn dò (2phút).

HSvẽthểhiệnđượcviệctuyêntruyền,vậnđộngbạnbè,giađìnhvàmọingười tạiđịaphươngmìnhcùngthực hiện chủ đề “Chúng ta làm gì để bảo vệ môitrường?”

Cácnhómtraođổiđểthựchiệnvẽtranh



BÀI 3: CÓ CHÍ THÌ NÊN (TIẾT 2)


• Hiểutrongcuộcsống,conngườithườngphảiđốimặtvớinhữngkhókhăn,thửthách.Nhưngnếucóýchí,cóquyếttâmvàbiếttìmkiếmsựhỗtrợcủanhữngngườitincậy,thìcóthểvượtquađượckhókhănđểvượtlêntrongcuộcsống.

• Biếtxácđịnhđượcnhữngthuậnlợi,khókhăncủamình,biếtđềrakếhoạchvượtkhócủabảnthân,biếtgiúpđỡnhữngngườicókhókhănhơnmình.

• Biếtcảmphụcvàhọctậpnhữngtấmgươngcóýchívượtlênkhókhănđểtrởthànhnhữngngườiconcóíchchogiađình,choxãhội.

• Biết cảm phục và học tập trước nhưng tấm gương vượt khó của bạn Sỹ.


• Mộtsốmẫuchuyệnvềnhữngtấmgươngvượtkhó(ởđịaphương)

• PhotocopyChuyện:“ChuyệncủabạnHoàngQuangSỹ”(phụlụccuốibài)choHĐ1

• Phiếubàitập(HĐ2)




2. Bài mới:

Hoạt động 1: Kể về tấm gương biết vượt khó vàvươnlêntrongcuộcsống(15phút).

w Bước 1:

• GVgợi ý để HS kể chuyện về nhưng tấm gương vượt khó của nhưng người bị tàn tật do tai nạn bom mìn ơ địa phương (nếu có).

• HSkể(nếucó)

• GV kể câu chuyện: “Chuyện của bạn HoàngQuangSỹ”

• HSchúýnghecôkể

w Bước 2: Phát phiếu và yêu cầu HSmỗi nhómthảoluậnđểtrảlờicáccâuhỏi:

1. BạnHoàngQuangSỹđãgặpkhókhăngìtrongcuộcsống?Mặcdùgặpkhókhănnhưngbạnđãvươnlêntrongcuộcsốngnhưthếnào?

2. NếuđượcnóimộtcâunhậnxétvềbạnSỹthìemsẽnóigì?

Các nhóm thảo luận và nêuđược3ýnhư:

*Ý1:

• TrongcuộcsốngbạnSỹgặpnhững khó khăn trong họctậpvàsinhhoạtcánhân.

*Ý2:

• Mặcdùgặpkhókhănnhưngbạnvẫnkhắcphụcđểđihọcvà đuổi kịp các bạn tronglớpvàđạthọcsinhtiêntiếnvàtiếptụchọclênlớp5.

*Ý3:

• Tôi rất cảm phục nghị lực của bạn Sỹ và tôi sẽ học tập bạn Sỹ để vượt qua mọi khó khăn trong học tập,....

72 73


w Bước 3:GVtổchứcchoHStraođổitrướclớp.

w Bước 4: GVnhậnxétđánhgiá.

Hoạt động 2: Tựliênhệbảnthân(18phút).

w Bước 1:HướngdẫnHSthựchànhghitheophiếu.

*GVchovídụđểHShiểuđượckhókhăntrongcuộcsống,họctập.Sauđómỗihọcsinhtựliênhệđểghivàophiếu.

• Khókhăncủabảnthân:sứckhỏeyếu, bịkhuyếttật,...

• Khókhănvềgiađình:nhànghèo, sốngthiếusựchămsóccủabốmẹ,...

• Khókhănkhác:đườngđihọcxa, thiêntai,lũlụt,...

Đạidiệnnhómtrìnhbày,nhómkhácnhậnxétbổsung.

STT Khó khăn trong cuộc sống,

học tập

Những biện pháp khắc phục

123

HSthựchiệnđiềnvàophiếu củamình.

w Bước 2: Tổchức HStrìnhbàytrướclớp.

w Bước 3: GVnhậnxétđánhgiá.

Hoạt động 3: Củng cố - Dặn dò (2phút)

MộtsốHStrìnhbày,cảlớpnhậnxétbổsung.

Chuyện của bạn Hoàng Văn Sỹ

BạnHoàngVănSỹởthônXuânKhê,xãTriệuÁi,huyệnTriệuPhong,tỉnhQuảngTrị.Sỹbịtainạnnăm1998,khiđanghọclớp4.Hômđó,trênđườngđichăntrâucùngcácbạn,Sỹnhìnthấymộtvậtlạtròntrònbèndùngbúađập.TainạnxảyrađãcướpđicánhtaytráicủaSỹ.Gần2nămsau,bacủaSỹcũngbịchếttrongmộttainạnbommìnkhiđinhặtphếliệuởlàngbên.CuộcsốnggiađìnhSỹtừđógặprấtnhiềukhókhăn.

Sauhơnmộtthángnằmviện,Sỹtiếptụcđihọc.Chỉcòn1tay,sứckhỏelạiyếuhơndoảnhhưởngcủatainạn,nênSỹgặprấtnhiềukhókhăntronghọctậpvàsinhhoạtcánhân.Tuyvậy,bạnvẫnkhắcphụcđểđihọcvàđuổikịpcácbạntronglớp.Nămđó,bạnSỹđạthọcsinhtiêntiếnvàtiếptụchọclênlớp5.

BÀI 12: EM YÊU HÒA BÌNH (TIẾT 1)


• Biếtđượcgiátrịcủahòabìnhvàtáchạicủachiếntranh;trẻemcóquyềnđượcsốngtronghòabìnhvàcótráchnhiệmthamgiacáchoạtđộngbảovệhòabình.

• Cóýthứctíchcựcthamgiacáchoạtđộngbảovệhòabìnhdonhàtrường,địaphươngtổchức.


• Tranhảnhvềnhữnghậuquảdochiếntranhđểlại.

• Tranhvẽ,bănghìnhvềcáchoạtđộngbảovệhòabình,chốngchiếntranhcủathiếunhiViệtNam,thếgiới.

• Thẻxanh,đỏ.



1. Khởi động (4phút): Tròchơi“Ainhanh,aiđúng”

Nhậndiệnđặcđiểmcủabommìn:Mỗinhómnhận1bộtranhgồmmộtsốhìnhảnhbombi,lựuđạn,súng,xetăng,máybayvàmộtsốhìnhảnhkhác.Emhãyphânloạithành3nhóm:

• Phươngtiện:

• Cácloạivũkhí:

• Cácloạikhác:

GV tổ chức cho các nhóm đánh giá kết quả của môi nhóm và lưu ý cho HS khi thấy vật lạ nghi là bom mìn thì phải tránh xa vì nó rất nguy hiểm

Cácnhómlựuchọncáchìnhảnhđểđặtvàođúngvịtrícủamỗinhóm:

• Phươngtiện:Xetăng, máybay,...

• Các loại vũ khí: Bom bi, lựuđạn,súng,...

• Cácloạikhác:...

Đạidiệncácnhómtrìnhbày,nhómkhácnhậnxét,bổsung.

2. Bài mới:

Hoạt động 1: Tìmhiểuthôngtin(12phút)

w Bước 1:GVyêucầuHSđọccác thôngtinởSGK(tr.37-38)thảoluậnnhómđểtrả lờicáccâuhỏisau:

Cácnhómthảoluậnvànêuđượccácýsau:

74 75


a.Emcónhậnxétgìvềcuộcsốngcủangườidân,đặcbiệtlàtrẻem,ởcácvùngcóchiếntranh?

GV lưu ý cho HS thấy được nhưng khó khăn đó chinh là hậu quả chiến tranh để lại.

*Ýa:Người dân, đặc biệt là tre em, ơ các vùng có chiến tranh gặp nhiều khó khăn, đó là: Chết chóc, tàn tật, bệnh tật, đói ngheo, thất học,...

b. Để thế giới không còn chiến tranh, đểmọingườiđềuđượcsốngtronghòabình,chúngtacầnphảilàmgì?

*Ýb:Bản thân và vận động bạn be, gia đình, mọi người cùng nhau bảo vệ hòa bình, chống chiến tranh.

w Bước 2:GVtổchứccácnhómtrìnhbày. Đạidiệnnhómtrìnhbày,nhómkhácnhậnxétbổsung

w Bước 3:GVnhậnxét,đánhgiávàyêucầuHSđọcphầnghinhớtrongSGK(Tr38)

Hoạt động 2: Bàytỏtháiđộ (5phút)

GVđọctừngýkiếncủabàitập1trongSGK:

• HSbàytỏtháiđộbằngcáchgiơthẻmàutheoquyước.

• GVgọimộtsốHSgiảithíchlýdo.

• GVkhẳngđịnhđúngsai.

HSbàytỏtháiđộbằngcáchgiơthểmàutheoquyước

Hoạt động 3: Hướngdẫnlàmbàitập2(7phút)

w Bước 1:HSlàmbàitập2-SGK,sauđóchiasẻvớibạnbêncạnh.

w Bước 2:GVtổchứcHStrìnhbày

w Bước 3:GVnhậnxét,đánhgiávàkếtluậnCác hành động, việc làm (b), (c) thể hiện lòng yêu hòa bình.

HSchiasẻcặpđôivànêuđược:Các hành động, việc làm (b), (c) thể hiện lòng yêu hòa bình.

HS trình bày,HS khác nhận xétbổsung

Hoạt động 4: Vẽtranhvớichủđề“Emyêuhòabình” (10phút)

w Bước 1:Cácnhómthảoluận,phâncôngđểvẽtranhtheochủđềđãnêu.

w Bước 2: GV tổ chức các nhóm trình bày ýtưởngcủatranhvẽ

w Bước 3:GVnhậnxét,đánhgiá.

Hoạt động 5: Củngcố-Dặndò(1phút).

Cácnhómthảoluận,phâncôngvàthựchiệnvẽtranhtheochủđề.


II. TỔ CHỨC MỘT SỐ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC NGOÀI GIỜ LÊN LỚP VỀ PHÒNG TRÁNH TAI NẠN BOM MÌN

HOẠT ĐỘNG 1 - PHÁT THANH MĂNG NON

A. Công tác chuẩn bị: 1. Cơ sơ vật chất:

Vìkhôngmangtínhchuyênnghiệpnênhệthốngphátthanhđượcđặtlênhàngưutiên.Bêncạnhmộtsốphươngtiệnsẵncócủanhàtrườngnhưmáyphóngthanhkèmtheocácdụngcụbổtrợ,như:micro,dâyđiện,loa,bảngđencầnmuathêmmộtsốđĩanhạcnộidungPTTNBM&VLCN,bút,giấy,vở....Việcsửdụngcácdụngcụbổtrợnàytùythuộcvàohìnhthứcthiếtkếcáchoạtđộngcủanhómbiêntậpchươngtrình.

Phòngphátthanh:dùngphòngTruyềnthốngcủaĐộiđểlàmphòngphátthanh.

2. Cộng tác viên:

• CộngtácviênviếtbàilàcácthànhviêntrongHộiđồngSưphạmnhàtrườngđồngthờicũnglàcácĐoànviêntrongnhàtrường,cácgiáoviênchủnhiệmlớp,hộicựuchiếnbinh,lựclượngcôngan,quânsựđịaphương.

• CộngtácviênđọctinlàĐộituyêntruyềnmăngnoncủaLiênđội(chọnhọcsinhlớp4,5cókhảnăngđọctinbàimộtcáchrõràng,diễnđạttốt).

• Cộngtácviênphụtráchâmthanh,vănnghệlàBanVănnghệtậpthểliênđộivàphảicósựhỗtrợcủagiáoviêndạyâmnhạctrongnhàtrường.

3. Ban biên tập:

TPTĐộilàngườichủđộngchọnvàlênchươngtrìnhchophùhợp.Tổngphụtráchđộiphốihợpvớicáctổchứctrongnhàtrường,phâncôngtráchnhiệmvềnộidungchoBanbiêntập.Tấtcảcácnộidung,chươngtrìnhtrướckhiphátthanhđềuphảiđượcBangiámhiệunhàtrườngphêduyệt.

4. Thời gian và địa điểm

• Địađiểm:ĐểthựchiệnchươngtrìnhmộtcáchchủđộngvàhợplínhấtthìđịađiểmtốtnhấtlàphòngtruyềnthốngĐội.

• Thờigian:üPhátthanhmộttuầnmộtlầnvàomộtbuổicốđịnhtrongtuần.üMỗichươngtrìnhsẽpháttrongvòng15-20phútvàobuổisángđầugiờhọc.

76 77

B. Cách thực hiện:Có2cáchđểthựchiệnchươngtrìnhnày:

• GhiâmquađĩaCDsauđóphátlênloaphóngthanh.

• Phátthanhtrựctiếp.

C. Ví dụ minh họa

| 1.Vídụ1:Cậu học trò viết chữ bằng ống nhựa

TainạnbommìnđãcướpmấtbàntaycủaPhanTrọngHiếu,cònđôichânthìkhôngthểđilạiđược.Ngàyngày,Hiếutậpviếtchữbằngốngnhựatựchếrồixinbốmẹtiếptụcđượcđếntrường.

Bị mất hai bàn tay sau vụ nổ bom mìn, Hiếu phải tập viết chư băng chiếc ống nhựa. Ảnh: Tiến Hùng.

Mộtbuổichiềutháng3,vừađilàmđồngvề,ôngPhanNhìtấtbậttớilớphọcđóncontraiởtrườngTHCSNguyễnTrãi(thịtrấnÁiNghĩa,ĐạiLộc,QuảngNam).ChiếcxemáycàtànghàngngàyvẫnđưađónHiếutớitrườngbỗngdưngbịhư,sợcontraiphảichờmộtmìnhởlớphọclâu,trườngcũnggầnnhànênôngNhìquyếtđịnhchạybộtớicõngconvề.

Lấyvạtáolaunhữnggiọtmồhôiđangvãratrênkhuônmặt,ôngNhìchohay,Hiếulàconútvàlàcontraiduynhấtcủagiađình.TrướcHiếucòncó4chịgái.“Sinhmãimớiđượcđứacontrai,từnhỏHiếuthôngminh,ngoanngoãnnêncảgiađìnhrấttựhàovềnó…”,ôngNhìbỏdởcâunói.Nhữnggiọtnướcmắttrựctràotrêngòmácủangườiđànôngđãbướcsangtuổingũtuần.

Ngồitrầmngâmbênchồngvàcontrai,bàNguyễnThịNgọcĐào(50tuổi)hồitưởnglạivềmộtngàytháng11/2013.Nhưmọingày,saukhitanhọcHiếudắtbòđichănbòngoàiđồngthìpháthiệnmộtvậtlạ.Tòmò,emcùnghaingườibạnlấyđáđậpmàkhôngbiếtđólàkípmìncònsótlạitừthờichiến.

Mặc dù có chiếc xe lăn nhưng không còn tay nên Hiếu cũng chỉ tự di chuyển được quãng ngăn trong nhà. Ảnh: Tiến Hùng.

“Sautiếngnổchátchúa,cả3đứatrẻbịhấtvănghàngchụcmét.Haiđứabạnmaymắnhơnchỉbịthươngnhẹ,riêngHiếubịcụthaibàntay,đôichâncũngkhôngcònđilạiđược”,ngườimẹkểtrongnướcmắt.Sau6thángnằmđiềutrịởbệnhviện,củacảitrongnhàđều“độinón”theonhữngcơnđaucủacon,vợchồngôngNhìđànhđưaconvềnhàchămsóc.

78 79

“Lúcvềnócònbướcđượcvàibướcchậpchữngnhưngsauđóbịngãgãychân,phảichốt8chiếcốcvítbênchântrái.TừđónếuHiếumuốnđiđâubốmẹphảicõng.Thấyconsuốtngàybuồnbãngồitrongnhànêngiađìnhmuachiếcxelănđểnócóthểquahàngxómchơi”,ôngNhìchohay.

Khinămhọcmớigầnbắtđầu,thấybạnbèsốtsắngchuẩnbịhànhtrangđếntrường,Hiếucũngxinbốmẹđượctiếptụchọclạisaugầnmộtnămbỏdở.HaivợchồngôngNhìchỉbiếtnhìnnhaukhócthầm.

Hàng ngày, Hiếu vân tập vẽ băng chiếc bút kẹp trong ống nhựa với ước mơ trơ thành họa sĩ. Ảnh: Tiến Hùng.

TiahyvọngchợtlóelênkhingườichịgáicủaHiếuđangtheohọctạiĐạihọcQuảngNamnghĩracáchcắmốngnhựavàophầntaycònlại,rồilàmmộtchiếclỗgămbútvàođểHiếutậpviết.Ròngrãsuốthơnmộttháng,Hiếubắtđầuviếtđượctênmình.

Khiđãviếtchữbằngốngnhựathànhthạocũnglànămhọcmớibắtđầu,Hiếuđượcbốcõnglêntrườngđểxinvàohọclạilớp6sauthờigiandàidangdở.“Nóhamhọclắm,nhữngngàythờitiếtthayđổi,vếtthươngđaunhức,nhưngvẫnbắtbốphảicõngtớitrườngbằngđược.Từđầunămhọctớigiờ,đauốmliênmiênnhưngcứtrởvềtừbệnhviệnlàHiếulạiđòiđếnlớphọcngay”,ôngNhìchiasẻ.

Nóivềướcmơcủamình,Hiếuchobiếttừnhỏđãmuốntrởthànhhọasĩ.“Emrấtthíchđượcvẽmặcdùbiếtthứquantrọngnhấtđốivớingườihọasĩlàđôibàntaykhéoléothìemđãkhôngcòn”,Hiếungậmngùinói.

ThầyNguyễnBa,Hiệu trưởng trườngTHCSNguyễnTrãi, nhận xétHiếu làhọc tròngoan,chămchỉ,học lực loạikhá.Biếtđượchoàncảnhđặcbiệtcủaemnênnhàtrườngcũngtạođiềukiệntốtchoemđượchọctập.

Tiến Hùng(Theo http://vnexpress.net/tin-tuc/giao-duc/cau-hoc-tro-viet-chu-bang-ong-

nhua-3152455.html)

| 2.Vídụ2:

Bài 4: Nguyễn Ngọc Ký nơi đất lửa

ƠQuảngTrị,cóhàngnghìnngườibịthươngtậtdotainạnbommìnnhưngtừtrongtộtcùngkhổđau,họvẫnđứnglên,“tráitimcònđập,cònxâycuộcđời”.EmHồVănLai,họcsinhLớp10B3,TrườngTHPTLêLợi(thànhphốĐôngHà)làmộttấmgươngnhưthế…

Cửa Việt - ngày hè định mệnh

Buổitrưanàocũngvậy,ởTrườngTHPTLêLợi,cómộthọcsinhlặnglẽchốngnạngđếntrườngsớmhơncácbạnchừng20phút,từtừngồixuốngônbàinơicửalớp.Mấtcánhtayvàmộtconmắtbênphải,emphảikhókhănlắmmớilấyđượckínhvàsáchđểđọc.Ơtuổi20,HồVănLaimớihọclớp10bởivụnổkinhhoàngđãxénátcuộcđờiem10nămtrước…

Hồ Văn Lai bên góc học tập.

80 81

Ngày19-6-2000,Laivừabướcvàokỳnghỉhèởquê,thịtrấnCửaViệt,huyệnGioLinh.Emmới10tuổi,cáituổicònquánhỏđểbiếtrằngbếncảngbìnhyêntươiđẹpquêemmộtthờitừngcóhạmđội7củaquânđộiMỹhoạtđộngvàdướinhữngbãicáttrắngmênhmang,biếtbaođạnbomtừnggiộixuống.Mỗilầnnghỉhè,mấyanhemhọhànglạilangthangđichơitrênnhữngbãicáttrắngtuyệtđẹp,dướihàngthôngreorìràocùnggióbiển.

Bữanay,LaicùngmấyđứaemhọlàHồVănTuấncũng10tuổinhưLai,HồVănThuấn,8tuổivàHồThịVân6tuổi,emruộtThuấnquanhàbàngoạiLaichơi.Từthịtrấnlênnhàbàđiquabãicáttrắngrộngkhôngcónhàcửa.Mấyđứathíchquá,chạytungtăng,dùngquehấtcáttrêuđùanhau.“Ầm!”,mộttiếngnổdữdộinhưmuốnxétoangtrưahèCửaViệt.Laithấymắttốisầm,đaurátkhắpngười,xungquanhđầytiếngkhóc…

Mười năm đã trôi qua nhưng nhớ lại ngày hè kinh hoàng ấy, chị Bùi Thị Anh,mẹ của Thuấn vẫn nấc nghẹn: Vụ nổ (có lẽ là đầu đạn pháo) đã cướp đi củaLai hai chân, cánh tay phải, con mắt phải, một ngón tay trái, làm thương nặngmắt trái và nhiều vết thương khác trong người. Tuấn và Vân, con chị Anh vàlà em họ Lai chết ngay tại chỗ, chỉ có Thuấn may mắn hơn bị thương nhẹ. Vụtai nạngây chấnđộng cảhuyệnGio Linh vì chưabaogiờ cómột vụ tai nạnbommìn rơi vào cùng một gia đình, cướp đi hai cháu bé và làm bị thương hai đứa. LaiđượcđưavàoBệnhviênđakhoatỉnhQuảngTrịnhưngvếtthươngquánặng,phảichuyểnngayvàoBệnhviênTrungươngHuế,nằmviệnsuốt4thángtrời.Khivềnhà,cácbạnđãvàonămhọcmới,cònemvẫntrêngiườngbệnh.Khôngđilại,mắtkhôngnhìnrõvìđaunhức,thịlựcmắttráicònlạichỉgần50%.NămấyLaimớihọchếtlớp5.

Mấynămtrôiquatrongtủibuồn,đauđớn.Vếtthươngdầnđãlành.Laiđãtậpđixelắc,tậpđivớinạngvàchângiả,túctắcđilạitrênconđườngnhỏgầnnhà.Từmộtcậubénhanhnhẹn,hiếuđộngvớiướcmơtrởthànhchiếnsĩcôngan,Laitrởnênlầmlũinhưmộtcáibónglặnglẽ.

Đứng dậy

“Mộtbuổisáng!KhôngthấyLaiởnhà,tôihốthoảngđitìm.Tìmmãikhôngthấyconđâu.Tôihốthoảngđạpxevừađivừagọi.Tớicổngtrườngcấp2,tôinhìnthấyLaiđangngồitrênxelăn,mắtđămđămnhìnvàocổngtrường.Nhìnthấymẹ,Laiòakhóc:“Mẹơi!Concóđihọcđượckhông?Concóviếtđượckhông?Concólêncấp3đượckhông?Cóvàođạihọcđượckhông?Cácbạnhọccùngconsắpvàođạihọccảrồi,màcon…”.ChịSươngmẹLainhớlạirằngchịchỉbiếtômconvàolòngmàgậtđầunhưngkhiấy,chịkhôngtinLaicóthểđihọc trở lạiđược.Songchịkhôngngờ,Laiquyết tâmđihọc thựcsự.Embỗngđổikhácbấtngờ.

Saubamùahè tuyệtvọng, Laibắtđầungồivàobàn tậpviếtnhữngchữcáiđầu tiên. Tay phảimất, phải viết bằng tay trái, lại chỉ còn bốn ngón khônglành lặn, vết thương làm 4 ngón tay dúm dó vào nhau. Lai phải đánh vậtvới từng con chữ. Một ngày, hai ngày, ba ngày… Những nét chữ nguệchngoạc, những ngón tay đau nhức, nhất là ngón trỏ bị thương nặng cứmuốn rời ra.Nhưng Lai khôngnản chí.Mùa thunămấy, em trở lại trường,học lớp 6 với chiếc xe lắc trong khi các bạn cùng trang lứa đã vào lớp 11. Lớp6,lớp7,lớp8,rồilớp9…KhôngaingờLaicómộtsứcvươnlênmạnhmẽnhưvậy,emhoànthànhtốtmọimônhọc(trừmônthểchất)màhầunhưkhônghềcómộtsựưuáinào.

Mùahènămngoái,chịSươngvuisướngngheconbàytỏnguyệnvọngmuốnlênhọccấp3.Vui,nhưnglạiđầyâulokhiLaikhôngchọntrườngbìnhthườngmàchọnthivàohẳnTrườngTHPTLêLợi,mộttrườngđiểmcủathànhphốĐôngHàvớilýdođihọcchogầnnhàhơn,nhiềuthầycôgiỏihơn.Khôngdừnglạiởđó,LaichọnthivàobanA,bandànhchonhữnghọcsinhkhá,giỏicácmôntựnhiên.Thậtbấtngờ,Laithiđược33điểm,trongkhiđiểmchuẩnchỉlấy17,5.EmgáiLai,kémem4tuổi,cũngthicùngnhưnglựchọckhôngbằnganh,nênkhôngchọnthicùngtrường.

BaanhemgồmLai,Liễu–emruộtLai,Thuấn–emhọ,cũnglànạnnhânvụtainạnnămnàogiờcùnglênĐôngHàhọccấp3,cùngtrọhọctrongmộtgianphòngnhỏhẹpvàoibức.Laicơthểthươngtật,đilạikhókhăn,mỗikhitrởtrời,cácvếtthươngđaunhứcnhưngemvẫnluônthểhiệnvaitrò“anhcả”.Laitựlàmlấymọiviệctắm,giặt,phơiquầnáovà“chỉđạo”cácemsinhhoạtsaochothậttiếtkiệm.Bữacơmthườngchỉcórauvàđậu,thithoảngmớicóthịt,cá,baanhemmàchỉmuachừng10.000đến15.000đồngtiềnănmỗingày.Hằngtuần,ThuấnvàLiễuđạpxevềnhà lấy thêmgạo.Tiềnthuênhàhết500.000đồngrồi!Laibiếtbamẹcònnghèo,lạiphảinuôi2anhchịđanghọcđạihọc,thêm2conhọccấp3,xiếtbaovấtvả.

CôTrươngThịThuHiền,côgiáochủnhiệmcủaLaixúcđộngkểvềem:Banđầu,côcứnghĩvàđốixửvớiLainhưvớimộthọcsinhkhuyếttật.Nhưngcàngngày,côcànghiểuvàcảmphụcnghịlựccũngnhưnhiềuphẩmchấttốtđẹpcủacậuhọctròđặcbiệtnày.ThiđỗbanA,nhưngvìsứckhỏeLaiđãchuyểnxuốngbanBhọctập.Mắtkém,đilạivàchépbàikhókhănnhưngemvẫntheokịpbạnbèkhighibài.Mọimônthi,kiểmtra,Laiđềuhọcvàthibìnhđẳngnhưcácbạnkhác,khônghềcósự“châmchước”.Chỉcómộtsự“ưutiên”duynhấtcủanhàtrường:ThầyhiệutrưởngbiếtLaiđilạikhókhăn,đãbốtrílớpemhọcluônởtầng1vàgầnkhunhàvệsinh.ĐiềubấtngờnhấtlàLaikhôngchỉtheokịpbạnbèmàcònhọctốthơnbạnbè.Hiệnemđạtđiểmsốbìnhquâncácmônhọclà7,3điểm,làhọcsinhcóđiểmsốcaonhấtlớp.

82 83

Một ước mơ không chỉ cho riêng mình

ThầyNguyễnĐăngHậu,HiệutrưởngTrườngTHPTLêLợichobiết:“Lai là học sinh khuyết tật vì bom mìn duy nhất của nhà trường nhưng em không hề tự ti mà tràn đầy nghị lực, luôn quan tâm giúp đỡ người khác”.

EmNguyễnPhướcBảoKhanh,họccùnglớpvừachuyểntừĐàNẵngra,hoàncảnhgiađìnhkhókhăn,cólúcchánnản,muốnbỏhọc.Lúcnày,chínhLaiđãchủđộngđếnbênKhanh,độngviênbạnvươnlên.Trongnhữngchươngtrìnhtruyềnthôngphòngtránhtainạnbommìnởnhàtrường,Lailuôncómặtđểnóivớibạnbènhữngđiềucầnnóitừchínhcâuchuyệncủamình.LaicũnglàngườiđãđoạtgiảinhấttrongcuộcthivẽtranhvềđềtàiphòngchốngtainạnbommìndotổchứcCâyhòabìnhViệtNamtổchức.

Ước mơ vào đại học.

Laichobiết,điềuemmongmỏinhấtlàlàmsaocóđượcnhiềusựhỗtrợhơntừxãhộichonhữngnạnnhânnhưem.ƠQuảngTrị,còncóhơn400trẻembịthươngtậtdobommìn,nếutínhcảsốthanhniênthìconsốphảilêntớihàngnghìn.Vụtainạnmườinămtrướcđãlàmgiađìnhemkhánhkiệtvìphảichữachạychoem,dùđãnhậnđượcnhữnghỗtrợđángquýcủacáctổchức.Emđượcmọingườibiếtđếnvàgiúpđỡmộtphầnnhờbáochí.NhưngvẫncònbaotrẻemvàthanhniênthiệtthòivìbommìnnhưThuấnbịthương,nhưTuấn,nhưVân-emhọemđãchếtvàbiếtbaongườikhácthìkhôngaibiếtđến,khôngnhậnđượcbấtkỳmộtsựhỗtrợnào…

NghetâmsựcủaLai,nhớlạicảnh3anhembênbữaăntrịgiámươinghìnđồngtrongcănphòngtrọoibức,tôithầmnghĩ,giánhưởQuảngTrị,cómộtquỹhỗtrợchocác

nạnnhânbommìn,nhấtlàmộtquỹhỗtrợriêngchocáctrẻemlànạnnhânbommìnthìtốtbiếtbaonhiêu?TôilạichợtnhớôngHoàngVănThông,PhóchủnhiệmỦybanBảovệvàChămsóctrẻemtỉnhQuảngTrị,cólầncũngtừngmongmỏi:“Cứ môi khi có tai nạn bom mìn, chúng tôi lại phải đi gõ cửa, xin các cơ quan giúp đỡ. Giá như Chinh phủ lập một quỹ hô trợ cho các em nho là nạn nhân tai nạn bom mìn thì tốt biết bao?”.

Xómtrọcủanhữnghọcsinhnghèokhitôiđến,đêmđãvềkhuya.Ngọnđènbàn,chiếcmáyvitínhtrongphòngLaivẫnsáng.Lailàhọcsinhduynhấttrongkhutrọcómáytính.Emkhôngngầnngạibàytỏướcmơsẽđượctheongànhcôngnghệthôngtinkhivàođạihọcvớimộtmongmỏibìnhdị:Cóđượcmộtcôngviệcđểtựnuôisốngbảnthân.Cònnguyệnvọngtrướcmắt,emchỉmuốnđượcchữatrịlạiconmắtcònlạiđểhọctốthơn. DẫumọisosánhlàkhậpkhiễngnhưngtôixinđượcgọiLailàmột“Nguyễn Ngọc Ký ở Quảng Trị”vớimongmuốnemsẽtiếpbướcthầy,tiếptụclàtấmgươngtuyệtđẹpchonhữngsốphậnthiệtthòivẫnkhaokhátvươntới!

“Nạn nhân bom mìn thường bị ảnh hương nặng nề về tâm lý, có người hoảng sợ đến điên loạn. Họ dê bị xa lánh, cô đơn và kiệt quệ về kinh tế. Nếu không nô lực vươn lên, họ sẽ trơ thành gánh nặng suốt đời cho gia đình và xã hội. Gần 1/3 gia đình có nạn nhân sống sót hiện đang sống với mức 5.000 đồng/ngày hoặc it hơn. Nguy cơ thất nghiệp đối với họ cao gấp 3,5 lần so với khi chưa gặp tai nạn”. (TríchtàiliệucủaTrungtâmHànhđộngkhắcphụchậuquảbommìn-BộLaođộng-ThươngbinhvàXãhội).

Tại cuộc giao lưu “Khăc phục hậu quả bom mìn vì bình yên cuộc sống”, em Hồ Văn Lai được Phó chủ tịch nước Nguyên Thị Doan tặng học bổng trị giá 5 triệu đồng. Em xúc động nói: “Ở tỉnh Quảng Trị, còn có hơn 400 tre em có hoàn cảnh như em, nếu tính cả thanh niên thì con số phải lên tới hàng nghìn. Phần đông trong số họ không nhận được bất kỳ một sự hô trợ nào. Rất cần có một quỹ hô trợ cho các nạn nhân bom mìn, nhất là một quỹ hô trợ riêng cho các tre em là nạn nhân bom mìn…”.

Tác giả: Nguyễn Văn Minh(Trich báo Quân đội nhân dân ngày 22 tháng 4 năm 2010)

84 85

| Lưuý:

Sau mỗi bản tin phát thanh, phát thanh viên cần nhắc lại thông điệp để học sinh ghi nhớ:

Để đảm bảo an toàn tính mạng cho bản thân và những người xung quanh, các em cần biết:

• Bom mìn tuy bị hoen gỉ nhưng vân có khả năng phát nổ và rất nguy hiêm.

• Tính nhạy nổ của bom mìn không giảm theo thời gian.

Vì vậy đối với lứa tuổi học sinh tiểu học các em cần thực hiện các việc sau:

• Không đụng vào vật nghi ngờ là bom mìn

• Không nem, không đập vật nghi là bom mìn

• Tránh xa khu vực có biên báo nguy hiêm

• Không tắm trong hố bom

• Không vui chơi trong khu vực có biên báo nguy hiêm

• Không chăn trâu trong khu vực có biên báo nguy hiêm

• Không kiếm củi trong khu vực có biên báo nguy hiêm

• Không cắt co trong khu vực có biên báo nguy hiêm

• Không đốt lửa trong khu vực có biên báo nguy hiêm.

• Bom bi không phải là đồ chơi! Chúng là những viên bi giết người! Hãy tránh xa chúng.

• Báo cho người lớn khi bạn nhìn thấy bom mìn là một việc làm tốt.

• KếtthúcchươngtrìnhphátthanhcóthểmởbăngghiâmbàihátdànhchohọcsinhTiểuhọc.

• Cán bộ phụ trách có thể sưu tầm câu chuyện, cập nhật sự việc xảy ra thuộc địa phương liên quan đến tai nạn bom mìn để làm bảng tin phát thanh.

HOẠT ĐỘNG 2 - SÂN CHƠI ĐẦU TUẦN

A. Công tác chuẩn bị:1. Cơ sơ vật chất:

• Ngoàinhữngđồdùngcầnthiếtphụcvụchotiếtchàocờnhưloaphóngthanh,micro,bàn,ghế…,vàthêmhaiđồdùngquantrọnglàmáytínhvàmáychiếu.

• Chuẩnbịcủagiáoviênvàhọcsinh:

üGiáoviên(Ngườidẫnchươngtrình):Hệthốngcâuhỏiđượcxâydựngtheochủđềđãđịnh.

üHọcsinh:Bảngcon,bútdạhoặcphấnviết.

2. Lực lượng cộng tác viên tham gia xây dựng chương trình:

• Giáoviênchủnhiệmphốihợpvớitổngphụtráchxâydựnghệthốngcâuhỏiphụcvụchoviệctổchứcsânchơi.

• Giáoviên,nhânviênphụtráchmáymóc,nguồnđiện,hướngdẫnhỗtrợkhitổchứchoạtđộng…

3. Thời gian, địa điểm:

• Thờigian:

ü Tiếnhànhvàotiếtchàocờtuầncuốicùngtrongtháng.

ü Thờigiancụthểchomộtlầnchơi:15-20phút.

• Địađiểm:Tổchứcngaytrênsântrường.

4. Đối tượng:Tấtcảhọcsinhtừkhối1đếnkhối5đềuđượcthamgia.

B. Cách thực hiện:

• Mỗilầntổchứcchomộtkhốilớphoặctừnglớp(nhưhìnhthứcrungchuôngvàng)

• Giáoviênnêucâuhỏi(Dạngcâuhỏitrắcnghiệmhoặctrảlờiđápánngắn)

• Thờigianđểhọcsinhsuynghĩvàghikếtquảvàobảngconlà10-15giây/1câuhỏi.

• Khicóhiệulệnh,họcsinhđồngloạtgiơbảng.

• Giáoviêncôngbốkếtquả,nếuhọcsinhnàotrảlờisaithìtựđộngrờikhỏisânchơivàtròchơilạitiếptục.

• Ngườithắngcuộclàngườicònlạicuốicùngtrênsân.

86 87

C. Ví dụ minh họa:

| Ví dụ 1: Trò chơi “AI NHANH, AI ĐÚNG”

• Thời gian chơi: 30-45phút

• Mục tiêu

• HSbiếtphânbiệtnhữngviệcnênlàmvànhữngviệckhôngnênlàmđểphòngtránhtainạndobommìnvàVLCNgâyra.

• Phương tiện

• Bốnbộ thẻ có số thẻbằngnhau. Trênmỗi thẻ có ghimộthànhđộng/tìnhhuốngkhôngthựchiện,hànhđộngnênthựchiệnđốivớiviệcphòngtránhtainạnthươngtíchdobommìnvàvậtliệuchưanổ,chuẩnbịkhoảng20-25thẻ.

Vídụ:

• Thẻ1:Chơiđùa,nghịchvớibommìn.

• Thẻ2:Némvàobommìnhoặcnémbommìnđi

• Thẻ3:Chăntrâutrongkhuvựccóbiểnbáonguyhiểm

• Thẻ4:Cắtcỏ/kiếmcủitrongkhuvựcnguyhiểm

• Thẻ5:Đốtlửatrênmặtđấtởkhuvựccóbommìn

• Thẻ6:Tắmtronghốnướclàhốbom

• Thẻ7:Dùngmáyràthủcôngđểràtìmphếliệu

• Thẻ8:Đàobớibommìn

• Thẻ9:Đứngxemngườilớncưađụcbommìnđểlấythuốcnổ

• Thẻ10:Chơiđùatrongkhuvựccóbiểnbáo“Khuvựcnguyhiểm”

• Thẻ11:Quansátxungquanhxemcóbommìnkhôngtrướckhicuốcđất,chặtcâyhayđốtcỏ.

• Thẻ12:Ngănchặnngườikhácđivàokhuvựccóbiểnbáonguyhiểm,

• Thẻ13:Ngănchặnngườitháodỡbiểnbáonguyhiểmvànhờsựtrợgiúpcủangườilớnđểcắmlạibiểnbáolạinơicũ.

• Thẻ14:Báochongườilớnkhipháthiệnbommìnhoặcvậtlạnghilàbommìn.

• Thẻ........

• Tranh minh họa một số hành động

Tăm trong hồ nước là hố bom cũ Ném đá vào bom mìn

Rà tìm phế liệu trái phép Cưa đục bom mìn

Đốt lửa trên mặt đất ơ khu vực có BM Đi căt co ơ khu vực có biển báo nguy hiểm

88 89

Chơi đùa với bom mìn

Kiếm củi trong khu vực có biển báo nguy hiểm

• GiấyA0kẻchiahaicột,mộtcộtghichữ“Không”dùngđểdánnhữnghànhđộng/tìnhhuốngkhôngđượclàm,mộtcộtghichữ“Nên”đểdánnhữngthẻghihànhđộng/tìnhhuốngnênlàm,4cuộnbăngkeo/4lọhồdán.

• Bútdạ.

• Bốnkhuvựcngồichơicho4đội.

• Giảithưởngchođộinhất,nhì,ba.

• Cách tiến hành

• GVphổbiếncáchchơivàluậtchơi.

• Cách chơi:

o Tổchứcchơitheo4đội.

o Thờigianchơi:15phút.

o Treotranhminhhọalêntườngđểdành5phútchocácđộiđithămquan.

o Mỗiđộiđượcphát1bộthẻ,giấyAokẻbảng,chiacộtvà1cuộnbăngkeo/hồdán,bútdạ.

o Phátchomỗiđội01bộthẻgiốngnhau,thờigianchuẩnbịchomỗiđội8-10phút.

o Khiquảntròpháthiệulệnh,cácđộichơiphảihộiývàdáncácthẻchữtheohaicột:Mộtbênlànhữnghànhđộng/tìnhhuốngkhôngđượclàmđểphòngtránhtainạndobommìn,vậtliệuchưanổvàmộtbênlànhữngviệckhôngnênlàm.

o Hếtthờigian,cácđộiphảidángiấyA0kếtquảlàmviệccủanhómmìnhlênbảng.

o Nhómnàodánđượcnhiềuhànhđộngchínhxácnhất,nhanhnhấtnhómđósẽthắngcuộc,quảntròchođiểmtừngđội,kếtthúctừngtìnhhuốngquảntròchốtlạinhữnghànhđộngcầnlàmđểphòngtránhtainạndobommìn,vậtliệuchưanổvừanêu.

• HStiếnhànhchơi.

• Đánhgiásaukhichơi.

o Bìnhchọncủangườithamdựđốivớitừngđộichơi.

o Cộngtổngđiểmđốivớitừngđội.

o Traogiảiđốivớitừngđội.

o Khenthưởngvàchúcmừngthànhcôngcủacácđộichơi.

| Ví dụ 2: Trò chơi “Ruông chuông vàng”

• Thời gian chơi:30-45phút

• Mục tiêu: Họcsinhcódịpđượcthểhiệnhiểubiếtcủamìnhvề:

• Mộtsốđặcđiểmcủabommìnvàvậtliệuchưanổ.

• Nguyênnhângâyratainạnbommìnvàcáchphòngtránh.

• Hậuquảcủatainạnbommìn.

• Phương tiện cần thiết

• Máytính,máychiếu,mànhình.

• Đảmbảomỗingườichơicó1bảngnhỏ,bútviếtbảngvàkhănlaubảng.

• Microrời(ítnhất2cái).

• Hộitrườngrộngđủchoítnhấtlà2độichơi,mỗiđộitừ10đến15HS.Cóchỗdichuyển,đilạichonhưngngườichơi.ĐồngthờicóchỗchonhữngHSkháckhôngtrựctiếpchơinhưngthamgiacổđộng.

• Mộtsốphầnthưởng:Nhất,nhì,bavàmộtsốgiảikhuyếnkhích,giảiđồngđội.

Buôn bán phế liệu

90 91

• Cách tiến hành

• Hướng dân cách chơi

o Quảntròlầnlượtđọctừngcâuhỏi,họcsinhsẽcó10giâyđểsuynghĩvàviếtcâutrảlờicủamìnhlênbảng.Sau10giây,trọngtàisẽcôngbốđápánchomỗicâuhỏi,họcsinhnàocócâutrảlờisaithìsẽbịloạikhỏicuộcchơi.Nếunhưnhiềuhọcsinhbịloạikhỏicuộcchơiquá,cóthểyêucầungườiđạidiệnhoànthànhmộtphầnthicứutrợđểđưanhữnghọcsinhđãbịloạikhỏicuộcchơitrởlạivớisànthiđấu.Ngoàiracóthểsửdụngsựhỗtrợcủabạnbè,khitrênsànchỉcòn2-3HS.

• Tổ chức chơi

o Đọctừngcâuhỏidướiđây.Saumỗicâuhỏi,yêucầumộthoặcmộtvàihọcsinhgiảithíchchocâutrảlờicủamìnhvàngườihướngdẫncóthểbổsungthôngtinnếucầnthiết.

• Kết thúc trò chơi:GVchốtlạinộidungkiếnthứcchínhđượcchuyểntảiquatròchơivàphátphầnthưởngchoHS“rungđượcchuôngvàng”vàcácgiảinhì,ba,giảikhuyếnkhíchvàgiảiđồngđội.

| Bộ câu hoi và đáp án cho trò chơi “Rung chuông vàng”

1. Bom mìn có nhiều hình dạng, màu sắc, kích thước khác nhau và mặc dù đã bị hoen rỉ nhưng chúng vân rất nhạy, phát nổ.

A.Đúng

B.Sai

Đáp án: A

2. Trẻ em khi phát hiện bom mìn còn sót lại sau chiến tranh không được đánh dấu bom mìn mà nên ghi nhớ vị trí có bom mìn và báo cho người lớn biết.

A.Đúng

B.Sai

Đáp án: A

Vì khi tre em đánh dấu hoặc tìm vật liệu đánh dấu các em có thể giâm phải bom mìn, hoặc khi có vật liệu khác tiếp xúc bom mìn kich nổ tăng nguy cơ tai nạn cho các em.

3. Bom mìn và vật liệu chưa nổ gồm các loại sau:

A.Lựuđạn

B.Bombi

C.Đạnpháo

D.Cả3phươngánA,B,C.

Đáp án: D

4. Trẻ em có thê tập bơi hoặc tắm trong hồ nước là hố bom cũ vì bom mìn khi ngâm trong nước không còn khả năng kích nổ

A.Đúng

B.Sai

Đáp án: B

Khi tre em tập bơi hoặc tăm trong hố bom còn sót lại bom mìn vân có thể kich nổ khi va chạm cơ thể người vì chỉ cần động tác nhẹ cũng khiến bom mìn phát nổ, nguy cơ tử vong cao.

5. Những khu vực nào sau đây là những khu vực có thê có bom mìn và vật liệu chưa nổ

A.Khucăncứquânsựcũ

B.Hốbom

C.Đồnbốtcũ

D.Bãiđấthoangcóbụirậm

Đáp án: A - B - C - D

6. Nguyên nhân gây ra tai nạn bom mìn:

A.Chơiđùa,nghịchvớibommìn

B.Cưađụchoặcđứngxemcưađụcbommìnlấythuốcnổ,phếliệu.

C.Đào,bớibommìn,ràtìmphếliệuchiếntranhtráiphép

D.Cả3ýtrênđềuđúng

Đáp án: D

92 93

7. Tai nạn bom mìn có thê đê lại hậu quả sau đối với nạn nhân:

A.Gâychếtngườihoặcthươngtíchlàmcụttay,cụtchân,mùlòa.

B.Làmảnhhưởnghoặcmấtkhảnăngđilại,đứngngồi,chạynhảy,chơiđùahoặclàmcáccôngviệckhác

C.Nạnnhânbommìnthườngxuyênphảichịuđựngnhữngđauđớnvềthểchấtvàtinhthần.

D.Nạnnhânbommìnluônphảiđốimặtvớinhữngkhókhănvềkinhtế.

Đáp án: cả A, B, C, D.

8. Trẻ em không được thực hiện các hành động sau:

A.Kiếmcủi/chăntrâu/chơiđùatrongkhuvựccóbiểnbáonguyhiểm

B.Báochongườilớnkhipháthiệnbommìnhoặcvậtnghibommìn.

C.Đốtlửatrongkhuvựccóbiểnbáonguyhiểm

Đáp án: A và C

9. Khi phát hiện mình đang ở trong khu vực có bom mìn, em cần làm gì?

A.Đứngimvàkhóc.

B.Chạythậtnhanhtheođườngngắnnhấtđểđirakhỏikhuvựcđó.

C.Bìnhtĩnh,nếunhìnthấydấuchâncũcủamình,cẩnthậnlầntheodấuchânđirangaykhỏikhuvựcđó.Nếukhôngnhìnthấydấuchânmình,đứngyênvàkêucứu,khicóngườiđếngiúp,cùngquansátcẩnthậnđặttừngbướcchânthoátrakhỏikhuvựcnguyhiểm.

Đáp án: C

10. Khi đi từ nhà đến trường và ngược lại luôn đi trên con đường an toàn là con đường mọi người vân đi, đường quốc lộ, tỉnh lộ, liên huyện, liên xã hoặc đường khu dân cư.

A.Đúng

B.Sai

Đáp án: A

11. Khi nhìn thấy người khác cưa đục, tháo gỡ bom mìn, em cần làm gì?

A.Đứnglạixem

B.Rủthêmcácbạncùngxem

C.Ngănchặnvàbáochongườilớnhoặcchínhquyềnđịaphương.

Đáp án:C

12. Rà tìm phế liệu còn sót lại sau chiến tranh trái phep rất nguy hiêm đến tính mạng, sức khoe của bản thân.

A.Đúng

B.Sai

Đáp án:A

Lưu ý: Trên đây chỉ là vi dụ minh họa, tùy trường, GV có thể thay đổi câu hoi khác.

94 95

HOẠT ĐỘNG 3 - THI VẼ TRANH - TRIỂN LÃM TRANH THEO CHỦ ĐỀ

A. Công tác chuẩn bị

• Liênđộiphátđộngcuộcthivẽtranhvềnộidungphòngtránhtainạnbom,mìn.

• ThànhlậpBantổchức,banhànhThểlệhộithi,trongđónêurõmụcđích,yêucầucủahộithi.

• Chuẩnbịcơsởvậtchấthộithi:đồdùngđểvẽtranhnhưgiấyA4;bútmàuđểvẽ.


• Phátđộngcuộcthitrongtoànliênđội.

• Tiếnhànhtổchức:

üẤnđịnhthờigian,địađiểm,…

üHọcsinhvẽtranhtheochủđềđãđặtra.

üChấmvàtrưngbàytranh/triểnlãmtranh,...

üTổngkết,đánhgiávàtraogiải.

*Đánhgiábứctranhđẹpnhấtdựatrêncáctiêuchínhư:

• Vẽđẹp

• Cóphầnthuyếttrìnhhay

• Bứctranhmôtảđượcthôngtinliênquanđếnphòngtránhtainạnbommìn.

C. Một số hình ảnh về Thi vẽ tranh về phòng tránh tai nạn bom mìn

(Ảnh tư liệu: Nguồn CRS)

96 97

HOẠT ĐỘNG 4 - TỔ CHỨC THI TIỂU PHẨM CÓ NỘI DUNG VỀ PTTNBM

A. Công tác chuẩn bị:

• Cơsởvậtchất,lựclượngcộngtácviên,địađiểmvàthờigianthựchiệngiốngnhưsânchơiđầutuần.

• Đầunămhọc,saukhiduyệtkếhoạchtừBGHnhàtrường,TPTlênlịchvàtổchứcchocáclớpbốcthămthứtựthểhiệnvàchủđềtiểuphẩm.


• Mộtthángítnhấtcómộttiểuphẩmđượcthểhiện(tùytheosựphânphốichươngtrìnhcủaliênđội)

• Cáclớpchủđộngtậptiểuphẩmđểthểhiệnrõthôngđiệpmuốnđưađếnvớimọingườilàgì?

• Bangiámkhảotheodõichấmđiểmcôngbốcôngkhaivàxếpthiđuachocáclớp.

• Cuốinămnêntổchứcchungkếtchocáctiểuphẩmxuấtsắc,traogiảivàtổngkếthộithitrongnăm.

C. Ví dụ

| TIỂUPHẨM:BỐ ƠI, ĐỪNG ĐI!

Phânvai:1.HọcsinhNa2.MẹNa3.BốNa4.ChúHải-hàngxómgiađìnhNa

Mẹ -Chà!Răngmấyngàyniđộngtrờiđaulưnghè(kết hợp đấm lưng mặt nhăn nhó) đaurithìmầnđượcchiđểcótiềnđây.Ôi,sắphếthọckì1rồimàchưacótiềnnộphọcphíchocon,biếtmầnrăngđâytrời!-Bamiơi,làmchisaunươngrứa,vôđâytuinóicấy.

Ba -Mạmikêuchirứa,chờtuitrồngxongvạtkhoaicấyđã.

Mẹ -Vôđâytuinóicấynichútrồiratrồngtiếp.

Ba -Mạmirộnđitê,tuivôđâyrồi.

Mẹ -Bamingồixuốngđây,ngồixuốngtuinói:Ôngnì,sắphếtkì2rồimàchưacótiềnnộptiềnhọcchoconnơi,bamicoicốtìmviệcchimàmầnlấytiềnnộpchoconđi,tuichộtrongxómđứamôcũngnộprồi,chỉcònchắcconmiềngchưanộpthôi.

Ba -Mạmitưởngtuikhôngloà.Mấyngàyni,ngàymôtuicũngchạyđônchạyđáođitìmviệc,mạmitưởngkiếmviệclàmratiềndễlắmà.

Na (Vừa đi học về vừa khóc)

Mẹ -Răngmàconkhóc?đứamôđậpconà?

Na -Mẹơilớpconbạnnàocũngnộphọcphírồi,chỉconchưanộpthôi(khóc)Mẹ...mẹchocontiềnnộpđi.

Mẹ -Thôiđừngkhócnữacon-nínđitừtừmẹtính,tuinóivớibamirồituithìhayđauốm,bamicốđitìmviệclàmcótiềnnộpchoconđi,cònthuốcthangchotuinữachơ.

Ba -Mạmilúcmôcũngrộnràng,tuicũngđangbựcmìnhđây

ChúHải -BaconNacóởnhàkhông?

Ba+Mẹ -ChúHảiđếnchơiđóà.

Mẹ - Chúngồichơinghe,tuiđinấucơmđã!

ChúHải -Này,cảnhàrăngmàbuồnrứa?

Ba -Mờichúngồichơi

Na -Cháumờichúuốngnước

Ba -ChúHải,sựviệclànhưthếnày:sắphếtkì2rồimàconNachưacótiềnnộpchonhàtrường,màlạimấythángni,tuikhôngcóviệclàmnơi,chúcóviệcchigiúptuivới,việcchicũngđượcmiễnlàcótiềnthôi.

Chú-Cấychichơcấynớthìquádễ,ngàymaituivớichúvôtrongKheLònràsắt,chắcchắnsẽcótiềnnộpchocháu.Khôngkhéotrúngmánhthìdưnữachơ.

Bố -Thiệtkhôôngchú?

98 99

ChúHải -Thiệtchứrăngkhông.RứabáckhôngbiếtKheLònlàchiếntrườngxưaà?Nếunơiđóhọràhếtrồithìmiềngđithẳngvôrừngsâu.

Mẹ -Ôithôithôithôithôi....Kiếmviệcchichơviệcđótuisợlắm,nguyhiểmtínhmạng,lỡkhôngmaycóchuyệnchithìmạcontuimầnrăngsốngnổi.

ba -Mạminóirứathìaicũngrủihếtà?

Na -Baơi!Mẹnóiđúngđó,ràphábommìnrấtnguyhiểm.BavàchúHảikhôngnênđi,vìconthấyởxómdướicáchđây2nămcóngườiđiràsắtbịchếtđó.

ChúHải -Cấyconnicònnhỏmàbiếtnhiềurứa.

Na -Vìnhữngđiềuđócháuhọcởtrườngrồimàchú.

Ba -Miconnítbiếtchimànói,chúHảiđâynì(chỉvàochúHải)điràsắtlâunicóbịrăngmônờ,mấyngườikhácbịlàdohọdại,còntauđivớichúHảicónhiềukinhnghiệmrồisợchi.

Mẹ -Ừ,conNanóiđúngđó,tuiđihọpphụnữcũngnghehọtruyềnthôngvềphòngchốngbommìnrấtnhiều,nghechếtchóctuisợlắm,thôibamivàchúHảikhôngnênđinữa.

ChúHải -Bácvớicháunóivậynghecũngcólý.Tuiđiràsắtnhiềukhituinghĩdàidại,lợcómệnhhệchithìvợconkhổlắm,thôithìngàymaituivớichúđitìmviệckhác…Haylà…SangchúDậuxinđiphụthợvớichú,mỗingàytềtệcũngmột,haitrămngàn,tuynặngnhọcnhưngmàantoàn.

Mẹ -Ờnếumàđượcrứathìtuimờnghung.

Ba -Ừthìmiềngquyếtđịnhrứahi,ănchắcmặcbềnchorồi.EtuivớichúvềnhàchúDậuchừluôn,kẻomaichúđilàmsớmkhônggặpđược.

ChúHải -Dạ,nhưngtrướckhiđiemcóýkiếnnày:Chúngtanêntuyêntruyền,thuyếtphụcmọingườibỏnghềràphếliệuvàHãy tránh xa bom mìn!

Tác giả: Nhóm học sinh lớp 5A – 4B trường Tiểu học Nguyên Bá Ngọc - Cam Lộ và GV hướng dân: Hoàng Thị Chút


100 101

HOẠT ĐỘNG 5 - THI TÌM HIỂU VỀ NỘI DUNG PTTNBM VÀ VLCN

A. Công tác chuẩn bị:

• ThànhlậpBantổchứchộithi

• Chuẩnbịhệthốngcâuhỏi,trongđócócâuhỏitrắcnghiệmvàtựluận,sốlượngcâuhỏivừasứcviếtchohọcsinh.Nênyêucầuhọcsinhviếtmộtđoạnvăncónộidungvềtuyêntuyền.

• Giấy,viếtchohọcsinh.


• Bantổchứcphátđộngcuộcthi.

• Tổchứcchohọcsinhlàmbàithicánhân.

• Quyđịnhthờigiannộpbài.

• Bangiámkhảochấmvàcôngbốgiảitrongbuổitổngkếtcuộcthi.


102 103

C. Ví dụ minh họa1. Ví dụ 1: Cuộc thi vẽ tranh “Vì cuộc sống bình yên, không tai nạn bom mìn”

| Mục tiêu

• GiúpHSthểhiệnquatranhvẽnhữnghiểubiếtcủamìnhvềtainạnbommìnvànhữnghànhđộngcầnthiếtđểphòngtránhtainạnbommìn.

• Cótráchnhiệmcùngcộngđồngtuyêntruyền,cổđộng,xâydựngcamkếtđểgiảmthiểuthươngtíchdobommìnvàvậtliệuchưanổgâyra

• PháttriểntrítưởngtượngphongphúchoHS;cókhảnăngthểhiệnhiểubiếtvànhậnthứcbằnghìnhthứchộihọa…

| Đối tượng tham gia: dànhchoHStiểuhọc

| Phương tiện cần thiết

• Hộitrường/sântrườngđểtổchứccuộcthi.

• Cósânkhấuđểtrangtrítênhộithivàdẫnchươngtrình.

• Cácgiá/bànđểHSthivẽ.

• Quà,giảithưởng

| Cách tiến hành

* Bước 1 :

• Xácđịnhtênchocuộcthi:“Vì cuộc sống bình yên, không tai nạn bom mìn”

* Bước 2:Xácđịnhthờigianvàthờiđiểmtổchứchộithi.

Thờigiantổchứccuộcthivớimụcđíchhưởngứngsựkiện“NgàyThếgiớiphòngchốngbommìn”(4tháng4)hoặcngày22/12làngàyhộiquốcphòngtoàndân,haygắnvớisựkiệncủađịaphương.

* Bước 3:ThànhlậpBantổchứchộithi.

* Bước4:Thiếtkếnộidungchươngtrìnhhộithi.

Bantổchứccótráchnhiệmxâydựngkịchbản,nộidung,chươngtrìnhhộithivàcácphươngán(tổchứchộithi)dựphòng.

* Bước 5:Tổchứccôngtácthôngtin,tuyêntruyền,vậnđộngchohộithi.

• Thôngbáocụthểchủđề,nộidung,mụcđíchvàyêucầucủahộithitớitoànthểgiáoviên,họcsinhtronglớp,toàntrườngtrướckhitổchứchộithimộtthờigianthíchhợpđểcácemcóthờigianchuẩnbị,sưutầmthôngtin,tưliệuvàluyệntập,

• Tuyêntruyền,độngviên,thuhútđôngđảohọcsinhthamgiavàohộithi:HướngdẫnHStìmvàchọnnộidungđềthểhiện,hìnhthànhýtưởngcôngviệc,hànhvi,việckhôngđượclàmvàviệcnênlàmphòngtránhtainạnthươngtíchbommìn;hậuquảcủanóđốivớisựsốngcủaconngười;ảnhhưởngxấuđếnnạnnhânvàcộngđồng...

• Côngbốthểlệcuộcthi,chươngtrình,cáchtổchứccuộcthi,thờihạnnộpbàidựthi,thờigiancôngbốkếtquả,giảithưởng,…

* Bước 6: Dựtrùcácđiềukiện,cơsơvậtchất,antoàn...chohộithi.

* Bước 7: TổchứcNgàyhộithi.

Hộithiđượctiếnhànhtheochươngtrìnhthiếtkếđãđượcxácđịnh.Thôngthường,chươngtrìnhNgàyhộithigồmnhữngnộidungsau:

• KhaimạcNgàyhộithi:Tuyênbốlído,giớithiệuđạibiểu,giớithiệucácđộithi;giớithiệubangiámkhảo,bancốvấn;giớithiệuchươngtrìnhhộithi.

• Phầntựgiớithiệuhoặcramắtcủacácđộithi.

• Tiếnhànhhộithitheochươngtrình.

• Trongquátrìnhdiễnrahộithi,nếucónhữngtìnhhuốngphátsinhthìBTCcầnnhanhchónghộiýđểgiảiquyếtkịpthờivàtriểnkhaiphươngándựphòngmộtcáchlinhhoạt,sángtạo,tránhđểmấtthờigian,ảnhhưởngđếnkếtquảhộithi.

* Bước 8:Kếtthúchộithi.

Thôngthường,hộithicóthểkếtthúcbằngcácnộidungsauđây:

• TrưởngBangiámkhảotổngkếtsốlượngtranhthamdựcuộcthi.

• Nêu nhận xét về: Số lượng HStham gia, nội dung tư tưởng cácbức tranh, hình thức thể hiện, ýnghĩa cuộc thi… Công bố nhữngbứctranhđoạtgiải:


104 105

• Traogiảithưởnghộithi.+ Giải thưởng cá nhân hoặc nhóm (01 giải nhất, 02 giải nhì, 03 giải ba, giải

khuyếnkhích).+ Giảitậpthể(giảiA,giảiB,giảikhuyếnkhích).

• Kếthợpvớimộtsốtiếtmụcvănnghệđểcổvũcuộcthi.

• TổchứcchoHSthamgiatrựctiếpmộtsốhoạtđộngcụthểnhưgiúpđỡ,độngviên,thămhỏingườikhuyếttậtdotainạnbommìntạiđịaphương.

• Kếtthúccuộcthi,nêntriểnlãmtranhthêmmộtsốngàynhằmđộngviênkhíchlệtinhthầnHS.

• Rútkinhnghiệm,thôngbáovềnhữngcôngviệcsắptới,dặndòhọcsinh...

| Lưuý:

• Bêncạnhnhữnggiảinhất,nhì,ba,giảitậpthể…BangiámkhảocầnkếthợpvớiGVdạyMĩthuật,cóthểtraogiảiNghệthuậtcaochonhữngbứctranhcóphongcáchthểhiệnđộcđáo,hấpdẫn.

• Dođiềukiệnkhókhăn,mộtsốbứctranhkhôngđượcvẽmàu,BangiámkhảocầndựavàonộidungvàýtưởnghướngthiệncủatácphẩmđểtraogiảitrêntinhthầnđộngviênkhíchlệHSlàchính.

• KhuyếnkhíchGVtổchứcchoHSvẽtạithựcđịa.

• Cóthểthựchiệnthivẽtheonhóm,đơnvịlớphaykhối…

2. Ví dụ 2:: Hội thi “Phòng tránh tai nạn thương tích do bom mìn – Chung tay cùng hoạt động”

| Thời lượng: 90 –120 phút

| Mục tiêu

• NângcaohiểubiếtchoHSvềkiếnthức,kĩnăngphòngtránhtainạnthươngtíchdobommìn

• RènluyệnkỹnăngtruyềnthôngchoHS.

• GiáodụcýthứctráchnhiệmchoHSvềphòngtránhtainạndobommìnđốivớibảnthân,giađìnhvàcộngđồng.

• GDKỹnăngsống(mạnhdạn,tựtin,hamhọchỏi,tinhthầnhợptác,giaotiếphiệuquả,kĩnăngtrìnhbàysuynghĩ,ýtưởng;kĩnănglắngnghetíchcực;kĩnănghợptác;kĩnăngraquyếtđịnhvàgiảiquyếtvấnđề,kĩnăngtưduysángtạo,...)

| Thông điệp chính:

Hãytíchcựcnângcaonhậnthức,kỹnăngvàápdụngcácbiệnphápnhằmphòngtránhtainạndobommìntạigiađình,trongnhàtrườngvàởcộngđồng.

| Phương tiện cần thiết:

• Hộitrường/sântrườngđểtổchứccuộcthi.

• Cósânkhấuđểtrangtrítêncuộcthivàdẫnchươngtrình.

• Loa,tăngâm,micro.

• Tranh,ảnh,đĩahình,videoclip,câuchuyện,cáctrangthôngtin,trườnghợpđiểnhình,tìnhhuống…cóliênquanđếntainạnbommìnvàvậtliệuchưanổ.

• GiấyA0,bútdạ,băngdính.

• Băngrôn,khẩuhiệu.

• Chỗngồicủa3độithi.

• Bachiếcchuôngchobađộithi.

• Phầnthưởngchocácđội(1giảinhất,1giảinhìvà1giảiba)vàgiảithưởngdànhchokhángiả.

| Quy trình thực hiện:

• Thànhlậpcáctiểubanvàtráchnhiệmtừngtiểubannhư:

• TiểubannộidungxâydựnglạicáccâuhỏichophùhợpvớiHSmỗikhối.

• Tiểubancơsởvậtchất:kêbànghế,chuẩnbịsânkhấu,máychiếu,vịtríngồichobangiámkhảo,kháchmời,...

• Tiểubantổchứcchươngtrình:ngườidẫnchươngtrình,bangiámkhảo,thưkýchươngtrình,phụtráchmáytínhchiếunộidungcâuhỏithi,...

Kịchbảnvàlịchtrìnhhộithi“Phòng tránh tai nạn thương tích do bom mìn – Chung tay cùng hoạt động” cóthểnhưsau:

Cuộcthigồm4vòngvà1phầngiaolưuvớikhảngiả,cóthểxenkẽnghỉgiảilao,vănnghệ.

• Vòng 1.Mànchàohỏi:Mỗiđộithitựgiớithiệuvềđộimình(3-5’)–điểmtốiđa:10đ

• Vòng 2.Thihiểubiết:Mỗiđộitrảlời3câuhỏi,mỗicâu10điểm

• Vòng 3.Ainhanhhơn:10câu,độinàobấmchuôngnhanhđượctrả lờitrước,khôngtrảlờiđượctiếpsangđộithứ2,…Cuốiđợtthivòng3,nhữngcâucácđộithichưatrảlờiđượcthìkhángiảđượcquyềntrảlời.

106 107

Giao lưu với khán giả: một số câu hoi liên quan đến đặc điểm của bom, mìn, nguyên nhân và cách phòng tránh hoặc một số tình huống cụ thể.

• Vòng 4.Hànhđộngcủachúngem(điểmtốiđa10điểm)

BTCđưara3tìnhhuốngkhácnhaucho3độithi:

Mỗiđộibốcthămchọn1trongsốnhữngtìnhhuốngtrên,trongvòng5phútcácđộiphảinêuđượccáchgiảiquyếttìnhhuốngcủađộimình.

Saukhikếtthúcphầntrả lờicủa3độithànhviênBangiámkhảođượcphâncôngnhậnxét,đánhgiácâutrảlờicủatừngđộivàchođiểm.

Tổngkết:Tổthưkýtổnghợpđiểmcủatừngđội.

TrưởngbanGiámkhảocôngbốđiểm,xếploạiNhất,Nhì,Bavàtraogiải.

LỜI CẢM ƠN

Nhómtácgiảxinchânthànhcámơncác thànhviên trongHộiđồngphảnbiện,đặcbiệtlàTS.BùiPhươngNgavàcôNguyễnThịKimChiđãdànhnhiềuthờigianđọctàiliệuvàgiúpđỡ,đónggóprấtcụthểvềnộidung,hìnhtrìnhbàycủatàiliệunày.Cámơncáccácbộquảnlý,giáoviêncáctrườngtiểuhọccủa3tỉnhQuảngTrị,QuảngBình,QuảngNamđãgửinhiềuýkiếnđónggópquan trọngchonộidung trongquá trình triểnkhaidạy thíđiểmnộidungGDPTTNBMtrongnămhọc2013-2014.

HỘI LUẬT GIA VIỆT NAM

NHÀ XUẤT BẢN HỒNG ĐỨC

Chịu trách nhiệm xuất bản:

Giám đốc

BÙI VIỆT BẮC

Chịu trách nhiệm nội dung:

Tổng biên tập

LÝ BÁ TOÀN

Biên tập: BùiViệtBắc

Thiết kế:LuckHouseGraphics

Tel: (84-4)62661523* Email: [email protected]

In11.000cuốn,khổA4

SốĐKKHXB:1196-2015/CXBIPH/24-28/HĐ;SốQĐXB:1185/QĐ-NXBHĐcủaNXBHồngĐức

InxongvànộplưuchiểuQuýIInăm2015

Mãsốsáchtiêuchuẩnquốctế(ISBN):978-604-86-5842-7

ẤN PHẨM KHÔNG BÁN

GIÁO DỤC PHÒNG TRÁNH TAI NẠN BOM...

Documents

Transcript of GIÁO DỤC PHÒNG TRÁNH TAI NẠN BOM...