Modelo apresentação tcc.pdf

download Modelo apresentação tcc.pdf

of 58

Transcript of Modelo apresentação tcc.pdf

  • 8/10/2019 Modelo apresentao tcc.pdf

    1/58

    O papel dos prebiticose probiticos na prtica

    peditrica

    Soraia TahanDisciplina de Gastroenterologia PeditricaUNIFESP

  • 8/10/2019 Modelo apresentao tcc.pdf

    2/58

    Sociedade Moderna e a Hiptese de Higiene

    Doenas

    alrgicas

    auto-imunes

    inflamatrias

    crnicas

    . melhorcondio dehigiene

    imunizao

    mudanas naalimentao

    Alteraes na

    microbiota

    intestinal

  • 8/10/2019 Modelo apresentao tcc.pdf

    3/58

    Microbiota Intestinal

    nica e estvel e estabelece-se a partir donascimento

    Microbiota: permanentes e transitrios

    400 1000 espcies (30-40 predominantes)

    97% das espcies so anaerbios e 3%anaerbios facultativos

    Microbiota saudvel: grande participaodas bifidobactria e lactobacilos.

  • 8/10/2019 Modelo apresentao tcc.pdf

    4/58

    Microbiota Intestinal

    nica e estvel e estabelece-se a partir donascimento

    Microbiota: permanentes e transitrios

    400 1000 espcies (30-40 predominantes)

    97% das espcies so anaerbios e 3%anaerbios facultativos

    Microbiota saudvel: grande participaodas bifidobactria e lactobacilos.

  • 8/10/2019 Modelo apresentao tcc.pdf

    5/58

    Microbiota Intestinal

    nica e estvel e estabelece-se a partir donascimento

    Microbiota: permanentes e transitrios

    400 1000 espcies (30-40 predominantes)

    97% das espcies so anaerbios e 3%anaerbios facultativos

    Microbiota saudvel: grande participaodas bifidobactria e lactobacilos.

  • 8/10/2019 Modelo apresentao tcc.pdf

    6/58

    Conhecimento da importncia damicrobiota intestinal

    Controle de

    processosinfecciosos

    Microbiota intestinalModulao

    da respostaimunolgica

    Observao das caractersticas da flora

    intestinal normal e saudvel

    Tentativa de

    reestruturaoda flora intestinal

    reposio demicroorganismosbenficos saude:

    probiticos

    substncias queauxiliam ocrescimento demicroorganismosbenficos:prebiticos

  • 8/10/2019 Modelo apresentao tcc.pdf

    7/58

  • 8/10/2019 Modelo apresentao tcc.pdf

    8/58

    Alimento funcional

    Todo aquele alimento ou ingrediente que, almde suas funes nutricionais bsicas, quando

    consumido como parte da dieta usual, produzefeitos metablicos e/ou fisiolgicos e/ouefeitos benficos sade, devendo ser seguropara consumo sem superviso mdica. (Anvisa:

    portaria 398 30/04/1999)

  • 8/10/2019 Modelo apresentao tcc.pdf

    9/58

    Microorganismos vivos que, quandoconsumidos em quantidades adequadas,proporcionam efeito benfico para a

    sade do hospedeiro

    WHO, 2001

    Probiticos

    Definio

  • 8/10/2019 Modelo apresentao tcc.pdf

    10/58

    Ingredientes no digerveis que afetambeneficamente o hospedeiro porestimulao seletiva para o crescimentoe/ou atividade de uma ou de um nmero

    limitado de bactrias do clon, quepodem melhorar a sade do hospedeiro

    Prebiticos

    Definio

  • 8/10/2019 Modelo apresentao tcc.pdf

    11/58

    Simbiticos

    Prebiticos Probiticos

    Simbiticos

  • 8/10/2019 Modelo apresentao tcc.pdf

    12/58

    Probiticos

    bactrias lticas

    bifidobacterias

    Prbiticos

    fibras

    oligossacardeos

    Fermentao no intestino

    Modificao na microbiota atividade microbiana

    composio da microbiota

    Metablitos dos carboidratos cidos graxos de cadeia curta

    gases

    outro metablitos

    Efeitos fisiolgicos

    efeitos locais (coln)

    efeitos sistmicos

    Efeito sobre a sade

    Mecanismo de ao dos probiticos e prebiticos

    Adaptado de Puupponen-Pimia et al, 2002

  • 8/10/2019 Modelo apresentao tcc.pdf

    13/58

    Probiticosprovenientes da dietaPrebiticos

    Inulina

    Oligofrutose

    Intestino delgado

    no digeridos

    no absorvidos

    Efeitos probiticos

    Modulao da microbiota intestinal

    Alterao do metabolismo microbiano Estmulo da imunidade do hospedeiro

    Estmulo na absoro de determinadosnutrientes como o clcio

    Outro possveis efeitos probiticos

    Mecanismo de ao dos probiticos e prebiticos

    Adaptado de Saad, 2006

    Clon

    bifidobactrias endgenas

    bifidobactrias da dieta

    Clon

    Lactobacilos endgenos

    Lactobacilos da dieta

    Lactobacilos

    Clon

    Efeitobifidognico

    Bifidobactrias

  • 8/10/2019 Modelo apresentao tcc.pdf

    14/58

    Prebiticos

  • 8/10/2019 Modelo apresentao tcc.pdf

    15/58

    Alimentos que contm prebiticos

  • 8/10/2019 Modelo apresentao tcc.pdf

    16/58

    Prebiticos

    Os carboidratos so os mais importantes:

    Fruto-oligossacardeos: grau de

    polimerizao 2-60 molculas demonossacardeo (inulina)

    Oligofrutose: 2-20 molculas de

    monossacardeos Outros: glico-oligossacardeos, galacto-oligossacardeos, isomalto-oligossacardeo

  • 8/10/2019 Modelo apresentao tcc.pdf

    17/58

    INSOLVEL INTACTA NO CLONRETENO DE GUA

    AUMENTA

    BOLO FECAL

    PERISTALT

    ISMO

    SOLVELCO2 H2 CH4

    CIDOS GRAXOSCADEIA CURTA

    BACTRIAS

    FERMENTAO

    FUNCIONAL

    Efeitos das Fibras

  • 8/10/2019 Modelo apresentao tcc.pdf

    18/58

    INSOLVEL INTACTA NO CLONRETENO DE GUA

    AUMENTA

    BOLO FECAL

    PERISTALT

    ISMO

    SOLVELCO2 H2 CH4

    CIDOS GRAXOSCADEIA CURTA

    BACTRIAS

    FERMENTAO

    FUNCIONAL

    Efeitos das Fibras

    Prebitico

  • 8/10/2019 Modelo apresentao tcc.pdf

    19/58

  • 8/10/2019 Modelo apresentao tcc.pdf

    20/58

    Efeitos atribudos aos prebiticos

    Repercusses positivas dos fatoresbifidognicos: Estmulo do sistema imunolgico Diminuio nos nveis de bactrias patognicas no

    intestino Melhora da constipao Diminuio da osteoporose Diminuio do risco de arteriosclerose pela

    diminuio da sntese de TG e cidos Graxos

  • 8/10/2019 Modelo apresentao tcc.pdf

    21/58

    Constipao e prebiticos

    Prebitico substrato energtico aumentoda massa bacteriana aumento do peso dasfezes e diminuio do tempo de trnsito intestinal

    diminuio da absoro de lquidos fezes maispastosas

    Enquanto no fermentado efeito osmtico

    aumento da motilidade

  • 8/10/2019 Modelo apresentao tcc.pdf

    22/58

  • 8/10/2019 Modelo apresentao tcc.pdf

    23/58

    Prebiticos e constipao

    Kokke et al., JPGN, 2008=DCRCP em crianas de 1 a 13 anos com constipao (critriosclnicos para entrada, sem definio de tempo, e apenas

    clnicos para avaliao posterior interveno) Grupo 1= mistura de fibra (GOS, inulina, fibra de soja) (65

    crianas) Grupo 2= lactulose (70 crianas)

    Veculo= iogurte por 8 semanasConsistncia das fezes mais macias no grupo 2 (p

  • 8/10/2019 Modelo apresentao tcc.pdf

    24/58

    Os prebiticos podem aumentar a absoro intestinal

    de minerais : clcio e ferro

    Clcio:

    Griffin et al 2002- estudo

    em meninas pberes que

    realizavam ingestoadequada de clcio

    prbitico FOS favoreceu

    absoro de clcio

    associao FOS+ inulina no

    favoreceu absoro de clcio

    Ferro:

    Freitas 2008- estudo em

    ratos com anemia por

    deficincia de ferro

    prebitico inulina- favoreceu

    absoro de ferro

    prebitico oligofrutose-

    favoreceu absoro de ferro

  • 8/10/2019 Modelo apresentao tcc.pdf

    25/58

    Probiticos

  • 8/10/2019 Modelo apresentao tcc.pdf

    26/58

    Bacilos Gram positivos Imveis e no esporulados Catalase negativos No redutores de nitrato

    Fermentadores de glicose

    Bacilos Gram positivos No esporulados, morfologia

    celular bifurcada Fermentao: via especfica

    (frutose-6-fosfatase

    fosfoquetolase)

    Principais probiticos

    Lactobacilos Bifidobactrias

  • 8/10/2019 Modelo apresentao tcc.pdf

    27/58

    Lactobacilos L. acidophilus, L. casei, L rhamnosus, L.reuteri, L. plantarum

    Bifidobactrias B. longum, B. bifidum, B. breve, B. infants

    Cocos Gram Positivo Lactococcus lactis, Enterococcus faecium

    Levedura Saccharomyces boulardii, S. cerevisiae

    Fungos

    Aspergillus orizae

    Exemplos de principais probiticos

  • 8/10/2019 Modelo apresentao tcc.pdf

    28/58

    Critrios para definio de ummicroorganismo como probitico

    Origem humana No patognico

    Resistncia a processamento Estabilidade secreo cida e biliar Adeso clula epitelial

    Capacidade de persistir no TGI Capacidade de influenciar capacidade

    metablica local

    Szajewska et al, 2006

  • 8/10/2019 Modelo apresentao tcc.pdf

    29/58

    Morais, Jacob , 2006.

    O papel dos probiticos e prebiticos na prtica peditrica

    Nmero de artigos indexados no Med-line de 1996 a 2005

  • 8/10/2019 Modelo apresentao tcc.pdf

    30/58

    Morais, Jacob , 2006.

    O papel dos probiticos e prebiticos na prtica peditrica

    Nmero de artigos indexados no Med-line de 1996 a 2005

  • 8/10/2019 Modelo apresentao tcc.pdf

    31/58

    Morais, Jacob , 2006.

    O papel dos probiticos e prebiticos na prtica peditrica

    Nmero de artigos indexados no Med-line de 1996 a 2005

  • 8/10/2019 Modelo apresentao tcc.pdf

    32/58

    Morais, Jacob , 2006.

    O papel dos probiticos e prebiticos na prtica peditrica

    Nmero de artigos indexados no Med-line de 1996 a 2005

  • 8/10/2019 Modelo apresentao tcc.pdf

    33/58

    ro iticos

    Restaurao da permeabilidadeintestinal

    Alterao do metabolismo microbiano

    Competio por nutrientes

    Competio por stios de adeso

    Efeito imunomodelador

    Modulao da microbiota intestinal

    Quebra de protenas no TGI

    DoenasAlrgicasDiarria Outrasdoenas

  • 8/10/2019 Modelo apresentao tcc.pdf

    34/58

    Probiticos eDiarria

    Tratamento da diarriaaguda e persistente

    Preveno da diarriaaguda

    Preveno da diarriapor antibiticos

  • 8/10/2019 Modelo apresentao tcc.pdf

    35/58

    Probiticos eDiarria

    Tratamento da diarriaaguda e persistente

    Preveno da diarriaaguda

    Preveno da diarriapor antibiticos

  • 8/10/2019 Modelo apresentao tcc.pdf

    36/58

    Probiticos eDiarria

    Tratamento da diarriaaguda e persistente

    Preveno da diarriaaguda

    Preveno da diarriapor antibiticos

  • 8/10/2019 Modelo apresentao tcc.pdf

    37/58

    Probiticos eDiarria

    Tratamento da diarriaaguda e persistente

    Preveno da diarriaaguda

    Preveno da diarriapor antibiticos

  • 8/10/2019 Modelo apresentao tcc.pdf

    38/58

    Probiotics in the treatment of acute infectious diarrhea ininfants and children: a systematic review of publishedrandomized, double-blind, placebo-controlled trials.

    Szajewska & Mrukowicz (2001)

    Critrio de incluso para os artigos

    Estudos com crianas sobre tratamento ou

    preveno da diarria aguda

    Ensaios clnicos randomizados, controlados porplacebo e duplo-cegos

    Desfechos: durao da diarria, risco dadiarria durar > 3 dias

  • 8/10/2019 Modelo apresentao tcc.pdf

    39/58

    Probiotics in the treatment of acute infectiousdiarrhea in infants and children: a systematic reviewof published randomized, double-blind, placebo-

    controlled trials Szajewska & Mrukowicz (2001)Efeito do Probitico na durao da diarria

    7 ensaios clnicos (405 probitico e 368 placebo)Dim. durao=-18,2 horas

    4 ensaios -crianas mais jovens e com rotavrus

    Dim. durao = -24,8 horasLactobacilos GG e L. reuteri

  • 8/10/2019 Modelo apresentao tcc.pdf

    40/58

    Probiotics in the treatment of acute infectiousdiarrhea in infants and children: a systematic reviewof published randomized, double-blind, placebo-

    controlled trials Szajewska & Mrukowicz (2001)

    Saavedra

    (1994)

    (n=55)

    Frmula com ou

    sem B. bifidum e S.

    thermophilus

    Idade: 5-24 m

    Institucionalizadas (EUA)

    Interveno: 17 m

    Diarria

    Probitico: 7%

    Placebo: 31%

    P=0.035

    Oberhelman

    (1999)

    (n=204)

    Lactobacillus GG Idade: 6 24 m

    Interveno: 15 m

    Peru (periferia de centro

    urbano)

    - Durao igual dos

    episdios

    - Vantagem nos sem leite

    materno

    Skajewska

    (2001)

    (n=81)

    Lactobacillus GG Idade: 1 36 m

    Institucionalizadas

    Diarria

    Probitico: 6,7%

    Placebo: 33,3%

    Probitico na preveno da diarria

  • 8/10/2019 Modelo apresentao tcc.pdf

    41/58

    Limitations of Probiotic Therapy in Acute, SevereDehydrating Diarrhea

    Costa-Ribeiro et al. (2003)

    Ensaio clnico randomizado duplo cego com placebo

    124 meninos menores de 2 anos internados com diarria gravena Unidade Metablica do Departamento de Pediatria daUniversidade Federal da Bahia

    Interveno: Lactobacillus GG + SRO

    Placebo + SRO

    Resultados: no houve reduo significante da diarria e perdafecal no grupo que recebeu probitico

  • 8/10/2019 Modelo apresentao tcc.pdf

    42/58

    4 meta-anlises

    D Souza et al, 2002

    Cremonini et al, 2002

    Sazawal et al, 2006 Johnston et al, 2008

    Preveno de diarria porantibitico

    risco 2,5 < de diarriano grupo de probiticos

  • 8/10/2019 Modelo apresentao tcc.pdf

    43/58

    Ensaio duplo-cego e randomizado.157 crianas com idade entre 6 e 36 meses hospitalizadaspara tratamento de infeces respiratrias

    Grupo Interveno: Frmula lctea com probiticos (B. lactise S. termophilus) Placebo

    Acompanhamento por 30 dias: incidncia de diarria

    Resultados: Grupo Probitico: 16,3% p = 0,04 Grupo Controle: 31,2%

    A randomized formula controlled trial of Bifidobacteriumlactis and Streptococcus thermophilus for prevention ofantibiotic-associated diarrhea in infants. Correa, Pret,

    Lima, Penna, Nicoli (2004).

    Ensaio duplo-cego e randomizado.157 crianas com idade entre 6 e 36 meses hospitalizadaspara tratamento de infeces respiratrias

    Grupo Interveno: Frmula lctea com probiticos (B. lactise S. termophilus) Placebo

    Acompanhamento por 30 dias: incidncia de diarria

    Resultados: Grupo Probitico: 16,3% p = 0,04

    Grupo Controle: 31,2%

    Epidemiologia

  • 8/10/2019 Modelo apresentao tcc.pdf

    44/58

    0

    20

    40

    60

    80

    100

    120

    140

    160

    180

    1930 1940 1950 1960 1970 1980 1990 2000 2008

    EVOLUO DA MORTALIDADE INFANTIL BRASIL

    Epidemiologia

    30%

    80%

  • 8/10/2019 Modelo apresentao tcc.pdf

    45/58

    Uso de Probiticos emcrianas com diarria

    Podem ser utilizados

    Uso de cepas comprovadamenteeficazes e doses adequadas

    Lactobacillus GG

    Saccharomyces boulardii

    No recomendado

    WHO, 2001 ESPGHAN 2008

    Prebiticos e Probiticos nas Doenas

  • 8/10/2019 Modelo apresentao tcc.pdf

    46/58

    Prebiticos e Probiticos nas DoenasAlrgicas

    Microbiota intestinal nasdoenas alrgicas

    Tratamento de doenasalrgicas

    Preveno de doenasalrgicas

    Prebiticos e Probiticos nas Doenas

  • 8/10/2019 Modelo apresentao tcc.pdf

    47/58

    Prebiticos e Probiticos nas DoenasAlrgicas

    Microbiota intestinal nasdoenas alrgicas

    Tratamento de doenasalrgicas

    Preveno de doenasalrgicas

    Prebiticos e Probiticos nas Doenas

  • 8/10/2019 Modelo apresentao tcc.pdf

    48/58

    Prebiticos e Probiticos nas DoenasAlrgicas

    Microbiota intestinal nasdoenas alrgicas

    Tratamento de doenasalrgicas

    Preveno de doenasalrgicas

  • 8/10/2019 Modelo apresentao tcc.pdf

    49/58

  • 8/10/2019 Modelo apresentao tcc.pdf

    50/58

    Estudo mostrou que crianas de famlias queadotam o estilo antroposfico de vida, com uso

    restrito de antibiticos e vacinao e uso dedieta orgnica apresentam menor incidncia dedoena alrgica e microbiota rica emlactobacilos e bifidobactrias

    Microbiota intestinal nas doenas alrgicas

    Aim et al, 2002

  • 8/10/2019 Modelo apresentao tcc.pdf

    51/58

    Estudo mostrou efeito benfico do uso deprobiticos (L. rhamnosus) em crianas com eczemaatpico e alergia ao leite de vaca (Majamaa & Isolauri,1997)

    Estudo avaliou se o probitico poderia ter efeitoadcional no tratamento convencional da dermatiteatpica em lactentes: 1)grupo recebeu 1 probitico 2)

    grupo recebeu mistura de 4 probiticos e 3) gruporecebeu placebo. O grupo que recebeu 1 probiticoapresentou vantagem em relao aos outros 2 gruposVilljanen et al, 2005)

    Tratamento das doenas alrgicas

    Aim et al, 2002

  • 8/10/2019 Modelo apresentao tcc.pdf

    52/58

    Estudo avaliou o uso de Lactobacillus GG paragestantes no final da gestao e nos primeiros meses

    de vida para seus filhos que apresentavam antecedentefamiliar de atopia. Aos 2 e 4 anos de idade aproporo de lactentes que apresentavam dermatiteatpica foi menor no grupo que recebeu o probitico emrelao ao grupo placebo (Kalliomaki et al, 2001)

    Preveno das doenas alrgicas

    Perspectivas de indicaes de

  • 8/10/2019 Modelo apresentao tcc.pdf

    53/58

    Perspectivas de indicaes deProbiticos, Prebiticos e Simbiticos

    Diarria aguda epersistente

    Preveno da diarriaaguda

    Preveno da diarria porantibiticos

    Preveno da Enterocolite

    necrosante em prematuros Doena inflamatria

    intestinal

    Alergia Alimentar

    Helicobacter pylori Intolerncia lactose

    Constipao Intestinal

    Dermatite atpica

    Cancer de clon

    Sobrecrescimentobacteriano no intestinodelgado

    Outras....

    P b bl l

  • 8/10/2019 Modelo apresentao tcc.pdf

    54/58

    Probiticos: problemas e limitaes

    Shanahan, 2003

    POSSVEIS APLICAES DOS PROBITICOS

    ALERGIA, INFLAMAO, NEOPLASIA E INFECO

    Pouco provvel que um nico probitico

    atue em todas estas condies

    Ponderar uso dos probiticos como

    teraputica coadjuvante

    P b bl l

  • 8/10/2019 Modelo apresentao tcc.pdf

    55/58

    Probiticos: problemas e limitaes

    Shanahan, 2003

    Aspectos que podem gerar confuso..... Evidncias in vitro no predizem eficcia ou

    efetividade;

    Seleo de probitico de acordo com o tipo deindicao;

    Dose e veculo para administrao (dose mnimateraputica: 108 e 10 9 UFC)

    Exigncias quanto a estabilidade (tempo devalidade)

    Combinaes podem conter probiticosantagnicos

  • 8/10/2019 Modelo apresentao tcc.pdf

    56/58

    Ensaio duplo-cego e randomizado 70 crianas indgenas australianas hospitalizadas com idade

    entre 4meses e 2 anos.

    Interveno: Lactobacillus casei cepa GG (5x 109 UFC 3xdiapor 3 dias) Placebo

    Concluso: Lactobacillus GG no alterou a durao da diarria,perda fecal e os escores da diarria no perodo analisado

    Eficcia do Lactobacilos GG in crianas indgenascom diarria aguda: um ensaio clnico randomizado

    Ritchie et al, junho de 2010

  • 8/10/2019 Modelo apresentao tcc.pdf

    57/58

    Parque Indgena do Xingu

  • 8/10/2019 Modelo apresentao tcc.pdf

    58/58

    Dra. Soraia Tahans tahan@uol com brObrigada!!!