Programa de monitoramento de resistncia antimicrobiana de
enteroinfeces bacterianas do Ministrio da Sade Dalia dos Prazeres
Rodrigues Lab. Ref. Nacional de Enteroinfeces Bacterianas
Laboratrio de Enterobacterias e-mail:
[email protected]@ioc.fiocruz.br
Slide 2
SISLAB DE VIGILNCIA EPIDEMIOLGICA DE VIGILNCIA AMBIENTAL EM
SADE DE VIGILNCIA SANITRIA DE ASSISTNCIA Laboratrio de Referncia
Nacional Laboratrios de Referncia Regional Centros Colaboradores
Laboratrios de Referncia Estadual Laboratrios de Referncia
MunicipalLaboratrios de Fronteiras Laboratrios Locais REDES
NACIONAIS
Slide 3
Animais Homem Alimentosgua Microrganismos Meio Ambiente
Sorovares prevalentes de Salmonella spp. caracterizados -
LRNCEB/IOC Sorovares20012002200320042005200620072008* S.
Agona236166181463707546457176 S. Anatum1339691168259351270120 S.
Enteritidis3.1232.2553.3274.2903.1774.36840781.178 S.
Hadar24923112411028917011788 S. Heidelberg502547474355214305371145
S. Infantis128269244169520406375136 S.
Mbandaka238392513546555700738136 S. Panama392905682510821376305155
S. Senftenberg301243294644408373669500 S.
Typhimurium48037943999613809591327663 Outros sorovares
2.3793.8004.3106.3229.1658.46670736.476 Total
8.1619.28310.67913.77017.49517.020157809.773
*Janeiro-Agosto/2008
Slide 8
Evoluo do perfil de resistncia de Salmonella spp. Classes de
drogas 2001 (%) 2002 (%) 2003 (%) 2004 (%) 2005 (%) 2006 (%) 2007
(%) 1 13,928,727,331,723,937,334,1 2 7,632,614,730,321,739,537,4 3
4,49,15,89,27,28,314,6 4 2,03,63,55,13,93,32,3 5
0,72,92,55,13,91,62,8 Total cepas analisadas
1948172118831985250719882678
Slide 9
Evoluo do perfil de resistncia de Salmonella spp. Percentual de
Salmonella spp. resistentes: uma a duas classes de drogas
Percentual de Salmonella spp. multirresistentes
Slide 10
Percentual de resistncia de Salmonella spp a diferentes classes
de drogas. 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007
Slide 11
Nitrofurantoina Cloranfenicol Resistncia de Salmonella spp a
drogas de uso proibido
SOROVAR CLASSES DE DROGAS ANTIMICROBIANAS 1234 5
S.Enteritidis20061443511552 200715575421-4
S.Typhimurium2006171925104 20074745342540 S.Infantis20062921--
2007404--- S.Agona2006345442 200714 745 S.Schwarzengrund2006163311
20073142-1 DISTRIBUIO DA RESISTNCIA ENTRE SOROVARES PREVALENTES DE
SALMONELLA spp.
Slide 14
Distribuio dos marcos de Resistncia Antimicrobiana nos
sorovares prevalentes de Salmonella spp. (AVES) S.Enteritidis
Slide 15
Distribuio dos marcos de Resistncia Antimicrobiana nos
sorovares prevalentes de Salmonella spp. (AVES) FLOR-100% ENR-41,6%
STR-91,6% AMP-50% SSS-50% FOX-8,3 S.Mbandaka
Fagotipos prevalentes de S.Typhimurium: distribuio numrica
Slide 18
Fagotipos prevalentes de S.Enteritidis: distribuio numrica
Slide 19
S.Enteritidis S.Typhimurium
Slide 20
Shigella sp.
Slide 21
Distribuio de sorogrupos de Shigella sp. identificados ESPCIE
ANO 20012002200320042005200620072008* S. dysenteriae1------- S.
flexneri3638112920235434 S. boydii-2--1-1 S. sonnei3726251321233729
SOROTIPO ANO 20012002200320042005200620072008* 1a----3-51
1b12611-262 2a22841012 2926 2b---1021124 3a1-1124 3b-----11
4a--1--11 4c142---1 5----1- 6--1--2 I---6-- II---1-- Sorotipos de
Shigella flexneri identificados *Janeiro-Agosto/2008
Slide 22
Percentual de resistncia de Shigella sp. a drogas clssicas de
uso
Slide 23
Percentual de resistncia de Shigella sp a aminoglcosdeos e
cefalosporinas
HUMANAALIMENTAR
200120022003200420052006200720012002200320062007 A.caviae
219984911-19149-- A.hydrophila 3-44359145-49 A.jandaei --16-257--25
A.media 76424-12861712 A. schubertii --131-----1- A. sobria
1--2-1523255 A.trota -1-1--1-5-1 A.veronii 41494211419121724
Distribuio de Aeromonas sp. por fonte e ano de isolamento
Slide 29
27% 6% 21% 6% 10% 6% SXT SXT,CHO,NAL SXT,NAL TCY TCY,CIP,NAL
TCY,AMK,SXT,CHO TCY,SXT Intermedirio AMK Intermedirio CRO
Intermedirio NIT Perfil de resistncia de Aeromonas sp. Isoladas de
fonte humana meio ambiente
Slide 30
Vibrio sp.
Slide 31
Distribuio de Vibrio sp. por espcie ESPCIE TOTAL V.
alginolyticus 36 V. carchariae 2 V. cincinnatiensis 1 V. cholerae
O1 3 V. cholerae no O1 no O139 92 V. costicola 2 V. diazotrophiaes
1 V. fisheri 2 V. fluvialis 10 V. furnissi 5 V. harveyi 5 V.
mimicus 3 V. natriegenes 5 V. parahaemolyticus 27 V. pelagius 7 V.
vulnificus 1 Vibrio. sp. 9 TOTAL 211
Slide 32
ESPCIE FONTE HumanaAmbienteAlimentoAnimal V. alginolyticus
-10-26 V. carchariae -2-- V. cincinnatiensis -1-- V. cholerae O1
-3-- V. cholerae no O1 no O139 181-10 V. costicola -2-- V.
diazotrophicus ---1 V. fisheri -2-- V. fluvialis 18-1 V. furnissii
-5-- V. harveyi ---5 V. mimicus -3-- V. natriegenes -5-- V.
parahaemolyticus 17-19 V. pelagius -7-- V. vulnificus ---1 V. spp.
-711 Distribuio de Vibrio sp. por fonte
Slide 33
Perfil de resistncia de Vibrio sp. isolado de ambiente e
alimentos
Slide 34
V.alginolyticus V.cholerae no O1 V.parahaemolyticus
Slide 35
Controle adequado/desejado da Cadeia Alimentar Veculos
Agricultura Esgoto e adubo Resduos industriais Produo agrcola
Produo animal Pescado Estocagem Indstria Distribuio Venda no
comercio Coco Consumo
Slide 36
Pensaram que era invencvel e que duraria para sempre. o mesmo
que alguns pensam sobre os antibiticos...
Slide 37
Consideraes Finais A melhoria na qualidade de vida alcanada
pelo homem o tem levado a tentar ultrapassar todas as barreiras,
esquecendo que evoluo implica na adaptao e seleo das espcies e
resistncia antimicrobiana representa um passo evolutivo para os
microrganismos. O uso de antimicrobianos deve ser feito de modo
consciente, porque representa importante ferramenta para o controle
das doenas infecciosas no mundo.