จากดนสฟา นยนา...ลาลบสสวรรค สรรนพนธวาดวยผหญงทชอนยนา เกดวชย ครตนแบบและผสรางแรงบนดาลใจ

ชอหนงสอ : จากดนสฟา นยนา...ลาลบสสวรรค พมพเมอ : 14 ตลาคม 2562 ทระลก : งานพระราชทานเพลงศพ ศ.พล.ต.ท.(หญง) นยนา เกดวชย บทน า ไปรวมงานศพ ศ.พล.ต.โท.ดร.นยนา เกดวชย (1 มกราคม 2500-6 ตลาคม 2562) ทวดไผโรงวว ของบายวนท 15 ตลาคม 2562 ดวยประสบการณของผเขยนมเกยวกบสพรรณหลายกรณ นบแตเดกรนดวยมพอบญธรรมเปนคนไผขาด ศรส าราญ สองพนอง ใหเคยมาบอย ๆ ในอดต ประหนงเปนการมาอกครงในหลาย ๆ ครงจงเหมอนเยยมเยยนบานเกา รวมทงดวยความนบถอ และเคารพในวถ และการด าเนนชวตบางประการตอผเสยชวตคออาจารยนยนา ทงในงานพระราชทานเพลงศพ ใหมหนงสอแจกเลมหนง ทผเขยนไดมาจากนกเรยนต ารวจหญงทานหนง (ในจ านวนหลายๆ คน) ทเดนแจกในงานพระราชทานเพลงศพน กไดเปดอาน แบบผาน ๆ จบความ ซงในหนงสอไดบนทกอารมณ ความรสก และประวตบางสวนจากความทรงจ าผานการเลาเรองของพนอง ลกหลานและบคคลทเคารพนบถอ ซงสะทอนใหเหนวา มมของคนหนงคนจะมหลากหลายมมใหเหน ทงด สข โศรก เศรา อนเปนวถธรรมชาตของมนษย ทมความส าเรจ ผดหวง สมหวง สข ทกข เศรา ผสมกนไป ซงอาจยนยนไดวามองมมหนง คน ๆ หนงอาจไมไดสมบรณเสยทงหมด แตอกนยหนงกไมไดพรองพลาดจนหามมจบไมไดเลย หรอแบบอยางใด ๆ ทจะเปนประโยชน หรอเปนแบบอยางส าหรบการด าเนนชวตได แตไดสะทอนคณคาของการใชชวตและด าเนนชวต อนเนองดวยแบบอยางของวถชวตทจะเปนประโยชนและการด าเนนชวตในองครวมได แตเมอไดอานหนงสองานศพ มสาระนาสนใจในหลาย ประการ ทควรคาแกการน ามาเปนแบบอยางของคนทประสบความส าเรจ ของคนทจะเปนแบบอยางในการด าเนนชวตนายกยอง

ในความส าเรจในแบบอยางของคนส าเรจ คณคาในฐานะทเปนองคความรผานตวหนงสอ ทจะโลดแล นเปนเอกลกษณโดดเดนเปนสงาควรคาแกการจดจ าหรอใหจดจ า จนเปนทมาของหนงสองานศพ เพอการแนะน า น ามาเลาแบงปนสะทอนคดวาเมอไดหนงสอมาผเขยนคดอยางไร ? และน าอะไรมาเลาตอเพอสะทอนใหเหนวา ชวตทนาจดจ า เปนแบบอยาง และสรางแรงบนดาลใจของอาจารยผานการสะทอนเลาเรองจากคนอนเปนอยางไร จงขอรวมบนทกเปนอนสรณแหงความทรงจ ารวมกบทานอาจารยไว ณ ตรงนดวยความนบถอ

ภาพท 1 ภาพหนาตรงภาพจากหนงสองานศพ และภาพในงานบ าเพญกศลศพ ระหวาง 6-14 ตลาคม 2562

(ทมา จากดนสฟา นยนา...ลาลบสสวรรค) นยนา ทมาของชอ ผเขยนสนใจทมาของชอ โดยคตของการตงชอของแตละทไมตางกน หรอตางกนตามแตบรบท ของพนทแตละประเทศ อาท จากพนทเกด จากดารา คนดง จากอดตกษตรย หรอสงเคารพนบถอ งาย ๆ คอชอคนหนง ๆ ลวนมทมา แตจากหนงสองานศพน นาสนใจทวาทมาของชอ ลกทงหมดของครอบครวเกดวชย ในสวนทเปนหญงจะมทมาตรงกบอดตสตรของทานผน า จอมพลสฤษด ธนรตน (พ.ศ.2451-2506) อดตนายกรฐมนตร อดตผน ารฐประหารตอจอมพล ป. พบลสงคราม (พ.ศ.2440-2507) ของประเทศไทย ภายใตประโยควลเดดทถกจดจ า “ขาพเจาขอรบผดชอบแตเพยงผเดยว” ทมผท าการศกษาอนภรรยาของทานไวในชวงทมอ านาจวาสนาวามภรรยาทปรากฏ กวา 81 คน และในแตละคนลวนมดกรนางงาม ดารา หรอมความสวยไมเปนรองใคร ดงมผศกษาเกยวกบเรองนไว เชน จอมพลของหน ๆ (เเดนไทย, ไพโรจน รตตกล,2507) หรอแนวทางการบรหารงานทน าไปสการไดมาซงอ านาจและหน ๆ ทวานน เชน “การเมองระบบพอขนอปถมภแบบเผดจการ = Thailand : the politics of despotic paternalism” (ทกษ เฉลมเตยรณ ,2552) กระบวนการเสรมสรางอ านาจทางการเมองของจอมพลสฤษด ธนะรชต -The process of power consolidation of field Marshal Srisdi Dhanarajata (วรรธกา ตนตรตนไพศาล,2532) แตในการเขยนนผเขยนสนใจอยตรงทวาเชอ ศ.ดร.นยนา พรอมพนองทเปนหญงจ านวนทงหมด 4 คนเนองมาจากสตรงามในอดตนดวยจงเรยกวาชอนมต านานดงทสมาชกในครอบครวไดเขยนเลาถงไววา

“...ชอของพนอง 8 คน ในครอบครวเรา พอจะเอาชอของภรรยาของจอมพลสฤษด ธนะรชต มาตงเปนชอของลกผหญงทง 4 คน โดยพอบอกวา ลกสาวของพอคอพอร หมอง นน และบศ จะตองมหนาตาด ในขณะทผชายพอใชชอนกมวยไทยชอดงมาตงให พชาญ แข และตม สวนผมชวงทเกดมา เปนเดกหนาตาดกวาพนองคนอน พอเลยเอาชอจรงของมตร ชยบญชา พระเอกหนงไทยในต านานมาตงให โดยหวงวาตอไปในภายภาคหนา อาจจะไดเปนดาราสรางชอเสยงใหกบวงตระกลกเปนได...”

ดร.พเชฐ เกดวชย และในความสวยนนกเปนความจรงเมอ มขอมลในหนงสอดวยเชนกนวา อาจารยนยนาเมอเปนนสตคณะรฐศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย เกยรตศพทดานความงามเปนเรองเลาของคนอยหอวา เสยงประกาศตามสายเพอตามบคคลทมาขอพบนยนา ในทก ๆ วนหยดหรอประหนงเปนเรองทตองประกาศตาม จนกระทงเพอนรวมหอสงสยวานยนา หนาตาเปนอยางไร ท าไมประกาศตามบอย ๆ เมอมคนมาขอพบทจดพบของหอ “หมอง สาวสวยแหงชน 13 กอนหนาทเรายงไมรจกหมอง จะไดยนเสยง ยามเฉอย รปภ. ของหอประกาศเรยกดวยเสยงเหนอ ๆ คณนยนา ชน 13 มแขกคราบ แทบทกวน จนอยากจะเหนหนาวาคนชอนยนา ชน 13 นใครนะ...และแมวกบอก...”ไอหมอง”.. “มนา...สาวสวยนเอง จงมหนมมาหาทหอเปนประจ า” (วรพรรณ ชมะโดง 2519) จากขอมลเพอนเลาสะทอนความหลงในอดตยนยนความสวย จงแปลความไดวา ความงามของนยนาในบรบทของอนภรรยาของ จอมพลสฤษด ธนรตน ทพอของอาจารยนยนา จ าประทบใจ และเปนภาพจ า และเปนทมาของการน ามาตงชอบตรจ านวน ทง 4 คน ลวนมาจากความงาม ทเชอมมาถงอาจารยนยนาดวยกระมง ซงเกยรตศพททถกเลาขาน ชอนมทมาเพราะความงาม และพอกอยากใหลกสาวทกคนเปนคนงามตามคนงามในภาพจ าและอดตดวยเชนกน ชอนยนาจงมทมาฉะน

ภาพท 2 บศรา นฤมตร นยนา ถนอมทรพย ดารานกแสดงหญง นางงาม อดตภรรยาของจอมพลสฤษด ธนะรชต อดตนายกรฐมนตร อนเปนทมาของชอ “ลกสาว” ในตระกลเกดวชย จากสพรรณบร (ภาพออนไลน)

แบบอยางจากดน สดาว ในหนงสอมประเดนนาสนใจหลายค าพดจากหลาย ๆ คน แตทผเขยนสนใจดวยอาจมอะไรใกลเคยงกบผเขยนนตรงทค าวา “ครอบครวชาวนา” พรอมประโยคตอไปอกวา “จงหวดสพรรณบร ดนแดนทกนดาร ไมมน าประปา ไฟฟาใช” มความยากล าบาก หากมองในภาพรวมคงไมแตกตางกนในองครวมเกยวกบ

ประเทศไทยในองครวมในชวงเวลาดงกลาว ทคนสวนใหญเปนชาวนา อาชพทางการเกษตร หลายรนยงคงเปนเกษตรกรสบทอดอาชพ บรรพบรษ หลายคนสามารถพลกฟนตวเองกาวขามไปสอาชพใหม วถทางใหม หรอเสนทางของอาชพใหมได เชน การเรยนท าใหคนกาวหนา เรยนปรญญาเพอเปนเจาคนนายคน หรอเรยนปรญญาเพอขามพนอาชพทางการเกษตร แนวคดเหลาน ดงนนหากดวถของการดนรน หรอการยกระดบครอบครวผานการศกษา จงเปนเรองทนาสนใจ และนาน ามาถายทอด ภายใตระบบการศกษาทถกท าใหเชอวาจะเปนกลไกการพฒนาทรพยากรมนษยหรอทนมนษยใหเกดขนได

(๑) ครอบครวมวสยทศน พอเปนชาวนา แมเปนคร การทมลก แปดคนในวถทางการเกษตร ตองเปนครอบครวใหญ เพราะลกเปนปจจยการผลต หรอเปนสวนส าคญของการผลต แตในอกนยหนง คอภาระ หรอการตองดแลสงเสย การทสงพอแม ครอบครว เปดโอกาส หรอสนบสนนใหลกไดเรยนหนงสอ

“...เราเกดในครอบครวชนบท ทองทงยานซอ อ าเภอสองพนอง จงหวดสพรรณบร ถอไดวาเราเปนครอบครวคนโบราณ เพราะมสมาชกรวมสายโลหตเดยวกนมากถง 8 คน อาจารยนยนาเปนคนท 4 ในขณะทผมเปนคนท 6 บานของเราเทาทผมจ าไดเมอเกอบ 60 ป ทแลว เปนบานไมหลงคามงสงกะส มสองหลงเชอมตอกน และมหองครวไทยแยกออกไปตางหากอกหลงหนง เราอยในชนบททเปนทองถนทรกนดารขนานแท ไมมถนน ไมมน าประปาและไมมไฟฟาใช...”

รศ.ดร.ฤาเดช เกดวชย ขอมลประสานเลาเปนเรองเดยวกนกบ ดร.พเชฐ เกดวชยทวา

“...ครอบครวเรา พอ แม และลก 8 คน เกดและเตบโตในทองนา ทบานยานชอทถอวาเปนพนททรกนดารทสดในจงหวดสพรรณบร ขนาดนายบรรหาร ศลปะอาชา อดตนายกรฐมนตรยงออกปากวาในสพรรณบร ยงมพนทแบบนอยอกดวยหรอ นนคอไมมไฟฟา ไมมน าประปาหรอน าบาดาลใช...”

หรอขอมลทเลาสอดประสานกน ของ นพ.วชาญ เกดวชยทวา “....พอพดใหฟงวา หมองเปนลกทน าโชคใหครอบครว เพราะเกดมาในครอบครวจน

ๆ พอมอาชพท านาโดยไมมนาเปนของตวเองและแมเปนครประชาบาลในโรงเรยนวดทบาน โดยทสองทานจบเพยงชน ป.4 เทานน แตกมมานะท างาน จนสามารถสรางบานหลงใหมหลงคามงสงกะสแทนบานหลงคามงจาก เวลาลมพายมาแกวงโอนเอนไปมาเหมอนอย ในเปล และหลงคาเปดจนฝนเขามาน านองเตมบาน และหมองเปนลกคนแรกของพอแมทเกดทบานหลงใหม...”

รวมไปถงค าบอกเลาของเพอนทเลาถงดนกอนเดมททองทงบานยานชอสองพนองทวา “....บานของ ดร.นยนา อยทบานยานชอเขตอ าเภอสองพนองดานตดกบจงหวด

อยธยาครอบครวของเธอมคณแมเปนคร สวนคณพอเปนเกษตรกรหวกาวหนามรถแทรคเตอรเปนของตวเอง...ดร.นยนามาพกอาศยอยกบพสาวของเธอซงเปนครอยทโรงเรยนวดไผ

โรงวว เพอสะดวกในการเดนทางมาเรยนหนงสอทโรงเรยนสองพนองทงโรงเรยนเลกและโรงเรยนใหญ ถาเอยชอ “บานยานซอ” เพอนทกคนจะสายหนากนหมดเพราะเปนหมบานทหางไกลความเจรญมาก บานอยในทงในทาวากนอยางนน หนทางเดยวทจะตดตอกนกคอหนาแลงเดนลดทงนา หนาน าพายหรอแจวเรอผานทงนาขาว เธอบอกวาเวลากลบบานวนหยดเรยน ตองเดนลดทงนาทเกยวขาวแลวเสรจ ตอซงขาวบาดขาเธอเลอดออกรอบขาทงเจบทงแสบ นคอเลอดนกสเพออนาคตของเธอตงแตเดกครบ...”

ดร.โอภาษ บญเสง

ดงนนความยากล าบากจงเปนจดเรมตน และแรงสงใหเกดการขยบกาวไปขางหนา ครอบครวในชนบท กบการใชโอกาสทางการศกษาเลอนชนทางสงคมกบพนทเปดกวางในแบบสงคมไทย ใหเปนคนตนแบบ ตนอยางได ซงอาจสะทอนคดรวมกบงานปยนาถ บนนาค (2528) ในเรอง “การวเคราะหโอกาสในการเลอนชนทางสงคม ในสงคมไทยสมยรตนโกสนทรตอนตน (พ.ศ. 2325-2394)” ทสะทอนคดผานผลการศกษาวา “...สงคมไทยเปนสงคมเปดทบคคลกลมและประเภทตางๆ คอชนชนผปกครองและถกปกครองซงอยในระบบไพร บคคลนอกระบบไพร สมณชพราหมณ ตลอดจนสตรไดมโอกาสเลอนชนทางสงคมแมวาโอกาสของชนชนผปกครองจะมมากกวากตาม...” ทใหขอมลวาสงคมไทยเปนการแบงชนทางสงคม แตในเวลาเดยวกนกเปดโอกาสใหคนในสงคมไดเลอนชนผานระบบปดทไมแขงแรงมากนก ดงแนวคดของกฤษมนต วฒนาณรงค (2553) “....ในอดตการศกษาชวยลดชอง วางทางสงคม นายกรฐมนตร รฐมนตร ผวาราชการจงหวด ผพพากษา อาจารยมหาวทยาลย ทหาร ต ารวจระดบชนนายพล นกบรหารภาครฐและเอกชนระดบสง และวชาชพชนสงอนทตองมคณวฒระดบปรญญาขนไป เชน แพทย วศวกร พวกเขาเหลานนสวนหนงเปนลกชาวไร ชาวนา แมคาพอคารายยอยหรอมาจากครอบครวระดบปานกลางและคอนขางต า ไมมฐานะทางสงคม แตคนเหลานเปลยนฐานะทางสงคมและเศรษฐกจของตนเองไดดวยการศกษาใน มหาวทยาลย... สงคมไทยดงามเพราะเปนสงคมทใหโอกาสเปลยนระดบ ชนชนผานกระบวนการของการศกษา...เพราะการศกษาของไทยในอดตมคณภาพสงแต มราคาไมแพง...ถงแมครอบครวชาวไรชาวนาทมรายไดคอนขางต ากยงพอ อดทนสงลกเรยนมหาวทยาลยได ส าหรบครอบครวระดบกลางยงไมล าบากมากนกส าหรบการส งลกเรยนมหาวทยาลย เพราะรฐบาลอดหนนการศกษาในมหาวทยาลยเพอตองการสรางก าลงคนระดบสง ส าหรบพฒนาชาตบานเมอง...” ซงแนวคดเหตการณแบบนนปรากฏสะทอนคดผานหนงสองานศพนดวย ถงไมไดบอกไวตรง ๆ แตทงหมดคอการสะทอนภาพลกษณของสงคมในชวงทผานมาไดระดบหนงดวยเชนกน (2) ความส าเรจสะทอนทมาและทไป ในหนงสองานศพใหขอมลไมมากเกยวกบอทธพลของการตอส ซงนยหนงสะทอนวาพอสอนเขยนหนงสอ สะทอนวาพอเปนแบบอยาง แตในฐานะทแมเปนครไมสะทอนวาแมมอทธพลแตอยางนอย กเปนแบบอยางในการเรยน การศกษาและชชองใหเหนความส าคญของการศกษาอยางยงยวดดวยเชนกน นอกจากน อทธพลของชอ มาจากพอและการสอสารในยคสมยนน กบความเดดขาด หวกาวหนา เดดขาด ถามองถงวถชนบทยอมเปนการยนยนถงความส าเรจไดเปนอยางด หรอความหาวหาญแบบชายชาตร จงเปนอทธพลของพอน าไปสชอ

(3) มาจากดนคนสดน หากมองวาทองนาคอทเกด บานชอเปนจดเรมตนของชวต รวมทงการสงเสยครงสดทายกบการ กลบไปไวทวดไผโรงวว จดเรมตนของทางเดนและการยางกาว และการคนกลบไปสพนถนแดนเกด ยานชอ จงเปนการสะทอนใหเหนวาจากดนสดน คนกลบ หรอการกลบไปสรากเดม ทวนทบกบอดตทผานมา สะทอนคดเพอยนยนทมาและทไปของอาจารยนยนา ทสวนหนงเปนคนทมฐานจากชนชนลางของสงคม แตในเวลาเดยวกนไดใชความพยายาม ความสามารถ และความมงมน จนกระทงประสบความส าเรจในหนาทการงาน ทเปนทงแบบอยาง แรงบนดาล และความส าเรจในอาชพ การงานและหนาททเกดขน การยกมาจงเปน อนสรณของความทรงจ าในสวนน ทางสในชวต จากหนงสอสะทอนแนวคดไดหลายประการ คอการตอส หรอทางสในชวต ท ศ.ดร.นยนา ด าเนน คอความพยายาม การมเปาหมายชวตทชดเจน ดงกรณครอบครวนมความเชอวาการศกษาจะเปนแบบอยางจะเปนหนทางในการด าเนนชวต ท าใหชวตมหนทางและการขยบกาวไปขางหนาได ยอมจะเปนหนทางทด าเนนชวตไดอยางงดงาม ความอดทนหากดประวตของทานอาจารยทกลาวถงในงานศพ อาจจะเหนวาอาจารยตอส ดนรน เพอการด ารงสถานะของคณแมเลยงเดยว ทมลกสาวเพยงคนเดยว ในวยหกขวบ เสมอนเจาหญงทหลดจากครอบครวทมความสมบรณ วถของความกลา กลาทจะตดสนใจ กลาทจะเผชญกบชะตากรรมของชวต กลาทจะเดนไปขางหนาไมหนหลงกลบมา จงเปนเหมอนทางสของชวต ทดอาจรบหร หรออาจไมเหนหนทางทจะชนะ แตอยางนอยกสามารถบอกไดวา หนทางเหลานของชวตเตมไปดวยอปสรรค คณแมเลยงเดยว ตวคนเดยว “แมรง” หรออกหลายค าทจะถกถาโถมเขามาจากรอบขาง แตทงหมด เปน “ทางส”ในชวต ทอาจารยทานเอง ดนรน ตอส หรอขวนขวาย ดงกรณการเขยนหนงสอต ารางทางกฎหมายจ าหนาย การตงบรษท ท าส านกพมพขนมาเพอเปนตวแทนจ าหนาย ท านองพมพเอง ขายเอง ท าการตลาดเอง ทงหมดยนหยดตอสในเสนทางของตวเอง ทางถอย ทคนเหน แตอกนยหนงเปนทางสของชวตทปรากฏในหนงสอ อาจมผแยงวาคนตายแลวดหมด ผเขยนไมไดรจกสนทสนามกบทานเปนการสวนตว แตกเชอวาตวหนงสอ กบการถกถายทอดเลาเรอง จะมผสมจนตนาการบาง ขอเทจจรงบาง แตทงหมด คอชวต ทเลาดวยชวตและจบดวยชวต แตนยหนงเปฯอนสรณส าหรบชวตตอไป อกนยหนงเปนอนสรณของการด าเนนชวต หรอบนทกชวตดวยความเคารพตอชวตดวยเชนกน

(1) ความเปนผมพลงทางสมอง จากขอมล ศ.ดร.นยนา เปนคนเรยนหนงสอเกง และในความเกงเหลานนไดสะทอนใหเหนวาความฉลาด ความรท าใหการขยบกาวไปเรยนหนงสอ หรอการทครเจรจาใหลก ๆ ไปเรยนหนงสอจงเปนจดเปลยน ของการ มองมมหนงถาเรยนหนงสอไมเกง คนไมสงเสรม ตวผเปนเจาของไมพยายาม การพฒนาตวเอง หรอการสงเสรมกจะไมเกดขน หรอท าใหเกดขนเปนกลไกรวม ดงททานไสลเกษ วฒนพนธ ประธานศาลฎกาไดเขยนค าไวอาลยไววา

“...หมองเปนเดกบานนอกจากสพรรณบรทมความทะเยอทะยานและมแรงบนดาลใจในการสรางความส าเรจใหแกตนเอง อกทงเปนแบบอยางทมพลงปลกเรา สนบสนนพนองใหไฝเรยน จนทกคนประสบความส าเรจในเสนทางอาชพการงาน หมองจงเปนศนยกลางและทรกของครอบครว...”

“...หมองมความจ าพเศษทเขาเรยกวา “โฟโตกราฟฟค เมมโมร (Photographic Memory)” คอไดยนไดฟงอะไร สามารถบนทกจดจ าไวไดอยางถกตองและยาวนานเหมอนกบการบนทกภาพถายไว ท าใหคดวาสมองทมความสามารถพเศษเชนนถาไดเรยนกฎหมายตองประสบความส าเรจแนนอน...”

“...ตอนท เรายายมาเรยนตอ ท โรงเรยนสองพนอง ชนประถมศกษาปท 7 มเดกผหญงตวเลกๆ ตากลม แกมบมคนหนงทเรยนอยหองตดกน รสกไมชอบหนาเพอน...คนนเลย ตอมาภายหลง จงรวา เดกผหญงคนนเอง ทเรยนเกงมาก เปนทรกของเพอน ๆ และสอบไดเปนท ๑ มาตลอด...”

อสระ เสยงเพราะด คณสมบตแตเกดในเรองพลงทางสมองและความสามารถดานการศกษา ท าให ศ.ดร.นยนา น าพาตนเองจากทองทงไปสความส าเรจผานการศกษา เทยบไดงาย ๆ คนเมอจะเขาสกลไกของความส าเรจ บางคนใชการศกษาเปนเครองน า บางคนใชเงนตรา และอ านาจเปนเครองน า ดงนนในชวตหนง ๆ ไมมสตรส าเรจ ส าหรบความส าเรจโดยตรงเสยทเดยวได แตทงหมดสะทอนเพอใหเหนวาความส าเรจเกดขนจากพลงทางสมอง และองคประกอบอน ๆ ดวย

(2) ความอดทน เปนหนทางแหงความส าเรจ อดทน ท า อดทนส บนวถของคน ทตองด าเนนชวต มผด มเศรา เรยกวาไมมสตรส าเรจของชวต ทหนงชวตจะตองผานมนไปใหได ดงนนการตอสทางสจงเกดขนอยางไมทดทอ หรอถดถอย ทงหมดเปนการยกมาเพอถอดรหสตอการยางกาวการด าเนนชวตของ ศ.ดร.นยนา วามพฒนาการและการขยบกาว นยหนงเพอเปนแรงบนดาลใจ นยหนงเพอเปนแบบอยาง และอกนยหนงใหเหนทางสของชวตของคน ๆ หนง เหมอนทคานธ (Mohandas Karamchand Gandhi,2412-2491 ) ท าและเลาเรองการตอสผานวรรณกรรมชวตในเรอง “The Story of My Experiments With Truth” ถกแปลและตพมพในชอภาษาไทยวา “ขาพเจาทดลองความจรง อตชวประวตของมหาตมา คานธ” และถอดประสบการณเปนบทเรยนและบนทกชวต รวมไปถงหลวงวจตวาทการ (พ.ศ.2441-2505) อดตสามเณร อดตมหาเปรยญ เดกวด จากชนบทจงหวดอทยธาน ผพลกชวต ไดใชก าลงความคด ก าลงปญญา เปนทางสใหกบชวต ด ารงต าแหนงหลายต าแหนง เชน เอกอครราชทตไทยในหลายประเทศ อธบดกรมศลปากร รฐมนตรวาการกระทรวงการตางประเทศ รฐมนตรวาการกระทรวงการคลง รฐมนตรวาการกระทรวงเศรษฐการ เปน "ปลดบญชาการส านกนายกรฐมนตร" (เทยบเทาปลดส านกนายกรฐมนตรในปจจบนน ) เปนคนแรก และคนเดยวในประวตศาสตรไทย ในสมยทม จอมพลสฤษด ธนะรชต เปนนายกรฐมนตร (พ.ศ.2501-2506) และทานกเขยน

หนงสอในชอ “ก าลงความคด” (2007) และ “ทางสในชวต” (2006) ไวเปนคตหรอถอดประสบการณของตวเองผานคนอน ดงนนวรรณกรรมชวต ผานความคด หรอคนอนเลาเรองจงมความนาสนใจใหจดจ าและเปนแบบอยางไดดวยเชนกน (3) ความพยายาม ในหนงสอจะเหนวาครอบครว “เกดวชย” เปนผทมความพยายาม และใชความพยายามเปนเครองหมายในการขยบกาวของสมาชกแตละคน รวมไปถงท าใหเปนแบบอยาง หรอสรางแบบในการใชความพยายามท าใหเกด ลมแลวลก พลาดแลวยงพยายามแกไข ใหเกดชองทางและการขยบกาวไปขางหนา นบเปนคณปการตอความจรงในประการหนงท าใหเกดการขยบกาวและด าเนนไปขางหนาได ลกชาวนา ขยนเรยน มสมาชกในครอบครวเปนแบบอยางของกน ความสามคคในครอบครว และการเก อกลซงกนและกน นบเปนการสงตอความพยายามตามคตทางศาสนาอยางทสด

“...ดวยสภาพปญหาทางการเงนท าใหพสาวคนโต พบงอร ไดเรยนจบแค ปกศ.ทโรงเรยนฝกหดครพระนครศรอยธยา แลวกลบมาท างานเปนครทโรงเรยนวดไผโรงวว และเมอผมจบ ม.ศ.3 จากโรงเรยนสองพนองวทยา เขามาเรยนตอทโรงเรยนเตรยมอดมศกษา กตองใชเงนเพมมากขน ท าใหนองชายสชาต ไมไดเรยนตอ หลงจบ ป.4 ทโรงเรยนวดยานซอ ซงเปนโรงเรยนทพวกเรา 8 คน เรยนในชวง ป.1-ป.4 ไดไปเรยนตอ ป.5-ป.7 ทโรงเรยนสองพนอง และตอ ม.ศ.1-ม.ศ.3 ทโรงเรยนสองพนองวทยา โดยพกอยกบพบงอรทบานตดกบวดไผโรงวว แตตองเดนไปโรงเรยนในหนาแลง และพายเรอไปเรยนในฤดน าหลาก...”

นพ.วชาญ เกดวชย ทงหมดทกลาวมาเปนเพยงมมคดแบบคนนอกและมองผานตวหนงสอ ซงอาจเปนวรรณกรรมทางความคดของผใกลชด อาจใช หรอไมใช ไมใชเปาหมายของการเขยนน แตผเขยนอยากสะทอนคดเพอน าไปเปนแบบอยางใหกบคนรนใหม หรอคนรนตอไป รวมทงผเขยนดวยทอาจไมไดหางไกลกบทานอาจารยมากนก “ราก” อนเปนทมาของชวต แตอยางนอยกไดเหนทางเดนของชวตของคน ๆ หนง ทสามารถสรางท าและพฒนาได อายไมใชปญหาและอปสรรค ดงพทธพจนทพระพทธเจากลาววา แมเกดเพยงวนเดยวแตมประโยชน ท าประโยชน ดกวาผเกด 100 ป แตไมไดสรางสรรคสงทเปนประโยชนใด ๆ หากดเสนทางมหาราชทงนโปเลยน อเลกซานเดอรมหาราช หรอสมเดจพระนเรศวร หรอพระบาทสมเดจพระเจาอยหวรชกาลท 5 ไมไดเปนบคคลอายมาก แตสามารถสรางคณปการหรอภาพจ าในบรบททางประวตศาสตรไดดวยเชนกน จงนบเป นคณปการและสงทควรคาแกการจดจ าดวยเชนกน น ามาบนทกเลาในตอนนจงเปนการสะทอนคดภายใตการจดวางและการปรบใหเหนมมคดวาความส าคญอยทการใหความส าคญ มประโยชนอยทการน าไปใชประโยชน ดงนนแบบอยางการด าเนนชวตของผวายชนมจงนบเปนแบบอยางทควรคาแกการจดจ าดวยเชนกน

ภาพท 3 มรดกทางปญญา หนงสอ ต าราทางกฎหมายในนาม ส านกพมพนตนย (ภาพ ออนไลน)

แบบอยางของความเปนคร ในหนงสอสวนใหญของผเขยนจะใหความคด ใหขอมลเขยนไวไมแตกตางกนนก วาปาหมองสอน ปาหมองแนะน า ดงนนความเปนคร ทสอนหนงสอ มาทงชวตจงสะทอนใหเหนวาความส าเรจของอาจารยนยนาจงเปนความส าเรจของชวต และเอาความส าเรจในการด าเนนชวตนนมาเปน “คร” ใหกบคนรนตอไป ดงนนจงสงเกตวาทกคนถกแนะน า ถกเปดโอกาส ใหโอกาส และสงเสรมใหเกดทางสและทางไปของชวต สอนดวยการท าใหด สอนดวยการท าตนใหเปนแบบอยาง น าความส าเรจมาเปฯแบบอยางของการด าเนนชวต ด งพทธพจนทวา “ยถา วาท ตถา การ” พดดวยการท าใหด ดงนนจากขอมลของผทกลาวถง จงเปนการสะทอนประสบการณตรงในฐานะพในฐานะนอง ลกหลาน อาจารยและคนทเกยวของ ทกคนใหขอมลตอความเปนอาจารยผานการเลาถง พดถง ถงความเปนครจนวนาทสดทายของชวต สอนชวตดวยชวต สอนชวตดวยการเขยนชวต ผานชวตจรง ขวตออกแบบไมได แตสามารถด าเนน ท า หรอด าเนนใหชวตกาวไปขางหนาได

“....เมอนองเตบโตและเรมเรยนรความเปนไปของชวตดวยตนเอง นองจงมภาพทแจมชดของพเปนแบบอยาง พหมองเปนพสาวคนสวยของนอง เรยนเกง ยมเกง สนกสนาน บาบอ น าความแปลกใหม ตนเตนมาสครอบครวเราเสมอ ตอนปดเทอมพกลบมาอยบานของเราทสพรรณบร....พหมองเปนคนเรยนหนงสอเกง เขยนเรยงความไดสนกมาก มลายมอสวยงาม เปนระเบยบและเขยนถกตองตามอกขระวธแบบทพอของเราสอนมา นองคดลายมอ หดเขยนหนงสอตามอยางพ จนทกวนนพบอกเสมอวาเรามลายมอเหมอนกนชนดทตวเองยงแยกไมออก...”

ดร.บศรา เกดวชย พฤกษมาศ

“....การท างานของอาหมองท าใหหลานคนนไดเรยนรถงความขยน อดทน ความใสใจในรายละเอยดของการท างาน การท างานในสงทรก การเลอกท างานทเปนประโยชนและมคณคา อาหมองสอนใหเรารจกวธท างานในทก ๆ ดาน ตอนนนเรามกจะงอแง สงานบางไมสงานบาง เพราะเราไมเขาใจอยากไปเทยวเลนมากกวา ท าไปงอนไปบาง แผลงฤทธใสอาเปนประจ า จนกระทงในวนทเราเรมมความคดทจะเตบโต เราอยากเรมท าธรกจของตนเอง ในวนนนวนทเราอาย 23 ป การจะเรมตนธรกจของตนเองไมใชเรองงาย และนอยคนนกทจะเหนดวย และสนบสนน แต “อาหมอง” เปนคนทยนขางเรา สนบสนนเราในทกๆ ดาน ไมวาจะความรการประสานพารทเนอรตาง ๆ รวมไปถงเรองการเงน เพราะ “อาหมอง” จงท าใหหลานคนน สามารถเรมตนธรกจ และท าใหมบรษท เอดดเคชนแนลเทคโนโลย (แอด -แทค) จ ากด มาจนถงทกวนน กอใหเกดงานทมคณคาและสรางประโยชนใหแกผคนมากมาย...”

ดร.พรรณพลาศ เกดวชย “....ดวยเปนผทมความเปนครสงมาก อาจารยนยนา จงเปนนกวชาการทมคณธรรม

ของความเปนคร มความมงมน มจตเมตตา และเอาใจใสตอลกศษยทกคนเปนอยางด ใหเวลากบลกศษยทกคนในการศกษาเลาเรยนใหส าเรจอยางมคณภาพ และใหมความรไปพฒนางานในสวนทตนรบผดชอบ นอกจากนกยงตดตามความกาวหนาของลกศษยอยางสม าเสมอ อาจารยนยนา จงเปนทเคารพรกของลกศษยทกคน...”

คนหลายคนสอนคนแตไมไดท าตนใหเปนแบบอยาง จงเขาท านองจงท าอยางทฉนสอน แตอยาท าอยางทฉนท า แปลวา สอนดวยวาจาได แตสอนดวยการกระท าไมได เราจงเหนคนหามคนกนเหลา แตตวเองยงกนเหลา ดงนนชวต สอนชวตดวยชวต จงเปนชวต เพอใหการขยบกาวของชวตด าเนนหรอกาวไปขางหนาเพอประโยชนส าหรบชวตหนง ๆ ดงนนความเปนครของทานอาจารย จงงดงาม มผกาวเดนตาม และน ามาเปนแบบอยาง รวมทงสอนดวยวาจา สอนดวยการกระท า และสอนดวยภาพลกษณของความส าเรจในฐานะทเปนชวต บนพนฐานของชวตทตองด าเนนและขยบกาวไปขางหนา เราไมรวาวนพรงนจะไปทางไหน หรอเปนอยางไร แตเราสามารถด าเนนและขยบกาวไปขางหนาดวยเปาหมายและอดมการณของชวตไดดวยเชนกน เพราะชวตของความเปนคร จงสอนดวยชวตตอแบบยางและการกาวเดนดวยชวตดวยเชนกน เพราะเราจงมทาน เพราะทานจงมเรา ครของครเปนแบบอยางแกคร คอ ศ.ดร.นยนา เกดวชย

ภาพท 4 พระพทธโฆษาจารย (อนเดย) ผรจนาคมภรวสทธมรรค พระสรมงคลาจารย (เชยงใหม) ผรจนา

คมภรมงคลทปน วรรณกรรมทางพระพทธศาสนากบการถกสงตอผานชวงเวลา (ภาพออนไลน) เกด แก เจบ ตาย สดทายของชวต หากมองยอนเรองเลาของหลายชวต สะทอนถง ศ.ดร.นยนา ท าใหเหนวา คนรก คนหวงใย คนปรารถนา คนเสยดาย แตทงหมดตองการบอกเพยงวา อาจารยเปนอกทานหนงทยนยนหลกการทางพระพทธศาสนา ๆ ทวา “ใด ๆ ในโลกลวนเปลยนแปลง” ในความหมายคอ สงใดทเกดขนสะทอนความเปลยนแปลงของชวต

“...หมองปดบง เรองการเจบปวยของหมองมาโดยตลอด เพอน ๆ ไมระแคะระคายเลย แมแตวนทหมองมารวมประชมกบพวกเรา เพอเตรยมการเรองเปนเจาภาพทอดกฐนของวดไผโรงววในปน เมอ 28 กรกฎาคม ทผานมา วนนนหมองทานอาหารไมได ไดแตบอกเพอน ๆ วา ล าใสไมคอยดทานไดแตอาหารออน ๆ ไมยอมบอกถงเรองอาการเจบปวยใด ๆ ทงสน เราเองกไมทราบสาเหตทแทจรง ไดแตเตอนเพอน ๆ เรองการท างานทหกโหม การพกผอน ดแลตนเอง ไมคดวา จากวนนนแลวเราจะไมไดเหนหนาหมองอกเลย...”

อสระ เสยงเพราะด “....คณแมบอกวาเหนลกมนทเปน ส.ส. แลว มความสขและมก าลงใจจะอยตอ

หลงกเลอกตง คณแมกอยกอยกบลกมนทอก ๖ เดอนกวา แลวคณแมกกลบไปยงทททานมา ทานจากไปอยางสงบทโรงพยาบาลศรราชในเวลาประมาณ ๐๔.๒๐ น. ของเชาวนท ๖ ตลาคม ๒๕๖๒ จากไปทามกลางสมาชกครอบครวเกดวชยและลกมนท เราจบมอกน เราสวดมนตใหกนจนคณแมคอย ๆ หลบไป หลบไปชวนรนดร...”

สทธวรรณ สบรรณ ณ อยธยา ดงนนพระพทธศาสนาจงสอนความไมประมาท และความประมาทเปนหนทางของความเสอมถอย ดง

ประโยคทวา “อปปมาเทน สมปาเทถ” สงใดเกดขนแลว สงนนมการเปลยนแปลงเปนนรนดร ไมเปลยนแปลง ดงนนทกค าบอกเลา ของลกศษย บคคลทเคารพนบถอ ลวนสะทอนความเปลยนแปลง ของชวต เปลยนแปลง

วถแหงธรรมชาต ทเกดขนอยางตอเนองและไมเปลยนแปลงในคราวเดยวกนดวยเชนกน “อาลยแมหมอง นองหมอง พหมอง นาหมอง อาลยปาหมอง” อาลย อาลย ทงหมดสะทอนคดภายใต ความเปลยนแปลง ดงนนอาจารยนยนา จงเปนผยนยนทฤษฎของความเปลยนแปลง หรอวถธรรมชาตของการเปลยนแปลง การไมประมาทหรอสตในทางพระพทธศาสนา จงเปนทางสตอความเปลยนแปลง และเปนทางยบยงตอความเปลยนแปลงนนใหชะลอ ชาลง เปน “สต” สงเหลานจงสะทอนผลออกมาเปนกาเรยนรภายใตกลไกและความเปลยนแปลงนนดวยเชนกน ดงนนแนวคด ตถตา (เปนเชนนนเอง-ธรรมชาต) มความเปนเหตเปนผล (อทปจจยตา-เหตสผล) ชรามรณาปทกขา (ความชรา ปวยไข และมรณะเปนสภาพแหงทกขททนไดยาก) ความเปลยนแปลงเปนนรนดร (อนจลกษณะ) คณคาของงานในชวตแมตวตายแตคงอย ตวตายแตชอยงประดบไวในโลกา ในความหมายคอ ตวตายแตชอยงปรากฏกองโลกา การทอาจารยทานเขยนหนงสอจ านวนมาก เทากบวาตวหนงสออนเปนมรดกทางความร ทางความคด และองคความรยงอยไมไดตาย หรอสญหายไปกบทานอาจารย ดงนนหนงสอจงท าหนาทเลาเรอง เลาขานและสงตออดมการณความคดจากคนสคน จากรนสรน นอกเหนอจากการเขยนหนงสอยงสอนหนงสอ สอนคน พฒนาคน ประหนงเปนการสงตอความคดจากคนสคน จากรนส รน เทยบกบนกปรชญาทางการเมองเชน โสรเกรตส (Socrates,470-399 BC) ในทางรฐศาสตรททานจบการศกษาในสาขานจากจฬาลงกรณมหาวทยาลย เมอ พ.ศ.๒๒๒ เชอวาพฤตกรรมของโสรเกรตส ไดเปนสวนหนงในการท างานและเปนแบบอยางอาจารย คอการสอนหนงสอ เลาความคด สอนปรชญาทางความคด แลวความคดของเขากถกสงตอสศษยและถกจารกดวยศษยผานเพลโต (Plato,427-347 BC) ผานอรสโตเตล (Aristotle,384-322 BC) และกลายเปนอดมคตทางปรชญาทางรฐศาสตร และศาสตรอน ๆ อกมาก เทยบไดกบศาสดาเจาลทธ ไมไดยกอาจารยนยนา ใหเสมอศาสดา หรอเจาลทธ หรอบคคลส าคญ หรอส าคญระดบโลก เพยงแตสะทอนคดจากหนงสองานศพสตวทานภายใตแนวคด “ตายแตไมตาย” หรอตายแตชอยงประดบไวในโลกา ดงกรณพระพทธเจาสอนศษย แลวศษยกจดจ าดวยระบบความจ า เลาตอผานระบบการสอนและเลาเรอง (มขปาฐะ) และกลายเปนองคค วามรคอพระพทธศาสนาจนกระท งปจจบน รวมท งเจาลทธอยางขงจอ (Confucius 551–479 BC) เมงเจอ (Mencius,372–289 BC) ลวนมผลตผลทางความคดทไมไดแตกตางกน หรอบคคลอน ๆ ทถกสงตอเลาตอมาจนกระทงปจจบน ดงนน ศ.ดร.นยนา กเชอวาศษยในชนหลงของทานอนเปนผลตผลของความร ความคด และผลตผลทางปญญา จะถกสงตอไปสสาธารณะรนแลวรนเลาดวยเชนกน หรออกนยหนงองคความรผานหนงสอจะท าหนาทสงตอเปน “มรดก” ทางปญญาไปสคนรนตอ ๆ ไป อยางมรจบ เหมอนคนเสพงานศลป ของ “ วนเซนต แวน โกะ” (Vincent Willem van Gogh,ค.ศ.1853-1890) ผทมพฤตกรรม เฉพาะทอาจเขาขาย “อาการทางจต” หรอความไมปกตทางจต ซงเปนเรองของสขภาพจต ความคด และภาวะทางสงคมในเวลานน จนกระทงการใชอาวธปนเขายงตวเองเขาทางซโครงดานซาย ในวนอาทตยท 27 กรกฎาคม ค.ศ. 1891หลงจากการเขยน "รปทางสามแพรง" (Wheat Field with Crows) (งานชนนอาจจะสอถงการหาทางออก

ใหกบของชวตของเขาเอง ทเปรยบเสมอนทาง 3 สายทมาบรรจบกนท าใหเลอกไมถกวาจะไปทางใดตอ) ซงเปนงานชนสดทายของเขา..” แตงานศลปะของเขา กบกลายเปนมรดกของแผนดนในฐานะศลปนคนหนงทสรางสรรค เทคนคของการใหสในงานศลปะของเขา นบเปนงานทเปนประโยชนแกสงคมสวนรวมในพฒนาการของศลปะรวมสมยนบแตอดตกระทงปจจบน นบเปนคณปการ ทจะพงถกจดจ า ดงนนผลงานหนงสอ องคความรทถกถายทอดไว อาจเปนวรรณกรรมชวต วรรณกรรมทางความคด ทเช อวาจะไดถกสงตอจากรน สรน จากคนสคนใหเปนมรดกของแผนดนดวยเชนกน

“...ส านกพมพนตนย อนเปนงานทอาหมองรกอกงานหนง เพราะเปนงานทสรางคณคาสรางประโยชนใหกบคนทใชหนงสอทอาหมองพฒนาขนมา...”

ดร.พรรณพลาศ เกดวชย

“...ความลกซงของสตปญญา ความสงบลกทางใจ ความกตญญ ความรทสงสมมาซงประกอบดวย ความรก ความปรารถนา อนบรสทธตอหมคณะสานศษย รวมถงผลตผล ต ารากฎหมาย ค าบรรยายทบรรจงฝากไวในโลก คอสงทตดตรงในหวใจของศษยและเพอนรวมงาน...”

ศ.ดร.บญทน ดอกไธสง

“...สงทคณแมชอบมาก คอการเขยนต าราวชาการ หนงสอเลมแรกทคณแมเรยบเรยงออกจ าหนาย คอ ค าอธบายเรยงมาตราพระราชบญญตจราจรทางบก พ.ศ.2522 หนาปกสชมพ จดพมพตอนป 2539 ตอนเหนหนงสอตวเองวางอยบนชนในรานหนงสอ คณแมปลมมาก กระแสความนยมจากเลมแรก ท าใหคณแมท าเลมอน ๆ ตามมาอกมากมาย จนตงบรษท ส านกพมพนตนย จ ากด เปนของตนเอง เลมแรกทจดพมพและจดจ าหนายอยางเปนทางการในนามส านกพมพนตนย คอ ความรเบองตนเกยวกบกฎหมาย ซงขายดแบบถลมทลายจนตองพมพซ าเปนสบ ๆ ครง และหลงจากนน กมหนงสอตามมาเปนอกรอยปก มนทชวยคณแมไดบางเลกนอย เชน ตรวจตนฉบบสงหนงสอตามราน วางบล รบเชค คณแมมความสขมากเวลาเหนใครใชหนงสอและประมวลกฎหมายของเขา มครงหนงเคยนงดละครอยดวยกน แลวมฉากหนงตวละครในเรองประมวลกฎหมายปกลายหนออนของคณแม คณแมแลวภมใจมากมนทเองกภมใจไปดวย การท าส านกพมพนตนย ท าใหคณแมเกบเงนจนซอบานใหมทพทธมณฑลสาย 4 ได บานหลงนมาจากหนงสมองและสองมอของคณแม มาจากน าพกน าแรงของคณแมลวน ๆ คณแมภมใจมาก...”

สทธวรรณ สบรรณ ณ อยธยา “...การมประมวลกฏหมายแพงและพาณชยและประมวลกฏหมายอาญาทรวบรวม

โดยพนต ารวจโทหญง นยนา เกดวชย ในสมยนน ซงเปนประมวลกฏหมายเลมแรกทผเขยน

ไดใชตงแตสมยเปนนกเรยนกฏหมายจวบจนทกวนน...ทกครงทท าหนาทสอนหนงสอจะมประมวลกฏหมายของครนอกหองเรยนทานนอยดวยเสมอ...”

ดร.กมลวรรณ อยวฒนะ

จากหนงสองานศพ จงบนทกสะทอนคดเพอบอกวา “ชวตดบสนเพยงกาย แตชอนนประดบไวเปนมรดกแผนดนมเปลยนแปลง” ดงนนการน าแนวคด เหมอนผเขยนเคยไดยน เจาของส านกพมพสขภาพใจ ทท าธรกจเกยวกบส านกพมพแลวไมประสบผลในเชงธรกจ ไมคมกบการลงทน หลวงพอพทธทาสใหก าลงใจใหท าตอ ดวยเหตผลวา เปนอาชพทเปน “กศล” สรางองคความรผานปญญาใหกบคนอกจ านวนมาก ดงนนการท างานท เปนประโยชนสรางพลงไวใหแผนดนนบเปนคณปการทควรคาแกการจดจ า หากยกบคคลในพระพทธศาสนา อาท พระพทธโฆษาจารย ผแตงคมภรวสทธมรรค และธรรมบท อนเปนระบบคดของคณะสงฆไทยผานวรรณกรรมบาลนอยกระทงปจจบน พระสรมงคลาจารยผแตงคมภรมงคลทปน และอกหลายเลมในฝายเหนอเชยงใหม หรอลวงมาอยางทานพทธทาส กบการขบเคลอนวรรณกรรมทางความคดสสาธารณะผานระรบคดทางพระพทธศาสนาและการตความท าใหพระพทธศาสนาทหลดจากขนบสการเลนกบความคดของคนจากชวงสมยแมกระทงปจจบน ทานนาคเสนและพระยามลนทร ทรวมกนประดษฐสราง “มลนทปญหา-Milindapanha” ใหเปนมรดกของการสนทนากลมนบแตอดต ทานเจาคณปยตโต (สมเดจพระพทธโฆษจารย,ป.อ.ปยตโต) ผรจนาวรรณกรรมทางพระพทธศาสนาจ านวนมาก และทส าคญเชน พทธรรม อาจารยสชพ ปญญานภาพ ผรจนาเรยบเรยงพระไตรปฎกฉบบประชาชนเพอน าคนไปสการศกษาพระพทธศาสนาเชงลกผานพระไตรปฎกฉบบน ทยกมาทงเสรมความทงหมดน ตองการสะทอนเรองคณคาของวรรณกรรมทางความคดผานหนงสอ ทมประโยชนสงตอจากรนสรน จงนบเปนความงดงามทควรคาแกการจดจ า และมองวาจะเปนประโยชน ดงพทธพจนทวา “ภกษทงหลาย จงจารกไปเพอประโยชนสขแหงมหาชนหมมาก” สงใดด มประโยชนจะถกจดจ าเลาขานอยางตอเนองและเปนปจจบน

“...ตามสมการ 0+1 = 1+1+1 = 1+4+01 ซงหมายถงการเดนทางมาแลว = 0+1 = จตกศลผลบญน ามาเกด เปน 1+1+1 = 1 คอปฏสนธวญญาณกศลบวกคณแมจงเทากบหนง

เมอเกดมาเปนมนษยคนหนงแลว ทกคนมสมบตตดตวมาคอ เกด เจบ สงวย และเดนทางสวฎสงสาร อนเปนสมบตของมวลมนษยชาต ซงเปนชะตากรรมของผฉลาดตองขามใหพน เพอตด 0+1 น คอสมการของทกรป ทกนาม ในจกรวาลตอนน...”

ศ.ดร.บญทน ดอกไธสง หรอในประโยคปดของหนงสอ หรอคนทเขยนหนงสอถง ดร.นยนา คนสดทายทเปนพระ เปนเพอน

และเปนคนทฝากฝงไวในยามสน กบพทธพจนแนวคดทางพระพทธศาสนาทวา “...เรามความแกเปนธรรมดา ไมลวงพนความแกไปได เรามความเจบปวยเปนธรรมดา ไมลวงพนความเจบปวยไปได เรามความตายเปนธรรมดา ไมลวงพนความตายไปได

เราจกมความพลดพรากจากของรกของชอบใจทงสน เรามกรรมเปนของตน เราท ากรรมใด ดกตาม ชวกตาม จกตองเปนทายาท ของกรรมนน...”

พระครอนกลปญญากร รองเจาคณะอ าเภอสองพนอง เจาอาวาสวดไผโรงวว จ.สพรรณบร

ในประโยคปดของเรองสะทอนคดดวยระบบคดทางพระพทธศาสนาทสะทอนใหเหนวาใด ๆ ในโลกลวนเปลยนแปลง และในความเปลยนแปลงนนท าใหตองคดตอ และคดตามไปวาชวตตองขยบกาว และกาวเดนไปขางหนา แตการขยบกาวเปนเรองของเหต ปจจย หรอเหตสผล เปนไปตามวถแหงธรรมชาตทเกดขนในพระพทธศาสนาดวยเชนกน และในความเหมอนและความสอดคลองสงเหลานเกดขนอยางตอเนองมรจบและกอใหเกดการขบเคลอนตอความเปนธรรมชาต ทวนคด ยนยนตอหลกการแหงความเปนธรรมชาตในพระพทธศาสนาทวา “เกดขน-ตงอย-ดบไป” เปนอนจลกษณะทมแบบแผนและแนวทางของตวเองอยางชดเจนไมแปรเปลยน เปนเชนนนเอง

ภาพท 5 พธบ าเพญกศลศพพระราชทานเพลงศพ ศ.พล.ต.ท.(หญง) ดร.นยนา เกดวชย

(ภาพออนไลน)

บทสรป การเขยนบนทกจากหนงสองานศพ จงเปนมมหนงทผเขยนไปรวมงานศพ และไดหนงสองานศพมา 1

เลม ไมไดเขยนเพราะวาสนท รจกอาจารยแบบสายใกล แตเพยงเหนวามมชวตของทานอาจารยอาจสรางแรงบนดาลใจ สรางจงหวะของชวต ใหมสสรร จากชอลกสาวทพอชนชอบความงามของ “ดารา-นางงาม” ผานอดตภรรยาอดตทานผน า สการน ามาตงชอลกสาว ซงกคงไมแตกตางจากครอบครวอน ๆ ทมแรงบนดาลใจแตกตางกน พอชอบวถของการตอสแบบมวยไทย น าชอมาตงลกเปนนกมวย ทสะทอนถงการตอสวถของลกผชาย การพฒนาตว พฒนาตนภายใตระบบคดทางการศกษาในชวงเวลานน เรยนหนงสอสง ๆ จะไดเปนเจาคนนายคน “จบแลวไดงานเปนเจาคนนายคน” (เพลง : มหาลย-คาราบาว,2529) หรอระบบคดทเปนชวงสมยเรยนหนงสอจะไดเปนหนทางใหมการท า “ชาวนาหวกาวหนา” (ดร.โอภาษ บญเสง) เปนอกประโยคในหนงสอ มต าแหนงแหงทในการท างาน ในหนงสอมเรองเลาและประเดนทนาสนใจอกหลายกรณ ทงเรองงาน ชวต และการด าเนนชวต ทประสบความส าเรจผานการศกษา และแนวคดกบการมสวนรวมทางการเมองในชวง 14 ตลาคม 2519 จนกระทงถกจบ ทงหมดปรากฏในหนงสอ เลา บนทก สะทอนคดผานคนรจกทาน

อาจารย ซงบนทกผานการเลาเรองตามมมของผประสบ พบ และสมผสกบวถชวต ของอาจารยนยนาโดยตรง แมจะเรยบเรยงอยางไมเปนขนตอน ล าดบตามแบบแผน แตทงหมดเตมไปดวยพลงชวต พลงทะยานชวต และพลงของตวหนงสอทบรรจงรอย เลาเรองจากใจของแตละทาน เชอมตอรวมกนเปน “นยนา เกดวชย” เมอน ามาถอดความเรยงรอยเชอมตอกน จะเหนความงดงามของชวต และทางเดนของชวตของทานอาจารยในแบบฉบบเตมในชอของชวตของคน ๆ หนงทพงประสบ อาจสข ทกข ปนเศรา คละเคลากนไปในแบบของชวต จนไปสบทสรปสดทายของชวตทเปนความส าเรจของทานอาจารยในฐานะพลตรหญง (ทอาจยากในระบบคดของสงคมผชายเปนใหญ-ปตาธปไตย) ทระบบคดพนทส าหรบหญงยงไมไดเปดกวางนก ผานระบบหนเปนพลตรหญงของโรงเรยนนายรอย ทสวนใหญเปนชาย เปนศาสตราจารยหญงทถอวามต าแหนงสงสดของระบบการศกษาไทย และผลงานต ารบ ต าราเปนเครองยนยน ทบคลากรในระบบการศกษาใฝฝนและด าเนนไปใหถง ดงประโยคทปรากฏในหนงสอวา “...ชวตพไมไดอะไรมางาย ๆ กวาจะมค าวา ศาสตราจารย พลต ารวจโทหญง ดร.นยนา เกดวชย...” (ดร.บศรา เกดวชย พฤกษมาศ) รวมทงความส าเรจของผองพนอง ทงเปนแพทย เปนผพพากษา เปนคร เปนผบรหารมหาวทยาลย ทงหมดเปนลกชาวนา ทงหมดมความพยายาม ทงหมดมพลงทางสมองเพอการศกษา มพลงใจของการเปนนกส ดนรน ทงหมดเปนผทไดรบการสนบสนนและโอกาสและใชโอกาสนนสการปนดนใหเปนดาวของความส าเรจตามชอหนงสองานศพน ในสวนการด าเนนชวตของทานอาจารยจงเปนวถทนาตดตามและน ามาเปนแบบอยางของการยางกาวดวยความพยายาม (วายามะ) ความขยนหมนเพยร (วรยะ) ความอดทน (ขนต) ความไมยอทอตออปสรรคใด รวมทงกลาหาญ ทเปนคณแมเลยงเดยว เปนผรเรมสรางงานบนฐานของความเปลยนแปลง และใชความเปลยนแปลง เปลยนผานเปนโอกาส ดงนนชวตแตเรมตน จนวาระสดทายจงเปนชวต ทเปดโอกาสใหเรยนร งดงาม ดเปนแบบอยาง และนาตดตาม

ภาพท 6 หนงสอพระไตรปฎกฉบบ อาจารยสชพ ปญญานภาพ และพทธธรรมโดยสมเดจพทธโฆษจารย

(ป.อ.ปยตโต) กบวรรณชวตทจะถกบนทกไวเปนสวนหนงของกาลเวลา (ภาพออนไลน)

ท งหมดคอชวตของ ศ.พล.ต.ท.(หญง) ดร.นยนา เกดวชย

ทงหมดเปนการสะทอนคดของผเขยนจากหนงสองานศพ และท งหมดสะทอนคดผานชวตและเลาเรองชวตของคนผลาลบหนง คดแบบพระพทธศาสนา มนเปนเชนนนเอง เกดขน ตงอย ดบไป คดแบบชาวพทธ มนเปนเชนน นเอง ตถตา ไตรลกษณ อนจจลกษณะ เปนเชนนนเอง บนทกไวเพอระลก อาลย และสดด

ศ.พล.ต.ท.(หญง) ดร.นยนา เกดวชย ครตนแบบและ ผสรางแรงบนดาลใจ

เอกสารอางอง กฤษมนต วฒนาณรงค (2553) การเปลยนชนชนดวยการศกษา. ไทยรฐออนไลน เมอ 11 ม.ค. 2553 https://www.thairath.co.th/content/58036 ชาญวทย เกษตรศร และคณะ บรรณาธการ. (2536). จอมพล ป.พบลสงครามกบการเมองไทยสมยใหม. กรงเทพ ฯ : มลนธโครงการต าราสงคมศาสตรและมนษยศาสตร.

http://www.openbase.in.th/files/tbpj143.pdf โดม เเดนไทย, ไพโรจน รตตกล. (2507). จอมพลของหน ๆ (2507) : ทกษ เฉลมเตยรณ. (2552). การเมองระบบพอขนอปถมภแบบเผดจการ = Thailand : the politics of despotic paternalism / ; ผแปล พรรณ ฉตรพลรกษ, ม.ร.ว. ประกายทอง สรสข, ธ ารงศกด เพชร เลศอนนต, กรงเทพฯ : มลนธโครงการต าราสงคมศาสตรและมนษยศาสตร. ปยนาถ บนนาค (2528) ในเรอง “การวเคราะหโอกาสในการเลอนชนทางสงคม ในสงคมไทยสมยรตนโกสนทร ตอนตน (พ.ศ. 2325-2394)” จฬาลงกรณมหาวทยาลย. ภาควชาประวตศาสตร มงกฎด า. มรดกจอมพล หน ๆ ของจอมพล. วรรธกา ตนตรตนไพศาล (2532). กระบวนการเสรมสรางอ านาจทางการเมองของจอมพลสฤษด ธนะรชต – The process of power consolidation of field Marshal Srisdi Dhanarajata, วทยานพนธ (อ.ม.)--จฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2532 หลวงวจตรวาทการ.(2006). ทางสในชวต.กรงเทพ ฯ : สรางสรรคบคส. หลวงวจตรวาทการ. (2007).ก าลงความคด.กรงเทพ ฯ : สรางสรรคบคส.