BON BINI NA ANOCHI INFORMATIVO - Censo€¦ · BON BINI NA ANOCHI INFORMATIVO PA TUR MIEMBRONAN DI...

26
BON BINI NA ANOCHI INFORMATIVO PA TUR MIEMBRONAN DI URNA pa cu ELECCION dia 22 September 2017 Presentadornan: mr. Sharin Luydens mr. Janneke Ponsioen 1

Transcript of BON BINI NA ANOCHI INFORMATIVO - Censo€¦ · BON BINI NA ANOCHI INFORMATIVO PA TUR MIEMBRONAN DI...

Page 1: BON BINI NA ANOCHI INFORMATIVO - Censo€¦ · BON BINI NA ANOCHI INFORMATIVO PA TUR MIEMBRONAN DI URNA pa cu ELECCION dia 22 September 2017 Presentadornan: mr. Sharin Luydens mr.

BON BINI NA ANOCHI INFORMATIVO

PA TUR MIEMBRONAN DI URNA pa cu ELECCION dia 22 September 2017

Presentadornan:

mr. Sharin Luydens

mr. Janneke Ponsioen

1

Page 2: BON BINI NA ANOCHI INFORMATIVO - Censo€¦ · BON BINI NA ANOCHI INFORMATIVO PA TUR MIEMBRONAN DI URNA pa cu ELECCION dia 22 September 2017 Presentadornan: mr. Sharin Luydens mr.

Hoofdstembureau (oficina principal electoral)

• Ta consisti di Conseho Electoral + Hoofd Censo

• Tareanan:

- entrega di lista

- control y validez di lista

- numeracion y asignacion di color di lista

- tur otro tareanan den Ordenanza Electoral pa por organisa un eleccion pa miembro di parlamento cu ta neutral, imparcial, secreto y liber.

2

Page 3: BON BINI NA ANOCHI INFORMATIVO - Censo€¦ · BON BINI NA ANOCHI INFORMATIVO PA TUR MIEMBRONAN DI URNA pa cu ELECCION dia 22 September 2017 Presentadornan: mr. Sharin Luydens mr.

Stemdistrict, stembureau y stemlokaal• Aruba ta dividi den 62 Stemdistrict cual cada uno tin su propio stembureau.

• Stembureau ta consisti di:

- 1 presidente (voorzitter/ eerste (1ste) lid)

- 2 miembro (tweede (2de) en derde (3de) lid)

- 2 miembro suplente

BREAK:Si un miembro tuma break e presidente ta apunta un miembro suplente pa tuma e trabou over. Si e presidente tuma break e 1ste lid ta tuma over pa e presidente. Y si no tin miembro pa apunta pa un of otro motibo, ta apunta un votador.

• Stemlokaal ta e luga na unda e stembureau ta sinta. Por ehempel:

- Districto di vota 1 (Stemdistrict)

- Stembureau 1 ta consisti di e miembronan di e urna ey (Stembureau)

- Ta sinta na Centro di Bario Noord (Stemlokaal)

3

Page 4: BON BINI NA ANOCHI INFORMATIVO - Censo€¦ · BON BINI NA ANOCHI INFORMATIVO PA TUR MIEMBRONAN DI URNA pa cu ELECCION dia 22 September 2017 Presentadornan: mr. Sharin Luydens mr.

Bijzonder stembureau A en B• Ademas di e 62 stemdistrict tin:

• 2 urna ambulante cu ta sinta na unda hendenan no tin posibilidad pa yega na e urnaen caso di ta sera, of ta den hospital of ta den casnan di anciano cu ta cay bou di SABA.

• Stembureau A ta sinta na:

- KIA (por lo menos 1 ora)

- Politiewacht Sta. Cruz (por lo menos 30 minuut)

- Politiewacht Noord (por lo menos 30 minuut)

- Hospitaal (por lo menos 4 ora)

• Stembureau B ta sinta na:

- Centro di Cuido St. Nicolaas (por lo menos 3 ora)

- Huize Maristella (por lo menos 3 ora)

- San Pedro- en St. Michaels-paviljoen (por lo menos 3 ora)

4

Page 5: BON BINI NA ANOCHI INFORMATIVO - Censo€¦ · BON BINI NA ANOCHI INFORMATIVO PA TUR MIEMBRONAN DI URNA pa cu ELECCION dia 22 September 2017 Presentadornan: mr. Sharin Luydens mr.

Tareanan importante en general di cada urna

• Percura pa e votador cu presenta na cada urna por vota sin ningunproblema y conforme ley.

• Conteo preciso di e votonan

• Informa oficina principal di e resultado preliminar di cada partido

• Traha e 2 processen-verbaal di e urna y trece esaki hunto cu e boekidi stemopneming pa oficina principal (Hoofdstembureau).

• Empaketa e materialnan conforme ley back den e maleta y trece esakitambe na oficina principal.

5

Page 6: BON BINI NA ANOCHI INFORMATIVO - Censo€¦ · BON BINI NA ANOCHI INFORMATIVO PA TUR MIEMBRONAN DI URNA pa cu ELECCION dia 22 September 2017 Presentadornan: mr. Sharin Luydens mr.

Tareanan prome cu 8:00 or

• 06:00 or presidente ta bin busca maleta (stemkoffer).

• Stemdistrict 1 pa 45 • Bijzonder stembureau A cu B Na Oficina principal Censo

Schoolstraat 2(remarke e miembronan di stembureau A cu B ta topa otro na Censo!)

• Stemdistrict 46 pa 62 Na HBK St. Nicolaas

07:00 or Tur miembronan mester ta presente na nan respectivo urna. Yena e ora cu e trabounan a cuminsa na e proces-verbaal naletter A.

6

Page 7: BON BINI NA ANOCHI INFORMATIVO - Censo€¦ · BON BINI NA ANOCHI INFORMATIVO PA TUR MIEMBRONAN DI URNA pa cu ELECCION dia 22 September 2017 Presentadornan: mr. Sharin Luydens mr.

Tareanan prome cu 08:00 orNa yegada di e urna mester check lo siguiente:

• Specimen di e stembiljet na entrada di e stemlokaal (na e porta/entrada pa tur hende por wak esaki)

• Poster di reglanan di urna

• Mobilario:A. Hekkinan (afsluithekken entre e parti di e local na unda e presidente y miembronan ta sinta y na unda e publico ta)B. 1 mesaC. 5 stoelD. buzon(nan) (stembus(sen))E. hokkinan pa vota ( mester tin den cada hokki 2 potlood cora y 1 staat van inlichtingen (informacion pa e votador)

• Materialnan den e maleta:

- Registro di votadornan di e urna (uittreksel kiezersregister)

- Ordenanza Electoral (Kiesverordening en Kiesbesluit)

- Pakinan seya di stembiljetten (cada paki tin 100 stembiljet)

- Controla e lista di stembenodigdheden (e.o. 3 turflijsten, stempel onbruikbaar, calculator, pen paperclips, elastiek, proces- verbaal(2x) etc.)

Pa mas tarda 07:15 or Hoofdstembureau ta wordo avisa si en caso:

• NO TIN ENTRADA PA E STEMLOKAAL

• CU FALTA MIEMBRO (SUPLENTE) DI URNA

• CU FALTA MATERIAL

7

Page 8: BON BINI NA ANOCHI INFORMATIVO - Censo€¦ · BON BINI NA ANOCHI INFORMATIVO PA TUR MIEMBRONAN DI URNA pa cu ELECCION dia 22 September 2017 Presentadornan: mr. Sharin Luydens mr.

Tareanan prome cu 08:00 or• Stembus:

• Controla e stembus door di habri esaki y wak si e ta bashi.

• Pone e dos slot na dje.

• Un yabi ta keda cerca e presidente y uno cerca e miembro di mas edad. Yena e nomber di e miembro di urna cu ta keda cu e di dos yabimesora den e proces-verbaal na letter C.

• Stembiljetten:

• Habri tur e pakinan di stembiljetten y conta esakinan. Tur e pakinan ta seya na 100 pa cada paki.

• Yena e cantidad di stembiljetten di biaha den proces-verbaal na letter D y letter J sub a.

8

Page 9: BON BINI NA ANOCHI INFORMATIVO - Censo€¦ · BON BINI NA ANOCHI INFORMATIVO PA TUR MIEMBRONAN DI URNA pa cu ELECCION dia 22 September 2017 Presentadornan: mr. Sharin Luydens mr.

Materiaal cu mester tin riba mesa pa cada miembro di urna• Cerca e presidente di cada urna:

- Stembiljetten

- Turflijst di stembiljetten cu a wordo duna/

Turflijst di votadornan cu a nenga di tuma un stembiljet

- Kiesverordening/ kiesbesluit

- Caarchi voto blanco (5x)

- Proces-verbaal (2x)

- Stempel ONBRUIKBAAR

• E di dos miembro di urna (2de lid):E registro di votador di e urna (uittreksel uit het kiezersregister)

• E di tres miembro (3 de lid):Turflijst pa anota cuanto stembiljet a wordo hinka den e buzon. E buzon mester dilantiunda e di tres miembro ta sinta.

9

Page 10: BON BINI NA ANOCHI INFORMATIVO - Censo€¦ · BON BINI NA ANOCHI INFORMATIVO PA TUR MIEMBRONAN DI URNA pa cu ELECCION dia 22 September 2017 Presentadornan: mr. Sharin Luydens mr.

VOTACION 08:00 or pa 19:00 or

• Ta cuminsa exactamente 08:00 am.

• E miembronan di urna ta cuminsa vota prome.

• Otro urna apunta riba bo caarchi voto? Si abo, como miembro di urna, ta poni pa vota na un otro urna (otronr. stemdistrict) cu no ta esun cu bo ta miembro di dje, bo ta vota nae urna ey mes cu bo ta miembro di dje. Ta anota esaki den e proces-verbaal na letter F y letter I sub a.

• Ora caba, ta laga e votadornan pasa pa vota.10

Page 11: BON BINI NA ANOCHI INFORMATIVO - Censo€¦ · BON BINI NA ANOCHI INFORMATIVO PA TUR MIEMBRONAN DI URNA pa cu ELECCION dia 22 September 2017 Presentadornan: mr. Sharin Luydens mr.

Kiko e votador mester tin pa por vota?

• E votador mes en persona MESTER ta presente.

• Caarchi di voto

• Legitimacion valido:

- ID VALIDO di Aruba

- Rijbewijs VALIDO (rijbewijs saca den Reino) ATTENCION!!! Controla bon si e datosnan riba e rijbewijs nobo di Aruba ta klop cu e caarchi di voto.

- Paspoort HULANDES VALIDO

(remarke: caarchi AZV no ta un medio di legitimacion)

11

Page 12: BON BINI NA ANOCHI INFORMATIVO - Censo€¦ · BON BINI NA ANOCHI INFORMATIVO PA TUR MIEMBRONAN DI URNA pa cu ELECCION dia 22 September 2017 Presentadornan: mr. Sharin Luydens mr.

Proceso di votacion

• Votador ta bin cerca e presidente y dune: 1. Caarchi voto2. LEGITIMACION VALIDO (ID, rijbewijs of paspoort)

• presidente ta identifica e persona bon pa medio di ID y caarchi voto

• presidente ta menciona den voz halto• e number unico ----------------------------------->

• ATENCION!!! Corda controla prome si e votador tin cu vota na bo urna!! ------------->

13

Page 13: BON BINI NA ANOCHI INFORMATIVO - Censo€¦ · BON BINI NA ANOCHI INFORMATIVO PA TUR MIEMBRONAN DI URNA pa cu ELECCION dia 22 September 2017 Presentadornan: mr. Sharin Luydens mr.

Continuacion• E di dos miembro (2de lid) ta menciona den voz halto e NOMBER di e votador cu ta para na e number cu a wordo

menciona.

• E presidente ta controla si e nomber ta cuadra cu esun riba e caarchi voto y si ta asina ta bisa: CORECTO of JA

• E di dos miembro ta pone su paraaf dilanti di e number

• E presidente ta duna e votador e ora su stembiljet y ta marca esaki den e turflijst aantal uitgereikte stembiljetten.

ATTENCION!!!

-Si e votador NO kier tuma e stembiljet ta marca esaki den e turflijst WEIGERDE TE ONTVANGEN.

-Si e votador no sigui regla ta KITA E STEMBILJET Y HACI ESAKI ONBRUIKBAAR.

-Si e VOTADOR NO KIER DUNA E STEMBILJET BACK TA YENA E NOMBER DEN e proces-verbaal na letter G y e total na letter J sub e.

14

Page 14: BON BINI NA ANOCHI INFORMATIVO - Censo€¦ · BON BINI NA ANOCHI INFORMATIVO PA TUR MIEMBRONAN DI URNA pa cu ELECCION dia 22 September 2017 Presentadornan: mr. Sharin Luydens mr.

Continuacion• Manera cu e votador haya e stembiljet e mester bay di biaha den un

hokki bashi

• E ta vota door di marca UN bala blanco cu e potlood cora.

• E ta sali di e hokki cu e stembiljet sera y deposita esaki de inmediatoden e buzon. ATTENCION!!! Si esaki NO pasa y habri stembiljet pa mustra hendeMESTER HACI ESAKI ONBRUIKBAAR(NO USABEL) MESORA!! Tin cu kitaesaki di e votador y stempel e stembiljet ONBRUIKBAAR.

• E di tres miembro (3de lid) ta controla si e firma di e presidente di ER ta riba e stembiljet. Ta marca tur stembiljet deposita den buzonden e turflijst in de stembus gestokenstembiljetten.

15

Page 15: BON BINI NA ANOCHI INFORMATIVO - Censo€¦ · BON BINI NA ANOCHI INFORMATIVO PA TUR MIEMBRONAN DI URNA pa cu ELECCION dia 22 September 2017 Presentadornan: mr. Sharin Luydens mr.

Tareanan despues di 19:00 or

• 19:00 or exacto presidente ta anuncio cierre di votacion.

• Si tin votador para na e porta ta laga un miembro di urna para tras di e delaster hende na porta. Esunnan aki so por vota ainda.

• Despues di e delaster votador ta seya e sleuf di e buzon.

• Votadornan por keda den e parti destina pa publico (patras di e hekkinan) pa conteo di voto. (Esaki tanten cu NO TA STROBA!)

16

Page 16: BON BINI NA ANOCHI INFORMATIVO - Censo€¦ · BON BINI NA ANOCHI INFORMATIVO PA TUR MIEMBRONAN DI URNA pa cu ELECCION dia 22 September 2017 Presentadornan: mr. Sharin Luydens mr.

Tareanan prome cu conteo:

• Proces-verbaal letter I:

• Sub a: Yena caba ( zie sheet 10) bou di letter F.

• Sub b: Conta e cantidad di votadornan cu a presenta y cu tin paraafdilanti nan nomber den e registro di votador (uittreksel kiezersregister) y yena esaki na letter I sub b.

• Conta e cantidad di votadornan cu NO a presenta y cu NO tin paraafdilanti nan nomber den e registro di votador (uittreksel kiezersregister) y yena esaki na letter I sub c.

• Scirbi e cantidad di parafen riba e uittreksel di e kiezersregister y firma esaki. Despues pone e uittreksel den e enveloppe destina pa esaki y seya esaki cu e zegeltape.

17

Page 17: BON BINI NA ANOCHI INFORMATIVO - Censo€¦ · BON BINI NA ANOCHI INFORMATIVO PA TUR MIEMBRONAN DI URNA pa cu ELECCION dia 22 September 2017 Presentadornan: mr. Sharin Luydens mr.

Tareanan prome cu conteo:• Proces-verbaal letter J:

- Sub a: Yena caba ( zie sheet 8) bou di letter D.- Sub b: Conta e cantidad di stembiljet cu NO a wordo usa. Yena esaki na letter J sub b. Empaketa esaki y seya esaki cu zegeltape.- Sub c: Wak e cantidad riba e turflijst di voorzitter aantal uitgereikte stembiljetten y yena esaki na letter J sub c. - Sub d: Conta e cantidad di stembiljet cu a wordo kita for di e votador (paso e no a sigui e reglanan) y cu a wordo gestempel

ONBRUIKBAAR. Yena esaki na letter J sub d. Empaketa esaki y seya esaki cu zegeltape - Sub e: E ta yena caba (zie sheet 14) bou di letter G. Hendenan cu a nenga di duna e stembiljet back. - Sub f: Wak e cantidad di stembiljet cu a wordo deposita den e buzon riba e turflijst di e 3de lid.

• Proces-verbaal letter K:Turflijst voorzitter (e di dos parti, full abou). Yena e cantidad di votador cu a nenga di tuma un stembiljet.

• Proces-verbaal letter L:E cantidadnan menciona den letter I, J y K ta wordo anuncia na e publico.

• Proces-verbaal letter M: haci caba (sheet 17)

• Proces-verbaal letter N:Conta e CAARCHINAN di voto, empaketanan y seya nan. E otro documentonan a wordo empaketa y seya caba.

• Proces-verbaal letter O:Si tin bezwaren di e votadornan presente menciona esaki na letter O

18

Page 18: BON BINI NA ANOCHI INFORMATIVO - Censo€¦ · BON BINI NA ANOCHI INFORMATIVO PA TUR MIEMBRONAN DI URNA pa cu ELECCION dia 22 September 2017 Presentadornan: mr. Sharin Luydens mr.

Conteo di voto total:

• Proces-verbaal letter P:

• Despues di e tareanan menciona anteriormente POR tuma pauze di maximo 1 ora prome cu habrie buzon (Esaki NO ta RECOMENDABEL). NO MAG di laga e stembus su so. Mester keda den stemlokaal. Si tuma pauze menciona esaki na letter P.

• Habri e buzon y bolter esaki y shuffle tur stembiljet door di otro. Despues conta e cantidad di stembiljetten y yena esaki tambe na letter P.

Proces-verbaal letter Q:

• Pone tur stembiljetten di cada partido apart y conta e total di esaki. Tambe pone e (posibel) votonan invalido apart.

• Yama Hoofdstembureau y informa e resultado preliminar. Despues participa e resultado na e publico.

19

Page 19: BON BINI NA ANOCHI INFORMATIVO - Censo€¦ · BON BINI NA ANOCHI INFORMATIVO PA TUR MIEMBRONAN DI URNA pa cu ELECCION dia 22 September 2017 Presentadornan: mr. Sharin Luydens mr.

Conteo di voto pa cada candidato

Proces-verbaal letter Q:

• E presidente ta tuma pa cada lista, cuminsando for di lista 1 te cu 8, cada stembiljet den su man. E ta wak esaki y ta menciona pa cadastembiljet e number y nomber di e candidato cu a haya e voto. Asinae ta sigui pa cada lista y cada voto. E miembro di mas edad ta controlaesaki.

• Mientras tanto e di dos y tercer miembro (of suplentenan) ta turf cada voto den e boeki grandi di stemopneming. Haci esaki cu cautelay precision.

20

Page 20: BON BINI NA ANOCHI INFORMATIVO - Censo€¦ · BON BINI NA ANOCHI INFORMATIVO PA TUR MIEMBRONAN DI URNA pa cu ELECCION dia 22 September 2017 Presentadornan: mr. Sharin Luydens mr.

Votonan invalido• Proces-verbaal letter R:• Votonan invalido:

Sub a: Stembiljet cu no ta oficial (bijv. Specimen etc.)

Sub b: Stembiljet cu niun bala a wordo yena cora (blanco stembiljet)

Sub c: Stembiljet cual tin mas cu 1 bala cu a wordo yena cora

Sub d: Stembiljet cu e bala NO a wordo yena cu potlood cora

Sub e: Stembiljet cu cualkier remarke of indicacion

Sub f: Stembiljet cu no tin e firma oficial di e voorzitter (casi nunca ta sosode)

---------------------------• Stembiljet cu punta, strepi, scheur, vlek di e potlood etc.

SI TA VALIDO!!!!

• Strepi, flecha etc. pa haci duidelijk ken nan kier vota p’eTAMBE TA VALIDO!!!

• E stembureau ta dicidi over di e invalidez despues cu e presidente a wak esaki. Ta turf e votonan invalido patras den e boekidi stemopneming. E presidente ta anuncio pa cada voto invalido e razon di invalides. Si e publico pidi pa wak esaki pormustra esaki di lew. PUBLICO NO MAG DI TOUCH NINGUN MATERIAL.

• Conta e total di votonan invalido y yena esaki tambe den proces-verbaal na letter R21

Page 21: BON BINI NA ANOCHI INFORMATIVO - Censo€¦ · BON BINI NA ANOCHI INFORMATIVO PA TUR MIEMBRONAN DI URNA pa cu ELECCION dia 22 September 2017 Presentadornan: mr. Sharin Luydens mr.

Cantidad di votonan valido:

• Proces-verbaal letter S (ta un sommetje)

• Yena e cantidad di stembiljet cu a wordo haya den e buzon(wak bou letter P) (………)

• Yena e cantidad di votonan invalido (wak bou letter R) (.……..) -

• Total votonan valido = (………)

22

Page 22: BON BINI NA ANOCHI INFORMATIVO - Censo€¦ · BON BINI NA ANOCHI INFORMATIVO PA TUR MIEMBRONAN DI URNA pa cu ELECCION dia 22 September 2017 Presentadornan: mr. Sharin Luydens mr.

Establece e resultado den e Proces-verbaal:• Proces-verbaal letter T:• Yena e resultado di e boeki di stemopneming na letter T.• Yena e total di voto tambe pa cada lista.

• Si tin un diferencia cu loke a duna como resultado preliminar yamaHoofdstembureau back y informa esaki.

• E siguiente resultado ta wordo anuncia na e publico presente:- Voto total pa partido- Voto total pa cada candidato

• Proces-verbaal letter U:• Si tin bezwaren di e votadornan presente menciona esaki na letter U

23

Page 23: BON BINI NA ANOCHI INFORMATIVO - Censo€¦ · BON BINI NA ANOCHI INFORMATIVO PA TUR MIEMBRONAN DI URNA pa cu ELECCION dia 22 September 2017 Presentadornan: mr. Sharin Luydens mr.

Empaketa y seya tur materiaal necesario:Proces-verbaal letter V:

• Empaketa y seya e votonan invalido y pone e number di districto y cantidad di stembiljet

• Empaketa y seya e votonan valido pa cada lista. Pone e number di e lista, e cantidad di voto y e number di districto.

(Remarke: si tabata tin cambio den e constelacion di e urna, p.e. e di 2 miembro a fungi como presidente di 13:00 pa 16:00 or, yena esaki den proces-verbaal na letter W)

• Pone tur materiaal den e maletanan back. Pone e 2 Proces-verbaal den e enveloppedestina pa e proces-verbaal.

• Ta trece e materiaal back pa Censo hoofdkantoor. E maleta ta wordo entrega na e trahador di Censo. E telefoon tambe apart.

• E enveloppe cu e 2 proces-verbaal y e boeki di stemopneming ta wordo entrega na e presidente di Electorale Raad.

24

Page 24: BON BINI NA ANOCHI INFORMATIVO - Censo€¦ · BON BINI NA ANOCHI INFORMATIVO PA TUR MIEMBRONAN DI URNA pa cu ELECCION dia 22 September 2017 Presentadornan: mr. Sharin Luydens mr.

Puntonan di atencion• Solamente votadornan cu limitacion fisico por pidi presidente pa wordo compaña

door di un persona di confianza (e acompañante NO mester ta un persona cu derecho di vota!). Ley conoce solamente yudansa pa limitacion fisico. Personanancu limitacion mental no por haya ayudo. (art. 63 Kiesverordening)

• Votador por bisti T-shirt/pechi/button di e partido di su preferencia. No por bin cu NINGUN otro material di campaña den urna (e.o. bandera, pancarta, foto, etc.). Esaki NO ta permisibel. (art. 66 Kiesverordening)

• Si tin of ta premira algun problema den urna, tuma contacto cu Hoofdstembureau. Nos lo tuma contacto cu polis.

• Den caso cu situacion di disturbio, SEMPER consulta cu Hoofdstembureau promedi tuma decision di schors zitting. Si ta schors zitting, e votacion ta sigi te e diasiguiente. Esey mester wordo preveni.

25

Page 25: BON BINI NA ANOCHI INFORMATIVO - Censo€¦ · BON BINI NA ANOCHI INFORMATIVO PA TUR MIEMBRONAN DI URNA pa cu ELECCION dia 22 September 2017 Presentadornan: mr. Sharin Luydens mr.

PREGUNTA????

26

Page 26: BON BINI NA ANOCHI INFORMATIVO - Censo€¦ · BON BINI NA ANOCHI INFORMATIVO PA TUR MIEMBRONAN DI URNA pa cu ELECCION dia 22 September 2017 Presentadornan: mr. Sharin Luydens mr.

FINAL• Pa haya e powerpoint aki

subi www.censo.aw/

Verkiezingen 2017/

Algehele handleiding verkiezingen/

Powerpoint Leidraad papiamento

Danki pa bo atencion!!

27