หลกัสูตรปรัชญาดุษฎบัีณฑิต

สาขาวชิาปฐพศีาสตร์และส่ิงแวดล้อม (หลกัสูตรปรับปรุง พ.ศ. 2555)

1

หลกัสูตรปรัชญาดุษฎบีัณฑิต สาขาวชิาปฐพศีาสตร์และส่ิงแวดล้อม

หลกัสูตรปรับปรุง พ.ศ. 2555 ช่ือสถาบันอุดมศึกษา มหาวทิยาลยัขอนแก่น ภาควชิา พืชศาสตร์และทรัพยากรการเกษตร คณะเกษตรศาสตร์ และบณัฑิตวทิยาลยั ประธานหลกัสูตร รศ.ดร.พชัรี แสนจนัทร์

หมวดที ่1. ข้อมูลทัว่ไป 1. รหัสและช่ือหลกัสูตร

ภาษาไทย: หลกัสูตรปรัชญาดุษฎีบณัฑิต สาขาวชิาปฐพีศาสตร์และส่ิงแวดลอ้ม ภาษาองักฤษ: Doctor of Philosophy Program in Soil Science and Environment

2. ช่ือปริญญาและสาขาวชิา ช่ือเตม็ (ภาษาไทย) : ปรัชญาดุษฎีบณัฑิต (ปฐพีศาสตร์และส่ิงแวดลอ้ม) ช่ือยอ่ (ภาษาไทย) : ปร.ด. (ปฐพีศาสตร์และส่ิงแวดลอ้ม) ช่ือเตม็ (ภาษาองักฤษ): Doctor of Philosophy (Soil Science and Environment) ช่ือยอ่ (ภาษาองักฤษ) : Ph.D. (Soil Science and Environment)

3. วชิาเอกหรือความเช่ียวชาญเฉพาะหลกัสูตร ปฐพีศาสตร์และส่ิงแวดลอ้ม

4. จ านวนหน่วยกติทีเ่รียนตลอดหลกัสูตร 4.1 แบบ 1.1 จ านวนหน่วยกิตรวมตลอดหลกัสูตรไม่นอ้ยกวา่ 48 หน่วยกิต 4.2 แบบ 1.2 จ านวนหน่วยกิตรวมตลอดหลกัสูตรไม่นอ้ยกวา่ 80 หน่วยกิต 4.3 แบบ 2.1 จ านวนหน่วยกิตรวมตลอดหลกัสูตรไม่นอ้ยกวา่ 48 หน่วยกิต 4.4 แบบ 2.2 จ านวนหน่วยกิตรวมตลอดหลกัสูตรไม่นอ้ยกวา่ 80 หน่วยกิต

5. รูปแบบของหลกัสูตร 5.1 รูปแบบ

หลกัสูตรระดบัปริญญาเอก แบบ 1.1 แบบ 1.2 แบบ 2.1 และ แบบ 2.2 5.2 ภาษาทีใ่ช้

ภาษาไทยและภาษาองักฤษ (บางรายวชิา) 5.3 การรับเข้าศึกษา

รับนกัศึกษาไทย และนกัศึกษาชาวต่างประเทศ ท่ีสามารถใชภ้าษาไทยไดเ้ป็นอยา่งดี 5.4 ความร่วมมือกบัสถาบันอ่ืน

2

- 5.5 การให้ปริญญาแก่ผู้ส าเร็จการศึกษา

ใหป้ริญญาเพียงสาขาวชิาเดียว 6. สถานภาพของหลกัสูตรและการพจิารณาอนุมัติ/เห็นชอบหลกัสูตร

เป็นหลกัสูตรปรับปรุง พ.ศ. 2555 คณะกรรมการกลัน่กรองหลกัสูตรของมหาวทิยาลยั เห็นชอบในการประชุมคร้ังท่ี 9/2555 วนัท่ี 15 กุมภาพนัธ์ พ.ศ. 2555 สภามหาวทิยาลยั อนุมติัหลกัสูตรในการประชุมคร้ังท่ี 6/2555 วนัท่ี 6 มิถุนายน 2555 เปิดสอน ภาคการศึกษาตน้ ปีการศึกษา 2555 เป็นตน้ไป

7. ความพร้อมในการเผยแพร่หลกัสูตรทีม่ีคุณภาพและมาตรฐาน หลกัสูตรมีความพร้อมเผยแพร่วา่เป็นหลกัสูตรท่ีมีคุณภาพและมาตรฐาน ตามกรอบมาตรฐาน

คุณวฒิุระดบัอุดมศึกษาแห่งชาติ ในปีการศึกษา 2557 8. อาชีพทีส่ามารถประกอบได้หลงัส าเร็จการศึกษา

หลงัจากผูศึ้กษาไดส้ าเร็จการศึกษาตามหลกัสูตรน้ี สามารถประกอบอาชีพเป็น 1. หน่วยงานราชการท่ีดูแลการเกษตร การจดัการดา้นปฐพีศาสตร์และ/หรือดา้นส่ิงแวดลอ้ม

ทางการเกษตร เช่น กรมพฒันาท่ีดิน กรมวชิาการเกษตร กรมการขา้ว กรมส่งเสริมการเกษตร กรมหม่อนไหม

2. บริษทัเอกชน เช่น หอ้งปฏิบติัการดา้นตรวจวเิคราะห์ดิน ปุ๋ย พืช และวสัดุเกษตร 3. องคก์รไม่แสวงหาก าไร (NGOs) เพื่ออนุรักษท์รัพยากรธรรมชาติและส่ิงแวดลอ้ม 4. หน่วยงานดา้นการศึกษาและวจิยั ไดแ้ก่ สถาบนัอุดมศึกษาของรัฐบาลและเอกชน

9. 1 2 3 นางชุลีมาศ บุญไทย อิวาย 3-5603-00925-67-1 ผูช่้วยศาสตราจารย ์ Ph.D. (Environmental Science

and Ecotoxicology) 4 นายเริงศกัด์ิ กตเวทิน 3-2001-00488-27-0 ผูช่้วยศาสตราจารย ์ Ph.D.(Remote Sensing and

Land Use) 10. สถานทีจั่ดการเรียนการสอน

คณะเกษตรศาสตร์ มหาวทิยาลยัขอนแก่น 11. สถานการณ์ภายนอกหรือการพฒันาทีจ่ าเป็นต้องน ามาพจิารณาในการวางแผนหลกัสูตร

11.1 สถานการณ์หรือการพฒันาทางเศรษฐกจิ

3

1. ในปัจจุบนักิจกรรมการพฒันาทางเศรษฐกิจของโลกก่อใหเ้กิดภาวะเส่ือมโทรมต่อทรัพยากรการเกษตร ทรัพยากรธรรมชาติและส่ิงแวดลอ้ม พื้นท่ีป่าตน้น ้าท่ีอยูใ่นขั้นวกิฤตมีถึง 14 ลา้นไร่ ปัญหาคุณภาพดินเส่ือมโทรมมีร้อยละ 60 ปริมาณน ้าตน้ทุนมีเพียง 2 ใน 3 ของความตอ้งการใชน้ ้า การสูญเสียความหลากหลายทางชีวภาพมีแนวโนม้สูงข้ึน การปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซดสู่์บรรยากาศ 193,789 พนัตนั เป็นสาเหตุท าใหเ้กิดปัญหาโลกร้อน (แผนพฒันาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบบัท่ี 11 พ.ศ. 2555 - 2559)

2. การรวมกลุ่มเป็นประชาคมอาเซียนจะเร่ิมปฏิบติัในปี 2558 จะเกิดความร่วมมือใหม่ๆ อนัจะมีผลกระทบต่อการพฒันาเศรษฐกิจและสังคมของประเทศ ซ่ึงประเทศไทยจะตอ้งมีการพฒันาทรัพยากรมนุษย ์โดยปรับการจดัการการศึกษาเพื่อพฒันาคุณภาพของผูเ้รียนใหส้ามารถแข่งขนักบัประเทศอ่ืน และมีการจดัการใชป้ระโยชน์ทรัพยากรธรรมชาติ (ทรัพยากรทางการเกษตร, ดิน น ้า และป่าไม)้ และส่ิงแวดลอ้มในระดบัภูมิภาค เพื่อน าไปสู่การฟ้ืนฟู อนุรักษ ์และใชป้ระโยชน์ทรัพยากรอยา่งย ัง่ยนื (แผนพฒันาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบบัท่ี 11 พ.ศ. 2555 - 2559)

3. ประเทศไทยไดก้า้วเขา้สู่การเป็นสังคมผูสู้งอายแุลว้ในช่วง 5 ปีท่ีผา่นมา จดัเป็นภาวะคุกคามท่ีตอ้งแกไ้ขเพื่อป้องกนัผลกระทบทางเศรษฐกิจและสังคมของประเทศท่ีจะเกิดข้ึน จึงมีความจ าเป็นตอ้งเตรียมความพร้อมใหแ้ก่คนรุ่นใหม่ใหมี้ศกัยภาพและคุณภาพใหค้วบคู่กบัการพฒันาเทคโนโลย ี(แผนพฒันาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบบัท่ี 11 พ.ศ. 2555 - 2559) และวทิยาศาสตร์การเกษตร

11.2 สถานการณ์หรือการพฒันาทางสังคมและวฒันธรรม 1. สังคมปัจจุบนัเป็นโลกของวตัถุนิยมและบริโภคนิยม เกิดปัญหาดา้นส่ิงแวดลอ้มและความ

ปลอดภยัต่างๆ เกิดความตระหนกัในการอนุรักษส่ิ์งแวดลอ้มของสังคมโลก 2. ส่ิงแวดลอ้ม การเปล่ียนแปลงสภาวะภูมิอากาศ ในช่วง 2-3 ทศวรรษท่ีผา่นมาและแนวโนม้ใน

อนาคต ช้ีใหเ้ห็นวา่เกิดความไม่สมดุลของธรรมชาติและระบบนิเวศของโลก ก่อใหเ้กิดภยัพิบติัทางธรรมชาติรุนแรง ความต่ืนตวัของประชาคมโลกต่อวกิฤตโลกร้อนน าไปสู่การจดัการเพื่อป้องกนัและฟ้ืนฟูทรัพยากรดินและส่ิงแวดลอ้มท่ีส่งผลกระทบเป็นวงกวา้งต่อการด าเนินชีวติ การพฒันาเศรษฐกิจ สังคม และส่ิงแวดลอ้มของประเทศ

3. ในปัจจุบนั การเขา้มาของวฒันธรรมโลกผา่นกระแสโลกาภิวตัน์และโลกไซเบอร์อยา่งรวดเร็วเป็นปัจจยัส าคญัท่ีส่งผลต่อวฒันธรรมไทยทั้งทางดา้นวถีิชีวติ ทศันคติ ความสัมพนัธ์ระหวา่งบุคคล กระบวนการเรียนรู้ และพฤติกรรมการบริโภค มีแนวโนม้สร้างเครือข่ายทางสังคมผา่นโลกไซเบอร์ เกิดเป็นวฒันธรรมยอ่ยร่วมสมยั เป็นสังคมท่ีข้ึนกบัขอ้มูลข่าวสาร สังคมแห่งภูมิปัญญาและการเรียนรู้

4. ขา้งตน้เกิดเป็นสังคมท่ีมีการแข่งขนักนัสูงในทุกรูปแบบ 12. ผลกระทบจากข้อ 11 ต่อการพฒันาหลกัสูตรและความเกีย่วข้องกบัพนัธกจิของสถาบัน

12.1 การพฒันาหลกัสูตร ผลกระทบจากสถานการณ์ภายนอกในการพฒันาหลกัสูตร จึงจ าเป็นตอ้งพฒันาหลกัสูตรท่ีมี

4

ศกัยภาพและสามารถปรับเปล่ียนไดต้ามสถานการณ์การเปล่ียนแปลงทางเศรษฐกิจ สังคม ส่ิงแวดลอ้ม และการเป็นประชาคมอาเซียน (ASAEN) ใหเ้ป็นหลกัสูตรท่ีส่งเสริมการวจิยัดา้นปฐพีศาสตร์และส่ิงแวดลอ้ม หลกัสูตรน้ีไดเ้พิ่มรายวชิาใหม่ 129 762 เทคโนโลยชีีวภาพทางดิน (Soil Biotechnology) ทั้งน้ีเพื่อให้หลกัสูตรมีศกัยภาพสูงท่ีจะเสริมฐานองคค์วามรู้ส าหรับการวจิยั ซ่ึงสอดคลอ้งตามวสิัยทศัน์ของมหาวทิยาลยัขอนแก่น มหาวทิยาลยัแห่งการวจิยั

12.2 ความเกีย่วข้องกบัพนัธกจิของสถาบัน ผลิตบณัฑิตท่ีมีความรู้ความสามารถ กอปรดว้ย วทิยา จริยา และปัญญา อนัท่ีจะสามารถประยกุตใ์ห้

เกิดประโยชน์สูงสุดต่อภาคตะวนัออกเฉียงเหนือ ประเทศชาติ และขยายสู่ความเป็นสากลต่อไป 13. ความสัมพนัธ์ (ถ้ามี) กบัหลกัสูตรอ่ืน ทีเ่ปิดสอนในคณะ/ภาควชิาอ่ืนของสถาบัน

ในหมวดวชิาเลือกไดบ้รรจุรายวชิาของภาควชิาต่างๆ ดงัน้ี 1. รายวชิาของภาควชิาวทิยาศาสตร์ส่ิงแวดลอ้ม คณะวทิยาศาสตร์ จ านวน 3 รายวชิา คือ 311

770 พิษวทิยาทางน ้า (Aquatic Toxicology), 319 702 การจดัการส่ิงแวดลอ้มแบบบูรณาการ (Integrated Environmental Management) และ 320 781 ระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์ (Geographic Information System)

2. รายวชิาของภาควชิาวทิยาศาสตร์อนามยัส่ิงแวดลอ้ม คณะสาธารณสุขศาสตร์ จ านวน 1 รายวชิา คือ 512 726 การประเมินผลกระทบส่ิงแวดลอ้มและคุณภาพขั้นสูง (Advanced Environmental and Health Impact Assessment)

3. รายวชิาของภาควชิาเทคโนโลยธีรณี คณะเทคโนโลย ีจ านวน 1 รายวชิา คือ 644 730 อุทก วทิยาเชิงปริมาณ (Quantitative Hydrogeology)

4. รายวชิาของภาควชิาวศิวกรรมเกษตร คณะวศิวกรรมศาสตร์ จ านวน 1 รายวชิา คือ 193 752 อุทกวทิยาประยกุต ์(Applied Hydrology)

หมวดที ่2. ข้อมูลเฉพาะของหลกัสูตร

1. ปรัชญา ความส าคัญ และวตัถุประสงค์ของหลกัสูตร 1.1 ปรัชญา

หลกัสูตรปรัชญาดุษฎีบณัฑิต สาขาวชิาปฐพีศาสตร์และส่ิงแวดลอ้ม (หลกัสูตรปรับปรุง พ .ศ. 2555) มุ่งผลิตปรัชญาดุษฎีบณัฑิตใหมี้ความรู้ความเขา้ใจในเชิงลึกอยา่งลึกซ้ึง หลกัการและทฤษฎีในดา้นวทิยาศาสตร์เกษตรท่ีเก่ียวกบัปฐพีศาสตร์และส่ิงแวดลอ้มในพื้นท่ีเกษตร ใหมี้ความสามารถในการท าวจิยัหรือปฏิบติังานในสาขาวชิาปฐพีศาสตร์และส่ิงแวดลอ้มได ้โดยการประยกุตป์ฐพีศาสตร์เพื่อพฒันาองค์ความรู้ใหม่หรือวธีิการปฏิบติังานใหม่ทั้งในสาขาวชิาและดา้นส่ิงแวดลอ้มท่ีเก่ียวขอ้งกบัการเกษตรไดอ้ยา่งสร้างสรรค ์มีคุณธรรม จริยธรรม และจรรยาบรรณตามหลกัวชิาการ และมีภาวะผูน้ าในการส่งเสริมใหมี้การประพฤติปฏิบติัตนอยา่งมีคุณธรรมและจริยธรรม และจรรยาบรรณทางวชิาการและวชิาชีพ

ประเทศไทยเป็นประเทศเกษตรกรรม มีพื้นท่ีทัว่ประเทศรวมทั้งหมด 321 ลา้นไร่ และมีพื้นท่ีถือครองดา้นการเกษตรประมาณ 182 ลา้นไร่ แต่ประสบปัญหาดินเส่ือมโทรมมากถึง 132 ลา้นไร่ (กรมพฒันา

5

ท่ีดิน, 2549) พื้นท่ีป่าไมท่ี้เป็นตน้น ้าอยูใ่นขั้นวกิฤตมีถึง 14 ลา้นไร่ ก่อใหเ้กิดปัญหาการขาดแคลนน ้าเพื่อการเกษตร กอปรกบัการพฒันาเศรษฐกิจและสังคมของประเทศเร่งใหเ้กิดความเส่ือมโทรมของทรัพยากรธรรมชาติและส่ิงแวดลอ้มน าไปสู่การสูญเสียความหลากหลายทางชีวภาพท่ีมีแนวโนม้สูงข้ึน มีการปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซดสู่์บรรยากาศ 193,789 พนัตนั หรือร้อยละ 98 ของการปล่อยสารมลพิษทางอากาศทั้งหมด เป็นสาเหตุท าใหเ้กิดปัญหาโลกร้อน เกิดภยัพิบติัดินถล่มและน ้าท่วมฉบัพลนับ่อยคร้ัง ส่งผลใหปั้จจยัการผลิตของภาคเกษตรทั้งท่ีดินและน ้ามีปริมาณลดลง และขณะเดียวกนัมีคุณภาพเส่ือมลง ก่อใหเ้กิดความเสียหายต่อผลผลิตทางการเกษตรคิดเป็นมูลค่ากวา่ส่ีพนัลา้นบาทต่อปี การสูญเสียผลผลิตทางการเกษตรจากการเกิดภยัแลง้ยาวนานหรือน ้าท่วมซ ้ าซากส่งผลกระทบต่อเศรษฐกิจและวถีิชีวติของประชาชน โดยเฉพาะเกษตรกรท่ีตอ้งประสบปัญหาท่ีอยูอ่าศยั ท่ีดินท ากิน หรือตน้ทุนการผลิตท่ีสูงข้ึนขณะท่ีผลผลิตตกต ่า เกิดการสูญเสียท่ีดินของเกษตรกรรายยอ่ยเกิดความยากจน น าไปสู่การบุกรุกท่ีป่าเพิ่มข้ึน ขณะท่ีระดบัน ้าทะเลท่ีสูงข้ึนและปัญหาการกดัเซาะชายฝ่ังน าไปสู่ปัญหาความเส่ือมโทรมของดิน ส่งผลใหป้ระชาชนตอ้งยา้ยถ่ินฐาน เกิดความขดัแยง้แยง่ชิงการใชป้ระโยชน์ท่ีดิน และมีความซบัซอ้นยากแก่การแกไ้ข

ประเทศไทยยงัมีความมัน่คงดา้นอาหาร แมจ้ะตอ้งเผชิญกบัความทา้ทายจากการเปล่ียนแปลงภูมิอากาศและความตอ้งการพืชพลงังาน ผลผลิตเกษตรมีเพียงพอสาหรับการบริโภคและส่งออก แมว้า่จะมีการปรับเปล่ียนการเพาะปลูกไปสู่พืชพลงังานเพิ่มข้ึน โดยเฉพาะปาลม์น ้ามนั และมนัส าปะหลงั แต่ยงัไม่ส่งผลกระทบต่อการผลิตพืชอาหารส าคญัในภาพรวมของประเทศ เช่น ขา้วนาปีท่ีมีพื้นท่ีการผลิตไม่เปล่ียนแปลง อยา่งไรก็ดี ผลกระทบจะเกิดข้ึนมากหรือนอ้ยข้ึนอยูก่บัความสามารถในการพฒันาเพื่อยกระดบัคุณภาพระบบการผลิตของภาคการเกษตร ฟ้ืนฟูทรัพยากรการเกษตรและส่ิงแวดลอ้มในพื้นท่ีเกษตรในอนาคต

1.2 วตัถุประสงค์ หลกัสูตรปรัชญาดุษฎีบณัฑิต สาขาวชิาปฐพีศาสตร์และส่ิงแวดลอ้ม (หลกัสูตรปรับปรุง พ .ศ. 2555)

มีวตัถุประสงคเ์พื่อผลิตปรัชญาดุษฎีบณัฑิตท่ีมีคุณสมบติัดงัน้ี (1) มีความรู้ความเขา้ใจอยา่งถ่องแทแ้ละลึกซ้ึงในหลกัการและทฤษฎีท่ีส าคญัในสาขาวชิาปฐพี

ศาสตร์และส่ิงแวดลอ้มและสามารถประยกุตค์วามรู้ในการท าวจิยัหรือการปฏิบติังานท่ีเก่ียวขอ้งกบัการเกษตรตามสถานการณ์ของปัญหาในพื้นท่ี

(2) มีความสามารถท างานวจิยัหรือการจดัการโครงการวจิยัท่ีจะก่อใหเ้กิดการแกปั้ญหา ต่อยอด และพฒันาองคค์วามรู้ใหม่หรือวธีิปฏิบติังานใหม่ๆในสาขาวชิาปฐพีศาสตร์และส่ิงแวดลอ้ม

(3) มีความสามารถในการใชก้ระบวนการทางวทิยาศาสตร์และคณิตศาสตร์ วเิคราะห์ สังเคราะห์ ส่ือสาร ตีพิมพ ์การใชค้อมพิวเตอร์และเทคโนโลยสีารสนเทศ และสามารถใชเ้ทคนิคทัว่ไปหรือเฉพาะทางในการพฒันาความรู้และขอ้เสนอแนะท่ีเก่ียวขอ้งในสาขาวชิาปฐพีศาสตร์และส่ิงแวดลอ้มไดอ้ยา่งสร้างสรรค ์

6

(4) มีคุณธรรม จริยธรรม และจรรยาบรรณทางวชิาการและวชิาชีพ มีภาวะผูน้ า มีความคิดริเร่ิมในการวเิคราะห์ปัญหาไดอ้ยา่งเหมาะสมบนพื้นฐานของตนเองและของกลุ่ม สามารถท างานร่วมกบัผูอ่ื้นได ้สร้างปฏิสัมพนัธ์ในกิจกรรมกลุ่มอยา่งสร้างสรรค ์มีความรับผดิชอบต่อตนเองและสังคม 2. แผนพฒันาปรับปรุง

การเปล่ียนแปลงหลกัๆท่ีเสนอในหลกัสูตรปรัชญาดุษฎีบณัฑิต สาขาวชิาปฐพีศาสตร์และส่ิงแวดลอ้ม พร้อมดว้ยกลยทุธ์ท่ีจะตอ้งด าเนินการเพื่อความส าเร็จของแผน และตวับ่งช้ีความส าเร็จมีดงัน้ี แผนการพฒันา/เปลีย่นแปลง กลยุทธ์ หลกัฐาน/ตัวบ่งช้ีความส าเร็จ การเปล่ียนแปลงจุดเนน้ของ

หลกัสูตรใหมี้รายวชิาท่ีเก่ียวขอ้งกบัทฤษฎีและศาสตร์ทางปฐพีศาสตร์และทางส่ิงแวดลอ้มท่ีเก่ียวพนักบักิจกรรมทางการเกษตร

เพิ่มจ านวนรายวชิา การพฒันาการเรียนการสอน

ใหน้กัศึกษามีความรู้แน่นข้ึน การเพิ่มเน้ือหาใหม่ๆ ท่ีส าคญั

และทนัสมยัต่อสถานการณ์โลก

1. หลกัสูตรปรัชญาดุษฎีบณัฑิต สาขาวชิาทรัพยากรท่ีดินและส่ิงแวดลอ้ม เปล่ียนช่ือเป็นหลกัสูตรปรัชญาดุษฎีบณัฑิต สาขาวชิาปฐพีศาสตร์และส่ิงแวดลอ้ม (ปรับปรุง พ.ศ. 2555) 2. เพิ่มจ านวนรายวชิาของแผนการเรียน แบบ 2.2 ท่ีตอ้งเรียนจาก 24 หน่วยกิต เป็น 32 หน่วยกิต 3. เพิ่มเน้ือหาใหม่ๆเก่ียวกบัภาวะโลกร้อนไวใ้นวชิา 129 713 ดินนาและก๊าซเรือนกระจก 4. ปรับปรุงเน้ือหารายวชิาท่ีมีสาระสัมพนัธ์กนัใหเ้ป็นวชิาเดียวกนัและเปล่ียนช่ือรายวชิา 129 714 ดินปัญหาและการจดัการเชิงบูรณาการ, 129 72 3 การวเิคราะห์ดิน น ้า พืช อากาศ และคุณภาพส่ิงแวดลอ้มขั้นสูง,และ 129 737 การประเมินดินและท่ีดินเพื่อการเกษตร

1. นกัศึกษาเขา้ใจทฤษฎีและศาสตร์ ทางปฐพีศาสตร์และทางส่ิงแวดลอ้มท่ีเก่ียวพนักบักิจกรรมทางการเกษตร และขณะเดียวกนัรอบรู้ต่อสภาพการณ์ปัจจุบนั 2. มีงานวจิยัดา้นปฐพีศาสตร์และดา้นส่ิงแวดลอ้มท่ีเก่ียวพนักบัการเกษตร เผยแพร่และตีพิมพใ์นระดบัชาติและนานาชาติ

7

หมวดที ่3. ระบบการจัดการศึกษา การด าเนินการ และโครงสร้างของหลกัสูตร 1. ระบบการจัดการศึกษา

1.1 ระบบ ระบบการจดัการศึกษาเป็นแบบทวภิาค ซ่ึงเป็นไปตามระเบียบมหาวทิยาลยัขอนแก่น วา่ดว้ย

การศึกษาระดบับณัฑิตศึกษา พ.ศ. 2548 หมวดท่ี 2 ขอ้ 7 หรือระเบียบท่ีจะปรับปรุงใหม่ 1.2 การจัดการศึกษาภาคฤดูร้อน

เป็นไปตามระเบียบมหาวทิยาลยัขอนแก่น วา่ดว้ยการศึกษาระดบับณัฑิตศึกษา พ.ศ. 2548 1.3 การเทยีบเคียงหน่วยกติในระบบทวภิาค

จดัการศึกษาในระบบทวภิาค โดย 1 หน่วยกิต เท่ากบั 1 ชม. บรรยายต่อสัปดาห์ ใชเ้วลา 15 สัปดาห์ รวมศึกษา 15 ชม. ทั้งน้ีเป็นไปตามระเบียบมหาวทิยาลยัขอนแก่น วา่ดว้ยการศึกษาระดบับณัฑิตศึกษา พ.ศ. 2548 2. การด าเนินการหลกัสูตร

2.1 วนั-เวลาในการด าเนินการเรียนการสอน ภาคการศึกษาตน้ เดือนมิถุนายน – เดือนกนัยายน ภาคการศึกษาปลาย เดือนตุลาคม – เดือนกุมภาพนัธ์ ภาคการศึกษาฤดูร้อน เดือนมีนาคม – เดือนพฤษภาคม (ถา้มี)

2.2 คุณสมบัติของผู้เข้าศึกษา (1) ใหเ้ป็นไปตามระเบียบมหาวทิยาลยัขอนแก่น วา่ดว้ย การศึกษาระดบับณัฑิตศึกษา พ .ศ. 2548

หมวดท่ี 5 ขอ้ 26.4 หรือเป็นไปตามระเบียบท่ีจะปรับปรุงใหม่ (2) ส าหรับหลกัสูตรแบบ 1.1 และแบบ 2.1 ผูส้มคัรตอ้งเป็นผูท่ี้มีวฒิุปริญญาวทิยาศาสตร

มหาบณัฑิต หรือเทียบเท่า หรือก าลงัศึกษาอยูภ่าคการศึกษาสุดทา้ยของหลกัสูตรวทิยาศาสตรมหาบณัฑิตในสาขาเกษตรศาสตร์ ปฐพีศาสตร์ ทรัพยากรท่ีดินและส่ิงแวดลอ้ม ธรณีวทิยา ภูมิศาสตร์ วทิยาศาสตร์บริสุทธ์ิ วทิยาศาสตร์ประยกุต ์หรือวทิยาศาสตร์ส่ิงแวดลอ้ม

(3) ส าหรับหลกัสูตรแบบ 1.2 และแบบ 2.2 ผูส้มคัรตอ้งเป็นผูท่ี้มีวฒิุปริญญาวทิยาศาสตรบณัฑิต หรือเทียบเท่า หรือก าลงัศึกษาอยูใ่นภาคการศึกษาสุดทา้ยของหลกัสูตรปริญญาวทิยาศาสตรบณัฑิตในสาขาท่ีเก่ียวขอ้งกบัเกษตรศาสตร์ ปฐพีศาสตร์ วทิยาศาสตร์ส่ิงแวดลอ้ม ชีววทิยา เคมี ฟิสิกส์ ภูมิศาสตร์ ธรณีวทิยา อุตุนิยมวทิยา หรือปริญญาตรีในสาขาวชิาอ่ืนๆท่ีไดรั้บความเห็นชอบจากคณะกรรมการบริหารหลกัสูตร โดยมีผลการเรียนดีมาก หรือ เป็นผูท่ี้มีวฒิุปริญญาวทิยาศาสตรมหาบณัฑิตหรือเทียบเท่าในสาขาดงักล่าว

(4) ผูท่ี้ขาดคุณสมบติัในขอ้ (2) และ (3) จะตอ้งไดรั้บความเห็นชอบจากคณะกรรมการบริหารหลกัสูตรปรัชญาดุษฎีบณัฑิต สาขาวชิาปฐพีศาสตร์และส่ิงแวดลอ้ม

2.3 ปัญหาของนักศึกษาแรกเข้า เน่ืองจากหลกัสูตรน้ีรับนกัศึกษาท่ีจบปริญญาตรีหรือปริญญาโททางวทิยาศาสตร์จากหลาย

8

สาขาวชิา ซ่ึงนกัศึกษาบางคนอาจมีปัญหาความรู้พื้นฐานทางปฐพีศาสตร์และส่ิงแวดลอ้มท่ีเก่ียวพนักบัการเกษตร พื้นฐานภาษาองักฤษ พื้นฐานการวจิยั การเขียนบทความ และการตีพิมพ ์ซ่ึงหลกัสูตรไดพ้ยายามจดัการใหเ้ป็นไปตามมาตรฐานมากท่ีสุด

2.4 กลยุทธ์ในการด าเนินการเพ่ือแก้ไขปัญหา/ข้อจ ากดัของนักศึกษาในข้อ 2.3 หลกัสูตรไดจ้ดัอาจารยท่ี์ปรึกษาใหน้กัศึกษาทุกคน นกัศึกษาตอ้งปรับพื้นฐานใหไ้ดค้วามรู้ดา้น

ปฐพีศาสตร์และส่ิงแวดลอ้มท่ีเก่ียวพนักบัการเกษตร พื้นฐานการวจิยั และตอ้งผา่นวชิาภาษาองักฤษระดบับณัฑิตศึกษา

2.5 แผนการรับนักศึกษาและผู้ส าเร็จการศึกษาในระยะ 5 ปี

จ านวนนักศึกษา

จ านวนนักศึกษาแต่ละปีการศึกษา 2555 2556 2557 2558 2559

1.1, 2.1

1.2,2.2

1.1, 2.1

1.2,2.2

1.1 2.1

1.2,2.2

1.1 2.1

1.2,2.2

1.1, 2.1

1.2,2.2

ปีท่ี 1 4 1 4 1 4 1 4 1 4 1 ปีท่ี 2 4 1 4 1 4 1 4 1 ปีท่ี 3 4 1 4 1 4 1 ปีท่ี 4 1 1 ปีท่ี 5 1 รวม 4 1 8 2 12 3 12 4 12 5

คาดว่าจะส าเร็จการศึกษา - - - - 4 - 4 - 4 1

2.7 ระบบการศึกษา ระบบการศึกษาเป็นแบบชั้นเรียน

2.5 การเทยีบโอนหน่วยกติ รายวชิาและการลงทะเบียนเรียนข้ามมหาวทิยาลยั ใหเ้ป็นไปตามประกาศบณัฑิตวทิยาลยั มหาวทิยาลยัขอนแก่น (ฉบบัท่ี 22/2550) เร่ือง การเทียบ

โอนรายวชิาและค่าคะแนนของรายวชิาระดบับณัฑิตศึกษา จากการศึกษาในระบบ และระเบียบมหาวทิยาลยัขอนแก่น วา่ดว้ยการลงทะเบียนเรียนขา้มมหาวทิยาลยั พ.ศ. 2541 หรือเป็นไปตามระเบียบ/หรือประกาศฯท่ีจะปรับปรุงใหม่

9

3. หลกัสูตรและอาจารย์ผู้สอน 3.1 หลกัสูตร

3.1.1 จ านวนหน่วยกติ แบบ 1.1 รวมตลอดหลกัสูตร 48 หน่วยกิต แบบ 1.2 รวมตลอดหลกัสูตร 80 หน่วยกิต แบบ 2.1 รวมตลอดหลกัสูตร 48 หน่วยกิต แบบ 2.2 รวมตลอดหลกัสูตร 80 หน่วยกิต

3.1.2 โครงสร้างหลกัสูตร

หมวดวชิา จ านวนหน่วยกติ

แบบ 1.1 แบบ 1.2 แบบ 2.1 แบบ 2.2

หมวดวชิาบังคับ 3 (ไม่นบัหน่วยกิต)

9 (ไม่นบัหน่วยกิต)

3 9

หมวดวชิาเลือก - - 9 23 วชิาวทิยานิพนธ์ 48 80 36 48 จ านวนหน่วยกติรวมตลอดหลกัสูตร 48 80 48 80

3.1.3 รายวชิา 3.1.3.1 แบบ 1.1

(1) หมวดวชิาบังคับ ไม่นับหน่วยกติ ใหเ้รียนรายวชิาดงัต่อไปน้ี และหรือรายวชิาอ่ืนๆท่ีเปิดสอนเพิ่มเติมภายหลงั หรือท ากิจกรรม

วชิาการอ่ืนๆ โดยความเห็นชอบของคณะกรรมการบริหารหลกัสูตร โดยไม่นบัหน่วยกิต ทั้งน้ีตอ้งไม่ลงทะเบียนเรียนรายวชิาท่ีเคยศึกษามาก่อนในระดบัปริญญาโท **129 991 สัมมนาทางปฐพีศาสตร์และส่ิงแวดลอ้ม 3 1 (1-0-2)

Seminar in Soil Science and Environment III **129 992 สัมมนาทางปฐพีศาสตร์และส่ิงแวดลอ้ม 4 1 (1-0-2)

Seminar in Soil Science and Environment IV **129 993 สัมมนาทางปฐพีศาสตร์และส่ิงแวดลอ้ม 5 1 (1-0-2)

Seminar in Soil Science and Environment V (2) วชิาวทิยานิพนธ์ 48 หน่วยกติ

129 997 ดุษฎีนิพนธ์ 48 หน่วยกิต Dissertation

3.1.3.2 แบบ 1.2

10

(1) หมวดวชิาบังคับ ไม่นับหน่วยกติ ใหเ้รียนรายวชิาดงัต่อไปน้ี และหรือรายวชิาอ่ืนๆท่ีเปิดสอนเพิ่มเติมภายหลงั หรือท ากิจกรรม

วชิาการอ่ืนๆ โดยความเห็นชอบของคณะกรรมการบริหารหลกัสูตร โดยไม่นบัหน่วยกิต **129 705 วธีิการวจิยัทางปฐพีศาสตร์และส่ิงแวดลอ้ม 4 (4-0-8)

Research Methods in Soil Science and Environment **129 891 สัมมนาทางปฐพีศาสตร์และส่ิงแวดลอ้ม 1 1 (1-0-2)

Seminar in Soil Science and Environment I **129 892 สัมมนาทางปฐพีศาสตร์และส่ิงแวดลอ้ม 2 1 (1-0-2)

Seminar in Soil Science and Environment II **129 991 สัมมนาทางปฐพีศาสตร์และส่ิงแวดลอ้ม 3 1 (1-0-2)

Seminar in Soil Science and Environment III **129 992 สัมมนาทางปฐพีศาสตร์และส่ิงแวดลอ้ม 4 1 (1-0-2)

Seminar in Soil Science and Environment IV **129 993 สัมมนาทางปฐพีศาสตร์และส่ิงแวดลอ้ม 5 1 (1-0-2)

Seminar in Soil Science and Environment V (2) วทิยานิพนธ์ 80 หน่วยกติ

129 996 ดุษฎีนิพนธ์ 80 หน่วยกิต Dissertation

3.1.3.3 แบบ 2.1 (1) หมวดวชิาบังคับ 3 หน่วยกติ

**129 991 สัมมนาทางปฐพีศาสตร์และส่ิงแวดลอ้ม 3 1 (1-0-2) Seminar in Soil Science and Environment III

**129 992 สัมมนาทางปฐพีศาสตร์และส่ิงแวดลอ้ม 4 1 (1-0-2) Seminar in Soil Science and Environment IV

**129 993 สัมมนาทางปฐพีศาสตร์และส่ิงแวดลอ้ม 5 1 (1-0-2) Seminar in Soil Science and Environment V ทั้งน้ีตอ้งไม่ลงทะเบียนเรียนรายวชิาท่ีเคยศึกษามาก่อนในระดบัปริญญาโท

(2) หมวดวชิาเลือก 9 หน่วยกติ ใหเ้ลือกเรียนรายวชิาต่อไปน้ีหรือรายวชิาอ่ืนๆ ท่ีภาควชิาเปิดสอนหรือก าหนดเพิ่มเติม

ภายหลงั โดยไดรั้บความเห็นชอบจากคณะกรรมการบริหารหลกัสูตรไม่นอ้ยกวา่ 9 หน่วยกิต ทั้งน้ีตอ้งไม่ลงทะเบียนเรียนรายวชิาท่ีเคยศึกษามาก่อนในระดบัปริญญาโท **129 701 3 (3-0-6)

11

หลกัการวทิยาศาสตร์ส่ิงแวดลอ้มเพื่อการจดัการ ทรัพยากรการเกษตร

Principles of Environment Science for Agricultural Resources Management 129 711 ความอุดมสมบูรณ์ของดินขั้นสูง 3 (3-0-6) Advanced Soil Fertility

**129 712 3 (3-0-6) Soil

ความสัมพนัธ์ระหวา่งน ้าในดินและพืช Water and Plant Relationships

129 713 3 (3-0-6) Rice Soils and Greenhouse Gases

**129 714

ดินนาและก๊าซเรือนกระจก ดินปัญหาและการจดัการเชิงบูรณาการ

3 (3-0-6) Problem Soils and Integrated Management 129 721 เคมีของดินขั้นสูง 3 (3-0-6) Advanced Soil Chemistry

**129 723 การวเิคราะห์ดิน น ้า พืช อากาศ และคุณภาพส่ิงแวดลอ้มขั้นสูง 3 (1-6-5) Advanced Analysis of Soil, Water, Plant, Air and Environmental Quality 129 732 3 (3-0-6) Soils of Thailand 129 733

ดินของประเทศไทย การรับรู้จากระยะไกลและการประมวลผลขอ้มูลภาพ

3 (2-3-5) Remote Sensing and Image Processing

**129 737 การประเมินดินและท่ีดินเพื่อการเกษตร 3 (3-0-6) Agricultural Soil and Land Evaluation 129 742 3 (3-0-6) Forest Soils

**129 743 3 (3-0-6) Agricultural Pollution and Management 129 746 3 (3-0-6) Agroforestry systems 129 751

ดินป่าไม ้ มลพิษส่ิงแวดลอ้มทางการเกษตรและการจดัการ ระบบวนเกษตร ฟิสิกส์ของดินขั้นสูง

3 (3-0-6) Advanced Soil Physics 129 761 3 (2-3-5)

Advanced Soil Microbiology *129 762 3 (3-0-6)

Soil Biotechnology

12

**129 890 3 (3-0-6) Selected Topics in Soil Science and Environment

**129 894 3 (0-9-5) Special Problem in Soil Science and Environment 134 701 3 (2-3-6)

Research Methods in Plant Science 134 703 3 (2-3-6) Crop Growth Modeling 134 742 3 (3-0-3) Plant Nutrition and Metabolism

193 752

จุลชีววทิยาของดินขั้นสูง เทคโนโลยชีีวภาพทางดิน เร่ืองคดัสรรทางปฐพีศาสตร์และส่ิงแวดลอ้ม ปัญหาพิเศษทางปฐพีศาสตร์และส่ิงแวดลอ้ม วธีิวจิยัทางดา้นพืชศาสตร์ การจ าลองการเจริญเติบโตของพืช ธาตุอาหารของพืชและเมแทบอลิซึม อุทกวทิยาประยกุต์

3 (3-0-6) Applied Hydrology 311 770 3 (2-3-4) Aquatic Toxicology 319 702 3 (2-3-6) Integrated Environmental Management 320 781 3 (2-3-0) Geographic Information System 512 726

พิษวทิยาทางน ้า การจดัการส่ิงแวดลอ้มแบบบูรณาการ ระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์ การประเมินผลกระทบส่ิงแวดลอ้มและคุณภาพขั้นสูง

3 (3-0-6) Advanced Environmental and Health Impact Assessment 644 730 อุทกวทิยาเชิงปริมาณ 3 (3-0-6) Quantitative Hydrogeology

(3) วทิยานิพนธ์ 36 หน่วยกติ 129 999 ดุษฎีนิพนธ์ 36 หน่วยกิต Dissertation

3.1.3.4 แบบ 2.2

(1) หมวดวชิาบังคับ 9 หน่วยกติ **129 705 วธีิการวจิยัทางปฐพีศาสตร์และส่ิงแวดลอ้ม 4 (4-0-8)

Research Methods in Soil Science and Environment **129 891 สัมมนาทางปฐพีศาสตร์และส่ิงแวดลอ้ม 1 1 (1-0-2)

Seminar in Soil Science and Environment I

13

**129 892 สัมมนาทางปฐพีศาสตร์และส่ิงแวดลอ้ม 2 1 (1-0-2) Seminar in Soil Science and Environment II

**129 991 สัมมนาทางปฐพีศาสตร์และส่ิงแวดลอ้ม 3 1 (1-0-2) Seminar in Soil Science and Environment III

**129 992 สัมมนาทางปฐพีศาสตร์และส่ิงแวดลอ้ม 4 1 (1-0-2) Seminar in Soil Science and Environment IV

**129 993 สัมมนาทางปฐพีศาสตร์และส่ิงแวดลอ้ม 5 1 (1-0-2) Seminar in Soil Science and Environment V

(2) หมวดวชิาเลือก 23 หน่วยกติ ใหเ้ลือกเรียนรายวชิาต่อไปน้ี และหรือรายวชิาอ่ืนๆท่ีภาควชิาเปิดสอนหรือก าหนดเพิ่มเติม

โดยไดรั้บความเห็นชอบจากกรรมการบริหารหลกัสูตร ไม่นอ้ยกวา่ 23 หน่วยกิต **129 701 หลกัการวทิยาศาสตร์ส่ิงแวดลอ้มเพื่อการจดัการ 3 (3-0-6)

ทรัพยากรการเกษตร Principles of Environment Science for Agricultural

Resources Management 129 711 3 (3-0-6) Advanced Soil Fertility

**129 712 3 (3-0-6) Soil

ความอุดมสมบูรณ์ของดินขั้นสูง ความสัมพนัธ์ระหวา่งน ้าในดินและพืช

Water and Plant Relationships 129 713 3 (3-0-6) Rice Soils and Greenhouse Gases

**129 714

ดินนาและก๊าซเรือนกระจก ดินปัญหาและการจดัการเชิงบูรณาการ

3 (3-0-6) Problem Soils and Integrated Management 129 721 เคมีของดินขั้นสูง 3 (3-0-6) Advanced Soil Chemistry

**129 723 การวเิคราะห์ดิน น ้า พืช อากาศ และคุณภาพส่ิงแวดลอ้มขั้นสูง 3 (1-6-5) Advanced Analysis of Soil, Water, Plant, Air and Environmental Quality 129 732 3 (3-0-6) Soils of Thailand 129 733

ดินของประเทศไทย การรับรู้จากระยะไกลและการประมวลผลขอ้มูลภาพ

3 (2-3-5) Remote Sensing and Image Processing

14

**129 737 การประเมินดินและท่ีดินเพื่อการเกษตร 3 (3-0-6) Agricultural Soil and Land Evaluation 129 742 3 (3-0-6) Forest Soils

**129 743 3 (3-0-6) Agricultural Pollution and Management 129 746 3 (3-0-6) Agroforestry systems 129 751

ดินป่าไม ้ มลพิษส่ิงแวดลอ้มทางการเกษตรและการจดัการ ระบบวนเกษตร ฟิสิกส์ของดินขั้นสูง

3 (3-0-6) Advanced Soil Physics 129 761 3 (2-3-5)

Advanced Soil Microbiology *129 762 3 (3-0-6)

Soil Biotechnology **129 890 3 (3-0-6)

Selected Topics in Soil Science and Environment **129 894 3 (0-9-4)

Special Problem in Soil Science and Environment 134 701 3 (2-3-5)

Research Methods in Plant Science 134 703 3 (2-3-5) Crop Growth Modeling 134 742 3 (3-0-6) Plant Nutrition and Metabolism

*193 752

จุลชีววทิยาของดินขั้นสูง เทคโนโลยชีีวภาพทางดิน เร่ืองคดัสรรทางปฐพีศาสตร์และส่ิงแวดลอ้ม ปัญหาพิเศษทางปฐพีศาสตร์และส่ิงแวดลอ้ม วธีิวจิยัทางดา้นพืชศาสตร์ การจ าลองการเจริญเติบโตของพืช ธาตุอาหารของพืชและเมแทบอลิซึม อุทกวทิยาประยกุต์

3 (3-0-6) Applied Hydrology 311 770 3 (2-3-4) Aquatic Toxicology 319 702 3 (2-3-6) Integrated Environmental Management 320 781 3 (2-3-6) Geographic Information System

15

512 726 3 (3-0-6) Advanced Environmental and Health Impact Assessment 644 730 3 (3-0-6) Quantitative Hydrogeology

(3)

พษิวทิยาทางน า้ การจัดการส่ิงแวดล้อมแบบบูรณาการ ระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์ การประเมินผลกระทบส่ิงแวดล้อมและสุขภาพข้ันสูง อุทกวทิยาเชิงปริมาณ วทิยานิพนธ์

48 หน่วยกติ 129 998 ดุษฎีนิพนธ์ 48 หน่วยกิต Dissertation * หมายถึง รายวชิาใหม่ ** หมายถึง รายวชิาเปล่ียนแปลง

ค าอธิบายรายวชิา รหสัวชิาประกอบดว้ย 6 ตวัเลข ตวัเลขสามตวัแรก หมายถึง สาขาวชิา 129 หมายถึง สาขาวชิาปฐพีศาสตร์และส่ิงแวดลอ้ม 134 หมายถึง สาขาวชิาพืชไร่ 193 หมายถึง สาขาวชิาวศิวกรรมเกษตร 311 หมายถึง สาขาวชิาชีววทิยา 319 หมายถึง สาขาวชิาวทิยาศาสตร์ส่ิงแวดลอ้ม 320 หมายถึง สาขาวชิาวทิยาการคอมพิวเตอร์ 512 หมายถึง สาขาวชิาวทิยาศาสตร์อนามยัส่ิงแวดลอ้ม 664 หมายถึง สาขาวชิาเทคโนโลยธีณี ตวัเลขตวัท่ี 4 หมายถึง ระดบัของรายวชิา เลข 7,8 และ 9 หมายถึง รายวชิาในระดบั บณัฑิตศึกษา เลข 8 หมายถึง รายวชิาในหมวดสัมมนา ปัญหาพิเศษ และ วทิยานิพนธ์ในระดบัปริญญาโท ตวัเลขตวัท่ี 5 หมายถึง การจ าแนกหมวดวชิายอ่ยหรือกลุ่มองคค์วามรู้ของรายวชิา เลข 0 หมายถึง รายวชิาในหมวดพื้นฐานทัว่ไป ทางปฐพีศาสตร์และส่ิงแวดลอ้ม เลข 1 หมายถึง รายวชิาในหมวดความอุดมสมบูรณ์ของดินทางปฐพีศาสตร์และ ส่ิงแวดลอ้ม เลข 2 หมายถึง รายวชิาในหมวดเคมีและการวเิคราะห์เคมีทางปฐพีศาสตร์และส่ิงแวดลอ้ม เลข 3 หมายถึง รายวชิาในหมวดการส ารวจดิน จ าแนกและประเมินทางปฐพีศาสตร์ และส่ิงแวดลอ้ม

16

เลข 4 หมายถึง รายวชิาในหมวดการจดัการทางทรัพยากรท่ีดินและส่ิงแวดลอ้ม ทางปฐพีศาสตร์ เลข 5 หมายถึง รายวชิาในหมวดฟิสิกส์ของดินทางปฐพีศาสตร์และส่ิงแวดลอ้ม เลข 6 หมายถึง รายวชิาในหมวดจุลชีววทิยาทางปฐพีศาสตร์และส่ิงแวดลอ้ม เลข 9 หมายถึง รายวชิาในหมวดสัมมนา ปัญหาพิเศษ เร่ืองคดัสรร และวทิยานิพนธ์ทางปฐพีศาสตร์และส่ิงแวดลอ้ม ตวัเลขท่ี 6 หมายถึง ล าดบัท่ีของราบวชิา

3.1.4 ตัวอย่างแผนการศึกษา

ปีที ่1 ภาคการศึกษาที ่1

หน่วยกติ แบบ 1.1 แบบ 1.2 แบบ 2.1 แบบ 2.2 129 705 วธีิการวจิยัทางปฐพีศาสตร์และส่ิงแวดลอ้ม - 4(4-0-8)

ไม่นบัหน่วยกิต

- 4(4-0-8)

Research Methods in Soil Science and Environment

129 711 ความอุดมสมบูรณ์ของดินขั้นสูง - - 3(3-0-6) 3(3-0-6) Advanced Soil Fertility 129 737 การประเมินดินและท่ีดินเพื่อการเกษตร - - 3 (3-0-6) 3 (3-0-6)

Agricultural Soil and Land Evaluation 129 891 สัมมนาทางปฐพีศาสตร์และส่ิงแวดลอ้ม 1 - 1(1-0-2)

ไม่นบัหน่วยกิต

- 1(1-0-2)

Seminar in Soil Science and Environment I

129 991 สัมมนาทางปฐพีศาสตร์และส่ิงแวดลอ้ม 3 1(1-0-2) ไม่นบัหน่วย

กิต

- 1(1-0-2) -

Seminar in Soil Science and Environment III

129 996 ดุษฎีนิพนธ์ - 4 - - Dissertation 129 997 ดุษฎีนิพนธ์ 8 - - - Dissertation

17

ปีที ่1 ภาคการศึกษาที ่1

หน่วยกติ แบบ 1.1 แบบ 1.2 แบบ 2.1 แบบ 2.2 129 999 ดุษฎีนิพนธ์ - - 2 - Dissertation รวมจ านวนหน่วยกติลงทะเบียนเรียน 9 9 9 11 รวมจ านวนหน่วยกติสะสม 8 4 9 11

18

ปีที ่1 ภาคการศึกษาที ่2 หน่วยกติ

แบบ 1.1 แบบ 1.2 แบบ 2.1 แบบ 2.2 129 701 หลกัการวทิยาศาสตร์ส่ิงแวดลอ้ม - - - 3(3-0-6)

เพื่อการจดัการทรัพยากรการเกษตร Principles of Environment Science for Agricultural Resources Management 129 751 ฟิสิกส์ของดินขั้นสูง - - 3(3-0-6) 3(3-0-6) Advanced Soil Physics 129 761 จุลชีววทิยาของดินขั้นสูง - - - 3(2-3-5) Advanced Soil Microbiology 129 892 สัมมนาทางปฐพีศาสตร์และส่ิงแวดลอ้ม 2 - 1(1-0-2)

ไม่นบัหน่วยกิต

- 1(1-0-2)

Seminar in Soil Science and Environment II

129 992 สัมมนาทางปฐพีศาสตร์และส่ิงแวดลอ้ม 4 1(1-0-2) ไม่นบัหน่วย

กิต

- 1(1-0-2) -

Seminar in Soil Science and Environment IV

129 996 ดุษฎีนิพนธ์ - 8 - - Dissertation 129 997 ดุษฎีนิพนธ์ 8 - - - Dissertation 129 999 ดุษฎีนิพนธ์ - - 5 - Dissertation รวมจ านวนหน่วยกติลงทะเบียนเรียน 9 9 9 10 รวมจ านวนหน่วยกติสะสม 16 12 18 21

19

ปีที ่2 ภาคการศึกษาที ่1 หน่วยกติ

แบบ 1.1 แบบ 1.2 แบบ 2.1 แบบ 2.2 129 713 ดินนาและก๊าซเรือนกระจก - - - 3(3-0-6) Rice Soils and Greenhouse Gases 129 743 มลพิษส่ิงแวดลอ้มทางการเกษตรและการ

จดัการ - - -

3(3-0-6)

Agricultural Pollution and Management 129 894 ปัญหาพิเศษทางปฐพีศาสตร์และ

ส่ิงแวดลอ้ม

- - - 3(0-9-6)

Special Problem in Soil Science and Environment 129 991 สัมมนาทางปฐพีศาสตร์และส่ิงแวดลอ้ม 3 - 1(1-0-2)

ไม่นบัหน่วยกิต - 1(1-0-2)

Seminar in Soil Science and Environment III

129 993 สัมมนาทางปฐพีศาสตร์และส่ิงแวดลอ้ม 5 1(1-0-2) ไม่นบัหน่วย

กิต

- 1(1-0-2) -

Seminar in Soil Science and Environment V

129 996 ดุษฎีนิพนธ์ - 9 - - Dissertation 129 997 ดุษฎีนิพนธ์ 8 - - - Dissertation 129 999 ดุษฎีนิพนธ์ - - 8 - Dissertation รวมจ านวนหน่วยกติลงทะเบียนเรียน 9 10 9 10 รวมจ านวนหน่วยกติสะสม 24 21 27 31

20

ปีที ่2 ภาคการศึกษาที ่2 หน่วยกติ

แบบ 1.1 แบบ 1.2 แบบ 2.1 แบบ 2.2 129 992 สัมมนาทางปฐพีศาสตร์และส่ิงแวดลอ้ม 4 - 1(1-0-2)

ไม่นบัหน่วยกิต - 1(1-0-2)

Seminar in Soil Science and Environment IV

129 996 ดุษฎีนิพนธ์ - 8 - - Dissertation 129 997 ดุษฎีนิพนธ์ 9 - - - Dissertation 129 998 ดุษฎีนิพนธ์ - - - 8 Dissertation 129 999 ดุษฎีนิพนธ์ - - 9 - Dissertation รวมจ านวนหน่วยกติลงทะเบียนเรียน 9 9 9 9 รวมจ านวนหน่วยกติสะสม 33 29 36 40 ปีที ่3 ภาคการศึกษาที ่1 หน่วยกติ แบบ 1.1 แบบ 1.2 แบบ 2.1 แบบ 2.2 129 993 สัมมนาทางปฐพีศาสตร์และส่ิงแวดลอ้ม 5 - 1(1-0-2)

ไม่นบัหน่วยกิต - 1(1-0-2)

Seminar in Soil Science and Environment V

129 996 ดุษฎีนิพนธ์ - 8 - - Dissertation 129 997 ดุษฎีนิพนธ์ 9 - - - Dissertation 129 998 ดุษฎีนิพนธ์ - - - 8 Dissertation 129 999 ดุษฎีนิพนธ์ - - 9 - Dissertation

21

ปีที ่3 ภาคการศึกษาที ่1 หน่วยกติ แบบ 1.1 แบบ 1.2 แบบ 2.1 แบบ 2.2 รวมจ านวนหน่วยกติลงทะเบียนเรียน 9 9 9 9 รวมจ านวนหน่วยกติสะสม 42 37 45 49 * ไม่นบัหน่วยกิต

ปีที ่3 ภาคการศึกษาที ่2 หน่วยกติ

แบบ 1.1 แบบ 1.2 แบบ 2.1 แบบ 2.2 129 996 ดุษฎีนิพนธ์ - 9 - - Dissertation 129 997 ดุษฎีนิพนธ์ 6 - - - Dissertation 129 998 ดุษฎีนิพนธ์ - - - 9 Dissertation 129 999 ดุษฎีนิพนธ์ - - 3 - Dissertation รวมจ านวนหน่วยกติลงทะเบียนเรียน 6 9 3 9 รวมจ านวนหน่วยกติสะสม 48 46 48 58

ปีที ่4 ภาคการศึกษาที ่1 หน่วยกติ

แบบ 1.2 แบบ 2.2 129 996 ดุษฎีนิพนธ์ 9 - Dissertation 129 998 ดุษฎีนิพนธ์ - 9 Dissertation รวมจ านวนหน่วยกติลงทะเบียนเรียน 9 9 รวมจ านวนหน่วยกติสะสม 55 67

ปีที ่4 ภาคการศึกษาที ่2 หน่วยกติ

แบบ 1.2 แบบ 2.2

22

129 996 ดุษฎีนิพนธ์ 9 - Dissertation 129 998 ดุษฎีนิพนธ์ - 9 Dissertation รวมจ านวนหน่วยกติลงทะเบียนเรียน 9 9 รวมจ านวนหน่วยกติสะสม 64 76

ปีที ่5 ภาคการศึกษาที ่1 หน่วยกติ

แบบ 1.2 แบบ 2.2 129 996 ดุษฎีนิพนธ์ 9 - Dissertation 129 998 ดุษฎีนิพนธ์ - 3 Dissertation รวมจ านวนหน่วยกติลงทะเบียนเรียน 9 3 รวมจ านวนหน่วยกติสะสม 73 79

ปีที ่5 ภาคการศึกษาที ่2 หน่วยกติ

แบบ 1.2 แบบ 2.2 129 996 ดุษฎีนิพนธ์ 8 Dissertation 129 998 ดุษฎีนิพนธ์ 2 Dissertation รวมจ านวนหน่วยกติลงทะเบียนเรียน 8 2 รวมจ านวนหน่วยกติสะสม 81 81

3.1.5 ค าอธิบายรายวชิา **129 701 หลกัวทิยาศาสตร์ส่ิงแวดล้อมเพ่ือการจัดการทรัพยากรการเกษตร 3 (3-0-6)

23

Principles of Environmental Science for Agricultural Resources Management

เง่ือนไขของรายวชิา : ไม่มื หลกัการทางวทิยาศาสตร์ส่ิงแวดลอ้ม นิเวศวทิยาและส่ิงแวดลอ้ม ความสัมพนัธ์ ระหวา่ง

วชิาการสาขาต่างๆท่ีเก่ียวขอ้งกบัทรัพยากร มลพิษส่ิงแวดลอ้ม เทคโนโลยทีางส่ิงแวดลอ้ม การประเมินผลกระทบทางส่ิงแวดลอ้ม และการจดัการทรัพยากรการเกษตรและส่ิงแวดลอ้ม

Principles of environmental sciences, ecology and environmental, relationships among various subjects and resources, environmental pollution, environmental technology, environmental impact assessment, agricultural resources and environmental management.

**129 705 วธีิการวจัิยทางปฐพศีาสตร์และส่ิงแวดล้อม 4 (4-0-8) Research Methods in Soil Science and Environment เง่ือนไขของรายวชิา: ไม่มี เทคโนโลยสีารสนเทศ วรรณกรรมปริทศัน์ การตั้งโจทยว์จิยั การก าหนดทิศทางและแนว

ปฏิบติัในการวจิยั การวเิคราะห์และสังเคราะห์ขอ้มูล วธีิวจิยัทางดา้นปฐพีศาสตร์และส่ิงแวดลอ้ม และการจดัท าขอ้เสนอการวจิยั

Information technology, literature review, formation of research questions, research direction and approach, data analysis and synthesis, research methods in soil science and environment, writing the research proposal.

129 711 ความอุดมสมบูรณ์ของดินข้ันสูง 3 (3-0-6) Advanced Soil Fertility เง่ือนไขของรายวชิา : ไม่มี หลกัคิดในการศึกษาความอุดมสมบูรณ์ของดิน ดินในฐานะเป็นแหล่งธาตุอาหารพืชและ

บทบาทต่อการเปล่ียนแปลงสภาพแวดลอ้มของโลก ธาตุอาหารท่ีศึกษาประกอบดว้ยธาตุอาหารหลกัรอง และจุลธาตุ กรอบในการศึกษาเนน้ท่ีพฤติกรรมของธาตุอาหารในดิน ประกอบดว้ยหวัขอ้ แหล่งธรรมชาติ วงจร รูปต่างๆ ในดินและรูปท่ีเป็นประโยชน์ การเก็บกกัและการสูญเสีย การเปล่ียนรูป การเคล่ือนท่ีไปสู่รากพืชและการประ เมินความเป็นประโยชน์ เนน้เป็นพิเศษดา้นการศึกษาอินทรียวตัถุในดินและบทบาทต่อความอุดมสมบูรณ์ของดินและสภาพแวดลอ้ม และอิทธิพลของความอุดมสมบูรณ์ของดินต่อคุณค่าทางโภชนาการของพืช

24

Concepts for studying soil fertility, soil as a major source of nutrient supply to plants and its roles in global environmental changes, soil nutrients include major, supplementary, and micronutrients, the framework for soil nutrient studies includes natural sources, nutrient cycles, forms, and available forms, retention and loss, transformation, transport to plant roots and availability evaluation, emphasis on studies of soil organic matter and its roles in soil fertility and environment, effects of soil fertility on nutritional quality of food crops.

**129 712 ความสัมพนัธ์ระหว่างน า้ในดินและพืช 3(3-0-6) Soil Water and Plant Relationships เง่ือนไขของรายวชิา: ไม่มี หลกัการทางสรีรวทิยาของพืช อวยัวะท่ีส าคญัของพืช การเคล่ือนท่ีของน ้าจากดินไปยงัราก

ล าตน้และใบ การคายน ้าของพืชสู่บรรยากาศ การจดัการใหน้ ้าชลประทานเพียงพอแก่ความตอ้งการน ้าของพืช การตอบสนองของพืชต่อภาวการณ์ขาดน ้าในดิน แบบจ าลองปฏิสัมพนัธ์ของดิน-น ้า และพืช

Principle of plant physiology, important plant organ, water movement from soil to root, stem and leaves, transpiration to atmosphere, irrigation water management for crops water requirement, plant response to water deficit, interaction models of soil-water and plant relationship.

129 713 ดินนาและก๊าซเรือนกระจก 3 (3-0-6) Rice Soils and Greenhouse Gases เง่ือนไขของรายวชิา : ไม่มี การกระจายของนิเวศนาขา้ว สภาพภูมิประเทศของท่ีลุ่มท่ีใชป้ลูกขา้วในเขตร้อน การ

เปล่ียนแปลงกระบวนการทางฟิสิกส์ และทางชีวเคมีในดินนา ผลกระทบของการจดัการนาขา้วต่อทรัพยากรท่ีดิน ส่ิงแวดลอ้ม และต่อสภาวะโลกร้อน ก๊าซเรือนกระจกจากนิเวศนาขา้วแบบต่างๆ โมเดลการปล่อยก๊าซเรือนกระจก การเก็บตวัอยา่งและการวเิคราะห์ความเขม้ขน้ การลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกและการลดผลกระทบจากการผลิตขา้ว

Distribution of different rice ecosystems, physiographic of tropical -rice lowlands, changes in physical and biochemical processes in paddy soil, various impacts of rice-agricultural practices to land resources, environment and global warming; greenhouse gas sampling module and concentration analysis, greenhouse gas emission from different types of rice ecosystems, emission models, emission mitigation and reduction of rice agricultural impacts.

**129 714 ดินปัญหาและการจัดการเชิงบูรณาการ 3 (3-0-6)

25

Problem Soil and Integrated Management เง่ือนไขของรายวชิา : ไม่มี ดินท่ีมีปัญหาในประเทศไทย ดินเน้ือหยาบ ดินต้ืน ดินกรด ดินเคม็ ดินเหนียวจดั ดิน

อินทรีย ์ดินด่าง ดินท่ีมีปัญหาอ่ืนๆ สมดุลธาตุอาหารในดิน และการจดัการเชิงบูรณาการ Problem soils of Thailand, coarse-textured soils, shallow soils, acid soils, saline soils,

heavy clay soils, organic soils, calcareous soils, other problem soils, nutrient balance in the soils and integrated management.

129 721 เคมีของดินข้ันสูง 3 (3-0-6) Advanced Soil Chemistry เง่ือนไขของรายวชิา : ไม่มี สมบติัพื้นผวิของแร่ท่ีเป็นองคป์ระกอบของดิน การเกาะยดึไอออนและสารประกอบโดย

อนุภาคแร่และอินทรียวตัถุ กระบวนการทางเคมีของดิน Surface properties of soil constituent adsorption of ions and substances on surface of

soil minerals and organic colloids, soil chemical processes. **129 723 การวเิคราะห์ดิน น า้ พืช อากาศ และคุณภาพส่ิงแวดล้อมข้ันสูง 3 (1-6-5) Advanced Analysis of Soil, Water, Plant, Air and Environmental Quality เง่ือนไขของรายวชิา : ไม่มี การเก็บและการเตรียมตวัอยา่ง การใชเ้คร่ืองมือในการวเิคราะห์ เทคนิค การวเิคราะห์

ทรัพยากรท่ีดินและคุณภาพส่ิงแวดลอ้ม การวเิคราะห์ดิน น ้า พืช อากาศ และส่ิงแวดลอ้ม การแปลความหมายผลการวเิคราะห์ การประกนัคุณภาพหอ้งปฏิบติัการและคุณภาพการวเิคราะห์ แบบจ าลองปฏิสัมพนัธ์ของดิน น ้า พืช อากาศ และส่ิงแวดลอ้มในระบบนิเวศเกษตร

Sampling, preparation of samples, use of analytical tools, analytical techniques for quality, analysis of soil, water, plant, air, and environment, interpretation of results, laboratory and quality assurance, modeling interaction among soil, water, plant, air and environment in agro-ecosystem.

129 732 ดินของประเทศไทย 3 (3-0-6) Soil of Thailand เง่ือนไขของรายวชิา : ไม่มี

26

ลกัษณะภูมิประเทศ สภาพภูมิอากาศ สภาพทางธรณี และธรณีสัณฐานของประเทศ การจ าแนก การแพร่กระจาย ลกัษณะและความเหมาะสมของดิน สมบติัทางกายภาพ เคมี และ ชีวเคมีของดิน ปัจจยัควบคุมลกัษณะของดิน ดินท่ีมีปัญหา การจดัการ และการจ าแนกดิน

Topography, climate, geology and geomorphology of Thailand; soil classifications, distribution, characteristics and suitability, soil physical, chemical and biochemical properties, factors governing soil characteristics, problem soils, soil management and soil classification.

129 733 การรับรู้จากระยะไกลและการประมวลผลข้อมูลภาพ 3(2-3-5) Remote Sensing and Image Processing เง่ือนไขของรายวชิา : ไม่มี องคป์ระกอบพื้นฐานในการรับรู้จากระยะไกลซ่ึงประกอบดว้ย แหล่งพลงังาน ปฏิสัมพนัธ์

ระหวา่งพลงังานกบับรรยากาศ ปฏิสัมพนัธ์ระหวา่งพลงังานกบัวตัถุบนผวิโลก เคร่ืองรับรู้ ( sensor) ท่ีใชใ้นการรับรู้จากระยะไกล การแปลความหมายขอ้มูลภาพดว้ยสายตา และการประมวลผลขอ้มูลภาพเชิงเลขในรูปแบบต่างๆ ไดแ้ก่ การเตรียมขอ้มูลใหอ้ยูใ่นรูปท่ีเหมาะสม การปรับความชดัเจนการเปล่ียนรูป การ ผสมผสานและการจ าแนกและการวเิคราะห์ขอ้มูล

Basic elements in remote sensing including energy sources; interaction between energy and atmosphere; interaction between energy and objects on earth; remote sensing sensors; visual interpretation; digital image processing i.e. preprocessing, enhancement, transformation, , integration and classification and analysis.

**129 737 การประเมินดินและทีด่ินเพ่ือการเกษตร 3 (3-0-6) Agricultural Soil and Land Evaluation เง่ือนไขของรายวชิา : ไม่มี แนวคิดพื้นฐานท่ีเก่ียวขอ้งกบัการประเมินดิน/ท่ีดิน การประเมินดิน/ท่ีดินและการวาง

แผนการใชท่ี้ดิน การส ารวจทรัพยากรท่ีดิน ขอ้มูลท่ีส าคญัส าหรับการประเมินดิน/ท่ีดินเพื่อการเกษตร การแปลผลการส ารวจดิน การประเมินคุณภาพดิน การแบ่งเขตนิเวศเกษตร การจ าแนกสมรรถนะและการจ าแนกความเหมาะสมของท่ีดิน เทคโนโลยคีอมพิวเตอร์ท่ีจ าเป็น และกรณีศึกษา

Basic concepts of soil/land evaluation, soil/land evaluation and land use planning, land resource surveys, data and information for agricultural soil/land evaluation, soil survey interpretation, soil quality evaluation, agro-ecological zoning, land capability and land suitability classifications, relevant computer technologies, and case studies.

27

129 742 ดินป่าไม้ 3 (3-0-6) Forest Soils เง่ือนไขของรายวชิา : ไม่มี ความส าคญัของป่าและตน้ไม ้สถานการณ์ป่าไมโ้ลกสัมพนัธ์กบัการใชท่ี้ดิน ความหมาย

และการก าเนิดดินป่าไม ้การเจริญเติบโตของตน้ไมแ้ละป่าไม ้สมบติัของดินป่าไม ้อินทรียวตัถุของดิน ป่าไม ้นิเวศวทิยาและการหมุนเวยีนธาตุอาหารในป่า การปลูกสร้างสวนป่า และการท าป่า-ไร่ผสม การใชปุ๋้ยใ