a s

ค ำน ำ

กรมกจการสตรและสถาบนครอบครว กระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย ตระหนกถงสภาพสงคมไทยทเปลยนแปลงไปตามกระแสสงคมโลก อนเนองจาก การเปลยนแปลงดานโครงสรางประชากร เศรษฐกจ สงคม เทคโนโลย ทศนคตและคานยมในการด าเนนชวต ซงสงผลตอโครงสรางของครอบครวและสมพนธภาพในครอบครว มความสมเสยงทจะมความเปราะบางมากขน เชน การหยาราง ความรนแรงในครอบครว การทอดทงบตร/ผสงอาย หรอปญหาพฤตกรรมของสมาชกในครอบครว

การมขอมลครอบครวทเปนปจจบนจะชวยใหสามารถคาดการณ วเคราะหแนวโนมปญหาหรอเตรยมการปองกนผลกระทบทอาจเกดขนกบครอบครวได แตเนองจากค านยามหรอความหมายของครอบครวทแตละหนวยงานใชมความหลากหลาย แตกตางกน รวมทงวธการจดเกบขอมลสวนใหญจดเกบในรปของครวเรอน ซงอาจจะไมสะทอนรปแบบความสมพนธตามบทบาทหนาทของสมาชกในครอบครว ดงนนเพอประโยชนในการจดเกบขอมลใหสอดคลองกบสถานการณปจจบนและแนวโนมในอนาคต จงจ าเปนตองจดท าค านยามและก าหนดประเภทของครอบครวใหชดเจนเปนมาตรฐานเดยวกน โดยเปนสวนหนงของการด าเนนงานโครงการคลงขอมลสารสนเทศดานครอบครว (Family Big Data) ซงเปนโครงการส าคญ (Flagship Projects) ภายใตนโยบายและยทธศาสตรการพฒนาสถาบนครอบครว พ.ศ. 2560 – 2564 ยทธศาสตรท 3 การบรหารจดการท เ อ อตอความเขมแขงของครอบครว และมความสอดคลองกบยทธศาสตรชาต พ.ศ. 2561 – 2580 ยทธศาสตรท 6 ยทธศาสตรดานการปรบสมดลและพฒนาระบบการบรหารจดการภาครฐ เพอใหเกดคลงขอมลสารสนเทศครอบครวแหงชาต ในการเปนศนยกลางการใหบรการขอมลดานครอบครวและเชอมโยงขอมลระหวางหนวยงานทด าเนนการดานครอบครวหรอหนวยงานทเกยวของ และใหหนวยงานภาครฐ เอกชนหรอประชาชนทวไปน าขอมลจากคล งขอมลฯ ดงกลาว ไปสนบสนนการด า เนนงานเพอสง เสรมสถาบนครอบครว ความตองการของครอบครว ทนตอสถานการณทเปลยนแปลงอยางรวดเรว รวมทงสามารถน าขอมลก าหนดนโยบายและแผนงานไดตรงกบไปใชประโยชนในเชงวชาการหรองานวจยตอไป

กรมกจการสตรและสถาบนครอบครว

กระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย พฤศจกายน 2562

สำรบญ

เรอง หนา หลกกำรและเหตผล 1 กระบวนกำรขนตอนกำรทบทวนนยำมและประเภทครอบครว 3 ผลกำรทบทวนนยำมและประเภทครอบครว 4 กำรน ำไปใชประโยชน 6 ภำคผนวก 1. การทบทวนเอกสารเกยวกบความหมายของครอบครว 7 2. การทบทวนเอกสารเกยวกบการจดประเภทของครอบครว 8 3. การจ าแนกประเภทของครอบครวในตางประเทศ 10 4. การทบทวนเอกสารงานวจยและสถานการณปญหาและความตองการ 14 ของครอบครวลกษณะเฉพาะ 5. คณะกรรมการนโยบายและยทธศาสตรครอบครวแหงชาต (กยค.) 20 6. คณะกรรมการสงเสรมและพฒนาครอบครว (กสค.) 21 7. ค าสงกรมกจการสตรและสถาบนครอบครว ท 1324/2561 22 เรอง แตงตงคณะท างานทบทวนนยามและประเภทครอบครว 8. ค าสงกรมกจการสตรและสถาบนครอบครว ท 16/2562 24 เรอง แตงตงคณะท างานทบทวนนยามและประเภทครอบครว (เพมเตม)

1

หลกกำรและเหตผล

กรมกจการสตรและสถาบนครอบครว (สค.) กระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย มภารกจในการสงเสรม พฒนาและสรางความเขมแขงใหแกสถาบนครอบครว คมครองพทกษสทธและคมครองสวสดภาพบคคลในครอบครว รวมทงปองกนและแกไขปญหาความรนแรงในครอบครว และเนองดวยสภาพสงคมไทยทเปลยนแปลงไปอยางมากตามกระแสสงคมโลก รวมถงการเปลยนแปลงดานโครงสรางประชากร เศรษฐกจ สงคม เทคโนโลย ทศนคตในการด าเนนชวต และคานยมสมยใหม สงผลตอโครงสรางของครอบครว และสมพนธภาพในครอบครว ในดานโครงสรางของครอบครวมการเปลยนแปลงขนาดของครอบครว รปแบบของครอบครว รวมถงการตดสนใจสรางครอบครว ในดานสมพนธภาพภายในครอบครวสงเกตไดจากความเปราะบางของครอบครว หรอปญหาตาง ๆ ทเกดกบครอบครว เชน การหยาราง ความรนแรงในครอบครว การทอดทงบตร/ผสงอาย หรอปญหาพฤตกรรมของสมาชกในครอบครว เปนตน

สถานการณและปจจยทสงผลกระทบตอครอบครวมอยมากมาย ทงทางดานการเปลยนแปลงทางเศรษฐกจ สงคม วฒนธรรม สอ เทคโนโลยสารสนเทศและสงแวดลอม ระบบเศรษฐกจโลกและการรวมกลมทางเศรษฐกจในภมภาคโดยเฉพาะการรวมกลมในภมภาคเอเชยภายใตกรอบการคาเสรของอาเซยนกบจน ญปนและอนเดย และการเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (ASEAN Economic Community – AEC) เมอป 2558 โดยมเปาหมายในการขบเคลอนความรวมมอทางเศรษฐกจระหวางอาเซยน จงท าใหเกดการเคลอนยายสนคา บรการ การลงทนและแรงงานฝมอไดอยางเสร จนสงผลตอวถชวตการผลตแบบดงเดมของคนในประเทศแถบน คอการท าการเกษตรและพนทท าการเกษตรลดลง การน าเครองจกรกลเขามาท างานและโรงงานอตสาหกรรมเขามาแทนทมากขน การกระจกตวของความเจรญจะอยในตวเมอง ความเหลอมล าของประชากรแตกตางกนมากขน มความกระจกตวของความยากจนในเขตเมอง ขาดแคลนทอยอาศย การบรการของรฐและสวสดการมไมทวถง รวมทงมการยายถนทงแรงงานในประเทศและระหวางประเทศมากขน การด ารงชวตแบบสงคมอตสาหกรรมหรอสงคมเมองยงสงผลตอการเปลยนแปลงวถชวตแบบดงเดมของสงคมไทย จากสงคมเกษตรกรรมทมวถชวตการอยรวมกนแบบพงพง ถอยทถอยอาศยกน กลายเปนสงคมทมความบรโภคนยมและวตถนยมมากขน เปนสงคมแหงการแขงขนเพอใหไดมาซงสถานะความมงคง1

นอกจากนแนวโนมของการเขาสโลกแหงความหลากหลายทางวฒนธรรม และการเขาสประชาสงคมวฒนธรรมอาเซยน (ASEAN Socio-Culture Community : ASCC) ท าใหประชาชนภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต มการตดตอสอสารทางสงคม วฒนธรรม วถชวต ภายใตความหลากหลายทางวฒนธรรมและเชอชาต การเขามาของวฒนธรรมผานกระแสโลกาภวฒน และโลกแหงการสอสารไรสายเปนปจจยส าคญทสงผลตอวฒนธรรมไทยทงดานวถชวต ทศนคต ความเชอ ความสมพนธระหวางบคคล กระบวนการเรยนรและพฤตกรรมการบรโภค สงผลใหมการมงแสวงหาความสขและการสรางอตลกษณสวนตวมากขน มแนวโนมสรางเครอขายทางสงคมผานโลกไซเบอร เปนวฒนธรรมใหมรวมสมยในรปแบบของการรวมกลมของ

1 กรมกจการสตรและสถาบนครอบครว . นโยบายและยทธศาสตรการพฒนาสถาบนครอบครว พ.ศ. 2560 – 2564. หนา 9 – 11.

2

บคคลทสนใจเรองเดยวกน ในขณะทวฒนธรรมทบงบอกความเปนไทยไมสามารถแสดงบทบาททชดเจน การเปลยนแปลงทางสงคมและวฒนธรรมน สงผลกระทบโดยตรงตอสถาบนครอบครวและชมชนโดยเฉพาะคานยมความเปนปจเจก และประกอบกบการด ารงชวตประจ าวนอยางรบเรง มผลตอระดบความสมพนธในครอบครว ท าใหสมาชกในครอบครวตางมพนทสวนตว เทคโนโลยการสอสารสมยใหมยงไดสรางสงคมเสมอนจรงซงท าใหคนมพฤตกรรมทแปลกแยกจากชวตจรงและหมกมนอยในโลกออนไลนท าใหสมาชกในครอบครวสอสารกนนอยลง ท าใหความสมพนธในครอบครวลดลงเกดชองวางในครอบครวมากขน ทงทเปนชองวางระหวางวยและชองวางทเกดจากความสามารถในการใชและการปรบตวใหเขากบเทคโนโลยสมยใหม ความสมพนธทไมแนนแฟนน จงงายตอการน าไปสความแตกแยกของครอบครว ในขณะทชมชนกตางคนตางอยมากข น สงคมเมองขาดการปฏสมพนธกน การมสวนรวมตอกจกรรมสาธารณะลดนอยลง ดงนนสถาบนครอบครวและชมชนจงตองมการเตรยมความพรอม และสรางภมคมกนใหสามารถปรบตวรบมอกบการเปลยนแปลงทางสงคมและวฒนธรรมทถาโถมเขามา

จากปญหาการเปลยนแปลงดงกลาวขางตน นอกจากจะสงผลตอโครงสรางของครอบครว และรปแบบของครอบครวแลว ยงกอใหเกดครอบครวลกษณะพเศษมากข นดวย โดยเปนครอบครวเปราะบางทมความยากล าบาก หรอครอบครวลกษณะใหมๆ ทเปลยนไปตามสภาพสงคม

กรมกจการสตรและสถาบนครอบครว จงไดด าเนนการทบทวนนยาม ความหมายและประเภทครอบครว เพอมกรอบการท างานกบกลมเปาหมายในการด าเนนงานดานครอบครวไดอยางชดเจน

3

กระบวนกำรขนตอนกำรทบทวนนยำมและประเภทครอบครว

––––

คณะก

รรมก

ำร

นโยบ

ำยเเล

ะยท

ธศำส

ตร

ครอบ

ครวเ

เหงช

ำต

ครงท

๑/๒

๕๖๒

ครงท

๒/๒

๕๖๒

ครงท

๓/๒

๕๖๒

ทบทว

นเอก

สำรง

ำนวจ

ย

และก

ำรด ำ

เนนง

ำนทเ

กยวข

อง

ส ำรว

จควำ

มคดเ

หน ใน

งำน

Thail

and

Socia

l Exp

o 20

18

และ

จนท.

ผปฏบ

ตงำน

ดำนค

รอบค

รว

คณะท

ำงำน

ทบทว

นนยำ

มและ

ประเภ

ทครอ

บครว

ปร

ะธำน

: อธ

บดผพ

พำกษ

ำศำล

เยำว

ชนแล

ะครอ

บครว

กลำง

(น

ำยสท

ธศกด

วนะ

ชกจ)

คณะก

รรมก

ำรสง

เสรม

แล

ะพฒ

นำคร

อบคร

ว (ก

สค.)

ประธ

ำน :

ศ.นพ

.รณชย

คงส

กนธ

รำงน

ยำมแ

ละปร

ะเภทค

รอบค

รว ฉ

บบท

๑

รำงน

ยำมฯ

ฉบบ

ท ๒

รำงน

ยำมฯ

ฉบบ

ท ๓

สงรำ

งนยำ

มฯ ฉ

บบท

๓

รำงน

ยำมฯ

ฉบบ

ท ๔

ครงท

๓/๒

๕๖๑

ครงท

๑/๒

๕๖๒

ครงท

๒/๒

๕๖๒

ครงท

๓/๒

๕๖๒

รำงน

ยำมฯ

ฉบบ

สมบร

ณ

รำงน

ยำมฯ

ฉบบ

ท ๔

+ คม

อ

รำงน

ยำมฯ

ฉบบ

ท ๒

ประธ

ำน :

รองน

ำยกร

ฐมนต

ร (น

ำยจร

นทร

ลกษณ

วศษฏ

)

กระบ

วนการขนต

อนการท

บทวนนย

ามแล

ะประเภทค

รอบค

รว

คณะอ

น กส

ค. จ

งหวด

๗๖

จงห

วด แ

ละกร

งเทพฯ

4

ผลกำรทบทวนนยำมและประเภทครอบครว การประชมคณะกรรมการนโยบายและยทธศาสตรครอบครว (กยค.) ครงท 2/2562 เมอวนท

14 พฤศจกายน 2562 ณ หองประชม 2503 ชน 5 ตกบญชาการ 2 ท าเนยบรฐบาล มมตเหนชอบรางนยามและประเภทครอบครว โดยผลการทบทวนนยามและประเภทครอบครวมดงน

นยำมครอบครว

ประเภทครอบครว ครอบครวตำมโครงสรำง : ครอบครวทวไปเมอจ าแนกประเภทตามโครงสราง แบงออกไดเปน

2 ประเภท คอ

1. ครอบครวเดยว คอ ครอบครวทประกอบดวยบคคลทใชชวตรวมกนฉนสามภรยาอาจมหรอไมมบตร พอหรอแมอยกบบตร หรอพนองหรอญาตไมเกนสองรนใชชวตอยรวมกน 2. ครอบครวขยำย คอ ครอบครวทประกอบดวยบคคลตงแตสามรนขนไป หรอครอบครวเดยวสองครอบครวขนไปทมความผกพนทางสายโลหต หรอเกยวดองเปนเครอญาต ซงมความสมพนธทเกอกลกน และอาศยอยในบานหรอบรเวณเดยวกน

ทงน ครอบครวตามโครงสรางดงกลาว อาจมบางครอบครวทมลกษณะเฉพาะทมความตองการการชวยเหลอ สงเสรม สนบสนนทแตกตางกน เมอพจารณาจากขอมลและแนวโนมของสถานการณ สามารถจ าแนกครอบครวตามลกษณะเฉพาะทมนยส าคญได 6 ลกษณะ ดงน

1) ครอบครวพอหรอแมเลยงเดยว คอ ครอบครวทพอหรอแมตองเลยงดบตรทยงไมบรรลนตภาวะโดยล าพง

2) ครอบครวขำมรน คอ ครอบครวทม ป ยา ตา ยาย อยกบหลานตามล าพง

3) ครอบครวทผสงอำยอยดวยกนตำมล ำพง คอ ครอบครวทประกอบดวยสมาชกอายตงแต 60 ปขนไป ตงแตสองคนขนไป อยรวมกนโดยไมมสมาชกชวงวยอนอาศยอยดวย

4) ครอบครวครกเพศเดยวกน คอ ครอบครวทมบคคลเพศเดยวกนใชชวตอยรวมกนฉนสามภรยา

5) ครอบครวผสม คอ ครอบครวทชายหญงฝายใดฝายหนงหรอทงสองฝาย มบตรตดมาและไดสมรสหรออยกนกนฉนสามภรยาเปนครอบครวใหม และบตรนนอาศยอยดวยกน

6) ครอบครววยรน คอ ครอบครวทชายและหญงมอายต ากวา 20 ป ใชชวตรวมกนฉนสามภรยา

ครอบครว คอ “บคคลตงแตสองคนขนไปทใชชวตรวมกนฉนสามภรยา หรอมความผกพนทางสายโลหต หรอทางกฎหมาย หรอเกยวดองเปนเครอญาต ซงสมาชกในครอบครวตางมบทบาทหนาทตอกน และมความสมพนธทเกอกลกน”

5

เนองดวยวตถประสงคของการทบทวนนยามและประเภทครอบครวในครงน เปนไปเพอใหมขอบเขตในการจดเกบขอมลสถานการณครอบครวไทยจงใหความหมายครอบครวทตองมความสมพนธฉนสามภรยา มความผกพนทางสายโลหต ทางกฎหมายหรอเกยวดองเปนเครอญาต แตเนองจากสถานการณทางสงคมมแนวโนมทจะมบคคลทอาศยอยคนเดยวหรออาศยกบบคคลทไมใชญาตมากขน จงไมควรละเลยกลมดงกลาว โดยจดอยในกลม “ครวเรอน”

ครวเรอน หมายถง หนวยการอยอาศย (unit of residence) ของบคคลหรอกลมคนทอยรวมกนและกนอยรวมกนในสถานทเดยวกน โดยไมค านงถงความสมพนธทางสายโลหตหรอทางเครอญาต โดยบคคลเหลานนจดหาหรอใชสงอปโภคบรโภคอนจ าเปนแกการครองชพรวมกน 2

,3 ประกอบดวย

1) ครวเรอนคนเดยว คอ ครวเรอนทบคคลอาศยอยคนเดยวตงแตสามเดอนขนไป (อางองจากการจดเกบขอมลส ามะโนประชากรชาวตางชาตทอยอาศยในประเทศไทยเกน 3 เดอนขนไปของส านกงานสถตแหงชาต เชนเดยวกนกบเกณฑในการท าส ามะโนประชากรของฮองกง และมาเลเซย รวมทงสถาบนสถตแหงชาตของสหราชอาณาจกร) *

2) ครวเรอนทไมมควำมสมพนธทำงเครอญำต คอ ครวเรอนทมบคคลตงแตสองคนขนไป อาศยอยรวมกนโดยไมมความสมพนธฉนสามภรยา ไมมความผกพนทางสายโลหต และ ไมมความเกยวดองเปนเครอญาต แตมความสมพนธทเกอกลกน

* หมำยเหต ส านกงานสถตแหงชาต จดเกบขอมลส ามะโนประชากรชาวตางชาตทอยอาศยในประเทศไทยเกน 3 เดอนขนไป เนองจากเปนระยะเวลาทผอยอาศยมการใชเครองอปโภคบรโภค รวมถงการใชสาธารณปโภค ดงนนการอยอาศยคนเดยวตงแต 3 เดอนขนไป จงเปนระยะเวลาทแสดงเจตจ านงในการอาศยอยคนเดยว เชนเดยวกนกบเกณฑในการท าส ามะโนประชากรของฮองกง และมาเลเซยทจะนบรวมประชากรตางชาตท อยอาศยในประเทศเกน 3 เดอน รวมทงสถาบนสถตแหงชาตของสหราชอาณาจกรทจะนบประชากรระยะสน (Short – Term Resident : STR) เพอการท าส ามะโนประชากรทอยอาศยในสหราชอาณาจกรตงแต 3 เดอนขนไป แตไมเกน 12 เดอน ตามหลกเกณฑขององคการสหประชาชาตทไดใหค านยามของผยายถนระยะส น (Short-Term Migrants : STM) ไววาบคคลทเดนทางจากถนฐานโดยปกตของตน เปนระยะเวลาอยางนอย 3 เดอนแตไมถง 1 ป ทประชมจงเหนควรใหระบระยะเวลา 3 เดอน เพอใหสามารถระบไดชดเจนวาการทบคคลอาศยอยคนเดยวเปนระยะเวลาเทาใดจงจะนบเปนครวเรอนคนเดยว

2 ชาย โพธสตา (2555).ครวเรอนไทยในสองทศวรรษแหงการพฒนา. วารสารราชบณฑตยสถาน 37(3), 237. 3 รศ.ดร.จตตนนท เดชะคปต (2557). การศกษาและพฒนารปแบบการเสรมสรางหลกประกนความมนคงของครอบครวไทย. วารสารมนษยนเวศศาสตร ฉบบพเศษ สาขาวชามนษยนเวศศาสตร มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช เนองในโอกาสวนสถาปนามหาวทยาลยครบ 36 ป วนท 3 – 5 กนยายน 2557, 72

6

กำรน ำไปใชประโยชน นยามและประเภทครอบครวทจดท าขนน ค านงถงรปแบบการอยรวมกนตามบทบาทหนาทของสมาชกในครอบครว เพอน าไปใชประโยชนในการจดเกบขอมลสถานการณครอบครวของประเทศไทยใหมมาตรฐานในการจดเกบทชดเจน สามารถเชอมโยงขอมลกบหนวยงานตางๆ ภายใตการจดท าระบบขอมลสารสนเทศดานครอบครว (Family Big Data) อนจะน าไปสการก าหนดมาตรการนโยบายทเหมาะสมกบครอบครวตามนโยบายและยทธศาสตรการพฒนาสถาบนครอบครว พ.ศ. 2560 -2564 รวมทงเปนกรอบอางองใหแกหนวยงานหรอผสนใจในการศกษาวจยดานครอบครวใชประโยชนในการน าไปด าเนนงานในสวนทเกยวของ

ขอสงเกต

ค ำนยำมและประเภทครอบครวนไมมลกษณะทจะตดทอนรอนสทธผใด และไมมผลในกำรน ำไปบงคบใชตำมกฎหมำยใดๆ เปนกำรจดท ำขนเพอกำรเกบขอมลสถตและสถำนกำรณของครอบครวไทยเทำนน

ภำคผนวก

7

1. กำรทบทวนเอกสำรเกยวกบควำมหมำยของครอบครว

นกวชาการ นกการศกษาในศาสตรตางๆ ไดนยามค าวาครอบครวไวแตกตางกนตามบรบทของศาสตรนนๆ ส าหรบในสายงานทเกยวของกบการด าเนนงานดานครอบครว ฝายเลขานการฯ พจารณาแลวเหนวาค านยามในพจนานกรม ฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2554 นโยบายและยทธศาสตรการพฒนาสถาบนครอบครว พ.ศ. 2560 – 2564 ค านยามโดยศนยวจยและพฒนาครอบครวไทย รายงานการวจยการศกษาและพฒนารปแบบการเสรมสรางหลกประกนความมนคงของครอบครว หนงสอทฤษฎครอบครวเบองตน พจนานกรมศพทแพทยศาสตรมอสบ (2009) และวทยานพนธเรองการบรหารจดการครอบครวมสลมทมภรรยาหลายคนในอ าเภอเมอง จงหวดปตตาน มความครอบคลมกลมเปาหมายไดหลากหลาย คอ

ครอบครว คอ

“สถาบนพนฐานของสงคมทประกอบดวยสามภรรยาและหมายความรวมถงลกดวย” พจนานกรม ฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2554

“บคคลตงแต 2 คนขนไปทใชชวตรวมกน โดยมความผกพนทางสายโลหต ทางกฎหมาย ทางจตใจ หรอทางสงคม ซงสมาชกในครอบครวตางมบทบาทหนาทตอกน และมความสมพนธ ทเกอกลกน”4

นโยบายและยทธศาสตรการพฒนาสถาบนครอบครว พ.ศ. 2560 – 2564

“กลมคนทเกยวของกนดวยการถายทอดทางพนธกรรม เชน พอแม ลก และพนอง บางครงครอบคลมไปถงกลมคนทเกยวของกนโดยการสมรส หรออาศยอยในบานเดยวกน หรอผทมความผกพนหวงใย มปฏสมพนธกนอยางสม าเสมอและแบงปนความหวงใยในการเตบโตและการพฒนาของกลมและของสมาชกแตละคน”5

Mosby's Medical Dictionary, 8th edition

“บคคลตงแต 2 คนขนไป และมความเกยวของสมพนธกนโดยการเกดการแตงงาน หรอการรบเปนบตรบญธรรม และอาศยอยรวมกนในบานเรอนหรอทพกอาศยเดยวกน หรออาจแยกกนอยชวคราว ตามความจ าเปนดานการศกษา หรอการงานอาชพ แตยงคงมปฏสมพนธตอกนอยางตอเนอง”6

รายงานการวจยการศกษาและพฒนารปแบบการเสรมสรางหลกประกนความมนคงของครอบครว (2553)

“กลมบคคลทผกพนและใชชวตรวมกนท าหนาทเปนสถาบนหลก ฐานรากส าคญยงตอการด ารงชวต”7 มาตรฐานครอบครวเขมแขง

4 กรมกจการสตรและสถาบนครอบครว. (2559). นโยบายและยทธศาสตรการพฒนาสถาบนครอบครว พ.ศ. 2560 – 2564. หนา 6. 5 Family (sociology). (n.d.) Mosby's Medical Dictionary, 8th edition. (2009). เขาถงเมอ 30 พฤษภาคม 2561 จาก https://medical-dictionary.thefreedictionary.com/ Family+(sociology) 6 ศนยวจยและพฒนาครอบครวไทย. (2553). รายงานการวจยการศกษาและพฒนารปแบบการเสรมสรางหลกประกนความมนคงของครอบครว. กรงเทพฯ: ศนยวจยและพฒนาครอบครวไทย มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช 7 กรมกจการสตรและสถาบนครอบครว. มาตรฐานครอบครวเขมแขง

8

“บคคลตงแตสองคนขนไปทมขอตกลงในการทจะใชชวต ใชทรพยากร ตดสนใจและใหคณคาตอการด าเนนชวตรวมกน”8

ทฤษฎครอบครวเบองตน (2557)

“โครงสรางทประกอบดวยบคคลทมความสมพนธทางสายเลอดหรอผานการสมรส หรออาจเปนกลมบคคลทมไดมความสมพนธในเชงสายเลอดแตมความคาดหวงบางอยางรวมกน (Mutual Expectation) ทเปนความสมพนธในรปแบบซงถกก าหนดโดยศาสนา และสอดคลองตามหลกกฎหมายอสลาม9”

การบรหารจดการครอบครวมสลมทมภรรยาหลายคนในอ าเภอเมอง จงหวดปตตาน (2556)

“กลมบคคลทมความเกยวของผกพนกนทางสายโลหต หรอโดยการรบเปนบตรบญธรรม หรอโดยการสมรส ซงโดยทวไปแลวประกอบดวยคสมรส บตร พอแม และพนองเปนหลก”10

Department of Economic and Social Affairs, United Nations. (2015)

2. กำรทบทวนเอกสำรเกยวกบกำรจดประเภทของครอบครว

หนวยงานในประเทศไทยแบงประเภทของครอบครวออกตามลกษณะการท างาน ของหนวยงานเปนหลก โดยกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย (พม.) แบงรปแบบครอบครว ตามลกษณะความสมพนธของสมาชกในครอบครว และลกษณะของปญหาทเกดขนจากการเปลยนแปลง ในครอบครว เนองดวยหนวยงานมภารกจในการพฒนาคนและสงคมใหมคณภาพเตมศกยภาพและมภมคมกนตอการเปลยนแปลง รวมทงจดระบบสวสดการทเหมาะสมกบบรบทของประเทศไทย เพอใหประชาชน มหลกประกนและมความมนคงในชวต ดงนนการปองกน ชวยเหลอและดแลสมาชกในครอบครวจงเปน การสรางความมนคงขนพนฐานใหกบการด าเนนงานเพอความมนคงของมนษย ในขณะทส านกงานสถตแหงชาต จะใชค าวา “ครวเรอน” แทนค าวาครอบครว โดยมองทการอาศยอยรวมกนในบานเดยวกนของสมาชกในครอบครว และหมายรวมถงครวเรอนทไมมครอบครวและญาต แตอาศยอยในบานเดยวกน เนองจากหนวยงานตองการสถตขอมลเกยวกบประชากรทกครวเรอนในประเทศไทย เพอน าเสนอลกษณะโครงสรางประชากรในระดบประเทศ ในขณะทกองทนประชากรแหงสหประชาชาตประจ าประเทศไทย (UNFPA) แบงรปแบบครอบครวตามลกษณะความสมพนธของสมาชกในครอบครว เชนเดยวกบกระทรวง พม. และแยกครวเรอนทไมมครอบครวและญาตเชนเดยวกบส านกงานสถตแหงชาต แตเพมเตมในสวนของครวเรอนคนเดยวเนองจาก UNFPA ใหความสนใจในการวเคราะหลกษณะโครงสรางประชากรในรปแบบการด าเนนชวตของสมาชกภายใตบานหลงเดยวกน

8 พนสข เวชวฐาน. ทฤษฎครอบครวเบองตน = An introduction to family theories. กรงเทพฯ : ภาพพมพ , 2557. 9 Hammudah 'Abd al-'Ati, 1976:19 อางใน รดยะห หะ. (2556). การบรหารจดการครอบครวมสลมทมภรรยาหลายคนในอ าเภอเมอง จงหวดปตตาน. มหาวทยาลยสงขลานครนทร 10 Department of Economic and Social Affairs, United Nations. (2015). Principles and Recommendations for Population and Housing Censuses Revision 2. United Nations : New York

9

กรมกจกำรสตรและสถำบนครอบครว กระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย จดท านโยบายและยทธศาสตรการพฒนาสถาบนครอบครว พ.ศ. 2560 – 2564 แบงครอบครวเปน 3 รปแบบหลกๆ ดงน

1. ครอบครวเดยว ม 2 รปแบบ คอ 1.1 ครอบครว 1 รน คอ ครอบครวทประกอบดวยสามและภรรยา 1.2 ครอบครว 2 รน คอ ครอบครวทประกอบดวย พอ แม และลก

2. ครอบครวขยาย หรอครอบครว 3 รน คอ ครอบครวทประกอบดวย พอ แม และลก อยรวมกบ ป ยา ตา ยาย

3. ครอบครวลกษณะเฉพาะ หมายถง ครอบครวทมองคประกอบหรอความตองการเฉพาะดาน เชน ครอบครวเลยงเดยวทมเฉพาะพอหรอแมเลยงลกตามล าพง ครอบครวทมผสงอายเลยงดเดกตามล าพง (ครอบครวขามรน/ครอบครวแหวงกลาง) ครอบครวทมเฉพาะเดกอย ดวยกนตามล าพง ครอบครวผสงอายอาศยอยดวยกนตามล าพง ครอบครวทมเพศเดยวกน ครอบครวทมภาระในการดแลสมาชกทเจบปวย พการ ตองขง และครอบครวลกษณะเฉพาะอนๆ ทอาจเกดขนในอนาคต

ส ำนกงำนสถตแหงชำตไดส ารวจส ามะโนประชากรตามประเภทครวเรอน ซงแบงออกเปน 2 ประเภท คอ 1. ครวเรอนสวนบคคล หมายถง ครวเรอนทประกอบขนดวยบคคลคนเดยวหรอหลายคน

อาศยอยในบานหรอทอยอาศยเดยวกน และจดหาหรอใชสงอปโภคบรโภคอนจ าเปนแกการครองชพรวมกน บคคลเหลานนอาจเปนญาตหรอไมเปนญาตกนกได ซงสามารถจ าแนกได ดงน11

1) ครวเรอนประเภทครอบครวเดยว (Nuclear Family) ไดแก ครวเรอนทประกอบดวยสามและภรรยา หรอสามและ/หรอภรรยา บตรทยงไมสมรส และ/หรอญาตอน ๆ ทยงไมสมรสอาศยอยดวย

2) ครวเรอนประเภทครอบครวขยาย (Extended Family) แบงได 3 ชนด คอ 2.1) ครวเรอนประเภทครอบครวยอย Vertical (Stem)

ไดแก ครวเรอนทประกอบดวยสามและ/หรอภรรยา บตรทยงไมสมรสและ/หรอบตรทสมรสเพยงคนเดยว ญาตอน ๆ ทยงไมสมรส และ/หรอพอ แม ป ยา ตา ยาย หลาน คนใดคนหนงหรอหลายคน อาศยอยดวยกน

2.2) ครวเรอนประเภทครอบครวรวม Horizontal (Joint) ไดแก ครวเรอนทประกอบดวยสามและ/หรอภรรยา บตรทยงไมไดสมรสและญาตอน ๆ ทสมรสแลว อาศยอย

2.3) ครวเรอนประเภทครอบครวผสม Vertical and Horizontal (Stem-Joint) ไดแก ครวเรอนทประกอบดวยครวเรอนทงขอ 2.1 และ 2.2 อาศยอยดวยกน หรอครวเรอนทประกอบดวย สามและ/หรอภรรยา บตรทสมรสมากกวาหนงคน ญาตอน ๆ ทสมรสหรอยงไมสมรส และ/หรอ พอ แม ป ยา ตา ยาย หลาน คนใดคนหนงหรอหลายคน อาศยอยดวยกน

11 ส านกงานสถตแหงชาต. ครวเรอนไทย . สบคนเมอ 19 เมษายน 2561 จาก http://popcensus.nso.go.th/topic.php?cid=11

10

3) ครวเรอนท ไมมครอบครวและญาต (Unrelated Individuals) ไดแก ครวเรอน ทประกอบดวยบคคลอาศยอยคนเดยว หรออาศยอยรวมกบบคคลอนทไมมความสมพนธฉนญาต 2. ครวเรอนกลมบคคล หมายถง ครวเรอนทประกอบขนดวยบคคลทมาอยรวมกน เพราะไดมกฎ หรอระเบยบขอบงคบอยางใดอยางหนงระบไววาใหมาอยรวมกน หรอจ าเปนตองมาอยรวมกนเพอผลประโยชนของตนเอง บคคลเหลานจะกนรวมกน หรอไมกนรวมกน กได ครวเรอนกลมบคคลจ าแนกได เปน 2 ชนดคอ ครวเรอนกลมบคคลประเภทสถาบน ไดแก วด เรอนจ า สถานสงเคราะห โรงพยาบาล โรงเรยนกนนอน กองทหารหรอต ารวจ และครวเรอนกลมบคคลประเภทอน ไดแก โรงแรม หอพก บานพกคนงานทมคนงานจ านวน 6 คนขนไปซงสถานประกอบธรกจจดทอยอาศยใหอยรวมกน

กองทนประชำกรแหงสหประชำชำตประจ ำประเทศไทย (UNFPA) ใชการอางองค านยามและแบงประเภทของครอบครวและครวเรอนจากฝายการเศรษฐกจและสงคม (Department of Economic and Social Affairs : DESA) องคการสหประชาชาต12 ดงน ครอบครว หมายถง กลมบคคลทมความเกยวของผกพนกนทางสายโลหต หรอโดยการรบเปนบตรบญธรรม หรอโดยการสมรส ซงโดยทวไปแลวประกอบดวยคสมรส บตร พอแม และพนองเปนหลก ครวเรอน หมายถงหนวยการอยอาศยซงประกอบดวยท อยอาศยและบคคลทอาศยอยรวมกน โดยเปนอสระจากความเกยวของผกพนกนทางสายโลหตหรอจากการสมรส ทงน จ าแนกประเภทเปนครวเรอนคนเดยวและครวเรอนหลายคน โดย UNFPA แบงประเภทครอบครวเปน 4 ประเภท คอ

1. ครอบครวเดยว 2. ครอบครวขยาย 3. ครวเรอนคนเดยว 4. ครวเรอนทไมมความสมพนธทางเครอญาต

3. กำรจ ำแนกประเภทของครอบครวในตำงประเทศ จากการศกษาเปรยบเทยบรปแบบครอบครวของแตละประเทศทมความคลายคลงกน

มากทสด สามารถน ามาจดเรยงตามล าดบไดดงน 1. ครอบครวเดยว (Nuclear Family) คอ ครอบครวทประกอบดวยสมาชกครอบครว

1 – 2 รน คอ พอ แม และ/หรอบตร แตปจจบนไดขยายความไปถงคสมรสเพศเดยวกนดวย โดยบตรในครอบครวเดยวนนอาจเปนบตรทางสายโลหตหรอบตรบญธรรมได13

2. ครอบครวขยาย (Extended or Joint Family) คอ ครอบครวทประกอบดวยสมาชกครอบครว 3 รนขนไป คอ พอ แม บตร และป ยา ตา ยาย หรออาจมญาตคนอนอาศยอยรวมกน 12 Department of Economic and Social Affairs, United Nations. (2015). Principles and Recommendations for Population and Housing Censuses Revision 2. United Nations : New York 13 The Editors of Encyclopedia Britannica. (2015 ) . Nuclear Family. ส บค น เม อ 30 พฤษภาคม 2561 จาก https://www.britannica.com/topic/nuclear-family

11

3. ครอบครวเลยงเดยว (Single Parent Family) คอ ครอบครวทมเฉพาะพอหรอแมเลยงดบตรตามล าพง

4. ครอบครวทไมมบตร หรอครอบครว 1 รน คอ ครอบครวทประกอบดวย สาม ภรรยา ไมมบตร 5. ครอบครวขามรน / ครอบครวผสงอายอยล าพงกบเดก / ครอบครวแหวงกลาง

(Skipped-Generation Family) คอ ครอบครวทผสงอายอาศยอยกบเดก โดยไมมผอนอาศยอยดวย อาจถกพอแมทง พอแมเสยชวต หรอเปนผลจากสภาวะเศรษฐกจทท าใหคสมรสซงเปนวยแรงงานตดสนใจยายถนไปท างานตางพนท เปนสาเหตทตองทงไวกบ ป ยา ตา ยาย ใหมหนาทดแล ท าใหผสงอายตองท างานเลยงตนเองและตองรบภาระดแลหลานดวย

6. ครอบครวอยคนเดยว (ไมมคครอง) คอ ครวเรอนทอาศยอยคนเดยว ไมมคสมรสหรอบตร 7. ครอบครวผสม (Step Family) คอ ครอบครวทฝายหญงหรอ/และฝายชายทมบตร

การจากสมรสครงกอน ตดสนใจสมรสเพอสรางครอบครวใหมรวมกน 8. ครอบครวเพศเดยวกน (Same-Sex Family) คอ ครอบครวทครกเพศเดยวกนอาศย

อยรวมกน 9. ครอบครวท อย รวมกบคนทไมมความสมพนธทางเครอญาต คอ ครอบครวท

สมาชกไมมความเกยวของกนทางสายเลอดอยรวมกน อาศยอยรวมกนและชวยเหลอซงกนและกน

หมายเหต – เปนการศกษาขอมลจาก 10 ประเทศ คอ สหรฐอเมรกา14 แคนาดา15 จน16 ญปน17 สงคโปร18 อนโดนเซย19 นอรเวย20 ฟนแลนด21 ไนจเรย22 และเคนยา23

14 Michelle Blessing. Types of Family Structures. สบคนเมอ 19 เมษายน 2561 จาก https://family.lovetoknow.com /about-family-values /types-family-structures 15 Family Service Saskatoon (2015). Understanding Canadian Family Life: A Guide for Newcomers. สบคนเมอ 19 เมษายน 2561 จาก http://familyservice.sk.ca/wp-content/uploads/2015/05/CDNLife.pdf 16 United Nations University. Family structure. สบคนเมอ 20 เมษายน 2561 จาก http://archive.unu.edu /unupress/unupbooks/uu20ie/uu20ie08.htm 17 Suzanne Tatikian. Japan's Family/Household Patterns. สบคนเมอ 20 เมษายน 2561 จาก http://www5.csudh.edu /global_options/375students-sp96/japan/FamilyHouseholds.html 18 Ministry of Social and Family Development (2015). Families and Households In Singapore, 2000 – 2014. Statistics Series Paper No. 2/2015 สบคนเมอ 20 เมษายน 2561 จาก https://www.msf.gov.sg/research-and-data/Research-and-Statistics/Documents/Statistics Series - Families and Households in Singapore.pdf 19 Facts of Indonesia. 7 Types of Family in Indonesia. สบคนเมอ 19 เมษายน 2561 จากhttp://factsofindonesia.com/types-of-family-in-indonesia 20 Statista, Inc. (2017). Population in Norway in 2017, by type of family. สบคนเมอ 23 เมษายน 2561 จากhttp://statista.com/statistics/586985/population-by-type-of-family-in-norway 21 Infopankki. What is a family?. สบคนเมอ 24 เมษายน 2561 จาก https://www.infopankki.fi/en/living-in-finland/family/what-is-a-family 22 ___. Nigeria - Families In Nigeria. สบคนเมอ 23 เมษายน 2561 จาก http://family.jrank.org/pages/1210/Nigeria-Families-in-Nigeria.html 23 ___. Kenya - The Extended Family. สบคนเมอ 23 เมษายน 2561 จาก http://family.jrank.org/pages/ 1011/Kenya-Extended-Family.html

12

กำรจ ำแนกประเภทของครอบครวในตำงประเทศ

ประเภทครอบครว นยำม/องคประกอบ

อเมรกำเหนอ เอเชย ยโรป แอฟรกำ

อเมร

กำ

แคนำ

ดำ

ไทย

จน

ญปน

สงคโ

ปร

อนโด

นเซย

นอ

รเวย

ฟนแล

นด

ไนจเ

รย

เคนย

ำ

1. ครอบครวเดยว พอแม และ/หรอลก

2. ครอบครวขยาย พอแม ลก และปยา ตายาย อยในครอบครวเดยวกน

3. ครอบครวเลยงเดยว พอหรอแม อยกบลก (พอแมแยกทาง / หยาราง หรอเสยชวต)

4. ครอบครวทไมมบตร สามภรรยาทไมมบตร หรอครอบครว 1 รน

5. ครอบครวขามรนหรอครอบครวผสงอายอยล าพงกบเดก

ครอบครวทม ปยา ตายาย อยกบหลาน

6. ครอบครวท อยคนเดยว (One-Person Households)

หญงหรอชายพอใจทจะอยเปนโสดอาศยอยตามล าพง

7. ครอบครวผสม ฝายหญงและ/หรอฝายชายมบตรจากการสมรสครงกอน มาแตงงานสรางครอบครวใหม

8. ครอบครว เพศเดยวกน

คครองในลกษณะชายกบชายและหญงกบหญง

9. ครอบครวทอยรวมกบคนทไมใชญาต

การรวมตวของกลมบคคลในครวเรอนทไมใชญาต

13

กำรจ ำแนกประเภทของครอบครว ตำมหนวยงำนหลกทด ำเนนงำนเกยวของกบงำนดำนครอบครวในประเทศไทยและตำงประเทศ

กระทรวงกำรพฒนำสงคมและควำมมนคง

ของมนษย ส ำนกงำนสถตแหงชำต

กองทนประชำกรแหงสหประชำชำตประจ ำประเทศไทย (UNFPA)

ตำงประเทศ

1. ครอบครวเดยว 1.1 ครอบครว 1 รน

1.2 ครอบครว 2 รน

1. ครวเรอนประเภทครอบครวเดยว (Nuclear Family)

1. ครอบครวเดยว

1. ครอบครวเดยว 7. ครอบครวผสม 4. ครอบครวทไมมบตร

2. ครอบครวขยายหรอ ครอบครว 3 รน

2. คร ว เรอนประเภทครอบครวขยาย 2.1 ครวเรอนประเภทครอบครวยอย 2.2 ครวเรอนประเภทครอบครวรวม 2.3 ครวเรอนประเภทครอบครวผสม

2. ครอบครวขยาย

2. ครอบครวขยาย

3. ครอบครวลกษณะเฉพาะ เชน ครอบครวเลยงเดยวทมเฉพาะพอหรอแมเลยงลกตามล าพง ครอบครวทมผสงอายเลยงดเดกตามล าพง ฯลฯ

3 . ค ร ว เ ร อ น ท ไ ม มค ร อบ ค ร ว แ ล ะญ า ต (Unrelated Individuals) - ครวเร อนท อาศยอยคนเดยว - ครวเรอนทอาศยอยรวมกบบคคลอนทไมมความสมพนธฉนญาต

3. ครวเรอนคนเดยว 4. ครวเรอนทไมมความสมพนธทางเครอญาต

3. ครอบครวเลยงเดยว 6. ครอบครวทอยคนเดยว 5. ครอบครวขามรน / ครอบครวผสงอายอยล าพงกบเดก 8. ครอบครวเพศเดยวกน 9. ครอบครวทอยรวมกบคนทไมใชญาต

14

4. กำรทบทวนเอกสำรงำนวจยและสถำนกำรณปญหำและควำมตองกำรของครอบครวลกษณะเฉพำะ

จากการเปลยนแปลงของกระแสสงคมโลก ทสงผลตอการเปลยนแปลงดานโครงสรางประชากร เศรษฐกจ สงคม เทคโนโลย ทศนคตในการด าเนนชวต และคานยมสมยใหม สงผลตอโครงสรางของครอบครว และสมพนธภาพในครอบครวแลว การเปลยนแปลงเหลาน ยงกอใหเกดครอบครวลกษณะพเศษมากขนดวย โดยเปนครอบครวเปราะบางทมความยากล าบาก อาท ครอบครวขามรนหรอครอบครวผสงอายเลยงดเดกตามล าพง ครอบครวทมคนพการหรอผปวยตดเตยง ครอบครวเลยงเดยว ครอบครวเพศเดยวกน เปนตน โดยสภาวะปญหาและความตองการของครอบครวลกษณะเฉพาะในรปแบบตางๆ จากการศกษางานวจย พบปญหาและความตองการในแตละประเภท ดงน

4.1 ครอบครวเลยงเดยวทมเฉพำะพอหรอแม เลยงลกตำมล ำพง (Single-Parent Families) ปญหา

1. พอหรอแมเลยงเดยวตองรบภาระในครอบครวเพมขน ทงทางดานเศรษฐกจและการดแลเลยงดบตร ตองรบภาระหนาทในการเปนทงพอและแม สงผลใหเกดความเครยดจนสงผลตอภาวะการเปนโรคซมเศรา เนองจากรสกวาไมสามารถท าหนาทไดเตมททงสองดาน24

2. พอเลยงเดยว มกประสบปญหาเรองการเลยงดบตร โดยเฉพาะบตรสาว ในขณะทแมเลยงเดยว มกประสบปญหาดานเศรษฐกจเปนหลก โดยเฉพาะอยางยงแมเลยงเดยวทเคยแตท าหนาทดแลรบผดชอบงานในบานเพยงอยางเดยว25 26

ความตองการ

1. สงเสรมใหพอหรอแมเลยงเดยวสามารถดแลบตรไดอยางมคณภาพ โดยการจดสวสดการชวยเหลอในการเลยงดบตรในเบองตน (ในระยะของการเรมตนชวตครอบครวเลยงเดยว หรอเมอพอหรอแมเลยงเดยวมปญหาดานจตใจจนไมมความสามารถในการดแลบตรได) 27

2. เพมสทธประโยชนส าหรบภาษเงนไดบคคลธรรมดา โดยเพมคาลดหยอนบตรใหกบ พอหรอแมเลยงเดยวทมรายไดเพยงพอในการเสยภาษ28

24 วฤษสพร ณฐรจโรจน .(2560). ครอบครวทางเลอกและการคงอยของสถาบนครอบครว. ใน Veridian E-Jourmal. หนา 1,817 – 1,823. มหาวทยาลยศลปากร. นครปฐม. 25 เรองเดยวกน. 26 พมพร าไพ สนทรารชน . (2549) . แนวทางการสรางเสรมศกยภาพของแมคนเดยวทเลยงลก. หนา 124- 133. มหาวทยาลยธรรมศาสตร. กรงเทพมหานคร 27 Suzanne Moore. (2013). It's tough to be a single parent and the government does nothing to help. สบคนเม อ 28 พฤษภาคม 2561 จาก https://www.theguardian.com/commentisfree/2013/mar/13/single-parent-government-affordable-childcare-benefits 28 Family Lives. (2013). Financial help and benefits for single parents. สบคนเมอ 28 พฤษภาคม 2561 จากhttps://www.familylives.org.uk/about/news-blogs-and-reports/blog/financial-help-and-benefits-for-single-parents/

15

3. สงเสรมเครอขายรอบขางครอบครวเล ยงเดยว อาท เพอน ญาตพนอง เพอใหความชวยเหลอหรอใหก าลงใจ

4. สวสดการดานการศกษา29 และดานสาธารณสขใหครอบครวเลยงเดยว 5. พอหรอแมเลยงเดยวอาจไดรบความชวยเหลอในการวางแผนทางการเงน หรอหากมหนสน

กอาจจะเขาสกระบวนการเจรจาประนอมหนหรอการใหความชวยเหลอทางการเงนดวยเงนกดอกเบยต าเปนพเศษ30 6. ส าหรบแมเลยงเดยวทอยระหวางตงครรภ หรอพอ/แมเลยงเดยวทมบตรอายต ากวา 4 ป

อาจจะไดรบการเขาสการดแลในดานโภชนาการทมประโยชน 7. ผลกดนมาตรการทางกฎหมาย ใหคสมรสทหยารางตองสงเสยคาเลยงดบตร เพอแบงเบา

ภาระใหพอ/แมเลยงเดยว31 8. ใหภาครฐจดสรรงบประมาณเพอเพมจ านวนและขยายเวลาบรการของศนยเลยงดเดก

ใหเพยงพอตอความตองการ มความปลอดภยและมการเลยงดอยางถกสขลกษณะ รวมทงปราศจากการใชความรนแรงของพเลยงเดก

9. สงเสรมความร เพมทกษะทางอาชพ เพอประกอบอาชพหลกทมความมนคงหรอเพอประกอบอาชพเสรมเพมเตมจากงานหลก32 33

10. ภาครฐควรรวมมอกบภาคเอกชนในการฝกอาชพ และใหโอกาสทดลองท างานในสถานทจรง โดยอาจรวมมอกบหนวยงานทท ากจกรรมเพอสงคม (CSR) จดหลกสตรเฉพาะขน โดยจงใจหนวยงานเอกชนใหเขารวมโครงการโดยการลดหยอนภาษ เชนเดยวกบ การจางงานคนพการ34

11. ออกกฎหมายค านวณเบยเลยงครอบครว (basic family allowance) เพอใหพอ/แมเลยงเดยวมความมนคงทางการเงนขนระดบหนง 35

29 The Conversation Media Group. (2013). Single mothers need education, not welfare cuts. สบคนเมอ 28 พฤษภาคม 2561 จาก https://theconversation.com/single-mothers-need-education-not-welfare-cuts-12803 30 Family Lives. (2013). Financial help and benefits for single parents. ส บ ค น เ ม อ 2 8 พฤษภ า ค ม 2 5 61 https://www.familylives.org.uk/about/news-blogs-and-reports/blog/financial-help-and-benefits-for-single-parents/ 31 วฤษสพร ณฐรจโรจน และกญญาวร เทพประภกษ ศรบร. (2558). Social Welfare Lesson in Italy Applied for Single Parents in Thailand (สภาวการณและการถอดบทเรยนสวสดการสงคมจากประเทศอตาล สแนวทางการจดสวสดการสงคมส าหรบครอบครวเลยงเดยวในประเทศไทย). วารสารวจยและพฒนาฉบบมนษยศาสตรและสงคมศาสตร, 7 (1) 32 สปราณ แตงวงษ และคนอนๆ. (2553). ความมนคงในชวตของแมเลยงเดยวเลยงลก (อาย 26 – 30 ป). มหาวทยาลย ครสเตยน. นครปฐม. 33 Suzanne Moore. (2013). It's tough to be a single parent and the government does nothing to help. สบคนเมอ 28 พฤษภาคม 2561. จาก https://www.theguardian.com/commentisfree/2013/mar/13/single-parent-government-affordable-childcare-benefits 34 วฤษสพร ณฐรจโรจน และกญญาวร เทพประภกษ ศรบร. (2558). Social Welfare Lesson in Italy Applied for Single Parents in Thailand (สภาวการณและการถอดบทเรยนสวสดการสงคมจากประเทศอตาล สแนวทางการจดสวสดการสงคมส าหรบครอบครวเลยงเดยวในประเทศไทย). วารสารวจยและพฒนาฉบบมนษยศาสตรและสงคมศาสตร, 7 (1) 35 เรองเดยวกน

16

4.2 ครอบครวผสงอำยเลยงดเดกตำมล ำพง (Skipped Generation Families) ปญหา

1. ผสงอายทมปญหาดานสขภาพหรอขอจ ากดอนๆ ตามวย ท าใหมขอจ ากดในการสงเสรมกจกรรมทจะกระตนพฒนาการของเดก เชน อานหนงสอ รองเพลง ออกก าลงกายหรอการเลานทาน เปนตน36

2. ผสงอายสวนใหญไมมรายได หรอมรายไดไมแนนอน และบางครอบครวบตรหรอพอแมของเดกขาดการสงเงนมาชวยเหลอ จงประสบปญหาในการใชชวตประจ าวน และผสงอายบางสวนแมเกษยณแลวยงมความจ าเปนตองท างานเพอหารายไดใชในการด ารงชพ โดยเฉพาะตองดแลเดกตามล าพง ยงท าใหมรายจายมากยงขน

3. ความเครยดจากปญหาทงดานสขภาพและการเงนของผสงอายทท าใหเกดอาการซมเศรา สงผลตอปญหาดานอารมณและพฤตกรรมของเดก (The University of Chicago, 2549)37

ความตองการ 1. รฐควรมนโยบายสงเสรมและสนบสนนใหเกดการเกดและการเจรญเตบโตอยางมคณภาพ

เนองจากอตราการเกดคณภาพมต าเกนไปจะท าใหขาดดลทางโครงสรางประชากรในอนาคต 38 อาท การลดหยอนภาษรายไดส าหรบผมบตรในอตรากาวหนาและแมทตองท างาน หรอสวสดการชวยเหลอการมลก

2. การสนบสนนสถานรบดแลเดกกอนวยเรยนทมมาตรฐาน เพอลดความล าบากของพอแมทตองเลยงดบตรระหวางออกเดนทางไปท างาน

3. รฐบาลควรสนบสนนรณรงคใหครอบครวมบตรเมอมความพรอม เพอลดปญหาจ านวนผสงอายทเพมขน

4. ภาครฐสงเสรมภาคเอกชนใหสนบสนนการท างานแบบ Work Life Balanced เนนประสทธภาพมากกวาเวลาในการท างาน เพอใหแรงงานสามารถจดสรรเวลาในการดแลบตรหรอผสงอายได

5. ชมชน ภาครฐ (โดยเฉพาะ อปท. หนวยงานระดบพนท) รวมถงภาคเอกชนมสวนรวม ในการสงเสรมและชวยดแลผสงอาย และใหความรในดานการรกษาสขภาพ รวมถงสขอนามย เพอการดแลเดกใหมคณภาพ

6. จากปญหาจากความยากจน การไมมงานท าในพนท ภาครฐควรกระจายความเจรญไปยงทองถนใหมากขน

36 เดอะ อสานเรคคอรด. (2560). “ครอบครวแหวงกลาง” ภาวะทเกดขนในภาคอสาน. สบคนเมอ 4 มถนายน 2561 จาก https://isaanrecord.com/2016/02/01/ครอบครวแหวงกลาง-ภาว/ 37 The Economist. (2550). Grandparents raising grandchildren Skipping a generation: Millions of grandparents are filling in for missing or misguided parents. สบคนเมอ 9 กรกฎาคม 2561 จาก

https://www.economist.com/united-states/2007/06/14/skipping-a-generation 38 เดอะ อสานเรคคอรด. (2560). “ครอบครวแหวงกลาง” ภาวะทเกดขนในภาคอสาน. สบคนเมอ 4 มถนายน 2561 จาก https://isaanrecord.com/2016/02/01/ครอบครวแหวงกลาง-ภาว/

17

4.3 ครอบครวล ำพงผสงอำย ปญหา39

1. ผสงอายสวนใหญไมมรายไดทแนนอน (มผสงอายเพยงรอยละ 35.7 ทมแหลงรายได จากเงนออมหรอการถอครองทรพยสน) จงประสบปญหาในการใชชวตประจ าวน

2. ผสงอายบางสวนแมเกษยณแลวยงมความจ าเปนตองท างานเพอหารายไดใชในการด ารงชพ (ผสงอายรอยละ 16.13 ยงคงเปนผสงอายทยากจน ผสงอายรอยละ 38.3 ยงคงท างาน มเพยงรอยละ 18.5 ทตองการท างานดวยความสมครใจ)

3. ผสงอายทไมมเงนออม ไมมทรพยสมบต และไมมบตร จะพบปญหาในเรองการจดการคาใชจายในการด ารงชวต สวนผสงอายทมเงนออม แตอยในสภาวะดแลตนเองไมได เชน อยในภาวะอลไซเมอร อาจตองไดรบการดแลจากญาตหรอภาครฐในการเขามาดแลและบรหารจดการคาใชจายทเหมาะสมใหกบผสงอาย

ความตองการ 40 1. ภาครฐและภาคเอกชนสงเสรมและสนบสนนใหคนวยแรงงานดแลสขภาพรางกาย

ใหแขงแรงสม าเสมอ 2. ภาครฐรณรงค สงเสรม ใหความรและสรางความตระหนกถงความส าคญของ การ

วางแผนทางการเงน การวางแผนการออมเงน การมหลกประกนในชวตในรปแบบตางๆ กบคนวยแรงงาน 3. ภาครฐสงเสรมและใหความส าคญกบกองทนการออม การดแลระบบประกนสงคม และ

ระบบบ านาญใหมประสทธภาพ 4. ภาคเอกชนสงเสรมสนบสนนใหมการขยายอายการเกษยณในสาขาวชาชพทจ าเปน เพอ

ไมใหเกดภาวะการขาดแคลนแรงงาน อนเนองมาจากการขาดดลโครงสรางทางประชากร และการกาวเขาสสงคมผสงอาย41

5. ภาครฐตองจดเตรยมระบบการดแลผสงอายทไมมเงนออม ไมมทรพยสมบต และไมมบตรทมปญหาในเรองการจดการคาใชจายในการด ารงชวต ใหสามารถด ารงชวตไดอยางเหมาะสม

6. ภาครฐตองจดเตรยมระบบบรหารจดการทเหมาะสมเพอดแลการใชจายเงนของผสงอายทมเงนออม แตอยในสภาวะดแลตนเองไมได เชน อยในภาวะอลไซเมอร เปนตน

39 วรเวศม สวรรณระดา. (2559).ชาญชรา: กาวสสงคมสงวยดวยความรและปญญา.สกว.กรงเทพมหานคร

40 มงสรรพ ขาวสะอาด และณฏฐาภรณ เลยมจรสกล. (2556). ชวตคนไทยในสองทศวรรษของการพฒนา. แผนงานสรางเสรม

นโยบายสาธารณะทด สถาบนศกษานโยบายสาธารณะ. มหาวทยาลยเชยงใหม. หนา 28

41 เรองเดยวกน

18

4.4 ครอบครวทมสมำชกอยในสภำวะพงพงสง ปญหา

1. สมาชกในครอบครวคนใดคนหนง อาจตองเสยสละตนเองเพอการดแล สมาชกทอยในภาวะพงพง โดยเฉพาะอยางยง หากครอบครวนนมสมาชกเพยง 2 คน อาท บตรทดแลบดาหรอมารดาตามล าพง พอหรอแมเลยงเดยวทดแลบตรทมภาวะปวยตดเตยง ท าใหการหารายไดท าไดยากขน จงสงผลในเรองของคาใชจาย สงผลตอความเครยด และสงผลตอสขภาพจตของสมาชกทดแลผปวยได 2. สมาชกทอยในภาวะพงพง ประสบกบภาวะเครยด สงผลตอปญหาดานสขภาพจต ผดแลสมาชกทอยในภาวะพงพง จะไดรบผลกระทบหลกใน 3 ดาน คอ 1) ดานจตใจและอารมณ เนองจากเปนภารกจทมความรบผดชอบสง จงกอใหเกดความเครยด โดยอาจเครยดจากการขาดความรในการดแล หรอ/และเครยดจากการทตองท าหนาทในการหารายได และผดแลสมาชกในภาวะพงพงไปพรอมกน

2) ดานรางกาย เนองจากการดแลสมาชกทอยในภาวะพงพงสงตองใชทงก าลงกาย ก าลงใจอยางมาก อาจท าใหเกดความออนเพลยออนลาจนสงผลตอสขภาพกายได

3) ดานสงคมและเศรษฐกจ ผดแลตองเปลยนรปแบบการท างาน หรอตองลาออกจากงานประจ าเพอการดแลสมาชกในภาวะพงพงสงแบบเตมเวลา ซงยอมท าใหรายไดลดลง ซงอาจไมเพยงพอจนกลายเปนภาระหนก

ความตองการ 42 ระดบครอบครว

1. แนวทางการดแลและสงเสรมสขภาพผทอยในภาวะพงพงทบาน โดยเนนกจกรรมทเปนกจวตรประจ าวนของตวผทในอยภาวะพงพงเอง

2. แนวทางการดแลและพฒนาผ ดแลหลก เนนบตร ค สมรสและหลาน ท มหนาทดแลผทอยในภาวะพงพงโดยตรง

ระดบชมชน

1. สงเสรมและพฒนาศกยภาพผมบทบาททางสงคมในชมชนทองถนตอการดแลผทอยในภาวะพงพง ไดแก กลมเครอญาตและกลมเพอนบานครวเรอนแนบชด จตอาสา อาสาสมคร (เชน อสม. อพม. ฯลฯ) กลมผน าชมชน กลมองคกรและสถาบนตางๆ ภายในชมชนทองถน กลมเครอขายทางสงคม

2. สงเสรมการจดสวสดการส าหรบผทอยในภาวะพงพงในระดบชมชนทองถน อาท การจดหาทน หรอการสงเสรมการออม เปนตน

42 ชวลต สวสดผล และคณะ. (2560). การดแลผสงอายในภาวะพงพงในพนทภาคตะวนออกเฉยงเหนอของไทย. มหาวทยาลยราชภฏสวนดสต. กรงเทพฯ

19

ระดบนโยบายทองถน

1. จดท าแผนยทธศาสตรส าหรบผทมภาวะพงพงในทองถนอยางชดเจน เชน การจดตงกลไก การท างานดานผสงอายทอยในภาวะพงพงระดบต าบล

2. จดท านโยบายเกยวกบการดแลและสงเสรมสขภาพของผทอยในภาวะพงพง อาท การสงเสรมระบบการใหบรการเชงรกของหนวยงานภาครฐ การมหลกประกนคณภาพการดแลผทอยในภาวะพงพงทบาน ความตอเนองของการดแลระบบบรการสขภาพ การสรางความรวดเรวตอการรบบรการในสถานพยาบาล การสงเสรมและพฒนาบทบาท อสม. อผส. จตอาสา และ care giver

3. นโยบายการเสรมสรางอาชพการมงานท าและการมรายไดของคนในครอบครวทมสมาชกอยในภาวะพงพงสง

4.5 ครอบครวเพศเดยวกน ** ขอมลกอน ครม. เหนชอบ (ราง) พรบ.การจดทะเบยนคชวต พ.ศ. ... ปญหา

เนองดวยประเทศไทยยงไมมกฎหมายรองรบการใชชวตคของครกเพศเดยวกน ดงนน ครกเพศเดยวกนจงเปนกลมทถกจ ากดสทธซงแตกตางจากครอบครวตางเพศในหลายดาน เชน43

1. สทธในการท าธรกรรมทางการเงนรวมกน เชน การกเงนธนาคารเพอซอบาน (กดวยกนไมได เพราะไมใชคสมรสหรอผสบสนดาน)

2. สทธในการรกษาพยาบาล หากฝายใดฝายหนงรบราชการ (ไมไดสทธ เพราะไมใชคสมรสตามกฎหมาย)

3. สทธการลงชอยนยอมใหแพทยท าการรกษาพยาบาลแกคชวต (ลงชอไมได เพราะไมใชบคคลในครอบครวหรอญาต)

4. สทธในการจดการทรพยสน และสทธในการรบมรดกทรวมสรางกนมา ในกรณทฝายใดฝายหนงเสยชวตกะทนหนและไมมพนยกรรมระบไว (ซงในปจจบน ทรพยสนในชอผเสยชวต จะตกไปยงญาตตามกฎหมายทงหมด)

5. สทธในการลดหยอนภาษเงนได ในกรณมคสมรส 6. สทธการรบเลยงบตรบญธรรม 7. สทธตางๆ ในฐานะบคคลในครอบครว อาท การเปนผเสยหายฟองคดอาญาแทนเจาตวได

เปนผมสวนไดสวนเสยตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา รวมถงเปนผอนบาลหรอผพทกษหากคชวตถกสงใหเปนผไรความสามารถ เปนตน

43 ผจดการออนไลน (2558). กฎหมายคชวต (เพศเดยวกน)..ความหวงทเลอนรางในสงคมไทย. สบคนเมอ 1 มถนายน 2561 จาก https://mgronline.com/live/detail/9580000073603

20

ระเบ

ยบส ำ

นกนำ

ยกรฐ

มนตร

วำ

ดวยก

ำรสง

เสรม

และป

ระสำ

นงำน

สถำบ

นครอ

บครว

แหงช

ำต พ

.ศ. 2

551

คณะก

รรมก

ำรนโ

ยบำย

และย

ทธศำ

สตรค

รอบค

รวแห

งชำต

(กยค

.)

รองป

ระธำ

น คน

ท 1

รฐมน

ตรวำ

กำรก

ระทร

วงกำ

รพฒ

นำสง

คมแล

ะควำ

มมนค

งของ

มนษย

(น

ำยจต

ไกรฤ

กษ)

รองป

ระธำ

น คน

ท 2

ผทรง

คณวฒ

ซงนำ

ยกรฐ

มนตร

แตงต

ง (ศ

ำสตร

ำจำร

ย นพ

.รณชย

คงส

กนธ)

ผทร

งคณ

วฒดำ

นจตว

ทยำ

กรรม

กำรโ

ดยต ำ

แหนง

(14

คน)

1.ปล

ดกระ

ทรวง

กำรต

ำงปร

ะเทศ

2.ปล

ดกระ

ทรวง

กำรพ

ฒนำส

งคมแ

ละคว

ำมมน

คงขอ

งมนษ

ย 3.

ปลดก

ระทร

วงมห

ำดไท

ย 4.

ปลดก

ระทร

วงยต

ธรรม

5.

ปลดก

ระทร

วงแร

งงำน

6.

ปลดก

ระทร

วงวฒ

นธรร

ม 7.

ปลดก

ระทร

วงศก

ษำธก

ำร

8.ปล

ดกระ

ทรวง

สำธำ

รณสข

9.

ผอ ำน

วยกำ

รส ำน

กงบป

ระมำ

ณ

10.เ

ลขำธ

กำรค

ณะก

รรมก

ำรพฒ

นำกำ

รเศรษ

ฐกจแ

ละสง

คมแห

งชำต

11

.ผบญ

ชำกำ

รต ำร

วจแห

งชำต

12

.ปลด

กรงเท

พมหำ

นคร

13.อ

ธบดก

รมกจ

กำรส

ตรแล

ะสถำ

บนคร

อบคร

ว

(ก

รรมก

ำรแล

ะเลขำ

นกำร

)

14.

รอง

อธบด

กรมก

จกำร

สตรแ

ละสถ

ำบนค

รอบค

รว

(ก

รรมก

ำรแล

ะผชว

ยเลข

ำนกำ

ร)

1. ผ

ศ.ดร

.พนำ

รช ป

รดำก

รณ

ผท

รงคณ

วฒดำ

นเศร

ษฐกจ

2.

นำง

สภำว

ด ห

ำญเม

ธ

ผทร

งคณ

วฒดำ

นเศร

ษฐกจ

3.

ศ.ด

ร.พชร

ำวลย

วงศ

บญสน

ผ

ทรงค

ณวฒ

ดำนส

งคม

4. น

ำยพร

พน พ

สณพง

ศ

ผท

รงคณ

วฒดำ

นวฒน

ธรรม

5.

นำย

สจตต

ไตร

พทกษ

ผทรง

คณวฒ

ดำนก

ำรสง

เสรม

และ

ประส

ำนงำ

นสถำ

บนคร

อบคร

ว

6.

นำย

วนชย

บญ

ประช

ำ

ผทร

งคณ

วฒดำ

นกำร

สงเส

รม

แ

ละปร

ะสำน

งำนส

ถำบน

ครอบ

ครว

7. น

พ.ยง

ยทธ

วงศ

ภรมย

ศำนต

ผ

ทรงค

ณวฒ

ดำนก

ำรศก

ษำ

8. พ

ญ. ช

ญวล

ศรส

โข

ผ

ทรงค

ณวฒ

ดำนส

ขอนำ

มย

9. น

ำยสท

ธศกด

วนะ

ชกจ

ผท

รงคณ

วฒดำ

นกฎห

มำย

10.

นำยส

ำโรช

นกเ

บศร

ผทรง

คณวฒ

ดำนก

ฎหมำ

ย

หมำย

เหต

: 1. อ

งคปร

ะชม

27 ค

น

2

. ก ำห

นดให

มกำร

ประช

มอยำ

งนอย

ปละ

2 คร

ง

ค าสง

ส านก

นายก

รฐมน

ตร ท

179

/256

1 เรอ

งแตง

ตงกร

รมกา

รผทร

งคณว

ฒและ

รองป

ระธา

นกร

รมกา

รคนท

สองใน

คณะก

รรมก

ารนโ

ยบาย

และย

ทธศา

สตรค

รอบค

รวแห

งชาต

ลว.

18 ก

.ค. 6

1

ประธ

ำนกร

รมกำ

ร นา

ยกรฐ

มนตร

หรอ

รองน

ายกซ

งนาย

กรฐม

นตรม

อบหม

าย

(นาย

จรนท

ร ลกษ

ณวศษ

ฏ)

กรรม

กำรผ

ทรงค

ณวฒ

(10

คน)

21

คณะก

รรมก

ำรสง

เสรม

และพ

ฒนำค

รอบค

รว (ก

สค.)

ประธ

ำนกร

รมกำ

ร : ศ

ำสตร

ำจำร

ยนำย

แพทย

รณชย

คงส

กนธ

(ร

องปร

ะธำน

คนท

2 ใน

คณะก

รรมก

ำร ก

ยค. ผ

ทรงค

ณวฒ

ซงนำ

ยกรฐ

มนตร

แตงต

ง)

กรรม

กำรโ

ดยต ำ

แหนง

(13

คน)

กรรม

กำรผ

ทรงค

ณวฒ

(5 ค

น)

1. ศ.

ดร.พ

ชรำว

ลย ว

งศบญ

สน

ผท

รงคณ

วฒดำ

นสงค

ม 2.

นำยส

จตต

ไตรพ

ทกษ

ผ

ทรงค

ณวฒ

ดำนก

ำรสง

เสรม

และป

ระสำ

นงำน

สถำบ

นครอ

บครว

3. นำ

ยวนช

ย บ

ญปร

ะชำ

ผ

ทรงค

ณวฒ

ดำนก

ำรสง

เสรม

และ

ประส

ำนงำ

นสถำ

บนคร

อบคร

ว 4.

นำยส

ทธศก

ด ว

นะชก

จ

ผทร

งคณ

วฒดำ

นกฎห

มำย

5. นำ

ยสำโ

รช น

กเบศ

ร

ผ

ทรงค

ณวฒ

ดำนก

ฎหมำ

ย

1.ผแ

ทนกร

ะทรว

งกำร

พฒนำ

สงคม

และค

วำมม

นคงข

องมน

ษย

2.ผแ

ทนกร

ะทรว

งดจท

ลเพอ

เศรษ

ฐกจแ

ละสง

คม

3.ผแ

ทนกร

ะทรว

งมหำ

ดไทย

4.

ผแทน

กระท

รวงย

ตธรร

ม 5.

ผแทน

กระท

รวงแ

รงงำ

น 6.

ผแทน

กระท

รวงศ

กษำธ

กำร

7.ผแ

ทนกร

ะทรว

งวฒ

นธรร

ม 8.

ผแทน

กระท

รวงส

ำธำร

ณสข

9.

ผแทน

ส ำนก

งำนต

ำรวจ

แหงช

ำต

10.ผ

แทนก

รงเท

พมหำ

นคร

11.ผ

อ ำนว

ยกำร

กองส

งเสรม

สถำบ

นครอ

บครว

(กรร

มกำร

และเล

ขำนก

ำร)

12.

เจำห

นำทก

องสง

เสรม

สถำบ

นครอ

บครว

ทไดร

บมอบ

หมำย

จ ำน

วน 2

คน

(กรร

มกำร

และผ

ชวยเ

ลขำน

กำร)

อ ำนำ

จหนำ

ท :

1. ด ำ

เนนก

ำรตำ

มนโย

บำยย

ทธศำ

สตรแ

ละแผ

นระด

บชำต

ทไดร

บมอบ

หมำย

จำก

กยค.

2. สง

เสรม

ใหมก

ำรพฒ

นำ ก

ำรวจ

ยและ

กำรจ

ดกำร

ควำม

รเกยว

กบคร

อบคร

วอยำ

ง

เปนร

ะบบแ

ละสง

เสรม

กำรพ

ฒนำใ

หมระ

บบฐำ

นขอม

ลครอ

บครว

3. จด

ใหมก

ำรปร

ะชมส

มชชำ

ครอบ

ครวร

ะดบจ

งหวด

และส

มชชำ

ครอบ

ครว

ระ

ดบชำ

ตตำม

หลกเ

กณฑแ

ละวธ

กำรท

กยค

. ก ำห

นด

4. เส

นอแน

ะแนว

ทำงก

ำรสง

เสรม

และพ

ฒนำค

รอบค

รวตอ

กยค

. 5.

แตงต

งคณ

ะอนก

รรมก

ำรเพ

อพจำ

รณำห

รอปฏ

บตกำ

รอยำ

งใดอ

ยำงห

นง

6. ปฏ

บตหน

ำทอน

ตำมท

กยค

. มอบ

หมำย

อง

คประ

ชม 1

9 คน

22

ค าสงกรมกจการสตรและสถาบนครอบครว

ท / ๒๕๖๑ เรอง แตงตงคณะท างานทบทวนนยามและประเภทครอบครว

------------------------------------------------

เพอใหการด าเนนงานดานครอบครว มระบบการจดเกบ วเคราะหขอมลในการพยากรณสถานการณดานครอบครว ทจะน าไปสการก าหนดนโยบาย มาตรการสงเสรมความเขมแขงของสถาบนครอบครวซงมความแตกตางหลากหลาย และสนบสนนการด าเนนงานในการพฒนาระบบขอมลสารสนเทศ ดานครอบครว (Family Big Data) ของหนวยงานภาครฐใหมประสทธภาพเปนไปในทศทางเดยวกน และเกดประสทธผลอยางเปนรปธรรมตามมตคณะรฐมนตร เมอวนท ๒๖ กนยายน ๒๕๖๐ อาศยอ านาจตามความในมาตรา ๓๒ แหงพระราชบญญตระเบยบบรหารราชการแผนดน พ.ศ. ๒๕๓๔ ซงแกไขเพมเตมโดยพระราชบญญตระเบยบบรหารราชการแผนดน (ฉบบท ๕) พ.ศ. ๒๕๔๕ จงมค าสงแตงตงคณะท างานทบทวนนยามและประเภทครอบครว โดยมองคประกอบและอ านาจหนาท ดงน

๑. องคประกอบ ๑.๑ นายสทธศกด วนะชกจ ประธานคณะท างาน ๑.๒ รองอธบดกรมกจการสตรและสถาบนครอบครว รองประธานคณะท างาน ทรบผดชอบงานในหนาทของกองสงเสรมสถาบนครอบครว ๑.๓ นายสาโรช นกเบศร คณะท างาน ผทรงคณวฒดานกฎหมาย ๑.๔ ศาสตราจารยพชราวลย วงศบญสน คณะท างาน ผทรงคณวฒดานสงคม ๑.๕ ผชวยศาสตราจารยภเบศร สมทรจกร คณะท างาน สถาบนวจยประชากรและสงคม มหาวทยาลยมหดล ๑.๖ ผชวยศาสตราจารยณฐจร สวรรณภฏ คณะท างาน คณะสงคมวทยาและมานษยวทยา มหาวทยาลยธรรมศาสตร ๑.๗ ผแทนส านกงานสถตแหงชาต คณะท างาน ๑.๘ ผแทนกรมการพฒนาชมชน คณะท างาน ๑.๙ ผแทนกรมอนามย คณะท างาน ๑.๑๐ ผแทนกรงเทพมหานคร คณะท างาน ๑.๑๑ ผแทนกรมกจการเดกและเยาวชน คณะท างาน ๑.๑๒ ผแทนกรมกจการผสงอาย คณะท างาน

/๑.๑๓ ผแทน ...

23

- ๒ - ๑.๑๓ ผแทนกรมสงเสรมและพฒนาคณภาพชวตคนพการ คณะท างาน ๑.๑๔ ผแทนส านกงานปลดกระทรวงการพฒนาสงคมและ คณะท างาน ความมนคงของมนษย ๑.๑๕ ผแทนกองสงเสรมความเสมอภาคระหวางเพศ คณะท างาน ๑.๑๖ ผอ านวยการกลมมาตรการและกลไก คณะท างาน กองสงเสรมสถาบนครอบครว ๑.๑๗ ผอ านวยการกองสงเสรมสถาบนครอบครว คณะท างานและเลขานการ กรมกจการสตรและสถาบนครอบครว ๑.๑๘ ผอ านวยการกลมเลขานการคณะกรรมการนโยบายและ คณะท างานและ ยทธศาสตรครอบครวแหงชาต ผชวยเลขานการ กองสงเสรมสถาบนครอบครว ๑.๑๙ นางสาวสภาพร กลวทย คณะท างานและ กองสงเสรมสถาบนครอบครว ผชวยเลขานการ ๒. อ านาจหนาท ใหคณะท างานทบทวนนยามและประเภทครอบครว มอ านาจหนาท ดงน ๒.๑ ศกษา วเคราะห ทบทวนนยามและประเภทครอบครวของประเทศไทยใหสอดคลองกบสถานการณปจจบนและแนวโนมในอนาคต ๒.๒ ก าหนดนยามความหมาย และประเภทครอบครวใหถกตองเหมาะสม รวมทงใหขอเสนอแนะแนวทางการน านยามและประเภทครอบครวไปใชประโยชนในการจดเกบขอมลของหนวยงานทเกยวของ ๒.๓ ปฏบตหนาทอนตามทไดรบมอบหมาย ทงน ตงแตบดนเปนตนไป

สง ณ วนท ธนวาคม พ.ศ. ๒๕๖๑

(นายเลศปญญา บรณบณฑต)

อธบดกรมกจการสตรและสถาบนครอบครว

24

ค าสงกรมกจการสตรและสถาบนครอบครว

ท / ๒๕๖๒ เรอง แตงตงคณะท างานทบทวนนยามและประเภทครอบครว (เพมเตม)

_____________________________________________________________

เพอใหองคประกอบของคณะท างานตามค าสงกรมกจการสตรและสถาบนครอบครว ท ๑๓๒๔/๒๕๖๑ ลงวนท ๒๗ ธนวาคม พ.ศ. ๒๕๖๑ เรองแตงตงคณะท างานทบทวนนยามและประเภทครอบครวมความเหมาะสม และไดผแทนหนวยงานทสามารถใหค าแนะน า ตามอ านาจหนาทในค าสงดงกลาวได อาศยอ านาจตามความในมาตรา ๓๒ แหงพระราชบญญตระเบยบบรหารราชการแผนดน พ.ศ. ๒๕๓๔ ซงแกไขเพมเตมโดยพระราชบญญตระเบยบบรหารราชการแผนดน (ฉบบท ๕) พ.ศ. ๒๕๔๕ จงมค าสงแตงตงคณะท างานทบทวนนยามและประเภทครอบครว (เพมเตม) ดงน ๑. ผแทนกรมสขภาพจต คณะท างาน ๒. ผแทนส านกงานราชบณฑตยสภา คณะท างาน ทงน ตงแตบดนเปนตนไป

สง ณ วนท มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๒

(นายเลศปญญา บรณบณฑต) อธบดกรมกจการสตรและสถาบนครอบครว

25