ค ำน ำ - krukird.comkrukird.com/TEPE_02120.pdf · ใบงานที่ 3 46...

T E P E - 2 1 2 0 ก ล ม ส า ร ะ กา ร เ ร ยน ร ศ ล ปะ : ด นต ร ( ส า ห ร บผ ส อนระ ดบปร ะถม ศ ก ษา - ม ธ ยม ศ กษ า )

1 | ห น า

ค ำน ำ

เอกสารหลกสตรอบรมแบบ e-Training กลมสาระการเรยนรศลปะ: ดนตร (ส าหรบผสอนระดบประถมศกษา-มธยมศกษา) เปนหลกสตรฝกอบรมภายใตโครงการพฒนาหลกสตรและพฒนาคร และบคลากรทางการศกษาโดยยดถอภารกจและพนทเปนฐานดวยระบบ TEPE Online โดยความรวมมอของส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานและคณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย เพอพฒนาผบรหาร ครและบคลากรทางการศกษาใหสอดคลองกบความตองการขององคกร โดยพฒนาองคความร ทกษะทใชในการปฏบตงานไดอยางมคณภาพ โดยใชหลกสตรและวทยากรทมคณภาพ เนนการพฒนาโดยการเรยนรดวยตนเองผานเทคโนโลยการสอสารผานระบบเครอขายอนเทอรเนต สามารถเขาถงองคความรในทกททกเวลา

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานและคณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย หวงเปนอยาง

ยงวาหลกสตรอบรมแบบ e-Training กลมสาระการเรยนรศลปะ: ดนตร (ส าหรบผสอนระดบประถมศกษา -มธยมศกษา) จะสามารถน าไปใชใหเกดประโยชนตอการพฒนาครและบคลากรทางการศกษาตามเปาหมายและวตถประสงคทก าหนดไว ทงนเพอยงประโยชนตอระบบการศกษาของประเทศไทยตอไป


2 | ห น า

สำรบญ

ค าน า 1 หลกสตร “กลมสาระการเรยนรศลปะ: ดนตร (ส าหรบผสอนระดบประถมศกษา-มธยมศกษา)”

3

รายละเอยดหลกสตร 4 ค าอธบายรายวชา 4 วตถประสงค 4 สาระการอบรม 4 กจกรรมการอบรม 4 สอประกอบการอบรม 5 การวดผลและประเมนผลการอบรม 5 บรรณานกรม 5 เคาโครงเนอหา 7 ตอนท 1 หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน: กลมสาระการเรยนรศลปะ 9 ตอนท 2 ธรรมชาตของดนตร และแนวการจดกจกรรมการสอนดนตร 16 ตอนท 3 การน าหลกสตรไปสการออกแบบการจดการเรยนรและสรางหนวยการเรยนร

26

ตอนท 4 การวดและประเมนผล 33 ใบงานท 1 43 ใบงานท 2 44 ใบงานท 3 46 ใบงานท 4 47


3 | ห น า

หลกสตร

กลมสำระกำรเรยนรศลปะ: ดนตร (ส ำหรบผสอนระดบประถมศกษำ-มธยมศกษำ) รหส TEPE-02120 ชอหลกสตรรำยวชำ กลมสาระการเรยนรศลปะ: ดนตร (ส าหรบผสอนระดบประถมศกษา-มธยมศกษา)

ปรบปรงเนอหำโดย

คณาจารยภาควชาเทคโนโลยและสอสารการศกษา คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย ผทรงคณวฒตรวจสอบเนอหำ นางจตรา สรภบาล นายพชย วงศกลม

ผศ.ดร.ศกดชย หรญรกษ รศ.ดร.ปณณรตน พชญไพบลย รศ.ดร.ณรทธ สทธจตต ผศ.สกญญา ทรพยประเสรฐ นางสาวอปสร พกลานนท


4 | ห น า

รำยละเอยดหลกสตร ค ำอธบำยรำยวชำ

ความร ทกษะวธการทางศลปะ ทศนศลป ดนตร นาฏศลป ตวอยางกจกรรมการอบรม ความหมาย ลกษณะและธรรมชาตของดนตร แนวทางการจดการเรยนการสอนดนตรทเหมาะสมในแตละระดบชน การสรางหนวยการเรยนรสาระการเรยนรศลปะ การออกแบบหนวยการเรยนรแบบยอนกลบ การวดและประเมนผลตามสภาพจรง วธและเลอกใชเครองมอการวดและประเมนผลทเหมาะสม วตถประสงค

เพอใหผเขารบการอบรมสามารถ 1. สามารถอธบายหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน: กลมสาระการเรยนศลปะได

2. สามารถอธบายมาตรฐานการเรยนร/ตวชวดและสาระแกนกลางกลมสาระการเรยนรศลปะได 3. สามารถอธบายธรรมชาตของดนตรได 4. สามารถอธบายแนวการจดกจกรรมการสอนดนตรได 5. สามารถอธบายการสรางหนวยการเรยนรสาระการเรยนรศลปะ (ดนตร) ได 6. สามารถอธบายการออกแบบหนวยการเรยนรแบบยอนกลบได 7. สามารถอธบายการวดและประเมนผลตามสภาพจรงได 8. สามารถอธบายวธและเลอกใชเครองมอการวดและประเมนผลทเหมาะสมได

สำระกำรอบรม

ตอนท 1 หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน: กลมสาระการเรยนรศลปะ ตอนท 2 ธรรมชาตของดนตร และแนวการจดกจกรรมการสอนดนตร ตอนท 3 การน าหลกสตรไปสการออกแบบการจดการเรยนรและสรางหนวยการเรยนร ตอนท 4 การวดและประเมนผล

กจกรรมกำรอบรม

1. ท าแบบทดสอบกอนการอบรม 2. ศกษาเนอหาสาระการอบรมจากสออเลกทรอนกส 3. ศกษาเนอหาเพมเตมจากใบความร 4. สบคนขอมลเพมเตมจากแหลงเรยนร 5. ท าใบงาน/กจกรรมทก าหนด 6. แสดงความคดเหนตามประเดนทสนใจ 7. แลกเปลยนเรยนรระหวางผเขารบการอบรมกบวทยากรประจ าหลกสตร 8. ท าแบบทดสอบหลงการอบรม


5 | ห น า

สอประกอบกำรอบรม 1. บทเรยนอเลกทรอนกส 2. ใบความร 3. วดทศน 4. แหลงเรยนรทเกยวของ 5. กระดานสนทนา (Web board) 6. ใบงาน 7. แบบทดสอบ

กำรวดผลและประเมนผลกำรอบรม

วธการวดผล 1. การทดสอบกอนและหลงอบรม โดยผเขารบการอบรมจะตองไดคะแนนการทดสอบหลงเรยนไม

นอยกวา รอยละ 70 2. การเขารวมกจกรรม ไดแก สงงานตามใบงานทก าหนด เขารวมกจกรรมบนกระดานสนทนา

บรรณำนกรม กจกรรมดนตรส ำหรบคร. กรงเทพมหานคร : จฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2540. ค ำชแจงประกอบพระรำชบญญตกำรศกษำแหงชำต พ.ศ. 2542. กรงเทพ ฯ : โรงพมพการศาสนา, 2542. ณรทธ สทธจตต. สงคตนยม : ควำมซำบซงในดนตรตะวนตก. กรงเทพมหานคร : จฬาลงกรณมหาวทยาลย,

2532. พระรำชบญญตกำรศกษำแหงชำต พ.ศ.2542 (ฉบบแกไข พ.ศ. 2545). กรงเทพฯ : โรงพมพครสภาลาดพราว,

2545. ศกษาธการ, กระทรวง. กำรจดสำระกำรเรยนรกลมสำระกำรเรยนรศลปะ ตำมหลกสตรกำรศกษำขนพนฐำน

พทธศกรำช 2544. กรงเทพ ฯ : โรงพมพครสภาลาดพราว, 2546. สำระดนตรศกษำ. กรงเทพมหานคร : จฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2545. หลกสตรกำรศกษำขนพนฐำน พทธศกรำช 2544. พมพครงท 2. กรงเทพ ฯ: โรงพมพองคการรบสงสนคาและ

พสดภณฑ, 2545.


6 | ห น า

หลกสตร TEPE-2120 : กลมสาระการเรยนรศลปะ: ดนตร (ส าหรบผสอนระดบประถมศกษา-มธยมศกษา)

เคาโครงเนอหา

ตอนท 1 หลกสตรแกนกลำงกำรศกษำขนพนฐำน: กลมสำระกำรเรยนรศลปะ เรองท 1.1 หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน:กลมสาระการเรยนรศลปะ เรองท 1.2 สาระและมาตรฐานการเรยนร

แนวคด 1. ระบบการศกษาของไทยตามแนวปฏรปการเรยนร เนนผเรยนเปนศนยกลางการเรยนร และใหความส าคญตอสาระดนตร ในมตทเปนองคประกอบส าคญของชวต เพราะสามารถกระตนการท างานของสมอง และระบบตาง ๆ ของรางกาย และเปนปญญาหนงในพหปญญาของมนษยทจ าเปนตองพฒนาไปพรอมกบปญญาดานอน ดงนน การจดกระบวนการเรยนรสาระการเรยนรดนตร 2. การพฒนาคณลกษณะทางดนตรและความสามารถในการบรณาการและสร างองคความรใหแกผเรยนแลว ยงมงสงเสรมศกยภาพการท างานของสมองในกระบวนการคด แกปญหาคดสรางสรรค คดอยางมวจารณญาณ ตลอดจนความฉลาดทางอารมณ และความตระหนกในคณคาของตนเองไปพรอมกน

วตถประสงค 1. สามารถอธบายหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน: กลมสาระการเรยนศลปะได

2. สามารถอธบายมาตรฐานการเรยนร/ตวชวดและสาระแกนกลางกลมสาระการเรยนรศลปะได

ตอนท 2 ธรรมชำตของดนตร และแนวกำรจดกจกรรมกำรสอนดนตร เรองท 2.1 ธรรมชาตของดนตร

เรองท 2.2 แนวการจดกจกรรมการสอนดนตร แนวคด 1. สาระดนตร มความรความเขาใจองคประกอบดนตร แสดงออกทางดนตรอยางสรางสรรค วเคราะห วพากษวจารณคณคาดนตร ถายทอดความรสกทางดน ตรอยางอสระ ชนชม และ ประยกตใชในชวตประจ าวน เขาใจความสมพนธระหวาดนตร ประวตศาสตร และวฒนธรรม เหนคณคาดนตรทเปนมรดกทางวฒนธรรม ภมปญญาทองถน ภมปญญาไทยและสากล รองเพลง และเลนดนตรในรปแบบตาง ๆ แสดงความคดเหนเกยวกบเสยงดนตร แสดงความรสกทมตอดนตรในเชงสนทรยะ เขาใจความสมพนธระหวางดนตรกบประเพณวฒนธรรมและเหตการณในประวตศาสตร 2. แนวการจดกจกรรมดนตรในระดบมธยมศกษา ควรแบงออกเปนสองลกษณะคอ กจกรรมดนตรส าหรบผเรยนทตองการศกษาดนตรเปนวชาเอก และส าหรบผเรยนวชาดนตรเปนวชาทวไป โดยน ากจกรรมการเรยนการสอนมาใชควบค เชน กระบวนการกลมเพอใหผเรยนเกดความสนใจเรยนมากยงขน


7 | ห น า

วตถประสงค 1. สามารถอธบายธรรมชาตของดนตรได 2. สามารถอธบายแนวการจดกจกรรมการสอนดนตรได

ตอนท 3 กำรน ำหลกสตรไปสกำรออกแบบกำรจดกำรเรยนรและสรำงหนวยกำรเรยนร เรองท 3.1 การสรางหนวยการเรยนรสาระการเรยนรศลปะ(ดนตร) เรองท 3.2 การออกแบบหนวยการเรยนรแบบยอนกลบ

แนวคด 1. กระบวนการเรยนรสาระการเรยนรดนตรและนาฏศลป ควรจดใหสงเสรมศกยภาพการท างานของสมอง การพฒนากระบวนการคด ความฉลาดทางอารมณ การบรณาการและการสรางองคความร ผเรยนมความสขในการเรยนร มคณลกษณะทางดนตรและนาฏศลป และตระหนกในคณคาของตนเอง 2. กจกรรมการเรยนรดนตรและนาฏศลป ควรสงเสรมการเชอมโยงความรกบสงตางๆ ทเกดขนในชวตประจ าวน การเรยนรกลมสาระการเรยนรอน ๆ การเลอกประยกตใชใหเปนประโยชนตอการด าเนนชวต และเปนการเรยนรทเนนการแสวงหาความรจากการปฏบต ทดลอง หาเหตผลดวยตนเอง สมผสจรงดวยตนเอง และสรปดวยตนเองเปนประสบการณตรง 3. กระบวนการจดการเรยนรแบบยอนกลบ เปนกระบวนการออกแบบการจดการเรยนรตลอดกระบวนทศนซงผออกแบบเรมตนออกแบบ การจดการเรยนรตงแตตนจนจบวา ในการออกแบบการจดการเรยนรนน จะตองออกแบบอะไรบางทท าใหผเรยนบรรลเปาหมายตามมาตรฐาน การจดการเรยนรทก าหนดไวอยางมประสทธภาพและประสทธผล และสามารถยอนกลบมาตรวจสอบประสทธภาพและประสทธผลของการออกแบบหนวยการเรยนรไดตลอดเวลา วตถประสงค 1. สามารถอธบายการสรางหนวยการเรยนรสาระการเรยนรศลปะ (ดนตร) ได 2. สามารถอธบายการออกแบบหนวยการเรยนรแบบยอนกลบได

ตอนท 4 กำรวดและประเมนผล เรองท 4.1 การวดและประเมนผลตามสภาพจรง เรองท 4.2 วธและเครองมอการวดและประเมนผล

แนวคด 1. การวดและประเมนผลวชาดนตรสามารถประเมนไดหลายรปแบบ โดยการประเมนสวนใหญจะเปน

การประเมนตามสภาพจรง ซงเปนกระบวนการจดเกบขอมล รวบรวมขอมลวเคราะหขอมล สรปผลการวเคราะหขอมลเพอตดสน (Determine) ระดบของผลสมฤทธทางการเรยนของผ เรยนเมอเปรยบเทยบกบเกณฑผลความส าเรจทพงปรารถนาหรอผลความส าเรจตามมาตรฐานคณภาพผลการเรยนร

2. วธการและเครองมอในการวดและประเมนผลของวชาดนตร ประกอบดวย โครงงาน แฟมสะสมผลงานในดนตร การประเมนตนเอง การประเมนเพอน การประเมนโดยผปกครอง การสมภาษณ การเขยนบนทก การประเมนกระบวนการ และการประเมนจากการปฏบต


8 | ห น า

วตถประสงค 1. สามารถอธบายการวดและประเมนผลตามสภาพจรงได 2. สามารถอธบายวธและเลอกใชเครองมอการวดและประเมนผลทเหมาะสมได


9 | ห น า

ตอนท 1 หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน กลมสาระการเรยนรศลปะ

เรองท 1.1 ตวชวดและสาระการเรยนรแกนกลาง กลมสาระการเรยนรศลปะตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551กลมสาระการเรยนรศลปะ

ท ำไมตองเรยนศลปะ กลมสาระการเรยนรศลปะเปนกลมสาระทชวยพฒนาใหผเรยนมความคดรเรมสรางสรรคมจนตนาการทางศลปะ ชนชมความงาม มสนทรยภาพ ความมคณคา ซงมผลตอคณภาพชวตมนษย กจกรรมทางศลปะชวยพฒนาผเรยนทงดานรางกาย จตใจ สตปญญา อารมณ สงคม ตลอดจนการน าไปสการพฒนาสงแวดลอม สงเสรมใหผเรยนมความเชอมนในตนเอง อนเปนพนฐานในการศกษาตอหรอประกอบอาชพได

เรยนรอะไรในศลปะ

กลมสาระการเรยนรศลปะมงพฒนาใหผเรยนเกดความรความเขาใจ มทกษะวธการทางศลปะ เกดความซาบซงในคณคาของศลปะ เปดโอกาสใหผเรยนแสดงออกอยางอสระในศลปะแขนงตาง ๆ ประกอบดวยสาระส าคญ คอ 1. ทศนศลป มความรความเขาใจองคประกอบศลป ทศนธาต สรางและน าเสนอผลงานทางทศนศลปจากจนตนาการโดยสามารถใชอปกรณทเหมาะสม รวมทงสามารถใชเทคนค วธการของศลปนในการสรางงานไดอยางมประสทธภาพ วเคราะห วพากษวจารณคณคางานทศนศลปเขาใจความสมพนธระหวางทศนศลป ประวตศาสตรและวฒนธรรม เหนคณคางานศลปะทเปนมรดกทางวฒนธรรม ภมปญญาทองถน ภมปญญาไทยและสากลชนชม ประยกตใชในชวตประจ าวน 2. ดนตร มความรความเขาใจองคประกอบดนตรแสดงออกทางดนตรอยางสรางสรรค วเคราะห วพากษ วจารณคณคาดนตร ถายทอดความรสก ทางดนตรอยางอสระ ชนชมและประยกตใชในชวตประจ าวนเขาใจความสมพนธระหวางดนตร ประวตศาสตร และวฒนธรรม เหนคณคาดนตรทเปนมรดกทางวฒนธรรม ภมปญญาทองถน ภมปญญาไทย และสากล รองเพลง และเลนดนตรในรปแบบตาง ๆ แสดงความคดเหนเกยวกบเสยงดนตร แสดงความรสกทมตอดนตรในเชงสนทรยะ เขาใจความสมพนธระหวางดนตรกบประเพณวฒนธรรมและเหตการณในประวตศาสตร 3. นำฏศลป มความรความเขาใจองคประกอบนาฏศลปแสดงออกทางนาฏศลปอยางสรางสรรค ใชศพทเบองตนทางนาฏศลปวเคราะหวพากษ วจารณคณคานาฏศลป ถายทอดความรสก ความคดอยางอสระ สรางสรรคการเคลอนไหวในรปแบบตางๆ ประยกตใชนาฏศลปในชวตประจ าวนเขาใจความสมพนธระหวางนาฏศลปกบประวตศาสตรวฒนธรรม เหนคณคาของนาฏศลปทเปนมรดกทางวฒนธรรม ภมปญญาทองถน ภมปญญาไทย และสากล


10 | ห น า

เรองท 1.2 สาระและมาตรฐานการเรยนร สำระท 1 ทศนศลป มาตรฐาน ศ 1.1 สรางสรรคงานทศนศลปตามจนตนาการ และความคดสรางสรรค วเคราะห วพากษ ว จารณ

คณคา งานทศนศลป ถายทอดความรสก ความคดตองานศลปะอยางอสระ ชนชม และประยกตใชในชวตประจ าวน

มาตรฐาน ศ 1.2 เขาใจความสมพนธระหวางทศนศลป ประวตศาสตร และวฒนธรรม เหนคณคางานทศนศลปทเปนมรดกทางวฒนธรรม ภมปญญาทองถน ภมปญญาไทย และสากล

สำระท 2 ดนตร มาตรฐาน ศ 2.1 เขาใจและแสดงออกทางดนตรอยางสรางสรรค วเคราะห วพากษวจารณคณคาดนตรถายทอด

ความรสก ความคดตอดนตรอยางอสระ ชนชมและประยกตใช ในชวตประจ าวน มาตรฐาน ศ 2.2 เขาใจความสมพนธระหวางดนตร ประวตศาสตร และวฒนธรรม เหนคณคาของดนตรทเปน

มรดกทางวฒนธรรม ภมปญญาทองถน ภมปญญาไทยและสากล

สำระท 3 นำฏศลป มาตรฐาน ศ 3.1 เขาใจและแสดงออกทางนาฏศลปอยางสรางสรรค วเคราะห วพากษวจารณคณคานาฏศลป

ถายทอดความรสก ความคดอยางอสระ ชนชมและประยกตใชในชวตประจ าวน มาตรฐาน ศ 3.2 เขาใจความสมพนธระหวางนาฏศลป ประวตศาสตรและวฒนธรรมเหนคณคาของนาฏศลปทเปน

มรดกทางวฒนธรรม ภมปญญาทองถน ภมปญญาไทยและสากล จบชนประถมศกษำปท 3

- รและเขาใจเกยวกบรปราง รปทรง และจ าแนกทศนธาตของสงตางๆ ในธรรมชาตสงแวดลอมและงานทศนศลป มทกษะพนฐานการใชวสดอปกรณในการสรางงานวาดภาพระบายส โดยใชเสน รปราง รปทรง ส และพนผว ภาพปะตด และงานปน งานโครงสรางเคลอนไหวอยางงายๆ ถายทอดความคด ความรสกจากเรองราว เหตการณ ชวตจรง สรางงานทศนศลปตามทตนชนชอบ สามารถแสดงเหตผลและวธการในการปรบปรงงานของตนเอง

- รและเขาใจความส าคญของงานทศนศลปในชวตประจ าวน ทมาของงานทศนศลปในทองถน ตลอดจนการใชวสด อปกรณ และวธการสรางงานทศนศลปในทองถน

- รและเขาใจแหลงก าเนดเสยง คณสมบตของเสยง บทบาทหนาท ความหมาย ความส าคญของบทเพลงใกลตวทไดยน สามารถทองบทกลอน รองเพลง เคาะจงหวะ เคลอนไหวรางกายใหสอดคลองกบบทเพลง อาน เขยน และใชสญลกษณแทนเสยงและเคาะจงหวะ แสดงความคดเหนเกยวกบดนตร เสยงขบรองของตนเอง มสวนรวมกบกจกรรมดนตรในชวตประจ าวน


11 | ห น า

- รและเขาใจเอกลกษณของดนตรในทองถน มความชนชอบ เหนความส าคญและประโยชนของดนตรตอการด าเนนชวตของคนในทองถน

- สรางสรรคการเคลอนไหวในรปแบบตางๆสามารถแสดงทาทางประกอบจงหวะเพลงตามรปแบบนาฏศลป มมารยาทในการชมการแสดง รหนาทของผแสดงและผชมรประโยชนของการแสดงนาฏศลปในชวตประจ าวน เขารวมกจกรรมการแสดงทเหมาะสมกบวย

- รและเขาใจการละเลนของเดกไทยและนาฏศลปทองถน ชนชอบและภาคภมใจในการละเลนพนบาน สามารถเชอมโยงสงทพบเหนในการละเลนพนบานกบการด ารงชวตของคนไทย บอกลกษณะเดนและเอกลกษณของนาฏศลปไทยตลอดจนความส าคญของการแสดงนาฏศลปไทยได จบชนประถมศกษำปท 6

- รและเขาใจการใชทศนธาต รปราง รปทรง พนผว ส แสงเงา มทกษะพนฐานในการใชวสดอปกรณ ถายทอดความคด อารมณ ความรสก สามารถใชหลกการจดขนาด สดสวนความสมดล น าหนก แสงเงา ตลอดจนการใชสคตรงขามทเหมาะสมในการสรางงานทศนศลป 2 มต 3 มต เชน งานสอผสม งานวาดภาพระบายส งานปน งานพมพภาพ รวมทงสามารถ สรางแผนภาพ แผนผง และภาพประกอบเพอถายทอดความคดจนตนาการเปนเรองราวเกยวกบเหตการณตาง ๆ และสามารถเปรยบเทยบความแตกตางระหวางงานทศนศลปทสรางสรรคดวยวสดอปกรณและวธการทแตกตางกน เขาใจปญหาในการจดองคประกอบศลป หลกการลด และเพมในงานปน การสอความหมายในงานทศนศลปของตน รวธการปรบปรงงานใหดขน ตลอดจน รและเขาใจคณคาของงานทศนศลปทมผลตอชวตของคนในสงคม

- รและเขาใจบทบาทของงานทศนศลปทสะทอนชวตและสงคม อทธพลของความเชอความศรทธา ในศาสนา และวฒนธรรมทมผลตอการสรางงานทศนศลปในทองถน

- รและเขาใจเกยวกบเสยงดนตร เสยงรอง เครองดนตร และบทบาทหนาทรถงการเคลอนทขน ลง ของท านองเพลง องคประกอบของดนตร ศพทสงคตในบทเพลง ประโยคและอารมณของบทเพลงทฟง รองและบรรเลงเครองดนตร ดนสดอยางงาย ใชและเกบรกษาเครองดนตรอยางถกวธ อาน เขยนโนตไทยและสากลในรปแบบตาง ๆ รลกษณะของผทจะเลนดนตรไดด แสดงความคดเหนเกยวกบองคประกอบดนตร ถายทอดความรสกของบทเพลงทฟง สามารถใชดนตรประกอบกจกรรมทางนาฏศลปและ การเลาเรอง

- รและเขาใจความสมพนธระหวางดนตรกบวถชวต ประเพณ วฒนธรรมไทยและวฒนธรรมตางๆ เรองราวดนตรในประวตศาสตร อทธพลของวฒนธรรมตอดนตรรคณคาดนตรทมาจากวฒนธรรมตางกน เหนความส าคญในการอนรกษ

- รและเขาใจองคประกอบนาฏศลป สามารถแสดงภาษาทา นาฏยศพทพนฐาน สรางสรรคการเคลอนไหวและการแสดงนาฏศลป และการละครงาย ๆ ถายทอดลลาหรออารมณ และสามารถออกแบบเครองแตงกายหรออปกรณประกอบการแสดงงายๆ เขาใจความสมพนธระหวางนาฏศลปและการละครกบสงทประสบในชวตประจ าวน แสดงความคดเหนในการชมการแสดง และบรรยายความรสกของตนเองทมตองานนาฏศลป

- รและเขาใจความสมพนธและประโยชนของนาฏศลปและการละคร สามารถเปรยบเทยบการแสดงประเภทตางๆ ของไทยในแตละทองถน และสงทการแสดงสะทอนวฒนธรรมประเพณเหนคณคาการรกษาและสบทอดการแสดงนาฏศลปไทย


12 | ห น า

จบชนมธยมศกษำปท 3 - รและเขาใจเรองทศนธาตและหลกการออกแบบและเทคนคทหลากหลายในการสรางงานทศนศลป 2

มต และ 3 มต เพอสอความหมายและเรองราวตาง ๆ ไดอยางมคณภาพ วเคราะหรปแบบเนอหาและประเมนคณคางานทศนศลปของตนเองและผอน สามารถเลอกงานทศนศลปโดยใชเกณฑทก าหนดขนอยางเหมาะสม สามารถออกแบบรปภาพ สญลกษณ กราฟก ในการน าเสนอขอมลและมความร ทกษะทจ าเปนดานอาชพทเกยวของกนกบงานทศนศลป

- รและเขาใจการเปลยนแปลงและพฒนาการของงานทศนศลปของชาตและทองถนแตละยคสมย เหนคณคางานทศนศลปทสะทอนวฒนธรรมและสามารถเปรยบเทยบงานทศนศลปทมาจากยคสมยและวฒนธรรม ตาง ๆ

- รและเขาใจถงความแตกตางทางดานเสยง องคประกอบอารมณ ความรสกของบทเพลงจากวฒนธรรมตางๆ มทกษะในการรอง บรรเลงเครองดนตร ทงเดยวและเปนวงโดยเนนเทคนคการรองบรรเลงอยางมคณภาพ มทกษะในการสรางสรรคบทเพลงอยางงาย อานเขยนโนตในบนไดเสยงทมเครองหมาย แปลงเสยงเบองตนได รและเขาใจถงปจจยทมผลตอรปแบบของผลงานทางดนตร องคประกอบของผลงานดานดนตรกบศลปะแขนงอน แสดงความคดเหนและบรรยายอารมณความรสกทมตอบทเพลง สามารถน าเสนอบทเพลงทชนชอบไดอยางมเหต ผล มทกษะในการประเมนคณภาพของบทเพลงและการแสดงดนตร รถงอาชพตาง ๆ ทเกยวของกบดนตรและบทบาทของดนตรในธรกจบนเทง เขาใจถงอทธพลของดนตรทมตอบคคลและสงคม

- รและเขาใจทมาความสมพนธอทธพลและบทบาทของดนตรแตละวฒนธรรมในยคสมยตางๆ วเคราะหปจจยทท าใหงานดนตรไดรบการยอมรบ

- รและเขาใจการใชนาฏยศพทหรอศพททางการละครในการแปลความและสอสารผานการแสดง รวมทงพฒนารปแบบการแสดง สามารถใชเกณฑงายๆในการพจารณาคณภาพการแสดงวจารณเปรยบเทยบงานนาฏศลป โดยใชความรเรององคประกอบทางนาฏศลปรวมจดการแสดง น าแนวคดของการแสดงไปปรบใชในชวตประจ าวน

- รและเขาใจประเภทละครไทยในแตละยคสมย ปจจยทมผลตอการเปลยนแปลงของนาฏศลปไทย นาฏศลปพนบาน ละครไทย และละครพนบาน เปรยบเทยบลกษณะเฉพาะของการแสดงนาฏศลปจากวฒนธรรมตางๆ รวมทงสามารถออกแบบและสรางสรรคอปกรณเครองแตงกายในการแสดงนาฏศลปและละคร มความเขาใจ ความส าคญ บทบาทของนาฏศลปและละครในชวตประจ าวน จบชนมธยมศกษำปท 6

- รและเขาใจเกยวกบทศนธาตและหลกการออกแบบในการสอความหมาย สามารถใชศพททางทศนศลป อธบายจดประสงคและเนอหาของงานทศนศลป มทกษะและเทคนคในการใชวสด อปกรณและกระบวนการทสงขนในการสรางงานทศนศลป วเคราะหเนอหาและแนวคด เทคนควธการ การแสดงออกของศลปนทงไทยและสากล ตลอดจนการใชเทคโนโลยตางๆ ในการออกแบบสรางสรรคงานทเหมาะสมกบโอกาส สถานท รวมทงแสดงความคดเหนเกยวกบสภาพสงคมดวยภาพลอเลยนหรอการตน ตลอดจนประเมนและวจารณคณคางานทศนศลปดวยหลกทฤษฎวจารณศลปะ

- วเคราะหเปรยบเทยบงานทศนศลปในรปแบบตะวนออกและรปแบบตะวนตกเขาใจอทธพลของมรดกทางวฒนธรรมภมปญญาระหวางประเทศทมผลตอการสรางสรรคงานทศนศลปในสงคม


13 | ห น า

- รและเขาใจรปแบบบทเพลงและวงดนตรแตละประเภท และจ าแนกรปแบบของวงดนตรทงไทยและสากล เขาใจอทธพลของวฒนธรรมตอการสรางสรรคดนตร เปรยบเทยบอารมณและความรสกทไดรบจากดนตรทมาจากวฒนธรรมตางกน อาน เขยน โนตดนตรไทยและสากล ในอตราจงหวะตาง ๆ มทกษะในการรองเพลงหรอเลนดนตรเดยวและรวมวงโดยเนนเทคนคการแสดงออกและคณภาพของการแสดง สรางเกณฑ ส าหรบประเมนคณภาพการประพนธการเลนดนตรของตนเองและผอนไดอยางเหมาะสม สามารถน าดนตรไประยกตใชในงาน อน ๆ

- วเคราะห เปรยบเทยบรปแบบ ลกษณะเดนของดนตรไทยและสากลในวฒนธรรมตาง ๆ เขาใจบทบาทของดนตรทสะทอนแนวความคดและคานยมของคนในสงคม สถานะทางสงคมของนกดนตรในวฒนธรรมตางๆ สรางแนวทางและมสวนรวมในการสงเสรมและอนรกษดนตร

- มทกษะในการแสดงหลากหลายรปแบบ มความคดรเรมในการแสดงนาฏศลปเปนค และเปนหมสรางสรรคละครสนในรปแบบทชนชอบ สามารถวเคราะหแกนของการแสดงนาฏศลปและละครทตองการสอความหมายในการแสดง อทธพลของเครองแตงกาย แสง ส เสยง ฉาก อปกรณ และสถานททมผลตอการแสดง วจารณการแสดงนาฏศลปและละคร พฒนาและใชเกณฑการประเมนในการประเมนการแสดง และสามารถวเคราะหทาทางการเคลอนไหวของผคนในชวตประจ าวนและน ามาประยกตใชในการแสดง

- เขาใจววฒนาการของนาฏศลปและการแสดงละครไทย และบทบาทของบคคลส าคญในวงการนาฏศลปและการละครของประเทศไทยในยคสมยตางๆ สามารถเปรยบเทยบการน าการแสดงไปใชในโอกาสตางๆ และเสนอแนวคดในการอนรกษนาฏศลปไทย

ตวอยำงกจกรรมกำรอบรม แผนกำรอบรมหนวยท1

เรอง “หลกสตรแกนกลำงกำรศกษำขนพนฐำน : กลมสำระกำรเรยนรศลปะ”

สำระส ำคญ กลมสาระการเรยนรศลปะ เปนกลมสาระการเรยนรทชวยพฒนาใหผเรยนมความคดรเรมสรางสรรค ม

จนตนาการทางศลปะ ชนชมความงาม มสนทรยภาพ ความมคณคาซงมผลตอคณภาพชวตมนษย ประกอบดวย 3 สาระคอ สาระทศนศลป สาระดนตรและสาระนาฏศลป สำระกำรอบรมประกอบดวย

1. หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน:กลมสาระการเรยนรศลปะ 2. มาตรฐานการเรยนรและตวชวด

กจกรรมกำรอบรม รปแบบกจกรรม On-line Discussion 1. ผเขารบการอบรมสามารถศกษาเอกสารตวชวดและสาระกาเรยนรแกนกลางกลมสาระการเรยนร

ศลปะ


14 | ห น า

2. ผเขารบการอบรมสามารถศกษาเพมเตมไดจากใบความรท 1 เรอง “ตวชวดและสาระการเรยนรแกนกลาง กลมสาระการเรยนรศลปะ ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานพทธศกราช 2551” และสรปสาระส าคญทไดจากการศกษาดวยตนเอง

3. ผเขารบการอบรมสามารถสบคนจากแหลงเรยนรอนๆโดยใชค าส าคญวา “ตวชวดและสาระการเรยนรแกนกลางกลมสาระการเรยนรศลปะ”

4. ผเขารบการอบรมฟงค าบรรยายเรองหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน: กลมสาระการเรยนรศลปะ โดย Click เลอกทบทบรรยาย

5. ผเขารบการอบรม สรปสาระส าคญจากค าบรรยาย หลงจากนน ผเขารบการอบรมรวมสนทนาในกระดานสนทนา (Web board) ในประเดนตอไปน

- ประเดนท 1 ทานคดวา "หลกสตรมความส าคญตอการเรยนรอยางไร" - ประเดนท 2 ทานคดวา “หลกสตรกลมสาระการเรยนรศลปะพทธศกราช 2551ในระดบชนท ทานสอน

มการปรบเปลยนจากหลกสตรพทธศกราช 2544 อยางไร" 6. ผเขารบการอบรมสามารถสนทนากบวทยากร และเพอนผเขารบการอบรมทางกระดานสนทนา

(Webboard) และ facebook ไดตลอดเวลา 7. หลงจากทผเขารบการอบรมศกษาบทเรยนเรยบรอยแลวใหผเขารบการอบรมท าแบบทดสอบประจ า

หนวยการเรยนโดย Click ทแบบทดสอบประจ าหนวยท 1 สอประกอบกำรอบรม

1. เอกสารใบความร - ใบความรท 1 เรอง “ตวชวดและสาระการเรยนรแกนกลาง กลมสาระการเรยนรศลปะตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551”

2. บทบรรยายเรอง“หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน: กลมสาระการเรยนรศลปะ” 3. กระดานสนทนา (Webboard) - ประเดนท 1 ทานคดวา "หลกสตรมความส าคญตอการเรยนรอยางไร" - ประเดนท 2ทานคดวา “หลกสตรกลมสาระการเรยนรศลปะพทธศกราช 2551 ในระดบชนททานสอนม

การปรบเปลยนจากหลกสตร พทธศกราช 2544 อยางไร กำรประเมน

1. การเขารวมกจกรรมบนกระดานสนทนา (Webboard) 2. การท าแบบทดสอบประจ าหนวยท 1


15 | ห น า

หลงจำกศกษำเนอหำสำระเรองท 1 แลว โปรดปฏบตใบงำนท 1

สรป การเรยนศลปะถอวาเปนการชวยพฒนาใหผเรยนมความคดสรางสรรค มงเนนใหผเรยนเกดความร ความเขาใจ เกดความซาบซงในคณคาของศลปะ ไมวาจะเปนทางดาน ทศนศลป ดนตร นาฏศลป เพอใหผเรยนเหนคณคามรดกทางวฒนธรรม ภมปญญาทองถน ภมปญญาไทยและสากล โดยผสอนอาจ จดประสบการณการเรยนรใหผเรยนไดสรางความรของตนเองน ผสอนสามารถเลอกใชกระบวนการหรอวธการตาง ๆ มาชวยใหผเรยนเกดการเรยนรทมประสทธภาพไดหลายวธการ ยงผสอนมคลงขอมลเหลานมากพอกจะชวยใหมทางเลอก และน ามาใชใหเหมาะกบผเรยนทมลลาการเรยนรแตกตางกนไปไดอยางเหมาะสม แนวทางหนงในการสงเสรมกระบวนการเรยนรของผเรยนโดยการน าแนวคดหรอวธการทางศลปะมาชวยเพมคณภาพการเรยนรของผเรยนได เปนการใช "ศลปะเพอกระบวนกำรเรยนร" ทตางไปจากการใช "ศลปะเพอศลปะ" ทงนผสอนสามารถประยกตใชศลปะไปในการจดการเรยนรทกสาระวชา และทกระดบชน ศลปะนอกจากท าหนาทจรรโลงใจ สรางจนตนาการ ถายทอดความคด ความรสกและอารมณของผสรางผลงานแลว ศลปะยงท าหนาทในฐานะเปนเครองมอในการเรยนรของผเรยนไดดวย ผสอนจงควรใหความสนใจศาสตรดานศลปะมากขน ในแงทเปนอกทางเลอกหนงในการเพมคณภาพการเรยนรใหกบผเรยนได


16 | ห น า

ตอนท 2 ธรรมชาตของดนตรและแนวการจดกจกรรมการสอนดนตร สาระดนตร มความรความเขาใจองคประกอบดนตร แสดงออกทางดนตรอยางสรางสรรค วเคราะห วพากษวจารณคณคาดนตร ถายทอดความรสกทางดนตรอยางอสระ ชนชม และ ประยกตใชในชวตประจ าวน เขาใจความสมพนธระหวาดนตร ประวตศาสตร และวฒนธรรม เหนคณคาดนตรทเปนมรดกทางวฒนธรรม ภมปญญาทองถน ภมปญญาไทยและสากล รองเพลง และเลนดนตรในรปแบบตาง ๆ แสดงความคดเหนเกยวกบเสยงดนตร แสดงความรสกทมตอดนตรในเชงสนทรยะ เขาใจความสมพนธระหวางดนตรกบประเพณวฒนธรรมและเหตการณในประวตศาสตร ดงนนในตอนนจะไดเรยนรถงความหมาย ลกษณะและธรรมชาตของดนตร แนวทางการจดการเรยนการสอนดนตรทเหมาะสมในแตละระดบชน

เรองท 2.1 ธรรมชาตของดนตร ดนตรหมายถงระบบเสยงทปรงแตงขนเปนท านองมลลามจงหวะและระดบของความดงความคอยสลบกน

ไปหนวยของเสยงทกหนวยไมวาจะมาจากแหลงก าเนดเสยงแหลงเดยวกนหรอไมกตามเมอคตกว ปรงแตงขนมาเปนท านองเพลงมลลามจงหวะแลวจะจดอยในความหมายของดนตรทงสนสวนประกอบของดนตรจะเรยกวาวลหนวยซงเลกทสดของดนตรคออตราความสน-ยาวของเสยง (Duration) หนวยนจะท าใหเสยงดนตรมความถสนหรอยาวออกไปตามทคตกวจนตนาการออกมาเสยงดนตรทปรงแตงขนมานจะมท านองทแฝงอานภาพใหผฟงและศลปนเองอยในหวงแหงอารมณสนทรยรสแกนแทของดนตรจงมลกษณะเปนสากลชนทกชาตทกภาษายอมสามารถรบรรสของดนตรไดเทาเทยมกนโดยไมจ ากดเพศวยหรอชนวรรณะความเปนสากลของดนตรจงอยทภาษาแหงเสยงดนตรลกษณะดงกลาวนก าธรสนทวงศณอยธยา (2514 : 1) อธบายวาดนตรเปนเครองมอ (Tools) ส าหรบไวสอความคด (Idea) ความนกฝน (Imagination) และความรสก (Emotion) โดยออกมาในรปของ “เสยง” เพอใหตนเองใหผ อนไดชนชมชนใจอยางไรกตามการทผฟงจะเขาใจภาษาสากลของดนตรนไดอยางลกซงเพยงใดกยอมขนอยกบความแตกตางระหวางบคคลพนฐานการศกษาความรเกยวกบดนตรตลอดจนประสบการณของผฟงเปนส าคญ

ลกษณะและธรรมชำตของดนตร

ดนตรเปนศลปะทเนนการใช “เสยง” เปนสอธรรมชาตของดนตรจงมลกษณะเปนนามธรรมไมขนอยกบโลกแหงปรากฏการณ “เสยง” ซงถอเปนสอนหากเปนไปโดยธรรมชาตเชนฟารองฟาผาเสยงน าไหลหรอเสยงทเกดจากการกระทบระหวางของสองสงยงไมอาจวาจะเรยกเปนเสยงของดนตรความลกซงในเสยงเพลงความคดและจนตนาการจะมความสนพนธกบลลาของเพลงยอมตองอาศยการรอยกรองของระดบเสยงนนๆใหเกดความงามความไพเราะสอดแทรกดวยอารมณและการสรางสรรคศลปะการดนตรเปนปรากฏการณ ในสงคมของมวลมนษยเกดขนจากแรงกระตนแรงการสรางสรรคทมอยพรอมในจตใจของคตกวและถายทอดความงามนนออกมา (กรตบญเจอ. 2518 : 389) เมอเปนเชนนคตกวจงรอยกรองบทเพลงออกมาจากความรสกภายในทกระตนใหเกดแนวคด


17 | ห น า

เกดจนตนาการและสรางสรรคใหเกดพลงอ านาจทจะโนมนาวผฟงใหเกดความหลงใหลฮกเหมเศราสรอยหรอปลกใจใหรกชาตบานเมองเสยงจงนบวามอ านาจทธรรมชาตใหมาโดยคตกวเปนผถายทอดคณสมบตพเศษของเสยงนนมาเปนท านองเพลงท ไพเราะชวนฟง (แหล งท มา http://ebook.nfe.go.th/nfe_ebook/data_o_ebook /pdf/017/0017_85.pdf) ผรทางดนตรหลายทานไดเสนอแนวความคดเกยวกบธรรมชาตของดนตรไวหลายรปแบบดวยกนในทนจะน ามากลาวไวโดยสงเขปดงน

1. ดนตรจากการแสดงออกทางอารมณของมนษยเชน เมอเกดความพอใจ สนกสนาน กเปลงเสยงออกมาบาง หรอปรบมอกระทบเทาบางใชไมเคาะสงตางๆ บาง นานๆ เขากหาวธการทจะท าใหเกดเสยงแปลกๆ โดยใชเครองมอตางๆ เขาชวย จนกลายเปนเสยงดนตรไปในทสดเสยงดนตรยคแรกๆจงเปนการเลยนแบบเสยงธรรมชาตทมไมกเสยง จงหวะกงายๆ แลวจงไดรบการพฒนามาเปนล าดบมนษยและเผาตางๆ กมดนตรของตนเองเปนเอกลกษณเฉพาะตว

2. ดนตรเปนเรองของศลปะทเกยวกบเสยงทมนษยเปนผสรางขนโดยมนษยอาจจะลอกเลยนเสยงธรรมชาตหรอเสยงอะไรกตาม แลวน าเสยงนนมาเรยบเรยงใหมระเบยบและทส าคญทสด คอ ดนตรตองมอารมณในการทจะสอไปยงผฟง

3. ดนตรมธรรมชาตทแตกตางไปจากศลปะแขนงอนๆซงพอจะสรปไดดงน (1) ดนตรเปนสอทางอารมณทสมผสไดดวยหกลาวคอ หนบวาเปนอวยวะทส าคญทท าใหคนเราสามารถ

สมผสกบดนตรไดผทหหนวกยอมไมสามารถทราบไดวาเสยงดนตรนนเปนอยางไร (2) ดนตรเปนสวนหนงของวฒนธรรมกลาวคอ กลมชนตางๆจะมวฒนธรรมของตนเองและวฒนธรรมนเอง

ทท าใหคนในกลมชนนนมความพอใจและซาบซงในดนตรลกษณะหนงซงอาจแตกตางไปจากคนในอกวฒนธรรมหนง ตวอยางเชน คนไทยเราซงเคยชนกบดนตรไทยและดนตรสากลเมอไปฟงดนตรพนเมองของอนเดยกอา จไมรสกซาบซงแตอยางใดแมจะมคนอนเดยคอยบอกเราวาดนตรของเขาไพเราะเพราะพรงมากกตาม เปนตน

(3) ดนตรเปนเรองของสนทรยศาสตรวาดวยความไพเราะ ความไพเราะของดนตรเปนเรองททกคนสามารถซาบซงไดและเกดขนเมอใดกไดกบทกคนทกระดบ ทกชนชน ตามประสบการณของแตละบคคล

(4) ดนตรเปนเรองของการแสดงออกทางอารมณ เสยงดนตรจะออกมาอยางไรนนขนอยกบเจาของอารมณ ทจะถายทอดออกมาเปนเสยงดงนนเสยงของดนตรอาจกลาวไดวาอยทอารมณของผประพนธเพลงทจะใสอารมณลงไปในเพลงทตนตองการผบรรเลงกถายทอดอารมณจากผประพนธลงบนเครองดนตร ผลทกระทบ ตอผฟงกคอเสยงดนตรทประกอบขนดวยอารมณของผประพนธผสมกบความสามารถของนกดนตรทจะถายทอดไดถงอารมณหรอไม

(5) ดนตรเปนทงระบบวชาความรและศลปะในขณะเดยวกน กลาวคอ ความรเกยวกบดนตรนนเปนเรองเกยวกบเสยงและการจดระบบเสยงใหเปนทวงท านองและจงหวะซงคนเรายอมจะศกษาเรยนร “ความรเกยวกบดนตร” นไดโดยการทองจ า อาน ฟง รวมทงการลอกเลยนจากคนอนหรอการคดหาเหตผลเอาเองไดแตผทไดเรยนรจนม “ความรเกยวกบดนตร” กอาจไมสามารถเขาถงความไพเราะหรอซาบซงในดนตรไดเสมอไปเพราะการเขาถงดนตรเปนเรองของศลปะ เพยงแตผทมความรเกยวกบดนตรนนสามารถเขาถงความไพเราะของดนตรไดงายขน


18 | ห น า

เรองท 2.2 แนวการจดกจกรรมการสอนดนตร ดนตรคอ สาระวชาแขนงหนงทางศลปะทมโครงสรางเนอหาเฉพาะ โดยลกษณะของสาระดนตร เปนโสต

ศลป(Aural art) และศลปะการแสดง (Performing art) โครงสรางสาระดนตรประกอบดวยเนอหาดนตรและทกษะดนตร เนอหาดนตรประกอบดวย องคประกอบดนตรและวรรณคดดนตร

องคประกอบดนตร ไดแก เนอหาทางดานทฤษฎดนตร ซงเปนโครงสรางของดนตร องคประกอบดนตรม 6 ประเภทคอ จงหวะ ท านอง เสยงประสาน รปแบบ สสน และลกษณะของเสยงองคประกอบ ทงหมดน เปนพนฐานทท าใหดนตรมรปแบบเฉพาะของตนเอง แตกตางไปจากศลปะแขนงอน วรรคดดนตรไดแกบทเพลงและประวตดนตร ซงจดเปนเนอหาอกสวนหนงของดนตรทเปนผลของการสรางสรรคดนตร และพฒนาการทางดนตร ซงเปนสวนส าคญทชวยใหผเรยนดนตรมความรความเขาใจ และซาบซงดนตรสวนประกอบของสาระดนตรอกสวนหนงคอ ทกษะดนตร ซงจดเปนสาระดนตรทส าคญอกสวนหนงทผเรยนจะตองศกษาในเชงทกษะ ทกษะดนตรประกอบไปดวย การฟง การรอง การเลน การเคลอนไหว การสรางสรรค และการอาน ในการเรยนสาระดนตร ผเรยนควรมประสบการณทงในดานเนอหาดนตร และทกษะดนตรควบคกนไปเพอพฒนาการทางดนตรทครบถวนสมบรณ ซงน าไปสความซาบซง ในสนทรยรสของดนตร


19 | ห น า

แผนภมแสดงโครงสรำงของสำระดนตร

สำระดนตร

ตร

เนอหำดนตร ทกษะดนตร

องคประกอบดนตร วรรณคดดนตร

จงหวะ

ท ำนอง

เสยงประสำน

รปแบบ

สสน

ลกษณะของเสยง

บทเพลง ประวตดนตร กำรฟง

กำรรอง

กำรเลน

กำรเคลอนไหว

กำรสรำงสรรค

กำรอำน


20 | ห น า

1) แนวกำรจดกจกรรมดนตรในระดบประถมศกษำ กจกรรมดนตรในระดบประถมศกษาจดไดวาเปนชวงเวลาของการวางพนฐานโดยแท ถาผเรยนมโอกาสเรยนร

ดนตรไดอยางถกตองเปนไปตามพฒนาการการเรยนร ยอมชวยใหผเรยนเขาใจโครงสรางของสาระดนตรไดอยางถองแท ซงเปนประโยชนในการเรยนดนตรขนสงตอไป

ขอควรค ำนงในกำรจดกจกรรมดนตร ในระดบประถมศกษาซงเปนระดบตนของการเรยนรสาระดนตร มขอควรค านงหลายประการในการจด

กจกรรมดนตร 1. ควรมกำรเตรยมควำมพรอมกอนทจะเรมสอนสำระดนตรทงนเพอเปนกำรวำงรำกฐำนและทบทวน

เรองตำงๆ ทผเรยนไดเรยนมำในระดบปฐมวยศกษำ 2. สำระดนตรทน ำมำสอนในระดบประถมศกษำควรเนนทแนวคดโดยค ำนงถงเสยงมำกอนสญลกษณ

ใหมำกทสด เนองจำกดนตรเปนเรองของเสยง ผสอนควรท ำทกอยำงใหเปนรปธรรมมำกทสด 3. สญลกษณทใชในระยะแรกของกำรจดกจกรรมควรเปนสญลกษณภำพ หรอสญลกษณทงำยตอกำร

จดจ ำ และมควำมหมำยเกยวของกบสงแวดลอมรอบๆ ตวของผเรยน เพอชวยกำรเรยนรของผเรยน จำกนนจงเปลยนสญลกษณภำพเปนสญลกษณดนตรในระยะตอมำ เมอผเรยนมควำมเขำใจในแนวคดของสญลกษณภำพดพอแลว

4. กำรจดกจกรรมดนตรควรยดหลกทกษะดนตร โดยใหผเรยนปฏบตทกษะตำงๆ โดยตรงเพอใหเกดกำรเรยนรจำกกำรปฏบต ในกำรจดกจกรรมแตละคำบเรยน ควรใหผเรยนมโอกำสปฏบต ในกำรจดกจกรรมแตละคำบกำรเรยน ควรใหผเรยนมโอกำสปฏบตทกษะตำงๆ ครบทกทกษะ โดยเนนทกษะใดทกษะหนงโดยเฉพำะเพอใหผเรยนเรยนรทกษะนนๆ ไดอยำงเตมท เนอหำดนตรทมงเนนควรเปนไปท ำนองเดยวกน กำรรองเปนทกษะทควรเนนเพอชวยพฒนำกำรรองของเดกรองไหไดอยำงมคณภำพ และใชเปนแนวทำงในกำรพฒนำเนอหำดนตรตอไปไดอยำงด

5. เจตคตดนตรยงคนเปนสงส ำคญ จงควรจดกจกรรมสรำงเสรมควำมสนใจเพอใหผเร ยนรกและสนใจในดนตร นอกจำกนกำรเปดโอกำสใหผเรยนไดสมผสกบดนตรทกประเภทแลว ควรพฒนำควำมสำมำรถของผเรยนในกำรรบรดนตรทมคณคำ เพอใหผเรยนเกดควำมซำบซงในสนทรยรสของดนตร

6. ผสอนดนตรควรส ำรวจควำมถนดดนตรของผเรยน เพอใชเปนแนวทำงในกำรแนะน ำผทมแววหรอควำมถนดดำนดนตรใหศกษำดนตรจรงจงตอไป จดมงหมำยของกำรจดกจกรรมดนตร

กจกรรมดนตรในระดบประถมศกษาควรมจดมงหมายในการพฒนาความสามารถของผเรยน ดงน 1. พฒนำสำระดนตรทงในดำนเนอหำและทกษะไปในขณะเดยวกน หลงจำกเตรยมควำมพรอมแลว 2. พฒนำเนอหำดนตรเกยวกบจงหวะ ท ำนอง สสน รปแบบ ลกษณะของเสยง และเสยงประสำน

ขนตน 3. ทกษะดนตรทกดำนควรไดรบกำรพฒนำ ไดแก ทกษะกำรฟง กำรรอง กำรเคลอนไหว กำรเลนกำร

สรำงสรรค และกำรอำน 4. พฒนำควำมเขำใจในสญลกษณดนตรซงเปนสงส ำคญและชวยในกำรเรยนรในขนสงตอไป


21 | ห น า

5. พฒนำกำรรบรสนทรยรสของดนตร เนอหาในการจดกจกรรมดนตร เนอหำของกจกรรมดนตรในระดบประถมศกษำ ควรเปนเนอหำขนพนฐำน ซงชวยสรำงแนวคดท

ส ำคญดำนดนตร โดยเฉพำะแนวคดเกยวกบจงหวะ ท ำนอง สสน รปแบบ ลกษณะของเส ยง แนวคดเหลำนผเรยนสำมำรถพฒนำไปไดลกซงพอสมควร สวนแนวคดในเรองกำรประสำนเสยงนนโดยทวไปผเรยนสำมำรถเรยนรเขำใจปฏบตไดในระดบประถมศกษำปท 2 ขนไปอยำงไรกตำมในเรองของกำรประสำนเสยงนผเรยนควรรบรในลกษณของเชงปฏบตมำกกวำทฤษฎ เพรำะเปนเรองลกซงตองกำรเวลำในกำรเรยนรกำรเรยนรเนอหำดนตรควรใชทกษะดนตรเปนสอโดยเฉพำะกำรรองและกำรเคลอนไหว ซงเปนทกษะทไมตองกำรอปกรณ หรอสอประเภทใดมำชวย สงหนงทผเรยนควรไดรบกำรฝกปฏบตเสมอคอกำรมสมำธในกำรฟงดนตร ดงนนในกำรสอนทกษะกำรฟงผสอนควรเนนในเรองสมำธเสมอ มใชมงแตสอนใหผเรยนฟงเพลงโดยมไดค ำนงถงสมำธหรอควำมพรอมในกำรฟง

กจกรรมกำรสอนดนตร กจกรรมการสอนดนตรในระดบประถมศกษาควรเนนการปฏบตเปนหลก เพราะผเรยนในวยนยงสนกกบการไดเคลอนไหว ปฏบตสงตางๆ ดวยตนเองมากกวาการนงฟงผสอนอธบาย นอกจากนการไดลงมอปฏบตดวยตนเอง ยงชวยใหผเรยนมประสบการณตรงกบทกษะตางๆ ดานดนตร ซงชวยใหผเรยนเกดแนวคด มความร ความเขาใจในเนอหาดนตรดขน การใชเทคนควธสอนดนตรทเหมาะสมยงคงมความส าคญในการจดกจกรรมดนตร ผสอนควรศกษาเทคนคตางๆ เพอใชในกจกรรมดนตรในอนทจะชวยใหผเรยนเกดการเรยนรอยางมประสทธภาพเทคนควธสอนดนตรทผสอนสามารถศกษาไดดมากมาย เชน หลกการของโคดาย ออรฟ และดาลโครซ เปนตน กจกรรมดนตรทควรเนนไปททกษะใดทกษะหนงในแตละคาบของการเรยน เพอใหผเรยนไดรบแนวคดเกยวกบเนอหาและทกษะนนๆ ไดอยางเตมท โดยมทกษะอนๆ สอดแทรกผสมผสานอยดวยเสมอ การประเมนผลในระดบประถมศกษา ผสอนควรประเมนในดานเจตคตปฏบตและทฤษฎทงนเพราะผเรยนสามารถอานภาษาดนตรไดแลว การประเมนผลควรกระท าทงในระหวางกจกรรมดนตรและการประเมนผลเมอการเรยนเสรจสนลงในลกษณะของการสอบ ทงนเพอใหผเรยนเหนความส าคญวา ดนตรเปนวชาการสาขาหนงนอกเหนอไปจากจดมงหมายในการประเมนผลประการตางๆ โดยสรปการจดกจกรรมดนตรในระดบประถมศกษาควรเนนทการใหผเรยนปฏบตทกษะใดทกษะหนงโดยเปนแกนในแตละคาบทสอน และผสมผสานทกษะดนตรอนๆ เอาไวใหครบถวนทกษะ เนอหาดนตรทผเรยนควรไดรบการพฒนาควรเรมจากรปธรรมใหมากทสดโดยใชเทคนควธสอนทมอยเปนหลกเชนหลกการของโคดาย ออรฟ และดาลโครซ

2) แนวกำรจดกจกรรมดนตรในระดบมธยมศกษำ ระดบมธยมศกษาจดวาเปนระดบการศกษาทเรมพฒนาความสามารถดานดนตรในระดบกลางซงมความ

ลกซงในเนอหาสาระเพมมากขนกวาระดบประถมศกษา เพอพฒนาทกษะความสามารถดานดนตรของผเรยนในการศกษาดนตรในระดบอดมศกษาตอไปดวย นอกเหนอจากการศกษาเปนวชาบงคบในระดบมธยม-ศกษา ซงไมวา


22 | ห น า

จะเปนการเรยนเพอจดม งหมายใด ผ เรยนควรไดสมผสกบดนตรทมคณคาเพอพฒนา ความซาบซ งใน สนทรยรสของดนตร

ขอควรค ำนงในกำรจดกจกรรมดนตร การจดกจกรรมดนตรในระดบมธยมศกษา เพอใหเหมาะสมกบผเรยนและตอเนองกบระดบประถมศกษา ควรค านงถงสงส าคญบางประการดงน

1. กำรจดกจกรรมดนตรควรมหลำยรปแบบ ทงกำรสอนโดยผสอนเองและกำรเรยนร ดวยตนเองของผเรยนโดยกำรท ำรำยงำน ศกษำคนควำ ทงนเพอใหผเรยนมโอกำส ปฏบตในสงทตนชอบไดอยำงแทจรงและผเรยนในวยนกมควำมสำมำรถปฏบตไดแลว

2. นอกเหนอไปจำกกจกรรมดนตรทจดในลกษณะวชำทวไปแลว ผเรยนทสนใจดนตรควรมโอกำสไดศกษำวชำทกษะหรอดำนทฤษฎดนตรด วย ซ งจดเปนรำกฐำนส ำคญ ในกำรศกษำดนตรตอไปในระดบอดมศกษำ

3. กจกรรมพเศษจดเปนสงส ำคญอกดำนหนงทผสอนควรจดใหกบผเรยนทมควำมสนใจเขำมำรวม เพอชวยพฒนำทกษะและควำมรดนตรใหกำวหนำยงๆขนไป กจกรรมพเศษสำมำรถจดในรปของชมรมดนตรในลกษณะตำงๆ ได

4. ผสอนควรสงเสรมผทมควำมถนดดนตรใหมโอกำสศกษำดนตรเปนพเศษ ทงนเพอสรำงนกดนตรทมคณภำพหรอนกดนตรในระดบศลปนเดยวในวงกำรดนตร

5. ผเรยนควรมโอกำสเรยนรดนตรของสงคมตำงๆทวโลก เพอใหเปนผทมหตำกวำงมควำมเขำใจในโสตศลปของประเทศอนๆ ซงชวยเสรมสรำงควำมเขำใจในเนอหำดนตรเปนอยำงดไดอกทำงหนง

จดมงหมำยของกำรจดกจกรรมดนตร จดมงหมายของการจดกจกรมดนตรระดบมธยมศกษาทส าคญ คอการพฒนาสาระดนตรในระดบกลาง

หรอระดบสงตอเนองมาจากระดบประถมศกษา รายละเอยดของจดมงหมายมดงน 1. พฒนำสำระดนตรทงในดำนเนอหำและทกษะดนตรในระดบกลำง และระดบสงส ำหรบผเรยนบำง

คน 2. พฒนำกำรฟงซงเปนทกษะทน ำไปสควำมซำบซงในดนตร โดยเฉพำะกำรสอนดนตร ซงเปนวชำ

บงคบ เพรำะผเรยนสวนใหญมไดมงหวงศกษำดนตรเพอเปนวชำชพ ผเรยนเหลำนจะเปนผฟงทดตอไปได ถำกจกรรมกำรเรยนในระดบมธยมศกษำมงพฒนำทกษะกำรฟงอยำงถกตอง

3. พฒนำทกษะกำรรองเพลงในลกษณะขอดนตรทเปนวชำทวไปนน ผเรยนควรมโอกำสพฒนำทกษะกำรรองเพลงในอยในระดบทสำมำรถรองเพลงไดโดยไมเพยน ซงเปนทกษะทสำมำรถพฒนำได และเปนทกษะททกคนควรมโอกำสไดปฏบตดวย และโดยทกษะกำรรองเพลงทถกตองเชนนผเรยนสำมำรถเรยนรเนอหำดนตรอยำงมประสทธภำพไดเปนอยำงด

4. พฒนำทกษะกำรเลนซ งเปนทกษะส ำหรบผทตองกำรศกษำดนตรเปน ว ชำเอกตอไปในระดบอดมศกษำ ซงผเรยนควรทกษะดำนกำรอำน และทฤษฎดนตรควบคไปดวย

5. เปนวถทำงในกำรแสดงออกของผเรยนในระดบมธยมศกษำ ผเรยนในวยนมพลงงำนเหลอเฟอเพรำะอยในวยของกำรเจรญเตบโตอยำงรวดเรว กำรมกจกรรมดนตรพเศษนอกเวลำเรยนชวยใหผเรยนม


23 | ห น า

โอกำสใชพลงงำนทตนมอยออกมำในทำงทถกทควร ซงเปนสงจ ำเปนส ำหรบผเรยนในวยนอยำงมำก เพรำะท ำใหผเรยนไมทนไปกระท ำสงตำงๆ ทมชอบได

เนอหำในกำรจดกจกรรมดนตร เนอหาของกจกรรมดนตรในระดบมธยมศกษากลาวไดวาเปนเนอหาทลกซงมากพอสมควรเพราะผเรยนมความสามารถในการรบรแนวคดตาง ๆ ไดอยางกวางขวาง โดยเฉพาะผทศกษาดนตรเปนวชาเอกนน ควรทจะไดเรยนรทกษะทตนเลอกอยางลกซงถงแกนกบผสอนทมความช านาญ ควบคไปกบเนอหาดานทฤษฎแขนงตางๆ เพอสรางเสรมและพฒนาความรความเขาใจในโครงสรางของดนตร ส าหรบเนอหาของกจกรรมดนตรในวชาทวไปเนน ผเรยนควรม โอกาสไดเรยนรทกษะดนตรตางๆอยางครบถวน ตอจากระดบประถมศกษา โดยสามารถเนนทกษะการรองและการอาน เพราะเปนทกษะททกคนสามารถกระท าไดโดยไมตองลงทนอะไร นอกเหนอจากนผเรยนควรมโอกาสไดเลนเครองดนตรบางชนด เชน ขลย กตาร หรอเครองตตางๆ ในดานองคประกอบดนตรผเรยนควรเรยนรแนวคดในเรองจงหวะ ท านองเสยงประสาน สสน รปแบบและลกษณะของเสยงควบคกนใหโดยตลอด โดยใหผเรยนสมผสกบดนตรของชนตางๆ ทวโลกดวยทงนเปนการเรยนรดานศลปวฒนธรรมของชนตางๆ ควบคไปดวย กจกรรมทน าดนตรไปรวมกบศลปะแขนงอนๆเชน การแสดงละคร เปนสงทควรกระท า เพราะผเรยนในวยนชอบสรางสรรค และแสดงออกในรปแบบตาง ๆ การน าดนตรไปรวมกบศลปะการแสดงชวยใหผเรยนขยายขอบเขตของการแสดงออกใหกวางออกไป ซงเปนการทาทายใหผเรยนเรยนรจดเปนการจงใจใหผเรยนเรยนรดนตร และศลปะการแสดงไดเปนอยางด การแสดงละครเพลงสามารถจดออกมาในรปของชมรมการแสดงละคร หรอชมรมดนตรได การน าละครเพลงหรอโอเปรามาแสดงหรอละครทผเรยนคดสรางขนมาเองนนลวนเปนสงทสามารถกระท าไดทงสน

กจกรรมกำรสอนดนตร กจกรรมดนตรในระดบมธยมศกษาควรมทงกจกรรมในเชงปฏบตและการบรรยาย ทงนผเรยนอยในวยทมความพรอมมสมาธในการฟงการบรรยาย และเนอหาดนตรในระดบนตองอาศยการเรยนโดยการบรรยายมากขน เพอสรางพนฐานและแนวคดใหกวางไกลออกไปไดในระยะเวลาสนโดยการอธบายของผสอน ในดานทกษะนนผเรยนควรใชเวลานอกหองเรยนในการฝกฝนทกษะตางๆ ทเรยนรไปอยางตอเนองสม าเสมอ เพอใหเกดความแมนย า ความถกตองในการเลน ผสอนควรพฒนาเทคนควธเลนหรอวธรองของผเรยนใหกาวหนาไปดวย มใชมงแตการสอนใหเลนแตบทเพลงไดเพยงอยางเดยว ผสอนควรเปดโอกาสใหผเรยนศกษาหาความรดวยตนเอง โดยเฉพาะในการศกษาดนตรในลกษณะของวชาทวไป ซงผเรยนควรมโอกาสคนควาจดท าสงตางๆ ทผสอนสงเพอความรอนแตกฉาน และเปดโอกาสใหผเรยนมโอกาสศกษาท าความเขาใจและน าเสนอเนอหาสาระตามความคดของตนเอง ซงเปนการปลกฝงความคดในเชงสรางสรรคซงเปนความตองการของผเรยนในวยนอยางมากในอนทจะมอสระในการคดการคดการท าสงตางๆ ดวยตนเอง


24 | ห น า

กจกรรมนอกหองเรยน ในรปของกจกรรมพเศษหรอกจกรรมเสรมหลกสตร เปนกจกรรมอกลกษณะหนงทจ าเปนในระดบมธยมศกษา เพราะชวยใหผเรยนทสนใจดนตรมโอกาสไดเรยนรดนตรอยางเตมทท าใหผเรยนทรวมกจกรรมเหลานพฒนาแนวคดและทกษะดนตรไดลกซงมากขน

ตวอยำงกจกรรมกำรอบรม แผนกำรอบรมตอนท 2

เรอง “ธรรมชำตของดนตร และแนวกำรจดกจกรรมกำรสอนดนตร” สำระส ำคญ

ดนตร เปนสาระวชาแขนงหนงทางศลปะทประกอบดวยเนอหาดนตร องคประกอบดนตร วรรณคดดนตร และทกษะดนตร เมอผเรยนไดรบการจดกจกรรมการสอนดนตรตรงตามระดบชน จะท าใหผเรยนมความซาบซงในสนทรยรสทางดนตร สำระกำรอบรม ประกอบดวย 1. ธรรมชาตของดนตร 2. แนวการจดกจกรรมการสอนดนตร กจกรรมกำรอบรม

รปแบบกจกรรม On-line Discussion 1. ผเขารบการอบรมสามารถ Downloadfile ใบความรตอไปนมาศกษาสรปองคความรไดดวยตนเอง

และใชประกอบการอบรม หรอสามารถพมพออกมาได ใบควำมรท 2“ธรรมชำตของดนตรและแนวกำรจดกจกรรมกำรสอนดนตร”

2. ผเขารบการอบรมสามารถสบคนจากแหลงเรยนรอนๆ โดยใชค าส าคญวา “ธรรมชาตของดนตร”“แนวการจดกจกรรมการสอนดนตร”

3. ผเขารบการอบรมฟงค าบรรยาย เรอง ธรรมชาตของดนตร และแนวการจดกจกรรมการสอนดนตร โดย Click เลอกทบทบรรยายและสามารถพมพเอกสารประกอบการบรรยายมาใชศกษาไดโดย Click ทน 4. ผเขารบการอบรม สรปสาระส าคญจากค าบรรยาย หลงจากนน ผเขารบการอบรมรวมสนทนาในกระดานสนทนา (Web board) ในประเดนดงน

- ประเดนท 1 "ท าไมตองสอนดนตรในโรงเรยน" - ประเดนท 2 "ดนตรท าใหนกเรยนเกดการพฒนาดานใดบาง" - ประเดนท 3 "ดนตรมธรรมชาตทแตกตางไปจากศลปะ แขนงอน ๆ อยางไรบาง"

5. ผเขารบการอบรมสามารถสนทนากบวทยากร และเพอนผเขารบการอบรม ทางกระดานสนทนา (Web board) และ facebook ไดตลอดเวลา


25 | ห น า

6. ผเขารบการอบรมท าแบบทดสอบทายหนวยท 2 โดย Clickท แบบทดสอบทายหนวยท 2 สอประกอบกำรอบรม 1. เอกสารใบความร

- ใบความรท 2 เรอง “ธรรมชาตของดนตรและแนวการจดกจกรรมการสอนดนตร” 2. บทบรรยาย เรอง “ธรรมชาตของดนตร และแนวการจดกจกรรมการสอนดนตร” 3. กระดานสนทนา (Webboard)

- ประเดนท 1 "ท าไมตองสอนดนตรในโรงเรยน" - ประเดนท 2 "ดนตรท าใหนกเรยนเกดการพฒนาดานใดบาง" - ประเดนท 3 "ดนตรมธรรมชาตทแตกตางไปจากศลปะแขนงอนๆ อยางไรบาง"

กำรวดและประเมนผล 1. การเขารวมกจกรรมบนกระดานสนทนา (Webboard) 2. การท าแบบทดสอบประจ าหนวยท2


26 | ห น า


สรป ธรรมชาตของดนตร และแนวการจดกจกรรมการสอนดนตรเพอมงเนนใหผเรยนมโอกาสเรยนรดนตรอยางถกตอง และเปนไปตามพฒนาการ การเรยนรทงดานทกษะทน าไปสความซาบซงในดนตร และชวยใหผเรยนสามารถเรยนรดนตรไดอยางมประสทธภาพ การจดกจกรรมการสอนดนตรนนจะเนนการปฏบตเปนหลก เพราะจะชวยใหผเรยนมประสบการณตรงกบทกษะตางทางดานดนตร สาระการเรยนรดนตรและนาฏศลป มงเนนการสงเสรมใหผเรยนมความคดรเรมสรางสรรค มจนตนาการ ชนชมความงาม สนทรยภาพ ความมคณคา ของศลปวฒนธรรมไทยและสาก ซงม ผลตอคณภาพของชวตมนษย ดงนน กจกรรมดนตรและนาฏศลป สามารถน าไปใชพฒนาผเรยนโดยตรง ทงดานรางกาย จตใจ สตปญญา อารมณ และสงคม ตลอดจนน าไปสการพฒนาสงแวดลอม สงเสรมใหผเรยนมความเชอมนในตนเอง และแสดงออกในเชงสรางสรรค มความตระหนกถงบทบาทของดนตรและนาฏศลปในสงคมในบรบทของการสะทอนวฒนธรรมทงของตนเองและวฒนธรรมอน พจารณาวาผคนในวฒนธรรมของตนมปฏกรยาตอบสนองตองานดนตรและนาฏศลปอยางไร ชวยใหมมมมองและเขาใจโลกทศนกวางไกล ชวยเสรมความรความเขาใจมโนทศนดานอน ๆ สะทอนใหเหนมมมองของชวต สภาพเศรษฐกจ สงคม การเมอง การปกครอง และความเชอความศรทธาทางศาสนา ดวยลกษณะธรรมชาตของสาระการเรยนรดนตรและนาฏศลป การเรยนรเทคนควธการท างาน ตลอดจนการเปดโอกาสใหแสดงออกอยางอสระพฒนากระบวนการรบรทางดนตรและนาฏศลป การเหนภาพรวม การสงเกตรายละเอยด สามารถคนพบศกยภาพของตนเอง อนเปนพนฐานในการศกษาตอหรอประกอบอาชพได ดวยการมความรบผดชอบ มระเบยบวนย สามารถท างานรวมกบผอนไดอยางมความสข

แนวการจดกจกรรมดนตรในระดบมธยมศกษา ควรแบงออกเปนสองลกษณะคอ กจกรรมดนตรส าหรบผเรยนทตองการศกษาดนตรเปนวชาเอก และส าหรบผเรยนวชาดนตรเปนวชาทวไป ส าหรบกจกรรมดนตรในลกษณะแรก ผเรยนควรมโอกาสไดศกษาและฝกฝนทกษะดนตรตามความถนดควบคไปกบการเรยนทฤษฎดนตรในแขนงตางๆ ในลกษณะทสองผเรยนควรมโอกาสศกษาดนตรในลกษณะขอผฟงดนตรทด โดยมโอกาสเรยนรสาระดนตรพอเพยงกบระดบความสามารถของแตละคน นอกจากนกจกรรมนอกหองเรยนในรปของชมรมตางๆ ทางดนตรและการละครเปนสงจ าเปนส าหรบผเรยนในวยนเชนกน


27 | ห น า

ตอนท 3 การน าหลกสตรไปสการออกแบบการจดการเรยนรและสรางหนวยการเรยนร

กำรน ำมำตรฐำนกำรเรยนรกำรเรยนรสหองเรยน เรยนศลปะอยำงไร ไดตำมมำตรฐำนกำรเรยนรสกำรพฒนำทกษะควำมคด มาตรฐานการเรยนร/ ตวชวดถอไดวาเปนสงทก าหนดใหผสอนรวา ผเรยนควรรอะไร และท าอะไรไดซงในการจดกจกรรมการเรยนรทสงผลตอคณภาพของผเรยนใหเปนคนด มปญญา และมความสขไดนน ครผสอนท าการศกษา วเคราะหสงทตองการใหเกดกบผเรยนในแตละมาตรฐานตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานพทธศกราช 2551 ซงก าหนดไวเพอใหผเรยนของเราไดมการพฒนาทกษะการคด ทางดานสตปญญา ซงถอเปนการเรยนรทส าคญทครผสอนตองสงเสรมพฒนาผเรยนใหควบคไปกบการจดกจกรรมการเรยนร โดยทกษะการคดเปนสมรรถนะทส าคญ และจ าเปนอยางยงยวดตอคนไทยยคใหมตามแนวนโยบายการพฒนาการปฏรปการศกษาในทศวรรษท 2 นดวย

เรองท 3.1 การสรางหนวยการเรยนรสาระการเรยนรศลปะ(ดนตร)

การสรางหนวยการเรยนรสาระศลปะ(ดนตร) ทสงผลตอคณภาพของผเรยนอยางสงสด ตามมาตรฐานการเรยนร/ตวชวดและพฒนาทกษะกระบวนการคดของผเรยน ครผสอนตองรเปาหมายหรอ สงทตองการใหเกดกบผเรยนใหชดเจนกอนทจะไปออกแบบการเรยนรและท าการวางแผนการจดการเรยนรใหบรรลตามมาตรฐานการเรยนร / ตวชวด โดยสาระทส าคญของการจดกจกรรมการเรยนรเพอพฒนาทกษะการคดกลมสาระการเรยนรศลปะในล าดบแรก 1. ครผสอน ตองท าการวเคราะหตวชวดสการจดการเรยนรและการพฒนาทกษะการคดเปนรายตวชวดใน 4 ประเดนหลก คอ 1.1 ตวชวดแตละตววาผเรยนควรมความรอะไรและท าอะไรได 1.2 ทกษะการคด 1.3 ชนงาน / ภาระงาน 1.4 แนวทางการจดการเรยนรเพอพฒนาทกษะการคดในแตละประเดนจะมความสมพนธทเชอมโยงกนและสามารถสะทอนคณภาพของผเรยนตามตวชวดได

ขอยกตวอยำงการวเคราะหตวชวดสการจดการเรยนรและพฒนาทกษะการคดใหเปนแนวทาง ในการวางแผนการจดกจกรรมการเรยนรของครผสอนดานศลปะ(สาระดนตร)ในตวชวดอนๆ ตอไป สำระท 2 ดนตร (ระดบประถมศกษำ) มาตรฐาน ศ 2.1เขาใจและแสดงออกทางดนตรอยางสรางสรรค วเคราะห วพากษ วจารณคณคาดนตร ถายทอดความรสก ความคดตอดนตรอยางอสระ ชนชม และประยกตใชในชวตประจ าวน


28 | ห น า

ตวชวด นกเรยนรอะไร/ท ำอะไรได ทกษะกำรคด ชนงำน/ภำระงำน แนวกำรจดกำรเรยน เพอพฒนำทกษะกำร

คด 1. รวาสงตางๆ สามารถกอก าเนดเสยงทแตกตางกน

ผเรยนรอะไร สงตางๆ สามารถกอก าเนดเสยงทแตกตางกน ผเรยนท าอะไรได จ าแนกเสยง เสยงใด เปนเสยงทเกดจากธรรมชาตหรอเสยงทมนษยสรางขน

-ทกษะการฟง -ทกษะการสงเกต -ทกษะการจ าแนกประเภท

1. ท าแบบทดสอบการฟงการจ าแนกเสยงทมแหลงก าเนดเสยงทแตกตางกน 2. แสดงทาทางประกอบเสยงจากธรรมชาตและเสยงทมนษยสรางขน

1. ฟงและสงเกตเสยงทเกดจากธรรมชาตและเสยงทมนษยสรางขน 2. ก าหนดเกณฑการจ าแนกเสยงทเกดขน 3. จดกลมเสยงทมความเหมอนกนไวดวยกน 4. สรปผลการจ าแนกเสยงทเกดจากธรรมชาตหรอเสยงทมนษยสรางขน 5. ท าแบบทดสอบการฟง 6. แสดงทาทางประกอบเสยงจากธรรมชาตหรอเสยงทมนษยสรางขน

สำระท 2 ดนตร (ระดบมธยมศกษำ) มาตรฐาน ศ 2.1 เขาใจและแสดงออกทางดนตรอยางสรางสรรค วเคราะห วพากษ วจารณคณคาดนตร ถายทอดความรสก ความคดตอดนตรอยางอสระ ชนชม และประยกตใชในชวตประจ าวน

ตวชวด ผเรยนรอะไร/ท ำอะไรได ทกษะ กำร

คด ชนงำน/ภำระ

งำน แนวกำรจดกจกรรมกำร

เรยนร 1. อาน เขยน รองโนตไทย และโนตสากล

ผเรยนรอะไร เครองหมายและสญลกษณทางดนตร ไดแก โนตบทเพลงไทย อตราจงหวะสองชนและโนตสากลในกญแจซอลและฟาในบนไดเสยง C Major

ทกษะการน าความรไปใช

อาน เขยน และรองโนตไทยและโนตสากล 1.สมดบนทก 2.การอาน เขยน และรองโนตไทยและโนตสากล

1. ทบทวนความรเดม เรอง ความหมายและสญลกษณของดนตร 2. เชอมโยงความรเดมกบความรใหมใหเหนถงความเหมอนกนและตางกน 3. อธบายความรใหม


29 | ห น า

ตวชวด ผเรยนรอะไร/ท ำอะไรได ทกษะ กำร

คด ชนงำน/ภำระ

งำน แนวกำรจดกจกรรมกำร

เรยนร ผเรยนท าอะไรได อาน เขยน และรองโนตไทยและโนตสากลได

4. น าความรไปใชอาน เขยน รองโนตไทยและโนตสากลตามหลกการทางดนตร

จากการวเคราะหตวชวดน คงเปนแนวทางในการวางแผนการจดกจกรรมทจะน าพาผเรยนใหบรรลตามเปาหมายอยางมคณภาพมาตรฐาน โดยครผสอนถอวาเปนบคคลส าคญทจะสงเสรมพฒนาผเรยนไดเรยนรอยางมความหมาย ยงยน และสามารถน าความรไปใชประโยชนไดอยางแทจรง ครผสอนจงควรรและท าความเขาใจเนอหาสาระทเกยวกบการน าหลกสตรไปสการออกแบบการจดการเรยนรในชนเรยนตอไป

เรองท 3.2 การออกแบบหนวยการเรยนรแบบยอนกลบ หนวยการเรยนรทจะตอบสนองหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานพทธศกราช2551 ซงมแนวคดและ

หลกการส าคญคอเปนหลกสตรทมมาตรฐาน/ตวชวดเปนเปาหมายในการพฒนาผเรยนดงนนหนวยการเรยนรกควรจะตองเปนหนวยการเรยนรกควรจะตองเปนหนวยการเรยนรทองมาตรฐาน (Standard based unit) ซงการออกแบบหนวยการเรยนรทองมาตรฐานมหลายวธแตวธหนงในหลายวธคอการใชวธการยอนกลบ (Backward Design)

การวางแผนออกแบบหนวยการเรยนรโดยใชวธการยอนกลบมขอค าถามทเพอนครควรท าความเขาใจ ในหนวยการเรยนรทจะจดท าดงน

1. นกเรยนตองรอะไรและปฏบตอะไรได..........(มาตรฐาน/ตวชวด) 2. จะรไดอยางไรวานกเรยนรและปฏบตไดแลว……(ชนงาน/ภาระงาน) 3. จะรไดอยางไรวาสงทนกเรยนรและปฏบตไดเปนไปตามทก าหนดในมาตรฐาน/ตวชวด.....(การวดและ

ประเมนผล) 4. ครตองท าอะไรบางทจะชวยใหนกเรยนรและปฏบตสงนนได......(กจกรรมการเรยนร)

ค าตอบทง 4 ขอดงกลาวขางตนน าไปสขนตอนของการออกแบบหนวยการเรยนรโดยวธยอนกลบดงน

1. การก าหนดเปาหมายการเรยนร 2. การก าหนดหลกฐานวานกเรยนเกดการเรยนร 3. การออกแบบการวดและประเมนผล 4. การออกแบบการจดกจกรรม 5. การประเมนหนวยการเรยนร


30 | ห น า

รำยละเอยดในกำรด ำเนนกำรแตละขนตอนมดงน 1. การก าหนดเปาหมายการเรยนร เรมจากวเคราะหตวชวดชนปโดยพจารณาวาตวชวดขอใดบางท

สามารถจะอยในหนวยเดยวกนไดหลงจากนนจงวเคราะหตวชวดแตละตววาในตวชวดทก าหนด มเรองอะไรบางทนกเรยนตองรและจะปฏบตอะไรไดบาง

- จากเรองทตองรกวเคราะหตอวาเนอหาแบบใดทควรคาแกการใหนกเรยนเรยนรและความเขาใจทลกซงควรมอะไรบางแลวน ามาก าหนดเปนสาระส าคญในหนวยการเรยนร

- จากการวเคราะหตวชวดท าใหไดสาระส าคญและความสามารถของนกเรยนทแสดงออกดวยการปฏบต 2. การก าหนดหลกฐานวานกเรยนเกดการเรยนร คอชนงานหรอภาระงานทสะทอนใหเหนวานกเรยนม

ความเขาใจและเกดการเรยนรตามเปาหมายการเรยนรทก าหนด 3. การออกแบบการวดผลและประเมนผล เปนการหาขอมลเพอยนยนวานกเรยนบรรลตามเปาหมายการ

เรยนรทก าหนดดวยวธการทหลากหลายเชนการทดสอบการสงเกตการณปฏบต การประเมนชนงานฯลฯ 4. การออกแบบการจดกจกรรมกจกรรมทก าหนดประกอบดวยกจกรรมน าเขาสบทเรยนกจกรรมทชวย

พฒนาผเรยนและกจกรรมรวบยอด อนงการจะก าหนดใหนกเรยนท ากจกรรมอะไรบางนนสงส าคญทควรจะค านง ถงคอ

1) ความรและทกษะอะไรทจะชวยใหผเรยนสามารถท าชนงาน/ภาระงานทก าหนดได 2) กจกรรมอะไรทจะชวยพฒนาผเรยนใหมความรและทกษะตามเปาหมายทก าหนด 3) สอการสอนอะไรทเหมาะสมส าหรบกจกรรมการเรยนรทก าหนด เมอไดด าเนนการทง 4 ขนตอนดงกลาวขางตนแลวสงทขาดไมไดคอ การก าหนดชอหนวยการเรยนรและ

การก าหนดเวลาเรยนซงการตงชอหนวยการเรยนร อาจจะตงกอนการก าหนดเปาหมายการเรยนรหรออาจจะตงภายหลงการวเคราะหตวชวดทจะน ามาไวในหนวยเดยวกนโดยการน าเอาตวส าคญมาตงเปนชอหนวยการเรยนรกได 5. การประเมนหนวยการเรยนร ประเดนในการประเมนมดงน

1. ความเหมาะสมระหวางเวลาเรยนทก าหนดในหนวยการเรยนรกบกจกรรม 2. ความสอดคลองระหวาง

- เปาหมายการเรยนรกบภาระงาน/ชนงาน - เปาหมายการเรยนรกบการวดและประเมนผล - เปาหมายการเรยนรกบการจดกจกรรม - สอการเรยนรกบการจดกจกรรม - การจดกจกรรมกบการวดและประเมนผล

ซงจะเหนไดวาหนวยการเรยนรทด คอหนวยการเรยนรท องคประกอบทกองคประกอบ เชอมโยงสมพนธกบ เปาหมายการเรยนร หรอ มาตรฐาน/ตวชวด ทก าหนดไวในหลกสตรนนเอง

ระบบการท างานใดๆ กตาม ประกอบดวยการน าปจจยสกระบวนการเพอใหไดผลผลต แตในการออกแบบหนวยการเรยนรตามทไดกลาวมาแลวขางตน เรมจากการน าเอาเปาหมายการเรยนรทจะเกดกบผเรยน (ผลผลต)เปนจดเรมตน แลวจงวเคราะหสงทจะสะทอนใหเหนถงความรความสามารถของผเรยนตามเปาหมายทก าหนดหลงจากนน จงวเคราะหกจกรรมการเรยนการสอน(กระบวนการ)ทจะชวยใหผเรยนเกดความรและความสามารถตาม


31 | ห น า

เปาหมายทก าหนดมกจกรรมอะไรบางและในแตละกจกรรมตองใชสอการเรยนการสอนหรอแหลงเรยนรใดบาง (ปจจย) ซงจะเหนวาการเรมตนท าหนวยการเรยนรเรมจากผลผลต › กระบวนการ› ปจจยดงนนเราจงเรยกวธการออกแบบหนวยการเรยนรโดยการด าเนนการตามขนตอนดงกลาวขางตนวา การออกแบบการเรยนรดวยวธยอนกลบหรอBackward Design

ตวอยำงกจกรรมกำรอบรม

แผนกำรอบรมตอนท3 เรอง “กำรน ำหลกสตรไปสกำรออกแบบกำรจดกำรเรยนรและสรำงหนวยกำรเรยนร”

สำระส ำคญ

การจดกจกรรมการเรยนรในวชาศลปะ สงผลตอคณภาพของผเรยนอยางสงสดตามมาตรฐานการเรยนร / ตวชวดและพฒนาทกษะกระบวนการคดของผเรยน ครผสอนตองร เปาหมายหรอสงทตองการใหเกดกบผเรยนใหชดเจนกอนทจะไปออกแบบการเรยนรและท าการวางแผนการจดการเรยนร ใหบรรลตามมาตรฐานการเรยนร /ตวชวด แลวจงมาจดท าหนวยการเรยนรทมองคประกอบเชอมโยงสมพนธกบเปาหมายการเรยนรหรอมาตรฐาน /ตวชวดทก าหนดไวในหลกสตรหนวยการเรยนรกควรจะตองเปนหนวยการเรยนรทองมาตรฐาน (Standard based unit) การออกแบบหนวยการเรยนร

สำระกำรอบรมประกอบดวย

1. การสรางหนวยการเรยนร 2. การออกแบบหนวยการเรยนรแบบยอนกลบ


รปแบบกจกรรมOn-line Discussion 1. ผเขารบการอบรมสามารถ Downloadfile ใบความรตอไปนมาศกษาสรปองคความรไดดวยตนเอง

และใชประกอบการอบรม หรอสามารถพมพออกมาไดโดย Click ทน - ใบความรท 3 “การน าหลกสตรไปสการออกแบบการจดการเรยนรและสรางหนวยการเรยนร”

2. ผเขารบการอบรมสามารถสบคนจากแหลงเรยนรอนๆ โดยใชค าส าคญวา “การน าหลกสตรไปสการออกแบบการจดการเรยนรและสรางหนวยการเรยนร”

3. ผเขารบการอบรมฟงค าบรรยาย เรอง การน าหลกสตรไปสการออกแบบการจดการเรยนรและสรางหนวยการเรยนรโดย Click เลอกทบทบรรยายและสามารถพมพเอกสารประกอบการบรรยายมาใชศกษาไดโดย Click ทน

4. ผเขารบการอบรม สรปสาระส าคญจากค าบรรยาย หลงจากนน ผเขารบการอบรมรวมสนทนาในกระดานสนทนา (Web board) ในประเดนดงน

- ประเดนท 1 "จงวเคราะหตวชวดสาระดนตร เมอน าลงสการปฏบตในชนเรยน นกเรยนจะรอะไร ท าอะไรได และจะมสมรรถนะส าคญใดเกดขน"


32 | ห น า

- ประเดนท 2 "ออกแบบหนวยการเรยนรยอนกลบ (Back Ward design) ของสาระดนตร ลงสการปฏบตอยางไร"

5. ผเขารบการอบรมสามารถสนทนากบวทยากร และเพอนผเขารบการอบรมทางกระดานสนทนา(Web board) และ facebook ไดตลอดเวลา

6. ผเขารบการอบรมท าแบบทดสอบทายหนวยท 3 โดย Click ท แบบทดสอบทายหนวยท 3

สอประกอบกำรอบรม 1. เอกสารใบความร

- ใบความรท 3 เรอง “การน าหลกสตรไปสการออกแบบการจดการเรยนรและสรางหนวยการเรยนร”

2. บทบรรยาย เรอง “การน าหลกสตรไปสการออกแบบการจดการเรยนรและสรางหนวยการเรยนร” 3. กระดานสนทนา (Webboard)

- ประเดนท 1 "จงวเคราะหตวชวดสาระดนตร เมอน าลงสการปฏบตในชนเรยน นกเรยนจะรอะไร ท าอะไรได และจะมสมรรถนะส าคญใดเกดขน"

- ประเดนท 2 "ออกแบบหนวยการเรยนรยอนกลบ (Back Ward design) ของสาระดนตร ลงสการปฏบตอยางไร"

กำรประเมน 1. การเขารวมกจกรรมบนกระดานสนทนา (Webboard) 2. การท าแบบทดสอบประจ าหนวยท 3


สรป การน าหลกสตรไปสการออกแบบการจดการเรยนรและสรางหนวยการเรยนร เพอใหไดการเรยนการสอนทมมาตรฐาน รวมถงพฒนาทกษะดานความคด ผเรยนควรร และท าไดโดยมคณภาพและกจกรรมการเรยนจะสงผลใหเปนคนด มปญญา มความสข กจกรรมการอบรมทจดขนจะสงผลใหครผสอนรเปาหมายหรอสงทตองการใหเกดกบผเรยน จงมการวางแผนหลกการเรยนการสอนอยางมประสทธภาพสง การออกแบบแผนการจดการเรยนร (Lesson Plan) ดวยกระบวนการ Backward Design ครผสอนเรมตนจากการก าหนดเปาหมายการเรยนรทตองการ ใหผเรยนบรรล และก าหนดรองรอย หลกฐานทแสดงใหเหนวาผเรยนบรรลเปาหมายทก าหนด โดยใชวธการประเมนทหลากหลาย จากนนครผสอนออกแบบกจกรรมการเรยนร ตามล าดบขนตอนทจะชวยใหผเรยนเกดความรเนอหาสาระทกษะกระบวนการตางๆ และเกดความเขาใจทคงทน ซงผเรยนสามารถน าไปใชในสถานการณตางๆ หรอสามารถน าไปใชในชวตจรงได และเกดความเขาใจทคงทน ซงครผสอนสามารถเลอกใชรปแบบการเรยนการสอนส าหรบการจดประสบการณการเรยนรไดหลากหลายรปแบบ


33 | ห น า

ตอนท 4 การวดและประเมนผล การวดผลและการประเมนผลการศกษานบเปนเครองมอส าคญทชวยในการปรบปรงคณภาพของ

การศกษา เพราะผลจากการวดและการประเมนผลการศกษาจะเปนพนฐานส าหรบการตดสนใจของครและนกการศกษา เพอใชปรบปรงวธสอน การใชสอการสอน แบบเรยน หลกสตร การแนะแนว การจดระบบบรหารโรงเรยน ตลอดจนการปรบปรงวธการเรยนของผเรยนใหมประสทธภาพยงขน ซงจะสงผลใหการด าเนนการจดการศกษาเปนบรรลตามจดมงหมายทหลกสตรตองการการเรยนรการวด ประเมนผลการเรยนร จ าเปนตองมความรพนฐานเกยวกบการวดผลประเมนการศกษาทหลากหลาย เชน ความหมายของค าตางๆ มาตรฐานวชาชพคร พ.ร.บ การศกษาชาต มาตรฐานการศกษา และระเบยบตางๆทเกยวกบการวด ประเมนผลการศกษา

เรองท 4.1 การวดและประเมนผลตามสภาพจรง การวดผลและประเมนผล เปนสวนส าคญของการจดการเรยนการสอน ดงนนเมอการจดการเรยนรตาม

พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พทธศกราช 2542 มงใหผเรยนแตละคนไดพฒนาเตมศกยภาพการวดและประเมนผลจงตองปรบเปลยนใหมลกษณะเปนการประเมนผลตามสภาพจรงดวย การประเมนผลตามสภาพจรง เปนการประเมนผลผเรยนรอบดานตามสภาพจรงของผเรยนมลกษณะส าคญ ดงน

1. เปนการประเมนทด าเนนการไปพรอมกบการจดกจกรรมการเรยนการสอนซงสามารถท าไดตลอดเวลา ทกสภาพการณ

2. เนนการประเมนทยดพฤตกรรมการแสดงออกของผเรยนจรงๆ 3. เนนการพฒนาจดเดนของผเรยน 4. ใชขอมลทหลากหลายดวยเครองมอทหลากหลายและสอดคลองกบวธการประเมนตลอดจน

จดประสงคในการประเมน 5. เนนคณภาพผลงานของผเรยนทเกดจากการบรณาการความร ความสามารถหลายๆ ดาน 6. การประเมนดานความคด เนนความคดเชงวเคราะห สงเคราะห 7. เนนใหผเรยนประเมนตนเอง และการมสวนรวมในการประเมนของผเรยน ครและผปกครอง การน าแนวคดการประเมนผลผเรยนตามสภาพจรงไปใชในการจดการเรยนการสอน มแนวปฏบต ดงน 1. กอนน าไปใช ครผสอนตองเรยนรเกยวกบแนวทางการประเมนตามสภาพจรงทส าคญทสด คอ

การศกษาดวยตนเองและลงมอปฏบตจรง พฒนาความรจากการลงมอปฏบต 2. การแนะน าใหผเรยนจดท าแฟมสะสมงาน แฟมสะสมงานของผเรยนนอกจากจะแสดงพฒนาการของ

ผเรยนแลว ยงเปนการสะทอนการสอนของครผสอนเพอจะน าไปปรบปรงการเรยนการสอนตอไป


34 | ห น า

เรองท 4.2 วธการและเครองมอในการวดและประเมนผล ดนตรเปนวชาวาดวยเสยงเปนวชาทกษะและความรดงนนในการเรยนการสอนและการวดผลการ

ประเมนผลการเรยนรครสามารถเลอกใชวธการและเครองมอทเหมาะสมไดดงเชน โครงงำน

หมายถงการมอบหมายภาระงานใหนกเรยนไปกระท านยมท าเปนกลมผานการเรยนร แบบรวมมอกนประเมนผลงานโดยดทงกระบวนการเวลาคณภาพของงานความรวมมอระหวางเพอนและผลสมฤทธนกเรยนประเมนตนเองเพอนกลมรวมกบครเปนผประเมน

แฟมสะสมผลงำนในดนตร

แฟมสะสมผลงานมหลายแบบแตทนยมใชคอแฟมเกบผลงานทนกเรยนและครไดตกลงกนในการเลอกเกบผลงานโดยอาจจะเลอกผลงานทดทสดและผลงานทนกเรยนแสดงออกใหเหนถงกระบวนการเรยนรกระบวนการคดกระบวนการแกปญหาสงทส าคญคอการสะทอนการเรยนรของผเขารบการฝกอบรมเปนส าคญแบบทดสอบ (paper and pencil) นยมใช และใชมากทงแบบทครสรางเองและขอมอบมาตรฐานแตแบบทดสอบในวชาดนตร ควรพฒนามาเปนขอสอบทไมใชขอสอบทอานและดรปแลวเลอกตอบ ขอสอบศลปะควรเปนขอสอบทผานการฟงงานดนตร แลวตอบวาเสยงทไดยนนนเปนเสยงอะไร มคณสมบตแบบใดมงเนนการฟง การคด การวเคราะห เปนสาระส าคญ ไมใชการจ าเพยงอยางเดยว กำรประเมนตนเอง

การประเมนตนเอง ตองประกอบดวย 1. หลกการในประเมน 2. แบบส ารวจหรอหวขอทใชในการประเมน รปแบบทนยมน ามาใชไดแก รบรค สงทส าคญของการประเมนตนเองคอ ผเขารบการฝกอบรมสามารถน า

อาการประเมนตนเองไปใชในการพฒนาและปรบปรงตนเอง โดยจากการประเมนนนผเขารบการฝกอบรม ตองประเมนไดวาตนเองมจดออน จดแขงอยางไรบาง และถาจะตองปรบปรงตวใหดขน จะตองท าอยางไร ตนเองจงจะมการพฒนาการในทางทด กำรประเมนเพอน

มความหมายเชนเดยวกบการประเมนตนเองแตเปนการฝกใหผเขารบการฝกอบรมไดน าเอาทกษะความรทตนเองมอยนนไปใชในการประเมนผอนขอส าคญของการประเมนเพอนคอเขาใจถงการประเมนอยางปยมตรคอความตงใจทจะชวยใหเพอไดเรยนรถงขอดวยขอดและขอเสนอแนะในการปรบปรงตนเองการประเมนเพอจะตองเกดความรสกเชงบวกทงผประเมนและถกประเมนนอกจากนในการประเมนเพอนตองมเครองมอทไดรบการยอมรบทงผประเมนและผถกประเมนนอกจากนควรเปดโอกาสใหผถกประเมนไดแสดงความคดเหนในกรณทมความขดแยงกบผประเมน


35 | ห น า

กำรประเมนโดยผปกครอง การจดการศกษาสมยใหมนยมใหผปกครองเขามามสวนรวมในการจดการเรยนการสอนการประเมนโดย

ผปกครองมไดหมายถงใหผปกครองมาท าการประเมนในทกเรองแตครดนตรจะตองเขาใจวาในบางเรองถาครสามารถสรางใหผปกครองไดเขามามสวนและสงผลใหผปกครองไดเปนผประเมนเชนกนเชนการสอนแบบโครงงานครอาจออกแบบใหผปกครองไดเปนผหนงในการประเมนการท างานของนกเรยนวาสามารถบรรลไปตามวนเวลาทก าหนดหรอไมการประเมนเชนนชวยท าใหผปกครองไดเปนสวนหนงของการเรยนการสอนวชาดนตร ผปกครองยงเกดทศนคตวาดนตรสามารถชวยใหบตรหลานของตนเองมระเบยบวนยในการท างาน กำรสมภำษณ

ครท าหนาทสมภาษณ การสมภาษณมทงแบบ พดคยแบบเดยวและกลม ทงแบบไมเปนทางการ และเปนทางการ สงทส าคญทสดคอ มจดประสงคเพอรจกผเขารบการฝกอบรมใหมากทสด เพอน าเอาขอมลทไดมาใชเปนสวนหนงของการประเมน กำรเขยนบนทก (student journal/student log)

การเขยนบนทกของนกเรยน เปนสงทมความส าคญมากในการวดผลประเมนผลในปจจบนเปลยนจากครเปนจดศนยกลาง มาเปนนกเรยนเปนจดศนยกลาง ครสามารถใชการเขยนบนทกใหเปนประโยชน เชน จากชวโมงทสอนไป ใหนกเรยนสรป ความรความเขาใจในสงทครไดสอนจากการอภปราย มขอใดบางทนกเรยนเหนดวย ไมเหนดวย หรอครอาจใหนกเรยนออกแบบขอสอบตามความคดเหนของตนเองลงในสมดบนทกของนกเรยน ซงขอมลดงกลาวครสามารถน ามาใชเปนขอมล ขอเทจจรงสวนหนงในการประเมนผลการเรยนร กำรประเมนกระบวนกำร

ในอดต การประเมนผลมกจะดแตผลผลต ปจจบนการประเมนกระบวนการมความส าคญ และเปนรปแบบทส าคญตอการเรยนรและสงผลตอการด าเนนชวตของผเขารบการฝกอบรม

การสงเกตการสงเกต เปนการสงเกตโดยคร ขอส าคญตองประกอบดวยแบบส ารวจรายละเอยดทครไดสรางขน และควรจะมขอตกลงระหวางครกบนกเรยนวา ในแบบส ารวจนนนนจะมพฤตกรรม หรอประเดนใดบางทครจะใชในการสงเกต ตองท าใหนกเรยนเกดทศนคตในดานดวาครไมไดจบผดแตครจะพยายามชวยนกเรยนใหมพฤตกรรมทเหมาะสม

การปฏบต การประเมนจากการปฏบตไมวาจะเปน การรอง การเลน การฟง ความคดสรางสรรค การเคลอนไหว เปนสงทครดนตรคนเคย และน ามาใชในการวด การประเมน แตสงทครมกละเลยคอการประเมนดวยการปฏบต มกมผลเปนได ตก และมกกระท าเพยงครงหรอสองครง และกระท าโดยคร นกเรยนสอบไปอยางไรความหมาย ปจจบน ครผประเมน จะตองใหเขยนขอแนะน า ขอแกไข และบอกเหตผลดวยวา เหตใดนกเรยนจงไดเกรดเชนนนเพราะอะไร


36 | ห น า

กำรประเมนจำกกำรปฏบต (Performance Assessment)

ทกกลมสาระการเรยนรสามารถวดและประเมนโดยการปฏบต (Performance assessment) บางกลมสาระการเรยนรสามารถวดและประเมนโดยการปฏบตไดเกอบทงหมดหรอเกอบทกมาตรฐานการเรยนรหรอผลการเรยนรทคาดหวง การวดและประเมนจากการปฏบตมขอด คอ สามารถวดและประเมนผเรยนไดตรงสภาพความเปนจรง (Authentic Assessment) กลาวคอถาผเรยนสามารถปฏบตไดแสดงวามความรความสามารถหรอมการเรยนรเรองนนแลวอยางไรกดการวดและประเมนจากการปฏบตมขอจ ากดมากมายเชน สรางแบบทดสอบและเกณฑทมคณภาพยากสอบผเรยนจ านวนนอย การสอบแตละครง/แตละคนใชเวลามากเปนตนแตการวดและประเมนจากการปฏบตมความส าคญ โดยเฉพาะการวดและประเมนทกษะ (Psychomotor Domain) ดวยเหตน กระทรวงศกษาธการจงก าหนดแนวทางการวดและประเมนผลการเรยนตามหลกสตรการศกษาขนพนฐาน โดยเสนอวธการวดและประเมนผลจากการปฏบต ใหผสอนมอบหมายงานหรอกจกรรม (Tasks) ใหนกเรยนปฏบต และใหมการก าหนดเกณฑการใหคะแนน (Rubrics) รายละเอยดดงน

ลกษณะของงำนทใหนกเรยนปฏบต งานทใหนกเรยนปฏบตควรมลกษณะดงน (McMillan, 2001 : 210 – 215)

1. บรณาการระหวางเนอหากบทกษะทส าคญ (essential skills) 2. เปนงานทมอยจรง (authentic) 3. สามารถประเมนผลการเรยนรไดหลายดาน (to assess multiple learning targets) 4. สามารถชวยใหนกเรยนท าไดส าเรจ (can help students succeed) 5. เปนงานทมความยดหยน (feasible) 6. สามารถท าไดหลายวธ (multiple solutions) 7. มความชดเจน (clear) 8. เปนงานททาทายและเราใจใหนกเรยนท า (be challenging and stimulating to students) 9. มเกณฑการใหคะแนน (scoring criteria) ทชดเจน 10. ระบเงอนไขความส าเรจของงานอยางชดเจน (Constraints for completing the task)

นอกจากน กรมวชาการ (กรมวชาการ, 2544 : 67 - 68) ไดเสนอ ชนดของงาน (Performance task) หรอกจกรรมทใหนกเรยนไดปฏบตจ าแนกไดเปน 12ประเภท ดงน

1. งานทใหเปรยบเทยบกน (Comparison task) เปนงานทใหนกเรยนเปรยบเทยบสถานท คน หรอสงของตงแต 2 สงหรอมากกวา เชน เปรยบเทยบความแตกตางของการใชปยหมกและปยเคม เปรยบเทยบตวเอกของเรอง 2 เรองทนกเรยนไดอาน เปนตน

2. งานทใหจ าแนก (Classification task) เปนงานทใหนกเรยนจ าแนก หรอจดประเภท คน สถานท หรอสงของ เชน ใหนกเรยนจดกลมของสตวตามถนทอย จดกลมของพชใบเลยงเดยว เปนตน

3. งานการจดวางต าแหนง (Position support task) เปนงานทใหนกเรยนจดวางต าแหนงของบคคล หรอการออกค าสงแลวใหเหตผลเพอปกปองต าแหนงนน เชนใหนกเรยนจดวางต าแหนงของเพอนตามล าดบความรบผดชอบ (พรอมเหตผลประกอบความเหมาะสมของคนในต าแหนงนนๆ ) จดเรยงล าดบของหวหนาพรรคการเมองทจะไดเปนนายกรฐมนตร (พรอมเหตผลประกอบ)


37 | ห น า

4. งานการน าไปใช (Application task) เปนงานทใหนกเรยนน าความรไปใชในสถานการณใหม เชนใหนกเรยนเขยนเรองสนโดยใหนกเรยนอานเรองสนหลาย ๆ เรองใหหาประเดนทเปนตวรวมของเรองสน แลวน าความรไปใชเขยนเรองสนดวยตนเอง เปนตน

5. งานจากการวเคราะห (Analyzing perspective task) เปนงานทใหนกเรยนวเคราะหมมมองทตางกน 2 - 3 มมมอง แลวใหนกเรยนเลอกมมมองเพอแสดงความคดเหนสนบสนน เชนใหนกเรยนวเคราะหมมมองของการอนรกษธรรมชาต สงแวดลอมกบสาเหตของการท าลายปาของเมองไทยเปนตน

6. งานการตดสนใจ (Decision making task) เปนงานทใหนกเรยนตองบอกองคประกอบหรอปจจยทเปนสาเหตของการตดสนใจ เชนใหนกเรยนบอกถงปจจยทท าใหนกเรยนเลอกการทดสอบความหวานของล าไยโดยใชหลกการออสโมซส เปนตน

7. งานมมมองทางดานประวตศาสตร (Historical perspective task) เปนงานทใหนกเรยนพจารณาทฤษฎอนๆน ามาตอบค าถามพนฐานดานประวตศาสตร เชน ใหนกเรยนพจารณาทฤษฎทจะอธบายวาท าไม และอยางไรทไดโนเสารสญพนธ เปนตน

8. งานพยากรณ (Predictive task) เปนงานทใหนกเรยนพยากรณวาอะไรเกดขนในอนาคต เชนใหนกเรยนทายวาถาโยนเหรยญ 10 ครง จะออกหวหรอกอยมากกวากนเปนตน

9. งานแกปญหา (Problem solving task) เปนงานทใหนกเรยนหาวธการแกปญหา เชน ใหนกเรยนออกแบบผงวงจรไฟฟาในหองท างาน ซงมหลอดไฟ 3 หลอด พดลมตดเพดาน 1 ตว เปนตน

10. งานทดลอง (Experimental task) เปนงานทใหนกเรยนทดลองเพอทดสอบสมมตฐานเชนใหนกเรยนทดลองเพอพสจนวาพชจะเตบโตไดดในทมดหรอทมแสงแดด เปนตน

11. งานคดคน (Invention task) เปนงานทใหนกเรยนสรางสงใหมขน เชน ใหนกเรยนสรางครมกนแดดจากสมนไพร สรางเครองบนเลกจากวสดทหาไดในทองถนและมราคาถก เปนตน

12. งานคนหาขอบกพรอง (Error identification task) เปนงานทใหนกเรยนระบขอบกพรองหรอขอผดพลาด เชน ใหต ารวจเลาการปฏบตงานของเขาใหนกเรยนฟง และใหนกเรยนไดดการปฏบตงานของต ารวจจากโทรทศน แลวใหหาดวามสงใดบางทต ารวจปฏบตในโทรทศนทไมเหมอนกบสงทต ารวจจรงๆ ปฏบต (ทเลามา) เปนตน เกณฑกำรประเมนงำนทใหผเรยนปฏบต (Criteria for performance tasks)

เกณฑในการประเมนงานทใหผเรยนปฏบต มดงน (McMillan, 2001 : 211) 1. ความส าคญ (Essential) : งานตองมอยในหลกสตร และ เปนตวแทนของความคดทยงใหญ (big

idea) 2. สภาพจรง (Authentic) : งานตองใชกระบวนการปฏบตทเหมาะสม และ นกเรยนพอใจกบงานนน

ดวย 3. คณคา (Rich) : งานตองมคณคาสามารถน าไปใชหรอแกปญหาอนๆไดดวยและมความเปนไปไดหลาย

อยาง 4. นาสนใจ (Engaging) : เปนงานทผเรยนอยากท า และรสกชนชมงานนน


38 | ห น า

5. ไดปฏบต (Active) : นกเรยนเปนผปฏบตตดสนใจ ไดมปฏสมพนธกบคนอนและไดหาวธการสราง และ ใชความเขาใจเปนอยางมาก

6. เปนไปได (Feasible) : งานตองสามารถท าเสรจในเวลาทก าหนดใหในโรงเรยนหรอบาน นกเรยนสามารถท าได และมความปลอดภย

7. ใชดลพนจ (Equitable) : งานตองพฒนาความคดหลายอยาง และ สงเสรมเจตคตทางบวก 8. เปดกวาง (Open) : งานเปนสงทมากกวาการหาค าตอบทถก 1 ค าตอบใชวธการหลายวธ และมวธท

จะสรางไดส าหรบนกเรยนทกคน

ประเภทของกำรทดสอบภำคปฏบต (Type of performance tests) การทดสอบภาคปฏบต เปนการวดทกษะความสามารถของคน โดยการวดจะเนนวธการ (process) และ

ผลผลต (product) โดยการวดม 5 ลกษณะดงน 1. การปฏบตงานโดยขอเขยน (Paper and pencil performance) 2. การระบชอและกระบวนการปฏบต (Identification test) 3. การสรางสถานการณจ าลอง (Simulated performance) 4. การก าหนดงาน (Work sample)

5. การทดสอบจากสถานการณจรง (Authentic performance)

1. กำรทดสอบภำคปฏบตงำนดวยขอเขยน (Paper and pencil performance) การทดสอบภาคปฏบตในลกษณะน จะแตกตางจากการทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนโดยการ

ทดสอบภาคปฏบตนเนนในการประยกตความรและทกษะทเรยนมามาประยกตกบสถานการณใหมลกษณะของการทดสอบนนจะใหนกเรยนไดมการวางแผน การเสนอโครงการแตยงไมไดปฏบตจรง ตวอยางงานทใหท า เชนจงสรางแบบบานประหยดพลงงาน จงเขยนวงจรไฟฟาบนกระดาษ จงสรางแผนทการทองเทยวของจงหวดจงสรางแบบตรวจสอบรายการ (Checklist) ส าหรบประเมนการอานของตนเอง เปนตน การประเมนควรใชประเภทแยกเปนดานๆ (Trait-analytic) โดยพจารณาองคประกอบตางๆ เชนความรอบรเกยวกบงาน ความคดรเรมสรางสรรค แผนการด าเนนการ (กระบวนการและยทธวธและการสงงานตรงเวลา เปนตน

2. กำรทดสอบภำคปฏบตโดยใหระบชอ (Identification test) เปนการทดสอบทใหระบชอ เครองมอ หรอชนสวนของอปกรณตางๆ พรอมทง ระบหนาทของสงเหลาน

ดวย รวมทงความสามารถในการใชและเลอกใชเครองมอใหเหมาะสมกบงานเชนใหฟงเสยงดนตรแลวตอบวาเปนเครองดนตรประเภทใด และเปนเสยงโนตตวใด ถาหลอดไฟฟา (ฟลออเรสเซนต) ไมตดมสาเหตมาจากอะไร และใหระบถงเครองมอ วสดอปกรณทจะใชในการซอมแซมดวย ใหนกเรยนฟงเสยงการท างานของเครองจกรกลหรอเครองยนตทช ารด แลวใหระบสวนทช ารดของเครองจกรกลนน พรอมทงระบกระบวนการซอมบ ารงดวย ใหบอกชอของชนสวนหรอสงทเหนจากกลองจลทศนใหบอกชอสารเคมทอยในหลอดทดลองพรอมทงบอกสมบตของสารดวยใหบอกถงกระบวนการแกปญหาโจทยคณตศาสตร เปนตน เกณฑการใหคะแนนควรเปน 0 - 1 คอ ตอบถกหรอปฏบตไดได 1 คะแนนแตถาตอบผด หรอปฏบตผด ได 0 คะแนน


39 | ห น า

3. กำรทดสอบภำคปฏบตจำกสถำนกำรณจ ำลอง (Simulated performance) การทดสอบแบบน เนองจากไมสามารถทจะน าผเรยนไปทดสอบภาคปฏบตกบสถานการณจรงไดอาจจะเนองจากมอนตราย มเวลาจ ากด มเครองมอหรออปกรณจ ากด เปนตน จ าเปนตองก าหนดสถานการณขนมาใหคลายคลงกบสภาพความเปนจรงมากทสด เชนการฝกขบรถยนตจากจอภาพ การฝกโดรมจากหอ การฝกขบเครองบนจากคอมพวเตอร ส าหรบการประเมนการฝกทกษะจากสถานการณจ าลองนน ควรประเมนทงกระบวนการ (Process) และผลงาน (Product) โดยประเมนจากการเตรยมอปกรณ (ถาผสอบตองเตรยมมาเอง) กระบวนการท างานทงการใชและการวางและเกบเครองมอไดถกทในขณะปฏบตงานผลงานเสรจและเปนไปตามทก าหนดหรอไม และการใหความรวมมอในการปฏบตงานกลม การจดเกบ บ ารงรกษา และท าความสะอาดเครองมอและสถานทปฏบตงาน

4. กำรทดสอบจำกตวอยำงงำน (Work sample performance) เปนการทดสอบการปฏบตจากตวอยางงาน หรอสถานการณจรงทครตองคอยก ากบดแลเชน การขบรถบนถนนโดยมครนงประกบการใหผเรยนสรางเกาอ 1 ตวโดยใชวสดอปกรณตามทก าหนดและสรางตามขนาดทก าหนดใหการทดลองทางวทยาศาสตรการปฏบตงานในวชาชพขนตนเชน งานประดษฐงานเกษตรงานบาน เปนตนในการประเมนผลนน ควรประเมนทงวธการ (Process) และผลงาน (Product) รวมทงการจดเตรยมอปกรณ และลกษณะนสยการท างานดวย

5. กำรทดสอบจำกสถำนกำรณจรง (Authentic Performance) เปนการใหผเรยนไดปฏบตงานจากสภาพจรง หรอคลายจรงมากทสด เพอตองการใหผเรยนไดมทกษะในการปฏบตใหเกดการเรยนรทยงยน และสามารสรางองคความรดวยตนเอง สามารพพฒนาชวตของตนเองได และน าไปใชในชวตประจ าวนได โดยสงทควรเนน คอ การไดมโอกาสเลอกแนวทางปฏบตดวยตนเอง ผเรยนมการประยกตความรมาใชในการปฏบตงาน โดยอาจจะประยกตใชความรตรงๆ (use knowledge) ปรบปรงบางเลกนอย (apply knowledge) หรอ ปรบแตงและพฒนาระบบ (Enhance knowledge) การประเมนการปฏบตงานจากสภาพจรง ควรประเมนกระบวนการท างาน ผลงาน และลกษณะนสยตลอดจนคณธรรมในการปฏบตงาน วธกำรสรำงเครองมอวดภำคปฏบต

การสรางเครองมอวดภาคปฏบตมขนตอนในการสรางดงน 1. วเครำะหสำระกำรเรยนร และจดประสงคกำรเรยนรทคำดหวง ผสอนตองวเคราะหสาระ และมาตรฐานการเรยนร จากหลกสตรเพอก าหนดผลการเรยนรทคาดหวงหรอ

จดประสงคการเรยนร ซงจะน าไปสการสรางเครองมอวดเชน กลมสาระการเรยนรศลปะ สาระท 1 ทศนศลป สาระท 2 ดนตร สาระท 3 นาฏศลป


40 | ห น า

มาตรฐานการเรยนรสารท 1 (ทศนศลป) มาตรฐาน ศ 1.1 สรางสรรคงานทศนศลปตามจตนาการ และความคดสรางสรรค วเคราะห วพากษวจารณคณคางานทศนศลป ถายทอดความรสกความคดตองานศลปะอยางอสระ ชนชม และประยกตใชในชวตประจ าวน จากการวเคราะหสาระและมาตรฐานเรยนรของกลมศลปะ จะพบวาสามารถเขยนเปนผลการเรยนรทคาดหวงได เชน 1. เพอใหนกเรยนสามารถสรางงานทศนศลปตามจตนาการ และความคดสรางสรรค เชน การวาดภาพลายเสน ภาพสน า ภาพสน ามน การปน การจดสวนถาดขนาดเลก ฯลฯ

2. เพอใหนกเรยนสามารถวเคราะห วพากษวจารณคณคางานทศนศลป และถายทอดความรสก ความคดตองานศลปะอยางอสระได

3. เพอใหนกเรยนสามารถน าศลปะไปประยกตใชในชวตประจ าวนได ฯลฯ กรณทสถานศกษาหรอครไดก าหนดผลการเรยนรทคาดหวงไวแลว อาจจะด าเนนการสรางเครองมอวดภาคปฏบตในขนตอนตอไปได แตตองพจารณาดวยวาผลการเรยนรทคาดหวงทก าหนดไว สามารถก าหนดเปนจดประสงคการเรยนรยอยและน าไปส การวดภาคปฏบตไดอกหรอไมถาสามารถวดได ขนตอนนสามารถปรบเปลยนการด าเนนการใหเหมาะสมได

2. เลอกจดประสงคทสำมำรถสรำงเครองมอวดภำคปฏบต พจารณาจดประสงคหรอผลการเรยนรทคาดหวงวาขอใดหรอสวนใดบาง ทสามารถสรางเครองมอวด

ภาคปฏบตได ในทนพบวา กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลยผลการเรยนรทคาดหวงขอ 2 และ3สามารถสรางได สวนกลมสาระการเรยนรศลปะผลการเรยนรทคาดหวงขอ 1 และ 2สามารถสรางได

3. ก ำหนดรปแบบของเครองมอวดภำคปฏบต เครองมอทใชในการวดภาคปฏบต มหลายประเภทไดแก การตรวจสอบรายการ (Checklist) แบบมาตรา

วดประมาณคา (Rating scaleแบบสงเกต (Observations) การจดอนดบ (Ranking) การรายงานตนเอง (Self-report) ฯลฯ พจารณาเครองมอใหเหมาะสมกบงานทใหปฏบต เชนงานบานนกเรยนตองไปปฏบตทบาน ดงนน เครองมอทเหมาะสมควรเปน แบบรายงานตนเอง งานปลกผกสวนครวปลอดสารพษอาจใชแบบสงเกตหรอแบบตรวจสอบรายการ งานจดสวนถาดขนาดเลก อาจใชแบบตรวจสอบรายการหรอมาตราวดประมาณคา เปนตน

4. สรำงเครองมอวดภำคปฏบต ในการสรางเครองมอวดภาคปฏบตนน ตองสรางแบบทไดเลอกไวในขอ 3 พรอมทงก าหนดเกณฑการใหคะแนนและเกณฑการประเมนดวยโดยอาจจะใชเกณฑการใหคะแนนแบบภาพรวมหรอแบบแยกเปนดานๆ กไดตวอยางทยกมาน เปนการใหคะแนนแบบแยกเปนดานๆ


41 | ห น า

ตวอยำงกจกรรมกำรอบรม แผนกำรอบรมตอนท 4

เรอง “กำรวดและประเมนผล”

สำระส ำคญ การวดและประเมนผล เปนสวนส าคญของการจดการเร ยนการสอน สามารถท าไดตลอดเวลายด

พฤตกรรม การแสดงออก พฒนาจดเดนของผเรยน ใชขอมลทหลากหลายดวยเครองมอทหลากหลายและสอดคลองกบวธการประเมนและจดประสงคของการประเมน สาระการอบรม ประกอบดวย

1. การวดและประเมนผล 2. วธและเครองมอการวดและประเมนผล


รปแบบกจกรรม On-line Discussion 1. ผเขารบการอบรมสามารถ Downloadfile ใบความรตอไปนมาศกษาสรปองคความรไดดวย

ตนเองและใชประกอบการอบรม หรอสามารถพมพออกมาไดโดย Click ทน - ใบความรท 4 “การวดและประเมนผล”

2. ผ เขารบการอบรมสามารถสบคนจากแหลงเรยนร อนๆ โดยใชค าส าคญวา “การวดและประเมนผล”

3. ผเขารบการอบรมฟงค าบรรยาย เรอง การวดและประเมนผล โดย Click เลอกทบทบรรยายและสามารถพมพเอกสารประกอบการบรรยายมาใชศกษาไดโดย Click ทน

4. ผเขารบการอบรม สรปสาระส าคญจากค าบรรยาย หลงจากนน ผเขารบการอบรมรวมสนทนาในกระดานสนทนา (Web board) ในประเดนตอไปน - ประเดนท 1 " ในการจดการศกษาระดบประถมศกษา เครองมอประเมน ใดบางทชวย

พฒนาเดก" - ประเดนท 2 "การประเมนผลตามสภาพจรง มลกษณะอยางไร"

5. ผเขารบการอบรมสามารถสนทนากบวทยากร และเพอนผเขารบการอบรม ทางกระดานสนทนา(Web board) และ facebook ไดตลอดเวลา

6. ผเขารบการอบรมท าแบบทดสอบทายหนวยท 4 โดย Click ท แบบทดสอบทายหนวยท 4

สอประกอบกำรอบรม 1. เอกสารใบความร

- ใบความรท 4 เรอง “การวดและประเมนผล” 2. บทบรรยาย เรอง “การวดและประเมนผล” 3. กระดานสนทนา (Webboard)


42 | ห น า

- ประเดนท 1 " ในการจดการศกษาระดบประถมศกษา เครองมอประเมน ใดบางทชวยพฒนาเดก"

- ประเดนท 2 "การประเมนผลตามสภาพจรง มลกษณะอยางไร"

กำรประเมน 1. การเขารวมกจกรรมบนกระดานสนทนา (Webboard) 2. การท าแบบทดสอบประจ าหนวยท 4


สรป การวดและประเมนผลเปนองคประกอบส าคญของการจดการเรยนการสอน เพอใหเหนการพฒนาของแตละบคคลของผเรยนทงหมด ซงตองประเมนผลตามความเปนจรง การประเมนนนจะด าเนนไปพรอมๆกบการจดกจกรรมการเรยนการสอนซงสามารถท าไดตลอดเวลา ทกสถานการณ มงเนนการประเมนทยดพฤตกรรมของผเรยนจรงๆ ในการประเมนจะเหนถงศกยภาพของการเรยนการสอนอยางชดเจนวาผเรยนมศกยภาพมากนอยแคไหน คณภาพของผเรยนนนจะรวมไปถงการบรนาการความร ความสามารถในหลายๆดานของผสอนดวย


43 | ห น า

ใบงำนท 1

ชอหลกสตร TEPE 2120 : กลมสำระกำรเรยนรศลปะ: ดนตร (ส ำหรบผสอนระดบประถมศกษำ-มธยมศกษำ) ตอนท 1 หลกสตรแกนกลำงกำรศกษำขนพนฐำน : กลมสำระกำรเรยนรศลปะ ค ำสง จงตอบค ำตอบขอทถกตองเพยงค ำตอบเดยว 1. ค าวา “ตวชวดชวงชน” เปนเปาหมายในการพฒนาผเรยนในระดบชนใด ก. ป.1-3 ข. ป.1-6 ค. ม.1-3 ง. ม.4-6 2. ใครเปนผก าหนดหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 ก. สภาการศกษาขนพนฐาน ข. คณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ค. สภาการศกษา ศาสนาและวฒนธรรม ง. คณะกรรมการการศกษาระดบกอนอดมศกษา 3. ตวชวดก าหนดไววา “เปรยบเทยบเสยงรองและเสยงของเครองดนตรทมาจากวฒนธรรมทตางกน” ขอใดเปนสาระการเรยนร ก. การเปรยบเทยบเสยงรองและเสยงของเครองดนตรทมาจากวฒนธรรมทตางกน ข. เสยงรองและเสยงของเครองดนตรทมาจากวฒนธรรมทตางกน ค. การเปรยบเทยบดนตร ง. ดนตรตางวฒนธรรม 4. ก าหนดไววา “จดประเภทของวงดนตรไทยและวงดนตรทมาจากวฒนธรรมตางๆ” ขอใดบอกพฤตกรรม ก. การจดประเภทของวงดนตรไทยและวงดนตรทมาจากวฒนธรรมตาง ๆ ข. วงดนตรไทยและวงดนตรทมาจากวฒนธรรมตาง ๆ ค. จดประเภท ง. ประเภทวฒนธรรมดนตร 5. การจดการศกษาตองมคณภาพมายถงขอใด ก. มการน าหลกสตรไปใช ข. มกจกรรมเนนผเรยนเปนส าคญ ค. มการใชสอประกอบการสอน ง. ผลสมฤทธทางการเรยนของผเรยนสง

ขอ 1 2 3 4 5 เฉลย ง ข ข ค ข


44 | ห น า


ชอหลกสตร TEPE 2120 : กลมสำระกำรเรยนรศลปะ: ดนตร (ส ำหรบผสอนระดบประถมศกษำ-มธยมศกษำ) ตอนท 2 ธรรมชำตของดนตร และแนวกำรจดกจกรรมกำรสอนดนตร ค ำสง จงตอบค ำตอบขอทถกตองเพยงค ำตอบเดยว 1. สมองซกใด ท าหนาท สรางสรรค และคดสงแปลกๆใหมๆ ก. สมองซกซาย ข. สมองซกขวา ค. สมองทงซกซายและซกขวา ง. ถกทกขอ 2. ผเรยนขอใดควรไดสมผสกบดนตรทมคณคาเพอพฒนา ความซาบซงในสนทรยรสของดนตร ก. ระดบปฐมวย ข. ระดบประถมศกษา ค. ระดบมธยมศกษา ง. ระดบอดมศกษา 3. “สญลกษณทใชในระยะแรกของการจดกจกรรมควรเปนสญลกษณภาพ หรอสญลกษณทงายตอการจดจ า และมความหมายเกยวของกบสงแวดลอมรอบๆ ตวของผเรยน เพอชวยการเรยนรของผเรยน” กจกรรมดงกลาวควรน าไปใชกบผเรยนระดบใด ก. ระดบปฐมวย ข. ระดบประถมศกษา ค. ระดบมธยมศกษา ง. ระดบอดมศกษา 4. “ผเรยนควรมโอกาสเรยนรดนตรของสงคมตางๆ ทวโลก เพอใหเปนผทมหตากวาง มความเขาใจในโสตศลปของประเทศอนๆ ซงชวยเสรมสรางความเขาใจในเนอหาดนตรเปนอยางดไดอกทางหนง” กจกรรมดงกลาวควรน าไปใชกบผเรยนระดบใด ก. ระดบปฐมวย ข. ระดบประถมศกษา ค. ระดบมธยมศกษา ง. ระดบอดมศกษา 5. กจกรรมนอกหองเรยน ในรปของกจกรรมพเศษ หรอกจกรรมเสรมหลกสตร เปนกจกรรมทเหมาะกบผเรยนระดบใด ก. ระดบปฐมวย ข. ระดบประถมศกษา ค. ระดบมธยมศกษา


45 | ห น า

ง. ระดบอดมศกษา

ขอ 1 2 3 4 5 เฉลย ข ค ข ค ค


46 | ห น า


ชอหลกสตร TEPE 2120 : กลมสำระกำรเรยนรศลปะ: ดนตร (ส ำหรบผสอนระดบประถมศกษำ-มธยมศกษำ) ตอนท 3 กำรน ำหลกสตรไปสกำรออกแบบกำรจดกำรเรยนรและสรำงหนวยกำรเรยนร ค ำสง จงตอบค ำตอบขอทถกตองเพยงค ำตอบเดยว 1. การก าหนดหนวยการเรยนร ขอใดไมเกยวของ ก. มาตรฐานการเรยนรและตวชวด ข. สาระการเรยนร ค. เวลาเรยน ง. เกณฑตดสนผลการเรยน 2. ขอใดหมายถง “Standard based unit” ก. มาตรฐานการเรยนร ข. แผนการจดการเรยนร ค. หนวยการเรยนร ง. สอการเรยนร 3. ขอใดตรงกบ “จะรไดอยางไรวาสงทนกเรยนรและปฏบตไดเปนไปตามทก าหนดในมาตรฐาน/ตวชวด” ก. มาตรฐานการเรยนร/ตวชวด ข. กจกรรมการเรยนร ค. การวดผลและประเมนผล ง. หนวยการเรยนร 4. ขอใดสามารถอาจจะตงกอนการก าหนดเปาหมายการเรยนรหรอ อาจจะตงภายหลงการวเคราะหตวชวด ก. ชอแผนการจดการเรยนร ข. ชอหนวยการเรยนร ค. ชอสอการเรยนร ง. ชอกจกรรมการเรยนร 5. ขอใดเปนขนตอนการออกแบบหนวยการเรยนรตามแนวคด Backward Design ก. ก าหนดเปาหมายการเรยนร ก าหนดหลกฐานการเกดการเรยนร การวดและประเมนผล และกจกรรมการเรยนร ข. ก าหนดเปาหมายการเรยนร กจกรรมการเรยนรและการวดและประเมนผล ค. ก าหนดเปาหมายการเรยนร การวดและประเมนผล กจกรรมการเรยนร และสอการเรยนร ง. ก าหนดเปาหมายการเรยนร กจกรรมการเรยนรการวดและประเมนผล สอการเรยนร


47 | ห น า

ขอ 1 2 3 4 5 เฉลย ง ค ค ข ก


48 | ห น า


ชอหลกสตร TEPE 2120 : กลมสำระกำรเรยนรศลปะ: ดนตร (ส ำหรบผสอนระดบประถมศกษำ-มธยมศกษำ) ตอนท 4 กำรวดและประเมนผล ค ำสง จงตอบค ำตอบขอทถกตองเพยงค ำตอบเดยว

1. จดมงหมายของการวดและประเมนผลการเรยนรคอขอใด ก. เพอพฒนาการเรยนการสอนของคร ข. เพอพฒนาผเรยนและตดสนผลการเรยน ค. เพอใหเปนไปตามระเบยบการวดและประเมนผล ง. เพอประเมนคณภาพการจดการศกษา 2. “นกเรยนมโอกาสก าหนดผลการเรยนร รวมวางแผนประเมนผลการเรยนร” เปนลกษณะ การเรยนรตามขอใด ก. การเรยนรแบบองครวม ข. การเรยนรแบบมสวนรวม ค. การเรยนรจากการปฏบตจรง ง. การเรยนรทสนองความแตกตาง 3. ขอใดกลาวถกตอง ก. การประเมนผลมากอนการวดผล ข. การวดผลมากอนการประเมนผล ค. การวดผลเปนการตดสนใจ พจารณา ง. การวดผลและประเมนผลเปนสงเหมอนกน 4. ขอใดคอการประเมนผลระดบชาต ก. NT ข. SAT ค. GPA ง. GAT 5. แบบทดสอบอตนยเปนแบบทดสอบใชวดความสามารถตามขอใด ก. ความร การกระท า ข. ความร ความคดเหน ค. การวเคราะห การเลยนแบบ ง. การใชภาษา การสรางคานยม

ขอ 1 2 3 4 5 เฉลย ง ข ข ก ข

ค ำน ำ - krukird.comkrukird.com/TEPE_02120.pdf · ใบงานที่ 3 46...

Documents

Transcript of ค ำน ำ - krukird.comkrukird.com/TEPE_02120.pdf · ใบงานที่ 3 46...