ค าน า · 2016-02-25 · 2. การเข้าร่วมกิจกรรม...

Post on 20-Jun-2020

7 views 0 download

Transcript of ค าน า · 2016-02-25 · 2. การเข้าร่วมกิจกรรม...

U T Q - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

1 | ห น า

ค าน า

เอกสารหลกสตรอบรมแบบ e-Training กจกรรมพฒนาผ เรยน: การพฒนาระบบดแล ชวยเหลอ เปนหลกสตรฝกอบรมภายใตโครงการพฒนาหลกสตรและด าเนนการฝกอบรมคร ขาราชการพลเรอนและบคลากรทางการศกษาดวยหลกสตรฝกอบรมแบบ e-Training ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน โดยความรวมมอของส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานและคณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย เพอพฒนาผบรหาร ครและบคลากรทางการศกษาใหสอดคลองกบความตองการขององคกร โดยพฒนาองคความร ทกษะทใชในการปฏบตงานไดอยางมคณภาพ โดยใชหลกสตรและวทยากรทมคณภาพ เนนการพฒนาโดยการเรยนรดวยตนเองผานเทคโนโลยการสอสารผานระบบเครอขายอนเทอรเนต สามารถเขาถงองคความรในทกททกเวลา

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานและคณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

หวงเปนอยางยงวาหลกสตรอบรมแบบ e-Training กจกรรมพฒนาผเรยน: การพฒนาระบบดแลชวยเหลอจะสามารถน าไปใชใหเกดประโยชนตอการพฒนาครและบคลากรทางการศกษาตามเปาหมายและวตถประสงคทก าหนดไว ทงนเพอยงประโยชนตอระบบการศกษาของประเทศไทยตอไป

U T Q - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

2 | ห น า

สารบญ

ค าน า 1 หลกสตร “กจกรรมพฒนาผเรยน: การพฒนาระบบดแลชวยเหลอ” 3 รายละเอยดหลกสตร 4

ค าอธบายรายวชา 4 วตถประสงค 4 สาระการอบรม 5 กจกรรมการอบรม 5 สอประกอบการอบรม 5 การวดผลและประเมนผลการอบรม 5 บรรณานกรม 5 เคาโครงเนอหา 7 ตอนท 1 หลกการและแนวคดการพฒนาระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน 8 ตอนท 2 การรจกและการคดกรองนกเรยน 18 ตอนท 3 การสงเสรมพฒนานกเรยน 24 ตอนท 4 การปองกน แกไข ชวยเหลอ และการใหค าปรกษา 40 ตอนท 5 การสงตอนกเรยน 47 ใบงานท 1 51 ใบงานท 2 53 ใบงานท 3 58 ใบงานท 4 59 ใบงานท 5 61 แบบทดสอบกอนเรยน/หลงเรยนหลกสตร 62

U T Q - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

3 | ห น า

หลกสตร กจกรรมพฒนาผเรยน: การพฒนาระบบดแลชวยเหลอ

รหส UTQ-00220 ชอหลกสตรรายวชา กจกรรมพฒนาผเรยน: การพฒนาระบบดแลชวยเหลอ ปรบปรงเนอหาโดย คณาจารย ภาควชาเทคโนโลยและสอสารการศกษา คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย ผทรงคณวฒตรวจสอบเนอหา 1. นางสาวจรวรรณ ปกกดตง 2. นายสนตสข สนตศาสนสข 3.นางวภาเกต เทพา 4.ผศ.ดร.ชตมา สรเศรษฐ

U T Q - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

4 | ห น า

รายละเอยดหลกสตร ค าอธบายรายวชา สาระส าคญของหลกการและแนวคดการพฒนาระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนครอบคลมเนอหาเรอง ความหมาย วตถประสงค ประโยชนและคณคาของการดแลชวยเหลอนกเรยน กระบวนการและขนตอนของระบบดแลชวยเหลอนกเรยน เปนแผนผงแสดงถงขนตอนตาง ๆ ชวยใหเหนภาพรวมในแตละกระบวนการและขนตอน องคประกอบของผรบผดชอบ/ผเกยวของ แสดงบทบาทและหนาทตางๆ ในการดแลชวยเหลอนกเรยน แนวทางด าเนนการในการรจกนกเรยนเปนรายบคคล วธการและเครองมอในการรจกนกเรยนเปนรายบคคล โดยการใชน าเครองมอไปใชในชวงระยะเวลาท เหมาะสมความส าคญของการคดกรอง เปนวธการพจารณาขอมลเกยวกบนกเรยนเพอการจดกลมนกเรยนใหเหมาะสมในการดแลชวยเหลอใหตรงกบสภาพปญหา แนวทางการวเคราะหขอมลเพอการคดกรองนกเรยนแตละดานนน มประเดนการพจารณาครอบคลมในดานตาง ๆ วตถประสงค

เพอใหผเขารบการอบรมสามารถ 1. สามารถอธบายเกยวกบความหมาย ความส าคญ กระบวนการและขนตอนของระบบ

ดแลชวยเหลอนกเรยนได 2. สามารถอธบายบทบาทหนาทของผรบผดชอบ/ผเกยวของในระบบดแลชวยเหลอ

นกเรยนได 3. สามารถอธบายบทบาทและแนวทางในการด าเนนการในการรจกนกเรยนเปน

รายบคคลได 4. สามารถวเคราะหและน าความรไปใชในการด าเนนการเพอรจกนกเรยนไดอยาง

มประสทธภาพ 5. สามารถบอกแนวทางการวเคราะหขอมลเพอการคดกรองนกเรยนได 6. เพอใหผเขารบการฝกอบรมสามารถอธบายขนตอนและแนวทางการสงเสรม

พฒนานกเรยนกลมตาง ๆ ทงการพฒนาศกยภาพดานตาง ๆ และการพฒนาพฤตกรรม

7. เพอใหผเขารบการฝกอบรมสามารถจดกจกรรมสงเสรมพฒนาไดสอดคลองกบกลมเปาหมาย

8. สามารถอธบายความส าคญของการปองกน แกไข และชวยเหลอได 9. สามารถบอกแนวทางการปองกนแกไขปญหาทอาจเกดขนกบนกเรยนได 10. สามารถอธบายบทบาทและแนวทางในการสงตอนกเรยนได 11. สามารถว เคราะหและน าความร ไปใช ในการสงตอนกเรยนไดอยางม

ประสทธภาพ

U T Q - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

5 | ห น า

สาระการอบรม ตอนท 5 การสงตอนกเรยน ตอนท 4 การปองกน แกไข ชวยเหลอ และการใหค าปรกษา

ตอนท 3 การสงเสรมพฒนานกเรยน ตอนท 1 หลกการและแนวคดการพฒนาระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน ตอนท 2 การรจกและการคดกรองนกเรยน

กจกรรมการอบรม

1. ท าแบบทดสอบกอนการอบรม 2. ศกษาเนอหาสาระการอบรมจากสออเลกทรอนกส 3. ศกษาเนอหาเพมเตมจากใบความร 4. สบคนขอมลเพมเตมจากแหลงเรยนร 5. ท าใบงาน/กจกรรมทก าหนด 6. แสดงความคดเหนตามประเดนทสนใจ 7. แลกเปลยนเรยนรระหวางผเขารบการอบรมกบวทยากรประจ าหลกสตร 8. ท าแบบทดสอบหลงการอบรม

สอประกอบการอบรม

1. บทเรยนอเลกทรอนกส 2. ใบความร 3. วดทศน 4. แหลงเรยนรทเกยวของ 5. กระดานสนทนา (Web board) 6. ใบงาน 7. แบบทดสอบ

การวดผลและประเมนผลการอบรม

วธการวดผล 1. การทดสอบกอนและหลงอบรม โดยผเขารบการอบรมจะตองไดคะแนนการทดสอบหลง

เรยนไมนอยกวา รอยละ 70 2. การเขารวมกจกรรม ไดแก สงงานตามใบงานทก าหนด เขารวมกจกรรมบนกระดาน

สนทนา บรรณานกรม กรมสขภาพจต. (2544), คมอทปรกษาระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน, โรงพมพ ร.ส.พ. ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการ. (2546), การบรหารจดการ ระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน เพอพฒนาคณภาพชวตและแกวกฤตสงคม, หางหนสวน จ ากดชวนพมพ กรงเทพมหานคร.

U T Q - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

6 | ห น า

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการ. (2546), โลกของเรา ตวเรา เทาทน, หางหนสวนจ ากดชวนพมพ กรงเทพมหานคร. ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการ. (2546), ชวยศษยฝาวกฤตส อนาคต, หางหนสวนจ ากดชวนพมพ กรงเทพมหานคร. ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการ. (2551), สภาพความส าเรจและ แนวทางการเสรมสรางความเขมแขงระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน, โรงพมพชมนม สหกรณการเกษตรแหงประเทศไทยจ ากด กรงเทพมหานคร. ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กรมสขภาพจต กระทรวงศกษาธการ. (2546), คมอวทยากรการฝกอบรมเพอพฒนาความเขมแขงระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนใน โรงเรยนขยายโอกาสทางการศกษา, โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทยจ ากด กรงเทพมหานคร. ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการ. (2552), ระบบการดแล ชวยเหลอนกเรยน หลกการ แนวคดและทศทางการด าเนนงาน, กรงเทพมหานคร. ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการ. (2546), เอกสารแนวด าเนน การระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน, กรงเทพมหานคร. ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน. (2552), คมอคร ระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนเพอ พฒนาคณภาพชวตแกวกฤตสงคม. ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน. (2552), สภาพความส าเรจและแนวทางเสรมสราง ความเขมแขง ระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน.

U T Q - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

7 | ห น า

หลกสตร UTQ-220 กจกรรมพฒนาผเรยน: การพฒนาระบบดแลชวยเหลอ

เคาโครงเนอหา ตอนท 1 หลกการและแนวคดการพฒนาระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน

เรองท 1.1 ความหมาย วตถประสงค ประโยชนและคณคาของการดแลชวยเหลอนกเรยน

เรองท 1.2 กระบวนการและขนตอนของแบบดแลชวยเหลอนกเรยน เรองท 1.3 บทบาทหนาทของผรบผดชอบ หรอ ผเกยวของในระบบการดแลชวยเหลอ

นกเรยน แนวคด

1. สาระส าคญของหลกการและแนวคดการพฒนาระบบการดแลชวยเหลอนก เรยนครอบคลมเนอหาเรอง ความหมาย วตถประสงค ประโยชนและคณคาของการดแลชวยเหลอนกเรยน

2. กระบวนการและขนตอนของระบบดแลชวยเหลอนกเรยน เปนแผนผงแสดงถงขนตอนตาง ๆ ชวยใหเหนภาพรวมในแตละกระบวนการและขนตอน

3. องคประกอบของผรบผดชอบ/ผเกยวของ แสดงบทบาทและหนาทตาง ๆ ในการดแลชวยเหลอนกเรยน

วตถประสงค 1. สามารถอธบายเกยวกบความหมาย ความส าคญ กระบวนการและขนตอนของ

ระบบดแลชวยเหลอนกเรยนได 2. สามารถอธบายบทบาทหนาทของผรบผดชอบ/ผเกยวของในระบบดแลชวยเหลอ

นกเรยนได

U T Q - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

8 | ห น า

ตอนท 1 หลกการและแนวคดการพฒนาระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน เรองท 1.1 ความหมาย วตถประสงค ประโยชนและคณคาของการดแลชวยเหลอ นกเรยน

ในการพฒนาคณภาพชวตของนกเรยน ใหมความสมบรณพรอมอยางเปนองครวม ทงดานรางกาย สตปญญา ความรความสามารถ คณธรรมจรยธรรม ตลอดจนใหมทกษะในการด ารงชวต จงจ าเปนททกโรงเรยน ในฐานะหนวยงานทตองรบผดชอบในการสรางเสรมคณภาพชวตผเรยน และแกวกฤตสงคม จงควรน าระบบดแลชวยเหลอนกเรยนมาประยกตใชและพฒนาใหเหมาะสมกบบรบทของแตละโรงเรยน ความหมาย การดแลชวยเหลอนกเรยน คอ การสงเสรมพฒนา การปองกนและการแกไขปญหาใหแกนกเรยน เพอใหนกเรยนมคณลกษณะทพงประสงค มภมคมกนทางจตใจ มคณภาพชวตทด มลกษณะในการด ารงชวต และรอดพนจากสภาวะวกฤตตาง ๆ ไดอยางปลอดภย ระบบการชวยเหลอดแลนกเรยน หมายถง กระบวนการด าเนนงานชวยเหลอนกเรยนอยางเปนระบบ มขนตอน มครทปรกษาเปนบคลากรหลกในการด าเนนโดยการมสวนรวมของบคลากรทกฝายทเกยวของทงภายในและนอกสถานศกษา อนไดแก คณะกรรมการสถานศกษา ผปกครอง ชมชน ผบรหาร และครทกคน มวธการและเครองมอชดเจน มมาตรฐานคณภาพและมหลกฐานการท างานทตรวจสอบได วตถประสงคของระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน ระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน มวตถประสงค ดงน

1. เพอใหการด าเนนงานดแลชวยเหลอนกเรยนเปนไปปอยางมระบบมประสทธภาพ 2. เพอใหโรงเรยน กรรมการสถานศกษา ผปกครอง ชมชน องคกรและหนวยงานทเกยวของ ม

การท างานรวมกนโดยผานกระบวนการท างานทชดเจน มรองรอยหลกฐานการปฏบตงาน สามารถตรวจสอบและประเมนผลได ประโยชนและคณคาของระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน ดงน

1. นกเรยนไดรบการดแลชวยเหลออยางทวถงและตรงตามสภาพปญหา 2. สมพนธภาพระหวางครกบนกเรยนเปนไปไดดวยดและอบอน 3. นกเรยนรจกตนเอง ควบคมตนเองได มการพฒนาความฉลาดทางดานอารมณ (EQ) ซงเปน

รากฐานในการพฒนาความเกง (IQ) คณธรรม จรยธรรม (MQ) และความมงมนทจะเอาชนะอปสรรค (AQ)

4. นกเรยนเรยนรอยางมความสข และไดรบการสงเสรมพฒนาเตมศกยภาพอยางรอบดาน

U T Q - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

9 | ห น า

5. ผเกยวของมสวนรวมในการพฒนาคณภาพนกเรยนอยางเขมแขงจรงจง ดวยความเสยสละ เอาใจใส

ตอนท 1 หลกการและแนวคดการพฒนาระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน เรองท 1.2 กระบวนการและขนตอนของแบบดแลชวยเหลอนกเรยน ระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน เปนกระบวนการด าเนนงานดแลชวยเหลอนกเรยนอยางเปนระบบ มขนตอน มครทปรกษาเปนบคลากรหลกในการด าเนนงาน โดยการมสวนรวมของบคลากรทกฝายทเกยวของทงภายใน และนอกสถานศกษา ไดแก คณะกรรมการสถานศกษา ผปกครอง ชมชน ผบรหาร และครทกคน มวธการและเครองมอทชดเจน มมาตรฐานคณภาพ และมหลกฐานการท างานทตรวจสอบได กระบวนการและขนตอนของระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน มองคประกอบ 5 ประการ คอ

การรจกนกเรยนเปนรายบคคล การคดกรองนกเรยน การปองกนและแกไขปญหา การพฒนาและสงเสรมนกเรยน การสงตอ

สรป

การดแลชวยเหลอนกเรยน คอการสงเสรมพฒนา การปองกนและการแกไขปญหาใหแกนกเรยน โดยมครทปรกษาเปนบคลากรหลกในการด าเนนงาน เพอใหนกเรยนมคณภาพชวตทด มลกษณะในการด ารงชวต และรอดพนจากสภาวะวกฤตตาง ๆ ไดอยางปลอดภย

U T Q - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

10 | ห น า

สรป

กระบวนการและขนตอนของแบบดแลชวยเหลอนกเรยนนน ตองพจารณาจากนกเรยนเปนรายบคคล โดยการคดกรองนกเรยนวาอยในกลมลกษณะใด มวธการในการสงเสรมและพฒนา ปองกนและแกไขปญหาอยางไร และมการประเมนพฤตกรรมของนกเรยนวาดขนหรอไม เพอสงตอภายในใหกบครแนะแนว ครฝายปกครอง ภายในโรงเรยนตอไป

U T Q - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

11 | ห น า

ตอนท 1 หลกการและแนวคดการพฒนาระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน เรองท 1.3 บทบาทหนาทของผรบผดชอบหรอผเกยวของในระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน

ระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนจะด าเนนการไดอยางมประสทธภาพ การท างานเปนทมในรปคณะกรรมการมความจ าเปนอยางมากตอความส าเรจของระบบ ดงนน โครงสรางคณะกรรมการ การประสานการท างานระหวางคณะกรรมการและบทบาทหนาทของบคลากรในแตละคณะ จงตองชดเจนและมประสทธภาพโดยปกตจะมกรรมการ 3 คณะ คอ คณะกรรมการอ านวยการ (ทมน า) คณะกรรมการประสานงาน (ทมประสาน/ทมสนบสนน/ทมคณภาพ) และคณะกรรมการด าเนนงาน (ทมท า)

องคประกอบของผรบผดชอบ/ผเกยวของในแตละคณะกรรมการและบทบาทหนาท ดงตารางตอไปน

คณะกรรมการ บคลากร ต าแหนง บทบาทหนาท

1.คณะกรรมการอ านวยการ (ทมน า)

1) ผอ านวยการโรงเรยน 2) รองผอ านวยการทกฝาย 3) หวหนาระดบชน 4) หวหนาแผนงานโรงเรยน 5) ผแทนปกครอง/ชมชน 6) หวหนางานแนะแนว 7) รองผอ านวยการฝายกจการนกเรยน

ประธานกรรมการ กรรมการ กรรมการ กรรมการ กรรมการ กรรมการ กรรมการและเลขานการ

1) ก าหนดนโยบาย วตถประสงคในการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน 2) แตงตงคณะกรรมการ ประชมคณะกรรมการ อยางนอยภาคเรยนละ 2 ครง 3) นเทศ ตดตาม ก ากบการดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยนและระดบชน 4) อน ๆ ทโรงเรยนก าหนดเพมเตม

U T Q - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

12 | ห น า

2. คณะกรรมการประสานงาน (ทมประสาน)

1) รองผอ านวยการฝายกจการนกเรยน 2) หวหนาระดบชน 3) หวหนางานพยาบาล – อนามย 4) ครงานแผนงานสารสนเทศ 5) บคลากรอน ๆ ตามความเหมาะสมของโรงเรยน 6) หวหนางานแนะแนวหรอโรงเรยนพจารณาบคคลตาม ความเหมาะสม

ประธานกรรมการ กรรมการ กรรมการ กรรมการ กรรมการ กรรมการและเลขานการ

1) ปฏบตงานในฐานะเปนบคลากร ในการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน 2) ประสานงาน ระหวางคณะกรรมการอ านวยการ (ทมน า) และคณะกรรมการด าเนนงาน (ทมท า) และหนวยงานอน ๆ ทเกยวของ 3) จดเอกสาร เครองมอทใชในการด าเนนงานและรบผดชอบจดประชมชแจง และการฝกอบรมใหความรแกบคลากร 4) จดการประชมหรอคณะกรรมการในการดแลชวยเหลอนกเรยนรวมกนอยางนอยเดอนละ 2 ครง 5)รายงานสรปผลการด าเนนงาน 6) อน ๆ ตามทไดรบมอบหมาย

คณะกรรมการ บคลากร ต าแหนง บทบาทหนาท

3. คณะกรรมการด าเนนงาน (ทมท า) แยกเปน 6 คณะตามระดบชน (หากระดบชนใดมจ านวนครมากใหจดแบงเปนกลมยอยไดอก)

1) หวหนาระดบชน 2) รองหวหนาระดบชน ครทปรกษาในระดบชน 3) ครประจ าวชาในระดบชนและครอน ๆ ทเกยวของ 5) ครแนะแนว 6) โรงเรยนพจารณาบคลากรตามความเหมาะสม

ประธาน กรรมการ กรรมการ กรรมการ กรรมการและเลขานการ

1) ประสานงานผทเกยวของประชมชแจงท าความเขาใจกบคณะกรรมการด าเนนงานในระดบชนของตน 2) บนทกหลกฐานการปฏบตงานประเมนผลและจดท ารายงานตามระดบชน 3) ศกษาขอมลเกยวกบความตองการของครทปรกษาเพอประโยชนตอการดแลชวยเหลอนกเรยนและน าเสนอทมประสาน 4) ประชมรวมกน อยางนอยสปดาหละ 1 ครง 5) ปฏบตตามบทบาทหนาทในงานประจ าของตน รายละเอยดหนาตอไป 6) อน ไ ตามทไดรบมอบหมาย

หมายเหต คณะกรรมการ บคลากร และบทบาทหนาท โรงเรยนปรบเปลยนไดตามความเหมาะสม

บทบาทหนาทของบคลการทเกยวของในระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน ดงตารางตอไปน

บคลากร บทบาทหนาท

1.ผบรหาร 1.1 ก าหนดนโยบายการด าเนนงานตามโครงการ 1.2 แตงตงคณะกรรมการ ประชมคณะกรรมการอยางนอยภาคเรยนละ 1 ครงซงคณะกรรมการท าตามครมอระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของกระทรวงศกษาธการและกรมสขภาพจต 1.3 นเทศ ตดตาม ก ากบ การดแลของโรงเรยนในแตละระดบชนมการประเมนทบทวนตลอดปอยางนอยละ 1 ครง 1.4 อน ๆ ตามทรงเรยนก าหนด

U T Q - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

13 | ห น า

บคลากร บทบาทหนาท

2. หวหนาระดบ 2.1 ตดตามก ากบการดแลชวยเหลอนกเรยนของครทปรกษา 2.2 ประสานงานผเกยวของในการดแลชวยเหลอนกเรยน 2.3 จดประชมครในระดบ เพอประสทธภาพในการดแลชวยเหลอนกเรยน 2.4 จดประชมกลมเพอปรกษารายกรณ 2.5 บนทกหลกฐานการปฏบตงานและจดท ารายงานประเมนผลระดบชนสงผบรหาร 2.6 อน ๆ ตามทไดรบมอบหมาย

3. ครทปรกษา 3.1 ด าเนนการดแลชวยเหลอนกเรยน ทงการสงเสรมปองกนปญหาและการชวยเหลอ แกไขปญหาในดานความสามารถดานสขภาพและดานครอบครวหรออนๆ 3.2 ด าเนนการดแลชวยเหลอนกเรยน ตามแนวทางทก าหนด คอ การรจกนกเรยนเปนรายบคคล การคดกรองนกเรยน การสงเสรมนกเรยน การปองกนและชวยเหลอนกเรยน การสงตอนกเรยน รวมประชมกลมปรกษาปญหารายกรณ บนทกหลกฐานการปฏบตงาน และแระเมนผลรายงานสงหวหนาระดบ อน ๆ ตามทไดรบมอบหมาย

4. ครประจ าวชาและครอนๆ ทเกยวของ

4.1 ใหขอมลเกยวกบนกเรยนแกครทปรกษา 4.2 ใหความรวมมอกบครทปรกษาในการดแลชวยเหลอนกเรยนรวมกน 4.3 รวมประชมกลมปรกษารายกรณในกรณทเกยวของกบการดแลชวยเหลอ 4.4 บนทกทกหลกฐานการปฏบตงาน สรปผลและรายงานสงหวหนาระดบ 4.5 อน ๆ ตามทไดรบมอบหมาย

5. ครแนะแนว 5.1 จดกจกรรมคาบแนะแนวเพอสนบสนนระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน 5.2 สนบสนนและเปนแกนหลกใหกบครทปรกษาในการดแลแลชวยเหลอนกเรยน 5.3 ใหการปรกษานกเรยนทมปญหาในกรณทครปรกษาไมสามารถแกไขหรอยากตอการชวยเหลอ 5.4 รวมประชมกลมปรกษาปญหารายกรณ 5.5 ในกรณทนกเรยนมปญหายากตอการชวยเหลอของครแนะแนวใหสงตอผเชยวชาญ ภายนอกและตดตามผลการชวยเหลอนน 5.6 บนทกหลกฐานการปฏบตงานและประเมนผลรายงานสงผบรหารหรอหวหนาระดบ 5.7 อน ๆ ตามทไดรบมอบหมาย

6. นกเรยน 6.1 มสวนรวมในการก าหนดสาระการเรยนรในแตละรายวชาและกจกรรมเสรมหลกสตรรวมกบโรงเรยนและคร-อาจารย 6.2 รวมกลมด าเนนการกจกรรมในโรงเรยนและชมชนตามศกยภาพความสนใจของแตละกลม ทสอดคลองกบวฒนธรรมขนบธรรมเนยมประเพณทองถน 6.3 รวมเปนแกนน าอาสาสมครในการดแลชวยเหลอนกเรยนใหเพอนนกเรยนไดเรยนรตามศกยภาพ 6.4 มความรบผดชอบตอตนเอง มระเบยบวนย เคารพสทธของผอน 6.5 ท าความเขาในในบทบาทและหนาทความรบผดชอบตอครอบครวโรงเรยน ชมชน และชนชมตอความส าเรจของตนเองและผอน

U T Q - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

14 | ห น า

บคลากร บทบาทหนาท

6.6 เรยนรกระบวนการสรางเครอขายและเหนความส าคญของเครอขาย 6.7 รวมกจกรรมสรางเครอขายและเสนอความคดเหนเชงสรางสรรค 6.8 มความร ความถนด ความสามารถ ความสนใจ มความมนคงในอารมณ สมพนธภาพทดกบผอน 6.9 สามารถหลกเลยง ปองกนตนเอง และผอนจากอนตรายตาง ๆ

7. ผปกครอง / ชมชน 7.1 มสวนรวมกบโรงเรยน ครและนกเรยนในการก าหนดสาระการเรยนรทสอดคลองกบความสนใจกบนกเรยน 7.2 ใหความคมครองดแลชวยเหลอนกเรยนใหสามารถด ารงชวตไดอยางมคณภาพตามความควรแกอตถภาพ 7.3 รวมมอสนบสนนก ากบ ตดตาม ดแลการจดกจกรรมตาง ๆ เพอการเรยนรกบโรงเรยนและชมชน 7.4 ใหความชวยเหลอนกเรยนในการปกครองเพอใหเกดการเรยนรและพฒนาไดเตมตามศกยภาพ 7.5 เปนแบบอยางทดในการด าเนนชวต 7.6 รบฟงความคดเหน ปญหา อปสรรค ใหโอกาสนกเรยนในการแสดงออกเปนอยางอสระ และอยางมวนย 7.7 ใหความรวมมอในการประชม สมมนา ท าความเขาใจ และรบทราบขอมล ขาวสาร ตามวนเวลา ทโรงเรยนก าหนด 7.8 รวมกลมสรางเครอขายผปกครอง ชมชน เพอรเรมสรางสรรคกจกรรม 7.9 ท าความรจก สรางความคนเคยกบผปกครองนกเรยนคนอน 7.10 รวมกนวางแผนหาแนวทางในการปองกน แกไขปญหา และพฒนานกเรยนซงกนและกน 7.11 ใหความรวมมอชวยเหลอผปกครองคนอน ๆ พรอมกบประสานงานกบครทปรกษา หรอคร- อาจารย อน ๆ ในโรงเรยน 7.12 รายงานการตดตอ ประสานงานการใหความชวยเหลอกบผแกครองนกเรยนใหโรงเรยนทราบโดยผานมากบนกเรยนในความปกครองของตน เพอสงมอบใหกบครทปรกษาและรายงานผลใหคณะกรรมการทราบ

ทมา : หลกสตรพฒนาครจตวทยาแนะแนว โมดล 3 การพฒนาระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน (2551)

สรป บาทบาทหนาทของผรบผดชอบหรอผเกยวของในระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนนน ผรบผดชอบแตละคนนนยอมมบทบาทและหนาทของตนเองแตกตางกนไป ตงแตการวางแผนการด าเนนงาน และปฏบตงานตามขนตอนตาง ๆ เพอเขามาชวยเหลอและดแลนกเรยน ในการแกไขปญห การจดท ากจกรรมตาง ๆ เพอใหบรรลตามวตถประสงคตามทวางไว

U T Q - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

15 | ห น า

ตอนท 2 การรจกและการคดกรองนกเรยน เรองท 2.1 เครองมอและแนวทางการด าเนนการในการรจกนกเรยนเปนรายบคคล ดวยความแตกตางของนกเรยนแตละคนทมพนฐานความเปนมาของชวตทไมเหมอนกน อนหลอหลอมใหเกดพฤตกรรมหลากหลายรปแบบ ทงดานบวกและดานลบ ดงนน การรขอมลทจ าเปนเกยวกบตวนกเรยนจงเปนสงส าคญทจะชวยใหครทปรกษามความเขาใจนกเรยนมากขน สามารถรวบรวมขอมลมาวเคราะหเพอคดกรองนกเรยน เปนประโยชนในการสงเสรม การปองกนและแกไขปญหานกเรยนไดอยางถกทาง ซงเปนขอมลเชงประจกษมใชการใชประสบการณเดมหรอการคาดเดาโดยเฉพาะในการแกไขปญหานกเรยน ซงจะปองกนขอผดพลาดหรอเกดจดออนนอยทสดในการด าเนนการชวยเหลอนกเรยน เครองมอในการรจกนกเรยน

ในการศกษารวบรวมขอมลมแนวทางหลากหลาย ขนอยกบความจ าเปนและความเหมาะสม มทงวธการปฏบตทครตองวางแผนการใชเวลาในการด าเนนกจกรรม เชน การเยยมบาน การสมภาษณนกเรยนหรอเพอน และการใชเครองมอในการรจกนกเรยน ซงเครองมอรจกนกเรยนมหลากหลาย ดงตวอยางตอไปน

U T Q - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

16 | ห น า

การใชเครองมอในการรจกนกเรยน นนเลอกใชเทาทจ าเปนและแหมาะสมกบนกเรยนแตละคน ซงเครองมอบางประเภท ครควรค านงถง ความร ความเขาใจอยางถองแทในการน าเครองมอไปใช ชวงระยะเวลาทเหมาะสม ตลอดจนการศกษาการตความจากรปภาพ สญลกษณ ค า ขอความ ทนกเรยนสอความ โดยอาจศกษาเพมเตมหรอทบทวนความรจากครแนะแนวหรอครทจบการศกษาดานจตวทยา

แนวทางการด าเนนการในการรจกนกเรยนเปนรายบคคล

U T Q - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

17 | ห น า

จากแนวทางดงกลาวขางตน เพอใหครไดเชอมโยงการท างานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนอยางเปนระบบ ขอใหครทบทวนบทบาทดงน 1. ศกษาและรวบรวมขอมลพนฐานของนกเรยนเปนรายบคคล โดยเลอกเครองมอหรอวธการทเหมาะสม 2. หาขอมลเพมเตม ในกรณทขอมลทไดมานนยงไมครบถวนหรอไมเพยงพอตอการวเคราะหโดยน าเครองมอทจ าเปนไปใชในการเกบขอมล และปรบปรงขอมลใหเปนปจจบน 3. น าขอมลทรวบรวมมา จดเกบอยางเปนระบบ 4. วเคราะหขอมลนกเรยนอยางรอบคอบ และรอบดาน เพอน าสการคดกรองและใหการชวยเหลอหรอพฒนาตามความตองการหรอจ าเปนของแตละคน

หลงจากศกษาเนอหาสาระเรองท 2.1 แลว โปรดปฏบตใบงานท 2.1

โดยสรปแนวทางในการด าเนนการในการรจกนกเรยนเปนรายบคคลนน ดวยความแตกตางของนกเรยนแตละคนทมพนฐานไมเหมอนกน ดงนนการรขอมลทจ า เปนเกยวกบนกเรยนจงเปนสงส าคญทชวยใหครมความเขาใจนกเรยนมากขน สามารถรวบรวมขอมลมาวเคราะหเพอคดกรองนกเรยน เปนประโยชนในการสงเสรม การปองกนและแกไขปญหานกเรยนไดอยางถกตอง

U T Q - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

18 | ห น า

ตอนท 2 การรจกและการคดกรองนกเรยน เรองท 2.2 ความส าคญของการคดกรอง

การคดกรองนกเรยนเปนการพจารณาขอมลเกยวกบนกเรยนเพอการจดกลม นกเรยนซงเปนประโยชนอยางยงในการหาวธการทเหมาะสมในการดแลชวยเหลอนกเรยนใหตรงกบสภาพปญหาและความตองการจ าเปนดวยความรวดเรวและถกตองแมนย า

การจดกลมนกเรยนตามผลการคดกรอง

ระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน สามารถจดกลมนกเรยนตามผลการคดกรองเปน 2 , 3 หรอ 4 กลมกได ตามขอบขายและเกณฑการคดกรองทโรงเรยนก าหนดเชน ในกรณทแบงนกเรยน เปน 4 กลม อาจนยามกลมไดดงน

1. กลมปกต คอ นกเรยนทไดรบการวเคราะหขอมลตาง ๆ ตามเกณฑการคดกรองของโรงเรยนอยในเกณฑของกลมปกต ซงควรไดรบการสรางเสรมภมคมกนและการสงเสรมพฒนา 2. กลมเสยง คอ นกเรยนทอยในเกณฑของกลมเสยงตามเกณฑการคดกรองของโรงเรยน ซงโรงเรยนตองใหการปองกนและแกไขตามกรณ 3. กลมมปญหา คอ นกเรยนทจดอยในเกณฑของกลมมปญหาตามเกณฑการคดกรองของโรงเรยน ซงโรงเรยนตองชวยเหลอและแกปญหาโดยเรงดวน 4. กลมพเศษ คอ นกเรยนทมความสามารถพเศษ มความเปนอจฉรยะแสดงออกซงความสามารถอนโดนเดนดานใดดานหนงหรอหลายดานอยางเปนทประจกษเมอเทยบกบผมอายในระดบเดยวกนภายใตสภาพแวดลอมเดยวกน ซงโรงเรยนตองใหการสงเสรมใหนกเรยนไดพฒนาศกยภาพความสามารถพเศษนนจนถงขนสงสด

สรป

การคดกรองนกเรยนนนเปนประโยชนอยางยงในการหาวธทเหมาะสมในการชวยเหลอนกเรยนใหตรงกบสภาพปญหาและความตองการ ดวยความรวดเรวและถกตองแมนย า ระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนอาจจดกลมนกเรยนตามผลการคดกรองออกเปน 4 กลม คอ กลมปกต กลมเสยง กลมมปญหา และกลมพเศษ

U T Q - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

19 | ห น า

ตอนท 2 การรจกและการคดกรองนกเรยน เรองท 2.3 แนวทางการวเคราะหขอมลเพอการคดกรองนกเรยนและอยางเกณฑบนทกการคดกรอง การวเคราะหขอมลเพอการคดกรองนกเรยนนน ใหอยในดลยพนจของครทปรกษา ครประจ าชนผทเกยวของ และยดหลกเกณฑการคดกรองนกเรยนของโรงเรยนเปนหลกดวย ดงนนโรงเรยนจงควรมการประชมคร เพอการพจารณาเกณฑการจดกลมนกเรยนรวมกน เพอใหมมาตรฐานหรอแนวทางการคดกรองนกเรยนทเหมอนกน เปนทยอมรบของครในโรงเรยน รวมทงใหมการก าหนดเกณฑวาความรนแรงหรอความดของพฤตกรรมมเทาใด จงจะจดอยในกลมเสยงหรอกลมทมปญหา

ขอมลนกเรยน ประเดนการพจารณา แหลงขอมล

1. ดานความสามารถ 1) ผลการเรยนทไดและ - ระเบยบสะสม (ป.01/ ป. พ8) 1.1 ดานการเรยน ความเปลยนแปลงของผลการเรยน - วธการอน ๆ เชน 2) ความเอาใจใส ความพรอมในการเรยน สงเกตพฤตกรรมนกเรยนขอมลจากคร

3) ความสามารถในการเรยน ทเกยวของกบนกเรยน เปนตน 4) ความสม าเสมอในการมาโรงเรยน เวลาทมาโรงเรยน การเขาชนเรยน

2. ดานความ 1) การแสดงออกถงความ - ระเบยบสะสม (ป.01/ ป. พ8) สามารถอน ๆ สามารถพเศษทม - วธการอนๆ เชน การไดขอมลจาก 2) ความถนด ความสนใจ เพอนนกเรยน แฟมสะสมผลงาน

และผลงานในอดตทผานมา พฤตกรรมทแสดงออกของนกเรยน 3) บทบาทหนาทพเศษใน เปนตน

โรงเรยน 4) การเขารวมกจกรรมตาง ๆ

2. ดานสขภาพ 2.1 ดานรางกาย 1) ความปกต ความพการ -ระเบยบสะสม (ป.01/ ป. พ8) หรอความบกพรองทางรางกาย -วธการอน ๆ เชน การสงเกต เชน การมองเหน การไดยนเปนตน การตรวจสอบถามจากคร 2) โรคประจ าตว พยาบาลจากแบบบนทก 3) ความสมพนธระหวางน าหนก การตรวจสขภาพดวยตวเอง เปนตน กบสวนสง 4) ความสะอาดของรางกาย

U T Q - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

20 | ห น า

โดยสรปแนวทางการวเคราะหขอมลเพอการคดกรองนกเรยนและอยางเกณฑบนทกการคดกรองนน เปนดลพนจของครทปรกษา ครประจ าชนทเกยวของ และยดหลกเกณฑการคดกรองนกเรยนของโรงเรยนเปนหลกดวย ดงนนโรงเรยนจงควรมการประชมครเพอพจารณาเกณฑการจดกลมนกเรยนรวมกน เพอใหมมาตรฐานและแนวทางการคดกรองนกเรยนทเหมอนกน รวมทงใหมการก าหนดเกณฑวาพฤตกรรมของนกเรยนนน จดอยในกลมใด

ขอมลนกเรยน ประเดนพจารณา แหลงขอมล 2.2 ดานจตใจ สภาพอารมณทมตอการ - ระเบยบสะสม (ป.01/ ป. พ8)

ด าเนนชวตประจ าวน เชน - แบบประเมนพฤตกรรม ความวตกกงวลหรอซมเศรา - แบบสงเกต

3. ดานพฤตกรรม 1) ความประพฤต เชน - แบบประเมนพฤตกรรมนกเรยน การลกขโมย กาวราว - การสงเกตพฤตกรรม 2) พฤตกรรมตาง ๆ ทมผล - การไดขอมลจากเพอนนกเรยน กระทบตอการเรยน หรอการตอบแบบสอบถาม

ความสามารถพเศษและ การปรบตวของนกเรยน เชน พฤตกรรมทอยไมนงสมาธสน 3) การแสดงพฤตกรรมตอเพอน คร และผปกครอง การใชสารเสพตด การท ารายตนเอง พฤตกรรม ทางเพศทไมเหมาะสม เปนตน

4. ดานครอบครว 4.1 ดานเศรษฐกจ 1) ผหารายไดใหครอบครว - ระเบยบสะสม (ป.01/ ป. พ8) 2) ฐานะเศรษฐกจของครอบครว - การไดขอมลจากเพอนนกเรยน ภาระหนสน - การไดขอมลจากนกเรยนโดยตรง 3) ความเพยงพอของรายรบ

กบรายจายในแตละวน

4.2 ดานการคมครอง 1) ความสามารถในการคม - ระเบยบสะสม (ป.01/ ป. พ8) ครองดแลนกเรยนไดอยางปลอดภย - การสงเกตพฤตกรรมนกเรยน และเหมาะสมของผปกครอง - การสอบถามนกเรยนโดยตรง 2) ความเหมาะสมของสภาพทอยอาศย หรอจากเพอน

U T Q - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

21 | ห น า

ขอมลนกเรยน ประเดนพจารณา แหลงขอมล

4.3 ดานการเลยงด 1) ความสมพนธของคนใน - การเยยมบาน ครอบครว เชน ครอบครว - การสงเกตพฤตกรรม อบอน หรอทะเลาะเบาะแวง - การสอบถามจาก การใชความรนแรงในการตดสน นกเรยนโดยตรงหรอ แกไขปญหาซงมผลกระทบตอ จากเพอน พฤตกรรมของนกเรยน เชน ซมเหมอลอย ไมอยากกลบ บาน เปนตน 2) สมาชกในครอบครวใช สารเสพตด สรา หรอเลน การพนน รวมถงการเจบ ปวยเรอรง 3) แบบอยางของครอบครว 5. ดานสงคม 1) ครอบครวแยกตวจากสงคม - การเยยมบาน แวดลอมหรอถกกดกนจากสง - การสอบถามจากแหลง แวดลอม ขอมลตาง ๆ เชน 2) ความสมพนธของ เพอน นกเรยน

ครอบครวตอชมชน

U T Q - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

22 | ห น า

ตวอยาง เกณฑการคดกรองนกเรยน

การคดกรองนกเรยนเพอจดเปนกลมปกต กลมเสยง และกลมมปญหานน ครประจ าชนสามารถวเคราะหขอมลจากระเบยบสะสมและอนๆ ทจดท าเพมเตม แตทงนโรงเรยนแตละแหงจ าเปนตองประชมครเพอพจารณาการคดกรองนกเรยน เพอใหครประจ าชนมหลกในการคดกรองนกเรยน ตรงกนทงโรงเรยน ดงน

ขอมลนกเรยน กลมปกต กลมเสยง กลมมปญหา

1. ดานความสามารถ

1.1 ดานการเรยน

- ผลการเรยนเฉลย 2.00 ขนไป - ไมม 0 ในทกวชา - ขาดเรยนในวชาตาง ๆ ไมเกน 3 ครงใน 1 วชา - มาโรงเรยนสายไมเกน 10 ครง ใน 1 ภาคเรยน - ถานกเรยนมความสามารถพเศษ จะเนนจดแขงของนกเรยนในทกกลม

- ผลการเรยนตงแต 1.5 ถง 2.00 - ขาดเรยนในวชาตาง ๆ 3-5 ครงตอ 1วชา - มาโรงเรยนสายมากกวา 10 ครง แตไมเกน 15 ครง ใน 1 ภาคเรยน

- ผลการเรยนต ากวา 1.5 - ขาดเรยนในวชาตาง ๆ มากกวา 5 ครง - มาโรงเรยนสายเกน 15 ครงใน 1 ภาคเรยน

ขอมลนกเรยน กลมปกต กลมเสยง กลมมปญหา

2. ดานสขภาพ 2.1 ดานรางกาย

- อาย น าหนก และสวนสง สมพนธกน - รางกายแขงแรง - ไมมโรคประจ าตว

- น าหนกผดปกต และไมสมพนธกบสวนสง หรออาย - มโรคประจ าตวหรอเจบปวยบอย ๆ - มความพการทางกายหรอบกพรองดานการไดยน การฟง การมองเหน หรออน ๆ

- ปวยเปนโรคหรอความพการทางกายมความบกพรองทางการไดยน การมองเหน และความเจบปวย หรอบกพรองดงกลาวมผลกระทบตอความสามารถดานการเรยนในระดบมปญหา

3. ดานพฤตกรรม มการแสดงพฤตกรรมเหมาะสมกบวยและพฒนาการ

มพฤตกรรมแสดงออกดงน

1. ความเฉอยชา 2. ชอบเกบตว 3. การลกขโมย

มพฤตกรรมทแสดงออกดงน 1. ความกาวราว 2. การหนโรงเรยน

U T Q - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

23 | ห น า

ขอมลนกเรยน กลมปกต กลมเสยง กลมมปญหา

4. การโกหก ฯลฯ ซงเปนพฤตกรรมทแสดงออกเปนครงคราว

3. ชอบรงแกคนอน / สตว4. การใชสารเสพตด ฯลฯ ซงเปนพฤตกรรมทแสดงออกเปนประจ า

4. ดานอน ๆ 4.1 ดานยาเสพตด

ไมใชสารเสพตดทกชนด

มการทดลองดมเบยร สรา หรอสบบหรโดยตนเองหรอเพอนชกชวน

ใชสารเสพตด สารเสพตด ดมเบยร สรา หรอสบบหรเปนครงคราวและมแนวโนมวาจะเพมมากขนและเปนผชกชวนใหผอนปฏบตตาม

4.2 ดานเพศ - คบเพอนตางเพศตามวยและวฒภาวะ

- ตดตอเพอนตางวยในแนวชสาว - จบคชดเจนและแยกอยกนสองตอสองบอย ๆ - มพฤตกรรมเบยงเบนทางเพศ จนมผลกระทบตอการเรยน

ตดตอเพอนตางเพศในแนวชสาว หรอถงขนมความสมพนธทางเพศ

5. ดานสงคม มทกษะชวตทด สามารถปรบตวรวมกบผอน มความรบผดชอบตอตนเอง ผอน และสงคม มระเบยบวนย ปฏบตตามกฎเกณฑและเคารพสทธของผอน ไดด

สามารถปรบตวไดในบางเรองบางกรณ และมกปฏบตตนขดแยงกบกฎเกณฑตาง ๆ ของโรงเรยน หองเรยนเมอไดรบการตกเตอนกเลกพฤตกรรมนนได

สามารถปรบตวไดในบางกรณ แตมขอขดแยงสม าเสมอ กอปญหาใหแกไข อยเสมอ เมอไดรบการตกเตอนกไมหยดพฤตกรรมตอตาน

สรป

แนวทางการวเคราะหขอมลเพอการคดกรองนกเรยนและอยางเกณฑบนทกการคดกรองนน เปนดลพนจของครทปรกษา ครประจ าชนทเกยวของ และยดหลกเกณฑการคดกรองนกเรยนของโรงเรยนเปนหลกดวย ดงนนโรงเรยนจงควรมการประชมครเพอพจารณาเกณฑการจดกลมนกเรยนรวมกน เพอใหมมาตรฐานและแนวทางการคดกรองนกเรยนทเหมอนกน รวมทงใหมการก าหนดเกณฑวาพฤตกรรมของนกเรยนนน จดอยในกลมใด

U T Q - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

24 | ห น า

ตอนท 3 การสงเสรมพฒนานกเรยน เรองท 3.1 แนวทางการสงเสรมพฒนาผเรยน การสงเสรมพฒนานกเรยนเปนการสนบสนนใหนกเรยนทกคนในกลมคดกรอง ไมวาจะเปนนกเรยนกลมปกตหรอกลมเสยง มปญหา กลมความสามารถพเศษ ใหมคณภาพมากขน ไดพฒนาเตมศกยภาพ มความภาคภมใจในตนเองในดานตาง ๆ ทจะชวยปองกนมใหนกเรยนทอยในกลมปกตและกลมพเศษกลายเปนนกเรยนกลมเสยง/มปญหา และเปนการชวยใหนกเรยนกลมเสยง/มปญหา กลบมาเปนนกเรยนกลมปกต และมคณภาพตามมาตรฐานทโรงเรยนหรอชมชนคาดหวงตอไป วธการสงเสรมพฒนาผเรยน การสงเสรมพฒนานกเรยนมหลายวธทโรงเรยนสามารถพจารณาด าเนนการได แตมกจกรรมหลกส าคญทโรงเรยนตองด าเนนการ คอ

1) การจดกจกรรมโฮมรม (Homeroom) หรอกจกรรมหบเหยา 2) การจดประชมผปกครองชนเรยน (Classroom Metting) 3) การจดกจกรรมเสรมสรางทกษะการด ารงชวต กจกรรมพฒนาผเรยน 4) การพฒนาความสามารถพเศษ ถอเปนการสงเสรมพฒนาทค านงถงความสามารถ

พเศษของเดกเปนรายบคคลในระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน ซงครทปรกษาหรอครประจ าชนทใกลชดเดกจะมขอมลจากการคดกรองและขอมลเชงประจกษ

ในทน จะขอยกตวอยางการจดกจกรรมโฮมรม (Homeroom) หรอกจกรรมหบเหยา และ การจดประชมผปกครองชนเรยน (Classroom Metting) การจดกจกรรมโฮมรม การจดกจกรรมโฮมรม ครทปรกษาเปนผจดกจกรรมโฮมรม ดงน 1. รวมกนก าหนดหวขอการจดกจกรรมโฮมรมแตละระดบชนใหสอดคลองกบนโยบายโรงเรยน ความตองการของผปกครอง นกเรยน และสถานการณปจจบน 2. ก าหนดวตถประสงคการจดกจกรรมเพอใหคร-นกเรยนคนเคยกน สรางทกษะการด ารงชวต พฒนาศกยภาพ และการปองกน/แกไขปญหาของนกเรยน 3.ก าหนดแผนการจดกจกรรมโฮมรมโดยเนนกระบวนการทหลากหลาย เชน กลมสมพนธเรยนรแบบมสวนรวมสถานการจ าลอง กรณศกษา เปนตน 4. ด าเนนการจดกจกรรมโฮมรมดวยบรรยากาศทอบอน นกเรยนมสวนรวม มการเสรมแรงและปรบพฤตกรรมของนกเรยน 5. บนทกผลการจดกจกรรมโฮมรปดานพฤตกรรมนกเรยน สมพนธภาพของกลม และผลงานนกเรยนเปนรายครง

U T Q - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

25 | ห น า

6. ประเมนผลการจดกจกรรมโฮมรมในดานคณลกษณะผเรยนและความพงพอใจตอการจดกจกรรมโฮมรม เมอสนภาคเรยน หรอปการศกษา 7. หากคณลกษณะใดของผเรยนยงไมบรรลวตถประสงคใหมการจดกจกรรมเสรมและประเมนใหม 8. สรปรายงานผลการจดกจกรรมโฮมรมตอผเกยวของ เพอการพฒนาการจดกจกรรมโฮมรมในภาคปการศกษาตอไป การจดประชมผปกครองชนเรยน บทบาทของครทปรกษาในการจดการประชมผปกครองชนเรยน มดงน 1. เตรยมการประชม โดยการจดเตรยมขอมลนกเรยน ส าหรบแจงผปกครอง วางแผนการจดกจกรรม จดเตรยมสถานท วสดอปกรณ เอกสาร สถานท และจดหมายเชญประชม 2. ก าหนดวตถประสงคการจดประชมผปกครองเนนการสรางสมพนธภาพระหวางครกบผปกครอง สรางความรวมมอระหวางบานและโรงเรยน และการสรางเครอขายผปกครอง 3. ก าหนดขนตอนการจดประชมผปกครองชนเรยน เรมตนดวยการสรางความคนเคย แจงจดประสงคการประชมและด าเนนการจดกจกรรมการประชมแบบมสวนรวม 4. ด าเนนการจดการประชมผปกครองชนเรยนดวยบรรยากาศทอบอน เปนกนเอง ผปกครองมสวนรวม พดคยถงพฤตกรรมของนกเรยนในดานดในภาพรวม ปรกษาปญหาเฉพาะของผเรยนเปนรายบคคล และรวมกนสรางเครอขายผปกครอง 5. บนทกผลการประชมผปกครองชนเรยน ดานความรวมมอในการจดกจกรรม ขอสรปการเสนอแนะ ความคดเหนในการรวมพฒนาปองกนและแกปญหานกเรยน การใหการสนบสนนการจดการศกษาของโรงเรยนและขอเสนอแนะอนๆ 6. ประเมนผลการจดประชมผปกครองชนเรยนในดานความพงพอใจตอการจดกจกรรมการประชมและขอเสนอแนะการจดประชมครงตอไป หากมความพงพอใจนอย ใหมการน าผลการเสนอแนะไปปรบปรงการจดประชมในครงตอไป 7. สรปรายงานผลการจดประชมผปกครองชนเรยนตอผ เกยวของ เพอการพฒนาการจดประชมผปกครองชนเรยนภาคปการศกษาตอไป

U T Q - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

26 | ห น า

หลงจากศกษาเนอหาสาระเรองท 4.1 แลว โปรดปฏบตใบงานท 4.1

สรป

การสงเสรมและพฒนาผเรยน เปนการสนบสนนใหนกเรยนทกคนในกลมคดกรอง มคณภาพมากขน ไดพฒนาเตมศกยภาพ มความภาคภมใจในตนเองดานตาง ๆ และเปนการชวยใหนกเรยนกลมเสยง/มปญหากลบมาเปนนกเรยนกลมปกตและมคณภาพตามมาตรฐานทโรงเรยนคาดหวงตอไป กจกรรมหลกส าคญทโรงเรยนตองด าเนนการคอ 1) การจดกจกรรมโฮมรม (Homeroom) 2) การจดประชมผปกครองชนเรยน (Classroom Meeting) 3) การจดกจกรรมเสรมสรางทกษะการด ารงชวต กจกรรมพฒนาผเรยน 4) การพฒนาความสามารถพเศษ

U T Q - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

27 | ห น า

ตอนท 3 การสงเสรมพฒนานกเรยน เรองท 3.2 แนวทางการจดกจกรรมโฮมรม กจกรรมโฮมรม เปนกจกรรมสงเสรมนกเรยนตามระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน โดยมวตถประสงคเพอเสรมสรางทกษะการด ารงชวตใหแกนกเรยน เปนรายบคคล หรอเปนกลม เพอใหสามารถด ารงชวตในสงคมปจจบนและอนาคตไดอยางเปนสข มคณคา และประสบผลส าเรจตามศกยภาพ รวมทงมคณลกษณะอนพงประสงคของเยาวชนไทยในยคปฏรปการศกษา ตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 ซงท าใหครทปรกษามโอกาสคนเคยและรจกนกเรยนในความดแลมากขน ซงจะเอออ านวยใหการดแลชวยเหลอนกเรยนด าเนนไปอยางมประสทธภาพ มบรรยากาศเสมอนบานทมครทปรกษาและนกเรยนเปนสมาชกในครอบครวเดยวกน และมการท ากจกรรมทเปนประโยชนรวมกน ขนตอนในการจดกจกรรมโฮมรม การจดกจกรรมโฮมรม มขนตอนในการจดกจกรรมดงน

การจด

U T Q - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

28 | ห น า

กจกรรมโฮมรม เนนนกเรยนเปนศนยกลาง (Child Centered) และกระบวนการเรยนรแบบมสวนรวม (Participatory Learning) ใหนกเรยนรวมกนอภปรายและฝกทกษะตาง ๆ มากกวาการบรรยาย การออกค าสง หรอขใหกลว โดยจดใหครอบคลมสาระใน 5 ดาน คอ

1) ดานการเรยนและอาชพ 2) ดานการปรบตว 3) ดานเพศและการเปลยนแปลงดานรางกายทมผลกระทบตอจตใจ 4) ดานยาเสพตด 5) ดานคณธรรม จรยธรรม กจกรรมโฮมรม โดยทวไปแบงออกเปน 2 ประเภท คอ 1) กจกรรมโฮมรมระยะสน ใชเวลา 15 - 20 นาท 2) กจกรรมโฮมรมระยะยาว ใชเวลา 50 – 60 นาท ทงน การใชโฮมรปสนหรอโฮมรมยาวขนกบปญหา ความตองการ นโยบาย วตถประสงค

และความพรอมของโรงเรยน

ไดอะไรจากกจกรรมโฮมรม

นกเรยน คร

1.รจกตนเองมากขน 2.คนหา/คนพบศกยภาพในตนเอง 3.รกและเหนคณคาในตนเอง 4.มภมคมกนทางจตใจทเขมแขง 5.รเทาทนและปรบตวได 6.ฝกทกษะทจ าเปนในการด ารงชวต ฯลฯ

1.รจกนกเรยนมากขน 2.มโอกาสไดพบปะพดคย สมภาษณ หรอใหค าปรกษานกเรยน 3.ทราบความตองการและปญหาของนกเรยน 4.จดกจกรรมปองกนแกไขและพฒนานกเรยนโดยการใชกระบวนการกลม 5.มทกษะในการใหค าปรกษา ฯลฯ

U T Q - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

29 | ห น า

ตวอยางการจดกจกรรมโฮมรม

ตอนท 3 การสงเสรมพฒนานกเรยน

สรป

แนวทางการจดกจกรรมโฮมรม เปนกจกรรมสงเสรมนกเร ยนตามระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน โดยมวตถประสงคเพอเสรมสรางทกษะการด ารงชวตใหนกเรยน เปนรายบคคล หรอรายกลม เพอใหสามารถด ารงชวตในสงคมปจจบนและอนาคตไดอยางเปนสข มคณคา และประสบผลส าเรจตามศกยภาพ การจดกจกรรมโฮมรม เนนผเรยนเปนศนยกลาง และกระบวนการเรยนรแบบมสวนรวม มากกวาการบรรยาย หรอออกค าสง

U T Q - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

30 | ห น า

ตอนท 3 การสงเสรมพฒนานกเรยน เรองท 3.3 แนวทางการจดกจกรรมประชมผปกครองชนเรยน (CLASSROOM MEETING) การจดประชมผปกครองชนเรยน เปนกระบวนการแลกเปลยนความคดและสรางสมพนธภาพทดของครทปรกษาและผปกครอง เปนการสรางเจตคตทดใหกบผปกครองในการใหความรวมมอกบโรงเรยนเพอการดแลชวยเหลอนกเรยนโดยครทปรกษามบทบาทส าคญในการด าเนนกจกรรมและเอออ านวยใหผปกครองไดพดคย แลกเปลยนความคด ความรสก และประสบการณในการเลยงดบตรหลาน ซงจะชวยใหผปกครองเหนพฤตกรรมของบตรหลานทงในดานบวกและดานลบสอดคลองกบความเปนจรงมากขน และยงท าใหเกดสมพนธภาพทดระหวางผปกครองดวยกน เกดเปนเครอขายผปกครองและชมชนทเขมแขง รจกการดแลชวยเหลอตนเองและชวยใหบตรหลานพนภยอนตราย การจดกจกรรมประชมผปกครองชนเรยน การจดประชมผปกครองชนเรยน ควรจดภาคเรยนละอยางนอย 1 ครง โดยใชเวลาประมาณครงละ 1 – 3 ชวโมง วตถประสงค

1) ผ ปกครองตระหนกถ งบทบาทหน าท ในการดแล เอาใจใส บ ตรหลานและเปนท พงของบตรหลาน

2) ผปกครองมความร ความเขาใจในเทคนควธการเลยงดบตรหลานในสงคมยคใหม 3) ผปกครองม เจตคตทดตอบตรหลาน มองในสวนทดของบตรหลาน ส าหรบสวนท

บกพรองกยนดรวมมอปรบปรงแกไข 4) ผปกครองมทกษะในการสอสารกบบตรหลาน รจกรบฟงบตรหลานเพอสมพนธภาพอนอบอน

ของครอบครว 5) ผปกครองยนดรวมมอกบโรงเรยนในการวางแนวทางอนาคตของบตรหลาน 6) ผปกครองรวมมอรวมใจกนสรางเครอขายผปกครองทเขมแขงเพอการดแลชวยเหลอนกเรยน

รวมกนระหวางผปกครองดวยกน และระหวางบานกบโรงเรยน แนวทางด าเนนการ 1. เตรยมการ ครทปรกษาควรมการเตรยมการตาง ๆ ดงน เพอใหเกดความพรอมกอนการจดประชมผปกครองชนเรยน 1) ก าหนดวตถประสงคการจดประชมแตละครง 2) ก าหนดรายละเอยดของกจกรรมทจะด าเนนการในระหวางประชม 3) จดเตรยมอปกรณ สอ และเอกสารทใช 4) จดเตรยมความพรอมของสถานท

U T Q - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

31 | ห น า

2. การจดกจกรรม การจดกจกรรมประชมผปกครองชนเรยนแตละครง มกจกรรมทเปนกระบวนการ โดยครทปรกษาเปนผรบผดชอบดงน คอ 1) สรางความคนเคยระหวางครทปรกษากบผปกครอง และระหวางผปกครองดวยกนเอง 2) บอกวตถประสงคของการจดประชมผปกครอง 3) พดถงภาพรวมของนกเรยนในดานด ความประทบใจทงดานการเรยน ความประพฤต ความมน าใจ และอน ๆ 4) ด าเนนกจกรรมทโรงเรยนหรอครทปรกษาก าหนด เพอสงเสรม ปองกนและแกไขปญหานกเรยน โดยใชหลกการเรยนรแบบมสวนรวม ใหผปกครองไดแลกเปลยนเรยนรดวยกน 5) หากผปกครองมความพรอมในการน ากจกรรม กใหผปกครองเปนผด าเนนการ โดยครเปนผอ านวยการความสะดวกเออใหการประชมเปนไปตามวตถประสงคทก าหนดไว 6) ประเมนผลการจดกจกรรมสรปและบนทกหลกฐานการประชม ขอเสนอแนะในการจดประชมผปกครองชนเรยน ในการจดประชมผปกครองชนเรยนมขอเสนอแนะใน 2 สวน ดงน 1, ขอเสนอแนะทวไป

1. นยมจดในวนประชมผปกครองของโรงเรยน ภายหลงจากทผปกครองไดพบผบรหารโรงเรยนในหองประชมใหญแลว

2. จดแสดงผลงานนกเรยนแตละระดบชนใหผปกครองชมในหองประชมใหญ 3. จดนทรรศการแสดงผลงานนกเรยนในสถานททผปกครองลงทะเบยน 4. จดกจกรรมบรการผปกครองฟร เชน การวดสมรรถภาพทางกาย การตรวจวดสายตา -

ตรวจสขภาพ การตรวจสอบความเครยด

2. ขอเสนอแนะในการสอสาร ครทปรกษาควรใชภาษาและทาทางทเออตอความส าเรจในการจดประชม ใชภาษาเชงบวก สรางสรรค ดวยบรรยากาศทเปนกลยาณมตร สอสารใหผปกครองเขาใจบทบาทหนาทของครทปรกษาการดและ เอาใจใสนกเรยนดวย

ความรกและหวงใย สอสารใหผปกครองรวมมอในการดแลบตรหลาน ดวยการเปนทปรกษาของบตรหลานไดทก

เรอง และแมวาบตรหลานจะท าผดกควรใหอภย ใหโอกาส โดยใชความออนโยนในการแกไขปญหา

มทาทางใหเกยรต เปนมตร และจรงใจกบผปกครอง โดยระมดระวงค าพดทท าใหผปกครองรสกอบอาย บกพรอง ถกประจาน หรอรสกตอตานคร ไมวาจะโดยตรงทางตรงหรอทางออม

** ครทปรกษาอาจพบปะผปกครองเปนกลมยอย ๆ ไดอกในชวงเวลาอน ๆ โดยการนดหมายตามความจ าเปน **

U T Q - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

32 | ห น า

U T Q - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

33 | ห น า

สรป การจดประชมผปกครองชนเรยนนน เปนกระบวนการแลกเปลยนความคดและสรางสมพนธภาพทดของครทปรกษาและผปกครอง เปนการสรางเจตคตทดใหกบผปกครองในการใหความรวมมอกบโรงเรยนเพอการดแลชวยเหลอนกเรยนโดยครทปรกษามบทบาทส าคญในการด าเนนกจกรรมและเอออ านวยใหผปกครองไดพดคย แลกเปลยนความคด ความรสก และประสบการณในการเลยงดบตรหลาน ซงจะชวยใหผปกครองเหนพฤตกรรมของบตรหลานทงในดานบวกและดานลบสอดคลองกบความเปนจรงมากขน และยงท าใหเกดสมพนธภาพทดระหวางผปกครองดวยกน เกดเปนเครอขายผปกครองและชมชนทเขมแขง รจกการดแลชวยเหลอตนเองและชวยใหบตรหลานพนภยอนตราย

U T Q - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

34 | ห น า

ตอนท 3 การสงเสรมพฒนานกเรยน เรองท 3.4 แนวทางการเสรมสรางทกษะการด ารงชวต การเสรมสรางทกษะการด ารงชวต ตองสอดคลองกบทกษะทง 4 ดาน 1) ดานการจดการดแลชวยเหลอตนเอง 2) ดานการเรยนร 3) ดานสงคม และ 4) การจดการสรางงานอาชพ มรายละเอยดดงน

U T Q - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

35 | ห น า

U T Q - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

36 | ห น า

สรป

แนวทางการเสรมสรางทกษะการด ารงชวต โดยพจารณาทกษะทตองการ 4 ดาน คอ ดานการจดการดแลชวยเหลอตนเอง, ดานการเรยนร, ดานสงคม และการจดการสรางงานอาชพ และน ามาวเคราะหความตองการและทกษะ ก าหนดแนวทางการแสรมสรางพฒนาโดยการจดบรการ จดกจกรรม จดสงแวดลอม ขนตอนการด าเนนการ และประเมนผลพฒนาการ และรายผลการเสรมสรางและพฒนาทกษะในการด ารงชวต

U T Q - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

37 | ห น า

ตอนท 3 การสงเสรมพฒนานกเรยน เรองท 3.5 แนวทางการพฒนาพหปญญา พหปญญา เปนความสามารถทางปญญาของมนษยทแสดงออกมาในลกษณะท เปนความสามารถการคดแกปญหาและสรางสรรคผลงาน หรอองความรใหมๆ ทมประสทธภาพ มคณคาตอตนเองและเปนทยอมรบของสงคม จงจ าเปนอยางยงทจะตองมการพฒนาพหปญญา เพอคนหาศกยภาพของนกเรยนในดาน ๆ และเพอใหครสามารถจดการเรยนร เพอสงเสรมพฒนาปญญาทกดานของนกเรยน แนวคดพนฐานของทฤษฎพหปญญา (Multiple Intelligences Development) การคนหาและพฒนาพหปญญา สตปญญาของมนษยไมไดมขอบเขตจ ากดอยเพยงแตเชาวปญญา (IQ) แตมดวยกน 8 ดาน คอ 1) ดานดนตร 2) ดานรางกายและการเคลอนไหว 3) ดานตรรกะคณตศาสตร 4) ดานภาษา 5) ดานมต 6) ดานมนษยสมพนธ 7) ดานการเขาใจตนเอง 8) ดานธรรมชาตแวดลอม บคคลแตละคนมปญญาครบทง 8 ดาน แตจะมมากนอยไมเทากนและคนสวนใหญจะมปญหาในระดบสงเพยงหนงหรอสองดาน สวนดานอนอาจไมสงนก เราจะทราบชนสงสดของปญญาแตละดานจากผลงานของบคคลนน และความงอกงามของปญญาแตละดานมชวง พฒนาทแตกตางกน ปญญาดานตาง ๆ ท างานสมพนธรวมกนและมลกษณะทซบซอน และบคคลทกคนสามารถพฒนาความฉลาดแตละดานใหสงขนได วตถประสงคของการประเมนพหปญญา

1. เพอคนหาศกยภาพของนกเรยน 2. เพอใหครสามารถจดการเรยนร เพอสงเสรมพฒนาปญญาทกดานของนกเรยน

แนวทางการคนหาศกยภาพดานสตปญญาของนกเรยน

1. สงเกตและบนทกพฤตกรรมทนกเรยนชอบท าหรอพฤตกรรมทเดน ๆ ของเขา 2. พจารณาผลงานของนกเรยน 3. สมภาษณพดคยกบนกเรยนถงความชอบและความถนด 4. จดกจกรรมอยางหลากหลายเพอใหนกเรยนไดแสดงออกและคนหาความสามารถของ

ตนเอง 5. สนทนากบครผสอนคนอน ๆ และผปกครองเพอจะไดขอมลของนกเรยนทชดเจนขน 6. พจารณาผลการเรยนของนกเรยนในกลมสาระหรอรายวชาตาง ๆ 7. ใชแบบประเมนเพอคนหาพหปญญาของนกเรยน

U T Q - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

38 | ห น า

การพฒนาการเรยนรตามศกยภาพ (พหปญญา) การพฒนาผเรยนดวยทฤษฎพหปญญาเปนวธทางทจะสงเสรมใหผเรยนสามารถเรยนรไดอยางมประสทธภาพเกดประสทธผล ซงสามรถพฒนาการเรยนรตามศกยภาพ (พหปญญา) ได ดงแผนภาพตอไปน

แนวทางการน าผลการประเมนพหปญญาไปใชในการสงเสรมศกยภาพดานตางๆ ของนกเรยน

U T Q - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

39 | ห น า

สรป

แนวทางการพฒนาพหปญญา เพอคนหาศกยภาพของนกเรยนในดาน ๆ และเพอใหครสามารถจดการเรยนร เพอสงเสรมพฒนาปญญาทกดานของนกเรยน โดยการสงเกตและบนทกพฤตกรรมทนกเรยนชอบ พจารณาจากผลงาน การพดคย การจดกจกรรมทหลากหลาย การสนทนากบครผสอนทานอน ๆ และผปกครองเพอจะไดขอมลของนกเรยนทชดเจนยงขน และพจารณาจากผลการเรยนของนกเรยนในกลมสาระหรอรายวชาตาง ๆ แลวใชแบบประเมนเพอคนหาพหปญญาของนกเรยน

U T Q - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

40 | ห น า

ตอนท 4 การปองกน แกไข ชวยเหลอ และการใหค าปรกษา เรองท 4.1 ความส าคญของการปองกน แกไข ชวยเหลอ และการใหค าปรกษา ความส าคญของการปองกนแกไขและชวยเหลอ ในการดแลชวยเหลอนกเรยน ครควรใหความเอาใจใสกบนกเรยนทกคนอยางเทาเทยมกน แตส าหรบนกเรยนกลมเสยง/มปญหานน จ าเปนอยางมากทตองใหความดแลเอาใจใสอยางใกลชดและหาวธการชวยเหลอทงปองกน และการแกไขปญหา โดยไมปลอยปะละเลยนกเรยนจนกลายเปนปญหาของสงคม การสรางภมคมกนและไขปญหาของนกเรยน จงเปนภาระงานทยงใหญและมคณคาอยางมากในการพฒนาใหนกเรยนเตบโต เปนบคคลทมคณภาพของสงคมตอไป การปองกนและการแกไขปญหาใหกบนกเรยนมหลายเทคนควธการ แตสงทครทปรกษาจ าเปนตองด าเนนการอยางนอย 2 ประการ คอ 1. การใหค าปรกษาเบองตน 2. การจดกจกรรมเพอปองกนและแกไขปญหา

การใหค าปรกษา

การใหค าปรกษา เปนกระบวนการชวยเหลอผเรยนใหสามารถรจก เขาใจและยอมรบตนเองจนเกดความกระจางในปญหาของตนเอง สามารถวางแผนและหาแนวทางตดสนใจแกปญหาดวยตนเองได ในการใหค าปรกษาจะเปนกระบวนการทตอเนองกนไปเปนขนตอน เพอใหผใหค าปรกษาไดใหค าปรกษาไดอยางถกตอง รวดเรว และมประสทธภาพ ดงน

U T Q - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

41 | ห น า

สรป

ความส าคญของการปองกนแกไขและชวยเหลอ ในการดแลชวยเหลอนกเรยน ครควรใหความเอาใจใสกบนกเรยนทกคนอยางเทาเทยมกน แตส าหรบนกเรยนกลมเสยง/มปญหานน จ าเปนอยางมากทตองใหความดแลเอาใจใสอยางใกลชดและหาวธการชวยเหลอทงปองกน และการแกไขปญหา เพอการพฒนาใหนกเรยนเตบโตเปนบคคลทมคณภาพของสงคมตอไป

การใหค าปรกษา เปนกระบวนการชวยเหลอผเรยนใหสามารถรจก เขาใจและยอมรบตนเองจนเกดความกระจางในปญหาของตนเอง สามารถวางแผนและหาแนวทางตดสนใจแกปญหาดวยตนเองได ในการใหค าปรกษาจะเปนกระบวนการทตอเนองกนไปเปนขนตอน เพอใหผใหค าปรกษาไดใหค าปรกษาไดอยางถกตอง รวดเรว และมประสทธภาพ ขนตอนในการใหค าปรกษา 1) สรางสมพนธภาพ 2) ส ารวจปญหา 3) เขาใจปญหา สาเหต และความตองการ 4) วางแผนและด าเนนการแกปญหา

U T Q - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

42 | ห น า

ตอนท 4 การปองกน แกไข ชวยเหลอ และการใหค าปรกษา เรองท 4.2 แนวทางการปองกน แกไขปญหาทเกดขนกบนกเรยน แนวทางการปองกน แกไขปญหาทเกดขนกบนกเรยนควรทราบถงปญหา และวธการด าเนนการแกไข และวางแผนในการปองกนและแกไขปญหานน ขอยกตวอยาง ดงตอไปน

U T Q - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

43 | ห น า

โดยสรปวธการหาคณภาพของเครองมอ สามารถจ าแนกได 2 ลกษณะ คอ 1) การหาคณภาพของเครองมอเปนรายขอ ไดแก คาความยาก คาอ านาจจ าแนก 2) การหาคณภาพของเครองมอทงฉบบ ไดแก ความเทยงตรง (Validity) ประกอบดวย ความเทยงตรงเชงเนอหา

โดยใหผเชยวชาญวเคราะหสอดคลองระหวางขอค าถามกบวตถประสงค (IOC = Item Objective Congruence Index) ความเทยงตรงตามโครงสราง และความเทยงตรงตามเกณฑสมพนธ และความเชอมน (Reliability)

การชวยเหลอนกเรยนทถก

ทารณกรรมทางกาย อาการบงชเบองตน

- มรอยบาดแผล

- ทาทหวาดกลว

อาการบงช ตองรบชวยเหลอ - ตกใจงาย โกรธงาย - กลาวหาผอน - กาวราว - ซมเศรา

วเคราะหขอมล

- ศกษาขอมล ประวตครอบครว

- สอบถามเพอนนกเรยน ผใกลชด

- กระตน เปดโอกาสใหระบายความในใจ

ขาดเรยน หนเรยน ไมอยากเรยน

มาโรงเรยนกอน

กลบบานชา

หนออกจากบานนอนบานเพอน

อาจถกกระท าจาก

คนในโรงเรยน

อาจถกกระท าจากบคคลภายนอก

อาจถกกระท า

จากคนในบาน

แนวทางการชวยเหลอ - ปรกษาหารอกบผบรหาร - ประสานงานพอแมและผปกครองในกรณถกละเมดโดยผอน - ประสานงานโรงพยาบาล ต ารวจ สงคมสงเคราะห มลนธฯ - แยกเดกหรอยบยงการกระท าซ ากรณถกละเมดโดยคนในบาน

เยยมบาน

ใช

ด าเนนการตามกฎหมาย พ.ร.บ.

คมครองเดกฯและตามกฎหมายอาญา

ฯ เยยวยาฟนฟจตใจ ดแลและ

คมครองเดกตามหลกสหวทยาการ

แพทย นกจตวทยา

ใหการเยยวยาและ

ฟนฟจตใจ

สงตอ

U T Q - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

44 | ห น า

แนวทางด าเนนการแกปญหาสารเสพตด สารเสพตด

4. กลมนาสงสย เปนผจ าหนาย - เปนผตดยามากอนใชจาย

ฟมเฟอย ร ารวยผดปกต

3. กลมตดสารเสพตด ยงใชยาและเสพตดพฤตกรรม เบยงเบนเหนไดชด

1. กลมปลอดสารเสพตด ไมมพฤตกรรมเบยงเบน

1. จดกจกรรมสรางภมคมกน กจกรรมแนะแนว กจกรรมโฮมรม

2. จดกจกรรมเรยนรเชงบรณาการ 3. จดกจกรรมทางเลอกหลากหลาย

กจกรรมชมนม/ชมชน จกกรรมคาย

4. ใชกระบวนการกลมเนนทกษะการปฏเสธ 5. รณรงค/ปลกจตส านก

ค าขวญ-บทความ ทศนศกษา ศกษาดงาน สอสารมวลชน

6. สรางปจจยบวก ลดปจจยลบ 7. จดบรรยากาศอบอนปลอดภย 8. จดระบบดแลเฝาระวง

เฝาระวง-ใกลชด - แนวทางเดยวกบกลม 1 จดบรรยากาศใหหางสงกระตนใหพ

เลยงดแด ปฏรปการจดประสบการณเรยนร ตรวจสขภาพ ตรวจปสสาวะ แนะแนวใหค าปรกษา ปรบพฤตกรรม

ฟนฟ เยยวยา ใหก าลงใจ 1. แนวทางเดยวกบกลม 1 และ 2 2. สอดสองดแลเฝาระวงอยางใกลชด 3. ตรวจสขภาพ 4. บ าบดรกษา เชน กลมจตสงคมบ าบด อาชวะบ าบด 5. ฟนฟ เชน กจกรรมทางเลอกหลากหลาย กระบวนการกลมปรบพฤตกรรม กจกรรม

คายเฉพาะการฟนฟ 6. ใหก าลงใจเสรมแรงทางบวก 7. พกการเรยนในกรณทนกเรยนไมพรอมจะเรยน

เฝาระวง – ตดตาม แนวทางเดยวกบกลม 1,2 และ 3 เฝาระวงและตดตามอยางใกลชด ตกเตอน/ทณฑบน แจงผปกครองใหจบตาดแล สรางภมคมกนใหเขมแขง เชน คายความด ใชมาตรการทางสงคม ใชมาตรการทางกฎหมาย แจงต ารวจ ปปส.

บทบาทครใน

Just Say No

2. กลมเสยงมประสบการณ ใชยาแตเลกแลว ม-ไมมพฤตกรรมเบยงเบน

U T Q - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

45 | ห น า

ปกปองคมภย

ตดเกม หลงใหลสอ

ตอบสนองอารมณ

เพศ SexWeb,

Webcam,Chat Etc.

หมกมนสอสาร ออนไลน Chat,

Blog, SMS, MMS Communication Web Ect.

กลนแกลง ขมข ประจาน

ผาน Clip และ โทรศพทมอถอ

กอบโกยขาวสาร

ทวมหว

ตดพนนออนไลน

ถกลวง ละเมด ทางเพศ

ถกลอลวง

ถกขมข/ ประจาน

เปน

หนสน เกนตว

ถกท าราย

สขภาพ

ทรดโทรม

บคลกภาพ แปรปรวน

มปญหา สขภาพจต

กระท าผด

กฎหมาย

เรยนไมจบ

อาการบงชเบองตน

ทโรงเรยน

- งวงซม –หลบในหองเรยน

- ไมสนใจเรยน-เหมอลอย

- ไมท า/ไมสงการบาน

- แยกตวจากเพอน

- หงดหงดงาย/โกรธงาย

ทบาน

- ลกลลกลนในการใช คอมพวเตอรเมอผอนเขาใกล - ไมรวมกจกรรมของครอบครว - กนอยไมเปนเวลา

- ไมสนใจสงรอบขาง

แพทย นกจตวทยาใหการเยยวยาและฟนฟจตใจ

- จดวางคอมพวเตอรในทซงเปดเผย - ใหความรความเขาใจทถกตองเหมาะสมเกยวกบเรองเพศ ดวยการสอสารอยางตรงไปตรงมา - ฝกการคดวเคราะหใหรเทาทนเกยวกบการบรโภคสอ - เสรมแรงทางบวกทนทเมอนกเรยนเขาถงแหลงเรยนรใน Website ทเหมาะสม - รวมวเคราะหขอเสยของการใชคอมพวเตอรและโทรศพทมอถอ อยางตอเนองยาวนาน

อาการบงชตองชวยเหลอทนท พอ-แมผปกครอง

- จดวางคอมพวเตอรในทซงเปดเผย

- รวมกนสรางขอตกลงเรองการใชเวลาและคาใชจายเกยวกบคอมพวเตอรและโทรศพทมอถอ

- ใหค าชมเมอนกเรยนปฏบตตามขอตกลง

- สงเสรมกจกรรมทตอบสนองความสนใจอยางอนใหมากขน

- ใชเวลาอยกบนกเรยนมากขน

- รวมมอแกปญหาโรงเรยนและเครอขายผปกครองแกปญหา

สงตอ

ชวยเหลอ

ทโรงเรยน

- ใชคอมพวเตอร/โทรศพทมอถอตอเนอง ยาวนาน ลบ ๆ ลอ ๆ

- ขาดเรยน

- หนเรยน

ทบาน

- นอนดก ตนสาย

- เกบตว อยล าพงกบคอมพวเตอร/โทรศพทมอถอตอเนองยาวนาน

- ออกนอกบานบอยขน

- หนออกจากบาน

โกหก ลกขโมย กาวราว ดอ พดจาหยาบคายมากขน ใชภาษาแปลก ๆ ซมเศรา ไมสนใจตวเอง มจดหมาย/พสดไมระบชอ-ทอยผสงมาถงนกเรยนประจ า ของมคาทเคยมหายไป รวยผดปกต ใชเงนเปลอง พกคมภรแทงบอลตดตว มคนแปลกหนามาตามหา ซมเศรา หวาดระแวง

การชวยเหลอนกเรยนทมพฤตกรรมการใช ICT ไมเหมาะสม

U T Q - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

46 | ห น า

สรป

แนวทางการปองกน และแกไขปญหาทเกดขนจากนกเรยนนน ครควรทราบถงปญหา และวธการด าเนนการแกไข และวางแผนในการปองกนและแกไขปญหานน โดยการใหค าปรกษา ประสานงานกบผปกครอง เพอนรวมชนเรยน การจดกจกรรมตาง ๆ เพอสรางภมคมกน เพอสรางบรรยากาศใหอบอน ฟนฟ และใหก าลงใจเพอใหนกเรยนหลดพนจากปญหา และสามารถกลบมาใชชวตของตนเองอยางปกตไดเชนเดม

U T Q - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

47 | ห น า

ตอนท 5 การสงตอนกเรยน เรองท 5.1 แนวทางด าเนนการในการสงตอนกเรยน ในการปองกนและแกไขปญหาของนกเรยน โดยครทปรกษาตามกระบวนการทผานมานนอาจมบางกรณทปญหาดงกลาวมความยากตอการชวยเหลอหรอชวยเหลอแลวนกเรยนมพฤตกรรมไมดขน ครควรด าเนนการสงตอไปยงผเชยวชาญเฉพาะดานตอไป เพอใหปญหาของนกเรยนไดรบการชวยเหลออยางถกทาง และรวดเรวขน หากปลอยใหเปนบทบาทหนาทของครทปรกษาหรอครคนใดคนหนงเทานน ความยงยากของปญหาอาจมมากขนหรอลกลามกลายเปนปญหาใหญโตจนยากตอการแกไข

การสงตอนกเรยน

การสงตอ แบงออกเปน 2 แบบ คอ 1. การสงตอภายใน ครทปรกษาสงตอไปยงครทสามารถใหการชวยเหลอนกเรยนไดทงนขนอยกบลกษณะปญหา เชน ครแนะแนว ครพยาบาล ครประจ าวชาหรอฝายปกครอง เปนตน 2. การสงตอภายนอก ครแนะแนวหรอฝายปกครองเปนผด าเนนการสงตอไปยงผเชยวชาญภายนอก ส าหรบการสงตอภายใน หากสงตอไปยงครแนะแนวหรอฝายปกครองจะเปนการแกไขปญหาทยากตอการชวยเหลอของครทปรกษา เชน ปญหาเกยวกบจตใจ ความรสก ปญหาพฤตกรรมทซบซอนหรอรนแรง หรอ เปนปญหาเฉพาะทางดานความบกพรองทางการเรยนร เปนตน ครทรบตอตองมการชวยเหลออยางเปนระบบ และประสานการท างานกบผเกยวของ เพอการชวยเหลอทมประสทธภาพ แตหากเกดกรณยากตอการชวยเหลออก กตองสงตอผเชยวชาญภายนอกเชนกน ในการด าเนนการหลงจากทครทปรกษา สงตอครแนะแนวหรอฝายปกครองแลวเพอเชอมโยงแนวด าเนนการในการสงตอภายนอก อธบายไดดงแผนภมแสดงกระบวนการด าเนนงานตอไปน

U T Q - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

48 | ห น า

แผนภม

แสดงการเชอมโยงการสงตอนกเรยนสครแนะแนว/ฝายปกครองและสงตอภายนอก

ไมดขน / ยากตอการชวยเหลอ

รบนกเรยนตอจากครทปรกษา

ใหการปรกษา/ชวยเหลอ

พฤตกรรมของนกเรยนดขน

หรอไม

สงกลบครทปรกษา

ประชมปรกษารายกรณ

(Case Conference)

พฤตกรรมของนกเรยนดขน

หรอไม

สงตอผเชยวชาญภายนอก

ดขน

ดขน

ไมดขน

U T Q - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

49 | ห น า

แนวทางการพจารณาในการสงตอโดยครทปรกษา

การสงนกเรยนไปพบครอนๆ เชน ครแนะแนว ครฝายปกครอง ครการศกษาพเศษ(ถามเพอใหการชวยเหลอตอไปนน มแนวทางการพจารณาในการสงตอส าหรบครทปรกษา ดงน

เพอใหการชวยเหลอตอไปนน มแนวทางการพจารณาในการสงตอส าหรบครทปรกษา ดงน 1) นกเรยนมพฤตกรรมคงเดมหรอไมดขนหรอแยลง แมวาครทปรกษาจะด าเนนการชวยเหลอดวยวธการใด ๆ 2) นกเรยนไมใหความรวมมอในการชวยเหลอของครทปรกษา เชน นดใหมาพบแลวไมมาตามนดอยเสมอ ใหท ากจกรรมเพอการชวยเหลอกไมยนดรวมกจกรรมใดๆ เปนตน 3) ปญหาของนกเรยนทเปนเรองเฉพาะดาน เชน เกยวของกบความรสก ความซบซอนของสภาพจตใจทจ าเปนตองใหการชวยเหลออยางใกลชด 4) ปญหาของนกเรยนทมความตองการจ าเปนพเศษ เชน นกเรยนทครคดกรองเบองตนคนพบวามภาวะความบกพรองทางการเรยนร เขาขายเดกพเศษ ครควรศกษากระบวนการใหชดเจนและใหความสนใจตดตามเปนพเศษ

แนวด าเนนการสงตอนกเรยนดานพฤตกรรม

แนวทางการสงตอนกเรยน จดประสงค

1. ครทปรกษาประสานงานกบครทจะชวยเหลอนกเรยนเพอใหทราบลวงหนากอน

2. สรปขอมลสวนตวของนกเรยนทเกยวของกบการชวยเหลอ และวธการชวยเหลอทผานมา รวมทงผลทเกดขนจากการชวยเหลอนนใหผทรบการชวยเหลอ

3. ครทปรกษาควรชแจงใหนกเรยนเขาใจถงความจ าเปนในการสงตอ โดยใชค าพดทสรางสรรค ระมดระวงมใหนกเรยนเกดความรสกผด แตใหนกเรยนมความรสกทดตอการสงตอ และยนดไปพบครทจะชวยเหลอตามแตกรณทครทปรกษาพจารณาวาเหมาะสม

4. ครทปรกษานดแนะวน เวลา สถานทนดพบกบครทรบชวยเหลอนกเรยน และสงตอใหเรยบรอย

5. ตดตามผลการชวยเหลอนกเรยนอยางสม าเสมอ

- เพอใหผรบนกเรยนตอไดเตรยมการในการชวยเหลอนกเรยน

- เพอใหผรบการชวยเหลอนกเรยนตอทราบขอมลเบองตนของนกเรยน และการด าเนนงานของครทปรกษาทผานมา ท าใหสะดวกในการวางแผนชวยเหลอนกเรยนอยางตอเนอง

- เพอใหนกเรยนเกดความสบายใจ ยนดรบการชวยเหลอจากครอนๆ เชน ครแนะแนว ครฝายปกครอง ครประจ าวชา เปนตน

- รบรวน เวลา สถานททพบกน

- เพอทราบความกาวหนาในการชวยเหลอนกเรยนและความเปลยนแปลงของนกเรยน

U T Q - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

50 | ห น า

แนวด าเนนการสงตอนกเรยนทมความตองการจ าเปนพเศษ

กรณนกเรยนทมความตองการพเศษ หากในโรงเรยนมบคลากรดานการศกษาพเศษ ครทปรกษาความรวมมอกนเพอคดกรองโดยละเอยดแลว ด าเนนการสงตอโดยดวน เนองจากปญหาพฒนาการของเดกกลมนหากพบปญหาเรวกสามารถสงเสรมชวยเหลอไดเรวและทนทวงท แตปญหาสถานศกษาทวไปมกขาดแคลนผเชยวชาญทางดานน เชน ขาดครแนะแนว และขาดครการศกษาพเศษ กรณน ครท ป ร ก ษ า ไ ม ส า ม า ร ถ ส ง ต อ ภ า ย ใ น ไ ด ห า ก ส ถ า น ศ ก ษ า ไ ม ไ ด ม อ บ ห ม า ย ใ ห มผรบผดชอบในดานนโดยตรง จ าเปนตองท าหนาทเชอมประสานกบเครอขายสหวชาชพภายนอกเอง สงตอใหหนวยงานทเกยวของ เชน ศนยการศกษาพเศษ โรงพยาบาลแผนกเดก โรงพยาบาลจตเวช สถาบนการศกษาทจดการเรยนการสอนเกยวกบเดกพเศษ เปนตน

โดยมกระบวนการทครทปรกษาควรทราบ มดงน

U T Q - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

51 | ห น า

รายการอางอง

สรป

แนวทางการสงตอนกเรยน การสงตอนกเรยน แบงเปน 2 ประเภท คอ การสงตอภายใน และการสงตอภายนอก ครผสอนควรด าเนนการชวยเหลอ แตถาในกรณทนกเร ยนมพฤตกรรมทไมดขน ครควรด าเนนการสงตอไปยงผเชยวชาญเฉพาะดานตอไป เพอใหปญหาของนกเรยนไดรบการชวยเหลออยางถกทาง และรวดเรวขน หากปลอยใหเปนบทบาทหนาทของครทปรกษาหรอครคนใดคนหนงเทานน ความยงยากของปญหาอาจมมากขนหรอลกลามกลายเปนปญหาใหญโตจนยากตอการแกไขได

U T Q - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

52 | ห น า

ใบงานท 1.1

ชอหลกสตร UTQ-220 กจกรรมพฒนาผเรยน : การพฒนาระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ตอนท 1 หลกการและแนวคดการพฒนาระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน ค าสง จงอธบายความหมาย ความส าคญ กระบวนการและขนตอนของระบบดแลชวยเหลอนกเรยนมาพอสงเขป

ความหมายของระบบดแลชวยเหลอนกเรยน

ความส าคญของระบบดแลชวยเหลอนกเรยน

กระบวนการและขนตอนของระบบดแลชวยเหลอนกเรยน

U T Q - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

53 | ห น า

ใบงานท 2.1

ชอหลกสตร UTQ-220 กจกรรมพฒนาผเรยน : การพฒนาระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ตอนท 2 การสงตอและการประสานเครอขาย ค าสง จงพจารณาวธการหรอเครองมอและท าเครองหมาย ในชองระดบการน าไปใชงาน ทตรงตามความเปนจรง ดงรายการตอไปน

แบบตรวจสอบตนเองในการรจกนกเรยนเปนรายบคคล

ชอวธการ/เครองมอ ใชประจ า เคยใช สนใจ ยงไมจ าเปน

1. ระเบยนสะสม 2. ประวตนกเรยนใหม 3. อตชวประวต 4. แบบสอบถาม 5. แบบทดสอบ 6. แบบส ารวจตนเองดานตาง ๆ 7. เยยมบานนกเรยน 8. สมภาษณผปกครอง 9. สมภาษณเพอน 10. สมภาษณครผสอนคนอนๆ 11. สมภาษณผเกยวของ 12. ใชกลวธสงคมมต 13. ใชแบบสอบถามใครเอย 14. สงเกตพฤตกรรมและบนทกการสงเกต 15. บนทกสขภาพ 16. สมดรายงานประจ าตวนกเรยน 17. บนทกประจ าวน 18. ประชมปรกษารายกรณ 19. แฟมสะสมงาน

20. การเขยนเรยงความ

รวมคะแนน

ระดบ ใชประจ า เคยใช สนใจ ยงไมจ าเปน รวม คะแนนทได 3 2 1 0

U T Q - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

54 | ห น า

การแปลผล

คะแนนรวม 0-15 16-30 31-45 46-60 เกณฑตดสน ครนารก ครใจด ครจรงใจ ครคณภาพ กลองโตตอบ

คณครกลายอมรบตวเองลองใชเครองมออน ๆ เพมอกนะคะ

คณครรจกเดกและรจกเครองมอหลายอยาง ลองศกษา/ใชเพมอกเพอเดก ๆนะคะ

คณครใสใจกบการใชเครองมอหลายอยาง ตองเสยสละมากขอใหก าลงใจคะ

คณครมออาชพจรงๆ ครนาจะเปนครแนะแนวนะคะ ขอชนชมคะ

U T Q - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

55 | ห น า

ใบงานท 2.2

ชอหลกสตร UTQ-220 กจกรรมพฒนาผเรยน : การพฒนาระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ตอนท 2 การสงตอและการประสานเครอขาย เดกชายนก(นามสมมต) เปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท สอง รปรางสนทด ไดมาตรฐานน าหนกและสวนสงของเดกไทย บคลกภาพราเรง ชอบพดหยอกลอกบคร พดไมคอยชด ชอบเลนกบเพอนสนทตางหองและชอบเลนเหมอนเดก หวหนาหองเลาวานกมกถกเพอนผชายในหองรงแกหรอหยอกลอแรงๆ เพราะไมสคน เวลาเรยนท าทาเหมอนตงใจเรยน แตอานหนงสอไมคอยได มงานสงครแตสวนใหญลอกเพอนไมสามารถเขยนบรรยายดวยตวเอง เมอถกถามหรอใหอธบายจะไมสามารถตอบได แมเรองสวนตวกตอบไมตรงกบทค าถาม ครลองใหอานหนงสอออกเสยงจะกมหนาและเงยบ ทราบขอมลจากครคณตศาสตร วา สามารถท างานวชาคณตศาสตรทเปนสญลกษณหรอไมมโจทยปญหายาวๆ ได เดกชายนกมาโรงเรยนโดยรถประจ าทาง ผปกครองเอาใจใสเปนอยางด บดาเปนผรบเหมากอสราง มารดาเปนพนกงานบรษทต าแหนงงานระดบบรหาร มบตรสองคน คอ นกและนองสาว ฐานะครอบครวคอนขางด บานหลงใหญ สะอาดเปนระเบยบ มแมบานดแลและมกจการบานเชาดวย บดาไดน าชมผลงานการปลกดอกไมของนกในมมสวนหนาบาน สวยงามเหมอนมออาชพ

จากการประสานกบครแนะแนว ทราบขอมลวา ไดขออนญาตสงนกเขาประเมนความสามารถพนฐานกบหนวยงานศนยการศกษาพเศษ พบขอมลจากแบบทดสอบทางสตปญญามผลต ากวาเกณฑเฉลย และใหน าแนะน าในเรอง การจดการเรยนรดวยแผนการจดการเรยนรรายบคคล โดยใหพฒนาดานทกษะทางภาษาตามแนวทางเดกทมความตองการจ าเปนพเศษ ขณะนอยระหวางการสงตอไปยงแพทยเดกทโรงพยาบาลศนยเครอขายเพอตรวจสอบโดยละเอยดถงภาวะความบกพรองทางสมอง ผปกครองของนกยอมรบไดถงภาวะของลก ไดใหขอมลเพมเตมและรวมมอเปนอยางดเพอชวยใหลกพฒนา

คร สภาวไล นามเดน ผสอนประจ าวชาภาษาไทย ผบนทก

U T Q - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

56 | ห น า

ค าชแจง จงวเคราะหถงวธการหรอเครองมอทน ามาใชในการรจกนกเรยนของครสภาวไล ดงปรากฏจากการสรปผลกรณศกษาของนกวามการด าเนนการอยางไร โดยท าเครองหมาย เฉพาะชองทมการปฏบตการ ตามรายการดงตอไปน

ชอวธการ/เครองมอ ครด าเนนการเอง ประสานผเกยวของ

1. ระเบยนสะสม 2. ประวตนกเรยนใหม 3. อตชวประวต 4. แบบสอบถาม 5. แบบทดสอบ 6. แบบส ารวจตนเองดานตาง ๆ 7. เยยมบานนกเรยน 8. สมภาษณผปกครอง 9. สมภาษณเพอน 10. สมภาษณครผสอนคนอนๆ 11. สมภาษณผเกยวของ 12. ใชกลวธสงคมมต 13. ใชแบบสอบถามใครเอย 14. สงเกตพฤตกรรมและบนทกการสงเกต 15. บนทกสขภาพ 16. สมดรายงานประจ าตวนกเรยน 17. บนทกประจ าวน 18. ประชมปรกษารายกรณ 19. แฟมสะสมงาน 20. การเขยนเรยงความ

รวมคะแนน

U T Q - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

57 | ห น า

ค าตอบและการแปลผล

ครด าเนนการเอง กาชอง 1 ได 1 คะแนน ประสานผเกยวของ กาชอง 2 ได 1 คะแนน ขอไมมการกา ได 1 คะแนน (ถามผกาชองใดชองหนง ให 0 คะแนน)

ขอ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 เฉลย ชอง 1 ไมกา ไมกา ชอง 1 ไมกา ไมกา ชอง 1 ชอง 1 ชอง 1 ชอง 2 ขอ 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 เฉลย ชอง 2 ไมกา ไมกา ชอง 1 ชอง 1 ไมกา ไมกา ไมกา ไมกา ไมกา การแปลผล คะแนนรวม 0-8 10-12 13-15 16-20 เกณฑตดสน ครนารก ครใจด ครจรงใจ ครคณภาพ กลองโตตอบ คณครกลายง

ไมแนใจในการวเคราะหลองดใหมนะคะ

คณครวเคราะหไดด พอควร ลองยอนกลบไปศกษาอกนดดไหมคะ

คณครเขาใจการท างานไดดสามารถวเคราะหไดด มากแสดงวาครมประสบการณ

คณครมออาชพจรงๆ ครผานการท างานครบวงจรจงสามารถวเคราะหไดดเยยม ขอชนชมคะ

U T Q - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

58 | ห น า

ใบงานท 3.1

ชอหลกสตร UTQ-220 กจกรรมพฒนาผเรยน : การพฒนาระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ตอนท 3 การสงเสรมพฒนานกเรยน ค าสง จงยกตวอยางวธการสงเสรมพฒนานกเรยนดวยกจกรรมตาง มาอยางนอย 1 กจกรรม

U T Q - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

59 | ห น า

ใบงานท 4.1

ชอหลกสตร “UTQ-220 กจกรรมพฒนาผเรยน : การพฒนาระบบดแลชวยเหลอนกเรยน” ตอนท 4 การสงเสรมพฒนานกเรยน ค าสง จงพจารณาบทบาทของตนในการพฒนาสงเสรมนกเรยนละท าเครองหมาย ในชองความเหนตามความเปนจรง ดงรายการตอไปน

กจกรรมการสงเสรมพฒนานกเรยน เปนผจดกจกรรม

สง/เขารวมกจกรรม

สงเสรมใหจด

ยงไมเคยจด

1. บรณาการการสงเสรมพฒนาในกลมสาระทรบผดชอบ 2. กจกรรมโฮมรม เพอพฒนาตามสภาพความจ าเปน 3. กจกรรมเสรมทกษะการด ารงชวต 4. การประสานครแนะแนวใหจดกจกรรมพฒนาในชนเรยน 5. กจกรรมพฒนาทกษะวชาการ :-ประกวด แขงขน 6. กจกรรมเพอเสรมสรางการอยรวมกนอยางสนต 7. จดบรรยากาศการเรยนรใหสงเสรมความคดสรางสรรค 8. การเสรมแรงนกเรยนเมอปฏบตด/ไดรบรางวล 9. กจกรรมพฒนาตน/สงคมกบองคกรอน 10. การเรยนรเรองคานยมทางเพศทเหมาะสม 11. จดกจกรรมปองกนและแกไขปญหาสารเสพตด 12. สงเสรมใหนกเรยนจดกจกรรมเพอสาธารณประโยชน 13. ยกยองนกเรยนทสามารถพงตวเองไดดวยสมมาชพ 14. ยกยองนกเรยนทสรางความส าเรจโดดเดนตอเนอง 15. กจกรรมเสรมทกษะอาชพหลากหลาย 16. สงเสรมนกเรยนเขารวมแขงขนความสามารถพเศษ 17. สอนซอมเสรมใหกบนกเรยนทเรยนชา/ไมทนเพอน 18. การประชมผปกครองชนเรยน 19. กจกรรมพดแลนอง 20. คายเสรมทกษะความสามารถ เชน ดนตร กว ศลป รวมคะแนน

U T Q - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

60 | ห น า

การใหคะแนน

ระดบ เปนผจดกจกรรม

สง/เขารวมกจกรรม

สงเสรม ใหจด

ยงไมเคยจด

คะแนนทได 3 2 1 0 การแปลผล

คะแนนรวม 0-15 16-30 31-45 46-60 เกณฑตดสน ครนารก ครใจด ครจรงใจ ครคณภาพ กลองโตตอบ

คณครกลายอมรบตวเองในการสงเสรมพฒนานกเรยนลองท างานเพมอกนะคะ

คณครไดสงเสรมพฒนานกเรยนในหลายกจกรรมลองท างานในดานทครถนดเพมอกนะคะ

คณครใสใจกบการสงเสรมพฒนานกเรยนตองเสยสละมากขอใหก าลงใจคะ

คณครมออาชพจรง ๆครจดกจกรรมสงเสรมพฒนาเดกรอบดานขอชนชมคะ

U T Q - 2 2 0 ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ผ เ ร ย น : ก า ร พ ฒ น า ร ะ บ บ ด แ ล ช ว ย เ ห ล อ น ก เ ร ย น

61 | ห น า

ใบงานท 5.1

ชอหลกสตร “UTQ-220 กจกรรมพฒนาผเรยน : การพฒนาระบบดแลชวยเหลอนกเรยน” ตอนท 5 การสงตอนกเรยน ค าสง

จงอธบายแนวทางการพจารณาในการสงตอส าหรบครทปรกษา อยางพอสงเขป